Beklaagde heeft op 25 maart 2015 zowel per post als per een verweerschrift ingediend.

Transcriptie

1 Geachte heer Von den Hoff, Met deze brief adviseert de Klachtencommissie Wet beëdigde tolken en vertalers (hierna: de commissie) u over een klacht die is ingediend tegen mevrouw (-) (hierna: beklaagde), tolk Nederlands (-) (Wbtv nr. (-)). Verloop van de procedure Bij brief van 17 maart 2015 (ontvangen op 19 maart 2015) heeft mevrouw (-), Recruitment specialist, namens TVcN (hierna: klaagster), een klacht ingediend bij het Bureau Wet beëdigde tolken en vertalers (hierna: Bureau Wbtv) over gedragingen van beklaagde in het kader van tolkwerkzaamheden voor de Raad voor Rechtsbijstand op AC Ter Apel in de periode van (-) tot en met (-). Bij brief van 26 maart 2015 zijn klaagster en beklaagde door de commissie op de hoogte gesteld van de ontvangst van de klacht. Zij zijn door de commissie uitgenodigd om in het kader van een hoorzitting op 17 april 2015 een toelichting te geven. Zowel beklaagde als de gemachtigde van klaagster hebben aangegeven gebruik te willen maken van het recht om te worden gehoord. Beklaagde heeft op 25 maart 2015 zowel per post als per een verweerschrift ingediend. De klacht is op 17 april 2015 behandeld door een kamer van de commissie, die als volgt is samengesteld: dhr. mr. R.G.A. Beaujean dhr. S. Kruszynski dhr. Ph.J.E. Hyams M.A. voorzitter, lid, lid, De commissie heeft zich bij de behandeling van de klacht doen bijstaan door dhr. J.J.L. Link, secretaris van de commissie, en mw. L.R. Willems, notulist. Het verslag van de hoorzitting is als bijlage bij dit advies gevoegd. De commissie heeft kennisgenomen van de stukken van het klachtdossier en van hetgeen door en namens klaagster en beklaagde tijdens de hoorzitting naar voren is gebracht. De commissie overweegt naar aanleiding daarvan als volgt. De gronden voor de klacht De klacht is naar het oordeel van de commissie als volgt samen te vatten:

2 Beklaagde is niet zelf naar haar afspraken voor tolkdiensten gegaan, maar heeft hiervoor haar echtgenoot ingezet. Dit geschiedde zonder instemming of notificatie van opdrachtgever TVcN. Toelichting op klacht door klaagster Klaagster geeft in haar klachtbrief aan dat beklaagde, die als enige tolk (-) wordt vermeld op de Uitwijklijst, meermalen door TVcN als tolk op locatie is ingezet voor de Raad voor Rechtsbijstand (hierna: RvR) in asielzoekerscentrum te Ter Apel (hierna: AC Ter Apel) Op 6 maart 2015 werd door dhr. (-) van het AC Ter Apel bij TVcN gemeld dat beklaagde niet zelf naar haar tolkafspraken is gegaan, maar hiervoor haar echtgenoot heeft ingezet. Haar echtgenoot staat niet geregistreerd in het Rbtv of op de Uitwijklijst. Klaagster heeft hierop contact gezocht met beklaagde. Klaagster gaf tijdens een telefoongesprek aan dat zij zich slechts één keer zou hebben laten vervangen. Na verificatie bij de klant bleek het om vijf dagen te gaan. Beklaagde is door klaagster met die informatie geconfronteerd. Hierop gaf beklaagde toe dat zij op alle vijf de dagen haar echtgenoot naar AC Ter Apel heeft laten gaan om te tolken. Klaagster acht het gedrag van beklaagde onacceptabel en in strijd met de overeenkomst en gedragscode die TVcN hanteert. De opdrachten zijn specifiek aan beklaagde aangeboden, omdat zij is geplaatst op de Uitwijklijst. Door zich zonder overleg met opdrachtgever TVcN te laten vervangen door haar echtgenoot was er geen controle mogelijk op de kwaliteit van de te leveren tolkdiensten. Verweer door beklaagde Beklaagde geeft in haar schriftelijke verweer aan persoonlijk met de RvR Ter Apel te hebben overlegd om de diensten uit te laten voeren door haar echtgenoot. Haar echtgenoot heeft de diensten uitgevoerd met toestemming van de planningsmedewerkers van de RvR Ter