Notulen vergadering 2014

Transcriptie

1 Notulen vergadering 2014 Datum: Tijd: uur Locatie: Gemeentehuis Roerdalen Aanwezig: Afwezig: Voorzitter: Notulist: Verzendlijst: Datum volgende vergadering: G. van Elk, H. van Birgelen, C. Hustinx, G. Hendrikx, J. van Horen, J. den Teuling (wethouder), N. van Poll M. Bamberger (verhinderd vanwege werk), S. Felomina (verhinderd vanwege werk), E. van Kalker (ziek) G. van Elk N. van Poll Leden CRR, de heer A. Kuijpers en heer T. Gielen van gemeente Roerdalen, wethouder Den Teuling Dinsdag 4 november 2014 vanaf 9.30 uur Agenda 1) Opening vergadering en vaststellen van de agenda 2) Mededelingen a) Planning bijeenkomst met organisaties over huurproblemen en wat daarbij komt b) De secretaris en voorzitter hebben meegedaan aan de informatieronde langs de diverse dorpen in de gemeente; een korte terugblik. 3) Bespreking en vaststelling van notulen: a) Reguliere vergadering d.d. 26 augustus 2014 jongstleden (verslag bijgesloten) 4) Adviezen: stand van zaken a) Brief d.d. 22 april 2014 inzake armoede: geen reactie tot op heden; zij het dat deze op korte termijn is toegezegd. b) Brief d.d. 20 juni 2014 inzake bejegening; komt op niet al te lange termijn ook een reactie op. 5) Pauze 6) Fraude-advies: reactie B&W (zie bijgesloten brief). Korte bespreking. Pagina 1 van 9

2 7) Bespreking reactie B&W op ons advies inzake Uitgangspuntennotitie (brief bijgesloten). 8) Participatiewet en wet Maatregelen; ter informatie werden twee vraagpuntennotities ingesloten. Tevens werd ter informatie een hand-out over de verordeningen bijgevoegd die op een bijeenkomst van de Regionale Overlegtafel Midden-Limburgs en Ambtelijke Werkgroep d.d De voorzitter heeft daar namens CRR aan deelgenomen. a) Bespreking conceptverordeningen (bijgesloten; deze werden ook per gewone post naar u toegezonden) 9) Financiën i) Afstemmingsverordening ii) Persoonlijk Participatiebudget iii) Cliëntenparticipatie iv) Individuele studietoeslag v) Tegenprestatie vi) Re-integratie a) Penningmeester: vacature. Wie wil deze vervullen? 10) Website & PR 11) Wat er verder ter tafel komt en rondvraag 1. Opening De voorzitter opent de vergadering om 9.30 uur. Verder wordt de agenda zoals hierboven beschreven, vastgesteld. Twee leden kunnen vanwege werkverplichtingen nooit op donderdag vergaderen; een ander lid heeft zich vanwege ziekte afgemeld. Verder wordt de wethouder welkom geheten. 2. Mededelingen De themabijeenkomst met lokale maatschappelijke organisaties vindt plaats op 28 oktober vanaf 9.30 uur in MFC De Roerparel. Tot nu toe hebben drie organisaties enthousiast gereageerd. Op het gemeentehuis was geen ruimte beschikbaar, dus we moeten uitwijken naar De Roerparel. Theo Gielen regelt de reservering, maar de secretaris kan pas de definitieve uitnodigingen versturen als alles is bevestigd door de gemeente. De secretaris krijgt sinds kort geen stukken/reacties meer per post toegestuurd, terwijl zij wel het secretariaat voert. Dat is opmerkelijk en zal onder de aandacht van de gemeentelijke contactpersoon worden gebracht. Op 31 oktober aanstaande is er weer een regionale bijeenkomst van de Sociale Alliantie in Roermond. De secretaris stuurt de uitnodiging digitaal naar de overige leden door, zodat belangstellenden zich kunnen aanmelden. Er kunnen maximaal 2 leden naar toe als vertegenwoordiging van de CRR. Pagina 2 van 9

