Visie verkeersmaatregelen herstructurering glastuinbouw Bommelerwaard

Transcriptie

1 Visie verkeersmaatregelen herstructurering glastuinbouw Bommelerwaard oktober 2014

2 . Colofon Titel Visie verkeersmaatregelen Herstructurering glastuinbouw Bommelerwaard Opdrachtgever provincie Gelderland i.s.m. gemeenten Maasdriel en Zaltbommel Auteurs(s) Jaap de Zeeuw Projectleider Jaap de Zeeuw Projectnummer PGHB0011 Zonder voorafgaande, schriftelijke toestemming van de opdrachtgever of bureau Ruimtewerk is het niet toegestaan deze uitgave of delen ervan te vermenigvuldigen of op enige wijze openbaar te maken.

3 Inhoud 1 Inleiding Aanleiding Probleemstelling Uitgangssituatie 5 2 Programma van eisen m.b.t. verkeer Programma van Eisen Bommelerwaard Ondernemingsplan herstructurering Uitvoering maatregelen 10 3 Uitgangspunten en wegkenmerken Uitgangspunten en wegkenmerken LZV s 12 4 Fietsroutes Fietsnetwerk Bommelerwaard Fietspaden Zaltbommel Fietspaden Maasdriel 15 5 Verkeersroutes, aanpassingen en maatregelen Intensiveringsgebied Brakel-Oost Intensiveringsgebied Poederoijen Intensiverings en reserveconcentratiegebied Zuilichem Intensiveringsgebied Nieuwaal Intensiveringsgebied Gameren Intensiveringsgebied Kerkwijk Oost / Bruchem Intensiveringsgebied Grote Ingh Reserveconcentratiegebied Velddriel Externsiveringsgebied Brakel-West Extensiveringsgebied Hedel Paddenstoelencluster N322 / Van Heemstraweg Maas Waalweg 31 6 Conclusies en overzicht maatregelen 34 Literatuurlijst 38 Bijlagen 39 Bijlage 1: Overzichtskaart verkeersmaatregelen 40 Bijlage 2: Te verbreden wegen 41 Bijlage 3: Toepasbaarheid LZV s 42 3

4 1 Inleiding 1.1 Aanleiding In de Bommelerwaard vindt een herstructurering van de glastuinbouw en paddenstoelenteelt plaats, op basis van een in 2009 gesloten Samenwerkingsovereenkomst (SOK) tussen de gemeenten Zaltbommel en Maasdriel, het Waterschap Rivierenland en de provincie Gelderland [1]. Er zijn bestaande intensiveringsgebieden en nieuwe gebieden, reserveconcentratiegebieden, aangewezen, waarbinnen de tuinbouw zich (verder) kan ontwikkelen. Daarnaast zijn een aantal gebieden aangewezen waar sprake van is van extensivering, gebieden waar op termijn de glastuinbouw grotendeels zal verdwijnen. De herstructurering is noodzakelijk om aan de ambitie van de SOK, om de tuinbouwsector voldoende ruimte te geven om te groeien, maar tegelijkertijd doelstellingen ten aanzien van landschappelijke inpassing, leefbaarheid en duurzaamheid, te kunnen realiseren. Figuur 1.1: Aangewezen intensiveringsgebieden (geel), reserveconcentratiegebieden (groen) en extensiveringsgebieden (rood) conform de SOK 2009)[1] Deze herstructurering wordt planologisch vormgegeven middels het Provinciaal InpassingsPlan (PIP) Bommelerwaard. Het PIP omvat alleen de genoemde herstructureringsgebieden. Echter, een aantal doelstellingen uit de SOK, met name die gaan over bereikbaarheid, duurzaamheid en leefbaarheid, kunnen niet of niet geheel via planologische maatregelen van het PIP worden gerealiseerd. Daarom is besloten een aantal doelstellingen en maatregelen die nodig zijn om de integrale doelen van de SOK te realiseren, via een Uitvoeringsconvenant, gesloten tussen de partijen van de SOK, vast te leggen. Een belangrijk onderdeel van het realiseren van de doelstellingen van de SOK is het uitvoeren van (weg)verkeersmaatregelen ten behoeve van de verkeersveiligheid en de leefbaarheid. In deze Visie Verkeersmaatregelen Herstructurering glastuinbouw Bommelerwaard worden deze maatregelen beschreven, waarbij wordt aangegeven welke maatregelen in het PIP worden opgenomen en welke een plaats krijgen in het Uitvoeringsconvenant 4

5 Figuur 1.2: Overzicht wegen in het gebied Bommelerwaard 1.2 Probleemstelling In het kader van de herstructurering dient er dus ook aan de bereikbaarheid en de leefbaarheid van het gebied gewerkt te worden. Voor de intensiveringgebieden en reserveconcentrariegebieden, geldt dat een goede bereikbaarheid en ontsluiting op het hoofdwegennet van essentieel belang is. Verder zijn er in extensiveringsgebieden een aantal bedrijven die de komende jaren volwaardig functioneren en zijn er in het gebied van de Bommelerwaard nog een groot aantal solitaire bedrijven, welke eveneens goed bereikbaar moeten blijven. Aan de andere kant is het zo dat er in de Bommelerwaard nu al allerlei bestaande verkeersstromen plaatsvinden die conflicteren met het vrachtverkeer. Zo zijn er diverse bedrijven die ontsloten zijn via de kernen van dorpen. Verder vormt fietsverkeer (schooljeugd) een kwetsbare groep verkeersdeelnemers. 1.3 Uitgangssituatie Er zijn inmiddels een aantal rapporten verschenen betreffende het onderwerp verkeer. Zo heeft het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard (PHTB) in juni 2011 een Quickscan verkeersveiligheid en ontsluiting in relatie tot herstructurering tuinbouw Bommelerwaard [2] laten opstellen. Dit rapport betreft zowel de gemeente Zaltbommel als de gemeente Maasdriel. Verder heeft de gemeente Maasdriel in 2009 een mobiliteitsplan [3] uitgebracht. De Regio Rivierenland heeft verder opdracht gegeven een Uitgangspuntenrapportage met betrekking tot de uitgangspunten van het Verkeersmodel Rivierenland 2013, voor zowel Maasdriel als Zaltbommel op te laten stellen [4]. De eerste basisrapportage daarvan is verschenen in februari In het Mobiliteitsplan Maasdriel van 2009 [3] is een duidelijke wegenstructuur en wegencategorisering neergelegd. De A2 is de belangrijkste hoofdontsluiting waarop de Provinciale weg N 831 aantakt. Ook de Van Heemstraweg (N322) richting de aansluiting van Zaltbommel op de A2, maakt deel uit van de ontsluitingsstructuur. Deze wegen zijn aangegeven als gebiedsontsluitingswegen buiten de bebouwde kom en dat betekent een snelheidsregime van 80 kilometer per uur. 5

6 Figuur 1.3: Wegencategorisering gemeente Maasdriel Een belangrijk onderdeel in deze kaart is de toegevoegde en gedachte ontsluiting die de zuidflank van Kerkdriel ontsluit. Hiervoor wordt gekozen om op die manier de zuidflank beter te kunnen ontwikkelen. Aan de zuidzijde van Kerkdriel bevinden zich ook verschillende paddenstoelenbedrijven. In de gemeente Zaltbommel is de Van Heemstraweg (N322) de belangrijkste ontsluitende route. Deze route loopt zowel in westelijke als in oostelijke richting vanaf de aansluiting op de A2. Via een aantal tussenschakels worden alle dorpen ontsloten op de Van Heemstraweg (N322). Vanuit deze hoofdstructuren dienen de verschillende aangewezen gebieden ontsloten te worden, zodanig dat de bedrijven goed bereikbaar zijn en de leefbaarheid van het gebied gewaarborgd wordt. Het uitgangspunt ten aanzien van de verkeerscirculatie is dat vrachtverkeer van een kerngebied geacht wordt om terug te rijden naar de N322. Met andere woorden, het binnendoor rijden via de parallelstructuur (o.a. Middelkampseweg) tussen de verschillende kerngebieden is niet wenselijk en wordt niet ondersteund. De wegencategorisering zoals weergegeven in figuur 1.4 hieronder, geeft inzicht in de wegenstructuur van de gemeente waarmee de functie en het gewenste gebruik van wegen is vastgelegd. Geconstateerd is dat op diverse erftoegangswegen lage orde niet noodzakelijkerwijs (doorgaand) vrachtverkeer hoeft te rijden. Daarom is op enkele van deze trajecten een vrachtverkeerverbod ingesteld, zie figuur 1.5. Het doel van de vrachtverkeerverboden is het weren van doorgaand vrachtverkeer op lage orde wegen en daarmee het beschermen van de zwakkere verkeersdeelne- 6

