INHOUD 01 AANBIEDING 1. AANBIEDING EN VOORSTEL 2. LEESWIJZER

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "INHOUD 01 AANBIEDING 1. AANBIEDING EN VOORSTEL 2. LEESWIJZER"

Transcriptie

1 JAARREKENING 2015

2

3 INHOUD 01 AANBIEDING 1. AANBIEDING EN VOORSTEL 2. LEESWIJZER 02 JAARVERSLAG 1. BELEID 2. FINANCIËLE POSITIE 2.1. SAMENVATTING PROGRAMMAREKENING 2.2. GRAFISCHE WEERGAVE 2.3. GLOBALE CIJFERMATIGE ANALYSE VAN DE UITKOMST ANALYSE UITKOMST T.O.V. OORSPRONKELIJKE BEGROTING 2.5. ANALYSE UITKOMST 2015 T.O.V. ZOMERNOTA RESERVEPOSITIE 2.7. RESUMÉ 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 1 ALGEMEEN BESTUUR EN ORGANISATIE PROGRAMMA 2 OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID PROGRAMMA 3 ONDERNEMEN PROGRAMMA 4 VERKEER EN OPENBARE RUIMTE PROGRAMMA 5 LEREN EN LEVEN PROGRAMMA 6 SOCIALE ZAKEN, ZORG EN BURGERZAKEN PROGRAMMA 7 SPORT, CULTUUR RECREATIE EN TOERISME PROGRAMMA 8 RUIMTE EN WONEN PROGRAMMA 9 FINANCIERING & ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN 04 PARAGRAFEN PARAGRAAF 1 WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICOBEHEERSING PARAGRAAF 2 ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN PARAGRAAF 3 FINANCIERING PARAGRAAF 4 BEDRIJFSVOERING PARAGRAAF 5 VERBONDEN PARTIJEN PARAGRAAF 6 GRONDBELEID PARAGRAAF 7 LOKALE HEFFINGEN PARAGRAAF 8 SOCIAAL DOMEIN 05 JAARREKENING BALANS 2. OVERZICHT VAN BATEN EN LASTEN TOELICHTINGEN GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER TOELICHTING OP HET OVERZICHT VAN BATEN EN LASTEN 2015 PRESENTATIE ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN VOLGENS BBV 06 BIJLAGE pagina 3

4 01 AANBIEDING PAGINA 4 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

5 01 AANBIEDING pagina 5

6 01 AANBIEDING PAGINA 6 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

7 1 AANBIEDING EN VOORSTEL Hierbij bieden wij u ter vaststelling aan de jaarstukken Dit ter uitvoering van de wettelijke bepalingen (Gemeentewet art. 197 tot en met 201). COALITIEAKKOORD EN COLLEGEPROGRAMMA Voor de uitvoering van deze jaarstukken is het coalitieakkoord vertrouwen in dynamisch Staphorst! en de uitwerking hiervan in het collegeprogramma de basis geweest. Daarnaast legt het college in deze jaarrekening en jaarverslag verantwoording af over de beleidsmatige en financiële resultaten van UITKOMST/RESULTAAT De jaarrekening van de gemeente Staphorst 2015 sluit met een batig saldo van (afgerond). In het volgende hoofdstuk Financiële positie treft u samenvattend aan de belangrijkste cijfers die tot dit resultaat hebben geleid alsmede enkele analyses. LEESKAMER Op de leeskamer zijn overzichten en staten ter inzage gelegd. CONTROLEVERKLARING ACCOUNTANT De jaarrekening 2015 is voorzien van een controleverklaring. PROCES VASTSTELLING JAARSTUKKEN De totstandkoming van de vaststelling van de jaarstukken verliep anders dan gebruikelijk. Doordat een aantal externe partijen binnen het sociaal domein niet tijdig een accountantsverklaring hebben aangeleverd heeft dit er toe geleid dat de behandeling van de jaarstukken 2015 in 2 stappen heeft plaats gevonden. Stap 1 In de commissie onderzoek jaarrekening d.d. 25 mei en in de vergadering van de raad op 6 juni 2015 zijn de volledige jaarstukken 2015 inclusief het concept-accountsverslag behandeld. Stap 2 In de commissie onderzoek jaarrekening d.d. 5 juli is in een extra vergadering het onderdeel sociaal domein besproken. Daarbij werd tegelijk de controleverklaring van onze accountant besproken. Ondanks dit proces was er sprake van een goede samenwerking met de accountant. VOORSTEL Wij stellen u voor: De jaarstukken (jaarverslag en jaarrekening) over het jaar 2015 vast te stellen; Het resultaat groot: toe te voegen aan de reserve zonder bestemming. Staphorst, 24 juni 2016 Het college van burgemeester en wethouders van Staphorst Drs. Th. Segers MBA Burgemeester P. F. G. Rossen MPM Secretaris pagina 7

8 01 AANBIEDING PAGINA 8 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

9 2 LEESWIJZER Burgemeester en wethouders leggen in deze rekening verantwoording af over welk beleid gerealiseerd is in 2015 en welke middelen daarvoor zijn ingezet. Zo kan er worden vastgesteld in hoeverre het gerealiseerde beleid en de ingezette middelen over 2015 afwijken van wat er in de programmabegroting stond geraamd, en wat daarvoor de redenen zijn. De begroting 2015, bijgesteld door wijzigingsbesluiten op de begroting en de zomernota, vormen de basis voor deze rekening De jaarstukken 2015 bestaat uit drie delen. Deel I: jaarverslag 2015 Per programma is vermeld: Wat omvatte het programma? Wie is bestuurlijk verantwoordelijk (portefeuillehouder)? Wat deden we daar voor? = de stand van zaken van de uit te voeren acties; Wat heeft het gekost? Elk programma bevat bovendien een toelichting op de belangrijkste verschillen tussen de (gewijzigde) begroting en de realisatie. De toelichting gaat vooral over de belangrijkste afwijkingen van zowel lasten als baten. Deel II: Jaarrekening 2015 a. Balans met toelichting; b. Toelichting per programma; c. Algemene dekkingsmiddelen en overzichten. Deel III: Losse bijlagen Als losse bijlagen treft u aan: a. De Single information, singel audit (Sisa) verantwoording; b. Goedkeurende controleverklaring van PriceWaterhouseCoopers Accountants N.V.voor zowel getrouwheid als rechtmatigheid; c. Verslagen van de commissie onderzoek jaarrekening. Presentatie resultaatbepaling De resultaatbepaling is als volgt: Bij de rekening worden alle baten en lasten van de programma s geboekt; Vervolgens wordt het resultaat bepaald (saldo van baten en lasten); Daarna wordt het resultaat bestemd (d.w.z. toevoegen of onttrekken aan reserves); Tenslotte wordt het resultaat bepaald. pagina 9

10 02 JAARVERSLAG 2015 PAGINA 10 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

11 02 JAARVERSLAG 2015 pagina 11

12 02 JAARVERSLAG 2015 PAGINA 12 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

13 1 Beleid De basis voor het uit te voeren beleid vormt het coalitieakkoord Vertrouwen in dynamisch Staphorst, welke heeft geresulteerd in een collegeprogramma. Uitvoering hiervan zal plaatsvinden gedurende de jaren In de begroting 2015 zijn te realiseren beleidsdoelen door middel van een dashboardmodel opgenomen. Elk programma kent hierdoor zijn eigen actiepunten en hierover zal per programma een korte voortgang worden gegeven. In dit hoofdstuk geven we u een korte samenvatting van alle actiepunten met bijbehorende stand van zaken STAND VAN ZAKEN ACTIEPUNTEN BELEID 2015: TOTAAL Permanent: 65 Gereed: 60 Gestart, nog niet gereed: 23 Nog niet gestart: 6 Te laat: 24 Als we vervolgens kijken naar de verschillende programma s levert dit het volgende overzicht op: Algemeen Bestuur en Organisatie 2. Openbare Orde en Veiligheid 3. Ondernemen 4. Verkeer en Openbare Ruimte 5. Leren en leven 6. Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken 7. Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme 8. Ruimte en Wonen 9. Financiering en Algemene Dekkingsmiddelen VOORTGANG ACTIEPUNTEN PER PROGRAMMA 2015 Permanent: 65 Gereed: 60 Gestart, nog niet gereed: 23 Nog niet gestart: 6 Te laat: 24 pagina 13

14 02 JAARVERSLAG FINANCIËLE POSITIE 2.1. Samenvatting programmarekening (x 1.000) Realisatie begrotingsjaar Omschrijving programma Baten Lasten Saldo 1. Algemeen Bestuur en organisatie Openbare Orde en Veiligheid Ondernemen Verkeer en Openbare Ruimte Leren en Leven Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme Ruimte en Wonen TOTAAL PROGRAMMA'S 1 T/M Financiën en Algemene Dekkingsmiddelen Algemene Dekkingsmiddelen: * Lokale heffingen * Algemene Uitkeringen * Geldleningen < 1 jaar * Dividend * Saldo financieringsfunctie * Saldo compensabele BTW en uitk. BCF * Overige algemene Dekkingsmiddelen TOTAAL FIN. ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN Onvoorzien SALDO BATEN EN LASTEN MUTATIES RESERVES Programma Programma Programma Programma Programma Programma Programma Programma Programma TOTAAL TOEV. ONTTREKK.RESERVES RESULTAAT PAGINA 14 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

15 2.2. GRAFISCHE WEERGAVE GEREALISEERDE KOSTEN EN BATEN 2015 OP PROGRAMMANIVEAU 0% 0% 2% 1% 7% 5% 0% 6% 54% 25% REALISATIE BATEN 2015 OP PROGRAMMANIVEAU 1. Algemeen Bestuur en Organisatie 2. Openbare Orde en Veiligheid 3. Ondernemen 4. Verkeer en Openbare Ruimte 5. Leren en leven 6. Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken 7. Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme 8. Ruimte en Wonen 9. Financiering en Algemene Dekkingsmiddelen 10. Toevoeging / ontrekking reserve 0% 7% 3% 1% 15% REALISATIE KOSTEN 2015 OP PROGRAMMANIVEAU 19% 6% 30% 15% 4% 1. Algemeen Bestuur en Organisatie 2. Openbare Orde en Veiligheid 3. Ondernemen 4. Verkeer en Openbare Ruimte 5. Leren en leven 6. Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken 7. Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme 8. Ruimte en Wonen 9. Financiering en Algemene Dekkingsmiddelen 10. Toevoeging / ontrekking reserve pagina 15

16 02 JAARVERSLAG GLOBALE CIJFERMATIGE ANALYSE VAN DE UITKOMST Resultaat (x 1.000) Het saldo van baten en lasten geeft een voordelig resultaat van Het resultaat geeft een voordeel van 183 Per saldo toegevoegd aan reserves exclusief resultaat 2014 (zie 2) Onttrekking en toevoeging reserves Af: Onttrekkingen uit de reserves - wegenbeheersplan kosten riolering hoger dan baten 67 - verlichtingsplan fase herstraten Ebbinge Wubbenlaan 2e ged herstraten Gemeenteweg rotonde-spoor revitalisering industrieterrein "de Baarge" onderhoud begraafplaats Staphorst 48 - groot onderhoud sporthal egalisatie subsidie zwembad onderhoud sportvelden VV Staphorst 97 - kosten gem.reiniging hoger dan afvalstoffenheffing kosten afgesloten complexen grondexploitatie 18 - aflossing lening Vitens 81 - automatisering kasschuif NUP pepperflow management informatiesysteem Bij: Toevoegingen aan de reserves - wegenbeheerplan onderhoud gebouwen lager tekort Reestmond voormalige WVG kosten lager dan raming idem hulp in de huishouding idem sociaal domein (3 D's) egalisatie subsidie zwembad 55 - Vechthorst bijdrage 10% verkochte woningen winstneming woningbouw Rouveen West winstneming industrieterrein De Esch verkopen grond en groenstroken zonder boekwaarde 91 - afsluiting woningbouw IJhorst West 39 - voordeel verkoop locatie voormalige Triangel automatisering niet gebruikte dekkingsmiddelen diversen PAGINA 16 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

17 3. Vergelijking: resultaten voorgaande dienstjaren (x 1.000) Rechtmatigheid De rechtmatigheid wordt getoetst aan de hand van het door de raad vastgesteld normenkader. Onder onrechtmatigheid wordt niet verstaan frauduleus handelen, maar heeft de gemeente interne (verordeningen) en externe gestelde richtlijnen niet nageleefd. Bij een aantal programma s is er sprake van toegelichte overschrijdingen. Deze overschrijdingen passen binnen het bestaande beleid van de gemeente Staphorst hetgeen inhoudt dat er geen sprake is van begrotingsonrechtmatigheid. 5. Wet en regelgeving Bij de samenstelling van jaarstukken is de geldende regelgeving op basis van het Besluit Begroting en Verantwoording en de uitleg hiervan in Vraag & Antwoordrubriek van het BBV ( tot en met 2015 toegepast. pagina 17

18 02 JAARVERSLAG ANALYSE UITKOMST T.O.V. OORSPRONKELIJKE BEGROTING (x 1.000) Beginsaldo begroting 40 Resultaat rekening 183 Verschil: positief 143 Globaal kan de positieve uitkomst van de rekening 2015 ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2015 als volgt worden geanalyseerd. I. Nadelen Programma Algemeen Bestuur en Organisatie kosten wisseling burgemeesters 52 hogere toevoeging pensioenvoorziening wethouders 33 bezwaarschriften - hogere kosten derden 26 tijdelijke inhuur raadsgriffier Programma Ondernemen lagere ontvangst reclamemast langs A Programma Verkeer en Openbare Ruimte overschrijding krediet Ebbinge Wubbenlaan 77 asbesthoudende specie sloot Klaas Kloosterweg 100 diverse kleinere uitgaven niet ten laste van reserves Programma Leren en Leven diverse afschrijving schoolgebouwen niet t.l.v. reserve 469 Programma Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken stijging kantenbestand bijstand en IOAW/IOAZ 142 hoger nadeel bijzondere bijstand 66 hogere kwijtschelding gemeentelijke belastingen 14 kinderopvang - hoger huur basisscholen Programma Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme afschrijving sportaccommodatie niet t.l.v. reserve 60 idem afschrijving gymzaal Staphorst Programma Ruimte en Wonen lagere opbrengst leges bestemmingsplannen en omg.verg. fw.bouwplan 87 hogere kosten welstandstoezicht 27 hogere kosten derden bouwcontrole bestuursdwang 187 minder uren ten laste van grondexploitatie Programma Financiën en Algemene dekkingsmiddelen lagere algemene uitkering 93 lagere uitkering deelfonds sociaal domein 300 systeem- en netwerkbeheer - topicus tbv 3D's 55 lager dividend BNG 21 afschrijving gem.huis niet t.l.v. reserve 50 niet geraamde kosten outplacement 41 hogere kosten inhuur derden PAGINA 18 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

19 II. voordelen Programma Algemeen Bestuur en Organisatie lagere personeelslasten en lagere kosten ter vrije besteding B.&W. 63 vergoeding uitvoering salarisadministratie Programma Openbare orde en Veiligheid veiligheidsregio afrekening vergoeding kosten brandweerkazerne lagere kosten rampenbestrijding Programma Ondernemen 2e vrijval General Escrow Fonds 74 hoger dividend N.V.Rendo Programma Verkeer en Openbare Ruimte LNV subsidie ontwikkeling landschap 24 lagere kosten onderhoud derden wijkgroen Programma Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken hogere rijksbijdrage Rijksbudget Wet BUIG en BBZ 32 vangnetregeling Wet BUIG 115 lagere kosten individuele hulp bij het huishouden 298 lager kosten sociaal domein cf. AU 297 lager kosten derden ondersteuning mantelzorg 41 idem Jeugd en Gezin maatwerk 34 lagere kosten derden dienstencentrum en hogere baten 35 lagere kosten jeugd gez.heids.zorg uniform deel 30 hogere begrafenisrechten Programma Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme lagere kosten groenonderhoud sportvelden 20 terugontvangst BTW sp.veld R'vn lagere kosten en hogere huur binnensport 30 lagere uitgaven recreatie en toerisme Programma Ruimte en Wonen lagere kosten derden en hogere baten milieu 240 hoger vergoeding leges welstandstoezocht 30 hoge baten bouwcontrole en handhaving 70 lagere kosten derden vastgoedregistratie 15 geen structurele kosten TOP en BAG 30 leges bouwvergunningen Programma Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken hogere baten BNG fondsen 56 lagere energielasten gem.huis en werkplaats 53 vergoeding DDZ-gemeenten beheer autom. 72 lagere beschikking over voorziening reorganisatie 41 lagere personeelslasten Samenvatting voordelen 2.49 nadelen uitkomst 141 pagina 19

20 02 JAARVERSLAG ANALYSE UITKOMST 2015 T.O.V. ZOMERNOTA 2015 (x 1.000) Op basis van de Zomernota 2015 werd een rekeninguitkomst geprognotiseerd van minus Het definitieve rekeningsaldo: wijkt hier per saldo slechts van af. Binnen de kosten en opbrengsten zijn er wel afwijkingen ten opzichte van de zomernota te melden. I. Nadelen Programma Algemeen Bestuur en Organisatie overschrijding raming kosten wisseling burgemeesters 44 hogere toevoeging pensioenvoorziening wethouders 33 bezwaarschriften - hogere kosten derden 16 tijdelijke inhuur raadsgriffier Programma Verkeer en Openbare Ruimte overschrijding krediet Ebbinge Wubbenlaan 77 asbesthoudende specie sloot Klaas Kloosterweg 100 diverse kleinere uitgaven niet ten laste van reserves Programma Leren en Leven diverse afschrijving schoolgebouwen niet t.l.v. reserve 469 Programma Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken hogere kwijtschelding gemeentelijke belastingen 38 kinderopvang - hoger huur basisscholen Programma Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme afschrijving sportaccommodatie niet t.l.v. reserve 60 idem afschrijving gymzaal Staphorst Programma Ruimte en Wonen leges bestemmingsplannen en omg. verg. afw. bouwplan 33 hogere kosten welstandstoezicht 27 hogere kosten derden bestuursdwang Programma Financiën en Algemene dekkingsmiddelen afschrijving gem.huis niet t.l.v. reserve 50 niet geraamde kosten autplacement 41 hogere kosten inhuur derden PAGINA 20 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

21 II. voordelen Programma Algemeen Bestuur en Organisatie lagere personeelslasten B.&W. 24 lagere kosten ter vrije besteding B.&W. 39 vergoeding gem. Zwartewaterland uitv. sal. adm Programma Ondernemen 2e vrijval General Escrow Fonds 74 hoger dividend NV Rendo Programma Verkeer en Openbare Ruimte lagere kosten onderhoud derden wijkgroen 30 Programma Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken hogere rijksbijdrage Rijksbudget Wet BUIG en BBZ 44 vangnetregeling Wet BUIG 115 lager kosten derden ondersteuning mantelzorg 41 idem Jeugd en Gezin maatwerk 34 lagere kosten derden dienstencentrum en hogere baten 35 geen kosten Thuisbegeleiding 20 lagere kosten jeugd gezh.zorg uniform deel 30 begrafenisrechten Programma Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme terug ontvangst BTW sp.veld R'vn lagere kosten derden binnensportaccommodaties Programma Ruimte en Wonen lagere kosten derden en hogere baten milieu 240 hogere baten bouwcontrole en handhaving 44 geen structurele kosten TOP en BAS 30 leges bouwvergunningen Programma Financiën en Algemene dekkingsmiddelen hogere baten BNG fondsen 56 hogere algemene uitkering (incl.voorg.jaren) 266 lagere energielasten gem.huis en werkplaats 53 hogere vergoeding DSZ gemeenten sys.beh. 44 beschikking over voorziening reorganisatie 41 lagere personeelslasten Samenvatting voordelen nadelen uitkomst 221 pagina 21

22 02 JAARVERSLAG RESERVEPOSITIE Naam stand per winstsaldo 2014 vermeerderingen verminderingen stand per algemene reserves bestemmingsreserves totaal reserves voorzieningen Totaal res. en voorz PAGINA 22 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

