Letselschade van zelfstandigen

Transcriptie

1 Netlaw Letschade van Letselschade van Drs. M.J. van der Eijk Opzet Plan van aanpak, informatieverzameling Informatieverzameling, hoe een eerste inzicht te verkrijgen in het belang? Welke overwegingen zijn te maken bij verschillende rechtsvormen, rekening houdend met fiscale aspecten? Inhoudelijke beoordeling Welke onderzoeken laat ik uitvoeren? Welke eisen moeten aan een bedrijfseconomisch onderzoek worden gesteld? 2 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 1

2 Netlaw Letschade van Verlies aan arbeidsvermogen ondernemers Uitgangspunt: netto schade van het slachtoffer persoonlijk Berekening schade = netto inkomen zonder ongeval -/- netto inkomen na ongeval Netto inkomen is afhankelijk van Bedrijfsresultaten Rechtsvorm onderneming Fiscale positie als ondernemer Uitkeringen en neveninkomsten 3 Oriëntatie Jaarrekeningen onderneming(en) Winst en verliesrekening Balansen Aangiften Inkomstenbelasting (aanslagen) Desgewenst KvK-uittreksel, Verzamelloonstaten (inzicht in personeelsbestand) Vof-akte, Aandeelhoudersregister (bij BV), Info arbeidsongeschiktheidsverzekeringen 4 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 2

3 Netlaw Letschade van Inkomen ondernemer Bij eenmanszaken en vennootschappen zonder rechtspersoonlijkheid: Inkomen voor belasting (aangifte I.B.) = Winst voor belasting (resultatenrekening) Echter: fiscale correctieposten: Ondernemersaftrek (Zelfstandigenaftrek Meewerkende partner, MKBwinstvrijstelling) Fiscale bijtellingen (auto, beperkt aftrekbare kosten) Investeringsaftrek 5 Bruto/netto traject (plus) Bruto: +Winst vóór fiscale correcties (zie jaarrekeningen) +Bruto uitkeringen WAZ (afgeschaft in 2004) +Bruto uitkeringen arbeidsongeschiktheidsverzekering (denk aan criteria over verrekening HR ) 6 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 3

4 Netlaw Letschade van Bruto/netto traject (min) AF: premies en belastingen Premie WAZ (t/m 2003) Premie a.o.v. Premie oudedagsvoorziening (ook inleg FOR) Premie volksverzekeringen/ Inkomstenbelasting (minus heffingskorting) Inkomensafhankelijke zorgpremie 7 Casus mw. Bakker Op 44 jarige leeftijd bij ongeval letsel overkomen Exploiteert samen met echtgenoot een DHZ-winkel (franchise) in grote gemeente in midden van het land (bedrijf 15 jaar geleden overgenomen van schoonouders) Mevrouw werkt in de verkoop, dinsdag tot en met zaterdag, vrijdagavond koopavond Aangifte inkomstenbelasting opgevraagd van laatste jaar voor ongeval 8 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 4

5 Netlaw Letschade van Aangifte inkomstenbelasting echtgenoot (voor ongeval) Component Fiscaal Winst A.o.v. 0 Totaal Bijtelling auto Zelfstandigenaftrek Investeringsaftrek Meewerkaftrek MKB-winstvrijstelling FOR-dotatie Aftrek eigen woning Premie a.o.v Belastbaar inkomen Premie Zvw Inkomstenbelasting/premies v.v Totaal heffingen Presentatie Marco van der Eijk bij Netlaw: letselschade van 9 Aangifte inkomstenbelasting echtgenoot (voor ongeval) Component Fiscaal Consumptief Winst A.o.v. Totaal Bijtelling auto Zelfstandigenaftrek Investeringsaftrek Meewerkaftrek MKB-winstvrijstelling FOR-dotatie Kosten eigen woning Premie a.o.v Belastbaar inkomen Premie Zvw Inkomstenbelasting/premies v.v Totaal heffingen Netto consumptief Presentatie Marco van der Eijk bij Netlaw: letselschade van Presentatie drs. M.J. van der Eijk 5