Apel zonder TVcN te hebben ingelicht. Zij merkt op te hebben gehandeld met goede intentie. Haar echtgenoot heeft getolkt onder zijn eigen naam. De werkbriefjes zijn getekend door de medewerkers van de RvR Ter Apel. De echtgenoot van beklaagde kreeg toegang tot het gebouw van AC Ter Apel omdat de beveiliging van te voren door de RvR op de hoogte was gesteld van de overname van de diensten. De werkbriefjes stonden nog wel op naam van beklaagde. Beklaagde geeft verder aan niet tegen klaagster gezegd te hebben dat het maar om één dag ging. Wel heeft zij aangegeven dat het zich laten vervangen zonder voorafgaand overleg zich heeft beperkt tot de RvR Ter Apel, en niet verder. Een tweede dienst, gepland op (-), heeft zij wel zelf uitgevoerd. Beklaagde kon de opdrachten bij het AC Ter Apel niet zelf uitvoeren door de ziekte van haar zoon die nog borstvoeding kreeg. In verband met de reistijd moest zij vroeg van huis vertrekken om op tijd op de locatie te zijn. TVcN was op dat tijdstip nog niet telefonisch bereikbaar voor voorafgaand overleg. Ook daarna heeft zij haar verhindering niet bij TVcN gemeld. De echtgenoot van beklaagde staat niet ingeschreven in het Rbtv of geplaatst op de Uitwijklijst. Haar man tolkt echter al 8 jaar onder andere voor TVcN zonder enige klachten. Beklaagde en haar echtgenoot nemen vaker diensten van elkaar over met voorafgaandetoestemming van TVcN. Beoordeling van de klacht De commissie beschouwt de klacht als gegrond. Bij de beoordeling van de klacht stelt de commissie het volgende voorop

3 Met de inwerkingtreding van de Wet beëdigde tolken en vertalers (Wbtv) 1 op 1 januari 2009 is een Register beëdigde tolken en vertalers (Rbtv) ingesteld. In dit register worden (beëdigde) tolken en vertalers opgenomen die aan bepaalde kwaliteitscriteria voldoen. Een aantal tolken en vertalers is vanaf 1 januari 2009 op grond van een overgangsregeling in het Rbtv ingeschreven. Tolken en vertalers die nadien in het register wensen te worden opgenomen, dienen te voldoen aan de eisen die daaraan in de wet worden gesteld. Naast het Rbtv is een Uitwijklijst ingericht (artikel 2, derde lid, Wbtv). Op deze Uitwijklijst worden tolken en vertalers vermeld die niet kunnen aantonen over kennis van bron- en doeltaal en de bijbehorende culturen te beschikken, wegens onder meer het ontbreken van taalopleidingen, het gemis aan opleidingen over de cultuur van het gebied waar de bron- dan wel doeltaal wordt gesproken, het ontbreken van deskundigen die deze kennis kunnen vaststellen, dan wel van toetsen. In de wetsgeschiedenis wordt over de Uitwijklijst onder meer het volgende overwogen: 2 De situatie kan zich voordoen dat ten aanzien van een bepaalde taal geen opleidingen beschikbaar zijn aan een instelling voor hoger beroepsonderwijs en dat evenmin een onafhankelijke deskundige beschikbaar is die een oordeel kan geven omtrent de taalvaardigheid van de tolk of vertaler. In dit geval kan de tolk of vertaler niet aantonen over de competentie kennis van de brontaal of doeltaal te beschikken. Inschrijving in het register is dan niet mogelijk. Voor de afnemers van tolk- dan wel vertaaldiensten kan het van belang zijn de contactgegevens van deze tolken en vertalers ter beschikking te hebben. ( ) Via het toevoegen van een lid aan artikel 2 wordt aan de minister van Justitie de bevoegdheid toegekend een lijst bij te houden waarop de gegevens van deze tolken en vertalers worden bijgehouden. In verband met het waarborgen van de integriteit dienen deze tolken en vertalers voorafgaand aan opname op deze lijst een recente verklaring omtrent het gedrag over te leggen. Aan de toelating tot de Uitwijklijst worden eisen gesteld, waardoor ook de Uitwijklijst een kwaliteitsbevorderend effect heeft. 