23 2.7 resumé a. De jaarrekening 2015 is voorzien van een controleverklaring. b. Het positieve saldo van na bestemming bedraagt 0,5 % van de totale lasten na bestemming = 41 milj. c. Dit jaar is het saldo te analyseren door: 1. Enkele positieve structurele posten: - WMO-hulp in de huishouding; 2. Enkele negatieve structurele posten: - geen; 3. Enkele incidentele voordelen:bouwleges; - dividend nutsbedrijven en verkoop beleggingen. 4. Enkele incidentele nadelen: - kosten die niet ten laste van reserves zijn gebracht; - kosten bestuursdwang en - juridische ondersteuning. d. De reservepositie is bij resultaatbepaling voor bestemming dit jaar toegenomen met bijna 3,7 milj. De hoogte van de voorzieningen is nagenoeg gelijk gebleven. e. Reserve-ontwikkeling 2015 en volgende jaren: Afschrijvingslasten Op basis van het dekkingsplan is bij de vaststelling van de begroting 2015 besloten een zestal reserves met een totaal van 11,5 milj. geheel of gedeeltelijk in te zetten als structureel dekkingsmiddel. Hiervoor is de reserve afschrijving gebouwen 2015 gevormd. Uit deze reserve kunnen de toekomstige jaarlijkse afschrijvingslasten (voor 2015: ) van met name de geactiveerde schoolgebouwen structureel worden gedekt. Omdat het b.p. de Esch-III en het b.p. Rouveen-West-IV inmiddels negatieve boekwaarden kennen zullen de grondverkopen als gerealiseerde winst worden aangemerkt. Conform de d.d. 24 maart 2015 vastgestelde nota Reserves & Voorzieningen worden deze winsten toegevoegd aan de reserve grondexploitatie. Investeringswerken openbare ruimte De komende jaren: 2016 en 2017 zullen de batige saldi voor bestemming worden beïnvloed door investeringen in de openbare ruimte zoals: fietspad Mr. J.B. Kanlaan, herinrichting E. Wubbenlaan (1e deel), zuidelijke ontsluiting CZ Rouveen, herinrichting Staphorst Noord-Oost: fase 1 en 2, herinrichting omgeving station, inrichten Korte Kerkweg, fietssnelweg A-28, ontsluiting industrieterrein Oosterparallelweg, duikers Conradsweg, Dekkersweg en bruggen Staphorst Zuid. Onderhoud accommodaties Daarnaast staan gepland werkzaamheden in kader groot onderhoud aan gemeentelijke gebouwen: gemeente-werkplaats, sporthal en Koning Willem Alexanderschool, raadzaal gem.huis, energiebesparende maatregelen gemeentelijke gebouwen. Diversen Doorontwikkeling ambtelijke organisatie, digitalisering archieven (vanaf 1940), bijdrage aan renovatie zwembad. pagina 23

24 03 PROGRAMMA S PAGINA 24 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

25 03 PROGRAMMA S pagina 25

26 03 PROGRAMMA S PAGINA 26 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

27 PROGRAMMA S PROGRAMMA 1 ALGEMEEN BESTUUR EN ORGANISATIE PROGRAMMA 2 OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID PROGRAMMA 3 ONDERNEMEN PROGRAMMA 4 VERKEER EN OPENBARE RUIMTE PROGRAMMA 5 LEREN EN LEVEN PROGRAMMA 6 SOCIALE Z AKEN, ZORG EN BURGERZAKEN PROGRAMMA 7 SPORT, CULTUUR RECREATIE EN TOERISME PROGRAMMA 8 RUIMTE EN WONEN PROGRAMMA 9 FINANCIERING & ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN pagina 27

28 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 1: ALGEMEEN BESTUUR EN ORGANISATIE PAGINA 28 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

29 PROGRAMMA 1 algemeen bestuur en organisatie pagina 29

30 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 1: ALGEMEEN BESTUUR EN ORGANISATIE 1 Wat omvatte het programma Wie is bestuurlijk verantwoordelijk nr Beleidsterrein Portefeuillehouder 1.1 Bestuursorganen drs. T.C. Segers MBA 1.2 Ambtelijke organisatie ondersteuning mr. dr. S. de Jong 1.3 Samenwerking - Inkoop drs. T.C. Segers MBA B. Krale 1.4 Communicatie (intern extern) mr. dr. S. de Jong B. Jaspers Faijer 1.5 Begroting Controlling mr. dr. S. de Jong PAGINA 30 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

31 2 wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties REKENING 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Constructieve houding ambtelijke organisatie. Attitude ten opzichte burger is: ja, mits i.p.v. nee, tenzij. Permanent en Openingstijden/ dienstverlening en klacht- en verbeterlijn. Openingstijden: Vragen naar de wensen en behoeften van de burgers. Voorstel 4-jaarlijks uit te voeren. Op basis van de uitkomsten wordt een voorstel over de openingstijden gedaan Nieuwe openingstijden zijn vanaf 17 februari 2015 ingevoerd voor de duur van een halfjaar. Dienstverlening: Vragen naar de wensen en behoeften van de burgers. Voorstel 4-jaarlijks uit te voeren. Op basis van de uitkomsten wordt een voorstel over het instellen van een klacht- en verbeterlijn gedaan Doorstart op met een nieuwe projectleider. Op heeft het MT besloten in samenwerking met Rightstyle een ronde tafel event te organiseren. Voorstel over de verbeterlijn is op 21 december in het college geweest Visie op dienstverlening. Uitwerken visie volgens projectplan Sterk in Dienstverlening. Onderwerpen over dienstverlening uit coalitieakkoord zullen daar deel van uit maken. De projectorganisatie die daarvoor is ingericht levert een uitvoeringsprogramma dienstverlening voor de komende jaren a.d.h.v. een 5-tal deelprojecten Om een vervolg te geven aan het opgezette project Dienstverlening is er vanaf medio maart 2015 gewerkt aan de invulling van een projectplan en een wijze waarop er invulling aan de deelprojecten gegeven kan worden. Eind augustus bleek dat er buiten het project om veel ontwikkelingen waren die allemaal in meer of mindere mate invloed hebben op het project. Op dat moment is besloten om het project tijdelijk op te schorten totdat er duidelijkheid is over hoe het project Dienstverlening zich verhoudt tot alle ontwikkelingen. Eind 2015 is hier duidelijkheid over gekomen en het project wordt nu weer opgezet en zal binnenkort tot uitvoering komen. Het deelproject Burgerkracht is vastgesteld door de Raad en is in uitvoering Inbrengen van (praktijk) ervaring uit het werkveld bij commissies. Verkeersadviescommissie: vooraf overleg. Permanent. Andere commissies: bemensing uit het werkveld. Permanent Ontwikkelen strategisch personeelsbeleid. Ontwikkelen van competenties, mogelijkheid bieden tot bijscholing en ontwikkelen strategische samenhang van de onderdelen In juli 2015 door het college vastgesteld. Implementatie en uitvoering najaar 2015 en Implementatie NUP. In uitvoering Digikoppeling en Nieuw Handelsregister geïmplementeerd. Koppeling BAG/WOZ, BRK en BGT gereed. Permanent Gereed Gestart, nog niet gereed Nog niet gestart Te laat pagina 31

32 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 1: ALGEMEEN BESTUUR EN ORGANISATIE 2 VERVOLG: wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties REKENING 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Opstellen informatie veiligheids beleid. In samenwerking met de gemeenten Dalfsen en Zwartewaterland is een start gemaakt met opstellen organisatiebreed informatiebeleid. Vervolgstappen zijn een risicoanalyse, stappenplan en het opstellen van deelplannen voor GBA, Suwinet, BAG en DigiD Het gezamenlijke informatiebeleid o.b.v. Baseline informatiebeveiliging Ned. Gemeenten (BIG) is opgesteld. Beleid en uitvoeringsplannen zijn eind 2015 door het college en MT vastgesteld. Opnemen afzonderlijke alinea in jaarverslag. Jaarrek '14 Met ingang van jaarrekening Invoering BGT. Er dient sprake te zijn van een ingerichte registratie en werkende uitwisseling aan het SVB-BGT Staphorst is aangesloten op de landelijke voorziening. Optimalisering bestanden Wordt in eigen beheer uitgevoerd Het behouden van eigen democratische legitimatie. Raad wordt in vroeg stadium geïnformeerd op hoofdzaken en beleidsvoornemens. Periodiek en onafhankelijk van andere informatie wordt verslag gedaan van overleg tussen samenwerkende organisatie. Permanent. Permanent Het uitstralen van identiteit van Staphorst Realistische aanpak samenwerking andere gemeenten Vergroten onderaanneming. Kernwoorden daarbij zijn: landbouw, natuur, (maak) industrie en historie. Bestaande samenwerkingen blijven vooralsnog in stand met intentie slim samenwerken. Verkenning uitvoeren naar de mogelijkheden tot samenwerking bij de drie decentralisaties met Steenwijkerland, Zwartewaterland, Meppel en Westerveld. Voor de bedrijfsvoering worden gesprekken gevoerd met Zwartewaterland en Steenwijkerland. Per project en rekening houdend met een aantal voorwaarden zal een keuze worden gemaakt om opdracht in kleinere porties te verdelen. Permanent. Permanent De resultaten van de 1e verkenning zijn in 2014 bekend De resultaten van de 1e verkenning zijn in 2014 bekend. Permanent. PAGINA 32 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

33 2 VERVOLG: wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties REKENING 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Redelijke en billijke eisen bij inkoop en aanbesteding. Toepassing volgens voorschriften uit de Gids Proportionaliteit vormen het max. te stellen eisen, voorwaarden etc. Waar mogelijk social return on investment (SROI) bij trajecten vanaf Permanent. Permanent. In een beleidsnotitie zullen de concrete streefdoelen uitgewerkt worden Definitieve rapportage afstudeeropdracht Samenwerking inkoop en aanbesteding SSZ is opgeleverd. Als vervolg hierop wordt dit punt opgepakt Helder kader creeren en communiceren naar burgers en ondernemers, door middel van o.a. Burgerparticipatie. Er komt een Beleidsnota Burgerparticipatie. Daarin wordt o.a. in opgenomen: het betrekken burgers, verenigingen, raden en vertegenwoordigers in het voortraject bij het vormen van beleid. Deelname aan kennistafels door betrokken burgers (zie 1.4.2) en hierbij helder en correct aangeven in hoeverre zij zeggenschap en invloed hebben. 4e kw e kw 2014 Beleidsnota Burgerkracht is op 23 juni 2015 vastgesteld door de raad. Het uitvoeringsprogramma is in werking. In de nota Burgerkracht staat het instrumentarium genoemd, waaronder de kennistafel. Goed functionerende en georganiseerde wijk- en dorpsraden worden gefaciliteerd i.h.k.v. handelingsvrijheid. Zie e kw 2014 Via de nota Burgerkracht heeft de raad budget beschikbaar gesteld om een pilot op te starten waarmee dorps- en wijkraden worden gefaciliteerd Creëren van Kennistafels. Voorstel wat hier onder wordt verstaan en wie mag deelnemen. Zie Met inachtneming van de nota Burgerkracht wordt de eerste versie van de notitie aangepast Communicatievisie ontwikkelen Handelingsvrijheid dorps- en wijkraden. Opstellen van en uitvoering geven aan Strategisch Communicatieplan. Concreet voorstel met handelingsvrijheid binnen kaders en verantwoording achteraf. Zie Het Strategisch communicatie plan is in augustus 2015 door het college vastgesteld, uitvoering zal plaatsvinden gedurende de jaren Het college heeft op 29 september een akkoord gegeven op de voorwaarden waaronder we in 2016 een pilot Wijkbudget gaan uitvoeren Doorontwikkeling P&C cyclus. Onderzoeken Smart maken kaders en doelen in begroting, Leesbaarheid vergroten in de documenten door toepassing dashboardmodel, gebruik management informatiesysteem en verwerken adviezen BBV. Digitaal beschikbaar stellen financiële (beleids) informatie Zomernota is ingevoerd. Begrotingsapp is klaar. Implementatie Management informatie systeem Herziening financiële verordening. Nieuwe VNG modelverordening dient als basis Laatste fase bestuursopdracht P & C werkgroep. pagina 33

34 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 1: ALGEMEEN BESTUUR EN ORGANISATIE B Investeringen Omschrijving (bedragen x 1.000) Raming Investering Beschikbaar gestelde kredieten Werkelijke invest. in het boekjaar Totaal investering t/m boekjaar 1. Vervangingsinvesteringen Huisvesting gemeentetehuis: Vervanging meubilair gemeentehuis Groot onderhoud gemeentewerkplaats Huisvesting gemeentewerkplaats: Groot onderhoud gemeentewerkplaats Uitbreidingsinvesteringen Organisatie: E-overheidsvoorzieningen (krediet van 2009 en 2010) Diversen: Automatisering - vervangingsinvesteringen Aanpassing huisstijl Nota burgernet 30 Onderzoek ex.art.213a GW RO Huisvesting gemeentewerkplaats: Uitbreiding gemeentewerkplaats 120 PAGINA 34 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

35 3 wat HEEFT HET GEKOST Bedragen x Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjr. Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res Resultaat na bestemming Te verklaren verschil -25 N.D De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Raad Wisseling burgemeester 44 *1 B&W Lagere personeelslasten 24 Lagere bestuurs- en onderzoekkosten 39 Hogere toevoeging pens. voorz. weth. 33 *1 Overige verschillen programma N.D. *1 De nadelen zijn een gevolg van bovengenoemde met *1 aangemerkte niet geraamde incidentele uitgaven. Bij de samenstelling van de begroting en de zomernota waren deze kosten niet bekend. pagina 35

36 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 2: OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID PAGINA 36 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

37 PROGRAMMA 2 OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID pagina 37

38 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 2: OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID 1 Wat omvatte het programma Wie is bestuurlijk verantwoordelijk nr Beleidsterrein Portefeuillehouder 2.1 Openbare Orde en Veiligheid drs. T.C. Segers MBA 2.2 Brandweer en Rampenbestrijding drs. T.C. Segers MBA 2.3 Overige maatregelen openbare orde drs. T.C. Segers MBA PAGINA 38 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

39 2 wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties begroting 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Voldoende wijkagenten, zichtbaar en actief. Als onderdeel in Integraal Veiligheidsplan opnemen. 1e kw 2015 Maakt onderdeel uit van het Integraal Veiligheidsplan is vastgesteld in de Raad van april Waardering brandweervrijwilligers en behoud kazerne huidige locatie Vinger aan de pols houden bij intergemeentelijke samenwerking Veiligheidsregio Stimuleren en ondersteunen veiligheid bij uitgaan Preventieve voorlichting veiligheid en inbraak Onderzoek en mogelijkheden cameratoezicht invalswegen Toezicht en handhaving ketenbeleid. Inzetten voor behoud huidige brandweerkazerne en ambulancepost, binnen kaders Veiligheidsregio. Uitdragen van de eigenheid, de kwetsbaarheid en identiteit van de gemeente. Oog voor hulpverlening aan kleinschalige ongevallen door hulpdiensten. Gezamenlijke verantwoordelijkheid publiek, Horecaondernemers, politie en gemeente. Waar nodig handhaven. In het Integraal Veiligheidsplan opnemen dat burgers worden voorgelicht over preventieve maatregelen. Nadat glasvezelnetwerk operationeel is wordt dit in samenwerking met ICC onderzocht. Evaluatie ketenbeleid. Voorkeur voor preventie; bij excessen toezicht en handhaving. Wildkamperen: waar nodig actief toezicht en handhavend optreden. Ketenbeleid: alcohol wordt uit het Ketenbeleid gehaald en overgebracht naar Integraal Preventie en Handhavingsplan Alcohol. Permanent. Permanent. Permanent. Permanent. Permanent In regionaal verband is er een haalbaarheidsstudie verricht, een businesscase is opgeleverd. In de eerste helft van 2016 zal een keus gemaakt worden mbt de aanbieders Evaluatie ketenbeleid is op 26 januari 2016 in de raad besproken. Permanent Gebruik burgernet en AED. Stimuleren van het gebruik van Burgernet en het stimuleren van een dekkend netwerk van AED's. 1e kw 2015 In de Staphorster wordt een artikel opgenomen waarin aandacht gevraagd voor Burgernet. De raad heeft in januari 2015 informatie ontvangen over het dekkende netwerk van de AED's Brandweerkazerne Staphorst Ambulancepost Lichtmis met aanrijtijden binnen de normen. Behoud van brandweerkazerne. Permanent. Behoud ambulancepost. Permanent. Aanrijtijden binnen de normen. Permanent. Permanent Gereed Gestart, nog niet gereed Nog niet gestart Te laat pagina 39

40 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 2: OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID B Investeringen Omschrijving (bedragen x 1.000) Raming Investering Beschikbaar gestelde kredieten Werkelijke invest. in het boekjaar Totaal investering t/m boekjaar 1. Vervangingsinvesteringen APV Drank en horeca - project smart connection Uitbreidingsinvesteringen n.v.t. PAGINA 40 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

41 3 wat HEEFT HET GEKOST Bedragen x Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjr. Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res Resultaat na bestemming Te verklaren verschil 13 V.D De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Ramp. best. training/oefening rampenbestrijding V.D. Evenals voorgaande jaren zijn deze kosten lager dan geraamd. pagina 41

42 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 3: ONDERNEMEN PAGINA 42 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

43 PROGRAMMA 3 ONDERNEMEN pagina 43

44 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 3: ONDERNEMEN 1 Wat omvatte het programma Wie is bestuurlijk verantwoordelijk nr Beleidsterrein Portefeuillehouder 3.1 Handel, ambacht en Industrie, dienstverlening B. Krale 3.2 Handel, ambacht en Industrie, Sociaal werkgever- en ondernemerschap B. Krale 3.3 Bedrijventerrein en Haven B. Krale 3.4 Marktgelden B. Krale 3.5 Nutsbedrijven drs. T.C. Segers MBA 3.6 Agrarische Zaken Plattelandsontwikkeling B. Jaspers Faijer PAGINA 44 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

45 2 wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties begroting 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Creëren veilige omgeving om te ondernemen. Momenteel onvoldoende draagkracht voor parkmanagement. Aansluiten bij lokale platforms en ICC die bij doorontwikkeling tot parkmanagement kunnen leiden. 1e kw permanent Permanent Inzetten bedrijvencontactpersoon / accountmanager. Voorstel tot invulling geven aan bedrijfscontactpersoon / accountmanager. begin 2015 Het functieprofiel is gereed. De waardering van de functie moet nog plaatsvinden. Vervolgens kan de werving opgestart worden. Bij uitvoering Participatiewet koppeling van de bedrijvencontactpesoon / accountmanager met het team voorzieningen afd. Samenleving. Permanent Aansluiten bij platform ondernemers en werkgevers. Werkgeversplatform Meppel / Staphorst. Wij zijn al sinds jaren aangesloten bij het WAMS Kennisdeling. College gaat maandelijks op werkbezoek bij bedrijven. Uitvoering geven aan inkoop- en aanbestedingsbeleid: > worden waar mogelijk en per aanbesteding eisen aan social return gesteld. Permanent. Permanent. Evaluatie aanbestedingsbeleid in Startende ondernemers Bewustwording ondernemers mogelijkheden lokale jeugd. In overleg met lokale bedrijfsleven bezien of een gezamenlijke bijeenkomst over sociaal ondernemerschap en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen kan worden georganiseerd. Onderzoeken vernieuwend ondernemerschap (maakindustrie en zzp ers) onder aandacht te brengen in samenwerking met de Regio Zwolle en met Kennispoort Regio Zwolle. Bedrijvencontactpersoon / accountmanager kan startende ondernemers faciliteren. Regeldruk verminderen. Open dagen bedrijven kunnen ondersteunen om jongeren en bedrijven met elkaar in contact te brengen Zal in 2016 door de aan te stellen accountmanager opgepakt worden. Daarnaast krijgt dit onderwerp een plek in het op te stellen Economisch Actieprogramma Krijgt een plek in het Economisch Actieplan (2016). Permanent. Permanent. Permanent Gereed Gestart, nog niet gereed Nog niet gestart Te laat pagina 45

46 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 3: ONDERNEMEN 2 VERVOLG: wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties begroting 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Social return gemeente Behoefte aan ruimte op industrieterreinen in kaart brengen Informerende rol bij uitbreiding haven Meppel Borging agrarische bedrijven in buitengebied. Participatieplaatsen conform het Sociaal Akkoord in de gemeentelijke organisatie realiseren. College houdt rekening met realiseren van beschutte werkplekken. Voordat de Esch-0 en Oosterparallelweg wordt aangelegd wordt raad overzicht verstrekt nog uitgeefbare kavels op andere industrieterreinen. Behoefte aan ruimte op industrieterreinen in kaart brengen. Overleg met de Provincie over mogelijkheden realiseren van de locatie Uithofsweg voor plaatselijke ondernemers. College speelt alert in op ontwikkelingen en neemt raad mee in proces. Voorkomen uitbreiding van natuurgebieden. Permanent. Permanent De raad is eind 2015 geïnformeerd over de stand van zaken De raad is eind 2015 geinformeerd over de stand van zaken Hierover zijn gesprekken met de provincie gevoerd. Permanent. Permanent Vervullen van stimulerende rol glasvezelnetwerk. Voor het buitengebied en de Streek wordt getracht dit onder te brengen in projecten Project loopt, eerste helft 2016 wordt een keus gemaakt mbt de aanbieders Opstellen akkoord Samen werkt Beter. Het bevorderen van synergie tussen economie en ecologie met als doel versterking platteland Mogelijkheden onderzoeken en evt meenemen in R&T en Economie uitwerking. B Investeringen Omschrijving (bedragen x 1.000) Raming Investering Beschikbaar gestelde kredieten Werkelijke invest. in het boekjaar Totaal investering t/m boekjaar 1. Vervangingsinvesteringen 2. Uitbreidingsinvesteringen Samenwerking innovatiebeleid regio Zwolle PAGINA 46 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

