De klacht is op 4 april 2014 samen met de klachten en behandeld door een kamer van de commissie, die als volgt is samengesteld:

Transcriptie

1 Geachte heer Von den Hoff, Met deze brief adviseert de Klachtencommissie Wet beëdigde tolken en vertalers (hierna: de commissie) u over een klacht die is ingediend tegen de heer (-) (hierna: beklaagde), tolk Nederlands (-) (Wbtv nr. (-)). Verloop van de procedure Bij brief van 25 november 2013 (ontvangen op 29 november 2013) heeft de heer (-) namens de heer (-) (hierna: klager), een klacht ingediend bij het Bureau Wet beëdigde tolken en vertalers (hierna: Bureau Wbtv) over gedragingen van beklaagde in het kader van een tolkdienst ter zitting van de politierechter in de rechtbank Noord- Holland, locatie Alkmaar, op (-). Beklaagde heeft op 19 december 2013 een verweerschrift ingediend. Bij brief van 4 maart 2014 zijn klager en beklaagde door de commissie uitgenodigd om in het kader van een hoorzitting op 4 april 2014 een toelichting te geven op de klacht. Zowel de gemachtigde van klager, de heer (-), als beklaagde hebben aangegeven gebruik te willen maken van het recht om te worden gehoord. De klacht is op 4 april 2014 samen met de klachten en behandeld door een kamer van de commissie, die als volgt is samengesteld: dhr. mr. R.G.A. Beaujean mw. F. Timmer dhr. Ph.J.E. Hyams, M.A. voorzitter, lid, lid, De commissie heeft zich bij de behandeling van de klacht doen bijstaan door dhr. J.J.L. Link, secretaris van de commissie, en mw. M. van de Pas, notulist. Het verslag van de hoorzitting is als bijlage bij dit advies gevoegd. De commissie heeft kennisgenomen van de stukken van het klachtdossier en van hetgeen namens klager en door beklaagde tijdens de hoorzitting naar voren is gebracht. De commissie overweegt naar aanleiding daarvan als volgt. Overschrijding adviestermijn De klacht is op 25 november 2013 ingekomen bij Bureau Wbtv. De klachtencommissie behandelt een klacht op grond van art. 23 Wbtv binnen zes weken na de ontvangst van een klacht en kan deze termijn eenmaal met vier weken verdagen. Door omstandigheden buiten de schuld van partijen om zijn tot aan de behandeling van de

2 klacht ruim 18 weken verstreken. Hierdoor heeft de commissie de minister niet binnen de gangbare wettelijke termijnen over de klacht kunnen adviseren. Verzoek tot nader onderzoek Tijdens de hoorzitting heeft beklaagde aan de commissie het verzoek gedaan om het proces-verbaal van de zitting van de politierechter in de rechtbank Noord-Holland, locatie Alkmaar, van (-) op te vragen en de politierechter, de officier van justitie en de griffier als getuigen te horen over de gang van zaken tijdens de terechtzitting. De commissie is van oordeel dat het opvragen van het proces-verbaal van de terechtzitting en het horen van voornoemde getuigen ten behoeve van haar advies aan de minister niet noodzakelijk is. Zij heeft daarbij gelet op de beschikbare stukken in het klachtdossier alsmede op het verhandelde ter hoorzitting. De commissie wijst deze verzoeken dan ook af. Beklaagde is daardoor niet in zijn belangen geschaad. De gronden van de klacht De klacht is naar het oordeel van de commissie als volgt samen te vatten: a. Beklaagde heeft zich schuldig gemaakt aan misleiding door op de vraag van de rechter of hij in het Rbtv is ingeschreven als beëdigd tolk (-) volmondig ja te antwoorden; b. Beklaagde heeft zich intimiderend geuit jegens de advocaat van de verdachte door met een verheven stem