En verder: Giant XTC 29er. Focus Redskin er. Specialized Stumpjumper Comp 29er. Merida Lite 1800-D 29er. Scott Scale 29 Elite.

Transcriptie

1 Specialized Stumpjumper Comp 29er Giant XTC 29er Focus Redskin er En verder: Merida Lite 1800-D 29er Scott Scale 29 Elite Trek Paragon XX BIKE & TREKKING

2 T E S T 29er hardtails twentyniners Zes hardtails tussen en TESTCOÖRDINATIE: JORIS BIRNIE FOTOGRAFIE: JACCO BOGAERDS/200MM.NL You can run, but you can t hide is het jaar van de 29er en er is niets wat je ertegen kunt doen. Althans, dat is de sfeer die nu door een deel van de fietsindustrie gecreëerd wordt. Is de opkomst van de 29er inderdaad onstuitbaar? Wel als het aan onze testrijders ligt. Die hebben hun hart verpand aan één of meer grootwielers in deze test. We hebben zes modellen tussen en met elkaar vergeleken. Dat 29ers in de racerij bezig zijn met een opmars is duidelijk, met name op de lange afstanden. Trans Germany: gewonnen door een 29er. Trans alp: gewonnen door een 29er. En wat dacht je van de prestaties van landgenoot Ramses Bekkenk, die strandrace na strandrace wint op een prototype 29er van Koga? Met de successen in de wedstrijd sport neemt ook het aanbod van super lichte carbon modellen toe. Met prijzen, die ook je bankrekening snel lichter maken. Over die wedstrijdbolides gaan we het daarom nu niet hebben. De modellen die nu in de schijnwerpers staan, zijn de betere middenklassers. Prijzen: tussen en Voor dat geld krijg je een licht tot zeer licht + Comfortabeler + Koersvaster + Rolt lichter + Meer grip in beklimmingen + Meer grip in bochten + Rolt makkelijker over obstakels + Zakt minder weg in zachte ondergronden 29ER PRO EN CONTRA aluminium frame, een heel behoorlijke afmontage en een redelijke tot goede vork. Oftewel: gemiddeld genomen prima spul, maar met hier en daar wel een kinderziekte of een ondoordacht detail. Zwaarder dan 26er Reken er om te beginnen op, dat alle hier geteste 29ers minstens een halve kilo of meer zwaarder zijn dan vergelijkbare modellen met 26 inch wielen. Dat meergewicht komt niet alleen op het conto van het grotere frame, maar ook op dat van de grotere vork en de grotere wielen. Met name die laatste zijn belangrijk: het is zaak, dat de wielen van een 29er zo licht mogelijk zijn. Immers, dat is de roterende massa. En omdat die bij 29er wielen hoger is dan bij 26er wielen, komen bikes met grote wielen minder snel op gang. Een simpele manier om wielen licht te krijgen is het monteren van lichte banden. In dat kader is het jammer, dat sommige merken om geld te besparen zwaardere versies monteren van de topbanden. Zo maken Merida en Scott gebruik van Schwalbe s Performance modellen in plaats van de lichtere Evo modellen. Dat is wat ons betreft besparing op de verkeerde plaats; de - Minder wendbaar op snelheid - Minder snelle acceleratie - Minder snelle (rem)vertraging - Minder stijve wielen - Zwaardere wielen - Hoger framegewicht - Minder moddervrijheid achterband snelle acceleratie van de lichtvoetige Specialized en de Giant spreekt wat dat betreft boekdelen. Een andere gewichtsbesparing is te vinden in het weglaten van de binnenbanden en die vervangen door een anti-lekvloeistof. De velgen en wielen van de Trek Paragon zijn daar al helemaal klaar voor (tubeless ready). Aangepaste verzetten Een ander heikel punt is de aandrijving van 29ers. Vanwege de grotere wieldiameter leggen de wielen bij een gegeven kettingbladverhouding een grotere afstand af dan normale mountainbikewielen. Om