47 3 wat HEEFT HET GEKOST Bedragen x Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjr. Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res Resultaat na bestemming Te verklaren verschil 82 V.D De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. 2e vrijval General Escrow Fonds 74 *1 hoger dividend N.V.Rendo 24 *2 overige verschillen programma V.D. 82 V.D. *1 CBL De Vennootschap 2e vrijval General Escrow Fonds. De eerste vrijval van 50% ad in in 2011 ontvangen. De tweede vrijval is totaal 326 miljoen. Hiervan heeft de gemeente Staphorst ontvangen. Na deze laatste agio-uitkering resteert in de escrow nog een bedrag van 113 miljoen. *2 Dividend N.V. Rendo was voor 2015 te laag geraamd. De raming voor 2016 is ruim hoger. pagina 47

48 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 4: verkeer en openbare ruimte PAGINA 48 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

49 PROGRAMMA 4 verkeer en openbare ruimte pagina 49

50 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 4: verkeer en openbare ruimte 1 Wat omvatte het programma Wie is bestuurlijk verantwoordelijk nr Beleidsterrein Portefeuillehouder 4.1 Wegen, straten pleinen en verkeersmaatregelen B. Krale mr. dr. S. de Jong 4.2 Openbaar vervoer mr. dr. S. de Jong 4.3 Parkeren mr. dr. S. de Jong 4.4 Waterbeheersing B. Krale 4.5 Natuur en Landschap B. Jaspers Faijer 4.6 Openbaar groen B. Krale 4.7 Riolering B. Krale PAGINA 50 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

51 2 wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties begroting 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Opstellen gemeentelijk verkeers- en vervoerplan (GVVP) of verkeerscirculatieplan Verbetering en verplaatsing open afritten A-28. In begroting 2015 opnemen Er is een projectplan Verkeersplan gemeente Staphorst opgesteld. Hierin zijn verschillende onderwerpen opgenomen die in het coalitieakkoord benoemd zijn. Raadplegen uitgevoerde onderzoeken Haalbaarheidsonderzoek loopt. Overleg Rijkswaterstaat en Provincie. Zie Haalbaarheidsonderzoek wordt het eerste kwartaal 2016 aan het college aangeboden Het onttrekken van zwaar verkeer uit wijken naar Industrieweg / de Baarge / Oosterparallelweg. Inventarisatie van mogelijkheden na afronding van het project Herinrichting Gemeenteweg Maakt onderdeel uit van het verkeersplan, die nog opgesteld moet worden Waarborgen continuïteit voortgang verbetering verkeersontsluiting CZ. Voorstel aan Raad Voorstel raad 7 april Uitvoering najaar Fietsvriendelijker maken centrum Staphorst Aanpak onveilige verkeerssituaties. Wordt meegenomen bij actualisatie beleidsplan fietspaden. Notitie over de voor- en nadelen van haaks parkeren en consequenties bij wijzigen, opname in GVVP (zie ) Onderdeel verkeersplan. Permanent aandachtspunt bij uitvoering projecten (voor zover van toepassing) Verbetering verkeersveiligheid en doorstroming Stovonde. Inventarisatie bestaande onderzoeken Onderdeel verkeersplan Realisatie op- en afritten A28. Na overleg komt rapportage bij aanbiedingsbrief begroting Zie Zie Aanpassing spoorwegovergang Gorterlaan Onderzoek uitbreiding carpoolplaats Lichtmis en Staphorst. Rapportage stand van zaken Info eerste helft 2016 naar de raad (overleg Prorail loopt). Carpoolplaats Lichtmis: Is in onderzoek Is permanent onderwerp van aandacht. Carpoolplaats Staphorst: In het uitbreidingsplan voor de Lidl wordt een carpoolplaats bij de afrit A28 opgenomen Gekoppeld aan ontwikkelingen Lidl. Permanent Gereed Gestart, nog niet gereed Nog niet gestart Te laat pagina 51

52 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 4: verkeer en openbare ruimte 2 VERVOLG: wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties begroting 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Ontwikkeling fietspad Achthoevenweg/ Kanlaan. Achthoevenweg: is al afgerond Afgerond. Kanlaan: start 2014; doorlooptijd t/m Is in voorbereiding, start realisatie in Ontwikkeling fietspaden zodat aansluiting ontstaat met fietspaden buurgemeenten Verkennen kavelruil bij fietsroutes i.v.m. veiligheid. Meenemen bij de actualisering van het Beleidsplan fietspaden: Fietspad Heerenweg (ontwikkeling en verbetering). Fietssnelweg langs A-28 tussen Gorterlaan en Lichtmis. Is gedaan bij fietspad Kanlaan. Anderen plannen maken geen deel uit van een ruilverkaveling Onderdeel verkeersplan. Permanent Bereiken toegankelijk en bereikbaar openbaar vervoer voor een ieder. Aanleg ontbrekende bus instap-plateaus Bij herinrichtingen is dit een continue aandachtspunt. Overleg met Prov., Pro Rail en NS over komst NS- station. In 2014 moet blijken of het realistisch is Onderzoeken lopen, raad is in januari 2016 geinformeerd over de stand van zaken Behoud en efficiënte van de openbaar vervoersverbinding met aandacht voor lijn Behouden voldoende ruime parkeergelegenheid Gratis parkeren blijft gewaarborgd Parkeernorm 2.0 instellen Bij nieuwe plannen voorkomen haaks parkeren. Rapportage over lopend onderzoek naar o.a. buslijn 40. Wordt ondersteund zoals bij bedrijven, ondernemerszin en middenstand (zie ). Daar waar mogelijk door het sluiten van privaatrechtelijke overeenkomsten. Bij nieuwe plannen zal dit ingesteld worden. Bij in ontwikkeling zijnde plannen wordt onderzocht of er mogelijkheden zijn om de norm te verruimen. Drukke wegen: voorkomen. Rustige woonstraten: geen probleem Er is permanente aandacht voor buslijn 40. Permanent. Permanent Permanent. Permanent Voldoende parkeerruimte bij nieuwe winkels. Zal als eis worden gesteld (zie 4.3.1). Permanent Opstellen GRP. Een nieuw Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) opstellen. Periode Raadsbehandeling eerste helft PAGINA 52 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

53 B Investeringen Omschrijving (bedragen x 1.000) Raming Investering Beschikbaar gestelde kredieten Werkelijke invest. in het boekjaar Totaal investering t/m boekjaar 1. Vervangingsinvesteringen Materialen en voertuigen: Aanhangstrooier nr Sneeuwploeg nr Bestelbus express 19-BK-DZ Bestelbus gesloten 76-BK-FX Vijzelbak incl. borstelinstallatie voor tractor Uitbreidingsinvesteringen Wegen: Wegenbeheersplan jaarschijf Onderzoek halteplaats NS Zuidelijke onsluiting CZ Rouveen (2013 en 2015) Fietspad Mr. JB Kanlaan Evenboersweg Herinrichten J.C. van Andelweg Reconstr. + fietsp. Achthoevenweg J.J. Gorterlaan (van 2010) Herstructurering De Baarge (krediet van 2010) Herinrichting Ebbinge Wubbenlaan provinciale bijdrage -238 Carpoolplaats De Lichtmist Verkeersplan opstellen (krediet van 2012) Verkeerscirculatieplan Voorber. herinr. Gem.weg rotonde-spoor Herinrichting Gemeenteweg (rotonde-spoor) Uitbreiding openbare verlichting Parkeerplaats SC Rouveen 25 Groenvoorz. langs wegen - opkronen bomen Flora en faunawet: viaduct Dekkersweg 40 en vern.gedr.code Riolering: Herinrichting Gemeenteweg (rotonde-spoor) Riolering Oude Rijksweg Gemeenteweg af: provinciale pmjp subsidie -123 Prog. Gem. watertaken GRP Gemeentelijk rioleringsplan (incl.bakkerslaan) Gemeentelijk rioleringsplan Gemeentelijk rioleringsplan Gemeentelijk rioleringsplan pagina 53

54 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 4: verkeer en openbare ruimte PAGINA 54 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

55 3 wat HEEFT HET GEKOST Bedragen x Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjr. Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res Resultaat na bestemming Te verklaren verschil -284 N.D De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Wegen Kleine investeringen wegen niet t.l.v. reserve 156 *1 Overschrijding krediet Ebbinge Wubbenlaan 77 *2 Verw. asbesthouden baggerspecie Kl.Kl.weg 100 *3 Inhuur trekker en chauffeur 67 *4 Minder eigen uren tractie t.l.v. wegen 80 *4 Lagere kosten derden wijkgroen 30 Overige verschillen programma N.D. *1 Investeringen wegen of incidentele uitgaven, geraamd ten laste van reserve: Bij beschikbaar stellen krediet is er vanuit gegaan dit te dekken uit een reserve. Gelet op de rekeninguitkomst zijn de werkelijke uitgaven ten laste van de exploitatie gebracht en niet onttrokken uit de reserve. De huidige stand van deze reserves blijven gehandhaafd. Ook is het dan mogelijk om in de toekomst iets minder aan de desbetreffende reserves toe te voegen. *2 Betreft een overschrijding van het in juni 2015 beschikbaar gestelde krediet, veroorzaakt doordat al het asfalt als teerhoudend afgevoerd moest worden omdat de gelaagdheid toch wisselvalliger was dan de boringen aangaven. Onder het asfalt bleken ook nog oude klinkers te zitten die afgevoerd moesten worden. Dit alles was niet voorzien in het bestek. De aankoop van m2 voor aanleg plateau is ook ten laste van dit krediet gebracht. *3 Dit betreft asbesthoudende baggerspecie van een sloot langs de Klaas Kloosterweg en is in 2013 al gemeld bij de najaarsrapportage. Een en ander heeft zo lang geduurd omdat de specie moest indrogen voor monstername. *4 De trekker is tegen het einde van het 4e kwartaal geleverd. Hierdoor zijn de kosten inhuur trekker hoger en de uren eigen trekker t.l.v. bermonderhoud wegen lager. Aangezien de trekker praktisch geheel gebruikt is voor onderhoud bermen wegen zijn de brandstofkosten ten laste van deze post gebracht. pagina 55

56 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 5: LEREN EN LEVEN PAGINA 56 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

57 PROGRAMMA 5 leren en leven pagina 57

58 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 5: LEREN EN LEVEN 1 Wat omvatte het programma Wie is bestuurlijk verantwoordelijk nr Beleidsterrein Portefeuillehouder 5.1 Onderwijs mr. dr. S. de Jong PAGINA 58 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

59 2 wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties begroting 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt In beeld brengen gevolgen Wet Passend Onderwijs. Opstellen plan van aanpak nadat met scholen nader verkend is wat mogelijk en wenselijk is. jul-05 Afgewerkt november Overdracht schoolgebouwen. Overleg met scholen over goede overdracht Permanent. Dmv een nieuwe leerlingenprognose de gebouwen meenemen in een gemeentelijk vastgoedvisie MJOP wordt door gemeenten uitgevoerd. Permanent Handhaven combinatiefunctionaris In stand houden kleine scholen d.m.v. Staphorster Maat Onderzoek mogelijkheden zwemonderwijs i.k.v. veiligheid. Mocht regeling sport en bewegen in de buurt ophouden dan loopt de voortzetting buurt- beweeg-/sportcoach gevaar. Behouden school in IJhorst door o.a. medegebruik. Overleg met scholen over behoefte zwemonderwijs. Permanent. Permanent Een orientatie leert dat scholen geen behoefte hebben. College/raad worden middels memo geïnformeerd Burgerschapsvorming op agenda Lokaal Educatief Overleg. Wordt uitvoering aan gegeven waarbij ook de toekomstige maatschappelijke stage wordt betrokken Permanent. Permanent Gereed Gestart, nog niet gereed Nog niet gestart Te laat pagina 59

60 03 PROGRAMMA S PROGRAMMA 5: LEREN EN LEVEN B Investeringen Omschrijving (bedragen x 1.000) Raming Investering Beschikbaar gestelde kredieten Werkelijke invest. in het boekjaar Totaal investering t/m boekjaar 1. Vervangingsinvesteringen Koning Willem Alexandereschool groot onderhoud 2. Uitbreidingsinvesteringen Multifunctionele combischool Rouveen af: provinciale pmjp bijdrage -150 (financiële afronding was 2013 wordt 2016) P.Z.-school - uitbreiding van Koning Willem Alexanderschool onderhoud Koning Willem Alexanderschool - uitbreiding PAGINA 60 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

61 3 wat HEEFT HET GEKOST Bedragen x Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjr. Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res Resultaat na bestemming Te verklaren verschil -422 N.D De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Ond.wijs Afschrijvingen niet t.l.v. reserve 469 *1 Lagere kapitaallasten m.n. PZ-school 38 *2 Overige verschillen programma N.D. *1 Bij het dekkingsplan voor de begroting 2015 is besloten om, voor zover nodig de afschrijvingslasten van diverse gemeentelijke gebouwen ten laste te brengen van de reserve onderhoud gemeentelijke gebouwen. Gelet op het voordelig rekeningsaldo is dit in 2015 niet gedaan. *2 De lagere afschrijvingslast komt doordat de bijdrage aan het bestuur van de PZ-scholengemeenschap eind 2015 is betaald. pagina 61

62 03 PROGRAMMA S programma 6: sociale zaken, zorg en burgerzaken PAGINA 62 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

63 PROGRAMMA 6 sociale zaken, zorg en burgerzaken pagina 63

64 03 PROGRAMMA S programma 6: sociale zaken, zorg en burgerzaken 1 Wat omvatte het programma Wie is bestuurlijk verantwoordelijk nr Beleidsterrein Portefeuillehouder 6.1 Bijstandsverlening B. Krale 6.2 Gemeentelijk armoede en schuldenbeleid B. Krale 6.3 Re-integratie- en participatievoorzieningen ogv Participatiewet B. Krale 6.4 Ouderenzorg B. Jaspers Faijer 6.5 Jeugdzorg mr. dr. S. de Jong 6.6 Sociaal Cultureel Werk F. Jaspers Faijer 6.7 Gezondheidszorg drs. T.C. Segers MBA mr. dr. S. de Jong 6.8 Vreemdelingen B. Jaspers Faijer 6.9 Kinderopvang mr. dr. S. de Jong 6.10 Burgerzaken drs. T.C. Segers MBA 6.11 Begraven drs. T.C. Segers MBA PAGINA 64 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

65 2 wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties begroting 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Steuntje in de rug voor de minima. Oprichten Fonds Deelname Maatschappelijke Activiteiten (FDMA). Voor zover binnen de mogelijkheden Het voorstel is op 8 december in het college geweest. Besproken in de raad en op besluitvormend in de raad Zoveel mogelijk mensen aan het werk krijgen d.m.v. aanbieden re-integratie-activiteiten Het leveren van tegenprestatie door personen met uitkering Invoering Decentralisatie WMO - AWBZ. Onderzoek vormgeving huidige Wsw voorziening en samenwerking op voorzieningen-nivo. I.k.v. Participatiewet invoering beleidsplannen, verordeningen, administratieve systemen, capaciteit etc. Voorstel bij invoering maatregelen Participatiewet. WMO-beleid gestalte geven in samenwerking met lokale partijen. Oprichten netwerkorganisatie CWO, tweede schil + Kernteam Op 17 december 2015 heeft het AB Reestmond besloten over de toekomstvisie Reestmond. Het oordeel van de 4 betrokken gemeenteraden is daarbij betrokken Zijn vóór vastgesteld Is inmiddels ingevoerd Na invoering van het beleid wordt hier uitvoering aan gegeven Vanaf is deze in gang gezet. Verder vormgeven aan Kernteam en tweede schil. Verder vormgeven aan koppeling tussen zorg en maatschappelijke ondersteuning Hier wordt nu permanent aandacht aan gegeven. Na invoering van het beleid wordt hier uitvoering aan gegeven. Kostenreductie vervoersstromen naar daginstellingen voor groepsbegeleiding. Herzien huidig systeem huishoudelijke hulp Het college heeft op ingestemd met de regionale vervoervisie van de regio IJssel-Vecht. Er wordt toegewerkt naar een regionale inkoop van de maatwerkvervoersvoorziening per en er is ingestemd met de intentie voor een gezamenlijke aanbesteding van het leerlingenvervoer en Wmo-maatwerkvervoer per Het omzetten van het huidige systeem naar een algemene voorziening biedt geen meerwaarde en druist in tegen de laatst bekende jurisprudentie. Gemeenten zijn en blijven verantwoordelijk voor het aanbieden van de functie Hulp bij het huishouden Identiteitsgebonden zorginstellingen toegang geven tot de zorg. Mogelijkheid bieden om in te schrijven De mogelijkheid is altijd aanwezig bij een aanbesteding. Permanent Gereed Gestart, nog niet gereed Nog niet gestart Te laat pagina 65

66 03 PROGRAMMA S programma 6: sociale zaken, zorg en burgerzaken 2 VERVOLG: wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties begroting 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Hogere frequentie van bijeenkomsten tussen kerken en gemeente. Meer overleg en samenwerking met de Diaconieën i.k.v. het netwerk rondom Centrum Werk en Ondersteuning en het predikantenoverleg. Zie ook Bij oprichting CWO heeft dit plaatsgevonden en is nu een continue proces Het behouden van zorg en wonen in woonkernen. In elke kern wordt een woonservicegebied gerealiseerd met dagbesteding als een van de voorzieningen Zowel in Rouveen, Staphorst als IJhorst lopen er initiatieven Het open staan voor aanvragen van private instellingen waarin identiteitgebonden zorg wordt geboden. Zie ook en Permanent Aanvragen van instellingen die zorg willen aanbieden zullen beoordeeld worden aan de hand van de planologische kaders. In de kern Staphorst wordt aangesloten bij bestaande zorglocaties. De mogelijke gevolgen voor De Berghorst als locatie voor algemeen toegankelijke zorg zal in de belangenafweging worden meegenomen De gesprekken met de initiatiefnemers verlopen constructief (ic de Berghorst, Adullam en St. Zorg Staphorst) Faciliteren samenwerkingsverbanden Behoud jeugdwerker. Op te nemen in het WMO-beleidsplan Is opgenomen in het beleidsplan en in de prestatieafspraken met St Welzijn Staphorst. Jeugdwerker is partner van het CJG. Permanent Handhaving huisvesting jongerenwerker in de Bibliotheek Opzetten toegankelijke setting zorgverlening. Dit blijft in de Bibliotheek, maar er wordt wel ingestoken op ambulant jongerenwerk. Inzetten op een informeel netwerk voor en door ouders, waar ouders met elkaar kunnen spreken over vragen rondom opvoeding, ontwikkeling en opgroeien. Aan het CJG wordt een expertiseteam toegevoegd. Uitvoeren pilot huisartsen om te komen tussen het CJG en huisartsen en daardoor minder verwijzingen naar de tweedelijnszorg. Permanent Loopt, onderdeel van de uitvoering van de Decentralisatie Jeugd. Permanent karakter Handhaven afspraken geleidelijke overgang transitie jeugdzorg. Het Transitiearrangement Jeugdzorg regio IJsselland wordt uitgevoerd. Regelen zorgcontinuïteit en passend en dekkend jeugdhulpaanbod beschikbaar voor alle kinderen Vanaf Vanaf Inkoop benodigde zorg en er moeten passende afspraken gemaakt worden met zorgaanbieders Vanaf PAGINA 66 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

67 2 VERVOLG: wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties begroting 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Goede afstemming tussen de diverse partijen. Gemeente maakt afspraken met de Raad voor de Kinderbescherming en mt gecertificeerde instellingen over gegevesnuitwisseling en privacy. Gemeente maakt koppeling met CORV (justitiële keten) Afgewerkt in Afgewerkt in Contacten tussen overheid en kerk worden voortgezet. Zie ook Permanent t/m Invulling geven aan beleidsplan We doen het samen. Verder invulling geven aan de nieuwe verantwoordelijkheid voor het beleid en uitvoering rond preventie en jeugdhulp. Permanent Aanleg speelveld in de Slagen. Verantwoordelijkheid projectontwikkelaar. Er ligt inmiddels een klein speelveld. Zie ook / Projectontwikkelaar is aangesproken op zijn verantwoordelijkheid. Gemeente neemt actieve houding aan. In samenwerking met de bewonersgroep is een agenda opgesteld en wordt de uitvoering ter hand genomen Voorlichting over en stimuleren van een gezond eet- en leefpatroon. Leefpatroon is onderdeel van het lespakket in het basisonderwijs. Dit ook stimuleren bij andere ontmoetingsplekken van de jeugd Is ingevoerd Preventieve maatregelen gebruik alcohol bij jeugd. Opstellen Integraal Preventie en Handhavingsplan Alcohol. eind 2014 Vastgesteld in mei 2015 in de raad Stimuleren WMO-raad. Evalueren en nader bepalen rol WMO-Raad Evaluatie adviesraden loopt. Waarborgen contactfunctiefunctie. De WMO-raad heeft een vast aanspreekpunt Stimuleren rol mantelzorgers Inwoning o.g.v. mantelzorg wordt correct en snel afgewerkt. Uitwerken in beleidsnotitie Mantelzorg en beleidsnotitie Vrijwilligers. Er komt beleid afgestemd op nieuwe regelgeving (vergunningvrij?) Het concept-advies aan B&W is gereed. Het advies wordt het tweede kwartaal 2016 aan de raad voorgelegd Besproken in werkgroep RO. Voorstel volgt in de loop van het tweede kwartaal Opstellen beleidsnotitie vrijwilligers. Opstellen beleidsnotitie Vrijwilligers Notitie is opgesteld. Is ook verweven in de nota Burgerkracht Renovatie begraafplaats Staphorst. Aanbesteding, incl. opstellen progr. van eisen Op is er een inspraakavond geweest om de nieuwe plannen toe te lichten. De aanbesteding is afgerond en het werk is gegund. pagina 67