7 mer. Het betreft de locaties: Nieuwendijk/Fortweg Poederoijen, Vleugeldijk Zuilichem, Meidijk Zuilichem (tussen N322 en Kweldijk) en Waalbandijk Gameren. De vrachtverkeer-verboden zijn weergegeven in figuur 1.5. In samenwerking tussen LTO en TLN en de gemeente Zaltbommel, is voor de westelijke intensiveringsgebieden een voorkeursroute voor vrachtwagenverkeer opgesteld. Deze heeft (nog) geen formele status, maar hierover is wel consensus, met uitzondering van het openstellen van de Meidijk in Brakel voor vrachtwagenverkeer. Figuur 1.4: Wegencategorisering gemeente Zaltbommel Figuur 1.5: Overzicht wegen met vrachtwagenverbod Zaltbommel Ook de gemeente Maasdriel heeft een vrachtwagencirculatieplan, opgenomen in het Mobiliteitsplan [3]. De gemeentelijke ontsluiting voor het vrachtverkeer is in figuur 1.6 weergegeven. Het vrachtverkeer wordt gebundeld en buiten de woongebieden om naar de A2 geleid. Alle gebieden die vrachtverkeer produceren (de bedrijventerreinen, de centrumlocaties, paddenstoelencluster en West- Bommelerwaard) liggen in de directe nabijheid van een ontsluitingsroute. Nieuwe 7

8 bedrijven(terreinen) worden alleen langs deze ontsluitingsroutes gerealiseerd en bij voorkeur zo dicht mogelijk bij de A2. Figuur 1.6: Verkeerscirculatieplan vrachtwagens gemeente Maasdriel De fietsroutes in de Bommelerwaard zijn beschreven in hoofdstuk 4. In deze Verkeersvisie zullen de diverse noodzakelijk verkeersmaatregelen ten behoeve van het voldoen aan de doelstellingen van de SOK Bommelerwaard, worden beschreven. 8

9 2 Programma van eisen m.b.t. verkeer 2.1 Programma van Eisen Bommelerwaard In april 2009 is het Programma van Eisen Bommelerwaard t.b.v. de herstructurering van de glastuinbouw en paddenstoelenteelt opgesteld door het Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard (PHTB) [5]. In dat programma van eisen is een aantal aspecten over verkeer genoemd. Zo wordt voor de intensiveringsgebieden zoveel mogelijk aangesloten bij bestaand gemeentelijk verkeersbeleid. Dit houdt in dat voor gebieden buiten de bebouwde kom wordt uitgegaan van 60 km/u zones die duurzaam veilig moeten worden ingericht door snelheidsbeperkende maatregelen als drempels en plateaus. Voor zover de gebieden binnen de bebouwde kom liggen geldt een snelheidsbeperking van 50 km/u. Verder is als uitgangspunt gekozen het vrachtverkeer van de bebouwde kom af te leiden (blokkade / verbod) en dienen wegen te worden verbreed om vrachtwagens elkaar - met een lage snelheid te kunnen laten passeren. Ook wordt een voorkeur uitgesproken voor vrijliggende fietspaden. Waar dit niet mogelijk is dienen waar mogelijk fietsstroken te worden aangelegd. Tenslotte wordt als aanbeveling aangegeven dat aan weerszijden van de weg een wegberm moet worden voorzien van 1,5 m. Eén zijde is absoluut nodig voor de ondergrondse infrastructuur (electra, gas, water, riolering, telecom), de tweede zijde is nodig als obstakelvrije zone en biedt eventueel ruimte voor enige aankleding/beplanting. Deze uitgangspunten zijn voor een groot deel nog accuraat, maar inmiddels verder uitgewerkt, zie hieronder. 2.2 Ondernemingsplan herstructurering Naast het Programma van Eisen is ook een Ondernemingsplan herstructurering glastuinbouw en paddenstoelenteelt Bommelerwaard door het PHTB opgesteld (juli 2009) [6]. Het ondernemingsplan gaat in op de ambities en de ruimtelijke processen om te komen tot de herstructurering en bevat geen specifieke verkeerskundige aspecten. Wel wordt ingegaan op de benodigde aandacht voor de verkeersveiligheid: De tuinbouw in de Bommelerwaard ligt veelal geconcentreerd rond de kleine kernen. Dit levert onwenselijke situaties op, het tuinbouwgerelateerde vrachtverkeer zorgt voor overlast en onveilige situaties, met name door de confrontatie van het vrachtverkeer met het langzaam verkeer. De investeringen die partijen in het kader van de herstructurering zullen doen zorgen voor voldoende brede wegen, waarmee het vrachtverkeer weggeleid wordt van de dorpskernen. Overlast zal sterk verminderen, de veiligheid in de kernen neemt toe. De intensiveringsgebieden worden beter ontsloten. De tuinbouwsector zorgt zelf voor goede opstelplaatsen voor vrachtauto s zodat ze niet op de openbare weg hoeven te laden, lossen en keren. In het kader van de herstructurering zullen partijen ook een oplossing zoeken voor het 9

10 knelpunt rond de ontsluiting van de (vrachtwagen)transportbewegingen van enkele grote bedrijven uit de champignonsector (Prochamp, Peffer en Hooijmans) gevestigd aan de Laarstraat, Wertsteeg, Kooiheuvelweg en Oostenbroekweg te Kerkdriel, ook wel bekend onder de naam paddenstoelencluster. Er is een oplossing voor deze problematiek beoogd in de vorm van een nieuw aan te leggen Zuidelijke ontsluitingsweg Kerkdriel/Velddriel ( Randweg Velddriel c.q. Zandmeerroute). (einde citaat). Naast de hierboven gesignaleerde verkeersproblemen zijn er binnen de gemeente Maasdriel ook nog concrete knelpunten ten aanzien van de provinciale weg N 831, de Duitse Weistraat, de Wordenseweg, de Wertsteeg en de Laarstraat. Langs deze routes is sprake van veel verschillende conflicterende functies, zoals wonen en bedrijvigheid. Een algemeen knelpunt geldt in Maasdriel dat hier veel bermschade optreedt als gevolg van te smalle wegen. Deze knelpunten hebben geen directe relatie met de intensiveringsgebieden, maar wel met transportbewegingen van en naar (solitaire) tuinbouwbedrijven en/of het extensiveringsgebied. In Zaltbommel zijn de knelpunten vooral terug te vinden op dijkwegen en andere erftoegangswegen. Een belangrijke is de Meidijk die ook als belangrijke fietsroute dienst doet. Al de wegvakken die deel uitmaken van het utilitaire fietsnetwerk zijn kwetsbaar. Bijvoorbeeld de Viaductweg of de route tussen Brakel en Zaltbommel over o.a. de Molenkampsweg. 2.3 Uitvoering maatregelen Uit het bovenstaande volgt dat er al van het begin van de samenwerking met betrekking tot de herstructurering ideeën zijn geopperd voor de verbetering van de bereikbaarheid, de verkeersveiligheid en daarmee van de leefbaarheid. Er zijn overigens geen blackspots aanwezig in beide gemeenten. Dat wil niet zeggen dat er geen ongevallen gebeuren. Er moet echter worden geconstateerd dat een groot deel van de knelpunten anno 2014 nog steeds bestaan en de uitvoering van mogelijke maatregelen, onder andere door de financiële en economische crisis, is gestagneerd. De komende periode zullen veel van deze maatregelen opgepakt worden. 10

