Project Roze Kracht Eindrapportage

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Project Roze Kracht Eindrapportage"

Transcriptie

1 Project Roze Kracht Eindrapportage Uitgevoerd door: Schorer, 30 augustus Inleiding Schorer heeft in 2008 en 2009 in twee tranches subsidie toegekend gekregen van de gemeente Amsterdam voor de uitvoering van het project Roze Kracht. Deze notitie bevat de eindrapportage over beide tranches, zoals afgesproken met de opdrachtgever. Het project is uitgevoerd in het kader van het stedelijke programma Amsterdam voor elkaar, met betrekking tot het onderdeel van activiteiten voor eenzame ouderen van 55 jaar en ouder. In de eerste tranche lag het accent op voorwaardenscheppende activiteiten voor empowerment en zichtbaarheid van lesbische vrouwen, homomannen, biseksuelen en transgenders (roze ouderen). Deze activiteiten vonden plaats door middel van de vorming van een pool van roze ambassadeurs. Hun taak werd het organiseren van activiteiten in de leefomgeving van roze ouderen die gericht zijn op ontmoeting en empowerment. Hiertoe werden vrijwilligers van 55 jaar en ouder geworven en geschoold. In de tweede tranche vond verbreding plaats en richtte de aanpak zich op vermindering van eenzaamheid en vergroten van zichtbaarheid van roze ouderen in zorginstellingen. In samenwerking met Osira woonzorgcentrum De Rietvinck is gewerkt aan kennisoverdracht aan medewerkers in de zorg met betrekking tot seksuele diversiteit en laagdrempelige voorlichting over seksuele diversiteit aan bewoners van de zorginstelling. 2. Verloop van het project Voorgeschiedenis Roze ouderen lopen een groot risico op sociaal isolement en eenzaamheid. Dit geldt vooral voor de generatie die geboren is voor de tweede wereldoorlog. Zij groeiden op in een tijd waarin op homoseksualiteit een zwaar taboe rustte. Maar ook de jongere generatie roze ouderen loopt risico op uitsluiting en sociaal isolement. Ouder worden gaat voor iedereen gepaard met een toename van fysieke beperkingen en afhankelijkheid van anderen. Gebleken is dat roze ouderen in het algemeen een minder groot familienetwerk hebben dan hun heteroseksuele leeftijdsgenoten. Vanzelfsprekende familienetwerken, zoals kinderen, klein- en achterkleinkinderen ontbreken. Door mobiliteitsbeperkingen wordt het moeilijk om gelijkgestemden te ontmoeten. Ook zijn ontmoetingsmogelijkheden voor roze ouderen zeer beperkt. 1

2 In de ouderenzorg en de welzijnssector is nauwelijks aandacht voor seksuele diversiteit en leefstijlen. Specifiek aanbod voor roze ouderen ontbreekt. Zorgbehoevende roze ouderen zien zich vaak geconfronteerd met personeel dat niet vertrouwd is in de omgang met seksueel diverse leefstijlen of er zelfs afkeurend over denken. Roze bewoners in woonzorgcentra die uitkomen voor hun geaardheid krijgen vaak te maken met stigmatisering en discriminatie. Velen gaan daarom als ze zorgbehoevend worden terug in de kast. Om ervoor te zorgen dat lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen en transgenders gewoon hun leven kunnen leiden als ze zorgbehoevend worden, is Schorer in 2008 het project Roze Kracht gestart. Interne organisatie Roze Kracht is onderdeel van de afdeling Maatschappelijke Ondersteuning van Schorer. De afdeling is gericht op het verbeteren van de psychosociale gezondheid en het welzijn van lesbische vrouwen, homomannen, biseksuelen en transgenders (LGBT). Voor het project heeft Schorer een projectleider ingezet die de coördinerende, uitvoerende en organisatorische werkzaamheden heeft verricht. Daarnaast zijn een manager, een communicatiemedewerker, en secretariële ondersteuning bij het project betrokken. Bij de uitvoering van de activiteiten in de eerste tranche was ook een interne medewerker voor het project actief. Bij de uitvoering zijn in beide tranches vrijwilligers ingezet. Werving personeel Er is geen personeel geworven: het project is door interne medewerkers uitgevoerd. Werving deelnemers als vrijwilligers De werving van vrijwilligers is verlopen via verschillende mediakanalen en in- en externe netwerken. In de werving is een fasering aangebracht. Eerst zijn de randvoorwaarden vastgesteld en de profielen opgesteld. Daarna zijn de wervingsactiviteiten van start gegaan. De wervingsacties hebben voldoende reacties opgeleverd en er zijn voldoende vrijwilligers geselecteerd. De selectie vond plaats door middel van persoonlijke gesprekken, met het profiel als uitgangspunt. Werving deelnemers activiteiten Voor de werving van deelnemers aan de activiteiten is door de afdeling Communicatie van Schorer een communicatieplan opgesteld. Voor gerichte werving was het nodig om wervingsmateriaal te ontwikkelen. Voor het beeldmateriaal is gebruik gemaakt van modellen uit de doelgroep roze ouderen. Ongeveer tien roze ouderen hebben meegewerkt aan een eendaagse fotoshoot. Door modellen uit de doelgroep te gebruiken, ontstond herkenbaarheid. Roze ouderen zijn niet gewend zich in foldermateriaal te herkennen. Door beeldmateriaal te gebruiken dat een authentieke roze identiteit heeft, voelt de doelgroep zich direct aangesproken. Tegelijkertijd verhoogt het de zichtbaarheid van roze ouderen. Voor de activiteiten Café Zilver en Cinemaatjes zijn twee afzonderlijke folders/ansichtkaarten 2

3 ontwikkeld. Met de kaarten kon de doelgroep elkaar attenderen (sneeuwbaleffect) op activiteiten binnen het project Roze Kracht. De kaarten zijn breed verspreid in Amsterdam. Daarnaast zijn alle actualiteiten en activiteiten vermeld op de websites van Schorer: en en op de websites van partnerorganisaties ANBO, COC Nederland en Movisie. Markante problemen/successen in de uitvoering Het oorspronkelijke idee om vrijwilligers te werven, te trainen en zelf initiatieven te laten ontwikkelen en uitvoeren in de leefomgeving van roze ouderen, bleek in de praktijk ingewikkelder dan aanvankelijk werd gedacht. Organisatorisch zou dit veel tijd in beslag nemen waardoor uiteindelijk minder activiteiten van de grond zouden kunnen komen. Daarom werd besloten om het ontwikkelen van de activiteiten en de werving en training van de vrijwilligers bij de projectleider neer te leggen. De uitvoering van roze empowerment activiteiten is door de vrijwilligers zelf ter hand genomen. De kennisoverdracht en laagdrempelige voorlichting is door de projectleider uitgevoerd. Deze formule bleek succesvol. Een groot succes bleek Café Zilver, het netwerkcafé voor lesbische en biseksuele vrouwen 55 jaar en ouder. De formule voor én door lesbische en biseksuele vrouwen van 55 jaar en ouder, met de projectleider als coördinator op de achtergrond bleek goed te werken. Het café heeft vanaf het begin vooral de oudere doelgroep (65+) aangetrokken. Ook na een (ongeplande) verhuizing, die door sluiting van het eerste café op korte termijn plaatsvond, bleven de bezoeksters trouw komen. Uit enquêtes onder de bezoeksters blijkt dat het café inderdaad in een behoefte voorziet en een belangrijke bijdrage levert aan empowerment en aan het vergroten van een sociaal netwerk. Een ander succes van het project Roze Kracht waren de trainingen seksuele diversiteit in de ouderenzorg voor de medewerkers van Osira woonzorgcentrum de Rietvinck. De reacties van de deelnemers aan de trainingen waren zeer positief. De deelnemers gaven in de enquêteformulieren hun waardering aan. Hieruit blijkt dat de trainingen hun kennis op het gebied van seksuele diversiteit vergroot hadden en dat ze concrete handvatten aangereikt hebben gekregen in het bespreekbaar maken van seksuele diversiteit. Hoogtepunt van het project was de uitreiking van de zogenaamde roze loper (Kiwa BV Tolerantiescan voor homovriendelijke zorg) in Osira woonzorgcentrum de Rietvinck. Toen werd ook het certificaat van de workshop Seksuele diversiteit in de ouderenzorg uitgereikt aan de deelnemers van de eerste groep. Met een audit is beoordeeld of de Rietvinck in aanmerking komt voor de roze loper. De Schorer-training Seksuele diversiteit in de ouderenzorg heeft er mede toe bijgedragen dat de roze loper aan het woonzorgcentrum is uitgereikt. De media hebben veel aandacht besteed aan de uitreiking van de roze loper en aan de leefsituatie van roze ouderen. Hiermee is direct een positieve bijdrage geleverd aan de zichtbaarheid van roze ouderen. Een andere succesvolle bijeenkomst was een discussieavond met de politie voor lesbische en biseksuele vrouwen van 55 jaar en ouder. Onder begeleiding van een vrijwilligster en in samenwerking 3

