Kern: verstrekken van informatie aan behandelend specialist na beëindiging behandelrelatie. Conflict van plichten?

Transcriptie

1 Klachtencommissie Huisartsenzorg Midden-Nederland Uitspraak maart 2013 Kern: verstrekken van informatie aan behandelend specialist na beëindiging behandelrelatie. Conflict van plichten? Klaagster verwijt verweerder dat hij 2012 ongevraagd schriftelijke informatie over haar aan een behandeld medisch specialist heeft versterkt, terwijl zij geen patiënt meer bij hem is en zij verweerder eerder uitdrukkelijk heeft gezegd geen toestemming te verlenen voor het verstrekken van informatie over haar. In september 2012 verzoekt klaagster verweerder schriftelijk om haar medisch dossier over de periode dat zij patiënt was bij hem te vernietigen. In oktober 2012 dient klaagster een klacht in tegen verweerder. Klaagster beroept zich op artikel 88 van de Wet BIG, de geheimhoudingsplicht en op artikel 272 van het Wetboek van Strafrecht. Klaagster beroept zich eveneens op artikel BW 7:457 lid 1. De commissie oordeelt dat, met het onthouden van toestemming voor inzage in het dossier, haar de mogelijkheid ontnomen wordt om de gedraging van de huisarts in zijn volle omvang te toetsen. Zo kan de commissie niet beoordelen op welk tijdstip de geneeskundige behandelingsovereenkomst is geëindigd. De commissie kan eveneens niet beoordelen of er sprake is van een zogenoemd conflict van plichten. De commissie verklaart de klacht ongegrond omdat zij zonder kennisneming van het medisch dossier en de verslaglegging daarin niet in staat is om de klacht op een zorgvuldige wijze te beoordelen. DE PROCEDURE Bij brief (klachtenformulier) van 12 oktober 2012 en aangevuld op 25 oktober 2012 heeft klaagster een klacht ingediend jegens verweerder. Klaagster heeft op 25 oktober 2012 de klachtencommissie schriftelijk gemachtigd de klacht voor te leggen aan verweerder en heeft hierbij tevens de klachtencommissie gemachtigd bepaalde specifieke gegevens betreffende de klacht op te vragen. Verweerder en klaagster zijn gehoord op basis van een schriftelijke procedure van hoor en wederhoor. De klachtencommissie heeft kennisgenomen van de volgende stukken: het klachtenformulier van 12 oktober 2012; de aanvulling op de klacht, met bijlage, van 25 oktober 2012; het verweerschrift van verweerder van 5 november 2012; de repliek van klaagster van 26 november 2012; de dupliek van verweerder van 6 december 2012; de verklaring van de psychiater/psychotherapeut, gedateerd 2 augustus 2012, en de reactie van de huisarts, gedateerd 13 september 2012, op de verklaring van de psychiater/psychotherapeut. De uitspraak is vervolgens vastgesteld in de vergadering van 7 maart

2 DE FEITEN De klachtencommissie heeft op grond van de beschikbare informatie de volgende feiten als vaststaand aangenomen: Klaagster is van mei 2006 tot augustus 2012 patiënt geweest bij de praktijk van verweerder. Op 2 augustus 2012 schrijft de behandelend psychiater/psychotherapeut een korte verklaring. In deze verklaring geeft de behandelend psychiater aan dat er bij klaagster geen sprake is van persoonlijkheidsproblematiek, CVS, depressie, of somatisatiestoornis en geen sprake is van psychiatrische problematiek in engere zin. Op 13 september 2012 schrijft verweerder, in reactie op deze verklaring, een brief naar de behandelend psychiater/psychotherapeut. In deze brief geeft verweerder onder meer aan dat klaagster overduidelijk lijdt aan een somatisatiestoornis en voldoet aan alle DSM IV kenmerken. Verweerder schrijft verder in deze brief dat klaagster, door het stellig