te roepen geef me je naam, dan kan ik een klacht tegen je indienen, of woorden van gelijke strekking. Ten aanzien van klachtonderdeel b Voor zover wordt geklaagd dat beklaagde zich op (-) in de rechtbank Noord-Holland, locatie Alkmaar, intimiderend heeft gedragen richting een advocaat, overweegt de commissie dat uit de stukken van het klachtdossier niet blijkt dat de desbetreffende advocaat waarvan de identiteit tot op heden onbekend is gebleven zich door beklaagde geïntimideerd heeft gevoeld noch dat hij een klacht over enig intimiderend gedrag van beklaagde heeft willen indienen. Nu die informatie ontbreekt, klager zelf geen direct belang heeft bij de behandeling van dit klachtonderdeel en het klachtonderdeel naar het oordeel van de commissie ook overigens van onvoldoende gewicht is om tot de behandeling daarvan over te gaan, adviseert de commissie om dit onderdeel van de klacht op grond van art. 19 lid 2 van de Wbtv buiten behandeling te laten. Ten aanzien van klachtonderdeel a Toelichting op klacht door gemachtigde van klager Beklaagde is door het openbaar ministerie opgeroepen om op (-) te tolken voor een verdachte van (-) afkomst bij de behandeling van een strafzaak door de politierechter in de rechtbank Noord-Holland, locatie Alkmaar. De advocaat van verdachte had zelf ook een tolk meegebracht (klager). Voor aanvang van de terechtzitting zou de advocaat van de verdachte volgens klager vanwege te verwachten communicatieproblemen met de verdachte bezwaar hebben gemaakt tegen de aanwezigheid van beklaagde als tolk nu hij niet als beëdigd tolk (-) in het Rbtv is opgenomen. Desgevraagd zou beklaagde vervolgens aan de rechter hebben - 2 -

3 meegedeeld dat hij als beëdigd tolk (-) in het Rbtv is opgenomen. Daarbij zou hij zijn Wbtv-pas hebben getoond. Volgens klager en zijn gemachtigde tolkt beklaagde in een variant van het (-) die slechts in uitzonderlijke omstandigheden wordt verstaan en begrepen. Hij is geboren en getogen in (-) en zou het (-) niet op dusdanige wijze beheersen dat hij in deze variant van het (-) kan tolken, tenzij hij daarvoor een gedegen opleiding heeft gevolgd. Daarvan is klager niet gebleken. Verweer door beklaagde Beklaagde geeft aan dat hij voor aanvang van de zitting, toen de advocaat van de verdachte nog niet was gearriveerd, aan klager (een beëdigd tolk (-)) heeft gevraagd om de zaak over te nemen. Beklaagde was in de veronderstelling dat de rechtbank per vergissing twee tolken had opgeroepen voor dezelfde zaak. Klager bleef echter zitten en gaf geen duidelijkheid of hij de zaak al dan niet wilde overnemen. Bij aankomst van de advocaat kreeg beklaagde van hem te horen dat zijn cliënt van (- ) afkomst is en dat hij, beklaagde, geen (-) is. Beklaagde heeft aan de advocaat meegedeeld dat hij is opgeroepen door de rechtbank en dat het aan de rechter is om te beslissen. Bij aanvang van de terechtzitting heeft beklaagde de gebeurtenissen kort toegelicht. Beklaagde zou de rechter hebben voorgesteld om klager te laten tolken. De rechter heeft echter beklaagde opdracht gegeven te tolken. Desgevraagd heeft beklaagde de rechter zijn Wbtv-pasje laten zien. Daarbij zou hij hebben meegedeeld dat hij als beëdigd tolk en vertaler in het Rbtv is ingeschreven voor het (-). Tijdens het tolken heeft de rechter de verdachte uitdrukkelijk gevraagd of hij alles begreep. Daarop zou de verdachte ja hebben geantwoord. De zitting zou uitstekend zijn verlopen. Informatie van het openbaar ministerie