4 met de politie van de regio Amsterdam-Amstelland werd gesproken over discriminatie en geweld tegen lesbische en biseksuele vrouwen van 55+. Doel van de avond was herkenning en empowerment. De activiteit Cinemaatjes is na drie maanden gestopt omdat er weinig belangstelling was. De veronderstelling is dat de doelgroep onvoldoende is bereikt omdat in die tijd drie vrijwilligers in verband met persoonlijke omstandigheden stopten met hun vrijwilligerswerk. Andere overwegingen om met deze activiteit te stoppen waren de extra coördinatie-uren die nodig zouden zijn voor werving van een nieuwe groep vrijwilligers en het bereiken van potentiële deelnemers. Recent toonde Osira woonzorgcentrum de Rietvinck belangstelling voor de activiteit. Schorer is nu met de Rietvinck aan het verkennen in hoeverre de activiteit in de Rietvinck uitgevoerd kan worden. De kans van slagen wordt hoger ingeschat omdat gebruik gemaakt kan worden van de bestaande infrastructuur van het woonzorgcentrum en er potentiële deelnemers in de Rietvinck wonen. Verder is het een pluspunt dat de deelnemers voorafgaand aan de film met elkaar een goede en goedkope maaltijd kunnen gebruiken. Relaties met andere organisaties Mokum Roze en Osira woonzorgcentrum de Rietvinck Gedurende het hele project is samengewerkt met Mokum Roze afdeling zorg en welzijn, onderdeel van het COC Amsterdam, contactpersoon Anton Koolwijk. Hij is geestelijk verzorger bij de Osiragroep Amsterdam waar woonzorgcentrum de Rietvinck onder valt. In samenwerking met hem is contact gelegd met de manager zorg van de Rietvinck. Door deze samenwerking was het mogelijk om het project in de Rietvinck te realiseren. De onderdelen kennisoverdracht en laagdrempelige voorlichting hebben daar plaatsgevonden. Door mee te werken aan het project is de Rietvinck Amsterdams best practice voor homovriendelijke zorg geworden. Consortium Roze 50+ Schorer werkt in het kader van vergrijzing en roze ouderen samen in het landelijk samenwerkingsverband (Consortium Roze 50+). ANBO, COC Nederland, MOVISIE maken ook deel uit van het consortium. Doel van het consortium is het verbeteren van de leefsituatie, de geestelijke en fysieke gezondheid en welzijnsbevordering van lesbische vrouwen, homomannen, biseksuelen en transgenders van 50 jaar en ouder. Het consortium werkt op basis van krachtenbundeling, delen van kennis en ervaring en belangenbehartiging. Hiervoor heeft het consortium het meerjarenplan De onzichtbaarheid voorbij opgesteld. In dit plan zijn ook de praktijkervaringen uit het project Roze Kracht verwerkt. Op deze wijze is gewerkt aan landelijke implementatie van de onderdelen kennisoverdracht en laagdrempelige voorlichting van het project Roze Kracht. Landelijk platform roze ouderen 50+ Het landelijk platform roze ouderen 50+ is een belangenorganisatie voor roze ouderen en was een belangrijke netwerkpartner voor het project Roze Kracht. Vooral voor de werving van vrijwilligers, het verspreiden van informatie over het activiteitenaanbod, als deelnemers van activiteiten. Bovendien 4

5 heeft een aantal leden als gastspreker een bijdrage geleverd aan de eerdergenoemde workshop seksuele diversiteit in de ouderenzorg. Financiering Het project Roze Kracht is gefinancierd door de gemeente Amsterdam. In de eerste tranche was het VSB-fonds medefinancier. 3. Toekomst Algemeen Het algehele concept van het project Roze Kracht wordt verder geïmplementeerd via het Consortium Roze 50+. Per onderdeel Café Zilver Om het goedlopende netwerkcafé voort te kunnen zetten wordt onderzocht hoe en in welke vorm dit gecontinueerd kan worden. Om dit café voort te kunnen zetten is structurele financiering nodig voor coördinatie, PR begeleiding en onkosten vrijwilligers. Cinemaatjes Het woonzorgcentrum de Rietvinck toont belangstelling voor de activiteit cinemaatjes. Schorer is met de Rietvinck in overleg hoe de activiteit in het woonzorgcentrum voortgezet kan worden Workshop seksuele diversiteit in de ouderenzorg Verschillende partijen waaronder Vilans hebben belangstelling getoond voor de methodiek van de workshop en voor de uitvoering daarvan. De methodiek is op schorer.nl te downloaden waardoor de opzet breed toegankelijk is gemaakt voor algemeen gebruik. Is het concept geschikt voor andere doelgroepen? Het concept van het project Roze Kracht is geschikt voor organisaties en instellingen die aandacht hebben voor een breed, cultureel en seksueel diversiteitsbeleid. Het concept leent zich voor welzijnsverbetering van minderheidsgroepen waarin individuen gevaar lopen op uitsluiting, discriminatie, geweld, sociaal isolement en eenzaamheid. Alle organisaties die de aandacht voor de behoeftes van specifieke groepen en diverse leefstijlen wil versterken, kunnen het concept Roze Kracht aanpassen aan de eigen situatie en implementeren. 4. Gegevens per onderdeel Algemeen: Empowerment roze ouderen Voor het hele project zijn roze ouderen als vrijwilliger geworven en ingezet. 5

6 Er zijn gemiddeld om de drie maanden bijeenkomsten ter ondersteuning van de vrijwilligers georganiseerd. In totaal waren er 12 bijeenkomsten met vrijwilligers. Behalve de laagdrempelige bijeenkomsten voor (heteroseksuele) ouderen zijn alle onderstaande activiteiten met de inzet van vrijwilligers georganiseerd. Café Zilver In samenwerking met Café 4 hoog in Amsterdam organiseert Schorer iedere eerste zondagmiddag van de maand Café Zilver, een netwerkcafé voor lesbische en biseksuele vrouwen van 55 jaar en ouder. In Café Zilver vinden diverse activiteiten plaats die worden afgestemd op de persoonlijke wensen van de bezoekers, zoals samen zingen, discussiëren of andere culturele activiteiten. Bij alle activiteiten ligt de nadruk op ontmoeting en het tegengaan van vereenzaming. De gastvrouwen, allen roze ouderen, zetten zich actief in en geven invulling aan het programma. Tevens zijn ze voor nieuwe bezoekers het eerste aanspreekpunt. Zij maken Café Zilver toegankelijk en laagdrempelig voor bezoeksters die voor het eerst en/of alleen komen. Café Zilver wordt gerund door 7 vrouwelijke vrijwilligers. De frequentie van Café Zilver is 1 keer per maand. Gedurende de looptijd van het project kon Café Zilver zeventien keer worden bezocht. Per keer namen vrouwen deel. Met Café Zilver worden voornamelijk Amsterdammers bereikt, maar er waren ook bezoekers/deelnemers uit den lande. De gemiddelde leeftijd van de bezoekers/deelnemers lag boven de 65 jaar. Tevredenheidsonderzoek Café Zilver: Twee derde van de ondervraagde bezoeksters geeft aan contacten gelegd te hebben. Door Café Zilver te bezoeken is hun netwerk vergroot. Alle vrouwen die aan het onderzoek deelnamen, geven aan dat Café Zilver voor hen in een behoefte voorziet. In de toelichting geven de ondervraagden verschillende reacties: sociaal contact met gevoelsgenoten, ontspannen, gezellige sfeer en een warme plek waar gelijkgestemden elkaar treffen. De boventoon in de reacties is: Het is heerlijk om soort- en leeftijdgenoten te ontmoeten. Cinemaatjes Cinemaatjes is er voor homomannen van 55 jaar en ouder die geïnteresseerd zijn in film. Doel van Cinemaatjes is ontmoeting en netwerkvergroting. Een keer per maand gaan deelnemers en buddy s gezamenlijk naar de film met aansluitend een discussie. Er werden vier mannelijke vrijwilligers ingezet, waarvoor een startbijeenkomst werd georganiseerd. 6