11 3 Uitgangspunten en wegkenmerken In dit hoofdstuk zijn de uitgangspunten verwoord voor de toe te passen wegprofielen op basis van onder andere de Duurzaam Veilig-regels [2]. Ook is beschreven waar en onder welke voorwaarden zogenaamde lange en zware voertuigen (LZV s) in de Bommelerwaard mogen rijden. 3.1 Uitgangspunten en wegkenmerken Op basis van Duurzaam Veilig zijn de volgende wegkenmerken opgesteld. Tabel 3.1: Wegkenmerken voor gebiedsontsluitingswegen (80 km) en erftoegangswegen (60 km) buiten de bebouwde kom (bron: Quickscan verkeersveiligheid [2]) *1 Daar waar er erftoegangsweg samenvalt met de fietsroute Brakel Zaltbommel, zijn vrijliggende fietsvoorzieningen het uitgangspunt. In het programma van eisen wordt uitgegaan van een rijbaan van minimaal 6 meter breed (50 km wegen). Dat is op routes met vrachtverkeer onvoldoende. In plaats van af te remmen om elkaar te kunnen passeren, zullen ze (delen van) de berm gebruiken waardoor bermschade ontstaat. In het Provinciaal Inpassingsplan Bommelerwaard (PIP) is aangegeven dat voor de erftoegangswegen binnen de intensiveringsgebieden geldt dat ernaar wordt gestreefd vrijliggende fietspaden aan te leggen. Daar waar aanleg van vrijliggende fietspaden niet haalbaar is, zal, indien mogelijk, de weg worden verbreed naar een breedte van 6,20 m. Hierbij zal de weg ingericht worden als erftoegangsweg type 1 (zie figuur 3.1), met voor zover mogelijk aan beide zijden fietsstroken van 1,25 m (hierbij is de rijloper 3,70 m). Echter, de bestaande praktijk zal het niet altijd toelaten de wegen te verbreden naar 6,20 m. In deze gevallen zal de weg ingericht worden als type 2 (zie figuur 3.1) met overige verkeersremmende / veiligheidsvergrotende maatregelen (zoals versmallingen en kantmarkering) om de verkeerssituatie te ver- 11

12 beteren. Hierbij zal wel altijd getracht worden de wegen zoveel als mogelijk te verbreden. Figuur 3.1: Erftoegangsweg type 1 (links) en type 2 (rechts) In het rapport Quickscan verkeersveiligheid [2] wordt gezien de voertuigkarakteristieken idealiter aanbevolen een weg minimaal 7,50 meter breed te maken (80 km wegen). Op een erftoegangsweg (60 km wegen) wordt dan dat een rijbaan van 3,50 meter en aan weerszijden een fietssuggestiestrook van 1,75 meter. Vooralsnog worden de uitgangspunten van het PIP gehanteerd, mede uit kostenoverwegingen. Tabel 3.2: uitgangspunten netwerk voor gebiedsontsluitingswegen (80 km) en erftoegangswegen (60 km) buiten de bebouwde kom (bron: Quickscan verkeersveiligheid [2]). 3.2 LZV s Een Langere en Zwaardere Vrachtautocombinatie (LZV), ook wel Ecocombi genoemd, is een vrachtwagen die meer vracht kan en mag vervoeren dan een gewone vrachtautocombinatie. Langere en Zwaardere Voertuigcombinaties kunnen tot 25,25 meter lengte hebben. Ze zijn ontworpen om volumetransporten mogelijk te maken tussen grootschalige bedrijventerreinen en distributiecentra. LZV s komen in verschillende configuraties voor. In de figuur B3.1 in Bijlage 3 van dit rapport zijn die verschillende configuraties weergegeven. Per 1 januari 2013 is er een wettelijke status van kracht. Dit betekent dat elke transportondernemer met een LZV over de 12

13 vrijgegeven routes mag rijden en het aantal LZV's niet meer beperkt is. LZV's worden toegestaan op de A2, de Van Heemstraweg (N322) en de Provinciale weg N831. Daarnaast kunnen ze eventueel gebruik maken van de direct verbindende wegen naar de intensiveringgebieden. Hiermee wordt de toegang voor LZV's mogelijk tot de intensiveringgebieden, maar voor de andere wegen beperkt. Vanaf die ontsluitende basis is het op dit moment alleen mogelijk om het kerngebied Poederoijen, en het reserveconcentratiegebied Velddriel over de Provinciale weg te ontsluiten. Voor de nieuwe Zuidelijke ontsluitingsweg Kerkdriel/Velddriel (vh de Zandmerenroute genoemd) is het een optie de ontsluiting voor LZV s ook te regelen, mits er voor gezorgd wordt dat fietsers een eigen ruimte hebben. Voor de andere kerngebieden en bedrijven zal per incidenteel geval / bedrijf bekeken moeten worden of, en hoe verre, een LZV kan worden toegestaan. Er moet echter niet per definitie vanuit worden gegaan dat dit mogelijk is, gezien de infrastructuur van kleine en smalle weggetjes in de vertakkingen. Zo moeten er in principe vrijliggende fietspaden aanwezig zijn. Bij een beoordeling van de geschiktheid van het wegennet wordt de CROW-advieslijn over LZV s zo veel mogelijk gevolgd. De provincie sluit aan bij de landelijke richtlijnen. Voor Zaltbommel geldt dat in afwijking van deze advieslijn, een route waar fietsers op de rijbaan rijden, niet per definitie geweigerd wordt. Voor de gemeente Zaltbommel betekent dit dat in principe deze wegen niet vrijgeven worden voor LZV s, maar dat het toestaan van een individuele ontheffing niet uitgesloten is. Het uitgangspunt is nee, tenzij : De gemeente Zaltbommel is dus uitermate terughoudend met het toestaan van individuele ontheffingen. Bovendien is de gemeente Zaltbommel volgend: er wordt geen actief beleid of een wensbeeld ontwikkeld. De gemeente reageert alleen op aanvragen die via het RDW voorgelegd worden. Verzoeken aan vervoerders om aan te geven waar zij met LZV s zouden willen rijden, hebben tot nog toe geen reactie opgeleverd, maar vanuit duurzaamheidsgedachte verdient het gebruik LZV s wel aanbeveling. 13

14 4 Fietsroutes 4.1 Fietsnetwerk Bommelerwaard De Provincie Gelderland heeft een fietsnetwerk gedefinieerd waarin alle utilitaire en recreatieve fietsroutes zijn opgenomen. In de onderstaande kaart zijn de utilitaire fietsroutes in rood aangegeven en de recreatieve fietsroutes in (donker)blauw. Er is een aantal lichtblauwe fietsroutes aangegeven en deze hebben zowel een utilitair als een recreatief karakter. Figuur 4.1: fietsnetwerk Bommelerwaard Fietsverkeer laat zich moeilijk sturen. En fietsverkeer kan op alle wegen voorkomen, afhankelijk van de herkomst of bestemming. Wel is het zo dat met dit gedefinieerde fietsnetwerk duidelijk wordt aangegeven waar het gewenst is dat fietsverkeer zich kanaliseert. Juist op die trajecten waar sprake is van utilitair fietsverkeer, is extra aandacht voor de positie van de fietser nodig. 4.2 Fietspaden Zaltbommel In 2003 heeft de gemeenteraad van Zaltbommel besloten dat er een vrijliggend fietspad wordt gerealiseerd tussen Brakel en Zaltbommel. Duidelijk is afgesproken dat het vrijliggende fietsvoorzieningen betreffen. De uitvoering is afhankelijk van de beschikbare ruimte. Er kan gekozen worden voor fietspaden aan beide zijden van de weg, of een voorziening aan één zijde van de weg, maar dan in twee richtingen berijdbaar. De aanleg wordt in delen uitgevoerd. Daarbij wordt ook meegelift met onderhoudsplannen. Het vrijliggend fietspad tussen Zuilichem en Gameren en het deel van de Middelkampseweg gelegen binnen de bebouwde kom van Gameren en een deel van de Prins Willem-Alexanderstraat is inmiddels aangelegd. Het traject Ouwelsestraat buiten de bebouwde kom van Gameren tot aan de komgrens Zaltbommel bij Nieuwe Tijningen is nu in voorbereiding. Dit de aanleg van dit traject 14

15 start na de bouwvak Het traject Ouwelsestraat binnen de bebouwde kom van Gameren wordt verkend en is in voorbereiding. Figuur 3.2: tracé fietspad Brakel Zaltbommel Een aantal herstructureringsgebieden kan ontsloten worden via een van de wegen waar het fietspad langs is geprojecteerd. In die gevallen wordt het uitgangspunt gehanteerd dat vrijliggende fietsvoorzieningen worden aangelegd. Overigens is niet altijd een vrijliggend fietspad mogelijk, zie verder hoofdstuk Fietspaden Maasdriel De Oude Rijksweg ter hoogte van Beatrixstraat in Hedel wordt in 2014 aangepast om de oversteekbaarheid te verbeteren. De provincie zal langs N831 een fietspad aanleggen tussen de rotondes van Alem en Velddriel. Langs de Veilingweg moeten vrijliggende fietspaden worden gerealiseerd in het kader van de herstructurering (ontwikkeling reserveconcentratiegebied Velddriel). 15

