Klachtencommissie Huisartsenzorg Midden-Nederland Uitspraak december 2013

Transcriptie

1 Klachtencommissie Huisartsenzorg Midden-Nederland Uitspraak december 2013 Kern: Klaagster verwijt verweerster dat zij niet heeft geluisterd naar de signalen van het uitblijven van ontlasting gedurende vijftien dagen en het braken van ontlasting. De commissie is van oordeel dat niet gezegd kan worden dat verweerster niet heeft geluisterd en de klachten van de patiënt niet serieus genomen heeft. Zij heeft de patiënt zorgvuldig onderzocht en overlegd met een MDL-arts. In dat overleg is besloten een afwachtend beleid te voeren. Ook werd afgesproken dat er wel een opname plaats zou vinden als er sprake zou zijn van opnieuw ontlasting braken. De commissie is van oordeel dat verweerster onder de omstandigheden zorgvuldig en professioneel heeft gehandeld. Dat laat onverlet dat klaagster dit anders heeft ervaren. Dat is echter onvoldoende om de klacht gegrond te verklaren. De commissie neemt met instemming kennis van het feit dat verweerster waarneemberichten nu zelf ook bewaart. DE PROCEDURE Bij brief van 4 mei 2013 heeft klaagster een klacht ingediend jegens verweerster. Klaagster klaagt als nabestaande van haar overleden vader de heer A., geboren in 1947 (hierna: de patiënt). Verweerster en klaagster zijn gehoord op basis van een schriftelijke procedure van hoor en wederhoor. De klachtencommissie heeft kennisgenomen van de volgende stukken: de klachtbrief van 4 mei 2013 met als bijlage een machtiging van de patiënt gedateerd 1 november 2011; het verweerschrift van verweerster van 19 juli 2013; de repliek van klaagster van 14 september 2013; de dupliek van verweerster van 2 oktober 2013; het journaal van de vaste huisarts van 4 mei tot en met 9 mei Op 21 november 2013 vond een hoorzitting plaats. Klaagster was aanwezig, verweerster was aanwezig, vergezeld door mevrouw B. De uitspraak is vervolgens vastgesteld op 4 december SAMENVATTING VAN DE KLACHT Klaagster verwijt verweerster dat zij niet heeft geluisterd naar de signalen van het uitblijven van ontlasting gedurende vijftien dagen en het braken van ontlasting. DE FEITEN De klachtencommissie heeft op grond van de beschikbare informatie de voor de beoordeling van de klacht relevante volgende feiten als vaststaand aangenomen: Pagina 1

2 Het journaal van de patiënt vermeldt op 4 mei 2011 het volgende: S. Nog steeds geen ontlasting, wil wel de tramadol stoppen maar doorgaan met de zaldiar. O. via de thuiszorg wel 2x microlax zonder resultaat hoeveel zaldiar mag Dhr. en mag hij er z n gewone PCM bij?? P. MS=> 3x fosfaat clys om de 8 uur zeker voor t weekend contact hij mag 3xdaags 1 tot 2 zaldiar nemen en daarnaast nog 4x pct max Op 5 mei 2011 vermeldt het journaal: S. thuiszorg geeft aan dat Dhr. gisterenavond faecaal gebraakt heeft maar pas deze ochtend gemeld O. gi middag fosfaatclys. met weinig resultaat, rond uur nogmaals fosfaatclys, met weinig resultaat na overleg thuiszorg contact ass. Praktijk.A.en HA C. gaat een visite afleggen. Visite uitdraai per fax verzonden. Op 5 mei 2011 heeft verweerster als waarnemend huisarts een visite afgelegd bij de patiënt. Daarover is in het journaal vermeld: S. wrn huisarts is bij dhr langsgeweest, moest bij praktijk recept clysma bestellen 1dl, (nog geen overdracht van wrn huisarts gekregen) E. D12.00 (Obstipatie) P. recept gefaxt naar apo Het handgeschreven waarneembericht van verweerster is door haar gefaxt aan de vaste huisarts en door hem in het journaal als volgt overgenomen: S. waarneming C.: gisteren na clysma en vanmorgeniets dunne bruine waterig def O. adequaat, adb opgezet, hoogklinkende perist+, niet geprikkeld, geend rukpijn P. iom dd MDL (Maag-, Darm-, Leverarts, red. Hierna verder te noemen MDL-arts): clysma dglijks doorzetten, bij recidief faecaal braken opname TOELICHTING OP DE KLACHT De klacht is waar mogelijk weergegeven in de bewoordingen van klaagster en houdt zakelijk en samengevat het volgende in: De patiënt had sinds woensdag 20 april 2011, na op 21 april 2011 tijdens een val zijn bovenste onderrugwervel (bovenste lendenwervel, red.) gebroken te hebben geen ontlasting meer gehad. Medicatie en klysma s hielpen niet. Op 5 mei 2011 had de patiënt gebraakt. Het braaksel zag eruit als ontlasting en de patiënt heeft dit meegedeeld aan de thuiszorg. De thuiszorg heeft contact opgenomen met de huisarts van de patiënt waarna verweerster als waarnemend huisarts een visite heeft afgelegd bij de patiënt. Verweerster vond de situatie van de patiënt niet verontrustend, zij dacht niet dat het braaksel ontlasting was. Zij zag geen reden voor een opname. Pagina 2

