1.1 Deze nieuwe leerplannen worden progressief ingevoerd in het eerste leerjaar vanaf 1 september 2013

Transcriptie

1 STUDIEGEBIED VOEDING Opleidingen Bakkerij, Hotel, Grootkeuken, Slagerij- en Voedingstechnieken Opleidingen Voeding CLW Onderwerpen 1 Nieuwe Leerplannen schooljaar Centrum Leren en Werken opleiden in leerlijn 3 Lezing De Groote oorlog en Voeding 4 mjpublishing ook digitaal 5 HGW - Handelingsgericht Werken 6 Dag beginnende leraar 7 Digitale inschrijving voor mededelingen 8 Stuurgroep Voeding 1 Nieuwe leerplannen schooljaar Deze nieuwe leerplannen worden progressief ingevoerd in het eerste leerjaar vanaf 1 september Tweede graad tso Studierichting Brood en banket 2de graad tso PV + TV Bakkerij/Voeding Het nieuwe leerplan 2013/024 vervangt leerplan 2002/065. Leerplan (PDF-formaat) Word (2003) Opgelet: gedurende het schooljaar maken we in het 2de leerjaar nog gebruik van het leerplan 2002/065. Studierichting Slagerij en vleeswaren 2de graad tso PV + TV Slagerij/Voeding Het nieuwe leerplan 2013/025 vervangt leerplan 2001/012. Leerplan (PDF-formaat) Word (2003)

2 Opgelet: gedurende het schooljaar maken we in het 2de leerjaar nog gebruik van het leerplan 2001/ Derde graad tso Studierichting Brood en banket 3de graad tso PV + TV + stage Bakkerij Het nieuwe leerplan 2013/026 vervangt het leerplan 2004/016. Leerplan (PDF-formaat) Word (2003) Opgelet: gedurende het schooljaar maken we in het 2de leerjaar nog gebruik van het leerplan 2004/016. Studierichting Slagerij en vleeswaren 3de graad tso PV + TV + stage Slagerij Het nieuwe leerplan 2013/027 vervangt leerplan 2004/047. Leerplan (PDF-formaat) Word (2003) Opgelet: gedurende het schooljaar maken we in het 2de leerjaar nog gebruik van het leerplan 2004/ De nieuwe leerplannen tweede en derde graad tso Bakkerij en Slagerij Deze leerplannen, Brood en banket en Slagerij en vleeswaren - tweede en derde graad tso, zijn gelijktijdig herwerkt. Deze beide richtingen hebben een dubbele finaliteit. Enerzijds willen ze jongeren voorbereiden op specifieke professionele bacheloropleidingen binnen de voedingssector, anderzijds willen ze jongeren kwalificaties bieden om meteen op de arbeidsmarkt te functioneren. De richtingen 'Voedingsmiddelentechnologie', 'Voedings- en dieetkunde' of 'Bedrijfsmanagement' lijken als professionele bacheloropleidingen de meest aangewezene. Wat kwalificaties betreft wordt gekeken naar beroepen in de sector, zowel in de ambachtelijke als de industriële sector. Tegelijk nodigen de richtingen jongeren, die niet kiezen voor hoger onderwijs, uit om zich

3 verder te bekwamen in een Se-n-Se opleiding of eventueel een specialisatiejaar bso. Zo verhogen ze hun expertise en krijgen ze meer kansen op de arbeidsmarkt. Bij de opmaak van deze leerplannen is bijgevolg uitgegaan van deze meervoudige finaliteit. In de nieuwe leerplannen is zowel het competentieniveau voor de tweede als dat voor de derde graad opgenomen. Aldus willen we de gewenste groei in competenties bij de leerlingen duiden. Bovendien duiden we hierdoor aan welk niveau de leerlingen na de tweede graad gehaald hebben in hun competentiegroei. De belangrijkste accentwijzigingen t.o.v. de vorige leerplannen zijn: - de sterke focus in de tweede graad op de basis: productkennis, basistechnieken en -processen; - de uitdieping en verruiming van deze productkennis in de derde graad met aansluitend de aandacht voor de technologische processen; - het benadrukken van veilig, voedselveilig en milieuvriendelijk handelen als rode draad doorheen de opleiding; - het nadrukkelijk relateren van het competentieontwikkelend leren aan enerzijds de beroepscompetentieprofielen waartoe we opleiden en anderzijds de vervolgstudies in het hoger onderwijs of Se-n-Se; - commerciële en organisatorische vaardigheden Onderscheid opleidingen bakkerij en slagerij in tso en bso In het bso-traject gaat veel aandacht naar praktijk en worden in finaliteit jongeren gevormd die onder begeleiding zelfstandig kunnen werken. Het tso-traject heeft meer aandacht voor het organisatorische en wil jongeren vormen die ook in een middenkader kunnen functioneren. Bovendien is de component AV prominenter aanwezig omdat in tso de eindtermen voor die vakken gehaald moeten worden. Een tso-opleiding wil immers altijd de kans bieden op vervolgonderwijs (professionele bachelor). Omwille van deze duidelijk verschillende profielen, is het nodig een dubbel traject (bso en tso) in de opleidingen bakkerij en slagerij aan te bieden. Binnen het toekomstig continuüm van het secundair onderwijs, zullen beide richtingen een duidelijke en complementaire plaats krijgen Opbouw en samenhang Het leerplan is een geïntegreerd leerplan dat geen onderscheid meer maakt tussen TV en PV. Dit zal enkel dienen te gebeuren in functie van de opdrachtverdeling van de leraren, maar de leerplandoelstellingen dienen gerealiseerd in een samenwerking tussen TV en PV. Bovendien