7 De vrijwilligers zijn enthousiast gestart, maar er kwamen geen ouderen uit de doelgroep naar deze activiteit toe. De doelgroep die benaderd is, is hoogstwaarschijnlijk niet de doelgroep voor deze activiteit. Op dit moment wordt bekeken of het project vanuit de Rietvinck verder uitgewerkt kan worden omdat daar de doelgroep aanwezig is die mogelijk behoefte heeft om (met een buddy) naar de film te gaan. Café Rosé In samenwerking met initiator Anton Koolwijk (Osiragroep) heeft Schorer mede vormgegeven aan de inhoud van Café Rosé. Het café is iedere eerste donderdag van de maand open en is bedoeld voor roze senioren van de Rietvinck en roze ouderen uit de buurt. Het programma van het café is zeer divers, met aandacht voor culturele en seksuele diversiteit. Schorer werkte onder andere mee aan een bijeenkomst in het kader van laagdrempelige voorlichting over diverse leefstijlen met betrekking tot seksualiteit. Voor deze gelegenheid had Schorer de Amsterdamse stadsverteller Karel Baracs uitgenodigd. Hij heeft met de voorstelling Een roze geluid roze senioren een stem gegeven. Baracs gaat met de voorstelling in op de levensvreugde en de worstelingen die roze senioren soms doormaken. Een roze geluid maakt deel uit van de Amsterdamse canon. De voorstelling vertelt aan de hand van thema s de roze geschiedenis van Amsterdam. Frequentie Café Rosé is één keer per maand. Er zijn geen vrijwilligers ingezet. Tot en met augustus 2010 waren er acht Café Rosé bijeenkomsten. Per keer namen er roze ouderen deel aan Café Rosé. De bezoekers van Café Rozé waren bewoners van de Rietvinck en buurtbewoners. Dit waren homo's en hetero's met belangstelling voor het aangeboden onderwerp/programma. De gemiddelde leeftijd was 70 jaar en ouder. Kennisoverdracht Discussieavond over weerbaarheid voor roze vrouwen 55+ In samenwerking met de politie (Roze in blauw) heeft Schorer een discussieavond georganiseerd over weerbaarheid voor roze vrouwen van 55 jaar en ouder. De bijeenkomst was gericht op het delen van eigen negatieve ervaringen op straat of op het werk die direct samenhangen met seksuele identiteit, het al dan niet aangifte doen, het belang van aangifte doen en het contact met de politie. Door allerlei interne en externe factoren is de publiciteitscampagne niet goed verlopen. Dat was jammer want de vrouwen die aanwezig waren, waren tevreden over deze bijeenkomst omdat men de gelegenheid kreeg te vertellen over hun eigen ervaringen. Allen waren zeer geïnteresseerd in de aangereikte oplossingen en het diverse informatiemateriaal van de politie. De discussieavond is één keer georganiseerd. Er is die avond één vrijwillige gastvrouw ingezet. Vijf deelnemers waren aanwezig. Allen waren woonachtig in Amsterdam. 7

8 Alle deelnemers waren 55 jaar of ouder. Laagdrempelige bijeenkomsten voor (heteroseksuele) ouderen In het kader van laagdrempelige voorlichting over seksuele diversiteit aan (heteroseksuele) ouderen zijn in de Rietvinck een aantal koffiebijeenkomsten onder het motto onbekend maakt onbemind georganiseerd. Deze bijeenkomsten zijn gezamenlijk uitgevoerd door de projectleider Roze Kracht en de geestelijk verzorger van de Rietvinck (Anton Koolwijk). Resultaat Er zijn twee voorlichtingsbijeenkomsten gehouden, waaraan in totaal tien ouderen deelnamen. Voor iedere afdeling (inclusief dementie) was een koffiebijeenkomst gepland. Twee bijeenkomsten konden niet doorgaan omdat de deelnemers er te slecht aan toe waren. Workshop Zorgvuldig, seksuele diversiteit in de ouderenzorg Met de workshop Zorgvuldig, seksuele diversiteit in de ouderenzorg wil Schorer het leefklimaat van roze ouderen optimaliseren. De training is bedoeld voor professionals in de ouderenzorg. De workshop is gericht op kennisvergaring en bewustwording van de eigen houding ten aanzien van seksuele diversiteit en het bespreekbaar maken van homoseksualiteit. Onderwerpen die tijdens de trainingen aan de orde komen zijn: coming out, uitsluitingsmechanismen, sociaal isolement en diversiteit in leefstijlen. De workshop bestaat uit twee bijeenkomsten verdeeld over twee dagen. Resultaat In het kader van Roze Kracht hebben medewerkers van het Woonzorgcentrum de Rietvinck de workshop gevolgd. Er zijn drie workshops uitgevoerd (in totaal zes bijeenkomsten), de vierde is gepland voor eind september De workshops zijn verzorgd door de projectleider Roze Kracht van Schorer. Aan de workshop werd ook meegewerkt door vrijwilligers die vertelden over hun eigen coming out, ervaringen met de zorgverlener, etc. De tien vrijwilligers (in de leeftijd tussen de jaar) kregen een training van twee dagdelen. Uit de evaluatie van de deelnemers blijkt dat de workshop voldeed aan de verwachtingen: bewustwording van het feit dat men er bij intakes vanzelfsprekend vanuit gaat dat bewoners met iemand van de andere sekse getrouwd zijn geweest. Ook werd genoemd: alerter zijn op bewoners in de kast, meer gaan inleven in de achtergrond van homoseksuele ouderen. De openheid van de roze ouderen (de vrijwilligers), werd zeer gewaardeerd: zij gaven duidelijk aan waar hun behoefte ligt in het contact met roze ouderen en verzorging. Sommigen vonden het confronterend om te horen hoe het voor iemand is om te leven met een geheim. 5. Terugblik Doelgroep Het project had verschillende doelgroepen met als gemeenschappelijke noemers: leeftijd (namelijk 55 8

9 jaar en ouder), lesbisch, homoseksueel, biseksueel, transgender, eenzaam (door discriminatie en het taboe homoseksualiteit). De ouderen waarop het project zich richt, behoren tot de generatie die opgegroeid is in een tijd dat homoseksualiteit onbespreekbaar was. Zij hebben aan den lijve de impact ondervonden van het gebrek aan maatschappelijke acceptatie van hun seksuele geaardheid. Bij velen heeft dit geleid tot sterke gevoelens van eenzaamheid. Kern interventie De kracht van dit project ligt in de integrale aanpak van eenzaamheidsbestrijding. Deze aanpak houdt in dat er verschillende subdoelgroepen onderscheiden worden en dat er verschillende wijzen van benaderen, activiteiten en interventies toegepast worden, passend bij de desbetreffende doelgroep. Het project Roze Kracht werkte daarbij vanuit drie kernaspecten, namelijk empowerment, kennisoverdracht en laagdrempelige voorlichting. Empowerment Empowerment is het versterken van het zelfvertrouwen en het verhogen van de zelfredzaamheid. Dat streven is bereikt door activiteiten te organiseren door vrijwilligers in te zetten uit de doelgroep zelf. De kracht van de empowerment activiteiten ligt in de formule voor en door roze ouderen. Deze benadering gaat ervan uit dat het zelfvertrouwen van mensen toeneemt wanneer zij gestimuleerd worden om als vrijwilliger actief te zijn in een omgeving van gelijkgestemden. Voor de doelgroep van Roze Kracht betekent empowerment: weten dat men niet alleen staat, door eenvoudigweg mensen te ontmoeten die het roze leven begrijpen en vergelijkbare ervaringen hebben meegemaakt. Kennisoverdracht Het project heeft een interventie georganiseerd die gericht is op professionals in de zorg, namelijk de medewerkers van het woonzorgcentrum de Rietvinck. Uit de evaluatie en de gesprekken met de medewerkers kwam het belang van kennis en inzicht over de roze doelgroep naar voren. De opbouw en structuur van de workshop voldeed aan de verwachtingen van de medewerkers en de inhoud leverde concrete handvatten aan voor de bejegening van roze ouderen. Verder bleek het van belang om deze vorm van kennisoverdracht te continueren. De cliënten, de stafmedewerkers en het vaste personeel benadrukten het belang van kennisoverdracht voor studenten die een opleiding volgen bij het interne opleidingsinstituut de Rietvinck Academy. Laagdrempelige voorlichting Onder het motto onbekend maakt onbemind heeft Schorer in de Rietvinck laagdrempelige voorlichtingsbijeenkomsten gegeven aan (heteroseksuele) ouderen. Het motto speelt in op het taboe en de vooroordelen die rusten op homoseksualiteit. De bijeenkomsten waren een succes. De geringe opkomst had vooral te maken met de kwetsbaarheid (fysieke beperkingen, ziekte) van de doelgroep, en in mindere mate met het thema. 9