3 Verweerster is op de praktijk een recept voor een klysma gaan schrijven. Dit vindt klaagster vreemd omdat huisartsen gewoonlijk een receptenboekje bij zich hebben. Zij heeft later hetzelfde klysma voorgeschreven als wat de patiënt al had. Zij had dit tijdens de visite al kunnen weten en voorschrijven. Toen de thuiszorg om uur weer kwam had de patiënt weer gebraakt. Het braaksel was volgens hen wel ontlasting. De thuiszorg heeft contact opgenomen met de huisartsenpost. De patiënt is met een ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Uit de aldaar gemaakte foto s is gebleken dat de patiënt een darmafsluiting had. De hoeveelheid dunne ontlasting die de patiënt eerder had woog niet op tegen de hoeveelheid ontlasting in het braaksel. Ook kende de patiënt het verschil tussen normaal braaksel en ontlasting braken. De patiënt had al vijftien dagen geen ontlasting gehad, er kon vanuit worden gegaan dat het ontlasting was in het braaksel. Verweerster wist immers dat de klysma s niet hielpen. Klaagster heeft bij het kennisnemen van het verweer begrepen dat verweerster overleg zou hebben gehad met een MDL-arts. Dit staat niet in het journaal van de patiënt, of dat van het ziekenhuis. Van dit overleg is geen bewijs. Klaagster heeft later van een orthopeed begrepen dat door een rugwervel breuk een plaatselijke verlamming van de darmen kan optreden. Als verweerster een MDL-arts zou hebben geconsulteerd, zou deze dat ook wel hebben verteld aan verweerster. Klaagster gaat ervan uit dat er gegevensuitwisseling plaatsvindt tussen vaste huisarts en waarnemend huisarts en dat verweerster daaruit heeft kunnen opmaken dat de patiënt een darmafsluiting bleek te hebben. Klaagster geeft aan dat zij en haar familie strijd hebben moeten voeren om betrokken medici tot luisteren te krijgen. Het verdriet daarover heeft ertoe geleid dat zij pas twee jaar na het overlijden van de patiënt een klacht heeft in kunnen dienen. Dat maakt een reactie van verweerster lastig, maar daarom is een goede verslaglegging ook van belang vindt klaagster. In het journaal van de patiënt is geen waarneembericht van verweerster opgenomen. In het journaal is wel iets opgenomen dat lijkt op een waarneembericht. Klaagster adviseert verweerster waarneemberichten zelf ook te bewaren, zodat situaties als deze waarin gebeurtenissen niet goed terug te halen zijn kunnen worden voorkomen. Klaagster waardeert de bereidheid van verweerster tot een gesprek. Het geeft haar echter rust om deze klacht door de klachtencommissie te laten behandelen. HET VERWEER Het verweer is waar mogelijk weergegeven in de bewoordingen van verweerster en houdt zakelijk en samengevat het volgende in: Verweerster brengt allereerst haar condoleances over aan klaagster en haar familie. De brief van klaagster heeft verweerster diep geraakt. Zij begrijpt dat de strijd die klaagster Pagina 3