3 3. Notulen De notulen van de vergadering van 26 augustus 2014 worden zonder verdere op- of aanmerkingen goedgekeurd en daarmee vastgesteld. De voorzitter uit zijn dank aan de secretaris voor de uitgebreide verslaglegging. 4. Adviezen: stand van zaken a) Brief van 22 april inzake armoede: nog geen reactie, maar dat zou spoedig komen. b) Brief van 20 juni inzake bejegening: idem. De wethouder geeft aan dat dit niet kan, en zal proberen te bewerkstelligen dat de CRR sneller een reactie krijgt, zeker als de CRR binnen twee weken advies moet uitbrengen, kan de gemeentelijke reactie niet maanden op zich laten wachten. 5. Pauze 6. Fraude-advies Een reactie op ons Fraude-advies heeft lang geduurd, ruim 6 maanden, maar dan krijg je ook een meer bezonken reactie, aldus de voorzitter. De wethouder licht toe dat de gemeente met de opmerkingen over automatisering en privacy aan de slag gaan, en dat er zwaar in wordt geïnvesteerd. Pas in 2015 zal dit verder worden geconcretiseerd. De wethouder is er, nadat een lid de opmerking maakt dat de uitvoerende ambtenaren zich aan protocollen zouden moeten houden, voorstander van dat dergelijke protocollen worden opgesteld, zodat de privacy van de burger wordt gewaarborgd; vooral bij het dagelijks gebruik van informatie over en van burgers. De uitvoering van dergelijke protocollen gebeuren dan op MERR-schaal. Echter, de reactie van het College roept nog de volgende vragen op die de CRR graag beantwoord zou zien: - op pagina 5 wordt melding gemaakt van themaonderzoeken. De CRR vraagt zich af wat hiermee wordt bedoeld? - op pagina 7 wordt de beslagvrije voet genoemd. Wat is dat? Hoe zit de verhouding bruto-netto en kun je daarmee fraude voorkomen? Immers, fraude met sociale zekerheidsuitkeringen vallen in verhouding mee: fiscale fraude in de vorm van belastingontduiking, fraude met en in de zorg ed zijn vele malen groter. De CRR is van mening dat hiermee een hele groep uitkeringsgerechtigden wordt gestigmatiseerd. De CRR denkt dan ook dat de gemeente bij de uitvoering/beoordeling ruimte moet zoeken met in het achterhoofd waarom en wat is het doel? De weinige ruimte die er is, moet de gemeente dan ook benutten. Pagina 3 van 9

4 7. Bespreking reactie B&W op ons advies inzake Uitgangspuntennotitie Een aantal voorstellen van de CRR zoals benamingen van uitkeringsgerechtigden wordt door het College overgenomen. Niettemin zijn er nog een aantal onduidelijkheden, waaronder de volgende punten: - Op pagina 2 boven punt 3: wat zijn bestaanskosten? Wat is BUIG-budget? Bovendien geeft het College aan dat de uitgaven aanzienlijk zijn gestegen, maar de CRR vraagt zich af wat daar de reden van is, aangezien die niet wordt vermeld. Wethouder Den Teuling geeft aan dat het aantal bijstandsgerechtigden in de gemeente Roerdalen gelukkig niet stijgt. Er wordt nu uitgegaan van ongeveer 270 bijstandsgerechtigden in de gemeente op jaarbasis; en daar blijft men onder in Roerdalen. - Ook blijft de CRR zich afvragen waarom het niet mogelijk is om een vertegenwoordiger van de regionale cliëntenraden af te vaardigen in het regionaal overlegverband waar wel de gemeenten, werkgevers en UWV in zijn vertegenwoordigd. De wethouder geeft aan dat hij dat ook vreemd vindt, en dat hij zich wil inzetten om een vertegenwoordiger van de cliëntenraden in dit regionaal overlegorgaan van Midden-Limburg (lees: MERR) te krijgen. - Met betrekking tot punt 10: inderdaad zijn mensen zelf verantwoordelijk, maar een lid geeft aan dat er te weinig banen zijn voor alle mensen in een uitkering. Zij pleit ervoor dat de lagere overheid zoals de gemeente meer werkgelegenheid zou moeten genereren. De CRR heeft hier al in eerdere adviezen herhaaldelijk op gewezen dat de gemeente zelf ook werkgever is en dus bij vacatures de voorrang en voorkeur zou moeten geven aan mensen met een uitkering. Er