2006 ING Groep Jaaroverzicht

Transcriptie

1 ING Groep Jaaroverzicht Voortbouwen op de kracht van winstgevende groei

2 Ons profiel Inhoud Hoofdpunten Het uitstekende resultaat van ING weerspiegelt de sterke en gediversifieerde winstcapaciteit van onze bedrijven Ons profiel ING in het kort 2 Bericht van de voorzitter 4 Het ING-aandeel 5 Strategische prioriteiten 6 ING beheert haar kapitaal actief door te investeren in de vele groeimogelijkheden binnen de Groep De sterke ontwikkeling van de groeipijlers zet zich voort, gesteund door goede groei in verschillende volwassen markten Uitvoering blijft van groot belang, waarbij sterk de nadruk wordt gelegd op kostenbeheersing en risicobeheer Onze resultaten Financiële hoofdpunten 8 Kapitaalbeheer 11 Risicobeheer 12 Verzekeren 14 Overzicht verzekeringsbedrijf 14 Insurance Europe 15 Insurance Americas 16 Insurance Asia/Pacific 17 Bankieren 18 Overzicht bankbedrijf 18 Wholesale Banking 19 Retail Banking 20 ING Direct 21 Vermogensbeheer 22 Onze medewerkers 24 Ons merk 25 Verantwoord ondernemen Operationele/onderliggende nettowinst in miljarden euro s IFRS NL GAAP Beurswaarde in miljarden euro s 1,200 1, Balanstotaal in miljarden euro s Medewerkers fte s per jaarultimo, in duizenden Onze governance Corporate governance 27 Raad van Commissarissen 28 Raad van Bestuur 29 Remuneratie 30 Algemene informatie Aandeelhoudersinformatie Dit jaaroverzicht is een samenvatting van het jaarverslag en kan derhalve geen basis zijn voor beleggingsbeslissingen. Het jaarverslag bevat de volledige jaarrekening en andere belangrijke informatie. Zie om het jaarverslag te raadplegen of een exemplaar aan te vragen.

3 Kerncijfers (1) 2002 (1) Baten (in miljoenen euro s) Verzekeringsactiviteiten Bankactiviteiten Totale baten (2) Bedrijfslasten (in miljoenen euro s) Verzekeringsactiviteiten Bankactiviteiten (3) Totale bedrijfslasten Voorziening voor debiteurenverliezen/ beleggingsverliezen (in miljoenen euro s) Winst voor belastingen (in miljoenen euro s) Verzekeringsactiviteiten Bankactiviteiten Totale winst voor belastingen Belastingen Belangen van derden Nettowinst Desinvesteringen/bijzondere posten Onderliggende nettowinst Cijfers per gewoon aandeel (in euro s) Nettowinst 3,57 3,32 2,71 2,00 2,32 Uitkeerbare nettowinst 3,57 3,32 2,71 2,00 2,20 Dividend 1,32 1,18 1,07 0,97 0,97 Eigen vermogen (in moederbedrijf) 17,78 16,96 12,95 10,08 9,14 Balans (in miljarden euro s) Balanstotaal Eigen vermogen Kapitaalratio s Verhouding schuld/eigen vermogen ING Groep 9,0% 9,4% 10,2% 14,4% 19,9% Kapitaaldekkingsratio verzekeringsbedrijf 274% 255% 204% 180% 169% Verhouding schuld/eigen vermogen verzekeringsbedrijf 14,2% 13,4% 14,3% 19,8% 22,8% Tier 1-ratio bankbedrijf 7,63% 7,32% 6,92% 7,59% 7,31% Beurswaarde (in miljarden euro s) Key performance indicators Rendement op eigen vermogen 23,5% 26,6% 25,4% 21,5% 17,4% Stijging nettowinst 7% 25% n.v.t. 10% 2% Verzekeringsbedrijf Waarde nieuwe levenproductie (in miljoenen euro s) Intern rendement (leven) 13,3% 13,2% 12,1% 10,9% 11,5% Combined ratio (schade) 91% 95% 94% 98% 102% Bankbedrijf Kosten/batenverhouding (totaal) 64,0% 63,9% 69,4% 70,1% 74,1% RAROC na belastingen (totaal) 19,7% 22,6% 14,5% Beheerd vermogen (in miljarden euro s) Medewerkers (aantal fte s per jaarultimo) (1) Cijfers volgens NL GAAP (Nederlandse grondslagen voor financiële verslaggeving). (2) Inclusief intercompany-eliminaties. (3) Inclusief overige bijzondere waardeverminderingen. ING Groep Jaaroverzicht

4 Ons profiel vervolg ING in het kort Onze missie De klant staat centraal bij het aanbieden van onze financiële producten en diensten. Wij bieden uitstekende dienstverlening, optimaal gemak en concurrerende tarieven. Dit blijkt ook uit onze missie: onze klanten een toonaangevende dienstverlening bieden bij hun financiële keuzes voor de toekomst. Ons profiel Als een van de 15 grootste financiële instellingen in de wereld (gemeten naar beurswaarde), biedt ING een uitgebreid productassortiment op het gebied van verzekeren, bankieren en vermogensbeheer. We hebben meer dan 60 miljoen klanten in Europa, de Verenigde Staten, Canada, Latijns-Amerika, Azië en Australië. We maken gebruik van onze kennis en ervaring, onze uitstekende dienstverlening en onze wereldwijde omvang om tegemoet te komen aan de wensen van onze brede klantengroep van particulieren, bedrijven, instellingen en overheden. Verzekeren Bankieren Vermogensbeheer ING is opgebouwd uit zes divisies. Een duidelijke klantgerichtheid en een logische ordening van activiteiten vormen de kernelementen van deze structuur. Insurance Europe Hieronder vallen de verzekerings- en vermogensbeheeractiviteiten in Europa. De belangrijkste verzekeringsactiviteiten bevinden zich in Nederland, België, Spanje, Griekenland en Centraal-Europa. In deze landen biedt ING levensverzekeringen aan, met bijzondere aandacht voor pensioenen. In Nederland en België bieden wij ook schadeverzekeringen aan Onderliggende winst voor belastingen Insurance Europe in miljoenen euro s Insurance Americas Dit onderdeel biedt producten en diensten op het gebied van verzekeren, beleggen, pensioenen en vermogensbeheer. Gemeten naar omzet behoort ING in de Verenigde Staten tot de top 10 van pensioenverstrekkers. Op basis van brutopremies zijn we in Canada de grootste schadeverzekeraar. Daarnaast zijn we actief in Mexico, Chili, Peru en Brazilië. Onderliggende winst voor belastingen Insurance Americas in miljoenen euro s Insurance Asia/Pacific Deze divisie is actief op het gebied van levensverzekerings- en vermogensbeheeractiviteiten. We hebben een goede marktpositie in Australië, Hongkong, Japan, Maleisië, Nieuw-Zeeland, Taiwan en Zuid-Korea. Onze activiteiten in China, India en Thailand zijn belangrijke toekomstige groeimarkten Onderliggende winst voor belastingen Insurance Asia/Pacific in miljoenen euro s 2 ING Groep Jaaroverzicht 2006

5 Onze strategie De ambitie van ING is erop gericht waarde te creëren voor haar aandeelhouders door hen voor de langere termijn een hoger totaalrendement te bieden dan het gemiddelde van onze concurrenten. We willen dit realiseren door onze bedrijfsvoering te richten op waardecreatie door middel van groei en rendement en door de uitvoering van onze basisprocessen en -diensten voortdurend te verbeteren. We willen uitblinken in wat wij doen, onze klanten uitstekende dienstverlening bieden en daarbij onze kosten, risico s, kapitaal en reputatie beheersen. We investeren in groei en zorgen daarom dat wij actief zijn daar waar zich goede groeimogelijkheden voor de lange termijn voordoen. Pensioenen, ING Direct en onze levensverzekeringsactiviteiten in opkomende markten zijn daarvan goede voorbeelden. Door ons te richten op specifieke product- en klantsegmenten doen wij het in de volwassen markten in veel gevallen beter dan onze concurrenten. Onze stakeholders ING doet zaken op basis van duidelijk vastgestelde business principles. Bij alles wat wij doen, proberen wij zo goed mogelijk rekening te houden met de belangen van klanten, aandeelhouders, medewerkers, zakenrelaties en de samenleving als geheel. ING streeft ernaar een goede corporate citizen te zijn. Verantwoord ondernemen ING streeft ernaar de winstgevendheid te vergroten op basis van een duidelijke bedrijfsethiek en respect voor haar stakeholders. Verantwoord ondernemen is dan ook een belangrijk onderdeel van onze strategie: wij nemen ethische, maatschappelijke en milieutechnische overwegingen mee in onze zakelijke besluiten. Wholesale Banking Deze divisie verzorgt wereldwijd bankdiensten voor de zakelijke markt. De primaire focus ligt op Nederland en België, waar we een volledig scala aan producten bieden aan bedrijven en instellingen. In andere landen hanteren we een meer selectieve aanpak ten aanzien van klanten en producten. ING Real Estate, de grootste vastgoedvermogensbeheerder in de wereld gemeten naar beheerd vermogen, is ook onderdeel van Wholesale Banking Onderliggende winst voor belastingen Wholesale Banking in miljoenen euro s Retail Banking Hieronder vallen de bankdiensten voor particulieren in de volwassen markten van Nederland en België en de opkomende markten van Polen, Roemenië, India en China. Wij bieden private-bankingdiensten aan in Nederland, België, Luxemburg, Zwitserland en in verschillende landen in Azië, Latijns-Amerika en Centraal- en Oost-Europa. Onderliggende winst voor belastingen Retail Banking in miljoenen euro s ING Direct Deze divisie houdt zich bezig met directbankieren voor klanten in Australië, Canada, Duitsland en Oostenrijk, Frankrijk, Italië, Spanje, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. De belangrijkste producten zijn spaar- en hypotheekproducten. Onderliggende winst voor belastingen ING Direct in miljoenen euro s ING Groep Jaaroverzicht

6 Ons profiel vervolg Bericht van de voorzitter Michel Tilmant voorzitter Raad van Bestuur ING heeft het in 2006 uitstekend gedaan. Ik ben vooral tevreden over de uitbreiding van onze bedrijfsactiviteiten. We hebben meer klanten kunnen aantrekken, onze klanten zijn tevredener, we hebben veel nieuwe producten op de markt gebracht en onze distributiecapaciteit is vergroot. In 2006 waren de onderliggende bedrijfsprestaties opnieuw goed, waardoor wij verder konden blijven groeien. De nettowinst is met 6,7% gestegen tot EUR miljoen en we hebben een goed rendement op het kapitaal gerealiseerd. De onderliggende nettowinst totale nettowinst exclusief desinvesteringen en bijzondere posten nam met 24,3% toe. Dit is gelukt onder steeds uitdagender omstandigheden, waaronder heviger concurrentie en, in de tweede helft van het jaar, een daling van de kapitaalmarktrente en aanzienlijk afvlakkende rentecurves. Tegelijkertijd hebben we geprofiteerd van de gunstige marktomstandigheden, zoals van de stijgende vastgoed- en aandelenmarkten. ING wist opnieuw het aandeelhouders rendement te verhogen. Binnen onze referentiegroep van 20 wereldwijde financiële instellingen nemen wij de tweede plaats in, gemeten naar totaal aandeelhoudersrende ment over de periode van drie jaar sinds Hiermee overtreffen wij onze financiële doel stelling om onze aandeelhouders voor de langere termijn een hoger totaalrendement te bieden dan het gemiddelde van onze concurrenten. De resultaten over 2006 laten duidelijk zien dat onze mensen zeer gemotiveerd en betrokken zijn onze strategie tot een succes te maken. Talentmanagement en ontwikkeling van onze toekomstige leidinggevenden is cruciaal voor de toekomst van ons bedrijf. Daarom is een International Graduate Programme opgestart een ontwikkelingsprogramma voor getalenteerde, recent aangenomen afgestudeerden met leiderschaps kwaliteiten. Om gedurende de gehele economische cyclus succesvol te kunnen zijn, moet de uitvoering van onze kernactiviteiten goed op orde zijn. In de afgelopen jaren hebben we moeilijke, maar noodzakelijke maatregelen genomen om onze bedrijvenportefeuille te herzien en de allocatie van kapitaal en de uitvoering van onze activiteiten te verbeteren. ING onderscheidt zich doordat wij het kapitaal dat wij genereren met onze volwassen bedrijven, heralloceren naar bedrijfsonder delen die de meeste waarde creëren, waaronder onze groeipijlers. In lijn met de ondernemersgeest die ING kenmerkt, blijven wij investeren in nieuwe groei-initiatieven, zowel in de volwassen markten als in de opkomende markten waarin wij actief zijn. Een belangrijke strategische pijler is het verbeteren van de uitvoering van onze basisprocessen en -diensten. In 2006 hebben we de efficiency van onze bedrijfsvoering verder verbeterd. Klanten zijn de belangrijkste stuwende kracht achter onze activiteiten. Alle ING-bedrijfsonderdelen meten de klanttevredenheid en ontwikkelen plan nen om de klantgerichtheid te verbeteren. Die inspanningen beginnen hun vruchten af te werpen. We hebben ons klantenbestand kunnen vergroten en ons productaanbod uitgebreid. Daarnaast vergroten we onze distributiecapaciteit door optimaal gebruik te maken van directe distri butiekanalen en de bancassurancemogelijk heden van ING. Het merk ING staat voor kwaliteit in financiële dienstverlening. Voor het derde achtereenvolgende jaar staat ING in de Interbrand top 100 van wereldwijde merken. We zijn gestegen van 87 in 2005 tot 85 in Om het INGmerk te versterken en ervoor te zorgen dat het merkbewustzijn onze wereldwijde marktpositie weerspiegelt, hebben we besloten hierin meer te investeren. De komende drie jaar is ING de officiële hoofdsponsor van het ING Renault Formule 1-team. Dit geeft ons het beste platform om de bekendheid van ons merk wereldwijd te vergroten. We krijgen steeds meer te maken met compliance, toenemende regelgeving en complexiteit van verslaggeving. Wij blijven ons inspannen volledig te voldoen aan alle regels en voorschriften. Naleving van wet- en regelgeving vormt de basis van ons bestaan. Dit is een gedeelde verantwoordelijk heid van al onze medewerkers. De regels kennen, begrijpen en ernaar handelen moet voor elke medewerker vanzelfsprekend zijn. We blijven ons inspannen het bewustzijn ten aanzien van naleving van de regels binnen de organisatie verder te verbeteren. Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 24 april 2007 zullen we afscheid nemen van Cees Maas, vicevoorzitter en chief financial officer van de Raad van Bestuur. Als opvolgers worden voorgedragen John Hele als chief financial officer en Koos Timmermans als chief risk officer. Paul van der Heijden zal terugtreden uit de Raad van Commissarissen. Mede namens mijn collega s in de Raad van Bestuur wil ik Cees Maas bedanken voor zijn geweldige bijdrage aan ING en Paul van der Heijden voor zijn inspanningen als lid van de Raad van Commissarissen. We zijn verheugd dat Cees Maas aan ING verbonden blijft als adviseur van de Raad van Bestuur. Michel Tilmant voorzitter Raad van Bestuur 4 ING Groep Jaaroverzicht 2006