4 en haar familie hebben gevoerd om verschillende medici naar hen te laten luisteren veel verdriet heeft veroorzaakt. Verweerster geeft aan dat zij op 27 juni 2013 op de hoogte is gesteld van deze klacht. Reconstructie van een visite twee jaar later is niet eenvoudig. Dit is des te moeilijker omdat er sprake was van een bijzondere eenmalige waarneming. De eigen huisarts regelt de waarneming normaliter met een andere huisarts. Die huisarts was dit keer verhinderd. Om die reden kreeg de praktijk van verweerster de ochtend van 5 mei 2011 het verzoek bij te springen. Als waarnemend arts is het gebruikelijk dat de bevindingen worden opgeschreven in een verslag. Verweerster heeft haar verslag gefaxt naar de vaste huisarts en het niet zelf bewaard. Het advies van klaagster om verzonden waarneemberichten zelf ook te bewaren, heeft verweerster ter harte genomen. In het journaal van de patiënt is wel een beschrijving opgenomen van het naar de vaste huisarts gefaxte waarneembericht. Op welke wijze haar waarneembericht is vastgelegd in het journaal van de patiënt, is niet haar verantwoordelijkheid. Verweerster maakt op uit hetgeen in het journaal van de patiënt is vermeld dat tegen een acute darmafsluiting pleit dat er de vorige dag en die ochtend toch iets dunne bruine waterige ontlasting zou zijn gekomen. Ook bleek bij lichamelijk onderzoek de buik niet geprikkeld te zijn. Wel was er sprake van hoog klinkende peristaltiek. Verweerster geeft aan dat omdat zij de ernst inzag, zij telefonisch overleg heeft gehad met de dienstdoende MDL-arts. Het advies was een klysma geven en een opname bij herhaling van ontlasting braken. Verweerster erkent dat braken van ontlasting naar is. Dat heeft zij ook serieus genomen. Ze moest echter een afweging maken of een opname meerwaarde had. Verweerster heeft in overleg met de MDL-arts de afweging gemaakt om nog niet over te gaan tot opname. Nadat de patiënt helaas opnieuw braakte is daartoe wel overgegaan. Verweerster vindt het jammer dat er niet kort na de visite een gesprek met haar is aangevraagd. Zij had haar handelen zeker willen toelichten. Verweerster kan wat klaagster aangeeft in haar klacht niet meer nagaan na twee jaar, behalve hetgeen in het journaal van de patiënt is overgenomen. Verweerster geeft verder nog aan dat het niet ongebruikelijk is om op de praktijk pas een recept uit te schrijven. Dit om uit de grote diversiteit van klysma s de juiste voor te schrijven. Verweerster is niet op de hoogte gebracht door de vaste huisarts dat de patiënt een darmafsluiting had. Zij was evenmin op de hoogte van het overlijden van de patiënt. Ook is zij niet op de hoogte van andere gebeurtenissen die bij de patiënt hebben plaatsgevonden of de reden dat er meerdere medici zijn waar klaagster niet tevreden over is. Verweerster is alleen op de hoogte van het feit dat klaagster niet tevreden is over haar handelen. Pagina 4