68 03 PROGRAMMA S programma 6: sociale zaken, zorg en burgerzaken B Investeringen Omschrijving (bedragen x 1.000) Raming Investering Beschikbaar gestelde kredieten Werkelijke invest. in het boekjaar Totaal investering t/m boekjaar 1. Vervangingsinvesteringen Begraafplaats Staphorst - groot onderhoud Begraafplaats Staphorst - inr. nw. gedeelte Uitbreidingsinvesteringen Huisvesting peuterspeelzalen Staphorst PAGINA 68 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

69 3 wat HEEFT HET GEKOST Bedragen x Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjr. Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res Resultaat na bestemming Te verklaren verschil 270 V.D De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Inkomensv. Lagere uitgaven en meer uren besteed 60 aan inkomensvoorz. Vangnetregeling Wet BUIG 115 Nieuwkomers Hogere uitgaven ivm opvang statushouders 30 Soc. Lagere subsidieverstrekkingen en lagere 55 Cult. Werk afschrijvingen accommodaties Lagere uitgaven mantelzorg 40 Lagere uitgaven cliëntondersteuning 47 Gezondheidszorg Cliëntondersteuning Lagere uitgaven CJG 80 overige verschillen programma V.D. Onder dit programma vallen de nieuwe decentralisaties. Bij het opstellen van de nieuwe nota reserves en voorzieningen is besloten dat de meer of minder kosten dan de inkomende geldstroom van deze decentralisaties ten laste of ten gunste van de reserve sociaal domein zullen lopen. Hierdoor is voor het jaar 2015 een bedrag toegevoegd aan de reserve sociaal domein van in totaliteit (t.o.v. oorspronkelijke begroting). Zie hiervoor de paragraaf sociaal domein. pagina 69

70 03 PROGRAMMA S programma 7: sport, cultuur, recreatie en toerisme PAGINA 70 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

71 PROGRAMMA 7 sport, cultuur recreatie en toerisme pagina 71

72 03 PROGRAMMA S programma 7: sport, cultuur, recreatie en toerisme 1 Wat omvatte het programma Wie is bestuurlijk verantwoordelijk nr Beleidsterrein Portefeuillehouder 7.1 Sport B. Krale 7.2 Bibliotheek mr. dr. S. de Jong 7.3 Muziekonderwijs drs. T.C. Segers MBA 7.4 Kunst en Cultuur drs. T.C. Segers MBA 7.5 Natuur en Recreatie B. Jaspers Faijer 7.6 Overige Recreatie en Toerisme Evenementen B. Jaspers Faijer drs. T.C. Segers MBA 7.7 Zwembad B. Krale PAGINA 72 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

73 2 wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties begroting 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Treffen van voorzieningen voor veilig onderkomen sportbeoefening. O.b.v. Kadernota Sport en binnen de NOC/ NSF- normen verstrekken gemeentelijke bijdrage voor functionele voorzieningen. Permanent Kritisch bekijken huurcontracten sportaccommodaties. Uitvoering aan geven Daar waar er sprake is van een contract die afloopt / veranderd of opnieuw moeten worden opgesteld, wordt hier kritisch naar gekeken Mogelijk maken van breedtesport Onderzoek mogelijkheden verplaatsing AMBC Onafhankelijk Museum Staphorst. Op grond van de Kadernota Sport onder bepaalde voorwaarden bijdragen aan sobere en functionele accommodaties. Nagaan of verplaatsing van het crossterrein een reëel haalbare en realistische mogelijkheid is. Raad informeren over de uitkomsten van dat onderzoek. In overleg met Museum Staphorst of bijdrage na 2015 verder verlaagd kan worden. Permanent. jul Verplaatsing geen optie Raad informeren over gesprekken Openstelling natuur t.b.v. educatie en recreatie. Aangaan dialoog met Staatsbosbeheer De dialoog met Staatsbosbeheer verloopt goed Aanleg fietspaden. Meenemen in actualisatie Beleidsplan fietspaden. Voortzetting samenwerking Marketing Oost en Ondernemend Reestdal. Actief participeren en financieel ondersteunen nieuwe projecten financieel met een Europese LEADER-bijdrage Permanent. Permanent Geen belemmering activiteiten op evenemententerrein. Steekproefsgewijs controle op geluidnormen en alcoholcontrole minderjarigen. Permanent. Aanpassing beleid In het tweede kwartaal 2016 vindt de evaluatie plaats. Aan de hand van de uitkomsten van deze evaluatie zullen er al dan niet aanbevelingen volgen voor aanpassing / finetuning van het beleid. Evaluatie maximum aantal A-evenementen per kern/buitengebied Evaluatie staat gepland voor het tweede kwartaal Behouden Staphorstdagen. College ondersteunt dit. Permanent. Permanent Gereed Gestart, nog niet gereed Nog niet gestart Te laat pagina 73

74 03 PROGRAMMA S programma 7: sport, cultuur, recreatie en toerisme 2 VERVOLG: wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties begroting 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Onderzoek mogelijkheden activiteitenterrein Rouveen. In overleg met de Dorpsraad Rouveen potentieel gebruik in beeld brengen, incl aanpassing beleid Onderzoek is gestart t/m Behoud Zwembad als basisvoorziening. Bestuur zwembad komt met voorstel voor behoud eenvoudig zwembad met basisvoorzieningen. Voor Zwembad was later met aanlevering van informatie. Voorstel is op 26 januari 2016 in de raad besproken (hamerstuk). Vervolgens komt er een gezamenlijk plan van stichtingsbestuur en gemeente met een aantal opties. Onderzoeken of daarbij een geringe structurele bijdrage t.b.v. exploitatie na 2018 kan worden geleverd. Raad wordt actief geïnformeerd t/m 2017 Gemeente denkt mee over en stimuleert duurzaamheid tm 2017 Input is gegeven. B Investeringen Omschrijving (bedragen x 1.000) Raming Investering Beschikbaar gestelde kredieten Werkelijke invest. in het boekjaar Totaal investering t/m boekjaar 1. Vervangingsinvesteringen Sport: Vervanging kleedaccommodatie SC Rouveen van VV Staphorst renovatie hoofdveld van 2013 Sporthal: verv. stoelen voor evenementen Evenemententerrin De Tippe - onderhoud asfalt Sportvelden VVS groot onderhoud veld 2, 3 en Uitbreidingsinvesteringen Sport: AMBC: 200 subs. uitbreiding crossterrein van 2013 Kunstgrasvelden SC Rouveen Evenementen: Cultuur: Beleid funerair erfgoed, uitvoering motie PAGINA 74 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

75 3 wat HEEFT HET GEKOST Bedragen x Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjr. Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res Resultaat na bestemming Te verklaren verschil 14 N.D De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Sport Terugontvangst BTW sp.veld R'vn *1 Binnensp. Afschr. sportacc. Staphorst niet t.l.v. reserve 60 *2 Lagere energiekosten en kapitaallasten 34 sporthal en gymzalen Afschrijving gymzaal niet t.l.v. reserve 50 *2 Overige verschillen programma N.D. *1 Terugontvangst BTW sportveld Rouveen: Met de belastingdienst is overeenstemming bereikt om de exploitatie van de sportvelden te Rouveen evenals die in Staphorst onder de BTW plicht te laten vallen door het aan te merken als het geven van gelegenheid tot sportbeoefening. Dit is met name van belang bij nieuwbouw, waardoor de BTW als vooraftrek wordt terugontvangen. *2 Afschrijvingen niet t.l.v. reserves maar t.l.v. exploitatie. pagina 75

76 03 PROGRAMMA S programma 8: RUIMTE EN WONEN PAGINA 76 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

77 PROGRAMMA 8 ruimte en wonen pagina 77

78 03 PROGRAMMA S programma 8: RUIMTE EN WONEN 1 Wat omvatte het programma Wie is bestuurlijk verantwoordelijk nr Beleidsterrein Portefeuillehouder 8.1 Monumentenzorg B. Jaspers Faijer 8.2 Afvalinzameling B. Krale 8.3 Milieu duurzaamheid B. Krale 8.4 Ruimtelijke Ordening Wonen B. Jaspers Faijer B. Krale 8.5 Volkshuisvesting B. Jaspers Faijer 8.6 Bouw en Woningtoezicht B. Jaspers Faijer 8.7 Bouwgrondexploitatie B. Jaspers Faijer PAGINA 78 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

79 2 wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties begroting 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Behouden dorpsgezicht monumenten Vervullen goede signaalfunctie Rijksdienst. Aanpassing regelgeving om beperkingen op te heffen. Kostenraming College treedt in overleg met de dienst Cultureel Erfgoed over oplossingen. Bij wijziging regelgeving wordt actief geïnformeerd naar bewoners Het voorstel wordt in de loop van het tweede kwartaal de raad aangeboden. permanent Permanent. permanent Permanent en Evalueren 1e fase omgekeerd inzamelen + rekening houden vervolgtraject buitengebied. 1e fase: evaluatie. Toespitsen op voordelen burgers. Vervolgtraject: 2 fase. Rekening wordt gehouden met inwoners buitengebied en gezinnen Evaluatie is in februari 2015 in de raad aan de orde geweest De raad heeft een besluit genomen. Gaat nu om de uitvoering van het raadbesluit t/m Geen uitbreiding windturbines, gemeente houdt regie windenergie. Bij behalen duurzaamheidsdoelstellingen geen gebruik van windenergie. College houdt de regie op het proces en voert actief overleg met de provincie. Permanent. Permanent Mogelijkheden duurzaamheidsmaatregelen bij monumenten Onderzoek mogelijkheid bedekken gemeentelijke panden met zonnepanelen Actualiseren geuremissiekaart. Als hoofdvorm intact blijft zijn isolerende maatregelen binnen- en buitenzijde mogelijk. Voorstel die verder gaat dan zonnepanelen zoals onderzoek naar besparingsmogelijkheden en mogelijkheden van opwekking van energie. = Notitie duurzame gemeentelijke gebouwen. Inzicht in huidige ontwikkelingsmogelijkheden in relatie tot geur. Permanent Bij de renovatie van panden worden de duurzaamheidsmogelijkheden onderzocht (v.b. sporthal) Wij nemen deel aan de landelijke VNG-evaluatie van het geurbeleid. De geuremissiekaart wordt in 2016 geactualiseerd Onderzoek naar efficiency binnen ruimtelijke ordening. Zie ook Middels een 213a onderzoek. Aandachtspunten: efficiencyslag in planologische procedures, communicatie met aanvragers en kostendekkendheid. Eerste resultaten in college in De raad heeft krediet beschikbaar gesteld. Project is in augustus 2015 van start gegaan Opstellen structuurvisie buitengebied. Meer duidelijkheid over: mogelijkheden buitengebied en voorwaarden participatie in planontwikkelingen. Start 2015 Het procesplan is in voorbereiding met een doorkijk naar het invoeren van een gemeentelijk omgevingsplan Opstellen beleidsplan VTH taken fysieke leefomgeving. Beleid is voor de gemeenten kaderstellend De projectopdracht is in januari 2016 opgesteld. Het project voorziet in een doorlooptijd tot en met juni Permanent Gereed Gestart, nog niet gereed Nog niet gestart Te laat pagina 79

80 03 PROGRAMMA S programma 8: RUIMTE EN WONEN 2 VERVOLG: wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties begroting 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt Zorgvuldig kijken naar inbreidingslocaties Actualisatie woonvisie. Uitgangspunt: inbreiding gaat voor uitbreiding. Bestaande initiatieven zijn bezien bij structuurvisie. Bij functiewijziging één boerderij is splitsing het goede instrument. Inventarisatie over daadwerkelijke en reële woonbehoefte. Aan te bieden aan raad. Permanent Actualisatie loopt Afronden project Ruilverkaveling. Doorzetten en goed afronden Verbetering dienstverlening Creëren van hobbymatig gebruik agrarische gronden voor bebouwing Faciliteren mogelijkheden wonen met mantelzorg. Heldere uitleg aan en meedenken met initiatiefnemer. Zie Bestemmingsplannen De Streek en Buitengebied kennen mogelijkheden. Bestemmingsplannen De Streek en Buitengebied kennen mogelijkheden voor mantelzorg in hoofd- en bijgebouwen. Nog niet voor nieuw te plaatsen chalets, zorgunits e.d. Permanent. Er wordt in maart 2016 een notitie aan de werkgroep RO voorgelegd. In de loop van het tweede kwartaal 2016 volgt een notitie Voorkom te dichte bebouwing op saneringslocaties. Evaluatie van het saneringsbeleid in de raad in raad behandeld. Opstellen nieuw beleid In het tweede kwartaal van 2016 wordt er een notitie voorgelegd Benutten van status plattelandswoning Oprichten taskforce ruimtelijke ordening. Zie ook Voorstel waarbij uitvoering wordt gegeven aan benutting in bestemmingsplannen, overeenkomstig en in aansluiting aan Omgevingsvisie Overijssel. Dit ten behoeve van een consequente opstelling van de gemeente in beleid, bestuur en uitvoering. College gaat over instelling en werkwijze in gesprek met raad Hangt samen met effecten geurbeleid Werkgroep RO is ingesteld, dit is de invulling van het actiepunt instelling taskforce en Afronden project de Slagen. Het college intensiveert het overleg met de betrokken partijen (projectontwikkelaars) De gesprekken met de actoren worden regelmatig gevoerd. Is hiermee een permanent gebeuren. De gemeente gaat onderzoeken hoe het gewenste resultaat (verder ontwikkelen en aanleg) kan worden bereikt In maart 2016 wordt het college geadviseerd over het vervolg. PAGINA 80 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

81 B Investeringen Omschrijving (bedragen x 1.000) Raming Investering Beschikbaar gestelde kredieten Werkelijke invest. in het boekjaar Totaal investering t/m boekjaar 1. Vervangingsinvesteringen n.v.t. 2. Uitbreidingsinvesteringen Gemeentereiniging: Plaatsing ondergrondse containers, e fase omgek. inzam. Uitzetten kunststofcontainers 11 Milieu: SLOK = Stim. Lok. Klimaatinitiatieven (kredieten 2010/11/12) Energieloket (provinciale subsidie kred. 2012) Energiebesparende maatregelen 300 Uitvoering programma duurzaamheid 55 Ruimtelijke ordening: Uitvoering GEO-vastgoedinformatieplan Kredieten van 2007 t/m totaal PlanMER - bestemmingsplan buitengebied 30 6 Kadernota buitengebied - herziening RUD - doorontwikkeling Volkshuisvesting: VROM startersleningen (2008 t/m jaar à ) Idem krediet van Uitvoeringsplan woonservicegebieden (deels prov.bijdr.) Binnenstedelijke vern. prov. subs p. won. max Geluidsanering ISV III prov. subs. ontv. 90% = Geluidsanering 70+ woningen (van 2012 en 2013) Optimalisatie BAG- registratie (krediet van 2013) Basisregistratie grootschalige Topografie (krediet van 2012) Evaluatie en actualisatie Woonvisie per Grondexploitatie: Industrieterrein Oosterparallelweg - bouwrijp maken pagina 81

82 03 PROGRAMMA S programma 8: RUIMTE EN WONEN PAGINA 82 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

83 3 wat HEEFT HET GEKOST Bedragen x Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjr. Baten* Lasten* Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res Resultaat na bestemming Te verklaren verschil 162 V.D De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Milieu Lager kosten derden milieu 200 *2 723 Kosten energieloket niet t.l.v. res 15 *1 Hogere baten milieu 40 *2 Volkshv. Kosten woonvisie niet t.l.v. res. 10 *1 Bouwtoez. Hogere kosten derden bestuursdwang 147 *3 Hogere baten bouwcontrole en handhaving 45 *3 Vastgoed Incid. kosten TOP niet t.l.v. reserve 24 *1 Incid. Kosten BAG niet t.l.v. reserve 9 *1 Bouwverg. Hogere leges bouw- en sloopvergunningen 159 *4 Overige verschillen programma V.D. *1 lncidentele kosten ten laste van de exploitatie in plaats van ten laste van reserves. Bij beschikbaar stellen krediet is er van uit gegaan dit te dekken uit de reserve zonder bestemming. Gelet op de rekeninguitkomst zijn de werkelijke uitgaven ten laste van de exploitatie gebracht en niet in mindering gebracht op de reserves. Totaal 60. (Zie ook toelichting voorgaande programma s). *2 Milieu: Betreft lagere kosten Algemeen WABO, omgevingsvergunning en meldingen, toezicht en handhaving, externe veiligheid. Baten uitwisseling RUD 22 en niet geraamde rijksvergoeding ambtelijke uren geluidsanering ISV3 14. De ontvangen leges zijn 4 lager. *3 De kosten bestuursdwang zijn dit jaar aanmerkelijk hoger dan andere jaren. De baten zijn ook hoger. *4 Leges bestemmingsplannen en bouwvergunning aanmerkelijk hoger dan geraamd. pagina 83

84 03 PROGRAMMA S programma 9: financiering & algemene dekkingsmiddelen PAGINA 84 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

85 PROGRAMMA 9 financiering & algemene dekkingsmiddelen pagina 85

86 03 PROGRAMMA S programma 9: financiering & algemene dekkingsmiddelen 1 Wat omvatte het programma Wie is bestuurlijk verantwoordelijk nr Beleidsterrein Portefeuillehouder 9.1 Geldleningen mr. dr. S. de Jong 9.2 Beleggingen mr. dr. S. de Jong 9.3 Uitvoering WOZ mr. dr. S. de Jong 9.4 Belastingen mr. dr. S. de Jong 9.5 Uitkeringen gemeentefond incl. deelfonds sociaal domein mr. dr. S. de Jong 9.6 Algemene baten en lasten mr. dr. S. de Jong 9.7 Reserves mr. dr. S. de Jong PAGINA 86 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

87 2 wat deden we daarvoor A Stand van Zaken uit te voeren acties begroting 2015 Nr. Welk doel willen we bereiken Hoe willen we dat doel bereiken t/m ev Wat hebben we bereikt OZB met niet meer dan de inflatiecorrectie verhogen. College streeft dit na. Permanent Monitoren decentralisatiegelden. Gestuurd zal worden op het beheersen van risico s en daar zal risicomanagement een noodzakelijk sturingsinstrument zijn en structurele aandacht eisen. De te ontvangen middelen voor uitvoering van de 3 D s zullen zowel beleidsmatig als financieel nauwkeurig gevolgd worden via een paragraaf Sociaal Domein in de begroting en jaarrekening. Permanent. Permanent. Permanent Gereed Gestart, nog niet gereed Nog niet gestart Te laat pagina 87

88 03 PROGRAMMA S programma 9: financiering & algemene dekkingsmiddelen B Investeringen Omschrijving (bedragen x 1.000) Raming Investering Beschikbaar gestelde kredieten Werkelijke invest. in het boekjaar Totaal investering t/m boekjaar 1. Vervangingsinvesteringen n.v.t. 2. Uitbreidingsinvesteringen Personeel: Ontwikkelbudget organisatie personeel Loopbaanbudget Management informatietool - pepperflow wat HEEFT HET GEKOST Bedragen x Raming begrotingsjaar voor wijziging Raming begrotingsjaar na wijziging Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjr. Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res Resultaat na bestemming Te verklaren verschil 416 V.D PAGINA 88 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