16 5 Verkeersroutes, aanpassingen en maatregelen In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe de verschillende intensiveringsgebieden, reserveconcentratiegebieden en extensiveringsgebieden ontsloten kunnen worden en welke overige verkeersmaatregelen er genomen moeten worden in het gebied Bommelerwaard. Voor een enkel gebied wordt ook stilgestaan bij de ontsluiting van solitaire bedrijven in het gebied Figuur 5.1: Kaart SOK-gebieden met de intensiveringgebieden (geel), de reserveconcentratiegebieden (groen) en extensiveringsgebieden (rood) 5.1 Intensiveringsgebied Brakel-Oost Dit gebied is bereikbaar door de Van Heemstraweg (N322), die een schakel vormt tussen de aansluiting A2 / Zaltbommel en het gebied. Via de Burgemeester Posweg en de Molenkampsweg wordt het gebied ontsloten. De Burgemeester Posweg heeft een ontsluitende functie en kent daarom een snelheidsregime van 80 km/uur met vrijliggende fietspaden. De Molenkampsweg is een erftoegangsweg en heeft een maximum snelheid van 60 km/uur. Er is een voorkeur om het stuk Molenkampsweg langs de dorspkern vrachtwagenluw te maken door het intensiveringsgebied te ontsluiten via Burg. Posweg, Kooiweg, Molenkampsweg. Een extra aansluiting naar de Van Heemstraweg achter de sportvelden langs is wenselijk, want deze geeft een directere route naar de hoofdwegenstructuur waardoor de Meidijk wordt ontzien, zie ook figuur

17 Figuur 5.2: Ontsluitingsroutes naar intensiveringsgebied Brakel-Oost De route Molenkampsweg-Meidijk-Kweldijk-Ulkerweg-Middelkampseweg- Ouwelsestraat (erftoegangswegen) is een belangrijke fietsontsluitingsroute waar fietsverkeer tussen de dorpen zich verzameld. Op verschillende punten langs deze route zal het vrachtverkeer ook rijden en het scheiden van de gemotoriseerde verkeersstromen van fietsers is daarom van groot belang voor de verkeersveiligheid in objectieve en subjectieve zin. Het idee was om langs de Liesveldsesteeg een vrijliggend fietspad aan te leggen, maar omdat de fietsroute op de Molenkampswegweg loopt, is het verstandiger om hier de fietsvoorzieningen te concentreren. Een vrijliggend fietspad langs Molenkampsweg is niet haalbaar vanwege het ontbreken van ruimte (kassen liggen dicht op de weg). Een nadere beoordeling welke fietsvoorziening wel haalbaar dan wel het beste is, moet nog plaatsvinden. Om de ontsluiting van het intensiveringsgebied Brakel-Oost te verbeteren dient er een nieuwe verbindingsweg te komen tussen Molenkampsweg en de Kooiweg, alsmede een nieuwe verbinding tussen de Kooiweg en de Van Heemstraweg. De kruising van deze nieuwe verbindingsweg en de Van Heemstraweg zal uit gevoerd moeten worden met een rotonde. Verder moet de Kooiweg dan wel opgewaardeerd worden of worden voorzien van passeerstroken. Dit geeft een veel betere verkeerscirculatie en het voorkomt dat vrachtwagens gaan keren. Zie figuur 5.3. Vervolgens kan de kruising tussen de Meidijk en de Van Heemstraweg aangepast worden. Dit is een onoverzichtelijke en dus gevaarlijk kruising, waar het fysiek niet mogelijk is een rotonde aan te leggen. Om vanaf de nieuwe rotonde op de Meidijk richting Aalst te komen, dient het oude kruispunt aangepast te worden. Hoe de oversteek vanaf de Meidijk voor langzaam verkeer (fietsverkeer plus landbouwverkeer) gemaakt moet worden, dient nog nader te worden onderzocht. De oude ontsluitingsroute van de Molenkampsweg via de Meidijk naar de Van Heemstraweg, wordt dan definitief afgesloten voor (vracht)verkeer. 17

18 De gewenste routes worden dan: Liesveldsesteeg, Van Damweg, Molenkampsweg, Prinkweg, Kooiweg, Burgemeester Posweg, N322 Vanaf de Kooiweg een nieuwe aansluiting naar de N322 (achter sportvelden langs) Figuur 5.3: Voorstellen aanpassing ontsluiting intensiveringsgebied Brakel-Oost 5.2 Intensiveringsgebied Poederoijen Ook dit gebied is bereikbaar door de Van Heemstraweg die een schakel vormt tussen de aansluiting A2 / Zaltbommel en het gebied. Via de Burgemeester Posweg wordt het gebied ontsloten. De Hoekseweg kan als 60 km per uur weg dienen als ontsluiting van de westelijke geplande lob. Hier worden fietssuggestiestroken aangebracht. Voor de oostelijke lob is een uitbreiding in noordelijke richting voorzien. Hier kan gebruik gemaakt worden van de Egter van Wissekerkeweg, Karel van Gelreweg en Verdrietweg, welke laatste twee opgewaardeerd moeten worden, door ze te verbreden of te voorzien van passeerstroken. Er ontstaat een ontsluiting via de Verdrietweg naar de Burgemeester Postweg en de N322. De uitritten van de bedrijven moeten zo vormgegeven worden dat ze via de Karel van Gelreweg en Verdrietweg ontsluiten en niet via de Egter van Wissekerkeweg. De Verdrietweg dient vervolgens aan beide zijden te worden voorzien van extra verharding, bijvoorbeeld met grasbeton of passeervakken. Voor deze wegenstructuren geldt een regime van 60 km per uur en fietssuggestiestroken op de rijbaan. In het gebied zijn verder geen snelheidsverlagende voorzieningen zoals plateaus voorzien. 18

19 Een stuk van de Achterweg wordt rechtgetrokken en verder wordt de Achterdijk langzaam verkeer route met een nieuwe fietsverbinding naar de Maasdijk. Figuur 5.4: Voorstellen ontsluitingsstructuur intensiveringsgebied Poederoijen De gewenste routes naar het gebied Poederooien zijn nu als volgt (rode pijlen): Maarten van Rossumweg, Burg. Posweg, N322 Egter van Wissekerkerweg, Karel van Gelreweg, Verdrietweg, Burg. Posweg, N Intensiverings en reserveconcentratiegebied Zuilichem Het gebied bij Zuilichem is een intensiveringsgebied met aansluitend een reserveconcentratiegebied. Over dit gebied zegt het ondernemingsplan [6] het volgende: Ten oosten van het huidige intensiveringsgebied Zuilichem wordt eenmalig uitbreiding aangewezen met een bruto oppervlakte van 45,6 ha op voorwaarde dat er zorg wordt gedragen voor een goede landschappelijke inpassing in verband met de bestaande open ruimte tussen Zuilichem en Nieuwaal en het zicht vanaf de N322. Het gebied bij Zuilichem is kwelgevoelig. In afwachting van de resultaten van een tweetal onderzoeken mogen zich in dit nieuwe gebied in elk geval tot 2012 geen nieuwe grondgebonden bedrijven vestigen. Indien de uitkomsten van de onderzoeken daartoe aanleiding geven zullen de betrokken overheden elkaar steunen om vanaf 2012 een beleid te voeren dat tot doel heeft de grondgebonden teelt te concentreren in niet kwelgevoelig gebied. Om het bestaande en nieuwe intensiveringsgebied bij Zuilichem en het gebied Nieuwaal beter te ontsluiten zal er een rotonde worden aangelegd. Deze rotonde is ingetekend op de Van Heemstraweg ter hoogte van de Startstraat. Met het aanleggen van deze rotonde en het opwaarderen van de huidige infrastructuur wordt de kern Zuilichem ontzien van vrachtverkeer. Ook 19