6 Netlaw Letschade van Wat is netto verdiencapaciteit van meewerkende partner? Echtgenoot voerde meewerkaftrek op, maximaal 4 % van belaste winst bij uren meewerken per jaar, hier Belastingvoordeel voor echtgenoot 929 netto (ca. 42 %) Hof Den Bosch, 10 april 2007 (ECLI:NL:GHSHE:2007:BA3250): bijdrage van partner aan winst onderneming bepalen In feite dus als ondernemer behandelen (kom ik op terug) Indien en voor zover meewerkende partner geen organiserende of commerciële ondernemerstaken vervult: wat zou zij in loondienst verdienen als zij dezelfde werkzaamheden zou verrichten in dienst van een derde? Wat zou haar echtgenoot kwijt zijn als niet zijn partner, maar een derde in dienst genomen moet worden? of 11 Stel: echtpaar Bakker in een VOF voor ongeval winst Hr. Bakker Mw. Bakker Presentatie drs. M.J. van der Eijk 6

7 Netlaw Letschade van Aangifte inkomstenbelasting Mw. Bakker in VOF (voor ongeval) Component Fiscaal Consumptief Winst A.o.v. Totaal Bijtelling auto Zelfstandigenaftrek Investeringsaftrek -840 Meewerkaftrek 0 MKB-winstvrijstelling FOR-dotatie Kosten eigen woning 0 Premie a.o.v. 0 Belastbaar inkomen Premie Zvw 711 Inkomstenbelasting/premies v.v. 929 Totaal heffingen Netto consumptief Presentatie Marco van der Eijk bij Netlaw: letselschade van Echtpaar Bakker in een VOF na ongeval winst Hr. Bakker ? Of ? Mw. Bakker ? Of 0? En wat als het resultaat negatief zou zijn? 14 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 7

8 Netlaw Letschade van VOF winstdeling Winst is vergoeding voor inbreng Kapitaal Arbeid Risico (overwinst, kan ook negatief zijn) Kapitaal- en arbeidsbeloning eerst toekennen heeft voordeel van objectiveerbaarheid 15 Voorbeeld met arbeidsvergoeding winst Hr. Bakker Mw. Bakker arbeid overwinst 0 arbeid overwinst En wat als het resultaat negatief zou zijn? 16 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 8

9 Netlaw Letschade van Discussiepunten VOF Kapitaal- en arbeidsbeloning eerst toekennen heeft voordeel van objectiveerbaarheid en maakt winstaandeel vennoot B minder gevoelig voor schommelingen Is er aanleiding om overwinst % te wijzigen na ongeval? In hoeverre zijn gevolgen (plus en min) van gemaakte keuzes tussen firmanten bindend voor aansprakelijke partij? (Hof Amsterdam VR 175/83, Hof Arnhem TVP 2000 afl. 4 p.98 over mogelijkheid om na ongeval tussen firmanten afspraken te maken indien vennootschapscontract hierin niet voorziet) 17 Inkomen directeur grootaandeelhouder (BV) Bedrijfseconomisch resultaat wordt gesplitst over verschillende fiscale regiems Salaris (+evt. tan ème) Box 1 Pensioen (+evt. stamrecht) Box 1 (uitgesteld) Rente over schulden tussen BV en d.g.a. Baten in box 1, lasten niet aftrekbaar, tenzij het hypotheek betreft Voordelen uit aanmerkelijk belang Box 2 (nadat eerst vennootschapsbelasting is geheven in BV) 18 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 9

10 Netlaw Letschade van Directeur grootaandeelhouder (BV) Slachtoffer heeft recht op vergoeding netto tekort Salaris directeur versus dividend aandeelhouder? BV als werkgever kan netto doorbetaald loon vorderen (BW6:107a) 19 Voorbeeld d.g.a. Bedrijfseconomisch resultaat onderneming zonder ongeval Salaris geclaimd netto salaris 0 resultaat voor vennootschapsbelasting vennootschapsbelasting Ter beschikking aandeelhouder heffing box 2 (25 %) Netto dividend Netto salaris totaal netto consumptief totale schade Presentatie drs. M.J. van der Eijk 10