4 zullen de competenties pas ten volle gerealiseerd kunnen worden als er ook samenwerking is met de leraren van de algemene vakken. Waar dit voor de hand ligt, is het in het leerplan bij de didactische wenken groen (of grijs) gemarkeerd. In tegenstelling tot de bso-richtingen hoeven niet alle leerinhouden omgezet te worden in vaardigheden. In een tso-richting geldt theoretisch en wetenschappelijk inzicht immers ook als brede achtergrond om technologische processen te begrijpen en te sturen, zonder dat we dit altijd in praktijkoefeningen moeten omzetten. Het leerplan vertoont een samenhang over de graden heen. Om die opbouw optimaal te verzekeren, is het noodzakelijk om naast de eigen doelstellingen ook deze van de andere graden te kennen. In de tweede graad ligt de nadruk op het verwerven van de noodzakelijke transfereerbare basiskennis, inzichten en attitudes bij het gebruik van basisproducten en basistechnieken. In de derde graad verruimen en verdiepen we de leerinhouden en doelstellingen in verband met basistechnieken. De klemtoon van de vorming ligt op voedselveilig werken, organisatie en duurzaam handelen binnen de sector. Binnen het fundamentele gedeelte besteden we ook aandacht aan bedrijfsuitrustingen die courant voorkomen. Dit leerplan is als volgt opgebouwd: vanuit het profiel van de studierichting zijn eerst de competenties voor de studierichting uitgeschreven. De groeilijn beschrijft de cesuur tussen beide graden. Zo zien leraren van de derde graad welk competentieniveau in de tweede graad bereikt is. Bij de leerplandoelstellingen worden vooraf overkoepelende doelstellingen die bij elke competentie aan bod zullen komen, genoteerd. Na elke competentie worden didactische wenken genoteerd die aansluiten bij de bijbehorende leerplandoelstellingen. Waar dit relevant is, lezen we ook wenken voor evaluatie. Als de leraren voor de realisatie van een doelstelling samenwerken met een ander vak, moeten ze erop toezien dat zij in samenspraak de leerplandoelstelling halen. Het gaat om een gedeelde verantwoordelijkheid. De school zal deze samenhang bewaken. 1.2 Graadleerplannen die op 1 september 2012 startten en die omwille van het progressief invoeren ervan vanaf 1 september 2013 in het 2de leerjaar van de graad zullen ingaan Vanaf 1 september 2013 gebruiken we in het eerste en tweede leerjaar hetzelfde graadleerplan!

5 1.2.1 Tweede graad bso Studierichting Brood- en banketbakkerij 2de graad bso PV + TV Bakkerij/Voeding Het leerplan 2012/015 vervangt het oude leerplan 2002/064. Studierichting Slagerij en vleeswarenbereiding 2de graad bso PV + TV Slagerij/Voeding Het leerplan 2012/017 vervangt het oude leerplan 2001/ Derde graad bso Studierichting Brood- en banketbakkerij en confiserie 3de graad bso PV + TV + stage Bakkerij Het leerplan 2012/028 vervangt het oude leerplan 2004/018. Studierichting Slagerij en verkoopsklare gerechten 3de graad bso PV + TV + stage Slagerij Het leerplan 2012/033 vervangt het oude leerplan 2004/ Centrum Leren en Werken opleiden in leerlijn 2.1 Even herinneren * De opleidingen zijn modulair opgebouwd. * Iedere module bevat competenties met (onderliggende) deel * We onderscheiden twee soorten competenties: basiscompetenties en specifieke of kern * De basiscompetenties bevatten grotendeels dezelfde deel