3 In de toelichting op het Besluit Uitwijklijst 4 wordt daarover onder meer het volgende overwogen: De Uitwijklijst dient als voorportaal voor het Rbtv. In tegenstelling tot het Rbtv geldt voor de Uitwijklijst geen afnameplicht. Tolken of vertalers die werken in een talencombinatie of vertaalrichting waarbij de taalvaardigheid en de cultuur niet kan worden getoetst, kunnen per definitie niet worden ingeschreven in het Rbtv. Om voor deze talencombinaties toch een kwalitatief goed alternatief te bieden, kunnen deze tolken en vertalers worden geplaatst op de Uitwijklijst, mits zij voldoen aan de voorwaarden die voor plaatsing gelden. Met de Uitwijklijst wordt hiermee in een belangrijke behoefte voorzien bij zowel afnemers als tolken en vertalers. Om op de Uitwijklijst geplaatst te worden dient de tolk of vertaler te voldoen aan de in het Besluit Uitwijklijst genoemde voorwaarden. ( ) Ook ten aanzien van de Uitwijklijst moeten garanties worden geboden over de kwaliteit van een tolk of vertaler die daarop is geplaatst. Dit standpunt is 1 Wet van 11 oktober 2007, houdende regels inzake de beëdiging van tolken en vertalers en de kwaliteit en de integriteit van beëdigde tolken en vertalers (Wet beëdigde tolken en vertalers), Stb. 2007, Kamerstukken II , , nr. 8, p Zie Besluit Uitwijklijst Wbtv (Staatscourant 25 mei 2009, nr. 102) en de Rectificatie Besluit Uitwijklijst (Staatscourant 19 juni 2009, nr. 111). Het Besluit Uitwijklijst is in 2013 laatstelijk herzien (Stcrt. 2013, nr ). 4 Stcrt. 2013, nr

4 inmiddels meerdere malen in de jurisprudentie bevestigd (bijvoorbeeld de uitspraak van de rechtbank Amsterdam van 10 april 2012, LJN: BW4894). 5 Tolken en vertalers die in het Rbtv en in de Uitwijklijst zijn opgenomen, worden geacht zich te houden aan de Gedragscode voor tolken en vertalers (Gedragscode Wbtv) die op advies van het Kwaliteitsinstituut beëdigde tolken en vertalers door de Raad voor Rechtsbijstand is vastgesteld. 6 In deze Gedragscode zijn best practices op het gebied van het tolken en vertalen gecodificeerd. De Gedragscode Wbtv houdt onder meer in: 3.4. Overname van opdrachten Tolken en vertalers nemen uitsluitend een opdracht van een collega over indien met de opdrachtgever expliciet overeenstemming is bereikt over de overname en de voorwaarden waaronder de opdracht zal worden uitgevoerd. 4. Beroepsuitoefening 4.1. Opdrachtaanvaarding Het staat tolken en vertalers vrij een opdracht al dan niet te aanvaarden, behoudens wettelijke verplichtingen. Zij weigeren echter altijd een opdracht ( ) indien zij zich ervan bewust zijn dat zij de opdracht niet naar behoren zullen kunnen verrichten ( ). In geval van weigering van een opdracht stelt de tolk of vertaler de opdrachtgever hiervan onverwijld in kennis Overeenkomsten ( ) Tolken en vertalers stellen, zodra blijkt dat ze een verplichting uit de overeenkomst niet tijdig of in het geheel niet zullen kunnen nakomen, de opdrachtgever onverwijld daarvan in kennis en treden met hem in overleg over het vervolg of het beëindigen van de opdracht. Klaagster hanteert ook zelf een gedragscode. 7 Beklaagde heeft deze volgens haar opgave tijdens de hoorzitting ondertekend. De commissie heeft geconstateerd dat de gedragscode van klaagster inhoudelijk overeenstemt met de Gedragscode Wbtv. De commissie stelt op basis van het klachtdossier en het verhandelde ter hoorzitting het volgende vast. Beklaagde wordt als enige tolk Nederlands (-) vermeld op de Uitwijklijst. Nadat zij de opdracht van klaagster had aanvaard om op enkele opeenvolgende dagen voor de Raad voor Rechtsbijstand in AC Ter Apel te tolken, werd haar zoontje ziek. Zij heeft vervolgens haar echtgenoot een niet op de Uitwijklijst vermelde tolk gevraagd de opdracht van haar over te nemen. De echtgenoot van beklaagde is