7 Het ING-aandeel Koersverloop van certificaten van gewone aandelen ING over driejaarsperiode index 1 januari 2004 = /04 04/04 07/04 10/04 01/05 04/05 07/05 10/05 01/06 04/06 07/06 10/06 01/07 ING (EUR) Amsterdam AEX-index (EUR) New York Dow Jones-index (USD) 33,59 Aandelenkoers ING ultimo ,32 Voorgesteld dividend per aandeel +12% 109% Totaal aandeelhoudersrendement AA- S&P-rating voor ING Groep 24 april 2007 Jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders Koersontwikkeling In 2006 steeg de koers van het aandeel ING met 14,6% tot EUR 33,59 ultimo Gemeten over heel 2006 deed het ING-aandeel het 1,2%-punt beter dan de AEX. Over de periode steeg de koers met 79,1% en presteerde 34,6%-punt beter dan de AEX. Dividend Op 15 februari 2007 heeft ING Groep voorgesteld om over 2006 een dividend uit te keren van EUR 1,32 per (certificaat van een) gewoon aandeel, ter goedkeuring door de Aandeelhoudersvergadering. Rekening houdend met het interimdividend van EUR 0,59, zal het slotdividend EUR 0,73 per (certificaat van een) gewoon aandeel bedragen, dat volledig in contanten zal worden uitbetaald. Totaal aandeelhoudersrendement ING s financiële doelstelling is om onze aandeelhouders voor de langere termijn een hoger totaalrendement te bieden dan het gemiddelde van onze concurrenten. Binnen onze referentiegroep van 20 wereldwijde financiële instellingen neemt ING de tweede plaats in met een totaalrendement van 109% over de driejaarsperiode sinds Koersen certificaten van gewone aandelen Euronext Amsterdam in euro s Hoogste beurskoers 35,95 29,75 22,28 Laagste beurskoers 27,82 20,99 16,73 Koers ultimo 33,59 29,30 22,26 Koers/winstverhouding* 9,4 8,8 8,8 * Gebaseerd op de beurskoers ultimo december en de onderliggende nettowinst per gewoon aandeel over het boekjaar. Dividendhistorie Zie voor meer aandeelhoudersinformatie pagina 32. in euro s Interimdividend 0,59 0,54 0,49 Slotdividend 0,73* 0,64 0,58 Totaal 1,32* 1,18 1,07 * Voorgesteld. ING Groep Jaaroverzicht

8 Ons profiel vervolg Strategische prioriteiten In 2006 heeft ING waarde gecreëerd door zich vooral te richten op winstgevende groei en een uitstekende uitvoering van basisprocessen en -diensten. De consistente en succesvolle implementatie van deze strategie heeft goede financiële resultaten opgeleverd. Onze aandeelhouders werden beloond met een hoger totaalrendement over de afgelopen drie jaar dan het gemiddelde van onze concurrenten. Een succesvolle strategie is alleen mogelijk als wij voortbouwen op de kracht van winstgevende groei en als kosten, risico en reputatie adequaat worden beheerst. Goed gespreide activiteiten ING is goed gepositioneerd in de financiële sector, met activiteiten in bankieren, verzekeren en vermogens beheer. Al deze activiteiten zijn stuk voor stuk sterk en succesvol, maar leveren samen ook nog eens extra waarde op. Wij zijn namelijk in staat ons kapitaal op die activiteiten en klantsegmenten in te zetten die de sterkste groei en het hoogste rendement opleveren. Met onze combinatie van activiteiten kunnen wij op twee manieren waarde creëren. Ten eerste vallen spaar- en pensioen producten steeds meer samen. ING speelt hier met haar pro ducten en verkoopervaring maximaal op in en we kunnen onze klanten de produc ten bieden die zij nodig hebben bij hun financiële keuzes voor de toekomst. Ten tweede zorgt de combinatie van activiteiten voor een spreiding van de risico s over bankieren en verzekeren. Grotere risicospreiding levert kapitaalvoordelen op. Immers, een lager vereiste, op risico gebaseerde, solvabiliteit betekent een hoger rendement op het eigen vermogen. ING heeft in 2006 het kapitaalbeheer centraal georganiseerd. Hierdoor is een betere balans mogelijk tussen de eisen van aandeelhouders, ratingbureaus en toezichthouders. Centraal risico- en kapitaalbeheer geeft meer strategische flexibiliteit en armslag om kapitaal daar te alloceren waar we het hoogste rendement kunnen realiseren. Groei bij bedrijfsonderdelen Onze financiële resultaten laten zien dat de onderliggende prestaties sterk zijn. Dit geldt voor alle bedrijfsonderdelen, zo wel in de volwassen als in de op komen de markten. Een voorbeeld van goede prestaties in volwassen markten zijn onze retail-bankingactiviteiten in Nederland: sparen en hypotheken groeiden hier voorspoedig. Wholesale Banking deed het goed in Structured Finance en Leasing. Ook voor ING Real Estate was 2006 weer een sterk jaar. ING heeft een goede uitgangspositie om te profiteren van drie ontwikkelingen die de financiële dienstverlening inter nationaal veranderen: de vergrijzing, de technologie en de verschuiving van de economische macht van West naar Oost. ING profiteert van deze trends met drie groeipijlers: pensioenen, ING Direct en levensverzekeringsactiviteiten in opkomende markten. Uit de resultaten blijkt dat deze groei pijlers er goed voor staan. Voor onze Amerikaanse pensioenactiviteiten was 2006 een goed jaar. ING Direct wist ondanks een lastig renteklimaat toch de winst te verhogen en de levens verzekeringsactiviteiten in opkomende markten boekten een sterke stijging in de waarde van nieuwe levenproductie. Daarnaast heb ben wij geïnvesteerd in toekomstige groeimogelijkheden in Centraal-Europa en Azië. 6 ING Groep Jaaroverzicht 2006

9 Uitstekende dienstverlening Beheersing kosten, risico s en reputatie Conclusies De beste manier om in elke markt te groeien is door klanten centraal te stellen, precies te weten wat zij willen en hoe ING hen het beste van dienst kan zijn. Een tevreden klant vergroot de kans op uitbreiding van het productaanbod en het aantrekken van nieuwe klanten. Wij hebben initiatieven ontplooid waarmee wij onze klantgerichtheid nog verder willen verbete ren, met name in de volwassen markten. Via klanttevredenheidsmetingen houden we de voortgang in de gaten. Belangrijke prioriteit in 2006 was vergroting van onze naamsbekendheid. Na grondig onderzoek is voor de komende drie jaar een sponsorcontract gesloten met het Formule 1-team van Renault. De keuze voor Renault is gebaseerd op haar sterke prestaties en trackrecord als topteam. Het sponsorcontract en onze allereerste wereldwijde marketingcampagne moeten de zichtbaarheid van ING verhogen en daarmee ook onze naamsbekendheid. Onze positionering is gebaseerd op het streven onze klanten een toonaangevende dienstverlening te bieden bij hun financiële keuzes voor de toekomst. Klanten die een relatie met ING overwegen, moeten precies weten wat zij krijgen. Zij moeten weten dat ING het hen gemakkelijk maakt, eerlijk met hen omgaat en dat ING doet wat ze belooft. Aan de basis van hogere rendementen en winstgevende groei staat een goede bedrijfsvoering, inclusief een goede beheersing van de kosten, de risico s en de reputatie. Het stimuleren van een prestatiecultuur bij de medewerkers is eveneens een belangrijke voorwaarde. In het bankbedrijf is de kosten/baten - verhouding verbeterd en ook bij levensverzekeringen waren de ratio s solide. In Nederland en België ligt het effi ciencyprogramma op schema. Belangrijke voortgang is verder geboekt bij het in kaart brengen van risico s. Wij hebben methoden ontwikkeld voor risicobeheersing in het banken verzekeringsbedrijf, de kwantificering van het kredietrisico is verbeterd en de prijs stelling van de verzekeringsproducten is preciezer geworden. Verder hebben we ons risicobeheer versterkt. Reputatie en integriteit zijn essentieel voor financiële dienstverleners. De wet- en regelgeving is uitgebreid en er wordt strenger toegezien op handhaving. Om die reden hebben wij onze compliance versterkt. Dit houdt meer in dan alleen regels naleven: compliance gaat ook over de manier waarop wij onze klanten en aandeelhouders willen behandelen (eerlijk) en wat wij hen willen bieden (uitstekende prestaties). Hoe goed een strategie ook is, het wordt pas een echt succes met de juiste houding en de juiste mensen. ING investeert dan ook in mensen via verschillende projecten om ervoor te zorgen dat medewerkers goed presteren en een gezamenlijke visie hebben. ING is tevreden over de voortgang die in 2006 is geboekt. Door aan onze ingezette koers vast te houden, hebben wij voor onze aandeelhouders waarde gecreëerd. Wij hebben meer winstgevende groei gerealiseerd, zijn in nieuwe groei mogelijkheden blijven investeren en hebben de uitvoering van onze basisprocessen en -diensten verder weten te verbeteren. In 2007 gaan wij door op de ingeslagen strategische weg en werken verder aan onze winstgevende groei. Wij blijven alert op mogelijkheden om waarde te creëren en kijken steeds waar wij middelen kunnen inzetten ter verbetering van de groei en het rendement. Wij leggen nu de basis voor onze toekomstige groei. Groei is alleen mogelijk als wij onze basisprocessen en -diensten goed blijven uitvoeren. Wij willen onze klanttevredenheid verder verhogen, onze compliance aanscherpen, de kosten blijven beheersen en ervoor zor gen dat de risico s goed worden beheerst. Door deze verbeteringen willen wij onze prestaties versterken. ING blijft zich richten op waardecreatie en wil zo haar aandeelhouders belonen met een beter totaalrendement op hun belegging dan het gemiddelde van onze concurrenten in de financiële sector op de langere termijn. ING Groep Jaaroverzicht