20 het intensiveringsgebied Nieuwaal kan hierdoor beter ontsloten worden. (einde citaat) In het gebiedsproces PIP Bommelerwaard voorjaar 2014 is informatie uitgewisseld over met name het gebied Zuilichem-Oost en ook over Nieuwaal. Daar zijn nieuwe inzichten ontstaan in de vormgeving van beide gebieden. Met betrekking tot Zuilichem-Oost is het belangrijkste de ontsluiting bedoeld voor het woongebied Dijkzicht-Zuid. Deze ontsluiting is ook geschikt voor het bedrijf Steenovenland aan de noordkant. Ten behoeve van deze ontsluiting zal een tuinbouwbedrijf moeten worden verplaatst naar de oostkant van het gebied, in een gedeelte van het reserveconcentratiegebied. Zie figuur 5.5. De rest van het glastuinbouwgebied zal worden ontsloten via de Uilkerweg, richting oosten aansluitend op de Middelkampseweg en richting west via de Mertstraat via de Maas-Waalweg naar de N322. De route richting het oosten, aansluitend op Middelkampseweg, zal niet worden verboden voor vrachtverkeer, maar ook niet worden gefaciliteerd. Het ontsluitingsprincipe is dat ieder kerngebied zo snel mogelijk ontsluit naar de N322. De Middelkampseweg wordt daarom ook niet verbreed. De route via Uilkerweg, de Zijlstraat richting Kweldijk, zal met maatregelen ontmoedigd moeten worden voor vrachtverkeer om sluipverkeer te voorkomen. Verder zal de Mertstraat opgewaardeerd moeten worden. Een nieuwe ontsluiting van de reserveconcentratiegebieden is niet nodig. Afhankelijk van de ligging van de toekomstige bedrijven kunnen deze ontsluiten op bestaande infrastructuur. Zie voor een totaaloverzicht figuur 5.6. Figuur 5.5: Voorstel ontsluitingsweg Dijkzicht Zuid en bedrijf Steenovensland 20

21 Figuur 5.6: Voorstel ontsluiting Zuilichem-Oost 5.4 Intensiveringsgebied Nieuwaal Met betrekking tot het intensiveringsgebied Nieuwaal is de belangrijkste opgave het weren van het (vracht)verkeer uit de Jacob Ekelmanstraat tussen de Kerkstraat en de Hogeweg en verder het creëren van groene buffers tussen de woonbebouwing en de kassen. Ten aanzien van het punt van het weren van het vrachtverkeer uit het centrum van het dorp wordt de realisatie voorzien van een ontsluitingsweg aan de westzijde vanaf de Beemstraat richting Jacob Ekelmanstraat (kruispunt met Hogeweg). Daarnaast dient de aansluiting op de N322 verbeterd te worden. Voor het verbeteren van de aansluiting op de N322 is van belang de realisatie van een rotonde op locatie N322 / Startstraat of op locatie N322 / Jacob Ekelmansstraat. Vanwege mogelijk sluipverkeer op de Nieuwstraat / Startstraat, is de voorkeur de rotonde in het verlengde van de Jacob Ekelmansstraat aan te leggen. De Startstraat heeft dan geen verbinding met de N322 meer. Verder is het wenselijk dat er een vrijliggend fietspad komt tussen langs Jacob Ekelmanstraat aan de oostzijde met twee richtingen tussen Hogeweg en Burgerstraat. Vooralsnog is een nieuwe ontsluitingweg achter Nieuwstraat niet nodig. Deze wordt belangrijk als de bedrijven zich verder uitbreiden. In figuur 5.7 zijn de verschillende genoemde voorzieningen globaal aangegeven. In figuur 5.8 is de rondweg om de dorpskern heen (van de Beem- 21

22 straat naar de kruising Jacob Ekelmanstraat / Hogeweg meer in detail weergegeven. Figuur 5.7: Voorstel nieuwe ontsluitingen intensiveringsgebied Nieuwaal Figuur 5.8: Ligging rondweg om kern Nieuwaal 22

23 5.5 Intensiveringsgebied Gameren Ook dit gebied wordt grotendeels ontsloten door de Van Heemstraweg. Via de Prins Willem Alexanderstraat en de Middelkampseweg wordt naar de Ouwelsestraat gereden. Dit geldt zeker als de nieuwe aansluiting vanaf de kruising N322 / Steenweg- Hogeweg naar de Van Heemstraweg-West is gerealiseerd, zie paragraaf 5.9. Een verdere verbetering is de aanleg van een vrijliggend fietspad, zodat route via de Middelkampseweg en de Prins Willem Alexanderstraat en aan de oostzijde de Nieuwe Tijningen door de bebouwde kom wordt ontlast. Voor deze wegen gelden weer de uitgangspunten van 60 km/uur en fietsers gescheiden van het vrachtverkeer op vrijliggende fietspaden. Op deze wijze wordt een veilige fietsroute tussen alle aan de Waalgelegen dorpen en Zaltbommel gecreëerd. Bij de realisatie van het vrijliggende fietspad langs de Ouwelsestraat (buiten de bebouwde kom tussen Gameren en Zaltbommel) worden ook de snelheidsverlagende voorzieningen op de Ouwelsestraat opgeknapt en uitgebreid. De start hiervan staat gepland na de bouwvak De Nieuwe Tijningen zal verkeersluw voor vrachtverkeer worden gemaakt, of er wordt een fysieke knip worden aangebracht.. Tenslotte zal de Leutsestraat richting de dijk eveneens verkeersluw moeten worden. Hoe dat precies uitgevoerd wordt dient nog nader uitgezocht te worden. Ander groot verkeer zoals landbouwverkeer, brandweer en huisvuilwagens, dienen namelijk wel te kunnen passeren. Op de route Brakel-Zaltbommel ontbreekt in dit gebied de vrijliggende fietsverbinding Ouwelsestraat binnen de bebouwde kom, zie figuur Op dit traject wordt nu verkend wat er qua profielen mogelijk is. Figuur 5.9: Voorstel verkeersmaatregelen intensiveringsgebied Gameren 23

24 Figuur 5.10: Ouwelsestraat Gameren 5.6 Intensiveringsgebied Kerkwijk Oost / Bruchem Dit gebied kan zowel via de aansluiting Zaltbommel als de aansluiting Kerkdriel worden ontsloten op de A2. Verkeer van / naar het noorden of de veiling gaat via Steenweg en afrit Zaltbommel, verkeer van / naar het zuiden gaat via afrit Kerkdriel. Via de Drielseweg, de Oude Rijksweg, de Achterdijk en de Veldweg kan goed het intensiveringsgebied aan de zuidzijde van Bruchem worden bereikt. Langs de Oude Rijksweg en de Drielseweg is het autoverkeer al gescheiden van het fietsverkeer. Op het tracé van de Achterdijk en de Veldweg is het gewenst dat in rood aangebrachte fietssuggestiestroken worden aangebracht. Verder is het gewenst de Vreedstraat (en een stuk Molenstraat) tot aan Krangstraat verkeersluw te maken voor vrachtverkeer, met uitzondering van landbouwverkeer, brandweer en huisvuilwagens. Voor vrachtverkeer naar het noorden is ook een route het gebruik van de Viaductweg en de Steenweg naar de aansluiting met de A2 bij Zaltbommel. Deze wegen zijn echter nu te smal, waardoor er met name voor fietsers verkeersonveilige situaties ontstaan. Daarom is het gewenst om bijvoorbeeld de Viaductweg op te waarderen. Zie verder figuur

25 Figuur 5.11: Intensiveringsgebied Kerkwijk-Oost 5.7 Intensiveringsgebied Grote Ingh Dit gebied kan het best ontsloten worden via de aansluiting Zaltbommel op de A2 en dan via de Van Heemstraweg richting de rotonde bij Alem. Hiermee wordt de Provinciale weg N831 ontlast waar zich veel lintbebouwing langs de weg bevindt. De Grote Inghweg en de Veersteeg vormen de knelpunten in intensiveringsgebied de Grote Ingh. Bij ontwikkeling van dit gebied zouden deze wegen moeten worden opgewaardeerd. Daarbij is de ontsluiting van de brandweer aan de Steenbeemdweg ook een aandachtspunt. Een goede mogelijkheid is het opwaarderen van het eerste deel Grote Inghweg en Veersteeg. Voor het laatste deel van de Grote Inghweg (richting provinciale weg zijde Steenbeemdstraat) is doorgaand vrachtverkeer onwenselijk. Maatwerk is hier nodig vanwege bestaande bedrijvigheid. De kruising Veersteeg Grote Inghweg zal opgewaardeerd moeten worden. Voor de kruising. Veersteeg N831 moet een andere oplossing worden gevonden. Naar alle waarschijnlijkheid is de beste oplossing de ontsluiting van het gebied de Grote Ingh te laten lopen via de Veersteeg, de Wiekerseweg, de Hoorzik (dan wel iets ten noorden van de Hoorzik) en dan met een rotonde laten aansluiten op de N831. De Steenbeemdstraat zal opgewaardeerd moeten worden. Verder zal ook de kruising Steenbeemdstraat N831 aangepast moeten worden. Een rotonde is hier echter niet mogelijk. De kruising Grote Inghweg N831 kan worden afgesloten, hetgeen de verkeersveiligheid voor fietsers op het waarschijnlijk oostelijk gelegen fietspad langs de N831 zal vergroten. Zie figuur Langs de Van Heemstraweg bevinden zich al vrijliggende fietspaden, maar tussen de rotondes wordt een nieuw vrijliggend dubbelzijdig fietspad voorzien. Naar alle waarschijnlijkheid zal dit fietspad aan de oostzijde van de N831 aangelegd. De Grote Inghweg is de ontsluiting van het gebied. Op deze weg worden, naast de verkeerskundige opwaardering, fietssuggestiestroken aangebracht en een enkel plateau. 25