10 Ook uit deze bijeenkomsten kwam het belang van diversiteitsbeleid naar voren. Een actief geformuleerd en uitgevoerd diversiteitsbeleid dat de aspecten cultuur en seksualiteit omvat, biedt een goede basis voor een open dialoog. Door dit goed uitgewerkte beleid weten de bewoners van de Rietvinck dat de organisatie aandacht besteedt aan seksuele diversiteit. Wat heeft het project teweeggebracht? Het project Roze Kracht heeft bereikt dat de zichtbaarheid van roze ouderen in Amsterdam verhoogd is. Het project heeft ertoe geleid dat een kwetsbare groep ouderen die een hoog risico loopt op sociaal isolement aanspraak en de mogelijkheid tot ontmoeten heeft. Het project heeft ertoe bijgedragen dat woonzorgcentrum de Rietvinck homovriendelijke zorg biedt met de toekenning van een keurmerk, de Roze Loper. Het woonzorgcentrum is daarmee best practice van diversityproof ouderenzorg en heeft daarvoor regionale, landelijke en Europese belangstelling in de media gekregen. Dit heeft een stimulerende uitwerking op de andere woonzorgcentra in Amsterdam en omgeving. Inmiddels hebben twaalf woonzorgcentra in den lande interesse getoond om in aanmerking te komen voor het keurmerk de Roze Loper (zie website rozezorg.nl). Het project heeft een goed voorbeeld opgeleverd van hoe eenzaamheid onder specifieke groepen verminderd kan worden. 10

Vragen Kiwa Tolerantiescan

Vragen Kiwa Tolerantiescan In dit document worden alle vragen van de Kiwa Tolerantiescan gespecificeerd. Alle vragen kunnen beantwoord worden met ja of nee. Pagina 1 / 6 Beleid en organisatie 1 Staat in de visie of missie van de

Nadere informatie

Lokaal actieplan regenboogstad Haarlem

Lokaal actieplan regenboogstad Haarlem Lokaal actieplan regenboogstad Haarlem 2015 2017 1. Inleiding Het Lokaal actieplan regenboogstad Haarlem 2015-2017 is een uitwerking van het Haarlems diversiteitbeleid. We hebben dit beleid verwoord in

Nadere informatie

Oss: actieve LHBT-gemeente

Oss: actieve LHBT-gemeente Meerjarenplan 2015-2017 Oss: actieve LHBT-gemeente (LHBT: Lesbiennes, Homoseksuelen, Biseksuelen en Transgenders) Project Oss: actieve LHBT-gemeente Datum Mei 2015 Versie 1 Auteur A. de Bruijn Project

Nadere informatie

Activiteitenplan voor meer tolerantie en aandacht voor diversiteit in HWW Zorg Verpleeghuis De Eshoeve

Activiteitenplan voor meer tolerantie en aandacht voor diversiteit in HWW Zorg Verpleeghuis De Eshoeve Aanleiding: van HWW Zorg wil de sociale acceptatie en veiligheid binnen de woonvoorzieningen verbeteren en handhaven voor iedereen, met name voor lesbische, homo-, biseksuele en transgender ( LHBT) bewoners,

Nadere informatie

Onzichtbare Ouderen. "Nee, ik ken geen homo's, alleen van tv"

Onzichtbare Ouderen. Nee, ik ken geen homo's, alleen van tv Onzichtbare Ouderen "Nee, ik ken geen homo's, alleen van tv" 2 Het Nationaal Ouderenfonds Wie zijn onzichtbare ouderen? Het Nationaal Ouderenfonds en Het Blauwe Fonds inventariseren sinds 2012 of woonzorginstellingen

Nadere informatie

Resultaten Kiwa Tolerantiescan

Resultaten Kiwa Tolerantiescan Instelling "Albert van Koningsbruggen" Onderdeel van: AxionContinu Beneluxlaan 924 3526 KJ Utrecht avk@axioncontinu.nl Provincie Utrecht Aantal plaatsen: 150-200 Zorg: Thuiszorg: Gehandicaptenzorg: Revalidatiesector:

Nadere informatie

Van Bestuur COC Limburg Aan Wethouder Hans Teunissen Betreft Voorstel LHBT-beleid gemeente Venray Datum 23 september 2014.

Van Bestuur COC Limburg Aan Wethouder Hans Teunissen Betreft Voorstel LHBT-beleid gemeente Venray Datum 23 september 2014. Van Bestuur COC Limburg Aan Wethouder Hans Teunissen Betreft Voorstel LHBT-beleid gemeente Venray Datum 23 september 2014. De missie van COC Limburg is: Het maatschappelijk denken over homoseksualiteit,

Nadere informatie

ROZE STEMBUSAKKOORD 2014 Amsterdam

ROZE STEMBUSAKKOORD 2014 Amsterdam ROZE STEMBUSAKKOORD 2014 Amsterdam Sinds decennia is de stad Amsterdam één van de onbetwiste koplopers als het gaat om acceptatie en tolerantie van lesbiennes, homo s en biseksuelen en transgenders. Deze

Nadere informatie

Welkom. Met het invullen en terugsturen van deze vragenlijst geeft u ons toestemming uw data te gebruiken.

Welkom. Met het invullen en terugsturen van deze vragenlijst geeft u ons toestemming uw data te gebruiken. Welkom Geachte deelnemer, Hartelijk dank voor uw interesse in dit onderzoek! In samenwerking met COSBO (belangenorganisatie ouderen in Utrecht) en de adviescommissie LHBT-beleid gemeente Utrecht wordt

Nadere informatie

Onderwerp: Beantwoording van de schriftelijke vragen van het raadslid mevr. J. Bokhove (Groenlinks) over zorg voor roze ouderen.

Onderwerp: Beantwoording van de schriftelijke vragen van het raadslid mevr. J. Bokhove (Groenlinks) over zorg voor roze ouderen. Rotterdam, 4 maart 2014. Onderwerp: Beantwoording van de schriftelijke vragen van het raadslid mevr. J. Bokhove (Groenlinks) over zorg voor roze ouderen. Aan de Gemeenteraad. Op 26 februari 2014 stelde

Nadere informatie

HOMOSEKSUALITEIT IN DE OUDERENZORG

HOMOSEKSUALITEIT IN DE OUDERENZORG HOMOSEKSUALITEIT IN DE OUDERENZORG RotterdamV, 2012 'Roze Rimpels: homoseksualiteit in de ouderenzorg' 'Roze' ouderen zijn in veel opzichten hetzelfde als heteroseksuele ouderen, maar hebben vaak een ander

Nadere informatie

Werkplan 2015 COC Rotterdam pagina 1

Werkplan 2015 COC Rotterdam pagina 1 Werkplan 2015 COC Rotterdam pagina 1 Werkplan 2015 COC Rotterdam Introductie COC Rotterdam vervult als belangenbehartiger voor de LHBT-gemeenschap al 67 jaar een belangrijke maatschappelijke rol in Rotterdam

Nadere informatie

Onderzoeksverslag Tolerantie voor de LBHT-gemeenschap

Onderzoeksverslag Tolerantie voor de LBHT-gemeenschap Onderzoeksverslag Tolerantie voor de LBHT-gemeenschap Inleiding Op 16 april 2015 heeft de gemeenteraad van Heerhugowaard de volgende motie aangenomen. Motie 1 Meer tolerantie voor de LHBT-gemeenschap (lesbienne,

Nadere informatie

INHOUDELIJK JAARVERSLAG 2017 Stichting uitvoering Peer to peer Interventie (SPINT)

INHOUDELIJK JAARVERSLAG 2017 Stichting uitvoering Peer to peer Interventie (SPINT) INHOUDELIJK JAARVERSLAG 2017 Stichting uitvoering Peer to peer Interventie (SPINT) 1 2 1. Inleiding Dit is het inhoudelijk jaarverslag van de Stichting SPINT over het jaar 2017. In 2017 bestonden de activiteiten

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS DE MENSENBIEB

VOORTGEZET ONDERWIJS DE MENSENBIEB VOORTGEZET ONDERWIJS DE MENSENBIEB 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor u geselecteerd.