10 Onze resultaten Financiële hoofdpunten Cees Maas vicevoorzitter en CFO In 2006 heeft ING wederom goede resultaten behaald door een solide batengroei, verbeterde rendementen, aanhoudend goede prestaties van onze groeipijlers en een goed resultaat in de volwassen markten waarin we actief zijn. De kosten bleven onder controle. Daarnaast investeerden we in nieuwe groeimogelijkheden. ING stelt voor het dividend met 12% te verhogen tot EUR 1,32 per aandeel, dat volledig in contanten zal worden uitbetaald. In 2006 boekte ING opnieuw een solide winststijging. De totale nettowinst steeg met 6,7% tot EUR miljoen. De onder liggende nettowinst (totale nettowinst, exclusief desinvesteringen en bijzondere posten) steeg met 24,3% tot EUR miljoen. Dit is het derde achtereenvolgende jaar waarin de onderliggende nettowinst met meer dan 20% is gestegen. De winst per aandeel steeg van EUR 3,32 tot EUR 3,57. Groei De drie groeipijlers van ING lieten weer sterke resultaten zien, die gepaard gingen met winstgevende groei in segmenten van de volwassen markten waarin ING opereert. Het levenbedrijf in de opkomende markten liet een goede omzet zien, wat tot uitdrukking kwam in een stij ging ten opzichte van 2005 van de waarde nieuwe levenproductie met 14,4% en van de onderliggende winst voor belastingen met 31,5%. In de VS steeg de verkoop van pensioenproducten en variabele lijfrentes met respectievelijk 35,2% en 9,8%, door het inspelen op de behoeften van de babyboomers die de pensioenleeftijd bereiken. De onderliggende winst voor belastingen van ING Direct steeg met 16,2% tot EUR 717 miljoen. Ook werden er goede operationele resultaten geboekt bij dit onderdeel. Er werden bijna drie miljoen nieuwe klanten aangetrokken en de totale hypotheekportefeuille en de toevertrouwde middelen stegen met EUR 20 miljard respectievelijk EUR 14 miljard. Beide bedragen zijn exclusief valuta-effecten en de desinvestering van Degussa Bank. De groei in de volwassen markten blijkt uit onze retailbanking activiteiten, waar de onderliggende winst voor belastingen steeg met 6,4%, met name in Nederland en België, alsmede uit ING Real Estate, waar de winst voor belastingen met 81% is gestegen. Rendementen De marges bleven sterk doordat ING zich richt op het vinden van de juiste balans tussen groei en rendement om maximale waarde te creëren. De aandacht voor kapitaalallocatie en prijsstelling heeft tot verdere toename van het rendement bij het bankbedrijf geleid. Het onderliggende naar risico gewogen rende ment op kapitaal (RAROC) na belastingen verbeterde van 19,1% tot 20,4%, vooral dankzij een sterke verbetering bij Wholesale Banking. Het onderliggende economisch kapitaal steeg met EUR 1,0 miljard tot EUR 15,9 miljard dankzij model aanpassingen en groei bij ING Direct en Retail Banking. Het intern rende ment van de nieuwe levenproductie verbeterde licht tot 13,3%. Uitvoering Verbetering van de uitvoering van onze basisprocessen en -diensten heeft binnen ING prioriteit. De bedrijfslasten bleven onder controle, ondanks voortdurende investeringen in nieuwe groeimogelijk heden. De terugkerende lasten voor de Groep stegen in 2006 met 2,4%, exclusief eenmalige posten, valutaeffecten en kosten bij de groeionderdelen ING Direct, ING Real Estate en Insurance Asia/Pacific. De onder liggende kosten/ batenver houding binnen het bankbedrijf verbeterde van 65,1% over 2005 naar 63,6%, een bewijs van goede kostenbeheersing. Bij de verzeke rings activiteiten verbeterden de kosten als percentage van de levenpremies enigszins van 13,28% over 2005 tot 13,26%. De kosten als percentage van het beheerd vermogen verbeterden van 0,82% naar 0,75%. Dividend ING zal aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 24 april 2007 voorstellen het dividend over 2006 vast te stellen op EUR 1,32 per (certificaat van een) gewoon aandeel, een stijging van 12% ten opzichte van EUR 1,18 per (certificaat van een) gewoon aandeel over Rekening houdend met het interimdividend van EUR 0,59 dat in augustus 2006 betaalbaar werd gesteld, zal het slotdividend EUR 0,73 per (certificaat van een) gewoon aandeel bedragen, dat volledig in contanten zal worden uitbetaald. De notering op Euronext van het ING-aandeel ex-dividend vindt plaats op 26 april 2007 en het dividend zal op 3 mei 2007 betaalbaar worden gesteld. Op de New York Stock Exchange zijn deze data respectievelijk 23 april 2007 en 10 mei Belastingen en nettowinst De effectieve belastingdruk steeg van 15,5% in 2005 tot 19,2%. In 2005 bevatte de totale winst enkele hoge belastingvrije winsten uit de verkoop van ING-onderdelen. De effect ieve belastingdruk van de onderliggen de winst daalde van 23,4% naar 18,8%. Kapitaalratio s De verhouding schuld/eigen vermogen van ING Groep verbeterde van 9,4% op 1 januari 2006 tot 9,0%, met name door groei van het eigen vermogen. De kapitaaldekkingsratio van ING Verzekeringen N.V. is ultimo december 2006 toegenomen tot 274% van het door de EU wettelijk vereiste niveau, vergeleken met 255% op 1 januari De Tier 1-ratio van ING Bank N.V. steeg van 7,32% op 1 januari 2006 tot 7,63% ultimo 2006, aangezien de groei van het kapitaal slechts deels teniet werd gedaan door de groei van de naar risico gewogen activa. De 8 ING Groep Jaaroverzicht 2006

11 8 Onderliggende nettowinst* in miljoenen euro s ** * Onderliggende nettowinst is de nettowinst exclusief desinvesteringen en bijzondere posten. ** NL GAAP. Winst- en verliesrekening in miljoenen euro s mutatie Totale baten 73, ,5% Totale lasten ,3% Winst voor belastingen ,8% Belastingen ,3% Belangen van derden ,8% Nettowinst ,7% Desinvesteringen/bijzondere posten Onderliggende nettowinst ,3% Winst voor belastingen ,8% Winst uit/verliezen op desinvesteringen Winst van gedesinvesteerde onderdelen Onderliggende winst voor belastingen ,8% solva biliteitsratio (BIS-ratio) van het bankbedrijf verbeterde van 10,86% op 1 januari 2006 tot 11,02% ultimo december De totale naar risico gewogen activa van het bankbedrijf namen toe met EUR 18,3 miljard, ofwel 5,7%, tot EUR 337,9 miljard ultimo december Zie voor meer informatie het hoofdstuk Kapitaalbeheer. Desinvesteringen en bijzondere posten Desinvesteringen resulteerden in een verlies na belastingen over 2006 van EUR 85 miljoen, vergeleken met een winst van EUR 414 miljoen in De afgestoten onderdelen droegen in 2006 EUR 27 miljoen bij aan de winst na belastingen, een stijging ten opzichte van het verlies van EUR 21 miljoen een jaar eerder. De bijzondere posten in 2005 van EUR 583 miljoen bestonden geheel uit de vrijval van belastingvoorzieningen. Exclusief de invloed van desinvesteringen en bijzondere posten steeg de onderliggende nettowinst met 24,3% tot EUR miljoen. Verzekeringsactiviteiten De verzekeringsactiviteiten van ING bleven profiteren van de sterke groei in pensioenen en levensverzekeringen in opkomende markten, hogere beleggingsresultaten en een gunstig schade verloop bij het schadebedrijf. De onderliggende winst voor belastingen van het verzekeringsbedrijf steeg met 22,9% tot EUR miljoen. De onderliggende winst voor belastingen van het levenbedrijf steeg met 23,0%. De levensverzekeringsactiviteiten in Nederland, Latijns-Amerika en Azië lieten een sterke winstgroei zien dankzij een gestegen omzet, groei van het beheerd vermogen en van de beleggingsopbrengsten. De onderliggende winst voor belastingen van het schadebedrijf nam met 22,7% toe, vooral dankzij betere resultaten in Nederland en gunstige verzekeringstechnische resultaten. De resultaten in Canada waren nog steeds goed te noemen hoewel lager dan in Dit is te danken aan minder gunstige ontwikkelingen in de reserves van vorig jaar en lagere verkoopwinsten op beleggingen. Het onderliggende premie-inkomen steeg met 2,5% tot EUR miljoen. De levenpremies van het totale verzekeringsbedrijf stegen met 2,3%, of 3,3% exclusief valutaeffecten, vooral dankzij de sterke groei van de levenpremies in Centraal- en Overig Europa, de VS, Latijns-Amerika en Australië. In Nederland en België daalden de levenpremies, terwijl in Azië de groei van de levenpremies in alle landen, met name in Korea en Taiwan, meer dan teniet werd gedaan door Japan, dat een behoorlijke premiedaling liet zien. De schadepremies namen met 3,8% toe, ofwel 1,1% exclusief valuta-effecten, doordat de lagere premies in Nederland in ruime mate werden gecompenseerd door hogere premies in alle andere regio s, met name in Canada en Latijns-Amerika. De bedrijfslasten van het verzekeringsbedrijf namen met 2,0% toe tot EUR miljoen. De terugkerende kosten stegen met 6,1% tot EUR miljoen, aangezien in 2005 de eenmalige kosten veel hoger waren (ITkosten, reorganisatiekosten, invoering SOX en overige projecten). De toename van de terugkerende kosten werd grotendeels veroorzaakt door kosten als gevolg van de aanhoudende groei van de activiteiten, vooral in Azië. ING Groep Jaaroverzicht

12 Onze resultaten vervolg Financiële hoofdpunten vervolg Bijdrage divisies aan onderliggende winst voor belastingen* in procenten Insurance Europe 23 Insurance Americas 20 Insurance Asia/Pacific 6 Wholesale Banking 25 Retail Banking 19 ING Direct 7 Totaal 100 * Exclusief de component Overig bij het bank- en verzekeringsbedrijf. Embedded value en waarde nieuwe levenproductie De embedded value van de levensverzekeringsactiviteiten van ING nam in 2006 met 7,7% toe tot EUR miljoen. Rekening houdend met het nettodividend van EUR miljoen dat aan ING Groep werd betaald, bedroeg de embedded value ultimo 2006 EUR miljoen. Het resultaat op embedded value, een belangrijke maatstaf voor waardecreatie, daalde met 12,1% naar EUR miljoen, doordat een verbeterd financieel resultaat geheel teniet werd gedaan door lagere operationele varianties en negatieve veranderingen in aannames. De waarde van de nieuwe levenproductie steeg licht met 0,2% tot EUR 807 miljoen, aangezien deze negatief werd beïnvloed door een stijging van de disconteringsvoet als gevolg van hogere rentetarieven. De verzekeringsactiviteiten in Centraal- en Overig Europa en in Azië/Pacific boekten in 2006 sterke groei, een bewijs van het sterke toekomstige winstpotentieel van de activiteiten in beide regio s. De omzet van nieuwe producten, gemeten naar annual premium equivalent (genor ma liseerde premieproductie op jaarbasis), nam met 2,9% toe tot EUR miljoen, terwijl het intern rendement toenam van 13,2% in 2005 tot 13,3%. Het intern rendement in opkomende markten steeg van 17,4% tot 17,7% doordat de bedrijfs onderdelen profiteerden van de toege nomen schaalgrootte. De omzet van nieuwe producten in opkomende markten steeg met 11,7%. Bancaire activiteiten De bancaire activiteiten van ING lieten een aanhoudend sterke groei zien in sparen en hypotheken, wat de invloed van de afvlakkende rentecurves compenseerde. De bedrijfslasten waren onder controle en de risicokosten bleven uiterst laag, alhoewel het vierde kwartaal van 2006 een stijging liet zien door de afname in de vrijval van oude voorzieningen. De onderliggende winst voor belastingen steeg met 11,4% tot EUR miljoen door een toename van de baten met 7,3%, met name bij ING Real Estate en ING Direct. De rentebaten namen met 2,6% toe; een sterke volumegroei werd grotendeels tenietgedaan door de afvlakkende rentecurves. De particuliere kredietverlening nam met EUR 34,7 miljard toe, ofwel 8,6%, tot EUR 437,8 miljard, ondanks de desinvestering van Deutsche Hypothekenbank en Degussa Bank in De groei is vooral te danken aan de toename van de portefeuille woninghypotheken bij ING Direct en de retail-bankingactiviteiten in Nederland. De totale rentemarge verkrapte van 1,17% in 2005 naar 1,06%. De provisiebaten stegen met 15,5%, vooral dankzij hogere beheervergoedingen, met name bij ING Real Estate, en gestegen vergoedingen op beleggingen, effectenbemiddeling en -advies en verzekeringsbemiddeling. De beleggings opbrengsten stegen met 4,1%, terwijl de overige baten met 26,8% toenamen, met name dankzij een sterke stijging van de netto handels baten. De onderliggende bedrijfslasten namen met 4,9% toe tot EUR miljoen, inclusief EUR 176 miljoen aan additionele kosten in 2006 voor compliance. ING Direct nam 2,3%-punt van de stijging van de lasten van de bancaire activiteiten voor haar rekening. Hoewel de onderliggende toevoeging aan de debiteurenvoorziening toenam van EUR 69 miljoen over 2005 tot EUR 100 miljoen, waren de risicokosten slechts drie basispunten van de gemiddelde naar risico gewogen activa, ruim onder het genormaliseerde niveau van basispunten. Vermogensbeheer Het beheerd vermogen steeg in 2006 met 9,6% tot EUR 600 miljard. Vergeleken met 2005 werd de groei grotendeels tenietgedaan door het negatieve effect van de valutakoersen van EUR 31,8 miljard, terwijl de beurskoersen EUR 33,7 miljard bijdroegen aan de groei. De netto-instroom van EUR 43,8 miljard werd vooral gerealiseerd door Insurance Asia/Pacific (EUR 11,2 miljard), ING Real Estate (EUR 13,5 miljard) en Insurance Americas (EUR 6,8 miljard). De groei wordt grotendeels gerealiseerd met voor klanten beheerd vermogen, dat met 14,7% toenam tot EUR 404,5 miljard ultimo Het voor eigen rekening beheerd vermogen nam toe met 0,4% tot EUR 195,5 miljard. Vooruitblik Onze sterke winstgroei in 2006 laat het sterke winstpotentieel van ING s goed gediversifieerde activiteiten zien. Ondanks het moeilijke renteklimaat in 2006, met name voor onze bancaire activiteiten, hebben we kunnen profiteren van stijgende aandelen- en vastgoedmarkten, een gunstig kredietverleningsklimaat, gunstige verzekeringstechnische resultaten bij het schadebedrijf en lagere belastingen. In de toekomst zullen de risicokosten en de schadeclaims geleidelijk aan op meer genormaliseerde niveaus uitkomen, maar we verwachten in de komende periode geen grote verschuiving in de marktomstandigheden. 10 ING Groep Jaaroverzicht 2006