26 Figuur 5.12: Huidige situatie intensiveringsgebied Grote Ingh Figuur 5.13: Voorstel verkeersafwikkeling Grote Ingh (rood) en vrijliggend fietspad langs N831 (groen) 26

27 5.8 Reserveconcentratiegebied Velddriel Het gebied langs de A2 tegenover het bedrijventerrein De Geerden is aangewezen als reserveconcentratie gebied voor de glastuinbouw en de paddenstoelenteelt. De bedrijven die zich hier op termijn gaan vestigen, kunnen ontwikkeld worden in de directe nabijheid van de Provincialeweg (N831) en met een zichtlocatie aan de A2 en een goede ontsluiting ook naar de achterliggende kernen. De ontsluiting van dit gebied moet nog ontwikkeld worden. Een opzet hiervoor is gegeven in het streefbeeld dat voor dit gebied is ontwikkeld, zie figuur De Veilingweg, die ten noorden van dit gebied loopt, is een belangrijke route naar de veiling. Deze is tevens door de provincie Gelderland aangemerkt als utilitaire en recreatieve fietsverbinding. Hier dient een vrijliggend fietspad te komen. De ontsluiting van Velddriel is volgens het streefbeeld vooral gericht om via de Provincialeweg (N831) naar de A2 te gaan. In praktijk blijft de Veilingweg echter de kortste route richting de veiling in Zaltbommel. De Veilingweg zal zo nodig opgewaardeerd moeten worden. In onderstaande figuur 5.14 is het streefbeeld voor het reserveconcentratiegebied weergegeven, met de potentiële ontsluitingsmogelijkheden. Deze zullen aangelegd worden als het gebied zich gaat ontwikkelen. Figuur 5.14: Streefbeeld reserveconcentratiegebied Velddriel met aangegeven ontsluitingswegen. Als de rotonde in de N381 is aangelegd, zal de Zuidelijke randweg Kerkdriel / Velddriel hier op aan moeten sluiten. Tevens zullen de aansluitingen van de Selikstraat en de Valkstraat op de N381 moeten worden afgesloten. 5.9 Externsiveringsgebied Brakel-West De regering heeft in 2006 een programma van maatregelen vastgesteld dat de rivieren meer ruimte geeft: de Planologische Kernbeslissing (PKB) Ruimte voor de 27

28 Rivier. In de PKB Ruimte voor de rivier is een dijkteruglegging bij Brakel als ruimtelijke reservering voor de lange termijn opgenomen om meer ruimte aan de rivier te kunnen bieden. De rivier is hier namelijk zo smal dat een dijkteruglegging de rivier meer ruimte biedt. Hierdoor wordt bijdragen aan de hoogwaterveiligheid. De inrichting hiervan kan op verschillende manieren worden ingevuld. In het Deltaprogramma 2015 is echter opgenomen dat met betrekking tot deze dijkverlegging nog nader onderzoek zal plaatsvinden. Het is dus niet zeker dat deze zal worden uitgevoerd. Als deze dijkverlegging wel doorgaat, heeft dat grote invloed op het extensiveringsgebied Brakel-West en met name voor één van de glastuinbouwbedrijven in dit gebied, zie de zwarte streeplijn in figuur Figuur 5.15: Extensiveringsgebied Brakel-West (rood), met mogelijke dijkverlegging (dikke zwarte streeplijn)en opwaarderen Weitjesweg (dunne zwarte streeplijn) Vooralsnog wordt er vanuit gegaan dat deze dijkverlegging de komende 10 jaar nog niet zal plaatsvinden. Voor de (glastuinbouw)bedrijven die in dit gebied aanwezig zijn en blijven is de bereikbaarheid kritisch, omdat de Weitjesweg een 30 km/u-weg is. Hier zal nog naar een oplossing moeten worden gezocht om deze te verbeteren Extensiveringsgebied Hedel In het extensiveringsgebied Hedel zitten aan de Harenseweg twee glastuinbouwbedrijven (op nummer 9 en 22) en een veebedrijf. Deze bedrijven zijn ontsloten via een weg van 3 meter breed. Omdat tenminste één glastuinbouwbedrijf als solitair bedrijf en het veebedrijf zullen blijven zitten in het gebied, is dit een knelpunt waar een oplossing voor moet komen. 28

29 Figuur 5.16: Extensiveringsgebied Hedel 5.11 Paddenstoelencluster In de opgestelde Mobiliteitsplan voor de gemeente Maasdriel [3] is aangegeven dat er een nieuwe wegverbinding aangelegd moet worden voor de zuidflank van Kerkdriel die deze verbindt met het bedrijventerrein De Geerden. Er zijn hier diverse zogenaamde solitaire bedrijven gevestigd, welke vaak slecht of via te smalle wegen zijn ontsloten. In het kader van de herstructurering zal ook voor deze knelpunten een oplossing moeten worden gezocht. Het gaat bijvoorbeeld over de (vrachtwagen)transportbewegingen van enkele grote bedrijven uit de champignonsector (Prochamp, Peffer en Hooijmans) gevestigd aan de Laarstraat, Wertsteeg, Kooiheuvelweg en Oostenbroekweg te Kerkdriel, ook wel bekend onder de naam paddenstoelencluster. Er is bekeken of bestaande wegenstructuur kan worden gebruikt voor deze ontsluiting, maar de huidige wegenstructuur is niet geschikt en vanwege het bochtige tracé en de vele verspreide bedrijven, huizen en inritten, moeilijk geschikt te maken. Op termijn is een ontsluiting van de paddenstoelenbedrijven via een nieuwe route de beste optie. De gemeente Maasdriel heeft een aantal varianten op papier gezet voor de zogenaamde Zuidelijke Randweg Kerkdriel / Velddriel (vroeger Zandmerenroute genoemd). Het voorkeurstracé van de gemeente Maasdriel is B (de bovenste blauwe route), waarbij gebruik wordt gemaakt van aantakkingsmogelijkheden op bestaande infrastructuur (geplande nieuwe rotonde als ontsluiting voor reserveconcentratiegebied Velddriel). Er is echter nog geen definitieve afweging gemaakt, zie figuur

30 Figuur 5.17: Varianten Zandmerenroute Verder zijn in Hoenzadriel en Kievitsham ook nog een aantal glastuinbouw- en andere bedrijven gevestigd. Voor hen zou het realiseren van de Zuidelijke Randweg Kerkdriel / Velddriel vanaf de rotonde op de Provincialeweg een oplossing kunnen zijn, omdat de Drielse Veldweg en de Laarstraat te smal zijn N322 / Van Heemstraweg Het verkeer vanaf de A2, afrit Zaltbommel, staat op de Steenweg en de Van Heemstraweg (provinciale weg N322) in Zaltbommel, dagelijks vast. Dat levert problemen op voor de bereikbaarheid en de leefbaarheid. De provincie Gelderland ontwikkelt daarom een omleiding via Middelweide, met afsluiting van een stuk van de Van Heemstraweg. Op 24 april 2013 hebben Provinciale Staten het inpassingsplan voor de aanpassingen vastgesteld en het plan is onherroepelijk. De voorbereiding van de uitvoering van de werkzaamheden is in volle gang. Voordat de daadwerkelijke werkzaamheden kunnen beginnen, moet de provincie nog een aantal voorbereidingen treffen. Momenteel zijn nog niet alle benodigde gronden verworven. De provincie is hierover nog in gesprek met een aantal grondeigenaren. Er is gestart met de aanbestedingsprocedure om een aannemer te selecteren. Najaar 2014 wordt de aannemer geselecteerd, de juiste vergunning aangevraagd en worden de materialen besteld. Eind 2014 of begin 2015 wordt gestart met het uitvoeren van de werkzaamheden. In onderstaande figuur wordt de nieuwe route weergegeven. 30