Nadere informatie

Rotterdam. trainingsaanbod. Verkeert

Rotterdam. trainingsaanbod. Verkeert Rotterdam trainingsaanbod Verkeert Inleiding Rotterdam Verkeert is al meer dan 15 jaar de deskundige partner voor training en advies rond homoseksualiteit. Onze ervaring in Rotterdam brengen we steeds

Nadere informatie

Belangenbehartiging, ontmoeting, hulp, advies en voorlichting voor LHBTI s in Midden Gelderland.

Belangenbehartiging, ontmoeting, hulp, advies en voorlichting voor LHBTI s in Midden Gelderland. Informatiepakket: Voorlichting seksuele diversiteit voor middelbare scholen Lid van federatie COC Nederland St. Catharinaplaats 10 6811 BS Arnhem Postbus 359 6800 AJ Arnhem Telefoon: 026 442 31 61 E mail:

Nadere informatie

TOOLKIT CONSORTIUM ROZE 50 PLUS NEDERLAND

TOOLKIT CONSORTIUM ROZE 50 PLUS NEDERLAND TOOLKIT CONSORTIUM ROZE 50 PLUS NEDERLAND INHOUDSOPGAVE Waarom een Roze Loper? 3 Wat kunt u met deze toolkit? 3 1 Advies en Ondersteuning 3 2 Training Roze Ouderen voor professionals 4 3 Voorlichting professionals

Nadere informatie

Mother and Father for the First time Greve, Denemarken

Mother and Father for the First time Greve, Denemarken Mother and Father for the First time Greve, Denemarken Het programma Mother and Father for the First time wordt aangeboden in Greve, een gemeente in Denemarken van ongeveer 48.000 inwoners. Denemarken

Nadere informatie

Thema s voor diversiteitsbeleid. In de maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen

Thema s voor diversiteitsbeleid. In de maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen Thema s voor diversiteitsbeleid In de maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen MOVISIE Kennis en advies voor maatschappelijke ontwikkeling MOVISIE verzamelt, ontwikkelt en verspreidt kennis en adviseert

Nadere informatie

Opvattingen van Amsterdammers over tolerantie jegens homoseksuelen

Opvattingen van Amsterdammers over tolerantie jegens homoseksuelen FACTSHEET Thema: Veiligheid, Opvattingen van Amsterdammers over tolerantie jegens homoseksuelen Publicatiedatum: oktober 2010 Bron: Bureau O+S Toelichting Ingevoegd rapport geeft goed weer hoe Amsterdammers

Nadere informatie

Roze ouderen in Utrecht De sociale, zorg- en woonbehoeften van lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgenderouderen

Roze ouderen in Utrecht De sociale, zorg- en woonbehoeften van lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgenderouderen Roze ouderen in Utrecht De sociale, zorg- en woonbehoeften van lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgenderouderen COSBO-Stad-Utrecht Het onderzoek Focus op mogelijke verbeteringen met betrekking

Nadere informatie

Beleidsmatrix lokaal LHBT-emancipatiebeleid 2015 t/m 2017

Beleidsmatrix lokaal LHBT-emancipatiebeleid 2015 t/m 2017 Beleidsmatrix lokaal LHBT-emancipatiebeleid 2015 t/m 2017 Gemeente: Breda Verantwoordelijk wethouder: Miriam Haagh Gemeentelijke contactpersoon: Gerard van Gestel Bestuurlijke portefeuille: Zorg, Wijkontwikkeling,

Nadere informatie

Seksuele gezondheid van holebi s

Seksuele gezondheid van holebi s Factsheet 2007-1 Seksuele gezondheid van holebi s Seksuele gezondheid in Nederland De Rutgers Nisso Groep heeft in 2006 een grootschalige bevolkingsstudie uitgevoerd naar seksuele gezondheid in Nederland

Nadere informatie

ANBI STATUS 2015. Datum: 1 juni 2015 Auteurs: Manon van Driel, Gert- Jan Verboom, Arwin de Beer

ANBI STATUS 2015. Datum: 1 juni 2015 Auteurs: Manon van Driel, Gert- Jan Verboom, Arwin de Beer ANBI STATUS 2015 Datum: 1 juni 2015 Auteurs: Manon van Driel, Gert- Jan Verboom, Arwin de Beer Inleiding Stichting The Hang- Out 010 is een nieuwe organisatie. De stichting is begin 2015 opgericht bij

Nadere informatie

Perspectieven voor LHBT s in Schiedam

Perspectieven voor LHBT s in Schiedam Perspectieven voor LHBT s in Schiedam Mensen moeten zich prettig en veilig kunnen voelen in hun eigen leefomgeving, ongeacht hun seksuele geaardheid of genderidentiteit. Dat is een streven van regenbooggemeente

Nadere informatie

Cleo-Patria. vrouwen- en buurtstudio s. in het kort

Cleo-Patria. vrouwen- en buurtstudio s. in het kort Cleo-Patria vrouwen- en buurtstudio s in het kort Cleo-Patria vrouwen- en buurtstudio s Cleo-Patria staat voor een concept dat inmiddels op ca. 10-15 locaties succesvol is en wordt toegepast. De doelstelling

Nadere informatie

Stichting OASE. Sociaal & Cultureel Centrum. Activiteiten Jaarverslag 2015

Stichting OASE. Sociaal & Cultureel Centrum. Activiteiten Jaarverslag 2015 Stichting OASE Sociaal & Cultureel Centrum Activiteiten Jaarverslag 2015 Auteur: Oase Datum:30-12-2015 Inhoudsopgave Inleiding... 2 1. Project Kunst en Cohesie... 3 2. Bewonersdag. 4 3. Bijeenkomst met

Nadere informatie

Roze 50+ de Onzichtbaarheid voorbij. Het Consortium Roze 50 + Nederland

Roze 50+ de Onzichtbaarheid voorbij. Het Consortium Roze 50 + Nederland Roze 50+ de Onzichtbaarheid voorbij Het Consortium Roze 50 + Nederland Juni 2009 Inhoudsopgave 1. Inleiding blz. 3 2. Wat doet het Consortium? Blz. 6 3. Project: Roze 50+, de onzichtbaarheid voorbij blz.

Nadere informatie

De belangrijkste aandachtsvelden voor het LHBT-beleid van de gemeente Lelystad in de periode zijn:

De belangrijkste aandachtsvelden voor het LHBT-beleid van de gemeente Lelystad in de periode zijn: Lelystad Regenboogstad 2019-2022. uitvoering: Bureau Gelijke Behandeling Flevoland. De belangrijkste aandachtsvelden voor het LHBT-beleid van de gemeente Lelystad in de periode 2019-2022 zijn: - Zichtbaarheid,

Nadere informatie

Advies van de Stedelijke Wmo-Adviesraad Amsterdam over Concept Uitvoeringsprogramma Vrijwillige Inzet. Datum: 2 september 2010

Advies van de Stedelijke Wmo-Adviesraad Amsterdam over Concept Uitvoeringsprogramma Vrijwillige Inzet. Datum: 2 september 2010 Advies van de Stedelijke Wmo-Adviesraad Amsterdam over Concept Uitvoeringsprogramma Vrijwillige Inzet Datum: 2 september 2010 Algemeen Allereerst willen we als Wmo-Adviesraad opmerken dat het uitvoeringsprogramma

Nadere informatie

Homo-emancipatie behouden voor volgende generaties. moet zichzelf kunnen zijn

Homo-emancipatie behouden voor volgende generaties. moet zichzelf kunnen zijn Homo-emancipatie behouden voor volgende generaties Ieder mens moet zichzelf kunnen zijn Daarom bewaakt en versterkt Het Blauwe Fonds de rechten van homoseksuelen. We nodigen je uit om Het Blauwe Fonds

Nadere informatie

'Voor mekaar, actieprogramma gericht op het bestrijden van eenzaamheid'

'Voor mekaar, actieprogramma gericht op het bestrijden van eenzaamheid' 'Voor mekaar, actieprogramma gericht op het bestrijden van eenzaamheid' Voor Mekaar is de titel van het Rotterdamse actieprogramma gericht op het bestrijden van eenzaamheid (december 2014). Het volledige