de verhoudingen gelijk te krijgen met die van een 26er zouden de achterkransjes groter moeten zijn of de voorbladen kleiner. Of allebei. En in elk geval moet het lichtste verzet net zo licht zijn als een 26er. Nu hebben we slecht nieuws: op maar de helft van de 29ers in deze test is het lichtste verzet net zo licht als op een 26er. Okay, de meeste 29ers hebben aan de achterkant een of een cassette. En met een 36-tands kransje kom je een heel eind, zou je zeggen. Jammer alleen, dat enkel de Merida, de Specialized en de Trek aan de voorkant een 22er als binnenblad hebben. Giant en Scott hebben een 24er als kleinste voorblad, bij de Focus moet je je behelpen met een 26er. Aan de andere kant van het spectrum, bij de zware verzetten, is er ons inziens juist sprake van overkill. Want heus, het 44-tands buitenblad zoals Merida, Specialized en Trek dat monteren zal in de praktijk tamelijk ongebruikt blijven. Daar valt dus nog wat te verbeteren. Ook een verbeterpunt is de cockpit. Op een 29er wil je min of meer dezelfde zit hebben als op een normale hardtail. We snappen daarom niet dat er riser bars op 29ers gemonteerd worden. Nou ja, vanaf framemaat L of XL is dat misschien niet eens zo n punt, maar een 29er in maatje M, de maat van onze testbikes, moet gewoon een vlak stuur hebben. Immers; éérst doet de designer z n stinkende best om een 29er frame te ontwikkelen met een zo kórt en tegelijkertijd stijf mogelijke >> BIKE & TREKKING XX

3 T E S T 29er hardtails Met hun grote wielen en surplus aan grip laten 29ers zich heerlijk door kombochten sturen. 1 Zwaarder dan nodig. Merida en Scott monteren goedkopere Performance uitvoeringen van Schwalbe s Racing Ralph en Rocket Ron. Dat is jammer, want bij 29er moet je op de banden niet beknibbelen. Die moeten zo licht mogelijk zijn Zó twentysix! Op de foto de Focus, maar Merida en Scott maken dezelfde fout: ze monteren een riser bar. Daarmee kom je onnodig rechtop te zitten. En omdat de conische vulring bij de Focus en de Merida niet verwijderbaar is, kan het stuur niet lager worden gezet. 3 Zwaar. Schakelt mooi, zo n double van Sram, maar met een 26er als binnenblad kom je in steil terrein toch heus tekort Voorbeeldfunctie. Zó moet de balhoofdbuissectie van een 29er eruit zien. Zo kort en zo stijf mogelijk, met een oversized onderlager voor extra stijfheid en een platte lagerkap bovenop, zodat je het stuur lekker laag kan zetten als je dat zou willen. 5 Onmisbaar. Een goede 29er kan volgens ons niet zonder een cassette met als grootste krans een 36er. Dan weet je zeker, dat je - ondanks de grote wieldiameter - ook de steilste hellingen op komt. 7 6 Breed. Kijk, dit is pas een stuur! Net als Specialized en Giant let Trek niet op een centimetertje meer of minder. Fijn: het Bontrager stuur op de Trek is comfortabel naar achteren gebogen. 7 Stijf. Als enige in deze test maakt Giant gebruik van een Fox voorvork met steekas. Ook goed: de 180 mm voorremschijf. Ook alle andere testbikes hebben zo n grote schijf, op de Specialized na. XX BIKE & TREKKING