89 De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Belegg. Lager dividend BNG Fido-kap. marktselect 22 *1 Verkoopwinst BNG Fido-kap. marktselect 78 *1 Alg. Uitk. Hogere algemene uitkering 2015 en nagekomen over het jaar *2 Geen lagere Alg. Uitk t.l.v. res. 91 *2 Int. Org Meer eigen uren receptie, bodes, archivering + post 134 Huisv. Lagere energiekosten deels terugontvangst Afschrijving gem.huis niet t.l.v. reserve 50 *3 Autom. Realisatie E-overheidsvoorz. niet t.l.v. res. 25 *3 Hogere vergoeding DSZ gemeenten sys. beh. 44 P.&O. Niet geraamde kosten outplacement 41 Beschikking over voorziening reorganisatie 41 *4 Werkpl.+ Inhuur trekkerchauffeur grotendeel t.l.v. wegen 34 materieel Brandstof trekker grotendeel t.l.v. wegen 26 Minder doorber. tractie-uren trekker aank. okt.'15 95 Bes. & Man. Meer doorberekende uren (dekking) 243 OW. & Beh. Minder doorberekende uren (dekking) 98 Samenlev. Meer doorberekende uren (dekking) 206 Overige verschillen programma V.D. *1 Beleggingen BNG Fido kapitaalmarktselect: Lagere opbrengst rente/dividend dan oorspronkelijke raming. Als gevolg van schatkistbankieren wordt verplicht jaarlijks 1/7 deel van de belegging afgelost. De aflossingen vinden tegen het eind van het jaar plaats in de jaren 2013 t/m Doordat de koerswaarde hoger is dan de boekwaarde geeft dit een verkoopwinst. *2 Hogere algemene uitkering: Het betreft nagekomen bedragen voorgaande jaren 78 en een hoger bedrag voor 2015 van 168. Toename t.o.v. zomernota grotendeels als gevolg van (nagekomen) baten 4e kwartaal 2014 en januari In deze zomernota is totaal 656 afgeraamd, waarvan 297 betrekking heeft op de 3 decentralisatieuitkeringen 3D s. Van de overige aframing van 359 voor de gebruikelijke algemene uitkering heeft 91 betrekking op Dit kan als incidenteel aangemerkt worden en is ten laste van de reserve zonder bestemming gebracht. Achteraf blijkt de algemene uitkering ten opzichte van de zomernota mee te vallen en hoeft er geen onttrekking aan de reserve plaats te vinden. Dit is een voordeel op (de stand van) de reserve (geen onttrekking uit de reserve) maar een nadeel in de exploitatie. *3 Diverse kosten niet ten laste van reserve: Betreft de volgende kosten cq. uitgaven: afschrijving gem.huis en kosten E-overheidsvoorzieningen. *4 Voorziening frictiekosten reorganisatie: Per eind 2015 zijn de nog verwachte uitgaven voor de komende jaren 175. Van de beginstand in het verslagjaar ad 260 is 44 uitgegeven, waardoor 41 vrijvalt. pagina 89

90 04 PARAGRAFEN PAGINA 90 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

91 04 paragrafen pagina 91

92 04 PARAGRAFEN PAGINA 92 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

93 PARAGRAFEN PARAGRAAF 1 WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICOBEHEERSING PARAGRAAF 2 ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN PARAGRAAF 3 FINANCIERING PARAGRAAF 4 BEDRIJFSVOERING PARAGRAAF 5 VERBONDEN PARTIJEN PARAGRAAF 6 GRONDBELEID PARAGRAAF 7 LOKALE HEFFINGEN PARAGRAAF 8 SOCIAAL DOMEIN pagina 93

94 04 PARAGRAFEN paragraaf 1: weerstandsvermogen en risicomanagement PAGINA 94 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

95 paragraaf 1 weerstandsvermogen en risicomanagement pagina 95

96 04 PARAGRAFEN paragraaf 1: weerstandsvermogen en risicomanagement Algemeen De paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing geeft aan hoe solide de financiële huishouding van de gemeente is. Een financieel weerstandsvermogen is van belang wanneer er zich financiële tegenvallers voordoen. Als beleidsuitgangspunt is gekozen dat het beleid wordt vastgelegd in de nota weerstandsvermogen. In de paragraaf weerstandsvermogen van de begroting en rekening wordt vervolgens een actualisatie en verantwoording vermeld van het weerstandsvermogen en risicomanagement. Nota weerstandsvermogen en risico-management In de vergadering van uw raad d.d. 04 december 2012 is de nota Weerstandsvermogen & Risicomanagement opnieuw vastgesteld. Hiermee is uitvoering gegeven aan de financiële verordening waarbij in art. 13 is bepaald dat het college in het 3e jaar van de raadsperiode een nota weerstandsvermogen ter vaststelling aan de Raad aanbiedt. Bepaling weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen van de gemeente betreffende de risicogevoeligheid is de mate waarin de gemeente in staat is om de gevolgen van een opgetreden risico op te vangen. Dit is weer te geven als de verhouding van de hierboven beschreven beschikbare weerstandscapaciteit en de noodzakelijke weerstandscapaciteit (om mogelijk risico s af te dekken). Hierbij is de impact van de risico s vastgesteld op een zekerheidspercentage van 90%. Uit deze verhouding komt een ratio, waar een kwalificatie aan kan worden gegeven. Deze is als volgt benoemd in de beleidsnota: Ratio Weerstandsvermogen Kwalificatie A 2,0 Uitstekend B 1,4 en < 2,0 Ruim voldoende C 1,0 en < 1,4 Voldoende D 0,8 en < 1,0 Matig E 0,6 en < 0,8 Onvoldoende F 0,5 Ruim onvoldoende ALS BELEIDSUITGANGSPUNT IS IN DE NOTA GESTELD DAT MINIMAAL AAN KWALIFICATIE A MOET WORDEN VOLDAAN. VOOR HET JAAR 2015 KOMT HET WEERSTANDSVERMOGEN UIT OP 7,2 CONCLUSIE: HET WEERSTANDSVERMOGEN IS VOLDOENDE ROBUUST OM EVENTUELE RISICO S OP TE VANGEN. Opbouw Paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing Om de paragraaf leesbaar te houden, zal de problematiek slechts in grote lijnen worden behandeld. Een meer gedetailleerde analyse is terug te vinden in de nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement. In deze paragraaf wordt een berekening gemaakt van het weerstandsvermogen (onderdeel A), waarbij de weerstandscapaciteit (onderdeel B) opnieuw is bepaald aan de actualiteit en de risico s (onderdeel C), zoals deze zijn benoemd in de nieuwe nota, nog actueel zijn en in hoeverre bepaalde risico s zich hebben voorgedaan gedurende het jaar Tenslotte is in onderdeel D de verplichte set met kencijfers opgenomen. Deze cijfers geven op eenvoudige wijze inzicht over de financiële positie van de gemeente. PAGINA 96 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

97 A Ontwikkeling Weerstandsvermogen 2015 Grafisch weergegeven leidt het weerstandsvermogen tot onderstaande opstelling voor het jaar 2015: WEERSTANDCAPACITEIT ALGEMENE RESERVE POST ONVOORZIEN ONBENUTTE BELASTINGCAPACITEIT RISICO S FINANCIEEL MATERIEEL JURIDISCH ETC WEERSTANDSVERMOGEN = BESCHIKBARE WEERSTANDSCAPACITEIT / IMPACT RISICO S BIJ 90% ZEKERHEID Weerstandsvermogen 7.2 Passen we deze ratio op de tabel, zoals benoemd in de beleidsnota, dan komende we uit op de kwalificatie: A - (meer dan) Uitstekend pagina 97

98 04 PARAGRAFEN paragraaf 1: weerstandsvermogen en risicomanagement Ontwikkeling Kijken we naar de ontwikkeling van het weerstandsvermogen, zien we het volgende: Bedragen x Rekening 2012 Nota 2012 Rekening 2013 Rekening 2014 Rekening 2015 Begroting 2015 Weerstandscapaciteit Risico s* Weerstandsvermogen , ,6 De daling van de weerstandscapaciteit verloopt minder snel dan was voorzien. Dit is ontstaan doordat er minder onttrekkingen aan de algemene reserve zijn geweest dan was geraamd. Deze staan geraamd voor 2016 en verder. * Als risico s zijn hier alle mogelijke risico s benoemd, ook de risico s waarvan de mogelijke financiële consequenties gedekt worden uit bestemmingsreserves. Deze bestemmingsreserves behoren niet tot de weerstandscapaciteit (o.a. grondexploitatie decentralisatie). Het risicobedrag zal daardoor aan de hoge kant zijn. PAGINA 98 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

99 B BESCHIKBARE WEERSTANDSCAPACITEIT De beschikbare weerstandscapaciteit is als volgt bepaald: Incidentele Weerstandscapaciteit Rekening (x 1.000) 1 Algemene Reserve Reserve zonder bestemming a Winstsaldo Post onvoorziene uitgaven 0 Totaal incidentele weerstandscapaciteit Structurele Weerstandscapaciteit Rekening (x 1.000) 4 Post onvoorziene uitgaven p.m. 5 Onbenutte belastingcapaciteit Begrotingsruimte 0 7 Bezuinigingen 0 Totaal structurele weerstandscapaciteit 545 Totaal bedrag aan Weerstandscapaciteit TOELICHTING AD 1 AD 2 Algemene reserve De stand van de algemene reserve is aan het eind van het jaar 3,3 milj. Dit is conform het vastgestelde beleid zoals vastgesteld in de nota reserves en voorzieningen: per inwoner 200. Reserve zonder bestemming De reserve zonder bestemming geeft eind 2015 een saldo van (zie tabel 1). AD 2a Winstsaldo 2015 De rekening 2015 sluit af met een positief saldo van Toevoeging aan de reserve zonder bestemming zal leiden tot en vermeerdering van de weerstandscapaciteit. AD 3 AD 4 AD 5 AD 6 AD 7 Post onvoorziene uitgaven Is verwerkt in het rekeningsaldo Post onvoorziene uitgaven Is verwerkt in het rekeningsaldo Onbenutte belastingcapaciteit Gemeente Staphorst kan haar belastingen verhogen en heffingen kostendekkend maken om financiële tegenvallers op te vangen. Het verschil tussen de fictieve opbrengsten bij maximale heffings- en belastingstarieven en de begrote opbrengsten is de onbenutte belastingcapaciteit. Gemeente Staphorst kan haar inkomsten structureel met verhogen. De berekening van de onbenutte belastingcapaciteit staat in tabel 2. Begrotingsruimte De begroting inclusief bezuinigingen sloot met een overschot van Indien alle inkomsten en uitgaven zouden zijn gerealiseerd, zou dit het winstsaldo zijn geweest over het jaar 2015, zie 2a. Daarom hier geen bedragen meer opgenomen. Bezuinigingen Zie punt 6. pagina 99

100 04 PARAGRAFEN paragraaf 1: weerstandsvermogen en risicomanagement Tabel 1: Berekening saldo reserve zonder bestemming (x 1.000) Saldo Toevoeging resultaat Onttrekkingen Toevoegingen jaar Saldo Tabel 2: Onbenutte belastingcapaciteit Soort belasting ( bedragen * 1.000) Norm opbrengst Opbrengst Staphorst Onbenutte belastingc. Waarde ( 1.000) Tarief Landelijk Tarief Staphorst Woonruimte (eigenaar) Niet woonruimte (eigenaar) Niet woonruimte (gebruiker) ,1135 0, ,1504 0, ,1213 0, Totaal ozb Afvalstoffenheffing Rioolheffing Bouwleges Begrafenisrechten Ro procedures Totaalbedrag PAGINA 100 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

101 C Risicobeheersing Om de risico s van Gemeente Staphorst in kaart te brengen is een risicoprofiel opgesteld. Dit profiel maakt onderdeel uit van de eind 2012 vastgestelde nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement. Aan de hand van een risicosimulatie volgde toen dat bij een zekerheid van 90% alle risico s kunnen werden afgedekt met een bedrag van 1.1 milj. (benodigde weerstands-capaciteit). Dit is een van de uitgangspunten in de nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement. Voor een uitgebreide uitleg van bovenstaande systematiek en de berekening hiervan inclusief het complete overzicht van alle risico s, verwijzen wij dan ook graag naar de nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement van eind Vervolgens vindt er elk jaar een update plaats van de risico s, waardoor de benodigde weerstandscapaciteit is toegenomen tot Als belangrijkste toename hierin kunnen we benoemen de gevolgen van invoering van de drie grote decentralisaties. In dit onderdeel zullen we ingaan op de belangrijkste ontwikkelingen die zich hebben voorgedaan in 2015 en worden eventuele nieuwe risico s benoemd: 1 Mutaties geïdentificeerde risico s in de nota; 2 Benoemen nieuwe risico s; 3 Opgenomen risico s met meeste impact na aanpassing. SAMENVATTING: Risicobedrag / Weerstandcapaciteit bij aanvang opstellen rekening ( = laatst bekende stand begroting 2016) Mutaties geïdentificeerde risico s nota Nieuwe Risico s 0 Afname risicobedrag Totaal nieuw risicobedrag / weerstandscapaciteit rekening DIT BEDRAG WORDT OPGENOMEN BIJ HET BEPALEN VAN WEERSTANDSVERMOGEN. pagina 101

102 04 PARAGRAFEN paragraaf 1: weerstandsvermogen en risicomanagement 1 Mutaties geïdentificeerde risico s in de nota Hieronder zullen we kort ingaan op de risico s die zich hebben voorgedaan in 2015 en op welke wijze deze in de toekomst kunnen worden beheerst. Tevens zullen we aangeven in hoeverre dit gevolgen heeft voor het risicoprofiel. Let op: daar waar in de kolom bedrag aan risico dat zich heeft voorgedaan een minbedrag staat, betekent dit dat dit een voordeel is. Risicogebied Risico s ten laste of ten gunste van het resultaat 2015 Opgenomen bedrag in nota Bedrag aan risico dat zich heeft voorgedaan Toelichtingen en mogelijke beheersmaatregelen Extra benodigd bedrag risicoprofiel? Juridische zaken Inschakelen advocaat: Door toenemende bezwaar en beroepskwesties zal de inschakeling van een advocaat vaker gaan plaatsvinden, Ook uitvoering geven van vonnis door rechter kan leiden tot extra kosten Gedurende het jaar 2015 is In het kader van vergunningverlening de advocaat in diverse kwesties geraadpleegd, wat heeft geleid tot kosten die niet waren voorzien. Gedurende het jaar is dit opgevangen in de exploitatie. Gezien het incidentele karakter voorlopig nog geen aanpassing van toekomstige begrotingen. De kans dat dit risico zich voordoet blijft aanwezig. Financiële zaken Negatief bijstellen van de Algemene uitkering uit het gemeentefonds wat leidt tot vermindering van inkomsten Betreft hier de definitieve afrekening over het jaar 2014 en een verlaging voor Deze negatieve bijstelling is ten laste gekomen van de lopende exploitatie. Nee, risico blijft wel bestaan. Participatie Opvang extra statushouders door toename vluchtelingenstroom Geen Binnen de gemeente heeft dit niet geleid tot extra kosten. Wel heeft de ambtelijke organisatie in Regioverband geholpen met de noodopvang bij de diverse locaties. Nee, dit risico zal blijven bestaan. Decentralisaties Invoering decentralisaties leidt tot hogere kosten dan begroot. Door het Rijk zijn de decentralisaties gepaard gegaan met een korting van 25% Gedurende het eerste jaar van de decentralisaties is gebleken dat de budgetten ruim voldoende waren om de kosten te dekken. Het overschot is toegevoegd aan de reserve om toekomstige tekorten te kunnen dekken. Dit ivm invoering objectief verdeelmodel. Ja,dit risico blijft wel bestaan, maar in mindere mate -/ (kans 90% bij een verlaging van ). Deelnemingen De gemeenten die deelnemen aan de GR Reestmond moeten vanaf 2007 rekening houden met een exploitatietekort, wat leidt tot een bijdrage van de deelnemen de gemeenten Door Reestmond is een begroting afgegeven waarin de verwachte bijdrage aan het tekort in Reestmond vastgesteld op een bedrag van voor de gemeente Staphorst. Dit is ook opgenomen in de begroting van de gemeente. Hierdoor geen risico meer. Dit risico kan vervallen, er is al een algemeen risico opgenomen voor deelname in verbonden partijen/ gemeenschappelijke regelingen. -/ (kans 70% bij een bedrag van ). PAGINA 102 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

103 Risicogebied Risico s ten laste of ten gunste van het resultaat 2015 Opgenomen bedrag in nota Bedrag aan risico dat zich heeft voorgedaan Toelichtingen en mogelijke beheersmaatregelen Extra benodigd bedrag risicoprofiel? Beheer openbare ruimte Grote projecten kunnen leiden tot risico s die niet voorzien zijn De overschrijding van het krediet bij de Ebbinge Wubbenlaan is veroorzaakt, doordat al het asfalt als teerhoudend afgevoerd moest worden omdat de gelaagdheid toch wisselvalliger was dan de boringen aangaven. Onder het asfalt bleken ook nog de oude klinkers te zitten welke afgevoerd moesten worden. Dit alles was niet voorzien in het bestek. Er is een extra krediet gevraagd aan de Raad Risicobedrag aanpassen tot , kans blijft 30%. Als dit plaatsvindt, gaat het snel om grote bedragen. Financiële zaken Vermindering inkomsten door kredietcrisis: daling bouwleges, rentedaling enz. enz De leges omgevings-vergunningen bedragen ruim meer dan de aangepaste begroting na de zomernota. De renteopbrengst van de overtollige geldmiddelen is nihil, het huidige rentepercentage bij schatkistbankieren is 0%. Echter er was ook geen opbrengst begroot van de overtollige geldmiddelen. Het risico kan zich uiteraard blijven voordoen in de toekomst, geen aanpassing. Nee Bedrag aan mutaties in reeds geïdentificeerde risico s pagina 103

104 04 PARAGRAFEN paragraaf 1: weerstandsvermogen en risicomanagement 2 Mogelijke nieuwe Risico s Conform de nota Weerstandsvermogen heeft er tussen het MT en de risicomanager in 2015 een overleg plaatsgevonden over mogelijke risico s. Mogelijke beheersmaatregelen per risico zijn aan de orde geweest. Dit is verwerkt in de begroting 2016 en heeft geleid tot aanpassing van het risicoprofiel. Deze zullen we hier niet herhalen. Daarna hebben zich geen nieuwe risico s voorgedaan die nog niet benoemd zijn. 3 Opgenomen risico s met meeste impact na aanpassing Risicoprofiel Na verwerking van voorgaande mutaties in nieuwe en bestaande risico s, ontstaat onderstaand overzicht, waarin we u de 15 risico s presenteren met de meeste impact, mochten die zich voordoen. Nr. Risico Kans Max. financieel gevolg 1 Invoering decentralisaties leidt tot hogere kosten dan begroot. Door het Rijk zijn deze decentralisaties gepaard gegaan met een bezuiniging van 25%. 2 Invoering van de verschillende objectieve verdeelmodellen leidt tot een tekort op de uitvoering van de verschillende taken. 3 Negatief bijstellen van de Algemene Uitkering via het gemeentefonds wat leidt tot vermindering van de inkomsten. 4 Bij realisatie van grote projecten is het budget mogelijkerwijs ontoereikend wat leidt tot additionele kosten. 90% % % % Politieke beslissingen van het Rijk, die leiden tot lagere inkomsten of hogere afdrachten. 50% Grote projecten kunnen leiden tot risico s die niet afgedekt zijn. 30% Onterecht verleende of ten onrechte geweigerde vergunningen en van rechtswege verleende vergunningen wat leidt tot schadeclaims van derden. 8 Tegenvallende exploitatieresultaten van gemeenschappelijke regelingen en de bedrijfsmatige activiteiten van instellingen die door de gemeente in belangrijke mate worden gesubsidieerd wat leidt tot een extra bijdrage van de gemeente om de dienstverlening op peil te houden. 9 Onvolledige compensatie voor nieuwe CAO uit algemene uitkering wat leidt tot ongedekte loonkosten. 10 Het ontbreken van een plafond of maximum voor een aantal uitgaven wat leidt tot sterk stijgende uitgaven (open einde regelingen). 11 Aanbestedingsresultaat (hoger) van een investering/dienst /product wat leidt tot gevolgen voor de exploitatie. 12 Door deregulering krijgt de gemeente steeds meer taken die niet (volledig) gefinancierd worden door de centrale overheid wat leidt tot een extra kostenpost. 50% % % % % % Aanpassing BBV leidt tot extra lasten in de begroting. 50% Verlaging van het nationaal bijstandsvolume wat leidt tot verlaging van het beschikbare WWB budget. 15 De resultaten uit de bedrijfsvoering van de nutsbedrijven en deelnemingen vallen tegen wat leidt tot lagere inkomsten. Ook kan verkoop van een deelneming leiden tot lagere renteopbrengsten ipv dividend opbrengsten. 50% % Totaal aan grote risico s PAGINA 104 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