6 * De specifieke of kerncompetenties onderscheiden zich met specifieke deelcompetenties gericht naar het profiel van de opleiding, het profiel van de module, het profiel van de specifieke competentie. * Voor de toepassingen/inhouden van de deelcompetenties richten we ons als leraar altijd naar het profiel van de opleiding, het profiel van de module, het profiel van de basis- of specifieke/kerncompetentie. 2.2 Hoe ontwikkelen we een leerlijn van doelen/criteria binnen de verschillende modules van de opleiding? (en ook verder binnen de vervolgopleidingen) Dit doen we door bij de deelcompetenties minimum doelen/criteria van kunnen vast te leggen in een leerlijn of groeilijn over de modules heen! Kortom: wat willen we dat de leerling minimum kan bij deze deelcompetentie? Deze doelen/criteria worden dan ook de leerinhoud voor de ondersteunende kennis in de cursus. We illustreren dit even met een voorbeeld voor de opleiding keukenmedewerker. We leggen de focus op de deelcompetentie: ergonomisch werken. Vooraf leggen we vast wat we over de opleidingen heen - als leraar onder ergonomisch werken allemaal als leerinhoud willen voorzien. De leerinhouden verdelen we eerst over de opleidingen, om pas daarna te verdelen over de modules van de opleiding. Tijdens iedere stap in dit proces van ontwikkeling bewaken we de leerlijn/groeilijn in het leertraject van de module. De leerling kan in de module initiatie keuken een goede werkhouding aannemen tijdens het werk. De leerling kan in de module keukentechnieken gebruik maken van de juiste hef- en tiltechnieken. Hierbij gaan we ervan uit dat de evaluatie van de leerling in de module initiatie gebeurt voor het aannemen van een goede werkhouding en in de module keukentechnieken voor de hef- en tiltechnieken. Kortom: een goede werkhouding aannemen is bereikt in de module initiatie. De evaluatie gebeurt dus niet meer in de module keukentechnieken hoewel we wel verwachten dat de leerling deze houding gaat aannemen in deze module of in de latere modules van hulpkok en kok. Wij kunnen één of meerdere doelen/criteria bepalen per deelcompetentie. Deze vooraf vastgelegde minimumdoelen/-criteria per module dienen minstens aangereikt te worden gedurende het leertraject van een opleiding.

7 De procedure voor het slagen, de evaluatiepraktijk, de deliberatienormen behoort tot de autonomie van het centrum. 3 Op zoek naar een actuele lezing of boek over DE GROOTE OORLOG en Voeding 3.1 Keukenhistories & Tafelpraat: geschiedenis op mensenmaat Gekoppeld aan het nieuwste boek 'Tweemaal oorlog, driemaal honger' werd ook een lezing ontwikkeld die de periode culinair tegen de achtergrond van de 'grote geschiedenis' schetst. Absoluut actueel, niet alleen met de honderdste 'verjaardag' van de Eerste Wereldoorlog in het jaar 2014 maar evenzeer omwille van de belangrijke lessen die we uit deze periode kunnen trekken! Meer informatie over deze lezing en andere lezingen vind je op volgende website: Over het boek Tweemaal oorlog, driemaal honger E. Niesten

8 ISBN: Aantal pagina's: 172 Prijs 24,00 Uitgever: Garant Uitgevers nv De voedingsgeschiedenis van de twintigste eeuw wordt sterk gekleurd door de twee wereldoorlogen en de crisisperiode van het interbellum. Driemaal komt de pas verbeterde voedselsituatie van de globale bevolking in het gedrang en moet deze weer haar toevlucht nemen tot beproefde 'armoerecepten'. Bovendien bepalen de gebeurtenissen tussen 1914 en 1944 in grote mate het beleid dat achteraf zal worden gevoerd. 'Nooit meer honger' wordt evenzeer als 'Nooit meer oorlog' een soort van begrijpelijk adagium. Tot in het ongerijmde, daar waar te overvloedige en ongecontroleerde productie voor onder meer 'melkplassen' en 'boterbergen' zorgt. 4 Uitgaven mjpublishing nu ook digitaal De uitgeverij mjpublishing stelt elk schooljaar gratis digitaal materiaal ter beschikking van de scholen die het bijbehorende handboek dat jaar klassikaal voor elke leerling hebben aangekocht en gebruiken. Om dit digitaal materiaal op een handige en beveiligde manier ter beschikking te kunnen stellen is deze uitgeverij participant geworden in Knooppunt. 4.1 Wat is Knooppunt? Knooppunt is een online platform van educatieve uitgeverijen en ondersteund door de officiële boekfederatie Boek.be. Leraren (en eventueel leerlingen) vinden er het digitale lesmateriaal bij de handboeken die ze klassikaal gebruiken. 4.2 Wat zijn de voordelen? * Eenmalige registratie voor toegang tot ongeacht het aantal vakken en uitgeverij. * Een activeringscode per titel waarvoor digitaal materiaal beschikbaar is. * Een wachtwoord en dit gedurende het volledige schooljaar. Continu beschikbaar van op elk toestel met internetverbinding. * Altijd up-to-date. 4.3 Hoe werkt het? 1 Maak een account aan via 2 Meld je aan met je adres en wachtwoord. Vraag de activeringscode aan voor digitaal materiaal behorend bij het handboek. Wij vragen dit te doen via de TAC of TA zodat meteen de