13 Kapitaalbeheer ING heeft zich in 2006 nog sterker ingezet voor de bewaking en het beheer van de kapitaalvereisten en de uitvoering van transacties op de kapitaalmarkten. Hiervoor is de afdeling Capital Management in het leven geroepen. Het voordeel van deze gecentraliseerde functie is een betere balans tussen de diverse kapitaalvereisten en financiële flexibiliteit. Dit helpt bij het realiseren van de strategische doelstellingen en draagt bij aan een efficiënte allocatie van kapitaal Verhouding schuld/eigen vermogen ING Groep in procenten Doel 10% 19,9 14,4 10,2 9,4 9, Goede bedrijfsvoering Kapitaalbeheer houdt grotendeels in een goede bedrijfsvoering waarin het juiste beleid met de juiste procedures en routines zijn vastgelegd. Aan het begin van elk jaar worden alle financieringstransacties vastgelegd in een plan. Zo is in 2006 het beleid voor het afdekken van personeelsopties herzien vanwege veranderingen in het toezicht en het fiscale regime. Verder zijn procedures opgesteld voor het alloceren van kapitaal aan de activiteiten alsmede voor pensioenfondsen. Het beoogde looptijdenprofiel en het renteprofiel van de kernschuld maken eveneens deel uit van het geformuleerde beleid. Verder werken wij bij ING voortdurend aan de stroomlijning van de organisatie. De verslagperiode was weer een uitermate actief jaar met veel desinvesteringen, waarvan enkele in 2007 formeel zullen worden afgerond: Piraeus, Williams de Broë, Deutsche Hypothekenbank, Nationale Borg, Degussa Bank en ING Trust. Aangekocht zijn een beheerder van beleggingsfondsen in Taiwan en de Nederlandse pensioenfondsen beheerder AZL. Sterkere vermogenspositie De vermogenspositie van ING is in 2006 verder verbeterd, vooral dankzij de aanhoudend sterke winstgevendheid. Financieringen in de markt zorgden voor een verdere stijging van de hybride Tier 1 en kernschuld voor ING Groep, alsmede een lower Tier 2 voor ING Bank en kernschuld voor ING Verzekeringen. Kernschuld bestaat uit schuld die als eigen vermogen wordt doorgeleend aan dochtermaatschappijen. Voor ING Groep geleende hybride Tier 1-schulden worden aan ING Bank of ING Verzekeringen doorgeleend tegen dezelfde voorwaarden als de oorspronkelijke instrumenten. ING is ruim binnen de doelstellingen voor de kapitaalratio s gebleven: maximaal 10% kernschuld voor ING Groep, maximaal 15% kernschuld voor ING Verzekeringen en een Tier 1-ratio van ten minste 7,2% voor ING Bank. ING streeft naar een AA-rating voor ING Groep, ING Bank en ING Verzekeringen. In het bankbedrijf zijn de naar risico gewogen activa met 5,7% toegenomen tot EUR 338 miljard. Deze gematigde groei was te danken aan de uitvoering van een ambitieus securitisatieplan waarmee in 2006 nog EUR 8,1 miljard aan naar risico gewogen activa uit de balans vrijkwam. De onderliggende groei van de activa van het bankbedrijf lag daardoor veel hoger. Implementatie Basel II In 2006 is veel aandacht besteed aan de invoering van Basel II. De drie pijlers onder Basel II zijn de berekening van de vereiste minimale solvabiliteit, de beoordeling van de solvabiliteit door de toezichthouder en de externe rapportage. Wij houden onze kapitalisatie vanuit diverse invalshoeken in de gaten en analyseren of de solvabiliteitsdoelstellingen moeten worden aangepast. Beheer vrije deel eigen vermogen ING Verzekeringen In 2006 is het beheer van het vrije vermogen bij het verzekeringsbedrijf verbeterd. Vrij vermogen is het beschikbare deel van de financiële middelen dat het ingezette economische kapitaal overtreft. Het vrije deel van het eigen vermogen hangt samen met eisen die door de toezichthouders en ratingbureaus worden gesteld. Gelden er geen beperkingen dan kan dat vrije deel elders binnen de onderneming worden ingezet voor autonome groei. Vermogenspositie ING Groep 31 december 31 december in miljoenen euro s Eigen vermogen (in moedermaatschappij) Hybride kapitaal van ING Groep Leverage van ING Groep (kernschuld) Totaal kapitalisatie (bank- en verzekeringsbedrijf) / Herwaarderingsreserves vastrentend & overig / Leverage van ING Groep (kernschuld) (s) Gecorrigeerd vermogen (v) Verhouding schuld/eigen vermogen (s/(s+v)) 9,01% 9,43% ING Groep Jaaroverzicht

14 Onze resultaten vervolg Risicobeheer ING streeft iedere dag naar een optimaal evenwicht tussen risico, rendement en kapitaal. Uit de aanscherping van ons Groepsrisicobeheer in 2006 blijkt het belang dat wij hechten aan een sterke risicobeheerorganisatie. Snellere fiattering Samen met ING-bedrijfsonderdelen be heerst Risk Management de risico s van de commerciële activiteiten. Zo zijn bij Wholesale Banking in 2006 de traditionele kredietcomités vervangen door een goedkeuringssysteem voor kredietaanvragen. Het goedkeuringsproces voor zakelijke leningen is hierdoor sterk verbeterd. Eén risicofunctionaris en één medewerker dicht bij de klant tekenen samen voor de risicoacceptatie. Het nieuwe systeem is bovendien efficiënter: de klant weet eerder waar hij aan toe is. Risicobeheer Risico nemen is inherent aan onze dage lijkse bedrijfsactiviteiten. Dankzij een uitge breid raamwerk voor risicobeheer worden risico s in de hele organisatie weloverwogen genomen. De risico s worden hiermee op alle niveaus in de organisatie op de juiste manier gesignaleerd, gemeten en beheerst. In 2006 is belangrijke vooruitgang ge boekt bij het versterken van de risico be heer organisatie en het verbeteren van de risicomodellen. Het totale risicoprofiel van de Groep wordt op kwartaalbasis gemeten en gerap por teerd aan de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen. Dat gebeurt in de vorm van een risk dash board dat de risico s in alle banken verzeke ringsonderdelen in kaart brengt. Het dashboard geeft inzicht in de winst en de economische waarde die aan risico s onderhevig zijn. Hierdoor kan de Raad van Bestuur het risico beter afstemmen op de winst op de korte termijn en de doelstellingen voor waardecreatie op de langere termijn. Ter versterking van de risicobeheer orga ni satie heeft de Raad van Bestuur een deputy chief risk officer (CRO) benoemd. Deze is verantwoordelijk voor het risicobeheer en de eindcontrole op Groepsniveau. Daarnaast zijn de Operationele, Informatie- en Beveiligingsrisicofuncties samengevoegd. Verder is Compliance overge heveld van Juridische Zaken naar Groepsrisico beheer. Dit ter verbetering van de zichtbaar heid en effectiviteit van Compliance. Er is tevens een Model Validatie Afdeling in het leven geroepen die risicomodellen valideert. Compliance Financiële instellingen worden tegen woordig nauwlettend gevolgd om erop toe te zien dat zij voldoen aan alle wet- en regelgeving, normen en verwachtingen. Bancaire toezichthouders alsmede overige toezichthoudende instanties binnen de EU, de VS en elders toetsen betalingsprocessen en overige onder toezicht vallende trans acties op onrechtmatigheden zoals wit wassen, verboden transacties met landen die sancties opgelegd hebben gekregen, omkoperij en corruptie. Toezichthouders en andere autoriteiten kunnen administratieve of gerechtelijke procedures opstarten, wat onder andere zou kunnen resulteren in het opschorten of intrekken van ING s vergunning, het opschorten of beëindigen van orders, (bestuurlijke) boetes, straf maat regelen of andere disciplinaire maatregelen, die een belangrijke negatieve invloed kunnen hebben op ING s resultaten en financiële positie. ING Bank is met haar Nederlandse toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) in gesprek aangaande transacties met personen in landen die onderhevig zijn aan sancties opgelegd door de EU, de Verenigde Staten en andere autoriteiten. Deze gesprekken hebben ING Bank er toe aangezet om transacties met partijen die onderhevig zijn aan deze sancties te evalueren. ING Bank rapporteert in het kader van deze voortdurende evaluatie aan DNB. Het is op dit moment niet mogelijk een voorspelling te doen over de uitkomsten van deze evaluatie. In 2006 is binnen ING prioriteit gegeven aan het vergroten van het Groepsbrede compliancebewustzijn en de implementatie van het ING Groep Compliancebeleid. Mede gezien de veranderende wet- en regelgeving en het intensievere toezicht daarop heeft ING in 2006 het beleid voor financieel-economische criminaliteit herzien en afgestemd op de Derde Anti-Witwas Richtlijn van de EU. Zie de Corporate Compliance-paragraaf op pagina van ons Jaarverslag voor additio nele, belangrijke informatie over compliance. De risico s gekwantificeerd In de loop van 2006 hebben wij met een verbeterings- en integratieprogramma onze kapitaalmodellen nader verfijnd. Het volledige programma wordt in 2007 afgerond. Behalve dat daarin verzekeringstechnische maatstaven aan de orde komen, wordt ook zeker gesteld dat de rapportageprocessen efficiënt en controleerbaar zijn. Kredietrisico ING Groep Wij streven naar een internationaal gediversifieerde krediet-, obligatie- en beleggingsportefeuille. Grote kredietrisicoconcentraties worden daarbij vermeden. Deze aanpak wordt ondersteund door een systeem van risicolimieten die zijn afgestemd op de risico tolerantie van de Raad van Bestuur. Limieten gelden voor landen, individuele en groepen leningnemers en herverzekeraars. Zie de tabel op pagina 13 voor de samenstelling van onze porte feuille op basis van krediet risicoratings, uitgedrukt in het equi valent van een S&P-rating. Marktrisico ING Bank Marktrisico in het bankbedrijf vloeit voort uit zowel handels- als niet-handelsactiviteiten. Wij meten, beheersen en beheren de mate waarin wij aan marktrisico zijn blootgesteld. De risicotolerantie van de Raad van Bestuur is daarbij onze leidraad. 12 ING Groep Jaaroverzicht 2006

15 Risicoklassen bank- en verzekeringsportefeuilles 2006 Bank- Verzekein % van de bedrijf ringstotaal uitstaande bedragen bedrijf 1 (AAA) 13,6% 25,1% 2-4 (AA) 20,6% 22,6% 5-7 (A) 10,9% 22,0% 8-10 (BBB) 21,3% 15,8% (BB) 27,6% 10,3% (B) 4,1% 4,0% (Probleemleningen) 1,9% 0,2% 100% 100% Compliance ING heeft voor het eerst een officiële verklaring afgegeven over de effectiviteit van de interne beheersing van de financiële verslaggeving van de onderneming (SOX 404-verklaring). CEO s en CFO s van ondernemingen met een notering aan de New York Stock Exchange zijn door de Amerikaanse toezichthoudende instantie, de Securities and Exchange Commission, in het kader van de Sarbanes-Oxley-wet uit 2002 verplicht elk jaar een dergelijke verklaring af te geven. Value-at-Risk Een van onze belangrijkste risicomaatstaven is value-at-risk (VaR). Limieten zijn op deze maatstaf gebaseerd. De VaR geeft de maximale ééndagsverliezen die kunnen optreden als gevolg van veranderingen in risicofactoren bij onveranderde posities binnen die dag. In 2006 bedroeg de gemiddelde geconsolideerde VaR voor de handels portefeuille EUR 31 miljoen (2005: EUR 28 miljoen). Behalve VaR gebruiken wij stress testing voor het bewaken van het marktrisico onder extreme marktomstandigheden. Voor de niet-handelsactiviteiten bedroeg de gemiddelde geconsolideerde FX VaR in 2006 EUR 17 miljoen (2005: EUR 7 miljoen). Deze toename had met name te maken met de uitbreiding van de activiteiten van ING Direct in Australië en Canada. De Australische en Canadese dollar zijn inmiddels toegevoegd aan de lijst van belangrijkste valuta s die worden aangehouden ter bescherming van de Tier 1-ratio tegen valutaschommelingen. Renterisico Vanwege de strategische rentemismatch in de niet-handelsportefeuille is ING Bank gevoelig voor rentewijzigingen. ING Bank meet het renterisico met de maatstaven earnings-at-risk (EaR) en VaR. EaR meet het verlies op de netto-renteopbrengsten onder meer als gevolg van een onmiddellijke stijging van de marktrente. Zou de rente in één klap met 1% stijgen ten opzichte van de marktrente per jaarultimo, dan bedraagt de EaR EUR -364 miljoen. EaR-berekeningen zijn aangepast om ze beter af te stemmen op de regels voor financiële verslaglegging en houden nu ook rekening met het effect van vervroegde aflossing en rente-opties in de omvangrijke Nederlandse hypothekenportefeuille. Liquiditeitsrisico ING Bank beheert tevens het liquiditeitsrisico. In 2006 was ons liquiditeitsprofiel onverminderd goed. We houden namelijk een grote liquiditeitsbuffer aan voor onverwacht ongunstige marktontwikkelingen Risico s ING Verzekeringen ING Verzekeringen verkoopt levens- en schadeverzekeringsproducten. De risico s die hiermee samenhangen zijn actuariële en verzekeringstechnische risico s, marktrisico s, kredietrisico s (zoals eerder beschreven) en operationele risico s. Actuariële risico s en verzekeringstechnische risico s vloeien voort uit de prijsstelling en acceptatie van verzekeringsovereenkomsten. ING beheerst deze risico s hoofdzakelijk met standaardverzekeringspolissen, eisen aan de productontwikkeling, onafhankelijke productevaluatieprocessen en risicobeperkingen in de polisvoorwaarden. De schommelingen in winst en verlies als gevolg van nadelige claims worden beheerst aan de hand van risicotolerantieniveaus. ING Verzekeringen heeft daarnaast ook te maken met marktrisico: het risico dat schommelingen in de rente, aandelenkoersen, valutakoersen en vastgoedprijzen de huidige en toekomstige winsten en het eigen vermogen beïnvloeden. Renterisico ING Verzekeringen meet de potentiële veranderingen in de verwachte winstontwikkeling van de verzekeringsactiviteiten over een periode van één jaar als de rente onmiddellijk met 1% zou stijgen of dalen. Per 31 december 2006 kwam dit effect uit op naar schatting EUR 8/ miljoen (2005: EUR -68/ miljoen). Aandelenrisico Het effect van het aandelenrisico op de nettowinst wordt gemeten met een scenario dat uitgaat van een onmiddellijke stijging/ daling van 10% op de aandelenmarkten. Per jaarultimo 2006 werd het effect van een stijging van 10% geschat op EUR 120 miljoen en dat van een daling op EUR -150 miljoen. Operationeel, informatie- en beveiligingsrisico Operationeel risico vloeit voort uit directe of indirecte verliezen die het gevolg zijn van inadequate of tekortschietende interne processen, mensen en systemen, of door externe gebeurtenissen. ING heeft een geavanceerd raamwerk ontwikkeld waarmee het operationele, informatie- en beveiligings risico kan worden beoordeeld, bewaakt en beheerst. Dit raamwerk is in 2006 verder aange scherpt. Tevens is de beveiligingsorganisatie versterkt en het risico- en beveiligings bewustzijn verhoogd. ING Groep Jaaroverzicht