105 D KENGETALLEN FINANCIËLE POSITIE Interpretatie van de financiële positie is voor gemeenteraden lastig. Veel gemeenten willen zich daarom onderling vergelijken, maar dat was tot op heden niet mogelijk door het ontbreken van een standaard-definitie of een set van financiële kengetallen. Gezien het stijgende belang van toekomstbestendigheid van gemeenten, een grotere druk op doelmatigheid en een steeds diverser wordende context (ontwikkeling van financiële producten, meer verbonden partijen, meer taken zoals bijvoorbeeld in het sociaal domein) is het belang van inzicht in de financiële positie toegenomen. Het BBV heeft voorgeschreven dat in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing een verplichte basisset van vijf financiële kengetallen moet worden opgenomen die gaan gelden voor de begroting vanaf 2016 en de jaarrekeningstukken vanaf Naast de kengetallen wordt een beoordeling van de onderlinge verhouding van de kengetallen in relatie tot de financiële positie opgenomen. De kengetallen en de beoordeling geven gezamenlijk op eenvoudige wijze inzicht aan raadsleden over de financiële positie van hun gemeente. Op dit moment is een vergelijking met landelijke cijfers nog niet mogelijk. Kengetallen Jaarrekening 2014 Begroting 2015 Jaarrekening 2015 Netto schuldquote Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen Solvabiliteitsrisico Structurele exploitatieruimte Grondexploitatie Belastingcapaciteit De netto schuldquote en netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast van de medeoverheid ten opzichte van de eigen middelen (negatief teken is geen schuld) Het geeft een indicatie in welke mate de rentelasten en aflossingen op de exploitatie drukken. Staphorst is één van de weinige gemeenten in Nederland die per saldo geen schuld heeft en staat op de 9e positie. Van de 393 gemeenten hebben er 8 een gunstiger positie m.b.t. netto schuld per inwoner. Deze gunstige positie komt doordat er de afgelopen 4 jaar voor 12 miljoen aan bouwgronden zijn verkocht. De solvabiliteitsratio geeft een inzicht in de mate waarin de medeoverheid in staat is aan zijn financiële verplichtingen te voldoen. Hoe hoger de solvabiliteit, hoe beter in staat om aan de financiële verplichtingen te voldoen. De solvabiliteitsratio is voor onze gemeente dan ook bijzonder goed. Van alle gemeenten staat de gemeente Staphorst op een 2e plaats v.w.b. solvabiliteitsratio. De gemeente Rozendaal staat 1e. De grondverkopen in de afgelopen jaren zorgen voor dit goede cijfer. Het kengetal structurele exploitatieruimte is van belang om te kunnen beoordelen welke structurele ruimte een gemeente of provincie heeft om de eigen lasten te dragen, of welke structurele stijging van de baten of structurele daling van de lasten daarvoor nodig is. Een begroting/rekening waarvan de structurele baten hoger zijn dan de structurele lasten, is meer flexibel dan een begroting/rekening waarbij structurele baten en lasten in evenwicht zijn (een sluitende begroting met geen of een klein saldo op onvoorzien). Het kengetal grondexploitatie geeft weer hoe de waarde van de grond zich verhoudt tot de totale (geraamde) baten. Deze waarde moet in de komende jaren worden terugverdiend bij de verkoop van de gronden. Gelet op de te verwachten verkopen in het bestemmingsplan Rouveen-West 4 voor woningbouw en de industrieterreinen De Esch 3 en Oosterparallelweg is dit ruimschoots te realiseren. De belastingcapaciteit geeft een inzicht hoe de belastingdruk in de gemeente of provincie zich verhoud ten opzichte van het landelijk gemiddelde. De gemiddelde lastendruk per woning in onze gemeente is iets lager dan het landelijk gemiddelde (bron coelo). De OZB en de afvalstoffenheffing zijn lager dan het landelijk gemiddelde en de rioolrechten hoger. CONCLUSIE: De kengetallen zijn voor onze gemeente goed te noemen, met name schuldquote en solvabiliteit. pagina 105

106 04 PARAGRAFEN paragraaf 2: onderhoud kapitaalgoederen PAGINA 106 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

107 paragraaf 2 onderhoud kapitaalgoederen pagina 107

108 04 PARAGRAFEN paragraaf 2: onderhoud kapitaalgoederen ALGEMEEN In deze paragraaf gaan wij in op het beleidskader en de daaruit voortvloeiende financiële consequenties met betrekking tot de grotere kapitaalgoederen in deze gemeente. Hierbij moet o.a. worden gedacht aan de kosten van instandhouding van: wegen, riolering, water, groen en gebouwen. Een groot deel van het vermogen van onze gemeente ligt in de grond of op het openbaar gebied. Het is dan ook van belang dat hierover een zorgvuldig beheer wordt gevoerd. Juist de kwaliteit van het openbaar gebied wordt door de inwoners vaak intensief beleefd. Met het beheer en onderhoud van kapitaalgoederen is een substantieel deel van de begroting gemoeid. Om die reden is het van belang dat de kosten van het in stand houden hun weerslag vinden in onderhoud- c.q. beheerplannen. De vaststelling hiervan is voorbehouden aan de raad. Hiermee wordt invulling gegeven aan het dualisme, namelijk dat de raad de kaders stelt voor het niveau van onderhoud van: wegen, riolering, gebouwen en openbaar groen. Deze kaderstellende rol is expliciet vastgelegd in de door uw raad vastgestelde financiële verordening. Zoals opgemerkt maken investeringen in het openbaar gebied in onze gemeente een belangrijk deel uit bij het realiseren van de gemeentelijke programma s. Deze paragraaf geeft hier invulling aan. Ter illustratie enkele cijfers. De totale oppervlakte van onze gemeente bedraagt ha. Het aantal m2 openbaar groen binnen bebouwde kom bedraagt: Soort groen Begroot 15 Werkelijk 15 Werkelijk 14 Werkelijk 13 Werkelijk 12 Wijkgroen 52,5 ha. *)1 65,1 ha. *)1 56,7 ha. *)1 45,4 ha. 45,4 ha. Begraafplaatsen 6,2 ha. 6,2 ha. 6,2 ha. 6,2 ha. 6,2 ha. Sportvelden 11,9 ha. *)3 10,0 ha. 11,4 ha. 11,9 ha. 11,4 ha. Buitengebied 34,0 ha. *)2 166,3 ha. 166,3 ha. *)2 34,0 ha. 47,0 ha. Totaal 104,6 ha. 247,6 240,6 ha. 97,5 ha. 110,0 ha. *)1 Wijkgroen is incl. bermen binnen bebouwde kom en uitbreidingen De Esch en Rouveen. *)2 Bermen en sloten zijn voor het eerst ingemeten. *)3 1,1 ha. speelveld E.W.-laan is geraamd onder trapveld, die onderdeel uitmaakt van het product speelplaatsen en trapvelden. De totale lengte van de wegen exclusief recreatieve fiets-, ruiter-, en wandelpaden bedraagt: Soort weg Begroot 15 Werkelijk 15 *)1 Werkelijk 14 Werkelijk 13 Werkelijk 12 Asfalt 186,7 km 186,7 km 192,8 km 187,7 km 186,7 km Elementen 84,3 km 84,3 km 84,7 km 84,3 km 84,3 km Beton 52,1 km 52,1 km 52,4 km 52,0 km 52,0 km Semi-verhard 4,2 km 4,2 km 3,4 km 4,2 km 4,2 km Zandwegen 68,2 km 68,2 km 67,6 km 68,2 km 68,2 km Totaal 395,5 km 395,5 km 400,9 km 396,4 km 395,4 km *)1 De begrote cijfers zijn opgenomen doordat er een afwijking is geconstateerd die nog niet is herleid. PAGINA 108 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

109 TOELICHTING Bovenstaand overzicht is gebaseerd op het wegenbeheerprogramma. In dit programma zijn de wegen op het bedrijventerrein de Esch-III nog niet opgenomen. De cijfers voor de wegen zijn overgenomen van de begroting Dit heeft te maken met het nieuwe software programma waarmee gewerkt zal gaan worden en de komst van Basiskaart Grootschalige Topografie (BGT). De kaart zal opnieuw worden opgebouwd door een hermeting en er zitten, dat is op voorhand al zeker, verschillen in. De balanswaarde en de jaarlijkse afschrijving van de gemeentelijke gebouwen (exclusief onderwijs x 1.000) bedraagt per einde boekjaar: Soort Begroot 15 Werkelijk 15 Werkelijk 14 Werkelijk 13 Werkelijk 12 Balanswaarde Afschrijving De totale reële economische waarde is hoger omdat een aantal gebouwen inmiddels volledig zijn afgeschreven en of indertijd geheel of gedeeltelijk zijn gedekt uit reserves (v.b. het gemeentehuis). In totaal nemen deze kapitaalgoederen ongeveer 16 % van de totale materiële vaste activa in beslag. De balanswaarde en de jaarlijkse afschrijving van de schoolgebouwen (x 1.000) bedraagt per einde boekjaar: Soort Begroot 15 Werkelijk 15 Werkelijk 14 Werkelijk 13 Werkelijk 12 Balanswaarde Afschrijving Samenvatting Beheerplannen: Beheerplan Vastgesteld door Raad Looptijd t/m Fin. vertaling in begroting Achterstallig onderhoud Wegenbeheer *)2 Ja Nee Rioolbeheer/Waterbeheer Ja *)1 Nee Groenbeheer Ja Nee Gebouwenbeheer *)2 Ja *)1 Nee *)1 Omdat de beheerplannen vanaf 2016 bij het samenstellen van deze begroting nog niet zijn vastgesteld door de raad zijn de ramingen van de huidige beheerplannen als begrotingsbasis gebruikt. *)2 In 2016 zullen een bijgestelde wegennota en gebouwenbeheerplan worden vastgesteld. BESLUIT BEGROTING EN VERANTWOORDING (BBV): Artikel 12 van het Besluit Begroting en Verantwoording schrijft expliciet voor dat van de volgende kapitaalgoederen moet worden aangegeven: Het beleidskader; De uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties; De vertaling van de financiële consequenties in de begroting. pagina 109

110 04 PARAGRAFEN paragraaf 2: onderhoud kapitaalgoederen wegenbeheer a Beleidskader Het geactualiseerde wegenbeleidsplan voor de periode is door de raad vastgesteld op 13 november Het geeft informatie over het wegbeheer in de gemeente Staphorst en geeft de theoretische financiële onderhoudsbehoefte aan. Het plan is gebaseerd op het kwaliteit-gestuurd beheren. In het traditioneel beheer ging het om welke onderhoudsmaatregel er moet worden uitgevoerd op het moment dat de normen worden overschreden. In het kwaliteit-gestuurd beheren staat centraal, welke kwaliteit (=normering) de gemeente wil bereiken. De gemeente Staphorst gebruikt daarbij het software programma van de Antea-group (voorheen Oranjewoud). Deze is vergelijkbaar met het CROW model. Per structuurelement zijn daarbij de volgende kwaliteitsniveaus vastgelegd: Bedrijventerreinen basis Begraafplaatsen hoog Buitengebied laag Dorpskern hoog Hoofdstructuur binnen de kom basis Hoofdstructuur buiten de kom basis Woongebieden basis In de planning was opgenomen om in 2015, met als ingangsdatum 2016, een nieuw wegenbeleidsplan op te stellen. Dit is niet haalbaar gebleken. De nieuwe wegenbeleidsplan zal nu in het eerste of tweede kwartaal van 2016 in de gemeenteraad ter behandeling worden aangeboden. b Financiële consequenties beleidsdoel Deze nota maakt via een geautomatiseerd wegbeheerprogramma (Rationeel wegbeheer) inzichtelijk wat de kosten voor onze gemeente zijn om de wegen in de huidige staat te onderhouden. Kosten van reconstructies, herinrichting, verbreding, aanleg fietssuggestiestroken maken hier nadrukkelijk geen deel van uit. Bij de begroting 2013 is in het dekkingsplan opgenomen en besloten de storting met te verlagen. De jaarlijkse storting is vanaf 2013: c financiële consequenties in de rekening WEGENBEHEERSPLAN Het uitvoeringsplan (jaarschijf 2015) van het Wegenbeheerplan is in de productenraming opgenomen. In dit plan is aangegeven welke concrete maatregelen in dat betreffende jaar worden uitgevoerd. Op basis van de Wegennota is voor 2015 een bedrag van (exclusief btw) in de begroting opgenomen. Dekking vindt plaats uit de reserve wegenbeheer. De werkelijke kosten hebben bedragen. Overzicht uitvoering wegenbeheerplan Dekkersland wegvak (komgrens d Olde Dijk) 2. Burg van Wijngaardenstraat wegvak (Schotsweg Bomertsweg) 3. Dekkersweg wegvak (Leidijk Beunteweg) 4. Oosterparallelweg bajonetaansluiting op de J.J. Gorterlaan 5. Gemeenteweg wegvak (Berkenstouwe komgrens) 6. Rechterensweg wegvak (Kerkenland Rijksparallelweg) 7. Oosterparallelweg wegvak (Domineesakker Kooimansweg) 8. Domineesakker wegvak (Spoor Smeulenweg) 9. Scholenweg wegvak (Sluitersweg Whemeweg) 10. Mr JB Kanlaan wegvak (komgrens las asfalt nabij B.H. Spijkerweg) 11. Gemeenteweg wegvak (komgrens Lankhorsterweg) De Westerparallelweg wegvak (Gemeenteweg tot S-bocht) stond ook op de planning Dit wegvak schuift door naar Het werk is inmiddels aanbesteed en de uitvoering staat eind februari / begin maart gepland. PAGINA 110 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

111 De kosten van het wegenbeheersplan zoals deze opgenomen zijn in de begroting en rekening bedragen (x 1.000): Begroting (= wegenbeheerplan) Begrotingswijziging Begroting na wijziging Hiervan uitgegeven TOTALE ONDERHOUDSKOSTEN WEGENBEHEER De totale kosten van onderhoud aan de wegen: a. Inclusief de jaarschijf Wegenbeheersplan en kapitaalwerken (2010 t/m 2015); b. Exclusief bermonderhoud, groenvoorzieningen langs wegen, kabels en leidingen en gladheidbestrijding) bedroegen in: Raming 15 Werkelijk 15 Werkelijk 14 Werkelijk 13 Werkelijk 12 Werkelijk 11 Totale kosten x Aantal inwoners per Bedrag per inwoner De stand van de reserve wegenbeheer per einde boekjaar (x 1.000): Raming 15 Werkelijk 15 Werkelijk 14 Werkelijk 13 Betonwegen: Asfalt- en klinkerwegen: Werkelijke stand Stand reserve volgens wegennota De hogere stand van de reserve komt doordat jaarlijks de niet gebruikte gereserveerde kapitaallasten aan deze reserve worden toegevoegd en de werkelijke kosten lager zijn dan geraamd in de wegennota. Kengetallen Rekening 2015 Aantallen bruggen Lengte duikers Lengte watergangen Kilometers te onderhouden beschoeiing 10 st 377 m1 25 km 0 m1 pagina 111

112 04 PARAGRAFEN paragraaf 2: onderhoud kapitaalgoederen RIOOLBEHEER a Beleidskader Door uitvoering te geven aan het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan-IV (vgrp-iv ) geeft de gemeente invulling aan haar wettelijke zorgplicht. Bij de uitvoeringsplannen is er een nauwe samenhang met de beleidsterreinen milieu, waterhuishouding en ruimtelijke ordening. Doelstellingen hierbij zijn: 1. Het doelmatig inzamelen en transporteren van het binnen het gemeentelijk grondgebied vrijkomende afvalwater en van overtollige neerslag; 2. Het reduceren van vuiluitworp naar het oppervlaktewater, de bodem en het grondwater conform de huidige regelgeving; 3. Het voorkomen van overlast voor de inwoners van onze gemeente. In 2016 wordt uw raad een bijgestelde nota Gemeentelijk Rioleringsplan-V met als ingangsdatum 2016 ter vaststelling worden voorgelegd. Daarin zal het besluit om met ingang van de nieuwe planperiode over te gaan van de liniaire op de annuïtaire afschrijvingsmethode worden meegenomen. b financiële consequenties beleidsdoel In de planperiode is berekend dat in totaal ruim: 10 mln. zal worden besteed aan de uitvoering van de gemeentelijke rioleringszorg. Deze uitgaven betreffen enerzijds het dagelijks beheer en anderzijds de renovaties, vervangingen van riolering, vervanging gemalen en verbeteringen. De financiering van de riolering verloopt via de exploitatiebegroting. In het plan dient de retributie jaarlijks te worden verhoogd met gemiddeld 16 per aansluiting en gestort in een daarvoor gevormde reserve. Hierdoor verloopt deze taak voor de gemeente budgettair neutraal. Wel is bij de vaststelling van vgrp-iv is besloten dat de verhoging niet een automatisme is maar jaarlijks wordt bepaald aan de hand van de stand van de reserve en werkelijk geïnvesteerde bedragen in de voorgaande jaren. De heffingsmaatstaf van het rioolrecht werd t/m 2010 gebaseerd op het waterverbruik. Per 1 januari 2010 is het rioolrecht vervangen door een rioolheffing, omdat per 1 januari 2008 de Wet gemeentelijke watertaken in werking is getreden, waarbij 3 verschillende zorgplichten te zijn onderscheiden, n.l.: Afvalwaterzorgplicht (wet milieubeheer); Hemelwaterzorgplicht (wet op de waterhuishouding); Grondwaterzorgplicht (wet op de waterhuishouding). Voor woningen wordt een vast bedrag vastgesteld. Bedrijven betalen nog wel naar waterverbruik waarbij de verbruiksschalen verruimd zijn. Objecten (niet bewoond) worden aangeslagen op basis van WOZ-waarde. c financiële consequenties in de rekening Belangrijke projecten die in 2015 afgerond of in uitvoering zijn genomen: Rioolvervanging en afkoppelen Gemeenteweg (spoor-rotonde); Vernieuwen opvoergemaal Dekkersweg; Vernieuwen besturingskast BBB Hoogeweg; Resterende gemalen aangepast voor ander telemetrie-systeem. De gemiddelde rioolheffing per aansluiting: De stand van de reserve rioolbeheer per 31 december (x 1.000): Raming 15 Werkelijk 15 Werkelijk 14 Werkelijk 13 Stand reserve vlgs. GRP Werkelijke stand De stand van de reserve is hoger dan die volgens de berekening van het GRP. Dit vindt zijn oorzaak in het feit dat geplande investeringen volgens GRP in een later stadium plaats hebben gevonden. Om die reden is de heffing in 2015 niet verhoogd. Ook is de rentetoerekening m.i.v verlaagd van 5% naar 4% en vanaf 2015 van 4% naar 3%. PAGINA 112 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

113 WATERBEHEER a Beleidskader In de toekomst zal anders moeten worden omgegaan met (regen)water. In het waterplan, die in 2008 is opgesteld en begin 2009 vastgesteld, leggen de betrokken partijen (waterschappen en gemeente Staphorst) hun gezamenlijk beleid ten aanzien van het water vast en wordt de uitvoering hiervan gecoördineerd. Hierbij is aansluiting gezocht bij het vgrp-iv waar ook al maatregelen worden voorgesteld met betrekking tot de waterkwaliteit. Tenslotte heeft de gemeente de taak en de zorg voor het beheer en onderhoud van sloten en vijverpartijen. Per 1 november 2011 is dit beheer en onderhoud van stedelijk water (d.i. binnen de bebouwde kom) overgedragen aan het waterschap. b financiële consequenties beleidsdoel Op is de nieuwe verbrede rioolheffing ingevoerd. Deze verbrede rioolheffing is bedoeld om de extra kosten die voortvloeien uit dit nieuwe beleidsonderdeel te dekken. Een aanvullende bepaling is dat deze maatregelen uiterlijk per in het GRP dienen te worden geformuleerd. Tegelijk met de invoering van de verbrede rioolheffing is een voorstel gedaan om een andere grondslag voor de berekening van de aanslag per 2010 toe te gaan passen. Zie ook onderdeel riolering. c financiële consequenties in de rekening De kosten van maatregelen zoals opgenomen in het GRP-IV worden per gedekt uit de te verkrijgen rioolheffing (zie ook onderdeel riolering ). pagina 113

114 04 PARAGRAFEN paragraaf 2: onderhoud kapitaalgoederen GROENBEHEER a Beleidskader Om inzicht te krijgen in het onderhoud van het openbaar groen op zowel beheers- als beleidsmatig niveau is er een groenbeheer- en een groenbeleidsplan opgesteld. Groenbeleidsplan In 2005 is door de raad een groenbeleidsplan vastgesteld tot het jaar In het plan is een visie vastgelegd voor het openbaar groen voor 10 jaar. Als visie is geformuleerd: ter versterking van het authentieke karakter van de gemeente Staphorst te streven naar een kwantitatief en kwalitatief goede groenvoorziening. Hierbij is er aandacht voor: Identiteit herkenbaarheid van de kernen, straten en landschappen; Leefbaarheid en veiligheid van het woongebied; Recreatief gebruik en beleving van natuurwaarden; Efficiënte werkwijze en kostenbeheersing. Ook is in dit plan een basis van de groenstructuur vastgelegd inclusief een lijst van 25 projecten op het gebied van groenbeleid en (her)inrichting. Deze projecten betreffen voorstellen tot verbetering van de groenkwaliteit en zijn mede gebaseerd op basis van geconstateerde knelpunten en wensen van uw raad. Groenbeheerplan Op 9 oktober 2012 is het groenbeheerplan voor de periode vastgesteld. Besloten is om het openbaar groen te onderhouden op kwaliteitsniveau Basis, met enkele groenonderdelen op niveau Laag. In dezelfde vergadering en onderdeel uitmakend van het groenbeheerplan is besloten om een eenmalig krediet van beschikbaar te stellen voor renovatie van groenstroken en achterstallig boombeheer. b financiële consequenties beleidsdoel De uitkomsten van zowel het groenbeleid- als het groenbeheerplan zullen financieel dienen te worden vertaald. Groenbeheerplan De kosten van deze beheerkwaliteit is voor 2013 afgestemd op (incl. bezuiniging van ). Voor wat betreft het groenbeheerplan zal er sprake zijn van een zekere groei in de uitgaven die wordt veroorzaakt door toename van de areaaluitbreiding. Groenbeleidsplan De uitvoering van het groenbeleidsplan leidt tot invulling van met name investeringen. Als dekkingsmiddel zal vooral de reserve Volkshuisvesting dienen. Projecten die in 2015 afgerond of in uitvoering zijn genomen Sportcomplex Noorderslag: renovatie velden 2, 3 en 4; Wijkgroen uitbreiding: de Esch en Rouveen-West; Begraafplaats Staphorst: renovatie (gedeeltelijk) en inrichting uitbreiding. c financiële consequenties in de rekening De exploitatielasten voor onderhoud groen zowel binnen als buiten de bebouwde kom bedroegen (beheerproducten: , x 1.000): Begroting 2015 Werkelijk 2015 Werkelijk 2014 Werkelijk 2013 Werkelijk 2012 Werkelijk 2011 Bedrag totaal Aantal inwoners Per inwoner PAGINA 114 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