5 Verweerster wenst klaagster en haar familie sterkte en hoopt dat het hen lukt het verdriet een plaats te geven en het vertrouwen in medici te herstellen. Zij is bereid tot een gesprek als klaagster daaraan behoefte heeft. Ook heeft verweerster er begrip voor dat klaagster dat in dit stadium niet meer wil. BEOORDELING VAN DE KLACHT Klaagster verwijt verweerster dat zij niet heeft geluisterd naar de signalen van het uitblijven van ontlasting gedurende vijftien dagen en het braken van ontlasting. Op de arts-patiënt relatie is de Wet inzake de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) van toepassing. Deze wet legt de hulpverlener de verplichting op om bij zijn werkzaamheden de zorg van een goed hulpverlener in acht te nemen en daarbij te handelen in overeenstemming met de op hem rustende verantwoordelijkheid, voortvloeiend uit de voor hulpverleners geldende professionele standaard. De commissie stelt vast dat verweerster als waarnemend huisarts de patiënt eenmalig heeft gezien tijdens een visite. Ze heeft de patiënt toen onderzocht, geluisterd naar de darmen van de patiënt en overleg gevoerd met de dienstdoende MDL-arts. Daarnaast heeft zij medicatie voorgeschreven. In het journaal van de patiënt is het overleg met de MDL-arts vastgelegd: iom dd mdl, hetgeen wil zeggen in overleg met de dienstdoende MDL-arts. Als niet aannemelijk wordt gemaakt dat de vermelding in het journaal onjuist is, geldt de lezing zoals in het journaal staat vermeld. Het is niet ongebruikelijk dat een dergelijk overleg niet wordt geregistreerd in het ziekenhuis. Niet alle telefoontjes met de dienstdoende artsen waarmee collegiaal wordt overlegd worden vastgelegd. De commissie gaat er dan ook vanuit dat verweerster daadwerkelijk overleg heeft gepleegd met de dienstdoende MDL-arts. De commissie constateert verder dat uit het journaal blijkt dat er geen sprake was van een geprikkelde buik bij de patiënt. Wel was er sprake van hoogklinkende peristaltiek wat kon duiden op een vertraagde darmfunctie. Op de hoorzitting is verder gebleken dat het braaksel van de eerste keer braken niet was bewaard. Verweerster heeft op grond daarvan niet met zekerheid vast kunnen stellen dat het echt om ontlasting in het braaksel ging. Verweerster heeft vervolgens zekerheidshalve overleg gevoerd met de MDL-arts. In dat overleg werd afgesproken nog niet over te gaan tot een (belastende) opname maar eerst nog een klysma voor te schrijven. Op grond van hetgeen hiervoor is overwogen is de commissie van oordeel dat niet gezegd kan worden dat verweerster niet heeft geluisterd en de klachten van de patiënt niet serieus genomen heeft. Zij heeft de patiënt zorgvuldig onderzocht en overlegd met een MDL-arts. In dat overleg is besloten een afwachtend beleid te voeren. Ook werd afgesproken dat er wel een opname plaats zou vinden als er sprake zou zijn van opnieuw ontlasting braken. De commissie is van oordeel dat verweerster onder de omstandigheden zorgvuldig en Pagina 5

6 professioneel heeft gehandeld. Dat laat onverlet dat klaagster dit anders heeft ervaren. Dat is echter onvoldoende om de klacht gegrond te verklaren. De commissie merkt aanvullend het volgende op: Uit de stukken en uit hetgeen op de zitting aan de orde is gekomen is gebleken dat verweerster vooraf niet was geïnformeerd over de situatie van de patiënt. Verweerster was niet de vaste waarneemster van de eigen huisarts. Die huisarts werkt bovendien met een ander elektronisch patiëntendossier dan waarmee verweerster werkt. Zij had daarom geen toegang tot het medisch dossier van de patiënt. Ook heeft verweerster daardoor haar waarneembericht niet rechtstreeks in het journaal van de patiënt kunnen plaatsen. Zij heeft een handgeschreven waarneembericht gefaxt naar de vaste huisarts van de patiënt. Dit waarneembericht is niet bewaard en verweerster weet daarmee ook niet of haar waarneembericht juist is overgenomen in het journaal. De commissie neemt met instemming kennis van het feit dat verweerster waarneemberichten nu zelf ook bewaart. DE UITSPRAAK De commissie verklaart de klacht ongegrond. Deze beslissing is genomen door: De heer mr. G.J. Bloemendal, voorzitter de heer drs. J.Th. van Leeuwen, huisarts, lid op voordracht van de Huisartsenkring mw. drs. A. Verdam- de Witte, huisarts, lid op voordracht van de Huisartsenkring mw. M. Verhoeven, lid op voordracht van Cliëntenbelang mw. H.E. Vis, lid op voordracht van Cliëntenbelang bijgestaan door mw. mr. S. van Dijk, ambtelijk secretaris. Utrecht, 9 december 2013 namens de commissie: De heer mr. G.J. Bloemendal voorzitter DE REACTIE VAN DE HUISARTS Overeenkomstig artikel 2 lid 5 van de Wet klachtrecht cliënten zorgsector (WKCZ) heeft de huisarts de plicht om binnen een maand na ontvangst van deze uitspraak schriftelijk aan klaagster en aan de klachtencommissie mee te delen of hij naar aanleiding van de uitspraak maatregelen zal treffen en zo ja, welke. Ingeval de huisarts niet binnen een maand aan deze verplichting voldoet, behoort hij dit met vermelding van de redenen te laten weten. Pagina 6