ontstaat een discussie over de herverdeling van betaalde arbeid en invoering van een basisinkomen, wat nu ook landelijk speelt; zeker nu is berekend dat 40% van de banen als gevolg van robotisering op termijn verloren zullen gaan met als gevolg miljoenen extra werklozen. Een lid geeft een idee: per huishouden 1 betaalde baan van 40 uur tegen met een fatsoenlijk inkomen, zoals een basisinkomen, waardoor fraude met toeslagen zal verdwijnen. - De CRR wil dat de gemeente bij de uitvoering van de wetten en verordeningen maatwerk levert. In de praktijk is dat maatwerk weinig terug te zien, terwijl er in de documenten voortdurend wordt geschreven dat er maatwerk wordt geleverd. Ook de inhoudelijke tegenstrijdig wordt besproken, met name met betrekking tot re-integratie. In feite moet er maatwerk voor de uitkeringsgerechtigde worden geleverd, maar de gemeente schrijft zelf dat de groepsregelingen boven het individu gaan. - Daarnaast pleit de CRR voor heldere en eenduidige communicatie met duidelijke verslaglegging van de gemaakte afspraken tussen uitkeringsgerechtigde en consulent. Dan kan ook maatwerk concreet worden geleverd en kan men worden aangesproken op de gemaakte afspraken. 8. Participatiewet en wet Maatregelen De voorzitter is namens de CRR naar het regionaal overleg geweest. Er is in de praktijk geen sprake van daadwerkelijk overleg tussen cliëntenraden en ambtelijk apparaat, maar meer van een informatiebijeenkomst, waarbij de ambtenaren de vertegenwoordigers van de cliëntenraden informeren. Niettemin was het informatief. a) Bespreking verordeningen De wethouder geeft aan dat dit officiële conceptverordeningen zijn, en het verzoek om deze binnen de CRR te bespreken, moet als een officieel verzoek worden gezien. Pagina 4 van 9

5 Allereerst wordt de algemene opmerking geplaatst dat de opmerkingen die de vertegenwoordigers van de CRR tijdens het overleg met de ambtenaren T. Gielen en L-A. Bruijnzeels hebben gemaakt, niet in deze concept-verordeningen zijn terug te vinden, tot lichte ontsteltenis. Ten tweede staan de concept-verordening vol taal- en spelfouten, hetgeen ook door de CRR is aangekaart, maar wederom niets meegedaan. Ten derde heeft niet ieder lid de set volledig en/of een actuele versie ontvangen. i) Afstemmingsverordening Het is niet duidelijk waar deze verordening betrekking op heeft, want de titel geeft aan afstemming, maar waarop of waaraan dan? Ook wordt er melding gemaakt van bijzondere bijstand, terwijl die is afgeschaft voor de gangbare zaken zoals tegemoetkoming bij aanschaf bril of orthopedische schoenen. De bijzondere bijstand is slechts voor tegemoetkoming voor juridische kosten. Ook vraagt de CRR zich af wat de gemeente bedoeld met afstemmingswaardige gedraging (art. 1A)? Dergelijke termen worden niet nader omschreven. Bij art. 2 sub 1 en 2 wordt gerept over onvoldoende of in onvoldoende mate ; deze termen zijn vaag en onderhevig aan subjectieve interpretatie, wat willekeur en rechtsongelijkheid kan opleveren. De CRR maakt zich hier zorgen over; te meer tijdens de vergadering diverse persoonlijke ervaringen van de leden worden gedeeld die over willekeur gaan. In de praktijk blijkt dat vaak voor te komen, dus bij de uitvoering van het beleid moet daar aandacht voor zijn. De artt. 5, 6 en 7 vergroten de problemen voor de mensen en leidt alleen maar tot schuldsanering. De CRR wil erop wijzen dat er niet teruggegaan kan worden voor de situatie voor het vastgestelde vergrijp en de straf kan niet eigenhandig cumulatief worden toegepast. Wij adviseren de gemeente hiermee terughoudend te werk te gaan, want