115 GEBOUWENBEHEER a Beleidskader De nota gebouwenbeheersplan voor het cyclisch onderhoud van de gemeentelijke gebouwen is vastgesteld in de vergadering van uw raad d.d. 27 januari In dit plan zijn de gemeentelijke gebouwen opgenomen. Voor dat plan zijn alle onderhoudsmaatregelen voor elk gebouw geïnventariseerd, alle oppervlakten c.q. hoeveelheden bepaald (bijv. hoeveel m² moeten er worden geschilderd) en is de onderhoudstoestand beschreven. Het doel van dit beheerplan is het zichtbaar maken van de structurele kosten voor het onderhoud aan deze gebouwen. Op basis van de meerjarenramingen zijn de geraamde kosten voor het te verwachten onderhoud van het komende jaar opgenomen in de jaarbegroting en in de meerjarenbegroting. Tot het onderhoud wordt gerekend: Het periodiek onderhoud Hierbij vindt in de regel geen vernieuwing plaats zoals bijv. binnen- en buitenschilderwerk (cyclisch karakter). Het groot onderhoud Hierbij worden onderdelen van het gebouw of de installaties vervangen zoals renovatie gebouw, vernieuwing dak of vervanging c.v.-installatie. b financiële consequenties beleidsdoel In het gebouwenbeheerplan zijn de onderhoudskosten meegenomen zodat de gemiddelde kosten kunnen worden berekend. Door middel van de reserve onderhoud gemeentelijke gebouwen waar de jaarlijkse storting of onttrekking uit plaats vindt zijn de investeringen in principe afgedekt. Het kleine dagelijkse onderhoud is rechtstreeks ten laste van de exploitatie gebracht. pagina 115

116 04 PARAGRAFEN paragraaf 2: onderhoud kapitaalgoederen PAGINA 116 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

117 c Financiële consequenties in de rekening De storting in de reserves onderhoud bedragen (bedragen x 1.000): Soort Begroting 2015 Werkelijk 2015 Werkelijk 2014 Werkelijk 2013 Werkelijk 2012 Res. onderh. gem. gebouwen De bijdrage in 2015 is t.o.v verlaagd met omdat het onderhoud van schoolgebouwen m.i.v is overgegaan van de gemeenten naar de schoolbesturen. Rijksgelden voor onderhoud komen dan ook ten gunste van het schoolbestuur en niet aan de gemeente, zoals t/m 2015 het geval was. De stand van de reserve onderhoud gemeentelijke gebouwen (x 1.000) per 31 december van het jaar: Soort Begroting 2015 Rek 2015 Rek 2014 Rek 2013 Rek 2012 Res. gebouwenbeheer Projecten die in 2015 afgerond of in uitvoering zijn genomen: Renovatie sporthal; Aaccommodatie s.c. Rouveen; Koning Willem Alexander basisschool. Actualisatie gebouwenbeheerplan Het geactualiseerde gebouwen beheerplan zal medio 2016 ter vaststelling worden aangeboden. Te beheren gemeentelijke gebouwen: Gemeentelijke gebouwen Gemeentehuis Gemeentewerf Brandweerkazerne Noorderslag en S.C. Rouveen Begraafplaatsen (5) Kerktorens (2) en Klokkenstoel Dienstencentrum Sporthal (1) en gym sportzalen (3) Woningen (3) Gebruiksdoel Huisvesting ambtenaren en rijkspolitie Huisvesting en berging buitendienst Huisvesting en stalling brandweer Buitensportaccommodaties Bergingen Tijdaanduiding en cultuur Accommodatie sociaal cultureel werk Binnensportaccommodatie Huisvesting burgers pagina 117

118 04 PARAGRAFEN paragraaf 3: financiering PAGINA 118 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

119 paragraaf 3 financiering pagina 119

120 04 PARAGRAFEN paragraaf 3: financiering Algemeen Basis vormt de wet financiering decentrale overheden (Wet Fido). Het doel van deze wet is het bevorderen van een solide financiering en kredietwaardigheid van de decentrale overheden evenals het beheersen van de renterisico s. Onderdeel van deze wet is de Regeling Uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo). Uitvoering van de regelgeving vindt plaats door het vaststellen van kaders in Treasurystatuut. Bovenstaande uitgangspunten zullen hieronder nader worden toegelicht. Financiële Verordening Naast het statuut stelt de Gemeentewet een treasuryparagraaf verplicht in de begroting en jaarrekening. Dit is nader uitgewerkt in artikel 15 van de financiële verordening. In de begroting zal aandacht worden geschonken aan onderdelen renterevisie, liquiditeitsplanning en financieringsbehoefte voor de komende jaren. In deze paragraaf bij de jaarrekening zullen wij verantwoording afleggen over de kasgeldlimiet, renterisico norm, de liquiditeitsplanning en de financieringsbehoefte voor de komende 3 jaar, rentevisie en de resultaten verbonden aan de financieringsfunctie. Inhoud paragraaf Bovenstaande onderwerpen leiden tot de volgende indeling van deze paragraaf: 1 Uitgangspunten financieringsfunctie» Wet Fido» Wet Ruddo» Treausurystatuut 2 Belangrijke ontwikkelingen 2015» Schatkistbankieren» Wet HOF 3 Uitvoering financieringsfunctie» Kasgeldlimiet» Renterisiconorm» EMU saldo» Rentekosten en renteopbrengsten 4 Risicoprofiel» Kredietrisico» Koersrisico» Valutarisico PAGINA 120 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

121 1 Uitgangspunten Financieringsfunctie WET FIDO De wet financiering decentrale overheden (Wet Fido) vertaalt zich in twee belangrijke uitgangspunten op het gebied van treasury-beleid: De gemeente dient de financiering te beperken tot de publieke taak Het verstrekken van leningen alleen dan kan plaats vinden als deze instellingen aan de publieke taak bijdragen. De uitzetting van tijdelijk overtollige middelen dient een prudent karakter te hebben en mag niet gericht zijn op het genereren van inkomen door het lopen van overmatige risico s. Er mag dus geen sprake zijn van bankieren. De rente-risico s dienen tot een minimum te worden beperkt Voor de financieringsmiddelen op korte termijn (looptijd < 1 jaar) geldt een zogenaamde kasgeldnorm (maximumbedrag). Voor de financieringsmiddelen op lange termijn (looptijd > dan 1 jaar) geldt een z.g.n. rente- risiconorm (maximumbedrag waarover renterisico mag worden gelopen). REGELING UITZETTINGEN EN DERIVATEN DECENTRALE OVERHEDEN (RUDDO) Deze regeling maakt onderdeel uit van de wet Fido en is begin 2009 gewijzigd. Het betrof een aanscherping van de regels voor het uizetten en aantrekken van gelden. Dit kwam mede voort door de financiële crisis die ontstond uit de Icesave affaire in IJsland. De aanscherping had voor de gemeente Staphorst nauwelijks gevolgen, wel zijn er enkele verbeteringen aangebracht in het treasurystatuut van de gemeente Staphorst. TREASURYSTATUUT Mede door bovenstaande wijzigingen in de Wet Ruddo en het feit dat het oude treasurystatuut dateerde van 2005, heeft de gemeente een nieuw statuut opgesteld, welke door uw raad is vastgesteld op 13 maart In dit statuut zijn de nieuwe kaders vastgesteld waar binnen de treasuryfunctie dient te worden uitgevoerd zoals: De algemene doelstellingen en de te hanteren richtlijnen en limieten van de financieringsfunctie; De administratieve organisatie van de financieringsfunctie, waaronder begrepen taken en bevoegdheden, de verantwoordingsrelaties en de bijbehorende informatievoorziening. Bovenstaande kaders werden gedurende het jaar 2015 gehanteerd, waarbij tevens rekening is gehouden met de kaders uit de Wet Ruddo. pagina 121

122 04 PARAGRAFEN paragraaf 3: financiering 2 Belangrijke ontwikkelingen 2015: Schatkistbankieren Wet Hof Kengetallen Afgelopen jaren is er voldoende aandacht besteedt aan de ontwikkelingen rondom schatkistbankieren en Wet Hof. Schatkistbankieren is eind 2013 ingegaan. Hierdoor worden de overtollige gelden die de gemeente bezit, nu bij staat ondergebracht. Wet hof heeft geleid tot de ontwikkeling van het EMU saldo. Alle gemeenten samen krijgen een plafond voor het totale EMU tekort in een jaar. Een overschrijding van dit plafond heeft echter geen gevolgen, er wordt geen sanctie opgelegd. De berekening van het EMU saldo kunt u vinden bij onderdeel 3 uitvoering financieringsfunctie. Er wordt in 1e instantie niets gedaan met overschrijding van deze norm. Daarvoor is namelijk het EMU-saldo van de gemeente te bewegelijk. Het hangt zeer sterk samen met het investeringsvolume en de mutatie in voorraad bouwgrond. En juist deze 2 vertonen jaar op jaar grote schommelingen, waardoor het ene jaar het EMU saldo een tekort kan vertonen, terwijl een volgend jaar een overschot kan worden getoond. Veel belangrijker in dit geheel is de ontwikkeling van de hoogte van de gemeenteschuld. In het kader van de vernieuwing van het BBV zijn voor 2015 een 5-tal financiële kengetallen verplicht geworden. Hierover is verantwoording afgelegd in paragraaf 1 Weerstandsvermogen en risicomanagement. 3 Uitvoering Financiering Naast het statuut stelt de Gemeentewet een treasuryparagraaf verplicht in de begroting en jaarrekening. Dit is nader uitgewerkt in artikel 15 van de financiële verordening. Bij de begroting en rekening zal in de paragraaf financiering in ieder geval verslag gedaan worden van: A ) B ) C ) D ) KASGELDLIMIET RENTERISICONORM EMU SALDO RENTEKOSTEN EN RENTEOPBRENGSTEN PAGINA 122 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

123 A ) KASGELDLIMIET Voor het uitzetten van gelden met een looptijd korter dan een jaar geldt een maximum bedrag. Deze kasgeldlimiet is wettelijk vastgesteld op 8,5% van het begrotingstotaal. De gemiddeld in een kwartaal opgenomen vlottende schuld (rekening courantkredieten, kasgeldleningen) mag dit bedrag niet overschrijden. Op basis van de begroting 2015: bedragen *(1.000). Omvang van de begroting per 01 januari Kasgeldlimiet in procenten van de grondslag 8,5% Kasgeldlimiet in bedrag Totaal vlottende schuld 0 Ruimte De gemeente Staphorst overschrijdt de kasgeldlimiet niet, er is zelfs een overschot. In de bijlage bij de begroting is een uitgebreide berekening opgenomen van bovenstaande kasgeldlimiet. B ) RENTERISICO NORM De renterisico norm houdt in dat de jaarlijks verplichte aflossingen en renteherzieningen niet hoger mogen zijn dan 20% van het verwachte begrotingstotaal voor 2015 ( 36,8 miljoen.) In 2015 bedraagt de renterisico norm daarmee 7,4 miljoen. De reguliere aflossing is voor 2015 geraamd op 0,4 miljoen. De gemeente Staphorst blijft hiermee ruim binnen de renterisico norm. Voor de komende jaren ziet dit er als volgt uit: Berekening renterisiconorm Begrotingstotaal Percentage regeling Renterisiconorm Renterisico op vaste schuld 2015 Rekening 2016 Budget 2017 Budget 2018 Budget Renteherziening op vaste schuld o/g Aflossingen Renterisico Renterisiconorm Ruimte onder renterisiconorm Overschrijding renterisiconorm n.v.t n.v.t n.v.t n.v.t. pagina 123

124 04 PARAGRAFEN paragraaf 3: financiering C ) EMU SALDO Voor uitvoering van de Wet Hof is het EMU saldo van groot belang. Voor elke gemeente is een individuele referentiewaarde bepaald, waardoor het totale EMU tekort niet boven de 0.5% zal uitkomen. Voor Staphorst is dit een bedrag van (er wordt echter geen sanctie opgelegd bij overschrijding, zie ontwikkelingen wet Hof). In het volgende overzicht de ontwikkeling van het EMU saldo: ( x 1.000) Rek 2014 Rek 2015 Begr 2015 Begr Exploitatiesaldo voor toevoeging aan c.q. onttrekking reserves Afschrijvingen tlv exploitatie Bruto dotaties aan de post voorziening tlv exploitatie Uitgaven aan investeringen in (im)materiële activa die op de balans worden geactiveerd. + 5 De in mindering op onder 4 bedoelde investeringen gebrachte ontvangen bijdragen van Rijk, Provincie of Europese Unie en overigen. + 6a Verkoopopbrengsten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs). - 6b Boekwinst op desinvesteringen in (im)materiële vaste activa. - 7 Uitgaven aan de aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-,woonrijp maken e.d a Verkoopopbrengsten van grond (tegen verkoopprijs) b Boekwinst op grondverkopen Betalingen tlv voorzieningen Betalingen die niet via de exploitatie lopen, maar rechtsstreeks tlv reserves worden gebracht en die niet vallen onder een van de andere genoemde posten a Gaat u deelnemingen verkopen? ja ja nee nee - 11b Zo ja. Boekwinst bij verkoop van deelnemingen en aandelen Berekend EMU Saldo Individuele referentie waarde Tekort of overschot EMU saldo PAGINA 124 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

125 D ) RENTEKOSTEN EN OPBRENGSTEN VERBONDEN AAN DE FINANCIERINGSFUNCTIE Hieronder vindt u een opsomming van alle uitgezette en opgenomen gelden zoals deze meegenomen zijn in de begroting van 2015, tevens zal er een korte toelichting worden gegeven (bedragen x 1.000). Soort Begin 2015 Mutatie 2015 Eind 2015 Opbrengst 2015 Begroot 2015 Uitgezette gelden op lange termijn Uitgezette gelden op korte termijn Aandelenbezit Opgenomen gelden lange termijn Opgenomen gelden korte termijn Totaal UITSTAANDE GELDEN OP LANGE TERMIJN Uitstaande gelden op lange termijn Rente % Bedrag begin 2015 Bedrag eind 2014 Werkelijke Opbr Geraamde Opbr Vitens Achtergestelde lening 3, Essent/Enexis Achtergestelde lening 9, Essent/Enexis Rentevordering 2 leningen 5, St. Zwembad Hypothecaire lening 6, N.V. Rova Achtergestelde geldlening 8, BNG BNG Financial Bond Fonds 0, BNG BNG Government B 0, Rabobank Variabele Coupon Obligatie 3, De Baarge Hyp leningen div De Esch 3 Hyp leningen 3, Totaal opbrengst uitgezette gelden op lange termijn TOELICHTING: De aflossing van de Vitens achtergestelde lening betreft een reguliere aflossing. Wel is het rente% aangepast. Er wordt gerekend met een 10 jrs rente + opslag van 1%, waardoor de rente uitkomt op 3 %. Afgelopen jaren was de rente: pagina 125

126 04 PARAGRAFEN paragraaf 3: financiering Per eind september 2009 zijn de aandelen N.V. Essent verkocht. Hiervoor is ,- ontvangen. Naast deze ontvangst is er een deelneming ontstaan: vordering op Enexis van , -. Deze deelneming bestond uit een 4-tal leningovereenkomsten, met verschillende looptijden en een gemiddeld rentepercentage van 4,65%. Conform beleidsvoornemens is in 2012 de eerste lening vervroegd afgelost, middels herfinanciering. In 2013 is de 2e lening vervroegd afgelost. De aflossing bedroeg Hierdoor bedraagt restant van de lening op Daarnaast is sprake van een achtergestelde lening aan de NV Enexis, met een vast rentepercentage ad 9%. De BNG Financial Bond Fonds en de BNG Government Bond Fonds zijn fondsen waar belegd wordt in obligaties met een looptijd van resp. 1-3 jaar en 5-7 jaar. Deze fondsen laten de volgende ontwikkeling zien: Soort Dividend percentage 1,1% - 1,8% 0,5% - 0,8% 0,9% - 1 % 0,4% - 0,8% 0,3% - 0,6% Dividend opbrengst *1 Marktwaarde t.o.v. boekwaarde *1 Incl. eenmalige boekwinst ad , doordat de waarde van de obligaties op dat moment boven de 100% lag. Conform gemaakte afspraken met het Rijk vindt er jaarlijks een vrijval plaats van 1/7e deel ten gunste van schatkistbankieren. Daardoor daalt de jaarlijkse opbrengst. De Rabobank variabele couponrente heeft een looptijd van 7 jaar (einddatum 2016), waarbij het minimum rentepercentage 3% bedraagt, mocht de rente stijgen in de komende jaren, zal dit percentage mee stijgen tot een maximum van 7%. Voor 2015 is dit minimumpercentage van 3% begroot ( ). Bij het in exploitatie nemen van de bedrijventerreinen De Baarge en de Esch 3 waren er diverse ondernemers die zelf gronden hadden liggen in deze bestemmingsplannen. Van deze ondernemers wordt een exploitatiebijdrage ontvangen in de vorm van een hypothecaire geldlening met veelal een looptijd van 30 jaar. 2 UITSTAANDE EN OPGENOMEN GELDEN OP KORTE TERMIJN Vanaf 2014 is schatkistbeleggen verplicht voor decentrale overheden (zie onderdeel schatkistbeleggen). Uitzetten en opnemen van gelden op korte termijn bij banken is niet meer toegestaan voor meer dan De uitstaande gelden op korte termijn bij de Rabobank en de opgenomen gelden bij de BNG zijn hier dan ook onder gevallen. Uitstaande gelden Op korte termijn Rente % Bedrag begin 2015 Bedrag eind 2015 Werkelijke Opbr Geraamde Opbr BNG Schatkistbankieren Gem. Woensdrecht Lening kortlopend 0, Rabo Beleggersrekening var Rabo BNG rek.crt. Lopende Rekeningen Totaal uitgezette gelden Op korte termijn PAGINA 126 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

127 3 AANDELENBEZIT Aandelenbezit Aantal Stand begin vh jaar Werkelijke opbr Begrote opbr Rendo aandelen Essent/Enexis aandelen Deelnemingen ikv verk Essent aandelen Vitens aandelen Rova aandelen Wadinko aandelen BNG aandelen Totaal opbrengst aandelenbezit TOELICHTING: In het aandelenkapitaal is de verwachting dat er geen mutaties zullen plaatsvinden. Op de balans zijn de aandelen gewaardeerd tegen nominale waarde, de huidige waarde kan vele malen hoger zijn. Over de ontwikkelingen binnen deze partijen en de verwachte dividendopbrengsten zal in de paragraaf verbonden partijen nader worden ingegaan. Deelnemingen in het kader van verkoop Essent: De 1e vrijval General Escrow Fonds was in 2011 en de 2e vrijval van 71 in OPGENOMEN BEDRAGEN OP LANGE TERMIJN Soort Stand begin 2015 Mutatie 2015 Stand eind 2015 Lasten 2015 Opgenomen gelden lange termijn Betreft een 2-tal langlopende leningen bij de BNG, welke middels een annuïteiten afschrijving in 2019 en 2022 worden afgelost. 5 OPGENOMEN GELDEN OP KORTE TERMIJN Er zijn geen opgenomen gelden op korte termijn. pagina 127

128 04 PARAGRAFEN paragraaf 3: financiering Samenvatting: Het totaal aan rentebaten/rentelasten/dividendopbrengsten daalt gedurende de periode , dit heeft te maken met de lagere rente voor overtollige middelen gedurende deze jaren, vrijval van een aantal producten met een hoog rentepercentage (o.a. BNG geldlening van 1997 ad 9.3%), dividendverlaging van de BNG. Daarnaast speelt ook mee dat overtollige geldmiddelen aangehouden moeten worden bij de schatkist, waar het huidige rentepercentage rondom de 0% bedroeg. De verminderde opbrengst dient wel binnen de bestaande begrotingen opgevangen te worden. Onderstaande grafiek verduidelijkt dit nog eens rek 2012 rek 2013 rek 2014 rek 2015 begr 2015 RESULTATEN VERBONDEN AAN FINANCIERINGSFUNCTIE Uitstaande gelden op lange termijn Uitstaande gelden op korte termijn Aandelenbezit Opgenomen gelden op lange termijn Opgenomen gelden op korte termijn Totaal PAGINA 128 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