9 code voor eventuele meerdere gebruikers docenten en/of studenten aangemaakt kan worden. 3 Activeer je digitaal lesmateriaal met behulp van de activeringscode. 4 Ga van start met je eigen lesmateriaal! 4.4 Wat is digitaal beschikbaar bij mjpublishing? * De reeks Hoe gasten ontvangen in de horeca - 50 prachtige filmpjes die direct aansluiten bij het boek en in het boek aangeduid worden met een icoontje. * Wijnen en dranken: de basis - 2de druk alle kaarten van de belangrijke wijnlanden, ingevuld en blanco. * Wijnen en dranken: Frankrijk de oefenkaarten. * Wijnen wereldwijd: het gedetailleerd overzicht van de Italiaanse wijnen en de belangrijkste wijnkaarten ter beschikking gesteld door de officiële instanties van de diverse wijnlanden. * Handboeken voor de slagerij: Deel 1: Vee en Vlees bij hoofdstukken 3, 4 en 5 Deel 2: Vleeswarenbereiding bij hoofdstukken 2 en 6 Deel 3: Culinaire bereidingen bij hoofdstukken 1, 2, 3, en 4 *Bakkerij en Banketbakkerij de belangrijkste foto s ter beschikking gesteld voor de lessen technologie. *In voorbereiding oefenmateriaal voor bij de reeks Gastheerschap in de Horeca en de reeks De keuken in de Horeca. Registreren kan je op en vraag de handleiding en de voorwaarden bij mjpublishing. 5 HandelingsGericht Werken - HGW 5.1 In het pedagogisch project van veel scholen vind je de intentie terug om aan iedere leerling een gepersonaliseerde zorg te geven. De jongere staat dan met zijn unieke persoonlijkheid en specifieke leefcontext centraal. Om die zorg voor de leerling concreet vorm te geven biedt het HGW een kader. De toenemende aandacht voor het handelingsgericht werken binnen de pedagogische begeleidingsdienst kadert in het mee zoeken naar oplossingen en ondersteuning van de school, de leerlingenbegeleider en de

10 leraar om aan al de leerzorgvragen, leernoden, verhoogde zorg een antwoord te geven. Om vorm te geven aan zorg vanuit Handelingsgericht Werken kun je altijd een beroep doen op ondersteuning van de pedagogische begeleiding. 5.2 Zorgvraag leren leren Onderstaand vind je een praktisch voorbeeld van een zorgvraag voor leren leren. De vakwerkgroepen hebben van de directie de opdracht gekregen om een antwoord te geven op de vraag hoe de leerling het beste zijn voorbereiding maakt voor de les (praktijk) en hoe de leerling het beste een les volgt. De suggesties, stappen, tips werden dan op smartschool geplaatst waar de leerling, de ouders, leerlingbegeleiders nu graag gebruik van maken voor alle lessen. Het uitgewerkte voorbeeld is, vrijblijvend en enkel ter inspiratie, een voorbeeld van een vakwerkgroep restaurant en keuken tweede graad bso Hoe is de evaluatiepraktijk voor TV en PV? Er is een permanente evaluatie voor het vak TV en PV. Dit wil zeggen dat er geen examens meer zijn voor elk vak afzonderlijk, maar dat de leraar de punten geeft op ieder moment van het lesgebeuren TV en PV. Dit kan aan de hand van een toets op het einde van de les, een toets over de vorige les, een toets na een periode van lessen, een oefening, een groepswerk, een spreekbeurt, een huistaak, een presentatie met PowerPoint, een opdracht, een praktijkbeurt De leraar gaf vroeger de punten voor elk vak afzonderlijk, maar doet dit nu op basis van de Iedere competentie bevat drie domeinen: - de kennis = de theorie - de vaardigheden = de praktijk - de attitudes = de houding tijdens de theorie en/of praktijk Op het rapport komen altijd de totale punten van de voorbije periode Hoe leer ik mijn kennis? Tips om de les te leren. * Lees aandachtig de (hoofdstuk)titels in je cursus. * Lees de behandelde leerstof aandachtig. * Maak opnieuw de opdrachten uit de cursus. * Maak een korte samenvatting of gebruik het bordschema van de les. * Stel jezelf zoveel mogelijk vragen over de leerstof.