mensen moeten niet nog verder in de problemen komen. Bovendien vragen wij ons af waarom er een termijn van 1 jaar wordt gehanteerd. De wethouder geeft aan dat de essentie is hoe wij met elkaar omgaan. Hij vindt onafhankelijkheid belangrijk, en dat daar op ingezet moet worden. Art. 8, sub b onder 2 in deze verordening vindt de CRR hoogst opmerkelijk, want de gemeente schrijft daar het onvoldoende nakomen, terwijl de wetgever (wet in formele zin) schrijft over het niet-nakomen. Daar moet de gemeente nog eens naar kijken, want een gemeentelijke verordening mag niet in strijd zijn met hogere wet in formele zin. Met betrekking tot art. 10 wil de CRR graag weten of er geen regeling mogelijk is, zodat mensen niet ongewenst in de schuldsanering terechtkomen? Inzake art. 11 vragen de leden van de CRR zich af of de gemeente beleid maakt op een inkeerregeling om de opgelegde maatregel te voorkomen en om te voorkomen dat er willekeur ontstaat? De termen in art. 13 zijn vaag, en het is maar de vraag of iemand in zijn eigen tijd (buiten werktijd) gestraft kan worden voor een vermeende ernstige misdraging, want dat heeft niets met een uitkering te maken. En hoe gaat er gestraft worden: dubbelop door en strafrechtelijk te vervolgen en publiekrechtelijk door een maatregel in de vorm van korting op de uitkering op te leggen? En hoe wordt er voorkomen dat er willekeur ontstaat? De CRR pleit ervoor om goed en eenduidig beleid te schrijven, zodat er geen onduidelijkheid kan ontstaan. ii) Persoonlijk participatiebudget In de wet, dat wil zeggen, de Participatiewet staat in art. 36A dat er een koopkrachttegemoetkoming is, waarom wordt dit niet in de verordening vermeld? Immers, een lagere regeling mag niet in strijd zijn met een hogere wet. Overigens merkt een lid op dat er thans voor dit jaar in het sociaal Pagina 5 van 9

6 akkoord ook is afgesproken dat minima een koopkrachttegemoetkoming krijgen, maar in deze gemeente is dat nog niet bekend gemaakt over hoe en waar aan te vragen. De inkomensgrens is gesteld op 110%, maar waarom niet op 120% van het minimumloon (zie art. 2.2)? Art. 3 gaat niet meer in op de Maatschappelijk Actief Bonus. Het PPB is namelijk alleen voor mensen met een vrijstelling van de actieve sollicitatieplicht, terwijl mensen met een uitkering en sollicitatieplicht ook hetzelfde lage inkomen genieten. De CRR vindt deze ongelijkheid onwenselijk en hoopt dat de gemeente ook met een regeling komt voor uitkeringsgerechtigden MET sollicitatieplicht. Ook de verschillende bedragen voor de verschillende mensen (gepensioneerden, alleenstaande ouders, volwassenen) vindt de CRR onbegrijpelijk, want het gaat om het inkomen, niet om de gezinssamenstelling, waarbij er voor kinderen wordt opgemerkt dat zij in aanmerking kunnen komen voor andere aanvullende regelingen. iii) Cliëntenparticipatie Het valt op dat er bij veel verordeningen staat geschreven commissie, maar de vraag is welke commissie wordt bedoeld, want dat wordt in de verordeningen niet nader omschreven. De wethouder licht toe dat daarmee zowel de Cliëntenraad als de raadscommissie wordt bedoeld. Deze verordening is gebaseerd op art. 47 PW thans art. 47 WWB. Voor de zoveelste keer merkt de CRR op dat er wel een vertegenwoordiger van de WMO-raad in de CRR is geplaatst, en dat is vastgelegd in de verordening, maar er is geen vertegenwoordiger van de CRR in de WMO-raad geplaatst. Dat is opmerkelijk volgens de CRR en vraagt dan ook om opheldering. De voorzitter merkt op dat deze verordening grotendeels is gebaseerd op de huidige verordening uit 2012, waar de CRR noch part noch deel aan had. Er