16 Onze resultaten vervolg Verzekeren Overzicht verzekeringsbedrijf ING boekte opnieuw hogere winsten bij het verzekeringsbedrijf dankzij goede resultaten in Centraal-Europa en Azië en een scherpe focus op kostenbeheersing. Premie-inkomen per divisie in miljoenen euro s Insurance Europe 23% Insurance Americas 51% Insurance Asia/Pacific 26% Overig 28 Totaal 100% In 2006 steeg de onderliggende winst voor belastingen van het verzekeringsbedrijf met 22,9% tot EUR miljoen. De combinatie van een sterke groei in pensioenen en levensverzekeringen in groeimarkten, hogere beleggingsopbrengsten en een gunstig schadeverloop bij het schadebedrijf heeft het totaalresultaat positief beïnvloed. 12 miljard ING ontplooit overal ter wereld verzekeringsactiviteiten. In Nederland en België is ING de grootste verzekeraar. In de snelgroeiende landen in Azië en Centraal-Europa vergroten we ons marktaandeel. In de Verenigde Staten is ING een van de tien grootste aanbieders van pensioenen en lijfrentes. De aanhoudende aandacht voor kostenbeheersing heeft geleid tot een verbetering van de efficiencyratio s van de leven- en beleggingsproducten. Vooruitblik Overal ter wereld neemt de vergrijzing toe. Mensen worden ook steeds rijker. Dit betekent dat er een grote vraag is en blijft naar pensioenen en verzekeringen. Door haar gunstige positie kan ING van deze groei meeprofiteren. We zullen blijven werken aan het verhogen van de efficiency in volwassen markten door middel van kostenbesparingen, vernieuwde systemen en een uitgekiend productassortiment. Ook zullen we ons de komende jaren blijven richten op een versnelde groei in Centraal-Europa, waar de hervorming van pensioenstelsels in veel landen kansen biedt aan financiële dienstverleners met een breed productassortiment, zoals ING. Met een beheerd vermogen van meer dan EUR 12 miljard is ING marktleider op de Japanse markt voor variabele lijfrentepolissen. De variabele lijfrentepolis is een toegesneden product voor de Japanse pensioenmarkt. Consumenten streven naar een hoger rendement dan zij krijgen op een spaarrekening, maar zij willen hun vermogen ook beschermen met de ingebouwde garanties van de variabele lijfrentepolis. Wij bedienen consumenten via onze gerenommeerde distributiepartners, een uitgebreid netwerk van 34 nationale en regionale banken en effectenhuizen. 14 ING Groep Jaaroverzicht 2006

17 Insurance Europe We hebben onze efficiency verder verbeterd, terwijl we blijven investeren in groei door nieuwe producten te ontwikkelen en nieuwe activiteiten op te zetten. Jacques de Vaucleroy, lid van de Raad van Bestuur, verantwoordelijk voor Insurance Europe Winst- en verliesrekening (onderliggend) in miljoenen euro s mutatie Premie-inkomen ,4% Bedrijfslasten ,4% Onderliggende winst voor belastingen ,2% Totale winst voor belastingen* ,3% * Totale winst voor belastingen is de winst voor belastingen inclusief desinvesteringen en bijzondere posten. Met voortgezette winstgroei in 2006, met name dankzij de resultaten in Nederland en Centraal-Europa, blijft Insurance Europe een solide bijdrage leveren aan de winst van ING. In Nederland boeken de efficiencyprogramma s vooruitgang, terwijl Centraal-Europa wederom een sterke waardecreatie liet zien. ING Roemenië heeft een nieuw, eenvoudig verzekeringspakket geïntroduceerd, SMART, dat dekking biedt bij overlijden en bij een ziekenhuisbehandeling na een ongeval. SMART biedt dekking voor verzekerde bedragen op drie van te voren vastgestelde niveaus en heeft een vaste contractduur van vijf jaar. Dankzij de vereenvoudigde acceptatieprocedure kan de polis binnen vijf minuten worden opgesteld. De onderliggende winst voor belastingen steeg in 2006 met 15,2% tot EUR miljoen. Dit was vooral het gevolg van gunstige leven- en schaderesultaten in Nederland, gunstige schaderesul taten in België en een aanhoudend sterke groei in Centraal- en Overig Europa. De onderliggende winst voor belastingen van het levenbedrijf steeg met 7,1% tot EUR miljoen, die van het schadebedrijf met 45,8% tot EUR 618 miljoen. Het onderliggende premie-inkomen daal de licht met 1,4% naar EUR miljoen. Hogere premies in Centraal- en Overig Europa werden te niet gedaan door lagere premies in België en Nederland. De onderliggende bedrijfslasten daalden met 3,4%, mede door een daling van 7% in Nederland door een hogere, eenmalige vrijval van personeelsvoorzieningen, lagere reorganisatiekosten en minder personeel. Insurance Europe heeft een sterke positie op de markten waarop zij actief is en heeft de strategie van haar afzonderlijke verzekeringsbedrijven afgestemd op de rijpheid van deze markten. Ontwikkelingen in volwassen markten Nationale-Nederlanden (NN) concen treerde zich op het verbeteren van de klanttevredenheid en de efficiëntie. De klantte vreden heid SMART steeg weer, ook al was het groei percentage in 2006 na twee jaar van aanzien lijke stijgingen minder hoog. De maatregelen om het aantal arbeidsplaatsen bij NN per 31 december 2007 met te verminderen liepen voor op schema. Ultimo 2006 lag het aantal arbeids plaatsen 900 lager dan ultimo RVS vertoonde een stijging van de waarde van de nieuwe levenproductie en het interne rendement. Postbank Verzeke ringen heeft solide financiële resultaten ge boekt. Bij ING Insurance België daalden in 2006 de winst, premies en waarde creatie, voornamelijk als gevolg van eenmalige factoren. Groei in Centraal-Europa Op de zich snel uitbreidende markten van Centraal-Europa ligt de nadruk op het versnellen van de groei, primair door het uitbreiden van bestaande activiteiten. Tegelijkertijd investeren we in toekomstige groei. ING heeft haar positie als grootste pensioenverstrekker in de regio versterkt. Vooral het Poolse pensioenfonds heeft zijn klantenbestand aanzienlijk vergroot. Het aantal nieuwe producten in Centraal- Europa is meer dan verdrievoudigd, van 8 in 2005 tot 30 in In Bulgarije werd een nieuwe levensverzekeringsmaatschappij opgericht. Vooruitblik In Nederland streeft NN ernaar om haar positie als de grootste financiële dienstverlener voor het intermediair te bestendigen door zich vooral te richten op het verhogen van de klanttevredenheid en het reali seren van groei. In Centraal-Europa is het versnellen van groei het centrale thema voor de komende jaren. ING heeft een vergunning aangevraagd voor een levens verzekeringsbedrijf in Rusland en verwacht medio 2007 van start te gaan. Tevens zullen wij in 2007 actief worden op de vrijwillige pensioenmarkt in Roemenië. ING Groep Jaaroverzicht

18 Onze resultaten vervolg Verzekeren vervolg Insurance Americas Insurance Americas boekte winst door goed in te spelen op de behoeften van klanten met kwalitatief hoogstaande producten en dienstverlening via meerdere distributiekanalen. Tom McInerney, lid Raad van Bestuur, verantwoordelijk voor Insurance Americas Winst- en verliesrekening (onderliggend) in miljoenen euro s mutatie Premie-inkomen ,3% Bedrijfslasten ,6% Onderliggende winst voor belastingen ,7% Totale winst voor belastingen* ,6% * Totale winst voor belastingen is de winst voor belastingen inclusief desinvesteringen en bijzondere posten. Insurance Americas boekte in 2006 voor het vierde jaar op rij een recordwinst onder moeilijke marktomstandigheden. De sterke groei was vooral te danken aan verbeterde resultaten van de pensioenen lijfrente-activiteiten in de VS. De onderliggende winst voor belastingen steeg met 0,7% tot EUR miljoen. Stijgende rentetarieven leidden tot verliezen op vastrentende beleggingen doordat obligaties werden verhandeld voor een herschikking van de portefeuille. Ook het premie-inkomen steeg opnieuw in 2006, dit keer met 6,3% tot EUR miljoen. Deze stijging is te danken aan een hoger premie-inkomen bij zowel het levenals schadebedrijf. Het premie-inkomen van het levenbedrijf steeg met 6,2% tot EUR miljoen en dat van het schadebedrijf met 6,5% tot EUR miljoen. De bedrijfslasten stegen met 4,6% tot EUR miljoen. Dit werd vooral veroorzaakt door een autonome groei van de activiteiten en een stijging van het aantal agenten op de competitieve pensioenmarkt in Mexico. Net als in voorgaande jaren lag het accent bij Insurance Americas ook in 2006 op winstgevende groei en waardecreatie. Het resultaat op embedded value verdrievoudigde tot EUR 546 miljoen, vooral dankzij sterke aandelenmarkten. Groei in de VS en Canada In de VS werd een grote strategische herstructurering van de activiteiten van US Financial Services doorgevoerd. Hiermee kan beter worden ingespeeld op de enorme kansen die ontstaan door de vele $ 300 miljoen babyboomers die de pensioengerechtigde leeftijd bereiken. Pensioenen en lijfrentes zijn nu ondergebracht bij het nieuwe onderdeel Wealth Management. Alle particuliere verzekeringen, collectieve verzekeringen en herverzekeringen vallen voortaan onder het onderdeel US Insurance. Hierdoor ontstaat een betere synergie op het gebied van risicobeheer. ING Canada blijft qua premies en omzet de grootste schadeverzekeraar van Canada. Klantgerichtheid Begin 2006 lanceerde ING een nieuwe campagne op de Amerikaanse markt: Your future. Made easier. Het doel is om klanten duidelijk te maken wat ING allemaal doet om verzekeren, sparen, beleggen en vermogensbeheer gemakkelijker te maken. De campagne is een uitvloeisel van marktonderzoek waaruit blijkt dat ge bruiksgemak prioriteit nummer één is bij Amerikanen. De Amerikaanse stad San Jose zocht in 2006 een nieuwe pensioenaanbieder. Het wilde één aanbieder voor alle ambtenaren. Tot die tijd werkte de stad met meerdere partijen. ING wist het nieuwe contract binnen te halen dankzij de goede ervaringen van het stadsbestuur met ING sinds 1982 en de uitstekende reputatie van ING als financieel dienstverlener. ING beheerde al USD 200 miljoen voor San Jose. Daar is in 2006 nog eens USD 300 miljoen bij gekomen. Uitvoering/operationele efficiency 2006 was het eerste volledige jaar waarin Six Sigma in de VS is toegepast. Het doel van dit procesverbeteringsprogramma is tweeledig: een betere afstemming op de behoeften van klanten en een grotere efficiency. Ook in Mexico werd in 2006 ge start met Six Sigma. De eerste resultaten zijn nu al zichtbaar bij de schadeafhandeling. Vooruitblik De ouder wordende generatie babyboomers in de VS krijgt steeds meer behoefte aan pensioenproducten en -diensten. Dat is een unieke kans voor ING, omdat wij beschikken over de producten, diensten en deskundigheid waarmee babyboomers hun vermogen kunnen laten groeien en zich hun verdere leven kunnen verzekeren van een gegarandeerd inkomen. ING zal blijven investeren in activiteiten in de regio die op lange termijn het beste duurzame groeipotentieel bieden. 16 ING Groep Jaaroverzicht 2006

19 Insurance Asia/Pacific Meer dan de helft van de wereldbevolking leeft in de regio Azië/Pacific. Dat biedt een enorm groeipotentieel. Bij het aanboren daarvan speelt distributie een cruciale rol. Hans van der Noor daa, lid Raad van Bestuur, verantwoordelijk voor Insurance Asia/Pacific Winst- en verliesrekening (onderliggend) in miljoenen euro s mutatie Premie-inkomen ,2% Bedrijfslasten ,7% Onderliggende winst voor belastingen ,9% Totale winst voor belastingen* ,0% * Totale winst voor belastingen is de winst voor belastingen inclusief desinvesteringen en bijzondere posten. Insurance Asia/Pacific boekte ook in 2006 weer goede resultaten, vooral dankzij een hogere winst in Zuid-Korea en Japan. De divisie neemt bijna de helft van de totale waarde van de nieuwe levenproductie van ING voor haar rekening. De onderliggende winst voor belastingen steeg met 38,9% tot EUR 621 miljoen, dankzij Zuid-Korea (+44,5%) en Japan (+110,8%). De totale onderliggende premies kenden een lichte daling naar EUR miljoen. Dat komt doordat hogere baten in Australië, Zuid-Korea en Taiwan teniet werden gedaan door een lagere omzet van beleggingskoopsommen (SPVA s) in Japan. De onderliggende bedrijfslasten stegen met 11,7% tot EUR 965 miljoen als gevolg van gestegen volumes, versterking van de organisatiestructuur en investeringen in nieuwe activiteiten. Het beheerd vermogen steeg met 21,2% en stond ultimo 2006 op EUR 84,2 miljard. Versterking kernactiviteiten Ook in 2006 lag de nadruk weer op het uitbouwen van de bestaande activiteiten. Distributiekanalen zijn versterkt, nieuwe, meer winstgevende producten zijn ingevoerd en de operationele efficiency is verder verbeterd. ING verkoopt haar levensverzekeringsproducten in Azië/Pacific via eigen agenten, banken, effectenhuizen en alternatieve distributiekanalen. Het grootste deel van de omzet komt van eigen agenten, die in aantal blijven toenemen. Eind 2006 had ING in India al ruim eigen agenten: een stijging van meer dan 40%. Klanten vragen om steeds eenvoudiger producten. 70% In Australië steeg de omzet van het flexibele levensverzekeringsproduct OneCare met ruim 70%. Op operationeel niveau is gestart met het vereenvoudigen van processen en een groot aantal efficiencyprojecten. Zo n 45% van de volwassenen in Australië met partner en/of kinderen heeft geen levensverzekering. Speciaal voor hen heeft ING het product OneCare ontwikkeld. OneCare biedt klanten de mogelijkheid zelf een compleet verzekeringspakket via één polis samen te stellen, afgestemd op hun behoeften. Afhankelijk van het aantal verzekeringsopties, de duur van de polis en het aantal verzekerden krijgt men kortingen. In 2006 steeg de omzet van OneCare-polissen met 70%. Groeimogelijkheden De verwachting is dat de levensverzekeringsactiviteiten in Azië de komende tien jaar harder zullen groeien dan in de rest van de wereld. Tegelijkertijd hebben nationale overheden in diverse landen in de regio nieuwe regelgeving opgesteld of zijn daarmee bezig om mensen aan te sporen meer te gaan sparen voor hun oude dag. Op die manier kunnen zij hun eigen financiële toekomst verzekeren en ontstaat er minder druk op de overheidsfinanciën. Steeds meer mensen bereiken immers de pensioengerechtigde leeftijd. Door deze ontwikkelingen en door de sterke posities van ING op het gebied van levensverzekeringen en pensioenen, ontstaan goede mogelijkheden voor groei. Verder is er sprake van een verschuiving van garantieproducten (vastrentend) naar beleggingsproducten en een sterke groei van distributie via banken en alternatieve kanalen. Ook hierdoor ontstaan nieuwe kansen voor ING. Vooruitblik Insurance Asia/Pacific streeft naar verdere winstgevende groei in de landen waarin we nu actief zijn door versterking en uitbreiding van de kernactiviteiten. Dat betekent versterking van de distributiekanalen, introductie van meer winstgevende producten, versterking van de organisatie, vergroting van de operationele efficiency en verbetering van de naamsbekendheid. ING Groep Jaaroverzicht