11 Netlaw Letschade van Bedrijfseconomisch resultaat zonder ongeval Na ongeval geen salaris Salaris geclaimd netto salaris 0 0 resultaat voor vennootschapsbelasting vennootschapsbelasting Ter beschikking aandeelhouder heffing box 2 (25 %) Netto dividend Netto salaris totaal netto consumptief totale schade Bedrijfseconomisch resultaat zonder ongeval Na ongeval geen salaris Na ongeval 70 % salaris Salaris geclaimd netto salaris resultaat voor vennootschapsbelasting vennootschapsbelasting Ter beschikking aandeelhouder heffing box 2 (25 %) Netto dividend Netto salaris totaal netto consumptief totale schade Presentatie drs. M.J. van der Eijk 11

12 Netlaw Letschade van Bedrijfseconomisch resultaat zonder ongeval Na ongeval geen salaris Na ongeval 70 % salaris Na ongeval claim 107a Salaris geclaimd netto salaris resultaat voor vennootschapsbelasting vennootschapsbelasting Ter beschikking aandeelhouder heffing box 2 (25 %) Netto dividend Netto salaris totaal netto consumptief totale schade Fiscale keuzes betrokkene (BV) Bij gebruik art. 6:107a BW valt de uitkering aan de BV onder het fiscale tarief van de Vennootschapsbelasting. Netto blijft voor betrokkene als directeur grootaandeelhouder (na a.b. heffing in box 2) slechts 60 % van uitgekeerde bedrag over. Kan beter dus volledig netto verlies aan arbeidsvermogen aan betrokkene uitkeren, netto salaris en/of netto dividend 24 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 12

13 Netlaw Letschade van Bedrijfseconomische analyse Doel analyse: 1. Hypothese zonder ongeval onderbouwen 2. Relatie arbeidsinbreng inkomen in kaart brengen Niet: kengetallen als solvabiliteit, liquiditeit, rendabiliteit Niet: trends rekenkundig doortrekken Wel: onderzoek effect inbreng ondernemer op resultaat versus overige factoren, zoals Marktontwikkelingen (vraag en aanbod) Arbeidsproductiviteit en interne organisatie Kostenstructuur (vaste en variabele kosten) Financiële structuur (levensvatbaarheid zonder en met ongeval) 25 Daarbij: arbeidsdeskundige analyse In hoeverre is de ondernemer door het ongeval verminderd in staat om de belasting van het werk in de onderneming op te brengen? Taken en functies (alle ondernemers en meewerkende gezinsleden) Urenbezetting is relevant voor zover taken één op één kunnen worden overgedragen aan (betaald) personeel. 26 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 13

14 Netlaw Letschade van Suggesties vraagstelling Bedrijfseconomische analyse, beginnend vijf jaar voor ongeval tot heden. Hoe ontwikkelde zich de economische waarde van de ondernemersarbeid voor en na het ongeval (feitelijke situatie)? Wat is een redelijke verwachting over de ontwikkeling van deze economische waarde in de situatie dat het ongeval niet zou hebben plaatsgevonden, rekening houdend met van invloed zijnde feiten en omstandigheden (hypothetische situatie)? Wat betekent het verschil tussen de hypothetische en feitelijke situatie voor het netto inkomen van betrokkene? 27 Inhoud bedrijfseconomisch onderzoek Centraal staat bruto opbrengst uit ondernemersarbeid Omzet Inkoopwaarde goederen/materialen Bruto winst Werk derden Toegevoegde waarde Personeelskosten Bruto opbrengst uit ondernemersarbeid Presentatie drs. M.J. van der Eijk 14