Door de commissie is aan het openbaar ministerie verzocht om een afschrift van de registratie van de oproeping van beklaagde voor de terechtzitting van (-). Op 2 april 2014 heeft de commissie van de Dienstverleningsorganisatie openbaar ministerie (DVOM) bericht ontvangen dat beklaagde voor de terechtzitting van (-) is opgeroepen om diensten te verrichten als tolk Nederlands (-). Hoorzitting commissie Beklaagde heeft ter hoorzitting desgevraagd opgemerkt dat hij enkel als beëdigd tolk (-) en niet ook als beëdigd tolk (-) in het Register beëdigde tolken en vertalers (Rbtv) is ingeschreven. Op zijn oproeping voor de zitting van (-) werd volgens beklaagde duidelijk vermeld dat hij in dat dialect niet als beëdigd tolk is ingeschreven in het Rbtv. Volgens beklaagde heeft de politierechter dat moeten kunnen lezen. Beklaagde heeft opgemerkt dat hij tijdens de terechtzitting niet aan de politierechter kenbaar heeft gemaakt dat hij niet als beëdigd tolk (-) in het Rbtv is ingeschreven. Ook heeft hij de rechter er niet op geattendeerd dat de door de advocaat meegebrachte tolk wel als beëdigd tolk (-) in het Rbtv was ingeschreven. Beklaagde heeft aangegeven dat hij regelmatig in het (-) tolkt. Er hebben zich geen communicatieproblemen voorgedaan op de zitting. De gemachtigde van klager heeft ter hoorzitting opgemerkt dat beklaagde de rechter heeft misleid door aan te geven dat hij in het Rbtv is ingeschreven en zijn Wbtv-pasje te tonen, terwijl hij wist dat hij was opgeroepen om te tolken in een taal waarvoor hij niet in het Rbtv is ingeschreven. De rechter heeft beklaagde daardoor voorafgaand aan de tolkdienst niet beëdigd met alle mogelijke gevolgen voor de strafzaak van dien. De - 3 -

4 gemachtigde van klager heeft beaamd dat niet is gebleken dat zich tijdens de zitting communicatieproblemen hebben voorgedaan. Beoordeling van klachtonderdeel a De commissie beschouwt klachtonderdeel a als gegrond. De commissie stelt voorop dat beklaagde als beëdigd tolk Nederlands (-) is ingeschreven in het Rbtv. Hij is door het openbaar ministerie opgeroepen om op (-) in de rechtbank Noord-Holland, locatie Alkmaar, te tolken in het (-). Beklaagde is in deze taalrichting niet als beëdigd tolk in het Rbtv ingeschreven. Volgens art. 260 van het Wetboek van Strafvordering (Sv) is de officier van justitie in strafzaken verplicht om een tolk op te roepen indien de verdachte de Nederlandse taal niet of niet voldoende beheerst. De verdachte die de Nederlandse taal niet of niet voldoende beheerst kan de officier van justitie ook zelf verzoeken om bijstand van een tolk op de terechtzitting (art. 263 Sv). In die gevallen waarin buiten de terechtzitting om de bijstand van een tolk nodig is voor het overleg tussen de verdachte en zijn raadsman, bijvoorbeeld ter voorbereiding van de terechtzitting, is de raadsman zelf verantwoordelijk voor het oproepen van de tolk (art. 28 lid 3 Sv). De tolk die door de officier van justitie is opgeroepen en de tolk die bijstand heeft verleend op grond van art. 28 lid 3 Sv ontvangen ten laste van 's Rijks kas een vergoeding op grond van art. 1, vierde lid, van de Wet tarieven in strafzaken en het Besluit tarieven in strafzaken Een verdachte die het Nederlands niet of niet voldoende beheerst moet ter terechtzitting worden bijgestaan door een tolk in een taal die de verdachte voldoende beheerst om het onderzoek te kunnen voortzetten. De officier van justitie roept de tolk op. Het Wetboek van Strafvordering noch Richtlijn 2010/64/EU van het Europees Parlement en de Raad van 20 oktober 2010 betreffende het recht op vertolking en vertaling in strafprocedures dwingt daarbij tot bijstand van een tolk in de moedertaal van een verdachte. 