Nadere informatie

Regenboogstad Doorgaan op de ingeslagen weg

Regenboogstad Doorgaan op de ingeslagen weg Regenboogstad 2019-2022 Doorgaan op de ingeslagen weg 8 maart 2019 David van Wesel Maatschappelijk Ontwikkeling 1. Inleiding Haarlem wil een stad zijn waarin iedereen meetelt en kan meedoen, ongeacht seksualiteit,

Nadere informatie

Emancipatie: Ondersteuning Externe Initiatieven November 2015

Emancipatie: Ondersteuning Externe Initiatieven November 2015 Emancipatie: Ondersteuning Externe Initiatieven November 2015 Doel Externe initiatieven t.b.v. de LHBT-ers mogelijk maken die anders niet gehouden kunnen worden (stimulans voor doelgroep én voor de initiatiefnemer(s))

Nadere informatie

ruimte voor verschil

ruimte voor verschil ruimte voor verschil Jaarplan 2012 Stichting LGBT Groningen VOORWOORD 2011 was een rijk jaar. We lanceerden de eerste LGBT / GIDS voor stad en provincie. We voerden samen met het Alfa-college het project

Nadere informatie

Deel A: Filtervragen. Hoe oud bent u? jaar. als u 65 jaar of ouder bent, kunt u verder met vraag 2

Deel A: Filtervragen. Hoe oud bent u? jaar. als u 65 jaar of ouder bent, kunt u verder met vraag 2 Deel A: Filtervragen Deze vragenlijst is bedoeld voor roze 65+ volwassenen die regelmatig zorg nodig hebben. Met behulp van de vragen uit dit deel wordt allereerst vastgesteld of de vragenlijst van toepassing

Nadere informatie

Perspectieven voor LHBT s in Schiedam

Perspectieven voor LHBT s in Schiedam Perspectieven voor LHBT s in Schiedam Perspectieven voor LHBT s in Schiedam Mensen moeten zich prettig en veilig kunnen voelen in hun eigen leefomgeving, ongeacht hun seksuele geaardheid of genderidentiteit.

Nadere informatie

Jeugd. Geloof Levensovertuiging

Jeugd. Geloof Levensovertuiging Jeugd Geloof Levensovertuiging - Wat voor kind was u? - Was u wat ze noemen een echte jongen, echte meid? - Ging u liever met meisjes om of met jongens, of was u liever alleen? - Had u op een bepaald moment

Nadere informatie

Format werkplan maatschappelijke organisatie

Format werkplan maatschappelijke organisatie Format werkplan maatschappelijke organisatie Naam organisatie Jongerenvereniging KPJ Limburg 1. Activiteitnaam (en nummer) In Veilige Handen 2. Korte omschrijving De zorg voor een veilige omgeving is essentieel

Nadere informatie

Lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender-ouderen

Lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender-ouderen Handreiking LHBT-emancipatie Lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender-ouderen Tijdens de Roze Belweek 2011 vertelden lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender (LHBT) ouderen over hun

Nadere informatie

Manifest. voor de intensieve vrijwilligerszorg

Manifest. voor de intensieve vrijwilligerszorg Manifest voor de intensieve vrijwilligerszorg Manifest voor de intensieve vrijwilligerszorg Meer dan 15.000 mensen zijn vrijwilliger bij een Waarom dit manifest? organisatie voor Vrijwillige Thuishulp,

Nadere informatie

Nieuwe A. Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap

Nieuwe A. Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap Nieuwe A Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap Mixen in Mokum Nieuwe Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap Volwassen Amsterdammers met verschillende culturele achtergronden ontmoeten

Nadere informatie

TOOLKIT CONSORTIUM ROZE 50 PLUS NEDERLAND

TOOLKIT CONSORTIUM ROZE 50 PLUS NEDERLAND TOOLKIT CONSORTIUM ROZE 50 PLUS NEDERLAND INHOUDSOPGAVE Waarom een Roze Loper? 3 Wat kunt u met deze toolkit? 3 1 Advies en Ondersteuning 3 2 Training Roze Ouderen voor professionals 4 3 Voorlichting professionals

Nadere informatie

Project Regenboogstad Oss: uitvoeringsplan Datum Maart Ivo van Harmelen & Leontien van Hassel

Project Regenboogstad Oss: uitvoeringsplan Datum Maart Ivo van Harmelen & Leontien van Hassel Project Regenboogstad Oss: uitvoeringsplan 2019-2022 Datum Maart 2019 Auteurs Ivo van Harmelen & Leontien van Hassel Doel van het plan De gemeente Oss is Regenboogstad Oss. Wij streven naar een inclusieve

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS HET LAGERHUIS

VOORTGEZET ONDERWIJS HET LAGERHUIS VOORTGEZET ONDERWIJS HET LAGERHUIS 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor u geselecteerd.

Nadere informatie

OPROEP aan scholen. 1. Doel en doelgroep van het programma Peer Buddy Nieuwkomers

OPROEP aan scholen. 1. Doel en doelgroep van het programma Peer Buddy Nieuwkomers OPROEP aan scholen Stichting Learn2Gether en Peer2Peer hebben de handen in elkaar geslagen ten behoeve van het Peer Buddy Nieuwkomer programma. Een viertal scholen met een ISKafdeling worden in de gelegenheid

Nadere informatie

Roze ouderen in de zorg

Roze ouderen in de zorg 1. Roze ouderen in de zorg 1.1 Inleiding Nederland krijgt een steeds grotere groep ouderen. Onder deze ouderen zijn ook roze ouderen: lesbische, homoseksuele, biseksuele en transgender (LHBT) ouderen.

Nadere informatie

Werkplan EduDivers 2013

Werkplan EduDivers 2013 kenniscentrum voor onderwijs en seksuele diversiteit Werkplan EduDivers 2013 Inhoud Werkplan EduDivers 2013... 1 Introductie... 1 De Onderwijsalliantie voor Seksuele Diversiteit... 1 Deskundigheidsbevordering...

Nadere informatie

Richtlijn JGZ-richtlijn Seksuele ontwikkeling

Richtlijn JGZ-richtlijn Seksuele ontwikkeling Richtlijn JGZ-richtlijn Seksuele ontwikkeling 5. Determinanten van seksuele gezondheid-aanbevelingen Om kinderen en jongeren te kunnen ondersteunen in hun seksuele ontwikkeling is het van belang om de

Nadere informatie

Werkblad Seksuele Diversiteit. KaartjesspeL voorkant

Werkblad Seksuele Diversiteit. KaartjesspeL voorkant KaartjesspeL voorkant Kaartjesspel achterkant Wat betekent LHBT? Ben je in de war als je bi bent? Hoe word je homo? Wat is coming out? Op welke leeftijd ontdek je dat je homo of lesbisch bent? Op welke

Nadere informatie

Informatie voor cliënten - Wat heeft een buddy te bieden?

Informatie voor cliënten - Wat heeft een buddy te bieden? Informatie voor cliënten - Wat heeft een buddy te bieden? Wat kunt u van een buddy verwachten? Een buddy is een vrijwilliger die mens-tot-mens ondersteuning geeft aan iemand die dat even nodig heeft, de

Nadere informatie

Kijken door een roze bril Gewoon homo zijn?

Kijken door een roze bril Gewoon homo zijn? Juul van Hoof Senior adviseur participatie en inclusie MOVISIE Symposium Roze Ouderenzorg Utrecht, 27 juni 2013 Kijken door een roze bril Gewoon homo zijn? 7/17/2013 Inhoud 1. Wat betekent LHBT? 2. Ontdekking

Nadere informatie

Veiligheid en bescherming bij geweld in relaties

Veiligheid en bescherming bij geweld in relaties Veiligheid en bescherming bij geweld in relaties Arosa biedt veiligheid en bescherming bij geweld in relaties. Vrouwen, mannen en hun kinderen kunnen bij Arosa terecht voor opvang en begeleiding. Arosa

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS MEER DAN HET VOOROORDEEL

VOORTGEZET ONDERWIJS MEER DAN HET VOOROORDEEL VOORTGEZET ONDERWIJS MEER DAN HET VOOROORDEEL 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor

Nadere informatie

Activiteiten Jaarverslag 2013

Activiteiten Jaarverslag 2013 Activiteiten Jaarverslag 2013 Inhoudsopgave 1 Een bezoek van de wethouder 2 Project Kunst en Cohesie 3 Bewonersdag 4 Bijeenkomst met de wijkbewoners 5 Burendag 6 Culturele thee avonden 7 De tafel van één

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS HELP JIJ OF NIET?