15 Netlaw Letschade van Inhoud bedrijfseconomisch onderzoek Centraal staat bruto opbrengst uit ondernemersarbeid Omzet Inkoopwaarde goederen/materialen Bruto winst Werk derden Toegevoegde waarde Personeelskosten Bruto opbrengst uit ondernemersarbeid Ontwikkeling bruto winst commerciële arbeid ondernemer) Arbeidskosten (werk derden en personeel) organiserende en uitvoerende arbeid ondernemer 29 Meerjarenoverzicht fa. Bakker Omzet Inkoopwaarde goederen Bruto winst Werk derden Toegevoegde waarde Personeelskosten Bruto opbrengst uit ondernemersarbeid Afschrijvingen Variabele kosten Vaste kosten Rentelasten Resultaat Presentatie drs. M.J. van der Eijk 15

16 Netlaw Letschade van Commerciële ondernemersarbeid Bruto winst is product van afzet (kwantiteit) en marge (kwaliteit) Voor afzet is relevant: Bestedingen van de afnemers Marktaandeel (concurrentie) Beschikbare productiecapaciteit Onderzoek: literatuur, statistiek, lokaal, regionaal 31 Gebruik omzetindexen Omzetindex DHZ-winkels (CBS, 2010=100) 100,0 100,3 93,8 86,2 88,0 85,9 Omzet fa. Bakker Presentatie drs. M.J. van der Eijk 16

17 Netlaw Letschade van Gebruik omzetindexen Omzetindex DHZ-winkels (CBS, 2010=100) 100,0 100,3 93,8 86,2 88,0 85,9 Omzet fa. Bakker Omzetindex fa. Bakker 100,0 125,1 115,8 105,3 108,6 98,7 33 Gebruik omzetindexen (wijziging basisjaar) Omzetindex DHZ-winkels (CBS, 2012=100) 106,6 106,9 100,0 91,9 93,8 91,6 Omzet fa. Bakker Omzetindex fa. Bakker 86,4 108,0 100,0 91,0 93,8 85,2 Uit onderzoek bleek dat in 2010 de straat twee maanden werd gerenoveerd 34 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 17

18 Netlaw Letschade van Omzetindexen De omzetindexen in een branche geven weer in welke mate de bestedingen aan goederen en diensten uit deze branche zijn toe- of afgenomen t.o.v. een ander jaar. Beschrijven gehele branche, dus niet de marktaandelen (toe- of afname concurrentie) Omzetindexen van een bedrijf ook, maar dan de bestedingen binnen dit bedrijf Geven dus vooral een beeld van het gedrag van afnemers van de branche en het bedrijf Welke arbeid moest/kon ondernemer verrichten om deze factoren in zijn/haar voordeel te beïnvloeden en wat is invloed beperkingen daarop? 35 Bruto winstmarge Concurrentiepositie Onderscheidend vermogen product/dienst Assortimentssamenstelling deel met hoge, deel met lage marge, vooral als handel wordt gecombineerd met productiewerk Boekhoudkundige verwerking voorraad Let op bij inkoopkosten: materiaalkosten/werk derden onderscheiden 36 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 18

19 Netlaw Letschade van Bruto winstmarge Concurrentiepositie Onderscheidend vermogen product/dienst Assortimentssamenstelling deel met hoge, deel met lage marge, vooral als handel wordt gecombineerd met productiewerk Boekhoudkundige verwerking voorraad Let op bij inkoopkosten: materiaalkosten/werk derden onderscheiden Ook bij deze factoren moet de vraag gesteld worden: hoe beïnvloedt de ondernemer deze met zijn arbeidsvermogen? 37 Bruto marge firma Bakker Uit onderzoek blijkt dat deel van de omzet (variërend van tot per jaar) werd gerealiseerd door klusjes voor klanten te verrichten. Dit deel van de opbrengst brengt slechts 15 % materiaalkosten met zich mee, de rest is arbeid. Materiaalkosten op handel in de winkel zijn marktconform, circa % van de omzet Bruto winst winkel Bruto winst klussen Totaal bruto winst Relevante vraag bij beoordeling bruto winstmarge: is uitval van mw. Bakker van invloed op verhouding tussen omzet klussen en winkelverkoop? 38 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 19