afwijzen van een mogelijke psychische oorzaak, adequate behandeling misloopt. Op 18 september 2012 verzoekt klaagster verweerder schriftelijk om haar medisch dossier over de periode dat zij patiënt was bij hem te vernietigen. Op 19 september 2012 laat verweerder klaagster per weten dat alle journaal berichtgevingen en diagnoses vanaf 2006 uit het dossier van klaagster zijn verwijderd. Op 12 oktober 2012 dient klaagster een klacht in tegen verweerder. DE KLACHT De klacht van klaagster houdt, zakelijk en samengevat weergegeven, het volgende in. Klaagster verwijt verweerder dat hij in oktober 2012 ongevraagd schriftelijke informatie over haar aan een behandeld medisch specialist heeft versterkt terwijl zij sinds 1 augustus 2012 geen patiënt meer bij hem is en zij verweerder eerder uitdrukkelijk heeft gezegd geen toestemming te verlenen voor het verstrekken van informatie over haar. Klaagster licht haar klacht als volgt toe. Klaagster stelt in de eerste plaats dat zij de commissie geen machtiging versterkt om bij haar nieuwe huisarts informatie in te winnen. Klaagster is van mening dat haar klacht, schending van haar privacy, niet gerelateerd is aan haar medisch dossier maar betrekking heeft op het ongeoorloofd en ongevraagd verstrekken van informatie over haar. Desgewenst kan informatie opgevraagd worden bij de door haar met naam genoemde medisch specialist. Op het moment dat verweerder de brief met informatie over haar aan haar medisch specialist stuurde was klaagster geen patiënt meer bij verweerder. Ook haar medisch dossier was al vernietigd. Er was geen behandelingsovereenkomst in de zin van artikel 7:446 BW. Uit dit artikel is op te maken dat klaagster toestemming had moeten geven voor het verstrekken van medische gegevens aan derden zo stelt klaagster. Klaagster heeft daartegen zelfs uitdrukkelijk bezwaar gemaakt bij verweerder. Door het verstrekken van informatie over klaagster heeft verweerder haar privacy geschonden. 2

3 Klaagster beroept zich op artikel 88 van de Wet BIG, de geheimhoudingsplicht en op artikel 272 van het Wetboek van Strafrecht. Klaagster beroept zich eveneens op artikel BW 7:457 lid 1. Als het belang van klaagster bij verweerder, zoals hij stelt, voorop had gestaan dan had verweerder eerder contact op kunnen nemen met haar medisch specialist. In de ruim twee jaar dat klaagster bij de betreffende specialist werd behandeld heeft verweerder geen enkele keer contact opgenomen aldus klaagster. Door de handelwijze van verweerder is haar persoonlijke integriteit en privacy geschonden en is haar vertrouwen in de gezondheidszorg beschadigd. HET VERWEER Verweerder heeft zich verweerd door onder meer het volgende, zakelijk en samengevat weergegeven, aan te voeren. Verweerder erkent dat hij de brief aan de behandelaar heeft gestuurd nadat klaagster te kennen had gegeven dat zij niet meer in zijn praktijk ingeschreven wilde staan. Verweerder geeft aan dat hij daarvoor valide argumenten had en meent dat hij daarmee ook in het belang van klaagster heeft gehandeld. Om dit uit te leggen moet hij ingaan op de voorgeschiedenis en op wat zich voorafgaand aan het uitschrijven van klaagster allemaal heeft afgespeeld. Klaagster stelt echter dat haar klacht niets met de inhoud van haar dossier te maken heeft. Het schrijven van verweerder aan klaagsters behandelaar was echter juist op basis van de medische geschiedenis van de afgelopen jaren en met name het laatste jaar. Verweerder vraagt zich, gezien de formulering van de klachtbrief, af of klaagster het wel wenselijk vindt dat hij in zijn verweerschrift ingaat op