VOORTGEZET ONDERWIJS HELP JIJ OF NIET? VOORTGEZET ONDERWIJS HELP JIJ OF NIET? 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor u geselecteerd.

Nadere informatie

Nationaal Actieplan. Soa, hiv en seksuele gezondheid. Doelstellingen

Nationaal Actieplan. Soa, hiv en seksuele gezondheid. Doelstellingen Nationaal Actieplan Soa, hiv en seksuele gezondheid Doelstellingen Pijlers actieplan Seksuele vorming Preventie opsporing en behandeling van soa Preventie opsporing en behandeling van hiv Preventie van

Nadere informatie

#+ Postbus 1 5. gemeentebestuur. Maatschappelijk Domein. bijlage(n): 'Purmerend Regenboogstad ' PURMEREN. telefax

#+ Postbus 1 5. gemeentebestuur. Maatschappelijk Domein. bijlage(n): 'Purmerend Regenboogstad ' PURMEREN. telefax gemeentebestuur PURMEREN #+ Postbus 1 5 1440 AA Purmerend telefoon 0299452452 telefax 0299-452124 Maatschappelijk Domein De gemeenteraad van Purmerend uw brief van uw kenmerk ons kenmerk 1394269 datum

Nadere informatie

Jaarplan COC Noord-Holland Noord

Jaarplan COC Noord-Holland Noord n e d e r l a n d s e v e r e n i g i n g t o t i n t e g r a t i e v a n h o m o s e k s u a l i t e i t Jaarplan 2014 COC Noord-Holland Noord Auteur: Maaike Kardinaal, Voorzitter COC Noord-Holland Noord

Nadere informatie

Mathieu Heemelaar Onderwijssymposium Rotterdam Verkeert 31 maart 2010

Mathieu Heemelaar Onderwijssymposium Rotterdam Verkeert 31 maart 2010 Mathieu Heemelaar Onderwijssymposium Rotterdam Verkeert 31 maart 2010 1. Sociale acceptatie: cijfers en analyse 2. Politiek en beleid 3. Onderzoek psychosociale effecten 1. Effecten homonegativiteit bij

Nadere informatie

Jaarplan 2015 COC Noord-Holland Noord

Jaarplan 2015 COC Noord-Holland Noord n e d e r l a n d s e v e r e n i g i n g t o t i n t e g r a t i e v a n h o m o s e k s u a l i t e i t Jaarplan 2015 COC Noord-Holland Noord Auteur: Maaike Kardinaal, Voorzitter COC Noord-Holland Noord

Nadere informatie

voorwoord 145 deelnemers - 86 mannen - 55 vrouwen - 4 anders

voorwoord 145 deelnemers - 86 mannen - 55 vrouwen - 4 anders voorwoord oktober 2017 Bureau Discriminatiezaken Kennemerland is een onafhankelijke organisatie die werkt aan het stimuleren van een tolerante samenleving en het tegengaan van ongelijke behandeling. Iedereen

Nadere informatie

Jaarplan schooljaar

Jaarplan schooljaar Jaarplan schooljaar 2013-2014 Arnhem, september 2013 Voor u ligt het jaarplan schooljaar 2013-2014. Dit jaarplan bevat de uitgangspunten en doelen die centraal staan bij de invulling van het betreffende

Nadere informatie

Plan van Aanpak Homo-emancipatie van Gemeente Deventer in Hoofdlijnen

Plan van Aanpak Homo-emancipatie van Gemeente Deventer in Hoofdlijnen Inleiding Plan van Aanpak Homo-emancipatie van Gemeente Deventer in Hoofdlijnen 2012 2014 De gemeente Deventer heeft afgelopen jaren een bijdrage geleverd aan de homoemancipatie i.h.k.v. de nota Plasterk

Nadere informatie

Vrijwilligersverenigingen

Vrijwilligersverenigingen Vrijwilligersverenigingen Activiteiten organiseren via een verenigingsstructuur is een relatief nieuwe manier om vrijwilligers in te zetten in zorgorganisaties. Deze ontwikkeling kan aantrekkelijk zijn

Nadere informatie

Met het nieuwe welzijnsbeleid werkt de gemeente Tiel vanuit de volgende uitgangspunten:

Met het nieuwe welzijnsbeleid werkt de gemeente Tiel vanuit de volgende uitgangspunten: Opdrachtformulering kwartiermaker integrale welzijnsopdracht Aanleiding De gemeenteraad van de gemeente Tiel heeft in haar vergadering van juli 2014 het besluit genomen om een inhoudelijke discussie te

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS MEER DAN EEN LABEL

VOORTGEZET ONDERWIJS MEER DAN EEN LABEL VOORTGEZET ONDERWIJS MEER DAN EEN LABEL 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor u

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS HELP HELPEN

VOORTGEZET ONDERWIJS HELP HELPEN VOORTGEZET ONDERWIJS HELP HELPEN 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor u geselecteerd.

Nadere informatie

Factsheet Homofobie. Homofobie geeft een druk op jongens en mannen en vertelt ze hoe ze zich wel en niet moeten gedragen

Factsheet Homofobie. Homofobie geeft een druk op jongens en mannen en vertelt ze hoe ze zich wel en niet moeten gedragen Factsheet Homofobie De laatste jaren is de aandacht voor de acceptatie van seksuele diversiteit enorm toegenomen. Toch is homofobie, en de bijbehorende gendernormativiteit, nog altijd wijdverbreid. Homofobie

Nadere informatie

Werkvloer mantelzorg en vrijwilligers

Werkvloer mantelzorg en vrijwilligers Werkvloer mantelzorg en vrijwilligers Thema/Bron/Beleid Ondersteuning vrijwilligers/ mantelzorgers, WMO prestatieveld 4 Begroting 2015 Bedrag Notitie Mantelzorg Notitie Vrijwilligers AWBZ Pakketmaatregel

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS FIJN IN JE EIGEN LIJF

VOORTGEZET ONDERWIJS FIJN IN JE EIGEN LIJF VOORTGEZET ONDERWIJS FIJN IN JE EIGEN LIJF 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit voor

Nadere informatie

Seksuele diversiteit in de zorg Onzichtbare Ouderen Merel Verburgt

Seksuele diversiteit in de zorg Onzichtbare Ouderen Merel Verburgt Seksuele diversiteit in de zorg Onzichtbare Ouderen Merel Verburgt p. 2 Nationaal Ouderenfonds Nationaal Ouderenfonds richt zich op het welzijn van kwetsbare ouderen. Missie: Het helpen van ouderen in

Nadere informatie

Kennis reeks. Roze ouderen. Over een homovriendelijk beleid

Kennis reeks. Roze ouderen. Over een homovriendelijk beleid Kennis reeks Roze ouderen Over een homovriendelijk beleid 1 AxionContinu heeft veel kennis en ervaring in huis op het gebied van zorg en begeleiding aan ouderen, die wij als expertisecentrum graag delen.

Nadere informatie

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS

Klanttevredenheid. Vereenzaming Ouderen Soest VOS 2011 Klanttevredenheid Vereenzaming Ouderen Soest VOS Stichting Welzijn Ouderen Soest Molenstraat 8c 3764 TG Soest 035 60 23 681 info@swos.nl www.swos.nl KvK 41189365 Klanttevredenheidsonderzoek Vereenzaming

Nadere informatie

Samenvatting. De ontwikkeling van een monitor naar de veiligheidsgevoelens van homoseksuelen op lokaal niveau

Samenvatting. De ontwikkeling van een monitor naar de veiligheidsgevoelens van homoseksuelen op lokaal niveau Samenvatting De ontwikkeling van een monitor naar de veiligheidsgevoelens van homoseksuelen op lokaal niveau Een onderzoek naar het opzetten van een veiligheidsgevoelens-monitor voor homoseksuelen in de

Nadere informatie

PARTIJ (naam van in de gemeente verkiesbare partij namens welke het Gayvote formulier is ingevuld):

PARTIJ (naam van in de gemeente verkiesbare partij namens welke het Gayvote formulier is ingevuld): GAYVOTE FORMULIER Ten behoeve van de website www.gayvote.nl. GEMEENTE (Naam van gemeente of deelraad): Westervoort PARTIJ (naam van in de gemeente verkiesbare partij namens welke het Gayvote formulier

Nadere informatie

Beleidregels Sociaal Cultureel Werk 2005 (en verder)

Beleidregels Sociaal Cultureel Werk 2005 (en verder) Beleidregels Sociaal Cultureel Werk 2005 (en verder) 1. Beleidsterrein Beleidstaak: Sociaal Cultureel Werk Beheerstaak: Samenlevingsopbouwwerk, functienummer 630.00 Dit beleidsterrein omvat kinderwerk,

Nadere informatie

Intimiteit en seksualiteit. Het blijft iets moois. Samen voor persoonlijke zorg

Intimiteit en seksualiteit. Het blijft iets moois. Samen voor persoonlijke zorg Intimiteit en seksualiteit Het blijft iets moois Samen voor persoonlijke zorg Intimiteit en seksualiteit Basisbehoefte van ieder mens Intimiteit en seksualiteit zijn basisbehoeften van ieder mens. In iedere

Nadere informatie

Beschrijving resultaten onderzoek biseksualiteit AmsterdamPinkPanel Oktober 2014 Joris Blaauw

Beschrijving resultaten onderzoek biseksualiteit AmsterdamPinkPanel Oktober 2014 Joris Blaauw Beschrijving resultaten onderzoek biseksualiteit AmsterdamPinkPanel Oktober 2014 Joris Blaauw Dit document beschrijft kort de bevindingen uit het onderzoek over biseksualiteit van het AmsterdamPinkPanel.