20 Netlaw Letschade van Arbeidskosten (personeel en werk derden) Arbeidsproductiviteit aangetrokken arbeidskrachten wordt bepaald door organiserende arbeid van de ondernemer Bruto winst per werkzame persoon Personeelskosten per werknemer Onderzoek: literatuur, statistiek, cao Hoe veel arbeidskosten zijn gemiddeld nodig om de toegevoegde waarde te realiseren? In hoeverre wijkt de onderneming daar positief of negatief van af? 39 Analyse arbeidsproductiviteit Bruto winst Totale arbeidskosten (personeel + werk derden) Presentatie drs. M.J. van der Eijk 20

21 Netlaw Letschade van Analyse arbeidsproductiviteit Bruto winst Gemiddelde BW/werkende (CBS) Theoretische arbeidsbehoefte 2,7 3,5 3,1 2,8 2,8 2,6 Totale arbeidskosten Analyse arbeidsproductiviteit Bruto winst Gemiddelde BW/werkende (CBS) Theoretische arbeidsbehoefte 2,7 3,5 3,1 2,8 2,8 2,6 Totale arbeidskosten Personeelskosten/werknemer branche (CBS) Theoretische bezetting 1,4 2,2 1,7 1,4 1,4 1,9 42 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 21

22 Netlaw Letschade van Analyse arbeidsproductiviteit Bruto winst Gemiddelde BW/werkende (CBS) Theoretische arbeidsbehoefte 2,7 3,5 3,1 2,8 2,8 2,6 Totale arbeidskosten Personeelskosten/werknemer branche (CBS) Theoretische bezetting 1,4 2,2 1,7 1,4 1,4 1,9 Aan ondernemers toe te rekenen 1,3 1,3 1,4 1,4 1,5 0,8 43 Analyse arbeidsproductiviteit Deze analyse is gericht op de OUTPUT van de organiserende en uitvoerende ondernemersarbeid, niet op de INPUT (aantal gewerkte uren) Met effectieve organiserende arbeid kan bijdrage ondernemers aanzienlijk groter worden dan men o.b.v. input verwacht (en omgekeerd) Relevante vraag bij beoordeling arbeidsproductiviteit: is uitval van mw. Bakker van invloed op de arbeidsproductiviteit van de betaalde krachten? (gaf ze leiding, regelde ze personeelszaken, hield ze toezicht, motiveerde ze medewerkers, deed ze planning kluswerk?) 44 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 22

23 Netlaw Letschade van Uitvoerende arbeid Werkzaamheden die geen specifieke commerciële en/of organiserende ondernemerskwaliteiten vereisen Kunnen dus worden vervangen door betaalde arbeidskracht Economische waarde = bespaarde arbeidskosten Alleen van deze werkzaamheden zijn de uren van belang in AD-onderzoek (vanwege vervanging) 45 Lessen van vandaag Alle partijen (slachtoffer, aansprakelijke en medevennoten) hebben belang bij heldere afspraken over verdeling winst en beoordeling schade bij verschillende rechtsvormen Voorkom dat voorschotten en uitkeringen in belaste winst terecht komen (Houd in de gaten hoe accountant met voorschotten omgaat in jaarrekening!) Een bedrijfseconomische analyse is niet zo maar cijfers naast en onder elkaar zetten en trends bekijken, maar beoordelen wat ondernemer deed om bruto winst en arbeidskosten te beïnvloeden en welke invloed zijn beperkingen daar op hebben Arbeidsdeskundig onderzoek van belang om te beoordelen in hoeverre voor deze werkzaamheden beperkingen aan de orde zijn. 46 Presentatie drs. M.J. van der Eijk 23