31 Figuur 5.18: Overzicht nieuwe aansluiting van de afrit van de A2 naar de N322 bij Zaltbommel 5.13 Maas Waalweg De gemeenten Maasdriel en Zaltbommel hebben besloten de Maas-Waalweg door te trekken waardoor een nieuwe zuidelijke ontsluitingsroute ontstaat naast de Van Heemstraweg door de Bommelerwaard. Hierdoor worden de dorpen ontlast, ontstaat een betere ontsluiting van Nederhemert en Ammerzoden en wordt ook de Van Heemstraweg ter hoogte van Zaltbommel minder zwaar belast. Figuur 5.19: T-splitsing einde Maas-Waalweg In de figuur hieronder, figuur 5.20, is het tracé van de doortrekking weergegeven. 31

32 Figuur 5.20: Tracé doortrekking Maas-Waalweg naar de N832 Ook bedrijven aan de Heust in Well en bedrijven in Ammerzoden zijn slecht ontsloten, maar deze zitten betrekkelijk dicht bij de N832 en zullen mede profiteren van de aansluiting van de Maas-Waalweg op de Molenachterdijk (N832). Er zal wel gekeken moeten worden naar een logische fietsroute in dit gebied. In figuur 5.21 hieronder zijn nog eens de ontsluitingsroutes voor de intensiveringsgebieden Kerkwijk-Oost, de Grote Ingh, het reserveconcentratiegebied Velddriel en de Zuidelijke Randweg Kerkdriel / Velddriel, ook wel paddenstoelenroute genoemd, naar Kerkdriel (in een streeplijn) aangegeven. Kerkwijk kan naar noorden en naar zuiden worden aangesloten. Verkeer kan van beide op- en afritten op de A2 gebruik maken. 32

33 Figuur 5.21: Ontsluitingsroutes naar de gebieden Kerkwijk-Oost, de Grote Ingh, Velddriel en de paddenstoelencluster. 33

34 6 Conclusies en overzicht maatregelen Met de twee aansluitingen op de A2, bij Kerkdriel (afslag 18) en Zaltbommel (afslag 17), is er sprake van goede ontsluitingen van het gebied Bommelerwaard op het landelijke hoofdwegennet. Ook het onderliggende wegennet is goed bruikbaar. De voorkeursroute voor de ontsluiting van de intensiveringsgebieden Brakel-Oost, Zuilichem, Nieuwaal, Gameren, Poederoijen en de Grote Ingh is de afslag bij Zaltbommel en de route via de Van Heemstraweg (N322). Hiermee wordt de Provinciale weg N831 zo min mogelijk belast met vrachtverkeer van en naar het herstructureringsgebied de Grote Ingh. Voor het intensiveringsgebied Kerkwijk-Oost is de beste aansluiting eigenlijk de afrit Kerkdriel vanaf de A2, maar ook de afslag bij Zaltbommel is een goed alternatief, evenals voor de Grote Ingh (via de N322 en de N831). Voor de paddenstoelenbedrijven dient een nieuwe ontsluitingsroute gezocht te worden die de zuidflank van Kerkdriel verbindt met het bedrijventerrein De Geerden (de Zuidelijke Randweg Kerkdriel / Velddriel). Op de erftoegangswegen dienen voldoende snelheidsremmende maatregelen te worden getroffen. Opgemerkt wordt nog, dat een aantal gebieden via het hoofdwegennet ontsloten kan worden voor LZV s. Vanuit duurzaamheid is het transport met LZV s aan te bevelen. Dit moet echter wel veilig kunnen en conflicten met andere weggebruikers (fietsers!) dient voorkomen te worden. Per incidenteel geval zal met de CROWadvieslijst in de hand bekeken moeten worden of op incidentele wijze verdere toegang kan worden verschaft. Door de toename van het vrachtverkeer hoeft er geen sprake te zijn van een toename in verkeersonveiligheid. De verkeersonveiligheid wordt immers niet zozeer ingegeven door het aantal vrachtwagens, maar door het aantal momenten waarop confrontaties tussen vrachtverkeer en andere verkeer plaats kan vinden. Er dienen daarom op veel plaatsen in de Bommelerwaard maatregelen te worden getroffen om een goede bereikbaarheid van met name de intensiveringsgebieden te verkrijgen en tevens conflicten met het overige verkeer, vooral fietsers, te vermijden. Daarbij is tevens een doel (vracht)verkeer te weren uit de woonkernen. Deze maatregelen zijn zo goed mogelijk in dit rapport beschreven en samengevat in een overzichtsfiguur (figuur 6.1) en uitgeschreven in onderstaande tabel (tabel 6.1). Zaak is nu om ook de financiering hiervan te realiseren, zodat ook de uitvoering binnen een redelijke termijn van start kan gaan. Naast de in tabel 6.1 genoemde maatregelen, zullen ook een groot aantal wegen verbreed moeten worden. Deze zijn opgenomen in de tabel in bijlage 2 bij dit rapport. 34

35 Figuur 6.1: Overzicht van de aanbevolen verkeersmaatregelen in de Bommelerwaard (zie voor een vergrote versie bijlage 1) De in onderstaande tabel beschreven maatregelen zullen voor een deel planologisch mogelijk moeten worden gemaakt in het PIP Bommelerwaard. In de laatste kolom van de tabel is dit aangegeven. Voor de overige maatregelen geldt dat deze binnen het bestaande planologische regime kunnen worden uitgevoerd. Een groot deel van deze maatregelen zullen worden opgenomen in het zgn. Uitvoeringsconvenant Herstructurering glastuinbouw en paddenstoelenteelt Bommelerwaard (UC), dat door de SOK-partijen zal worden ondertekend en vervolgens zullen de maatregelen gefaseerd worden uitgevoerd. Gebied Initiatiefnemer Maatregel PIP en/of UC Brakel-Oost Zaltbommel Fietsvoorzieningen of vrijliggend PIP + UC fietspad langs Lies- veldseweg of Molenkampseweg Zaltbommel Verbinding Molenkampseweg PIP + UC - Kooiweg Provincie + Verbinding Kooiweg N322 PIP(?) + UC Zaltbommel (rotonde) Provincie + Aanpassen kruising Meidijk UC Zaltbommel N322 Zaltbommel Verkeersluw maken verbinding UC via Meidijk bijvoorbeeld via sluis Zaltbommel Kooiweg opwaarderen PIP + UC Poederoijen Zaltbommel Hoekseweg voorzien van PIP + UC fietsstroken Zaltbommel Karel van Gelreweg opwaarderen PIP + UC Zaltbommel Verdrietweg opwaarderen UC 35

36 Zaltbommel Egter van Wissekerkeweg PIP + UC verkeersluw (drempels of knip) Zuilichem Zaltbommel Nieuwe ontsluiting Dijkzicht- PIP + UC Zuid naar Uilkerweg met optie aansluiting (bedrijf Steenovernsland) Zaltbommel Opwaarderen Mertstraat PIP + UC Zaltbommel Uilkerweg via de Zijlstraat UC richting Kweldijk verkeersluw maken (bv drempels) Nieuwaal Zaltbommel Nieuwe ontsluiting vanaf PIP + UC Beemstraat naar kruising Jacob Ekelmanstraat - Hogeweg Zaltbommel Vrijliggend fietspad tussen PIP + UC langs Jacob Ekelmastraat tussen Hogeweg en Burgerstraat Provincie Nieuwe aansluiting met rotonde PIP (?) + UC N322/Jacob Ekel- mansstraat Gameren Zaltbommel Nieuwe Tijningen verkeersluw PIP + UC maken of een knip aan- brengen (bedienbare paal voor bestemmingsverkeer) Zaltbommel Leutsestraat richting de dijk UC verkeersluw maken (sluis of knip) Zaltbommel Vrijliggend fietspad Ouwelsestraat PIP + UC binnen de bebouw- de kom Gameren Kerkwijk Zaltbommel + Op Achterdijk en Veldweg UC Maasdriel voorzieningen voor fietsers aanbrengen Zaltbommel Vreedstraat (en een stuk UC Molenstraat) tot aan Krangstraat verkeersluw maken (vrachtverkeer) (drempel of knip) Zaltbommel Viaduktweg verbreden met fietsstroken of vrijliggend fietspad of andere fietsroute creëren UC 36