4 Prijs Maten 42/48/54 triple butted alu Rock Shox Recon Silver RL 100 mm Derailleurs (v/a) Sram X.9/Sram X.0 Sram speed Sram X.9 Trigger Remmen (v/a) Avid Elixir 3 185/160 mm Crankset Sram X.0 39/26 Stuur/stuurpen Concept EX Riser Concept EX, Ø 30.9 mm Fizik Tundra 2 Kium Velgen/naven DT Swiss 370SL/DT Swiss M520 Banden Continental Race King 29 x ,4 kg 1790 g 622/80 mm Zitbuis-/balhoofdhoek 73º/72º 640 mm 480 mm 105 mm Liggende achtervork 1097 mm Focus Redskin er De Redskin van Focus verraste alle testrijders. Is dit een 29er? De ogen zeggen ja, het gevoel zegt nee. Want wat is dit een wendbaar bakkie! Tegen het nerveuze aan. Dat geeft de bike een dynamisch karakter, maar maakt m tegelijkertijd ook bokkig en wat onberekenbaar. Dat ligt niet alleen aan de bijzonder steile framehoeken de balhoofdbuishoek is 72 graden! maar ook aan het smalle, omhoog gebogen gen stuurtje. Direct vervangen door een recht en liefst ook breder exemplaar! Onze testfiets was voorzien van een cassette en daarmee moet je toch heus benen van staal hebben om een beetje berg op te komen! Maar no worries, de productieversie van de Redskin heeft gewoon een cassette. De Focus is de enige fiets in deze test met een dubbel aan de voorkant. En een mooie ook: Sram X.0! Zo n crankstel met twee bladen schakelt snel en direct. En wat ons betreft ook wat intuïtiever dan een triple. Houd er alleen wel rekening mee, dat je met een kleinste verzet met 26 tandjes voor en 36 tandjes achter in bijvoorbeeld de Alpen flink moet aanpoten. Voor de prijs is de kwaliteit van de afmontage dik in orde. En let ook even op de goed verzorgde kabelvoering. Jammer alleen, dat Focus niet net als Merida en Scott gekozen heeft voor een Rock Shox Recon in de Gold uitvoering. Die heeft namelijk aluminium vorkpoten en dat scheelt flink in het gewicht. Tuningtip: Vlak, minder smal stuur monteren. Giant XTC 29er Het lichtste en op één na stijfste frame, de op één na lichtste wielset; op papier ziet het er prachtig uit voor de Giant XTC 29. En optisch mankeert er ook niks aan deze Tawainees, met z n kunstig gevormde framebuizen. Dan moet ook de rest lees: de geometrie nog kloppen. En dat is bij de XTC 29 zeker het geval! Steile hoeken, korte achtertrein, relatief diepe zit; zodra je opstapt en de eerste meters wegtrapt zou je bijna vergeten dat dit een 29er is. Perfecte zitpositie, lekker wendbaar. En dankzij de stijve voorkant en de voorvork met steekas is het voorwiel ook in moeilijke situaties precies te plaatsen, met dank ook aan het bovengemiddeld brede stuur. Kortom: één van de fijnst rijdende bikes in deze test. De afmontage met onderdelen uit de XT en SLX groepen van Shimano past bij de prijs, met als highlight de dure maar zeer goede Fox F29 voorvork. Blijkbaar is daarom op de remmen beknibbeld, maar de XTC 29 verdient toch beter dan de groeploze M445 remmen van Shimano. Ondanks dat de voorste remschijf een doorsnede van 180 mm heeft blijven de prestaties van deze rem wat achter. Het zadel van het Giant huismerk is hard, wat deels gecompenseerd wordt door de dunne zadelpen, die voelbaar meegeeft bij schokken. Jammer: er is in het frame maar plaats voor één bidonhouder. Wie een lange tocht gaat maken, moet dus een extra grote bidon meenemen. Tuningtip: Comfortabeler zadel monteren. Prijs Maten S/M/L/XL AluxX SL FOX F29 RL, tapered, 15QR Derailleurs (v/a) Shimano SLX/XT Shimano SLX speed Shimano SLX Remmen (v/a) Shimano BR-M /160 mm Crankset Shimano SLX FC-M660 42/32/24 Stuur/-pen Giant Contact TR Flatbar/Giant Connect Giant Connect, Ø 27.2 mm Giant XTC Velgen/naven Giant P-XC-29-2/Shimano 529 Banden Maxxis Aspen 29 x ,8 kg 1537 g 595/90 mm Zitbuis-/balhoofdhoek 72,5º/71,5º 680 mm 438 mm 105 mm 1070 mm Prijs Maten 15/17/19/21 Lite-D-Single Rock Shox Recon Gold TK Solo Air 100 mm Derailleurs (v/a) Sram X.9 Sram PG speed Sram X.9 Remmen Avid Elixir 5 185/185 mm Crankset Sram X.9 44/33/22 Stuur/stuurpen