20 Onze resultaten vervolg Bankieren Overzicht bankbedrijf ING s bancaire activiteiten hebben goede resultaten behaald. Onze focus op klanten, waardecreatie en kostenbeheersing heeft geleid tot een gezonde winstgroei. Geografische spreiding leningen en voorschotten aan klanten in miljarden euro s Nederland 54% 258,0 België 10% 47,7 Overig Europa 19% 91,2 Noord-Amerika 9% 43,6 Latijns-Amerika 1% 3,0 Azië 3% 12,6 Australië 4% 18,3 Totaal 100% 474, was wederom een goed jaar voor ons bankbedrijf. De onderliggende winst steeg met 11,4% tot EUR miljoen. ING pro - fiteerde van de vraag naar hypotheken, spaartegoeden en vast goed; dit alles onder moeilijke marktomstandig he den zoals een lagere rentevoet, een vlakke rentecurve en een historisch lage marktvolatiliteit. ING heeft zich verder goed aangepast aan veranderende omstandig heden, zoals een grotere keuzevrijheid voor klanten en opkomende markten die aan belang winnen. Prijswinnaar Ik voelde me zeer aangesproken door de marketingcampagnes van ING Bank Slas ki en het brede pakket aan producten en diensten voor kleine ondernemers zoals ik. Agustin Egurrola, eigenaar, choreograaf en dansleraar van dansstudio Egurrola in Warschau, Polen. Omdat consumenten steeds vaker hun eigen financiële keuzes willen maken, hebben we onze producten, diensten en distributiekanalen vereenvoudigd. Al onze bancaire activi teiten hebben bijgedragen aan de hogere winst. Wholesale Banking, dat de grootste winstbijdrage leverde, biedt een volledig scala aan producten voor bedrijven en in stellingen. De vastgoedactiviteiten blijven profiteren van de stijgende markt. Bij Retail Banking heeft de focus op klantgerichtheid en vereenvoudigde processen en diensten resultaat opgeleverd. De private-banking activiteiten groeien, in het bijzonder in België en Azië. ING Direct, de grootste directbank ter wereld, blijft er in slagen klanten aan te trekken. Vooruitblik Wij zijn overtuigd van het groeipotentieel van onze activiteiten. We zullen onze producten en diensten blijven aanpassen en onze reputatie en de uitstekende dienstverlening aan onze klanten op peil houden. We kunnen verdere groei realiseren door klantgericht te opereren, selectief te investeren, de beste zakelijke kansen te benutten en, waar mogelijk, kosten te besparen. In 2006 ontving ING Bank Slaski verschillende belangrijke reclame- en marketingprijzen met effectieve en creatieve promotiecampagnes voor spaarproducten en elektronisch bankieren. De naamsbekendheid en het marktaandeel van ING in Polen zijn hierdoor flink toegenomen. 18 ING Groep Jaaroverzicht 2006

21 Wholesale Banking Wij hebben onze klantgerichtheid verder verhoogd door de relatie met de klant centraal te stellen. In een steeds competitievere omgeving richten we ons met onze producten op specifieke markten en klanten. Eric Boyer de la Giroday, lid Raad van Bestuur, verantwoordelijk voor Wholesale Banking Winst- en verliesrekening* (onderliggend) in miljoenen euro s mutatie Totale baten ,4% Bedrijfslasten ,1% Toevoeging aan voorzieningen Onderliggende winst voor belastingen ,8% Totale winst voor belastingen** ,5% * Inclusief de resultaten van ING Real Estate dat onder Wholesale Banking valt. ING Real Estate wordt nader besproken in het hoofdstuk Vermogensbeheer. ** Totale winst voor belastingen is de winst voor belastingen inclusief desinvesteringen en bijzondere posten. Wholesale Banking heeft zich in 2006 in een moeilijk bedrijfsklimaat goed ontwikkeld. Dit dankzij de nadruk op de belangen van de klant, een goede benutting van kansen voor cross-selling en door nog meer op waardecreatie te sturen. Met het oog op de toekomstige groei zijn bedrijfsonderdelen met achterblijvende resultaten verkocht, nieuwe kansen voor winstgevende groei in kaart gebracht en diverse spraak makende transacties gesloten. Ook de vastgoedactiviteiten maakten opnieuw een snelle groei door. De sterke batengroei bood meer dan voldoende compensatie voor hogere lasten. De onderliggende winst voor belasting lag 9,8% hoger op EUR miljoen. Dit was te danken aan hogere winsten bij General Lending, Payments and Cash Management, Leasing and Factoring en ING Real Estate. Ook Structured Finance deed het opnieuw goed. Het resultaat van Financial Markets kwam daarentegen lager uit, met name door de vlakke rentecurve en de historisch lage marktvolatiliteit. De onderliggende bedrijfslasten stegen met 5,1% tot EUR miljoen door eenmalige kosten voor onder meer compliance. Het naar risico gewogen rendement op kapitaal (RAROC) na belastingen steeg verder naar 20,6%, mede dankzij de hogere rendementen bij ING Real Estate. Nadruk op klanten en kosten ING is doorgegaan met het intensiveren van klantrelaties, kostenbeheersing en optimalisatie van kapitaalallocatie. Het doel: betere rendementen in een sterk competitieve markt. Wij richten ons op 4,35 miljard oplos singsgerichte producten, zoals Structured Finance en andere producten met hoge toegevoegde waarde. We hebben het marktaandeel in gesecuritiseerde leningen bij (middel)- grote ondernemingen binnen onze kernmarkten verhoogd. Kansen ING heeft in 2006 tevens een aantal omvangrijke transacties afgerond, die een goede indruk geven van ons brede productaanbod en geografische bereik. In leveraged finance blijven wij toonaangevend, waarbij we risico s nadrukkelijk bewaken. Voor ING Real Estate was ook 2006 weer een jaar van snelle groei. De portefeuille van ING Real Estate, s werelds grootste vastgoedvermogensbeheerder, steeg met 29,8% tot EUR 90,7 miljard. De groei kwam voornamelijk voor rekening van de sterke vraag onder beleggers naar vastgoedfonds en en de overname van Summit Real Estate Investment Trust in Canada. Private equity-firma s Cinven en Warburg Pincus wilden de grootste kabelexploitant van Nederland oprichten. Zij klopten daarom bij ING aan. Met een financiering van EUR 4,35 miljard heeft ING het consortium geholpen om Casema en Essent Kabelcom te verwerven in een vrijwel gelijktijdige verkoop bij opbod. Er is daarbij goed gebruik gemaakt van de kennis van ING van de Nederlandse markt. Investeren in groei Via herallocatie van kapitaal en selectieve investeringen streeft ING naar versteviging en groei van de baten. Met de ver koop van Williams de Broë en Deutsche Hypothekenbank is bijvoorbeeld kapitaal vrijgemaakt. In 2006 heeft Wholesale Banking, behalve in bestaande kernproduc ten, ook in nieuwe producten geïnves teerd. Goede vooruitgang is geboekt bij de invoering van het compliance beleid binnen alle regio s. Vooruitblik Wholesale Banking bouwt verder aan een organisatie waarin de klantrelatie centraal staat. Wij signaleren kansen voor crossselling en pakken die op en blijven alert op de kosten. Onze investeringen zijn gericht op winstgevende groei, verbetering van de ondersteunende functies en we zijn altijd op zoek naar nieuwe manieren om onze waardecreatie te optimaliseren. ING Groep Jaaroverzicht

22 Onze resultaten vervolg Bankieren vervolg Retail Banking Bij Retail Banking streven we naar winstgevende groei in volwassen markten en opkomende landen, door focus op onze klanten, door onze processen te vereenvoudigen en door kosten te verlagen. Eli Leenaars, lid Raad van Bestuur, verantwoordelijk voor Retail Banking Winst- en verliesrekening (onderliggend) in miljoenen euro s mutatie Totale baten ,7% Bedrijfslasten ,6% Toevoeging aan voorzieningen voor debiteurenverliezen Onderliggende winst voor belastingen ,4% Totale winst voor belastingen* ,9% * Totale winst voor belastingen is de winst voor belastingen inclusief desinvesteringen en bijzondere posten. Ondanks afvlakkende rentecurves en de lagere rente heeft ING Retail Banking opnieuw een goed jaar achter de rug, dankzij de groei van kernproducten zoals spaarrekeningen en hypotheken, directe distributie, kostenbeheersing en procesverbeteringen. Retail Banking neemt een vooraanstaande positie in op haar thuismarkten en is goed gepositioneerd in Centraal-Europa en Azië, waar zij investeert in groei. In 2006 kwam de Postbank met het loyaliteitsprogramma Rentepunten om klanten te belonen wanneer zij spaargeld voor langere perio des op hun rekening laten staan. Deelnemers ontvangen niet alleen rente, maar ook gratis rentepunten, waarmee zij producten kunnen aanschaffen in de Postbank Winkels. In het eerste jaar heeft het programma de verwachtingen overtroffen. De onderliggende winst voor belastingen van Retail Banking steeg in 2006 met 6,4% tot EUR miljoen, vooral dankzij de volumegroei bij het spaar- en hypotheekbedrijf. De totale onderliggende baten namen met 4,7% toe tot EUR miljoen. De onderliggende bedrijfslasten stegen met 2,6% tot EUR miljoen. Klantgerichtheid Nederland en België zijn een aantrekkelijke markt voor producten en diensten gericht op vermogensopbouw. In 2006 wisten we de omzet in onze kernproducten, spaarrekeningen en hypotheken, te vergroten, onze producten en processen te vereenvoudigen en onze klanttevredenheid en kostenbeheersing te verbeteren. Het aantal internet klanten van de Postbank steeg tot 2,7 miljoen. Bijna de helft van de verkoop, behalve hypotheken, verloopt nu via internet. Mede dankzij de introductie van innovatieve producten als de Voordeelhypotheek, werden nieuwe klanten aangetrokken en groeide het marktaandeel. ING Bank heeft haar kantorennet uitgebreid en heeft voor het MKB een aantal initiatieven opgezet. In België blijven ING België en Record Bank Loyaliteit belangrijke spelers; er kwamen in nieuwe klanten bij. Producten, processen en ver koopsystemen zijn vereenvoudigd om de kosten verder te drukken. Goede positie in groeimarkten In Polen plukt ING de vruchten van haar opgevoerde marketinginspanningen en werkt zij aan uitbreiding van haar distributienetwerk. In Roemenië is het aantal Self Banks uitgegroeid tot 110, waarmee klanten worden bediend. In India heeft ING Vysya Bank nu 1,5 miljoen particuliere klanten, waarmee we een goede uitgangspositie hebben op een markt met een enorm groeipotentieel. ING heeft ook een belang van 19,9% in de Bank of Beijing. Kostenefficiency ING sloot in 2006 contracten voor de uitbesteding van activiteiten in Nederland, België en Polen. Naar verwachting zullen de verschillende efficiëntieprogramma s vanaf 2008 een jaarlijkse kostenbesparing opleveren van EUR 230 miljoen, vooral bij de retail-bankingactiviteiten. Private Banking In 2006 bleef Private Banking sterk groeien, zowel het beheerd vermogen als de baten. Er werd geprofiteerd van de aanhoudende vermogensopbouw onder particulieren wereldwijd en de daarmee samenhangende, toenemende behoefte aan private-bankingdiensten. Vooruitblik Retail Banking wil in 2007 de duurzame, winstgevende groei in de volwassen markten voortzetten. Ook willen we in een aantal opkomende markten en bij private banking het marktaandeel en de winst vergroten. We zullen ons blijven richten op productvereenvoudiging, klantgerichtheid en kostenbeheersing. 20 ING Groep Jaaroverzicht 2006