37 Zaltbommel Opwaarderen Viaduktweg UC Grote Ingh Maasdriel Opwaarderen Grote Inghweg PIP + UC (deels), Veersteeg, Wiekerseweg en Hoorzik (deels) Maasdriel Fietsstroken op Grote Inghweg PIP + UC aanbrengen Maasdriel Vrijliggend fietspad langs UC + PIP provinciale weg N831 tussen rotonde Alem en Velddriel Maasdriel Aansluiting Grote Ingh via UC Versteeg, Wiekerseweg, Hoornik op N831 met nieuwe rotonde Maasdriel Kruising Steenbeemdstraat PIP + UC op N831 reconstrueren en Steenbeemdstraat opwaarderen Velddriel Maasdriel Langs Veilingweg vrijliggend UC fietspad maken en de aansluiting aanpasssen; zo nodig opwaarderen Veilingweg Maasdriel Opwaarderen Harenseweg UC (Hedel) en Heust (Well) Paddenstoelen Maasdriel Keuze variant B Zuidelijke UC cluster ontsluitingsweg Kerkdriel/Velddriel vastleggen en uitvoering regelen Overige Provincie Nieuwe aansluiting UC N322/kruising Steenweg/Hogeweg naar Van Heemstraweg west Provincie, Zaltbommel, Maasdriel Doortrekking Maas- Waalweg naar de N832 UC Tabel 6.1: Samenvatting maatregelen 37

38 Literatuurlijst 1. Samenwerkingsovereenkomst herstructurering glastuinbouw en paddenstoelenteelt Bommelerwaard, tussen Provincie Gelderland, Gemeente Zaltbommel, Gemeente Maasdriel en Waterschap Rivierenland, 9 december Quickscan verkeersveiligheid en ontsluiting in relatie tot herstructurering tuinbouw Bommelerwaard, MaS Mobiliteitsadvies Sligter, 4 juni Mobiliteitsplan Maasdriel 2020, Verkeer op de juiste plaats, Visue, Deelplannen en Uitvoeringsprogramma, Via, 26 mei Uitgangspunten verkeersmodel Verkeersmodel Rivierenland 2013, GoudappelCoffeng, 18 februari 2014 met achterliggende basisinformatie van zowel Maasdriel als Zaltbommel 5. Programma van Eisen Bommelerwaard t.b.v. de herstructurering van de glastuinbouw en paddenstoelenteelt, PHTB, april Ondernemingsplan herstructurering glastuinbouw en paddenstoelenteelt Bommelerwaard, PHTB, juli

39 Bijlagen 39

40 Bijlage 1: Overzichtskaart verkeersmaatregelen 40

41 Bijlage 2: Te verbreden wegen 41

42 Bijlage 3: Toepasbaarheid LZV s Een Langere en Zwaardere Vrachtautocombinatie (LZV), ook wel Ecocombi, is een vrachtwagen die meer vracht kan en mag vervoeren dan een gewone vrachtautocombinatie Langere en Zwaardere Voertuigcombinaties kunnen tot meter lengte hebben. Ze zijn ontworpen om volumetransporten mogelijk te maken tussen grootschalige bedrijventerreinen en distributiecentra. LZV s komen in verschillende configuraties voor. In onderstaande figuur zijn die verschillende configuraties weergegeven. Per 1 januari 2013 is er een wettelijke status van kracht. Dit betekent dat elke transportondernemer met een LZV over de vrijgegeven routes mag rijden en het aantal LZV's niet meer beperkt is. De LZV mag alleen op wegen rijden die zijn vrijgegeven door de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW); dit zijn in ieder geval alle auto(snel)wegen en belangrijke doorgaande routes. Dit vanwege die specifieke voertuigkarakteristieken en de gevaarzetting die dat met zich meebrengt. LZV's worden toegestaan op de A2, de van Heemstraweg en de Provinciale weg N831. Figuur B3.1: LZV-configuraties 42

43 Figuur B3.2: voorbeeld LZV-combinatie Daarnaast kunnen ze eventueel gebruik maken van de direct verbindende wegen naar de intensiveringgebieden. Hiermee wordt de toegang voor LZV's mogelijk tot de intensiveringgebieden, maar voor de andere wegen beperkt. Per incidenteel geval kan bekeken of ontheffing van de regel wordt verleend. Ook moeten er in principe vrijliggende fietspaden aanwezig zijn. Niet alle infrastructuur kan hiervoor geschikt worden gemaakt. Vermeden moet worden dat LZV s vanuit economische redenen op bestaande landbouwwegen gaan verschijnen die daarvoor niet geschikt zijn. De inzet van LZV s stelt een beperkt aantal specifieke eisen aan het wegennet. Vooral bij aansluitingen en kruispunten met er voor worden gezorgd dat voldoende grote boogstralen worden toegepast. Op zich kunnen ze op wegvakniveau gewoon gebruik maken van de bestaande wegenstructuur mits die voldoet aan de karakteristieken van vrachtverkeer. De gemeente Zaltbommel regelt de toegang van LZV s op haar wegennet, op twee manieren: 1. Via het vrijgeven van een kerngebied (route) voor LZV s De gemeente meldt aan het RDW dat LZV s op deze wegen zijn toegestaan. Dan kan het RDW aan elk bedrijf dat een ontheffing aanvraagt voor dit gebied, een ontheffing verlenen. LZV s kunnen vervolgens onbeperkt in dit gebied rijden. 2. Via het verlenen van een individuele tijdelijke ontheffing aan een bedrijf. Tussen de gemeente en het betreffende bedrijf worden individuele afspraken gemaakt en kunnen nadere voorwaarden gesteld worden aan het gebruik van de ontheffing. Het RDW verleent conform deze afspraken/voorwaarden een ontheffing aan het bedrijf. Bij een beoordeling van de geschiktheid van het wegennet wordt de CROWadvieslijn gevolgd, waarbij in afwijking van deze advieslijn, een route waar fietsers op de rijbaan rijden, niet per definitie geweigerd wordt. Voor de gemeente Zaltbommel betekent dit dat in principe deze wegen niet vrijgeven worden voor LZV s maar dat het toestaan van een individuele ontheffing niet uitgesloten is. Uitgangs- 43

44 punt is nee, tenzij : De gemeente Zaltbommel is dus uitermate terughoudend met het toestaan van individuele ontheffingen. Bovendien is de gemeente Zaltbommel volgend: er wordt geen actief beleid of een wensbeeld ontwikkeld. De gemeente reageert alleen op aanvragen die via het RDW voorgelegd worden. De Gemeente Maasdriel heeft nog geen beleid ontwikkeld, maar zal ook de advieslijst van de CROW hanteren. De CROW geeft de volgende belangrijke (en voor de herstructurering in de Bommelerwaard essentiële) uitgangspunten aan: LZV s zijn bedoeld voor grote goederenstromen van en naar bedrijventerreinen. LZV s worden uitsluitend toegelaten op het netwerk van autosnelwegen en verbindingswegen van en naar de kerngebieden (bedrijventerreinen, havens en overslaggebieden). Er mag geen verslechtering optreden van de verkeersveiligheid. LZV s volgen de infrastructuur en niet andersom: dat wil zeggen dat van de wegbeheerder niet wordt verlangd dat de weginfrastructuur wordt aangepast om LZV s toe te laten. De wegbeheerder is autonoom en maakt altijd een eigen keuze, de advieslijst van de CROW is een handvat. De uitgangspunten en afwegingen resulteren in een wensbeeld bereikbaarheid LZV s waarbij LZV s toegelaten kunnen worden op de A2 en de Provinciale wegen N322 en N 831. Overigens is de Provincie de instantie om de vergunningen voor die laatste twee wegen af te geven. Vanaf die ontsluitende basis is het momenteel alleen mogelijk om het kerngebied Poederoijen, en het reserveconcentratiegebied Velddriel te ontsluiten. Voor de nieuwe Zandmerenroute is het een optie de ontsluiting voor LZV s ook te regelen, mits er voor gezorgd wordt dat fietsers een eigen ruimte hebben. Voor de andere kerngebieden zal per incidenteel geval/bedrijf bekeken moeten worden of en hoe er een LZV kan worden toegestaan. Er moet op voorhand niet per definitie vanuit worden gegaan dat dat mogelijk is, gezien de infrastructuur van kleine en smalle weggetjes in de vertakkingen. 44

45 Figuur B3.3: wensbeeld routes LZV s 45

46 bureau Ruimtewerk Thorbeckegracht VN Zwolle t f KvK Zwolle info@bureauruimtewerk.nl