daarna op vijf opeenvolgende dagen naar Ter Apel afgereisd en heeft aldaar in haar plaats de tolkdiensten verricht. Beklaagde heeft klaagster (haar opdrachtgever) in weerwil van de artikelen 4.1 en 4.2 van de Gedragscode Wbtv 8 niet over haar verhindering geïnformeerd. Evenmin is zij in weerwil van de artikelen 3.4 en 4.2 van de Gedragscode Wbtv niet met klaagster in overleg getreden over het vervolg en de eventuele overname door haar echtgenoot van de opdracht, terwijl dat tot dan toe wel gebruikelijk was. De werkbriefjes van de opdrachten zijn op naam van klaagster gesteld. Nadat deze door de RvR waren afgetekend, heeft beklaagde deze werkbriefjes met het oog op financiële vergoeding van de door haar man geleverde tolkdiensten (op haar eigen naam) naar klaagster verstuurd. Voor klaagster was uit de werkbriefjes niet kenbaar dat de opdracht niet door beklaagde, maar door haar echtgenoot waren 5 Zie ook Raad van State, 25 juli 2012, ECLI:NL:RVS:2012:BX Gedragscode voor tolken en vertalers in het kader van de Wbtv van 22 september 2009 (Staatscourant 2009, nr ) De toepasselijke voorschriften uit de Gedragscode Wbtv zijn als bijlage bij dit advies gevoegd

5 verricht. Volgens beklaagde heeft zij in het verleden tientallen keren opdrachten met instemming van klaagster probleemloos overgedragen aan haar man. In die gevallen werden de werkbriefjes volgens beklaagde wél steeds op naam van haar echtgenoot gesteld. De commissie rekent het klaagster aan dat zij haar opdrachtgever (TVcN) noch op de eerste dag van haar verhindering, noch op de dagen daarna toen zij daartoe wel gelegenheid had - heeft geïnformeerd over het feit dat zij zelf niet in staat was de overeengekomen opdracht te verrichten. Door aldus te handelen heeft beklaagde haar opdrachtgever de mogelijkheid ontnomen om zelf de regie te houden over de te verrichten tolkdiensten. In het bijzonder is klaagster door de gedragingen van beklaagde niet in staat gesteld te bepalen welke tolk in plaats van klaagster het meest geschikt werd geacht om de tolkdiensten te verrichten. Tegelijkertijd heeft zij met haar handelen andere collega-tolken Nederlands (-) de mogelijkheid ontnomen om de tolkdiensten in haar plaats te verrichten. De commissie acht het voorts kwalijk dat beklaagde naar eigen zeggen, in de periode waarin haar echtgenoot haar tolkdiensten wegens de ziekte van haar zoontje waarnam, wel een geheel andere tolkdienst heeft kunnen verrichten en ook heeft verricht. De commissie rekent het beklaagde ten slotte in het bijzonder aan dat zij wetende dat haar opdrachtgever niet op de hoogte was van de vervanging werkbriefjes op haar eigen naam bij klaagster heeft ingediend. Door aldus te handelen heeft beklaagde niet alleen het vertrouwen dat klaagster in haar mag stellen ernstig geschaad, maar meer algemeen ook het vertrouwen in de beroepsgroep (art. 1.1 Gedragscode). Advies Bij het formuleren van haar advies heeft de commissie rekening gehouden met het volgende. Aan beklaagde mogen bijzondere eisen worden gesteld op het gebied van integriteit en zorgvuldigheid, temeer nu zij als enige tolk Nederlands (-) op de Uitwijklijst wordt vermeld. Met haar gedragingen kort samengevat: het zich zonder overleg met haar opdrachtgever laten vervangen bij meerdere opeenvolgende tolkdiensten en het vervolgens op eigen naam declareren van deze diensten - heeft beklaagde het vertrouwen dat opdrachtgevers in haar beroepsgroep mogen stellen ernstig beschaamd. De commissie weegt dit ten nadele van beklaagde mee bij haar advies. Ten voordele van beklaagde heeft de commissie rekening gehouden met het feit dat beklaagde ter hoorzitting er blijk van heeft gegeven een gewaarschuwd mens te zijn en in het vervolg anders te zullen handelen. De commissie heeft uit de