23 ING Direct ING loopt voorop in de vernieuwing van directbankieren dankzij onze klanten die wederom hebben aangegeven zeer tevreden over ING te zijn en ons nog meer van hun zaken hebben toevertrouwd. Onze naamsbekendheid is verder toegenomen. Dick Harryvan, lid van de Raad van Bestuur, verantwoordelijk voor ING Direct Winst- en verliesrekening* (onderliggend) in miljoenen euro s mutatie Totale baten ,1% Bedrijfslasten ,5% Toevoegingen aan voorzieningen voor debiteurenverliezen Onderliggende winst voor belastingen ,2% Totale winst voor belastingen** ,5% * Inclusief ING Card. ** Totale winst voor belastingen is de winst voor belastingen inclusief desinvesteringen en bijzondere posten. In de tien jaar dat ING Direct bestaat, heb ben de activiteiten een massakarakter van substantiële omvang gekregen. ING Direct dankt deze groei aan een effectieve formule: de verkoop van een beperkt aantal eenvoudige bankproducten tegen zeer lage kosten aan particuliere klanten in negen belangrijke volwassen markten. Sparen en hypotheken behoren tot de kernproducten. Met 17,5 miljoen klanten is ING Direct de grootste directbank ter wereld. In 2006 genereerde ING Direct een solide winst in uitdagende omstandigheden zoals een stijgende korte rente, een afvlakkende rentecurve en toegenomen concurrentie. De onderliggende winst voor belastingen steeg met 16,2% tot EUR 717 miljoen dankzij een verdere toename van klanten en toevertrouw de middelen. ING Direct behield een goede rentemarge door zich vooral te richten op groei in hypotheken en andere producten. In 2006 stegen de onderliggende ba ten met 13,1% tot EUR miljoen. De bedrijfslasten bij ING Direct stegen met 14,5% tot EUR miljoen. Dit was het gevolg van investeringen gericht op waardecreatie op de lange termijn. ING Direct onderscheidt zich van andere banken door vier basisprincipes: uitstekende dienstverlening met een hoge klanttevredenheid; gemak en transparantie met eenvoudige producten, diensten en systemen; een lage kostprijs, die essentieel is om klanten waar voor hun geld te kunnen blijven bieden; en het bedrijvenvloot -concept. Dat laatste houdt in dat de bedrijfsonderdelen inspelen op de mogelijkheden op hun eigen lokale markt en tegelijkertijd profiteren van elkaars ervaring. 2% korting Voorop in vernieuwing ING Direct is marktleider in directbankieren in alle negen landen waar zij actief is: Australië, Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk, Italië, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, Canada en de Verenigde Staten. In 2006 bleef de klanttevredenheid hoog en nam de naamsbekendheid verder toe twee belangrijke succesfactoren van ING Direct. Bovendien trok ING Direct bijna drie miljoen nieuwe klanten aan. De totale toe vertrouwde middelen stegen naar EUR 195,9 miljard (2005: EUR 188 miljard). De woninghypotheekportefeuille steeg van EUR 53 miljard in 2005 tot EUR 69 miljard in Mijlpalen ING Direct heeft in 2006 meerdere belangrijke resultaten behaald. Het Verenigd Koninkrijk werd winstgevend in het derde jaar dat zij actief is. Ook zijn hypotheken daar nu in het assortiment opgenomen. In de Verenigde Staten ging ING Direct van start in Chicago en Atlanta. De betaalrekening die ING Direct Spanje in september 2005 introduceerde, trok binnen een jaar klanten en EUR 120 miljoen aan toevertrouwde middelen aan. Deze klanten hebben samen meer dan EUR 6 miljoen bespaard, omdat ING Direct hen geen kosten in rekening brengt. Bovendien profiteerden zij van een korting van 2% per maand op hun rekeningen voor elektriciteit, gas, telefoon, mobiele telefoon en internetaansluiting. Bovendien was de introductie van de betaalrekening in de Verenigde Staten en Spanje een groot succes. De groei van particuliere hypotheken zette zich voort en bereikte in 2006 een record van EUR 20 miljard. Vooruitblik ING Direct blijft waarde voor haar klanten creëren met eenvoudige producten, processen, diensten en systemen. De toekomstige groei zal uit drie bronnen komen: een verdere toename van spaartegoeden in landen waar het bedrijf al actief is, geografische expansie en door te voorzien in de bredere behoeften van de klant. Uiteindelijk wil ING Direct binnen iedere product categorie een passend assortiment een voudige producten bieden met voldoende schaalgrootte, efficiency en winstgevendheid. ING Groep Jaaroverzicht

24 Onze resultaten vervolg Vermogensbeheer Verbeterde prestaties door focus op internationaal aanbod van producten en diensten die voldoen aan de wensen van de klanten. Beheerd vermogen, per divisie in miljarden euro s Insurance Europe 26% 157,9 Insurance Americas 34% 202,5 Insurance Asia/Pacific 14% 84,2 Wholesale Banking 10% 60,8 Retail Banking 15% 87,5 ING Direct 1% 7,1 Totaal 100% 600,0 De vermogensbeheeractiviteiten van ING boekten ook in 2006 weer goede resultaten. ING s positie als toonaangevende internationale vermogensbeheerder werd bevestigd door een gezonde toename van het beheerd vermogen. Het beheerd vermogen steeg in 2006 met 9,6% naar EUR 600 miljard. Dit was mede te danken aan een solide netto-instroom van EUR 43,8 miljard. Ontwikkelingen op de aandelenmarkten leverden EUR 33,7 miljard op. Wisselkoersen vooral de daling van de Amerikaanse dollar hadden een negatief effect van EUR 31,8 miljard. Bij ING Real Estate groeide de totale porte - feuille met 29,8% tot EUR 90,7 mil jard. Dit is inclusief de vast goed finan cie rings - portefeuille. Deze groei is hoofd za ke lijk te danken aan de instroom van gelden van derden. De winst voor belas ting en steeg met 80,8% tot EUR 631 mil joen. Bij vastgoedontwikkeling steeg het resultaat door de succesvolle verkoop van winkelen kantoorprojecten in met name Spanje en Nederland. Voor het derde achtereenvolgende jaar stond ING Real Estate bovenaan de internationale ranglijst van vastgoedvermogensbeheerders. Solide resultaten ING IM Met een beheerd vermogen van EUR 369 miljard ultimo 2006 behoort ING IM tot de internationale top 25 van ver mogensbeheerders. In 2006 realiseerde ING IM een solide beleggingsperformance. Op driejaarsbasis deed 63% van het beheerd vermogen het beter dan de mediaan van onze concurrenten. ING profiteert daar naast van de nauwe samenwerking tussen de drie ING Investment Management introduceerde in 2006 Mijn Pensioen ( Dit product geeft medewerkers keuzemogelijkheden. Ze kunnen hun pensioen zelf beheren of dat overlaten aan de experts van ING IM, op basis van het LifeCycle Mix-concept. In de LifeCycle Mix wordt de beleggingsportefeuille regelmatig aangepast. Het risico wordt afgebouwd naarmate de pensioendatum nadert. Mijn pensioen Dankzij de deskundigen van ING Investment Management zijn onze medewerkers verzekerd van een goed pensioen. Cor Scholten, voorzitter van het Nederlandse pensioenfonds van verpakkingsproducent Smurfit Kappa. 22 ING Groep Jaaroverzicht 2006

25 Beheerd vermogen, per klantcategorie in miljarden euro s Verzekeringspolishouders 21% 127,1 Institutionele klanten 20% 118,3 Retailklanten 17% 99,9 Private-bankingklanten 10% 59,2 Voor eigen rekening 32% 195,5 Totaal 100% 600,0 regio s: Noord- en Latijns-Amerika, Azië/ Pacific en Europa. Daarmee benutten we onze wereldwijde beleggingsexpertise om kansen te creëren voor onze regionale klanten. Een goed voorbeeld hiervan is de verkoop van Amerikaanse Senior Bank Loans in Europa ter waarde van EUR 1,1 miljard. ING IM profiteerde van uitbreiding van inter nationale activiteiten voor eigen rekening, waardoor schaalgrootte en groeikansen ook kunnen worden aan gewend voor derden. ING IM blijft daarnaast verder werken aan de ontwikkeling van alternatieve be leg gings activiteiten, zoals private equi ty en hedge fondsen. In Europa was spra ke van sterke groei dankzij onze eigen distri butie netwerken, afzet via derden en een toenemend aanbod van producten en diensten. Zo is in Nederland het eerste absoluut rendementfonds in de markt gezet. In een sterk concurrerende markt wisten wij met dit fonds een instroom van EUR 305 miljoen aan te trekken de succesvolste Nederlandse fondsintroductie ooit. In Noord- en Latijns-Amerika breidt ING het traditionele productaanbod uit met producten zoals asset allocatie en portable alpha -strategieën (beleggingsstrategieën gericht op addi tio neel rendement). In de VS is de verkooporganisatie anders opgezet en krijgen kapitaalmarktexpertise en deri vaten meer aandacht. Hierdoor kunnen we concurreren in de steeds complexere pensioenmarkt. Er zijn diverse structured products (beleg gings producten met een bepaalde garantie) geïntroduceerd met een totale waarde van EUR 900 miljoen. In Azië/Pacific richt ING zich op het 2,3 miljard versterken van de positie in markten waar we nu actief zijn, waaronder de snelle groeiers China en India. Met de acquisitie van de vermogensbeheeractiviteiten van ABN AMRO in Taiwan is EUR 2,4 miljard aan het beheerd vermogen toegevoegd. Expansie ING Real Estate Ook voor ING Real Estate was 2006 weer een jaar van groei. Beleggers blij ven vra gen naar vastgoedfondsen en met haar sterke internationale positie kan ING aan deze vraag voldoen. Het be heerd vermogen in internationale vast goedfonds en verdubbelde tot EUR 15 mil jard. Over de hele linie waren de fonds prestaties uitstekend: 75% van het beheerd vermogen deed het beter dan de concurrentie. In 2006 versterkte ING Real Estate haar internationale positie door het openen van vestigingen in Stockholm, Tokio en In oktober 2006 bracht ING Real Estate een succesvol bod uit op Summit REIT, de grootste eigenaar van bedrijfsruimtes in Canada met een portefeuille van EUR 2,3 miljard. Deze publicto-private transactie biedt klanten van ING Real Estate toegang tot een kwalitatief hoogwaardige portefeuille en een sterk managementteam in een volwassen markt. Los Angeles. De groei was daarnaast afkomstig van nieuwe producten zoals het ING Real Estate China Opportunity Fund. Dit fonds trok wereldwijd institutionele beleggers en vermogende particulieren aan. Het onder deel Development maakte weer winst door een reeks verkopen, waaronder de New York Times Tower in New York. In 2007 zal ING Real Estate zich vooral richten op het bestendigen van de groei en het internationaal aanbieden van producten en diensten. Snelle groei Private Banking ING Private Banking profiteerde van de voortgaande vermogensopbouw door particulieren over de hele wereld en de gestegen vraag naar private-bankingdiensten. Verdere groei zal naar verwachting met name in België en Azië worden gerealiseerd. ING Groep Jaaroverzicht

26 Onze resultaten vervolg Onze medewerkers We blijven investeren in onze medewerkers zodat zij hun werk zo goed mogelijk kunnen doen en we onze resultaten kunnen verbeteren. Aantal medewerkers per divisie Fulltime equivalenten Ultimo 2006 Insurance Europe % Insurance Americas % Insurance Asia/Pacific % Wholesale Banking % Retail Banking % ING Direct % Overig 54 Totaal % Sinds de invoering van de nieuwe prestatiegerichte cultuur in 2004 hebben we vele initiatieven ontplooid om de prestaties van de medewerkers te verbeteren. De resultaten zijn tot dusverre zeer positief. In 2006 kregen de divisies meer verantwoor de lijk heid voor hun human-re sour cesbeleid. De beoordelingen worden nu sterker gekoppeld aan het realiseren van de bedrijfsdoelstellingen. Effectieve communicatie speelt hier bij een belangrijke rol. Live ING, het inter ac tie ve programma waarin onze doelstellingen en strategische prioriteiten worden toe gelicht, is ook in 2006 voortgezet. De zes divisies van ING nemen Live ING nu op in hun introductieprogramma. De rechtstreekse communicatie tussen de be stuursvoorzitter en an de re senior managers met de medewer kers kreeg in 2006 een vervolg met presen ta ties in alle ING-regio s. De bestuursvoorzitter zelf ging door met zijn driemaandelijkse berichten aan alle medewerkers en open de een speciale intranetsite waarin hij recht streeks antwoord geeft op vragen. Investeren in medewerkers In het afgelopen jaar hebben we de ING Global Employer Brand geïntroduceerd om het merkimago van ons bedrijf op de internationale markt voor talent te versterken. Ook maken we hiermee dui de lijk wat voor leidinggevenden we in de toekomst nodig hebben en wat een loopbaan bij ING allemaal te bieden heeft. Goede managers op alle niveaus binnen de organisatie zijn de sleutel tot ons Class of 06 huidige en toekomstige succes. We versterken de kwaliteit van ons management door hogere eisen te stellen aan zowel de naleving van wet- en regelgeving (compliance), als aan het vermogen om te kunnen inspireren, beslissen en uit te voeren. ING heeft haar eerste International Graduate Programme gelanceerd. Dit programma richt zich op het ontwikkelen van talent bij jonge, pas aangenomen talentvolle academici met leidinggevend potentieel. Ook hebben we onze jaarlijkse cyclus voor talentbeoordeling gehouden en voor de top 200-posities een opvolgingsplanning ingevoerd. Groei en waardecreatie zijn belangrijke elementen van de ING-strategie. De ING Business School organiseerde dit jaar weer de workshop Managing for Value, die ook in 2007 in het curriculum wordt opgenomen. Klantgerichtheid staat centraal in de workshop Lean/Six Sigma. Het eerste ING International Graduate Programme werd bijgewoond door 137 pas aangenomen medewerkers met leidinggevend potentieel. De cursus duurde drie weken en liet de jonge academici kennismaken met de cultuur en strategie van ING en met het senior management. Hierdoor konden zij internationale netwerken opbouwen die van groot nut kunnen zijn in hun verdere loopbaan. Diversiteit ING heeft wereldwijd een breed klantenbestand. Ons personeelsbestand moet een afspiegeling zijn van hun diversiteit. We gaan dan ook door met aannemen van mensen van uiteenlopende achtergronden. Het diversiteitsbeleid begint zijn vruchten af te werpen. In Nederland is aan ING de Diversity Award 2006 toegekend. Vooruitblik We zullen onze initiatieven op het gebied van human resources intensiveren en ons nog sterker richten op prestaties. Al deze initiatieven moeten nauw aansluiten bij wat ons bedrijf nodig heeft en alle resultaten op korte termijn moeten bijdragen aan de strategie op lange termijn. De verdere verbetering van onze prestatiecultuur staat centraal in ons human-resourcesbeleid. 24 ING Groep Jaaroverzicht 2006