zijn een aantal punten die de CRR graag aangepast ziet worden. Art. 3 bijvoorbeeld rept van leden, maar omschrijft verder de doelgroep niet van het minimabeleid. De doelgroep zou centraal moeten staan, en dus ook in de ledenvertegenwoordiging, zoals nuggers of mensen die geen uitkering o.g.v. PW, IOAW of IOAZ ontvangen, maar qua inkomen/uitkering wel op of onder het wettelijk sociaal minimum zitten. Artikel 4 over integriteit is nieuw en men vraagt zich af waar dit vandaan komt. Bijvoorbeeld de Verklaring omtrent gedrag is nieuw en men vraagt zich af hoe het zit met de kosten voor de leden die deze extra moeten maken en wat dit te maken heeft met het onbetaalde werk voor de cliëntenraad. Uiteraard snapt de CRR de geest van dit artikel, namelijk belangenverstrengeling, maar er staan zaken in die anders geformuleerd moeten worden of verwijderd zouden moeten worden hetgeen voor de gehele verordening geldt. Artikel 5 gaat over de faciliteiten, die ruimhartiger toegekend zouden moeten worden. Nu is het voor de gemeente nog mogelijk om via het budget invloed uit te oefenen op waar de CRR haar geld aan besteedt. Pagina 6 van 9

7 De voorzitter stelt dan ook voor om deze verordening zelf te schrijven, en dat als voorstel naar het College te zenden samen met het advies over de andere verordeningen. Dit voorstel wordt door de CRR aangenomen. De wethouder geeft als suggestie om dit te doen samen met de cliëntenraden in Echt-Susteren en Maasgouw. Hierop geeft de CRR aan dat de uitgebrachte adviezen al samen worden gedeeld, maar er een eigen lokale inbreng mogelijk moet zijn, omdat er verschillen in beleid zijn. Ook is de cliëntenraad in Echt- Susteren opgegaan of zal opgaan in de WMO-raad aldaar, waardoor er geen sprake meer is van mogelijke samenwerking. iv) Individuele studietoeslag Bij de voorbespreking met de ambtenaren hebben wij als CRR aangegeven dat de doelgroepomschrijving te summier was, en men zou daarmee aan de slag gaan, echter wij zien daar in deze verordening niets in terug. Wij hebben in ieder geval begrepen dat het gaat om Wajongers, die nu nog onder het regime van het UWV vallen, en die vanaf per jaar kunnen krijgen als tegemoetkoming voor de studie. v) Tegenprestatie Ook hierbij hebben de ambtenaren aangegeven dat er bij de uitvoering redelijk coulant wordt omgegaan met deze tegenprestatie. De CRR valt de tegenstrijdigheid in de verordening zelf op: opgelegde tegenprestatie versus vrijwilliger of maatwerk versus de gemeente bepaalt welke werkzaamheden. Wellicht is het goed om de bepaalde sectoren te benoemen waar de tegenprestatie leidt tot arbeidsmarktverdringing, zoals groenvoorziening, (thuis-) zorg, postbezorging, onderhoud openbare ruimte of laaggeschoolde productiewerkzaamheden bij de Westrom. vi) Re-integratie Ook hier veel onduidelijkheid over de betekenis van de gebruikte termen, die nergens verder worden omschreven dan wel toegelicht. Wat is bijvoorbeeld maatschappelijke verdiencapaciteit ex art. 2.3 sub c? De wethouder denkt dat daarmee de tegenprestatie of vrijwilligerswerk wordt bedoeld, maar de cliëntenraad vindt dat dat duidelijk(er) moet worden vastgelegd om misverstanden te voorkomen. Ook de verzorging van kinderen tot 5 jaar vindt een lid te laag ingeschat, want ook oudere kinderen hebben verzorging nodig. Volgens de wethouder komt in het plan van aanpak meer te staan over de persoonlijke omstandigheden en wordt daarmee rekening gehouden. Echter, de CRR mist in deze verordening dat er wordt beschreven dat er wordt rekening gehouden met de persoonlijke omstandigheden zoals opleidingsniveau en