1 Op grond van art. 28 lid 1 van de Wet beëdigde tolken en vertalers (Wbtv) dienen het openbaar ministerie en de gerechten uitsluitend gebruik te maken van beëdigde tolken en vertalers die als zodanig zijn ingeschreven in het Rbtv. De tolk die aan de eisen voor inschrijving in het Rbtv voldoet (art. 3 Wbtv), wordt voorlopig in het Rbtv ingeschreven (art. 7 Wbtv). Hij ontvangt een bewijs van die inschrijving. Dit bewijs van inschrijving vermeldt de bron- of doeltalen waarin de tolk of vertaler zijn werkzaamheden verricht. Binnen twee maanden na zijn inschrijving in het Rbtv dient de tolk ten overstaan van de rechtbank de in art. 13 en 14 Wbtv bedoelde eed of belofte af te leggen. Om te kunnen worden beëdigd dient de tolk het bewijs van inschrijving te overleggen (art. 12 lid 3 Wbtv). Nadat de akte van beëdiging is overgelegd, ontvangt de tolk een legitimatiebewijs (het Wbtv-pasje). De commissie begrijpt deze voorschriften aldus dat de tolk pas een beëdigd tolk in de kader van het Wbtv is (art. 1 onder c Wbtv) nadat hij door de rechtbank is beëdigd. Art. 28 lid 3 Wbtv biedt justitieafnemers de mogelijkheid om van de afnameplicht van art. 28 lid 1 Wbtv af te wijken indien wegens de vereiste spoed een ingeschrevene in het Rbtv niet tijdig beschikbaar is of indien het Rbtv voor de desbetreffende bron- of doeltaal dan wel bron- of doeltalen geen ingeschrevene bevat. Het afwijken van de afnameplicht dient op grond van art. 28 lid 4 Wbtv schriftelijk te worden gemotiveerd. Het verhoor van een verdachte zonder bijstand van een beëdigde tolk kan onder omstandigheden een onherstelbaar vormverzuim opleveren. 2 1 Kamerstukken II , , nr. 3, p. 3 en HR 18 februari 2014, ECLI:NL:HR:2014: Bijvoorbeeld hof Arnhem, 19 maart 2012, ECLI:NL:GHARN:2012:BW

5 Ingevolge art. 276 lid 3 Sv beëdigt de rechter de tolk - indien deze geen beëdigde tolk in de zin van de Wet beëdigde tolken en vertalers is die belooft zijn taak naar geweten te vervullen alvorens de tolk zijn werkzaamheden te laten aanvangen. De commissie begrijpt deze bepaling in samenhang met de artikelen 12, 13 en 14 Wbtv zo dat de tolk die in een andere taal of in een ander dialect tolkt dan waarvoor hij als beëdigd tolk in het Rbtv is ingeschreven op dat moment niet kan worden aangemerkt als beëdigd tolk in de zin van art. 1 onder c Wbtv. Dat zou betekenen dat de tolk ter terechtzitting op grond van art. 276 lid 3 Sv voorafgaand aan zijn werkzaamheden alsnog door de rechter dient te worden beëdigd. De commissie stelt op grond van de stukken van het klachtdossier en het verhandelde ter hoorzitting in onderling verband en samenhang beschouwd het volgende vast. Beklaagde was zich ervan bewust dat hij door het openbaar ministerie was opgeroepen om op (-) tijdens een strafzitting in de rechtbank Noord-Holland, locatie Alkmaar waar hij ruim tien jaar geen werkzaamheden had verricht te tolken in het (-). Beklaagde was zich eveneens bewust van het feit dat hij in dit dialect niet als beëdigd tolk in het Rbtv is ingeschreven. Ter terechtzitting was een door de raadsman van de verdachte meegebrachte beëdigde tolk Nederlands (-) aanwezig. Beklaagde was daarvan op de hoogte. Beklaagde heeft naar aanleiding van een vraag van de politierechter