de reden waarom hij zo heeft gehandeld. Te meer omdat hij op haar verzoek alle gegevens hierover heeft vernietigd. Verweerder geeft aan dat hij in zijn brief aan de behandelaar een vraag heeft gesteld over diens visie met betrekking tot klaagster. Verweerder was het met deze visie in het geheel niet eens. De verklaring was door de behandelaar van klaagster, naar aanleiding van een door verweerder gestelde diagnose, op haar verzoek opgesteld. De informatie die verweerder in zijn brief aan de behandelaar heeft verstrekt was al bekend bij de behandelaar. Te meer omdat deze diagnose in de verklaring van de behandelaar wordt tegengesproken. Verweerder kan dan ook het verwijt dat hij de privacy van klaagster heeft geschonden niet onderschrijven. Verweerder geeft aan dat het moeilijk is om, zonder in te gaan op de door klaagster tegengesproken diagnose, uit te leggen waarom hij de betreffende brief heeft geschreven. Verweerder voelt zich echter gedwongen iets over de reden ervan mee te delen: de bedoeling van verweerdere was om verdere (iatrogene) schade bij klaagster te voorkomen. BEOORDELING VAN DE KLACHT Klaagster verwijt verweerder dat hij, nadat zij te kennen heeft gegeven niet meer als patiënt ingeschreven te willen staan, schriftelijke informatie aan haar behandelaar heeft 3

4 verstrekt. Klaagster stelt dat verweerder daarmee haar privacy heeft geschonden en in strijd met wet- en regelgeving heeft gehandeld. Voor wat betreft het toetsingskader ter beoordeling van de klacht overweegt de commissie als volgt. Klaagster beroept zich op de artikelen BW 7:446 en 7:457, de zogenoemde overeenkomst inzake geneeskundige behandeling (Wgbo) 1. Klaagster beroept zich eveneens op artikel 88 van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG) 2 en op het wetboek van strafrecht. De commissie overweegt dat de geheimhoudingsplicht voor wel en niet geregistreerde beroepsbeoefenaren in zijn algemeenheid is geregeld in artikel 88 Wet BIG en nader is uitgewerkt in de Wgbo. De strafrechtelijke toets behoort niet tot de bevoegdheden van de commissie. Dit brengt met zich mee dat de commissie de voorliggende klacht, waar dit van toepassing is, zal beoordelen op grond van de Wgbo en toepasselijke jurisprudentie. Voor de commissie staat vast dat verweerder, klaagster schrijft in haar klacht in oktober de commissie gaat echter uit van 13 september 2012, de behandelend specialist van klaagster een brief heeft geschreven. Voor de commissie staat eveneens vast dat deze behandelaar van klaagster geen derde is in de zin van de Wgbo. De behandelend psychiater/psychotherapeut van klaagster was immers direct betrokken bij de behandeling van klaagster. In die zin heeft verweerder niet, zoals klaagster stelt, informatie verstrekt aan derden. Verweerder heeft wel, nadat klaagster te kennen heeft gegeven niet meer bij hem als patiënt ingeschreven te willen staan, informatie over klaagster aan haar behandelaar verstrekt. Verweerder stelt dat hij in het belang van klaagster heeft gehandeld, namelijk om verdere schade te voorkomen, maar dat hij zich niet kan verweren omdat hij dan informatie moet verstrekken waarvan klaagster niet wil dat die verstrekt wordt. Klaagster daarentegen stelt dat haar klacht geen betrekking heeft op haar medisch dossier en geeft de commissie dan ook geen toestemming om inzage van haar, inmiddels vernietigde, dossier. 