toelichting van beklaagde ter hoorzitting niet de indruk gekregen dat beklaagde uit boos opzet en financieel gewin heeft gehandeld en weegt ook dat ten voordele van beklaagde mee bij haar advies. Daarnaast heeft de commissie in aanmerking genomen dat beklaagde in het verleden kennelijk vaker met instemming van klaagster opdrachten voor tolkdiensten heeft overgedragen aan haar echtgenoot en dat die overdracht nooit ook niet in de onderhavige situatie tot klachten over de kwaliteit van de geleverde tolkdiensten heeft geleid. Ten slotte weegt de commissie mee dat klaagster inmiddels zelf enkele maatregelen jegens beklaagde heeft getroffen. Zo is een aantal eerder overeengekomen opdrachten geannuleerd, worden de reiskosten voor de onderhavige tolkdiensten ingehouden en worden aan beklaagde hangende de klachtprocedure geen nieuwe opdrachten voor persoonlijke tolkdiensten verleend voor de RvR in AC Ter Apel

6 De commissie ziet in het voorgaande in onderling verband en samenhang beschouwd aanleiding om te adviseren de klacht gegrond te verklaren en te volstaan met een waarschuwing. Zij hecht eraan ten overvloede op te merken dat indien de gedragingen zich in de toekomst zouden herhalen een zwaardere sanctie geboden is. Tot slot Klager en beklaagde zullen van de commissie een afschrift van dit advies ontvangen. De commissie stelt het op prijs te zijner tijd te vernemen op welke wijze de klacht door het Bureau Wbtv is, dan wel wordt, afgehandeld. Wij vertrouwen erop u hiermede voldoende te hebben geïnformeerd. Voor eventuele nadere informatie kunt u contact opnemen met het secretariaat van de commissie, bereikbaar onder bovengenoemd telefoonnummer en adres. Hoogachtend, de Klachtencommissie Wbtv J.J.L. Link secretaris mr. R.G.A. Beaujean voorzitter - 6 -

7 Bijlage bij het advies van de Klachtencommissie Wbtv (klachtnr ) Toepasselijke artikelen uit de Gedragscode voor tolken en vertalers in het kader van de Wbtv (september 2009) 1. Algemene beroepsattitude 1.1. Algemeen Tolken en vertalers gedragen zich zodanig dat het vertrouwen in de beroepsgroep waartoe zij behoren en in hun eigen beroepsuitoefening niet wordt geschaad, ook wanneer zij niet beroepshalve optreden. 3.4.Overnamevanopdrachten Tolken en vertalers nemen uitsluitend een opdracht van een collega over indien met de opdrachtgever expliciet overeenstemming is bereikt over de overname en de voorwaarden waaronder de opdracht zal worden uitgevoerd. 4. Beroepsuitoefening 4.1. Opdrachtaanvaarding Het staat tolken en vertalers vrij een opdracht al dan niet te aanvaarden, behoudens wettelijke verplichtingen. Zij weigeren echter altijd een opdracht indien zich zwaarwegende redenen hiertoe voordoen, waaronder in ieder geval begrepen is wanneer er risico bestaat van belangenverstrengeling, indien zij het vermoeden hebben dat hun werk zal worden gebruikt voor onwettige en/of oneerlijke doeleinden of indien zij zich ervan bewust zijn dat zij de opdracht niet naar behoren zullen kunnen verrichten, wegens onvoldoende kennis en/of bekwaamheid, werkomstandigheden en/of bedongen afleveringstermijn, dan wel wegens gewetensbezwaren omtrent het onderwerp van de te vertolken situatie of te vertalen tekst. In geval van weigering van een opdracht stelt de tolk of vertaler de opdrachtgever hiervan onverwijld in kennis. 4.2.Overeenkomsten Tolken en vertalers leggen overeenkomsten met hun opdrachtgevers zoveel mogelijk schriftelijk vast teneinde misverstanden over de inhoud van de afspraken te voorkomen. Tolken en vertalers stellen, zodra blijkt dat ze een verplichting uit de overeenkomst niet tijdig of in het geheel niet zullen kunnen nakomen, de opdrachtgever onverwijld daarvan in kennis en treden met hem in overleg over het vervolg of het beëindigen van de opdracht