Nadere informatie

Juryrapport LHBT-innovatieprijs 2015

Juryrapport LHBT-innovatieprijs 2015 Juryrapport LHBT-innovatieprijs 2015 17 mei 2015 Koninklijke Schouwburg Den Haag Ter gelegenheid van de Internationale Dag tegen Homofobie, Transfobie & Bifobie Advies van de jury voor de LHBT-innovatieprijs

Nadere informatie

Werkgroep Café: Café 2.0 Lunch (ma t/m vr) November 2015

Werkgroep Café: Café 2.0 Lunch (ma t/m vr) November 2015 Werkgroep Café: Café 2.0 Lunch (ma t/m vr) November 2015 Doel Een grotere diversiteit aan groepen binnen halen in het COC Café (jongeren, zakenmensen, expats, studenten, multi-culti, vrouwen) Het bieden

Nadere informatie

Het voorstel betreft de beleidsvoorbereiding van Regenboogstad 2015-2017, welke past binnen de vastgestelde programmabegroting.

Het voorstel betreft de beleidsvoorbereiding van Regenboogstad 2015-2017, welke past binnen de vastgestelde programmabegroting. B&W-voorstel Onderwerp: Uitvoeringsprogramma Regenboogstad 2015-2017 1) Status Het voorstel betreft de beleidsvoorbereiding van Regenboogstad 2015-2017, welke past binnen de vastgestelde programmabegroting.

Nadere informatie

VOORTGEZET ONDERWIJS VOORDEEL ZONDER VOOROORDELEN

VOORTGEZET ONDERWIJS VOORDEEL ZONDER VOOROORDELEN VOORTGEZET ONDERWIJS VOORDEEL ZONDER VOOROORDELEN 1 Algemene informatie Beste docent, Voor u ligt de toolkit die RADAR voor u heeft ontworpen. Vanuit de resultaten van de Diverscity-meter is deze toolkit

Nadere informatie

De belangrijkste aandachtsvelden voor het LHBT-beleid van de gemeente Lelystad in deze jaren zijn:

De belangrijkste aandachtsvelden voor het LHBT-beleid van de gemeente Lelystad in deze jaren zijn: Lelystad Regenboogstad 2016-2017. uitvoering: Bureau Gelijke Behandeling Flevoland. De belangrijkste aandachtsvelden voor het LHBT-beleid van de gemeente Lelystad in deze jaren zijn: - Zichtbaarheid en

Nadere informatie

Het Groninger Stadspanel over LGBT. Meningen over bi- en homoseksualiteit en transgender in Groningen stad

Het Groninger Stadspanel over LGBT. Meningen over bi- en homoseksualiteit en transgender in Groningen stad Het Groninger Stadspanel over LGBT Meningen over bi- en homoseksualiteit en transgender in Groningen stad Onderzoek en Statistiek Groningen heeft als kernactiviteiten instrumentontwikkeling voor en uitvoering

Nadere informatie

Betreft: LHBTI-emancipatie in uw verkiezingsprogramma - gemeenteraadsverkiezingen 2018

Betreft: LHBTI-emancipatie in uw verkiezingsprogramma - gemeenteraadsverkiezingen 2018 Aan: De programmacommissie gemeenteraadsverkiezingen 2018 Betreft: LHBTI-emancipatie in uw verkiezingsprogramma - gemeenteraadsverkiezingen 2018 Geachte programmacommissie, Ongeveer zes procent van de

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Vandaag gaan we het hebben over homoseksualiteit en biseksualiteit. Homoseksualiteit heeft te maken met mensen die zich seksueel aangetrokken voelen tot iemand

Nadere informatie

Inleiding 1. Roze Salon

Inleiding 1. Roze Salon Regenboogplan 2015 Het Regenboogplan 2015 is een gezamenlijk document van COC Kennemerland, Gayhaarlem.nl en het Bureau Discriminatiezaken, en opgesteld in samenspraak met de gemeente Haarlem. De in het

Nadere informatie

Sociale Veiligheid in Gelderland

Sociale Veiligheid in Gelderland Sociale Veiligheid in Gelderland Kun jij jezelf zijn? Kennismaken Van cijfers naar acties Sociale veiligheid Taken voor gemeenten Antidiscriminatiewetgeving Voorvallen en incidenten Voorlichting en handelingsperspectief

Nadere informatie

4 augustus Onderzoek: Pride Amsterdam en homo-acceptatie

4 augustus Onderzoek: Pride Amsterdam en homo-acceptatie 4 augustus 2017 Onderzoek: Pride Amsterdam en homo-acceptatie Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een

Nadere informatie

Onderwerpen/deelprojecten regionaal uitvoeringsprogramma depressiepreventie 2008 t/m 2011 Gelderse Roos

Onderwerpen/deelprojecten regionaal uitvoeringsprogramma depressiepreventie 2008 t/m 2011 Gelderse Roos Bijlage 2 Onderwerpen/deelprojecten regionaal uitvoeringsprogramma depressiepreventie 2008 t/m 2011 Gelderse Roos A1 Uitbrengen jaarkrant A2 Advertentie huis aan huis bladen A3 Consultatie B1 Brochures

Nadere informatie

Het zou het beste zijn als maatschappelijke steunsystemen georganiseerd werden door de gemeente.

Het zou het beste zijn als maatschappelijke steunsystemen georganiseerd werden door de gemeente. 1. Het zou het beste zijn als maatschappelijke steunsystemen georganiseerd werden door de gemeente. 2. De overheid moet niet achter de voordeur van mensen willen treden. Dat is privégebied en de eigen

Nadere informatie

De toets van seksuele diversiteit

De toets van seksuele diversiteit De toets van seksuele diversiteit De omgang met seksuele diversiteit als toetssteen voor inclusief schoolbeleid Peter Dankmeijer p.dankmeijer@edudivers.nl Workshop voor het Schoolpsychologencongres, 10

Nadere informatie

JAARPLAN 2018 COC ZWOLLE

JAARPLAN 2018 COC ZWOLLE JAARPLAN 2018 COC ZWOLLE COC Zwolle is een vereniging die een algemeen belang dient, met als doel het streven naar een diverse en inclusieve samenleving die werk maakt van gelijkheid en emancipatie, zodat

Nadere informatie

Holebi. transgender. Je bent wie je bent!

Holebi. transgender. Je bent wie je bent! Holebi en transgender Je bent wie je bent! Alles over holebi en transgender Holebifoon Voor vragen over holebiseksualiteit. Je kan er ook discriminatie melden tel. 0800 99 533 www.holebifoon.be Çavaria

Nadere informatie

Holebi. transgender. Je bent wie je bent!

Holebi. transgender. Je bent wie je bent! Holebi en transgender Je bent wie je bent! Alles over holebi en transgender Holebifoon Voor vragen over holebiseksualiteit. Je kan er ook discriminatie melden tel. 0800 99 533 www.holebifoon.be Çavaria

Nadere informatie

Onderzoek Maatschappelijke Stage

Onderzoek Maatschappelijke Stage Onderzoek Maatschappelijke Stage Onderzoek in opdracht van Welzijn Barneveld Uitgevoerd door Rianne Stuij en Rianne Heijkoop Studenten Christelijke Hogeschool Ede December 2015 mei 2016 Inhoud Aanleiding...

Nadere informatie

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit Menukaart Gezonde basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema

Nadere informatie