27 Ons merk Wereldwijd positioneert ING zich steeds vaker onder één merknaam met één logo. De resultaten daarvan worden gemeten aan de hand van de merkwaarden van ING. Awaiting F1 image photographed by Marco Sweering (Photo has been taken) ING s eerste wereldwijde sponsoring ging formeel van start in januari 2007 met de onthulling van de ING Renault F1-racewagen in Amsterdam. In oktober 2006 kondigde ING aan dat het met ingang van het raceseizoen 2007 een driejarige sponsoringovereenkomst was aangegaan met het uiterst succesvolle Renault F1-team. Dit verzekert ING van een jarenlange wereldwijde publiciteit. De naamsbekendheid en de ver trouwdheid met de merkwaarden van ING nemen nog steeds toe. ING heeft nu echt wereldwijde bekendheid, zoals blijkt uit de 85e plaats die zij inneemt in de top 100 van wereldwijde merken van Interbrand. ING streeft naar een merkpositionering die recht doet aan ons profiel als de naar grootte 13e on der neming ter wereld (Fortune 500, 2006), met 60 miljoen klanten in meer dan 50 landen. Dit was een van de re denen waarom ING in de zomer van 2006 heeft besloten fors in de merknaam te investeren door drie jaar lang het Renault Formule 1-team te sponsoren. Merkpositionering versterkt concurrentiekracht Naarmate de naamsbekendheid van ING toeneemt, nemen ook de merk ver wach ting en onder klanten en andere stakeholders toe. Daarom is het belangrijk dat, naast vergroting van de naamsbekendheid, ook de resultaten van de bedrijfsonderdelen, afgezet tegen de merkwaarden van ING, verder toenemen. Het is van groot belang dat verschillen tussen de merk be lof ten en de concrete ervaringen van de klant beperkt blijven. Daarom is vanaf 2006 merkpositio ne ring in de beleidsplannen van ING op genomen. De Raad van Bestuur en alle divisies beoordelen eerst aan de hand van de merkwaarden hun resultaten van het voorgaande jaar en ontwikkelen vervolgens hun eigen klantgerichte actieplan. Dit is gericht op aanpassing van bedrijfsprocessen om de resultaten in het komende jaar te verbeteren. Om de voortgang te bewaken, worden van alle divisies de resultaten ten opzichte van de belangrijkste merkwaarden via onafhankelijk marktonderzoek centraal gevolgd. Op naar één merk Het stroomlijnen van de merkpositionering, waarbij alle verschillende ING-bedrijven wereld wijd steeds meer onder één INGmerknaam worden samengebracht, is al enige jaren geleden gestart. Marketing- en advertentiecampagnes blijven door de afzonderlijke divisies op lokaal ni veau ontwikkeld worden. Daarnaast start ING haar eerste wereldwijde marke ting campagne. De bedrijfsonderdelen zullen een meer consistente visuele identiteit krijgen, waarbij het logo ING in combinatie met de leeuw centraal staat. De campagnes beperken zich niet tot het vergroten van alleen de naamsbekendheid, maar zijn ook bedoeld om het publiek meer vertrouwd te maken met wat ING doet en waar de ING-merknaam voor staat. Formule 1: belangrijk bij merkpositionering Uitgebreid onderzoek heeft aangetoond dat de Formule 1-autosport voor ING het beste instru ment is voor een wereldwijde merkposi tio neringscampagne. F1-races hebben een enorm bereik en hoge kijkersaantallen: per jaar kijken zeker 850 miljoen mensen live via televisie. De Grand Prix-races wor den in 17 landen verreden, waarvan ING er in 15 actief is. Met deze F1-cam pagne neemt ING de volgende stap in de ontwikkeling van haar wereldwijde merk. De wereldwijde F1- campagne vormt een belangrijk element bij het steeds verder onder één merknaam brengen van ING s activiteiten en de constante in span ningen om de naamsbekendheid en het vertrouwen in ons merk te vergroten. Sponsoring van de Formule 1 zal ING s aanwezigheid in belangrijke markten versterken en de weg effenen naar nieuwe markten. ING Groep Jaaroverzicht

28 Onze resultaten vervolg Verantwoord ondernemen ING evalueert continu haar rol binnen de internationale gemeenschap en stemt haar strategie hier op af. CO 2 -neutraal ING hecht grote waarde aan het verantwoord omgaan met het milieu en het effect dat zij daarop heeft. Wij zijn dan ook van plan onze betrokkenheid in gerichte acties om te zetten. ING wil CO 2 -neutraal worden, ofwel een tot nul gereduceerde netto emissie van kooldioxide per eind Dit betekent dat wij ons totale energieverbruik moeten verminderen en meer groene elektriciteit moeten afnemen. Wat eind 2007 resteert aan CO 2 -emissie zullen we met herbebossing compenseren. ING wil winst maken op basis van gezonde bedrijfsethiek en respect voor alle stakeholders, die verantwoord gedrag van ons verwachten. Verantwoord ondernemen wordt in toenemende mate verankerd binnen de dagelijkse bedrijfsvoering. Verantwoord verzekeren Het vertrouwen van klanten is belangrijk voor het bestaansrecht van ING. Vele fi nanciële producten en diensten, zoals hypotheken en levensverzekeringen, heb ben een lange looptijd. Om dat vertrouwen te winnen en te behouden, moet onze informatie gedetailleerd, nauwkeurig en duidelijk zijn. ING legt zich erop toe duurzame pensioenoplossingen aan te bieden. Met het oog hierop zijn wij een onderzoekspartnerschap aan gegaan met de Wereldbank en de OESO inzake geprivatiseerde pensioenstelsels. De eerste resultaten van dit partnerschap verwachten wij eind Verantwoord bankieren Bij al onze zakelijke bancaire activiteiten wordt het beleid inzake milieu- en so cial e risico s gehanteerd. Wij toetsen of ondernemingen die krediet aanvragen, betrokken zijn bij activiteiten die in strijd zijn met de waarden die ING hanteert op milieu-, sociaal en ethisch gebied. De Equator Principles, een norm voor de financiële sector ter beheersing van milieuen sociale risico s bij projectfinanciering, zijn van toepassing op alle projectfinancieringen van USD 10 miljoen of meer. ING voelt zich met name verantwoordelijk voor mensen in ontwikkelingslanden en wil met microfinanciering voor hen de toe gang tot financiële producten en diensten verbeteren. Hierdoor ontstaan ook nieuwe afzetmogelijkheden. Zo verstrekken de kantoren van ING Vysya op het platteland van India leningen en spaarproducten aan vrouwen en verstrekken zij zakelijke kredieten aan microfinancieringsinstellingen. Verantwoord vermogensbeheer ING heeft EUR 600 miljard aan beheerd vermogen. Het is onze plicht dit ver mo gen op verantwoorde wijze te be leg gen. Een wereldwijd stembeleid regelt hoe wij ons stemrecht tijdens aandeel hou ders - vergaderingen uitoefenen voor zowel vermogen dat wij wereldwijd voor externe klanten beheren, als voor vermogen voor eigen rekening. De jaarlijkse toetsing van ondernemingen die zich bezighouden met de productie van controversiële wapens heeft ertoe geleid dat diverse bedrijven uit de portefeuille voor eigen rekening van ING IM werden verwijderd. Gemeenschapsontwikkeling ING Chances for Children is een Groepsbreed programma met als doel kinderen in Brazilië, Ethiopië en India toegang te geven tot basisonderwijs. In 2006 heeft ING voldoende geld bijeengebracht om zo n kinderen een jaar lang van onderwijs te voorzien. Onze doelstelling voor 2007 is kinderen financieel te steunen. Milieu ING richt zich op drie aandachtsgebieden die de meeste invloed op het milieu hebben: energieverbruik, papierverbruik en dienstreizen. Bedrijfsonderdelen worden aangemoedigd dit beleid op lokaal niveau toe te passen. In 2007 wil ING CO 2 -neu traal worden. In 2006 heeft ING haar doel bereikt door ten opzichte van 2005 de uitstoot van kooldioxide met 30% terug te brengen. ING heeft de bouw en exploitatie van een distributienetwerk gefinancierd waarbij de CO 2 -uitstoot van een raffinaderij naar de kassen in het Westland wordt gedistribueerd. Hiermee was een inves te ring van EUR 70 miljoen gemoeid. De raffi naderij kon de CO 2 -uitstoot met ton reduceren. Vooruitblik In 2007 zal ING haar strategie inzake verantwoord ondernemen blijven ver ster ken. Een verantwoorde bedrijfsvoering, het bevorderen van verantwoord ondernemen binnen onze bedrijfsonderdelen en toezien op het milieueffect van onze bedrijfsactiviteiten blij ven belangrijke aandachts punten. 26 ING Groep Jaaroverzicht 2006

29 Onze governance Corporate governance ING wil op alle terreinen van corporate governance komen tot best practi ces. Verder wil ING aan deelhouders sti muleren deel te nemen aan de aandeelh oudersvergaderingen. ING.com ING s website is in een nieuw jasje gestoken. De site is nog meer dan voorheen een bron van informatie over ING. De nieuwe top bar (bovenbalk met links) is de meest in het oog springende verandering. Hiermee wordt de site luchtiger en transparanter. Ook de navigatie is grondig verbeterd. Een apart deel is bestemd voor de jaarlijkse Aandeelhoudersvergadering. Op de site vindt u ook uitgebreide informatie over corporate governance. Voor gebruikers van een personal digital assistant (PDA) en smartphones heeft ING ontwikkeld. Recente ontwikkelingen ING heeft in 2006 nieuwe voorzieningen getroffen om de drempel voor deelname aan aandeelhoudersvergaderingen te ver la gen. Deze voorzieningen zijn het ge volg van nieuwe wetgeving. Hier door kan de registratiedatum voor aan deel houders ver gaderingen dertig dagen voor de vergadering worden vastgesteld. Voorheen was dat zeven dagen. Ondernemingen kunnen zich hierdoor beter voorbereiden op de vergadering en aandeelhouders hebben eerder duidelijkheid over het aantal aandelen waarmee zij kunnen stemmen. ING zal de nieuwe regeling toepassen met ingang van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Door de nieuwe wetgeving worden de aandeelhoudersvergaderingen toe gan ke lijker. Dat geldt met name voor buiten landse institutionele beleggers, die via videoconferentie kunnen deelnemen. Ver der mogen aandeelhouders via de web site van de onderneming of via op de hoogte worden gesteld van de ver ga de ringen. Voorheen moest dat via advertenties in kranten. Deze veranderingen vereisen een wijziging van de statuten. Deze wijziging staat op de agenda van de Aandeelhoudersvergadering van Ten slotte zal ING Groep beleggers in staat stellen om vóór de Aandeel houdersvergadering van 2007 vragen te stellen over de agendapunten. Dat kan via de website van ING Groep ( Naleving code-tabaksblat Uitgangspunt voor de corporate-governance - structuur van ING Groep is de code- Tabaksblat. De corporate-governancestructuur van ING Groep is beschreven in het document De Nederlandse Corporate Governance Code de implementatie door ING van de code-tabaksblat voor deugdelijk ondernemingsbestuur en is op 26 april 2005 goedgekeurd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. ING wordt hierdoor geacht de code volledig na te leven, ook al worden niet alle best-practicebepalingen voor de volle 100% toegepast. Het document, dat inmiddels is voorzien van een update, is beschikbaar op Kapitaalstructuur, aandelen Het maatschappelijk kapitaal van ING Groep bestaat uit gewone aandelen, preferente aandelen A, preferente aandelen B in vijf series en cumulatief preferente aandelen. Momenteel zijn alleen gewone aandelen en preferente aandelen A ge plaatst. Een recht tot het nemen van cumulatief preferente aandelen is verleend aan de Stichting Continuïteit ING. De cumu latief preferente aandelen dienen ter bescherming van de zelfstandigheid, con ti nuï teit en identiteit van de vennoot schap tegen de overname van zeggenschap door derden, bijvoorbeeld in geval van vijandige overnames. De gewone aandelen en de preferente aandelen worden uitsluitend gebruikt voor de financiering van de ven noot schap. Alle aandelen luiden op naam en zijn niet beursgenoteerd. Certificaten Ruim 99% van de geplaatste gewone en preferente aandelen A is in handen van de Stichting ING Aandelen. Tegenover deze aandelen geeft de Stichting certificaten aan toonder uit. Deze certificaten zijn genoteerd op diverse beurzen (zie pagina 32 voor een overzicht). Stemrecht Aan elk aandeel en certificaat is het recht verbonden een stem uit te brengen in de Algemene Vergadering van Aandeel houders. Elk gewoon aandeel (nominale waarde EUR 0,24) geeft recht op één stem en elk preferent aandeel A (nominale waarde EUR 1,20) geeft recht op vijf stem men. Voor aandelen waarvoor de Stich ting ING Aandelen geen stemvolmacht aan certificaathouders heeft verleend en waar voor zij ook geen steminstructies heeft ontvangen, stemt zij zelf rekening houdend met alle belangen. Intentie tot opheffing Stichting ING Aandelen De Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen willen de Stichting ING Aandelen uiteindelijk opheffen en certificaten afschaffen. Dat gebeurt op het moment dat het aantal stemmen op ge wone aandelen en certificaten van ge wone aandelen, inclusief de volmachten, tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, gedurende drie achtereenvolgende jaren minimaal 35% bedraagt van het totale aantal stemmen dat mag worden uitgebracht. In 2005 bedroeg dit percentage 26% en in %. De Raad van Bestuur heeft zich ten doel gesteld de 35%-drempel te verwezenlijken en nodigt certificaathouders, met name institutionele beleggers, uitdrukkelijk uit hun stemrecht te benutten. ING Groep Jaaroverzicht