FSA XC 282L/FSA OS-150 FSA SL250 SB20, Ø 27.2 mm Prologo Phorma Velgen/naven Merida XD Lite/Sram M506 Banden Schwalbe Racing Ralph Performance 26 x ,3 kg 1798 g 585/100 mm Zitbuis-/balhoofdhoek 73,5º/70º 660 mm 120 mm 420 mm 1082 mm Merida Lite 1800-D 29er De Lite 1800-D is Merida s eerste 29er. Qua gewicht en stijfheidswaarden zit het frame in de middenmoot. Ook het uiterlijk is weinig onderscheidend. Desondanks slaan de Tawainezen met de Lite 1800-D geen slecht figuur! Sterker: als het gaat om de rij-eigenschappen, dan doet deze 29er mee met de toppers in deze test, de Specialized en de Giant. Terwijl deze grootwieler toch wat overgewicht meetorst ten opzichte van deze twee concurrenten. Dat de bike desondanks behoorlijk lichtvoetig aanvoelt heeft te maken met het geometrierecept dat veel makers van 29ers toepassen: relatief steile hoeken en een korte achtertrein. Dat maakt deze fiets tot een echte singletrack-expert. Toch laat Merida op een aantal punten n wat steken vallen. Zo heeft een omhoog gebogen stuur op een 29er niks te zoeken. Immers: vanwege de grotere wielen zit je tóch al hoger dan op een 26er. Niet voor niets levert bijvoorbeeld Specialized z n 29er af fabriek met een omgedraaide stuurnok. En alsof het stuur nog niet hoog genoeg zit, plaatst Merida ook nog een enorme conische spacer tussen de stuurpen en de balhoofdbuis. Positief verrast zijn we over de Rock Shox Recon in de Gold uitvoering die de Merida siert. Op papier een budgetversie van de Rock Shox Reba, in de praktijk een fijne en relatief lichte vork, die alleen op het vlak van aanspringen onderdoet voor z n duurdere broertje. Tuningtip: Recht stuur (laten) monteren, lichtere banden. BIKE & TREKKING XX

5 Prijs Maten S/M/L/XL custom butted aluminium Rock Shox Recon TK 29 Solo Air 100 mm Derailleurs (v/a) Shimano SLX/XT Shimano SLX speed Shimano SLX Remmen (v/a) Avid Elixir 3 180/160 mm Crankset Shimano SLX FC-M660 42/32/24 Stuur/-pen Scott Pilot Comp Riserbar/Scott Comp Scott Comp, Ø 31.6 mm Scott Racing Velgen/naven DT Swiss 485/Shimano FH-M529 Banden Schwalbe Rocket Ron Performance 29 x ,8 kg 1683 g 600/90 mm Zitbuis-/balhoofdhoek 72,5º/69,5º 640 mm 115 mm 1097 mm Scott Scale 29 Elite Met euro is de Scale 29 Elite van Scott (samen met de Focus) de goedkoopste fiets in dit testsextet. Voor die prijs brengt Scott een mooi afgewerkt, relatief licht frame. Alhoewel de bouw niet overdreven compact is, is de zit op de Scale nogal kort. Dat is te wijten aan de rechte zadelpen, de korte stuurpen en de gebogen riser bar. Niet zo n probleem, dat past de dealer waarschijnlijk graag voor je aan. Het vertroebelt wel de testresultaten; door deze set-up komt de fiets minder sportief over dan ie werkelijk is. Als we de proef op de som nemen en een recht stuur monteren en de stuurnok omdraaien, muteert de eerst zo tamme Scale 29er namelijk in een levendige bochten tijger. Op dat vlak moet de bike alleen de Specialized en Focus voor zich dulden. Ook klimmen en dalen gaat de Scale 29 goed af. De afmontage is okay. Met een aandrijflijn die voornamelijk bestaat uit Shimano SLX onderdelen zit je altijd goed en ook over de Avid Elixir 3 remmen hoef je je geen zorgen te maken. Op papier een budget-rem, in de praktijk een fijne stopper die zich goed laat doseren en over voldoende remkracht beschikt. Net als Merida monteert ook Scott t een Rock Shox Recon in de lichte Gold uitvoering. Geen Reba, wel bijna (minder gevoelig). Tot slot de banden. Liever hadden