11 * Voor welke toepassing gebruik je deze kennis in de praktijkles? Maak een beeld van de toepassing in je hoofd. * Als je een leerstofonderdeel niet begrijpt vraag je uitleg aan een medeleerling. * Als de uitleg van de medeleerling niet voldoende is vraag je opnieuw uitleg aan de vakleraar. Tips tijdens de les. * Werk actief mee tijdens de les. * Maak aanvullende notities in je schrift of cursus met eigen woorden. * Gebruik gekleurde tekstmarkers voor belangrijke lesonderdelen. * Gebruik gekleurde tekstmarkers voor de titels. * Invulteksten vul je altijd in. * Na afwezigheid laat je je informeren over de les bij vrienden. * Noteer het bordschema (is een beknopte samenvatting van de les) Hoe bereid ik me voor op de praktijkles? (Een voorbeeld voor restaurantpraktijk!) VOORBEREIDING LES PV Stap 1 Maak de menuontleding. Gebruik hiervoor het sjabloon 'menuontleding' opgemaakt door de school. Mogelijke vindplaats Menu opzoeken Smartschool Cursus Vakboek restaurant Menuontleding uitschrijven In fiche/sjabloon restaurantpraktijk Stap 2 Heeft de leraar een taak/opdracht gegeven voor de volgende les? Zo ja: de taak/opdracht klaarleggen om mee te nemen. Zo nee: naar stap 3. Stap 3 Lees de feedback en de oplossing(en) van de verbeterpunten uit vorige les(sen). Stap 4 Kledij klaarleggen (volgens de checklist 'restaurantkledij').

12 Stap 5 Klaarleggen van: bv. - bestelbonboekje - praktijkschrift/notities - lucifers - kurkentrekker/flesopener - schrijfgerief - dienstservet - schoolagenda (volgens de checklist 'benodigdheden restaurant') Wat doe ik tijdens de les PV? * Eigen notities maken over de uitleg van de leraar. * De functie beschrijven van de dag. * De verwachtingen doelen van de les noteren. * Het werkplan en/of stappenplan uitschrijven. * Vakgebonden houding/attitude: wat verwacht de leraar van mijn houding tijdens de les? * Wat doe ik op het einde van de les PV? * Reflectiedocument invullen. * De evaluatie bespreken. * Wat doe ik na de les/thuis? * Eigen notities aanvullen. * Cursus bewerken met tekstmarker. * 6 Dag van de beginnende leraar De Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst Brugge (DPB Brugge) nodigt je van harte uit op een eerste ontmoetingsdag voor beginnende leraren. Voor het studiegebied Voeding heeft deze plaats op woensdagnamiddag 25 september 2013 om uur in d Abdij DPB Brugge - Baron Ruzettelaan Assebroek tel. (050) fax (050) Digitale inschrijving voor DPB-mededelingen Wil je de tweewekelijkse DPB-mededelingen automatisch via ontvangen, dan kan dit door de procedure te volgen uitgeschreven op de website van het dpb: dpb secundair onderwijs: inschrijvingen.

13 8 Stuurgroep Voeding Vanaf het schooljaar starten we met een actieve stuurgroep Voeding voor het secundair en hoger onderwijs binnen het Eekhoutcentrum. In de stuurgroep zetelen vertegenwoordigers van de pedagogische begeleiding Brugge en de Katholieke Hogeschool Vives, lectoren uit het hoger onderwijs en leraren uit het secundair onderwijs vanuit het studiegebied Voeding en het studiegebied Personenzorg. Met de oprichting van deze stuurgroep willen we vooral een zo breed mogelijk nascholingsaanbod voor leraren en lectoren, met voeding als component in de opleiding, garanderen. De taak van de stuurgroep bestaat uit het ontwikkelen van een nascholingsaanbod voor individuele leraren en lectoren. Als eerste uitdaging zien we de organisatie van een Dag van de voeding. Patrick Ameye Dag van de voeding CURSUSCODE: D DOCENT: diverse docenten DATUM EN UUR: woensdag 19 maart namiddag LOCATIE: KH VIVES Campus Roeselare Roeselare