opleidingsrichting. Bovendien benadrukt de CRR dat dwang bij re-integratie in niet-passend werk leidt tot ziekte en uitval bij de uitkeringsgerechtigden met alle gevolgen van dien. Een lid vraagt zich af waarom de gemeente geen rekening houdt met de leeftijdsgrens die het UWV hanteert, namelijk van 45+, wat beduidend lager is dan de gemeentelijke grens van 55+. Ook de term erg bont ex art. 18 is subjectief en vaag, en de vrees is dat dit willekeur in de hand werkt. Er wordt uitgegaan van een gevoel bij de consulenten, dat slecht objectief vast te stellen is. b) De voorzitter stelt voor om alle verordeningen in één advies te bespreken, waarbij wij verwijzen naar deze verordeningen en naar onze eerder uitgebrachte adviezen over deze onderwerpen. Voor de verordening Pagina 7 van 9

8 Cliëntenparticipatie zullen wij zelf een eigen verordening schrijven en deze als voorstel indienen bij het College. Deze voorstellen worden zonder tegenspraak aangenomen. 9. Financiën De vacature van penningmeester blijft nog vacant. De vorige penningmeester is uit onvrede met de afhankelijke positie van de gemeentelijke contactpersoon opgestapt, wat bekend voorkomt bij potentiële kandidaten. Een lid denkt er nog over na. Op verzoek van de gemeentelijke contactpersoon is het budget opnieuw samengesteld, waarbij uit mag worden gegaan van maximaal op jaarbasis. 10. Website en PR Eventuele opmerkingen of suggesties kunnen bij de secretaris worden gemeld. 11. Rondvraag en wat er verder ter tafel komt De vergadering staat officieel tot uur gepland, maar we lopen altijd uit tot ongeveer uur. Daarom zal vanaf nu de vergadering tot maximaal uur worden ingepland. 12. Sluiting De voorzitter dankt de aanwezigen voor hun komst en inbreng, en sluit om uur de vergadering. Toevoeging Naar aanleiding van de toegezonden concept-notulen wordt op verzoek van de wethouder zijn volgende verslag toegevoegd: Om die reden heb ik (ook) in deze bijeenkomst van de CRR: - Aan de hand van een concreet voorbeeld (omscholing) duidelijk gemaakt hoe we de verschillende instrumenten meer concreet en objectief meetbaar willen maken - Begrip getoond voor de gevoelens van de CRR als het gaat om een (vermeende) onheuse bejegening en stigmatisering van uitkeringsgerechtigden en heb ik daarbij aangeven dat er mi (buiten een formeel bezwaar) ook andere beroepsmogelijkheden of instrumenten (bijvoorbeeld mediation of ombudsman) ontwikkeld moeten worden - Begrip getoond voor de kritiek van de CRR op het budgetbeheer op het budget van de CRR waarbij ik heb toegezegd eea te bespreken Deze punten vind ik helaas niet terug in het verslag. Daarnaast mis ik bij de bespreking van de reactie van B&W op het advies van de CRR op de uitgangspuntennotitie in dit verslag de inleidende opmerking van de voorzitter dat verordeningen in beleidsregels omgezet moeten worden en dat er (ambtelijk) - zoals dat zo mooi is verwoord in de geest van wetten, verordeningen en beleidsregels moet worden gewerkt en gehandeld. Ik heb dat (ook in deze bijeenkomst) versterkt door aan te geven dat dit, zeker Pagina 8 van 9

9 als het gaat om de uitvoering, iets zegt over het leveren van maatwerk en iets vraagt van de houding en gedrag van onze ambtenaren..(en dat geldt ook voor de reactietermijn op vragen, brieven e.d) Bij mijn vertrek uit de vergadering heb ik een / mijn samenvatting van het geleerde gegeven. Een groot deel van bovenstaande aandachtspunten heb ik op dat moment verwoord. Als dat niet is overgekomen betreur ik dat. Toch wil ik graag verder en blijf ik zoeken naar mogelijkheden onze samenwerking verder te verbeteren. Pagina 9 van 9