of hij in het Rbtv is ingeschreven deze politierechter er niet op geattendeerd dat hij niet als beëdigd tolk in het (-) in het Rbtv is ingeschreven. Beklaagde heeft aan de politierechter wel meegedeeld dat hij in het Rbtv is geregistreerd. Als bewijs daarvan heeft hij zijn Wbtv-pasje getoond. De politierechter heeft hem vervolgens opgedragen de tolkdienst te verrichten. Beklaagde heeft daarna naar eigen zeggen in het (-) getolkt. Voor aanvang van zijn tolkwerkzaamheden is hij niet door de politierechter beëdigd. De commissie is van oordeel dat het op de weg van beklaagde had gelegen om de politierechter te informeren over het feit dat hij niet als beëdigd tolk Nederlands (-) in het Rbtv is ingeschreven. Hoewel uit de stukken van het klachtdossier en het verhandelde ter terechtzitting niet aannemelijk is geworden dat tijdens het tolken door beklaagde communicatieproblemen zijn ontstaan, is de commissie van oordeel dat beklaagde door aldus te handelen ernstig is tekortgeschoten in de professionaliteit die van een beëdigd tolk mag worden verwacht. Daarmee heeft hij niet alleen het vertrouwen geschaad dat in zijn beroepsgroep en zijn eigen beroepsuitoefening mag worden gesteld (art. 1.1 Gedragscode Wbtv), maar ook de mogelijke gevolgen van zijn handelen voor de onderliggende strafprocedure voor lief genomen. Advies De commissie adviseert het Bureau Wbtv om klachtonderdeel a als gegrond te verklaren en de klacht voor het overige buiten behandeling te laten. Beklaagde is naar het oordeel van de commissie tekortgeschoten in de professionaliteit die van een beëdigd tolk mag worden verwacht door de rechter niet te informeren over het feit dat hij in het dialect waarvoor hij is opgeroepen niet als beëdigd tolk in het Rbtv is ingeschreven, terwijl in de zittingszaal wel een beëdigde tolk in dat dialect aanwezig was. De houding van beklaagde kan eraan hebben bijgedragen dat hij voorafgaand aan de zitting niet alsnog door de rechter als tolk Nederlands <-> (-) is beëdigd, terwijl art. 267 lid 3 Sv die eis wel lijkt te stellen. Er zijn echter geen aanwijzingen om te veronderstellen dat een en ander op de terechtzitting tot communicatieproblemen tussen de verdachte, de rechter en andere procespartijen heeft geleid. De commissie gaat er bovendien vanuit dat beklaagde zich inmiddels bewust is van de ernst van zijn handelen en dat hij zijn gedrag in de toekomst daarop - 5 -

6 zal aanpassen. Daarom adviseert de commissie het Bureau Wbtv om te volstaan met een waarschuwing. Tot slot Klager en beklaagde zullen van de commissie een afschrift van dit advies ontvangen. De commissie stelt het op prijs te zijner tijd te vernemen op welke wijze de klacht door het Bureau Wbtv is, dan wel wordt, afgehandeld. Wij vertrouwen erop u hiermede voldoende te hebben geïnformeerd. Voor eventuele nadere informatie kunt u contact opnemen met het secretariaat van de commissie, bereikbaar onder bovengenoemd telefoonnummer en adres. Hoogachtend, de Klachtencommissie Wbtv J.J.L. Link secretaris mr. R.G.A. Beaujean voorzitter - 6 -

7 Bijlage bij het advies van de Klachtencommissie Wbtv (klachtnr ) Toepasselijke bepaling uit de Gedragscode voor tolken en vertalers in het kader van de Wbtv (september 2009) 1. Algemene beroepsattitude 1.1. Algemeen Tolken en vertalers gedragen zich zodanig dat het vertrouwen in de beroepsgroep waartoe zij behoren en in hun eigen beroepsuitoefening niet wordt geschaad, ook wanneer zij niet beroepshalve optreden