we Rocket Rons in de lichte Evo uitvoering gezien. Want de wielen van een 29er, die moeten echt zo licht mogelijk zijn. Tuningtip: Vlak stuur (laten) monteren, lichtere banden. Specialized Stumpjumper Comp 29er Bij de meerderheid van onze testrijders staat deze Stumpy boven aan hun favorietenlijstje. Het mooie frame speelt daarbij zeker een rol, maar dat is niet het belangrijkste argument. Deze 29er biedt namelijk alle voordelen van grote wielen, maar vrijwel zonder de nadelen. Natuurlijk, met 11,3 kilo is de Stumpjumper 29er zwaarder dan de meeste normale hardtails in deze prijsklasse, maar voor een 29er is het gewicht bescheiden. Ook de wielset is de lichtste van dit testsextet. Dat merk je na een bocht: de Stumpy is weer snel op gang. En stuurt als de beste, met dank aan de steile hoeken en de korte liggende achtervork. Ook de zitpositie is nagenoeg perfect. Eigenlijk net als op je eigen hardtail met normale wielen, dus echt wennen hoef je niet. Nou ja, behalve aan het stuur dan, want dat is nogal breed. Wij vonden t wel lekker, maar we snappen het als je er de zaag in zet. Meer moeite hadden we met de vork. Want waarom heeft de an sich fijne Rock Shox Reba maar 90 mm veerweg? Alsof je met grote wielen minder veerweg nodig zou hebben dan op een hardtail met kleine wielen. Niet, vinden wij. Andere punten van kritiek zijn de weinig volumineuze, zwak geprofileerde banden, het zware verzet en de kleine voorremschijf. Ongetwijfeld ideaal voor racers, maar de doorsnee biker is beter geholpen met grovere banden, een kleiner buitenblad en - in de bergen - een 180 mm voorremschijf. Tuningtip: (Voor)band met meer profiel. Prijs Maten S/M/L/XL M5 aluminium RockShox Reba RLT mm Derailleurs (v/a) Sram X.7/X.9 Shimano HG speed SRAM X.7 Trigger Remmen (v/a) Avid Elixir R SL 160/160 mm Crankset Custom Sram S /33/22 Stuur/-pen Specialized XC Flat/XC adjustable rize Specialized, Ø 30.9 mm Specialized BG Phenom Comp Velgen/naven DT Swiss X450SL/Specialized Hi Lo disc Banden (v/a) S-Works Renegade TR 29 x ,3 kg 1641 g 590/90 mm Zitbuis-/balhoofdhoek 73,5º/71,5º 680 mm 445 mm 110 mm 436 mm 1072 mm Prijs Maten 15,5/17,5/19/21/ butted aluminium Fox F100 RL mm Derailleurs (v/a) Shimano SLX /Sram X.9 Shimano HG speed Sram X.7 Trigger Remmen (v/a) Avid Elixir 5 185/160 mm Crankset Shimano M552 44/32/22 Stuur/stuurpen Bontrager Race Lite Bontrager Race, Ø 27.2 mm Bontrager Evoke 2 Velgen/naven Bontrager Mustang/Shimano M525 Banden Bontrager 29-2 TR 29 x ,9 kg 1964 g 602/120 mm Zitbuis-/balhoofdhoek 72,5º/69,3º 680 mm 445 mm 103 mm 445 mm 1116 mm Trek Paragon Het is even wennen, maar de fietsen van 29er goeroe Gary Fisher heten tegenwoordig Trek. Hierdoor zijn Gary s 29ers weer volop te koop in Nederland. Of dat goed nieuws is? Vooral het comfort van de Paragon valt in de smaak. Liefhebbers van lange tochten moeten zeker eens in het zadel van deze fiets plaatsnemen. Je houdt het er namelijk uren op uit, met dank ook aan het comfortabel naar achteren gebogen stuur en de erg goede vork. Wie de wendbaarheid zoekt van bijvoorbeeld de Focus en de Specialized, heeft op de Paragon weinig te zoeken. Door z n bouw - lange liggende achtervork, lange bovenbuis, lange wielbasis - voelt de Paragon minder flitsend aan dan de andere 29ers in deze test. Dat wil niet zeggen dat de Paragon niet door de bocht wil. Integendeel: dankzij de stijve balhoofdsectie en dito vork is dit fietsje haarscherp door de bocht te dirigeren. Ideaal in lastige downhills. Maar