1 Artikel BW 7: 446 luidt: De behandelingsovereenkomst is de overeenkomst waarbij een natuurlijke person of een rechtspersoon, de hulpverlener, zich in de uitoefening van een geneeskundig beroep of bedrijf tegenover een ander, de opdrachtgever, verbindt tot het verrichten van handelingen op het gebied van de geneeskunst, rechtstreeks betrekking hebbende op de persoon van de opdrachtgever of van een bepaalde derde. Artikel BW 7: 457 luidt: 1. Onverminderd het in artikel 448 lid 3, tweede volzin, bepaalde draagt de hulpverlener zorg dat aan anderen dan de patiënt geen inlichtingen over de patiënt dan wel inzage in of afschrift van de bescheiden, bedoeld in artikel 454, worden verstrekt dan met toestemming van de patiënt. Indien verstrekking plaatsvindt geschiedt deze slechts voor zover daarvoor de persoonlijker levenssfeer van een ander niet wordt geschaad. 2. Onder anderen dan de patiënt zijn niet begrepen degenen die rechtstreeks betrokken zijn bij de uitvoering van de behandelingsovereenkomst. 2 Artikel 88 Wet BIG luidt: Een ieder is verplicht geheimhouding in acht te nemen ten opzichte van al datgene wat hem bij het uitoefenen van zijn beroep op het gebied van de individuele gezondheidszorg als geheim is toevertrouwd, of wat daarbij als geheim te zijner kennis is gekomen of wat daarbij te zijner kennis is gekomen en waarvan hij het vertrouwelijke karakter moest begrijpen. 4

5 De commissie overweegt dat het recht om te klagen een groot goed is. Het recht om zich te verweren tegen een klacht is eveneens een groot goed. Klaagster heeft daarnaast eveneens het recht om inzage van haar dossier te weigeren. Echter, met het onthouden van toestemming voor inzage in het dossier onthoudt klaagster de commissie eveneens de mogelijkheid om de gedraging van de huisarts in zijn volle omvang te toetsen. Zo kan de commissie zonder dossier niet beoordelen op welk tijdstip klaagster uit de praktijk van verweerder is uitgeschreven; met andere woorden op welk tijdstip de geneeskundige behandelingsovereenkomst is geëindigd. De commissie kan eveneens niet beoordelen of verweerder zich terecht beroept op het belang van klaagster. Volgens vaste jurisprudentie kan een hulpverlener indien hij een beroep doet op een zogenoemd conflict van plichten en de commissie leest dit in het verweer van verweerder - zonder toestemming informatie over een patiënt verstrekken. Bij een conflict van plichten hoort ook een nauwkeurige rapportage in het dossier van de redenen waarom er op een bepaalde wijze door een hulpverlener is gehandeld. Zoals eerder overwogen is aan de commissie geen toestemming verleend tot inzage in het dossier. Het voorgaande leidt tot de conclusie dat de commissie zonder kennisneming van het medisch dossier en de verslaglegging daarin niet in staat is om de klacht op een zorgvuldige wijze te beoordelen. Zij moet de klacht dan ook ongegrond verklaren. DE UITSPRAAK De commissie verklaart de klacht ongegrond. Deze beslissing is genomen door: mw. mr. M.J.M. Weerts, voorzitter, dhr. drs. A.M. Mathot, huisarts, lid op voordracht Huisartsenkring, dhr. drs. J.Th. van Leeuwen, huisarts, lid op voordracht Huisartsenkring, mw. P. Nep, lid op voordracht Cliëntenbelang mw. M. Verhoeven, lid op voordracht Cliëntenbelang, bijgestaan door mw. mr. M.B. Verkleij, ambtelijk secretaris. DE REACTIE VAN DE HUISARTS Overeenkomstig artikel 2 lid 5 van de Wet klachtrecht cliënten zorgsector (WKCZ) heeft de huisarts de plicht om binnen een maand na ontvangst van deze uitspraak schriftelijk aan klaagster en aan de klachtencommissie mee te delen of hij naar aanleiding van de uitspraak maatregelen zal treffen en zo ja, welke. Ingeval de huisarts niet binnen een maand aan deze verplichting voldoet, behoort hij dit met vermelding van de redenen te laten weten. 5