als je de fiets op smalle paadjes tussen sen de bomen door moet priegelen, merk je dat andere 29ers dat beter doen. De afmontage is dik in orde. Alleen over de crankset is minder goed nagedacht; 44-tandjes op het buitenblad zijn een beetje too much voor een 29er. Een paar tandjes minder had geen kwaad gekund. Fijn: de velgen en banden zijn tubeless ready. Bontrager velglintje erin, sapje erbij en je kan profiteren van de voordelen die binnenbandloos rijden biedt. Tuningtip: Banden met meer profiel monteren. XX BIKE & TREKKING

6 (advertentie) Klimmen doen alle 29ers in deze test bovengemiddeld goed. De Specialized, Giant en Merida zijn mijn favorieten. Daarvoor zou ik mijn eigen 26inch hardtail zó inruilen. - Joris Birnie, testrijder BIKE & trekking balhoofdbuis, waarna vervolgens de productmanager er een hoog stuur opzet. Verspilde moeite. In dezelfde categorie vallen ook de conische, niet afneembare lagerafdekringen tussen balhoofdlager en stuurpen, zoals Focus en Merida die toepassen. Dat doen de andere vier gewoon beter. Conclusie Alle bovenstaande kritiek wekt misschien de indruk, dat het één groot tranendal is, de 29ers in deze test. Dat is beslist niet zo. Want alle bovenstaande kritiekpunten zijn relatief makkelijk op te lossen. Grosso modo staan alle bikes in dit testsextet op een redelijk hoog tot hoog niveau. En we hebben op álle bikes met heel erg veel plezier rondgereden. En er is geen enkele bike bij die we wellicht met één of twee modificaties niet in onze eigen schuur zouden willen hebben staan. Wel hebben we onze favoriet en dat is wegens z n heerlijke rij-eigenschappen de Specialized Stumpjumper, op de voet gevolgd door de Giant XTC. Daarna komen na wat aanpassingen aan de cockpit de Merida Lite 1800-D en de Scott Scale 29 Elite. De Focus Redskin 1.0 en de Trek Paragon noemen we even apart. De eerste omdat die door z n wendbare, zeg maar nerveuze karakter niet bij iedereen in de smaak zal vallen. En de laatste juist vanwege het tegenovergestelde: de Paragon is erg comfortabel en erg snel, maar ook het minst flitsend van de zes. Een nadeel? Hangt ervan af. Want in moeilijk (Alpine) terrein is de Paragon vanwege z n enorme stabiliteit namelijk eerste keus. En op een slingerend bospad is de wendbare Focus juist een fijne vriend. Crédit photo : T. DURAND, M. DURAND, D. MAC ARTHUR, P. PENNARUN Lente in de Hautes-Alpes -10% op uw volgende vakanties Verlengde weekends en verblijven Van 1 mei tot 20 juli rugzak met streekproducten gratis aangeboden GRATIS Dat grote wielen voordelen hebben is in dit blad al vaak genoeg besproken. Wat nog onbelicht is gebleven, is dat je zo snel aan die voordelen gewend raakt. Drie, vier toertochten rijden en je denkt niet meer aan die grote wielen. Wat in het begin zo vreemd en nieuw lijkt, wordt na een tijdje vanzelfsprekend. Totdat je weer even overstapt op je oude 26er. Want dat lijkt dan ineens een nerveuze kinderfiets... 26er: steilere hoek 29er: vlakkere hoek kortingen op vele verblijven : - Mountainbike arrangement - Trekking arrangement - Welzijn arrangement GROOT ROLT MAKKELIJKER OVER OBSTAKELS HEEN Wie een denkbeeldige lijn trekt vanaf de wielas met een lijn haaks daarop die het obstakel bij het eerste contactpunt raakt, ziet dat de hoek die het kleine wiel moet overwinnen steiler is dan de hoek die het grote wiel moet overwinnen. Oftewel: een 29er wiel rolt makkelijker over obstakels heen. Promotiecode: NLCDTFNDS Direct reserveren op BIKE & TREKKING XX