129 4 RISICOPROFIEL De komende jaren zal het financieringsresultaat onder druk blijven staan, gezien de huidige rentestand. Dit is en blijft een risico en er zal met de nodige zorg naar gekeken worden welke mogelijkheden er zijn om een hoger rendement te behalen. Hieronder zullen we verder ingaan op mogelijke kredietrisico s bij de gewaarborgde geldleningen, koersrisico s bij de verschillende beleggingsproducten en een mogelijk valutarisico. A ) Kredietrisico Binnen de huidige portefeuille is nauwelijks sprake van enig kredietrisico. In het verleden zijn bij de verkoop van het woningbedrijf aan Woningstichting de Vechthorst een aantal gewaarborgde geldleningen afgegeven. De geldleningen zijn verstrekt door de BNG, waarbij de gemeente garant staat. Van belang is in hoeverre de gemeente risico s loopt bij deze gewaarborgde geldleningen. De gemeente loopt namelijk niet het volledige risico. In onderstaande tabel is een overzicht te vinden van de bedragen en percentages per 31 december Bedrijf Restant hoofdsom 2015 Restant hoofdsom 2014 Percentage dekking Te lopen Risico De Vechthorst % Gezien de hoogte van het eigen vermogen van stichting de VechtHorst loopt de gemeente geen/nauwelijks risico. Geldnemer Resultaat (in milj.) Eigen Vermogen ( in milj) De Vechthorst 33,9 5,5-7,2 8, Conclusie: Gezien de hoogte van het eigen vermogen van stichting de VechtHorst loopt de gemeente geen/nauwelijks risico. B ) Koersrisico De afgesloten producten kennen allemaal een gegarandeerde eindwaarde, waarbij alleen bij tussentijdse verkoop van een obligatielening eventueel een koersrisico wordt gelopen. Bij de jaarlijkse verkoop in het kader van schatkistbankieren van 1/7 deel Fido Kapitaalmarkt trance a en 2 is dit risico beperkt. Afgelopen jaar was de waarde nog ruim boven de 100%, wat mede voortkomt door de lage rentestand, wat een gunstig effect heeft op de obligaties. C ) Valutarisico De huidige beleggingen zijn allemaal in Nederlandse bedrijven en producten, waardoor er geen sprake is van valutarisico s. Uiteraard kunnen de partijen waar de gemeente een belang in heeft overtollige gelden beleggen in buitenlandse beleggingsproducten. Dit zou dan ten koste (of ten gunste) kunnen gaan van de dividendopbrengst. Echter ook deze partijen hebben zich te houden aan de regels die hiervoor binnen het bestuur zijn afgesproken. pagina 129

130 04 PARAGRAFEN paragraaf 4: bedrijfsvoering PAGINA 130 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

131 paragraaf 4 bedrijfsvoering pagina 131

132 04 PARAGRAFEN paragraaf 4: bedrijfsvoering Organisatie Algemeen Ook 2015 heeft sterk in het teken van de realisatie van het coalitieakkoord Vertrouwen in dynamisch Staphorst! gestaan. Het coalitieakkoord is in 2014 verwoord in het collegeprogramma, waarin het college van burgemeester en wethouders haar ambities heeft uitgesproken die leiden tot de realisatie van voornoemd akkoord. Om genoemde ambities te realiseren is een gestroomlijnde organisatie nodig. In deze paragraaf bedrijfsvoering wordt geschetst de manier waarop de organisatie hier invulling aan geeft. Het betreffen diverse bedrijfsvoering onderdelen zoals: Samenwerking Informatievoorziening Personeel HRM Communicatie Juridische zaken Financiën Organisatie algemeen Het college van burgemeester en wethouders heeft in 2015 de missie, visie en strategie vastgesteld en geeft daarmee aan wat voor overheid zij wil zijn. In de missie, visie en strategie heeft het college bovendien heldere doelen gesteld die zij wil behalen in 2018 en bepaalt op welke wijze zij die doelen wil gaan realiseren. Het managementteam is opgedragen te komen tot implementatie en realisatie van deze missie en visie. In 2015 is een eerste aanzet gegeven, alvorens daarbij stil te staan en terug te blikken is het goed om de missie, visie en strategische doelen, helder voor ogen te hebben. Missie De mission statement (slogan) luidt: KLEURRIJK STAPHORST BIEDT MET STIP RUIMTE OM SAMEN TE LEVEN De missie luidt: Staphorst is een gemeente met karakter, lef, vernieuwend en ondernemend. Wij geven de Staphorster samenleving ruimte en vertrouwen om verantwoordelijkheid te nemen. Inwoners en bedrijven die ons nodig hebben, kunnen op ons rekenen. We versterken en versnellen initiatieven in de samenleving en werken samen aan resultaat. Wij zetten ons in voor het proces van zorgen voor naar zorgen dat. Visie Een visie geeft een ambitieus beeld van de gewenste organisatie, richt zich op het benutten van kansen en op de toekomst. Het geeft antwoord op vragen als; welke ontwikkelingen zijn belangrijk en van invloed, welke ambities heeft de organisatie en welke kerntaken dienen geïdentificeerd en uitgewerkt te worden. De visie van gemeente Staphorst luidt: De samenleving ontwikkelt zich voortdurend. De gemeente Staphorst beweegt flexibel mee en maakt gebruik van de kracht van die samenleving: de gemeente ontwikkelt zich van een regisserende, bepalende overheid naar een loslatende, voorwaardenscheppende, burgergerichte overheid. In verbondenheid met burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties nemen we verantwoordelijkheid voor de woon-, werk- en leefomgeving. Kernwaarden en cultuur De belangrijkste kernwaarden vormen de basis voor de cultuur die past bij de missie en die bijdragen aan het welslagen van de visie. Het sturen op de kernwaarden draagt bij aan de gewenste cultuur, een cultuur die in het verlengde van de missie en visie, de doelen van de organisatie zal realiseren. We versterken waar we goed in zijn. De kernwaarden waar de gemeente Staphorst voor staat zijn: VERANTWOORDELIJKHEID DAADKRACHT VERTROUWEN PARTICIPATIE PAGINA 132 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

133 Strategie De strategie en doelen laten zien op welke wijze de missie en visie van de gemeente wordt verwezenlijkt. Om doelen te kunnen bewaken en realiseren is het van belang dat deze volgens het SMARTI-principe (specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdgebonden en inspirerend) worden geformuleerd. De strategische doelstellingen tot 2018 voor de gemeente Staphorst luiden: Versterken van de identiteit: Staphorst is Staphorst In 2018 zijn we nog steeds een zelfstandige en financieel gezonde gemeente met een uniek karakter. We kennen onze kwaliteiten en valkuilen en werken slim samen met partijen uit de regio. Er is een goede verhouding tussen te ontvangen rijksgelden en de uitvoering van gemeentelijke taken. Staphorst is en blijft een sterk merk. Inwoners, ondernemers en samenwerkingspartners weten dat Staphorst een moderne gemeente is met karakter en lef. Vergroten van burgerkracht met ruimte voor ondernemerschap In 2018 zijn burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties actief betrokken bij beleid en realisatie. We versnellen initiatieven in de samenleving en werken samen aan resultaat. Leveren van flexibele dienstverlening en maatwerk In 2018 is onze dienstverlening afgestemd op de samenleving: we bieden resultaatgerichte en omgevingsbewuste dienstverlening met enthousiasme en passie. We hebben aandacht voor de zwakkeren in de samenleving en bieden maatwerkgerichte ondersteuning. Ontwikkelen naar een krachtige organisatie In 2018 heeft de gemeente Staphorst een dynamische mensgerichte organisatie. We geven elkaar vertrouwen en stimuleren ondernemerschap, vernieuwing en lef. Bestuurders en leidinggevenden van onze gemeente zijn gericht op ontwikkeling en teamgeest. We zijn een aantrekkelijke en maatschappelijk bewuste werkgever die medewerkers stimuleert, verantwoordelijkheid geeft en de mogelijkheid biedt om te ontwikkelen. Ingezette actiepunten ter realisatie van de missie en visie In 2015 zijn het strategisch personeelsbeleid en het strategisch communicatiebeleid door het college van burgemeester en wethouders vastgesteld en is de uitvoering in handen gesteld van het managementteam. De project- en werkgroepen komen begin 2016 bij elkaar voor de uitwerking van de deelplannen. Daarnaast heeft het college haar fiat gegeven voor het organisatiebrede cultuurverandertraject Stappop. De eerste bijeenkomsten en trainingen zijn inmiddels een feit en de resultaten al zichtbaar. Ingezette actiepunten In 2015 zijn stevige stappen voorwaarts gezet met de voorgenomen actiepunten, de actiepunten zijn in ontwikkeling en daarmee nog niet afgerond; Invoering van het organisatieplan (A3 systematiek); Invoering van het INK-kwaliteitsmodel, inclusief de bijbehorende klant-, stakeholder- en medewerkertevredenheidonderzoeken, Verder vormgeven van het ingezette leiderschapstraject, inclusief de doorgroei naar taakvolwassen professionals en professionalisering van de functie van coordinator; Aanvangen met de implementatie van een traject waarbij aan de hand van de beproefde EVC- en EVP-systematiek (erkenning verworven competenties en erkenning verworven praktijkervaring) onderzocht wordt welke competenties we bezitten en op welke wijze het best kan worden voorzien in competenties die we nog (extra) dienen te ontwikkelen; Doorgaan met de ontwikkeling van kennistafels voorafgaande, tijdens en bij de evaluatie van de beleidsvorming; Doorgaan met de werkgroep ruimtelijke ordening en het verrichten van een onderzoek in het kader van artikel 213A Gemeentewet, naar de werkprocessen bij de afdelingen die verantwoordelijk zijn voor de verlening van bouwvergunningen en de ruimtelijke ordening. Bevindingen van de taskforce en uitkomsten van het onderzoek zullen de aanzet bieden voor stroomlijnen van de werkprocessen en derhalve het verbeteren van de dienstverlening. pagina 133

134 04 PARAGRAFEN paragraaf 4: bedrijfsvoering Samenwerking Samenwerking transities sociaal domein decentralisaties Hiervoor verwijzen wij u naar paragraaf 8. Inkopen en aanbesteden In 2015 is een detacheringsovereenkomst gesloten met Steenwijkerland over de inzet van hun inkoopcoördinator voor de gemeente Staphorst. Deze inkoopcoördinator is op afroep beschikbaar voor ondersteunende werkzaamheden op het gebied van inkopen en aanbesteden, zoals vraagbaak juridische aspecten (helpdesk), begeleiding van en voorlichting over aanbestedingsvraagstukken, opstellen standaard aanbestedingsdocumenten en advisering over inkoop- en aanbestedingsbeleid. Hiermee zijn de contracten met het CBP voor de helpdeskfunctie en de inkooptool per 1 januari 2016 beëindigd. De gemeenten Staphorst, Steenwijkerland en Zwartewaterland zijn medio 2015 een onderzoek gestart naar de mogelijkheid tot samenwerking op het gebied van inkopen en aanbesteden. De intentie is de realisering van een gezamenlijk inkoopadviesteam. Het onderzoek is uitgevoerd door vierdejaars studenten van de Hogeschool Windesheim. Begin 2016 zal het eindadvies opgeleverd worden. Het is de bedoeling dat de in het collegeprogramma opgenomen uitwerking van de mogelijkheden van social return in een gemeentelijke beleidsnotitie met concrete doelen in deze samenwerking zal worden opgepakt. In 2015 heeft een interne werkgroep, onder begeleiding van de inkoopcoördinator van de gemeente Steenwijkerland, zich gericht op het borgen van een voldoende mate van concurrentiestelling onder de drempel van enkelvoudig onderhands aanbesteden. Dit heeft geresulteerd in de vervanging van het inkoopstrategieformulier door een (sterk vereenvoudigd) inkoopstartdocument, waarin o.a. gemotiveerd moet worden welke procedure voor een opdracht (dus ook voor opdrachten onder de drempel van enkelvoudig onderhands aanbesteden) het best passend is. Informatievoorziening en automatisering Het Nationaal Uitvoerings Programma dienstverlening en e-overheid (NUP) en de in mei 2011 vastgestelde Visie op Dienstverlening zijn op dit moment de kaders voor een goede invulling van de informatievoorzieningsfuncties binnen de gemeente in relatie tot de bedrijfsvoering en dienstverlening. Met het NUP is gewerkt aan een basisinformatiearchitectuur van basisregistraties en koppelingen met landelijke voorzieningen. Doelstelling was de beschikbaarheid van informatie voor burgers en medewerkers op een hoger niveau te brengen ten behoeve van een betere (e-)dienstverlening en administratieve lastenverlichting voor burgers, bedrijven en instellingen. Daarmee vormt het een opmaat naar een Generieke Digitale Infrastructuur (DGI). Per 31 december 2014 is het ondersteuningsaanbod vanuit KING voor de invoering van het NUP beëindigd. Dit betekent niet dat basisinformatiearchitectuur per die datum volledig was geïmplementeerd. In 2015 is de gemeente aangesloten op het Nieuw Handelsregister (NHR) en de Basisregistratie Kadaster (BRK) en is de koppeling BAG-WOZ gerealiseerd, een randvoorwaarde voor aansluiting op de Landelijke Voorziening WOZ (LV WOZ). Op de eenheid Documentaire Informatie Voorziening (DIV) is Decos gemigreerd naar de nieuwste versie: JOIN, waardoor de gebruikersvriendelijkeid van deze applicatie flink is toegenomen. Verder is er voor het college het Bestuurlijk Informatie Systeem (BIS) gerealiseerd, waardoor de advisering aan en besluitvorming van het college volledig digitaal verloopt. In 2016 zal het BIS voor het MT ingevoerd worden. In 2015 zijn er op automatiseringsgebied investeringen gedaan ten behoeve van uitbreiding en vervanging en op grond van wettelijke bepalingen. Deze zijn opgenomen in de Automatiseringsnotitie en, voor zover van toepassing, afgestemd met de gemeente Zwartewaterland. Daarnaast is de applicatie voor de salarisadministratie voor Staphorst en Zwartewaterland samengevoegd. PAGINA 134 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

135 ICT-samenwerking Sinds 2007 hebben de DSZ-gemeenten een gedeelde ICT-infrastructuur voor de belastingapplicaties. Deze gezamenlijke infrastructuur is in de loop van de jaren uitgebreid met enkele kernapplicaties en voldoet nog steeds. Het lag in de bedoeling de ICT-samenwerking verder te intensiveren, echter in 2012 is besloten om de samenwerking op ICT-gebied vanuit de drie eenheden ICT op praktische wijze voort te zetten. Dalfsen heeft aangegeven op termijn aan te willen sluiten bij het SSC Zwolle/Kampen/Provincie. De in 2014 opgeleverde rapportage Verkenning Intergemeentelijke ICT-samenwerking tussen Meppel, Staphorst, Steenwijkerland, Westerveld en Zwartewaterland geeft aan dat een verregaande samenwerking op ICT tussen de gemeenten op dit moment niet kansrijk is. Informatieveiligheid Door de leden van de VNG is in 2013 o.a. afgesproken dat het college de gemeenteraad informeert over informatieveiligheid door dit op te nemen in het jaarverslag. In samenwerking met de gemeenten Dalfsen en Zwartewaterland is in 2015 een Organisatiebreed Informatiebeveiligingsbeleid opgesteld, gebaseerd op de Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten (BIG). Als uitwerking van dit beleid is er een risicoanalyse uitgevoerd wat heeft geresulteerd in een Informatiebeveiligingsplan, welke de verschillen weergeeft tussen het Informatiebeveiligingsbeleid en de situatie in de praktijk. Op basis hiervan is een Plan van Aanpak gemaakt met verbeteracties waaraan de gemeente in 2016 prioriteit gaat geven en waarvan de gemeente aangeeft deze aan te kunnen én waar te kunnen maken. Zowel het beleid als de plannen zijn eind 2015 vastgesteld. In 2015 zijn passende technische en organisatorische maatregelen genomen om het risico van cryptoware-aanvallen in de toekomst te minimaliseren, zoals de implementatie van de uitbreiding van de antivirussoftware en het doorvoeren van hardeningsmaatregelen op de systemen, zoals webfiltering en application whitelisting. Op de door Informatie Beveiligs Dienst (IBD) geconstateerde kwetsbaarheden in applicaties en toepassingen zijn de aangegeven maatregelen opgevolgd zoals het installeren van patches en updates of het informeren van de organisatie. pagina 135

136 04 PARAGRAFEN paragraaf 4: bedrijfsvoering Vastgoed Wet waardering onroerende (Wet WOZ) Het college is verantwoordelijk voor de algemene uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ). De Waarderingskamer is toezichthouder. Periodiek wordt door hen onderzoek verricht en wordt een oordeel gevormd. Het algemeen oordeel wordt gebaseerd op, dan wel geactualiseerd aan de hand van door de gemeente verstrekte voortgangsinformatie en door de Waarderingskamer uitgevoerde inspecties. Bij de beoordeling van alle onderwerpen wordt steeds gerefereerd aan de normen en criteria die zijn vastgelegd in onder andere de Waarderingsinstructie jaarlijkse waardebepaling, de normen van de Waarderingskamer en de wet- en regelgeving. Bij het algemeen oordeel van de Waarderingskamer over de uitvoering van de Wet WOZ door een gemeente of samenwerkingsverband wordt gebruik gemaakt van de volgende oordeel categorieën: moet dringend verbeterd worden, moet op onderdelen verbeterd worden, voldoende, goed of langdurig goed. In 2015 heeft de Waarderingskamer ter plaatse een inspectie uitgevoerd. De gemeente Staphorst heeft al enkele jaren bewezen de WOZ administratie op orde te hebben. De beoordeling van de Waarderingskamer is al enkele jaren 'goed' (stabiel). Zo ook in Dit algemeen oordeel is van toepassing op een gemeente die al meer dan twee aaneengesloten jaren het oordeel 'goed' van de Waarderingskamer heeft gekregen en waarbij ook geen sprake is van (tijdelijk) zwakkere deelaspecten bij de WOZ-uitvoering. De gemeente heeft ook voldoende maatregelen getroffen voor adequate aansturing en kwaliteitsbeheersing van de werkzaamheden. Telefonische bezwaren afhandeling bezwaren Wet WOZ en gemeentelijke belastingen Eind januari 2015 zijn de gecombineerde aanslagen en WOZ-beschikkingen verstuurd. Burgers en ondernemers zijn bij vragen over de aanslag en/of WOZ-beschikking verzocht om bij voorkeur telefonisch contact met de gemeente op te nemen; de zogenaamde informele bezwaarafhandeling. Dit stond vermeld op de aanslag, website en in de lokale krant. Ook bij een schriftelijk bezwaar is bij de afhandeling in de meeste gevallen telefonisch contact geweest met belanghebbenden. Uit reacties bleek dat deze informele wijze van werken goed beviel. Daarbij is uiteindelijk sprake van minder formele bezwaarschriften. De Waarderingskamer onderschrijft deze informele manier van werken. Het totaal aantal telefonische reacties voor Staphorst is in 2015 afgenomen ten opzichte van Het aantal schriftelijke bezwaren is toegenomen. Ten opzichte van landelijke cijfers zijn minder formele bezwaren ontvangen. Hieronder enkele kengetallen: TELEFONISCHE REACTIES Staphorst Aantal reacties Aantal reacties WOZ Aantal reacties overige belastingen Aantal reacties kwijtschelding Aantal reacties invordering Aantal reacties diversen SCHRIFTELIJKE REACTIES Staphorst Aantal schriftelijke bezwaren Aantal objecten Categorie woningen 39 Categorie niet woningen 75 PAGINA 136 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

137 HET AANTAL SCHRIFTELIJKE BEZWAREN TEN OPZICHTE VAN HET AANTAL OBJECTEN (ZO WORDT HET OOK LANDELIJK BEREKEND) IS VOOR ONS ALS VOLGT: Staphorst Schriftelijke bezwaren t.o.v. aantal objecten 0.57% 0.38% Het percentage bezwaarschriften in 2015 dat volgt uit de voortgangsrapportage van de Waarderingskamer is 1,3% voor woningen en 4,9% voor niet-woningen (stand van zaken per 15 april 2015). Samenwerking gemeente Zwartewaterland Sinds eind 2013 vindt de uitvoering van de Wet WOZ voor de gemeente Zwartewaterland met en vanuit Staphorst plaats. De beoordeling van de Waarderingskamer met betrekking tot de kwaliteit en uitvoering van de Wet WOZ is in 2014 bijgesteld van 'moet op onderdelen verbeterd worden' naar 'voldoende'. Ook in 2015 heeft de Waarderingskamer naast de reguliere vragenlijsten een inspectie ter plaatse uitgevoerd met als resultaat dat de beoordeling is bijgesteld van 'voldoende' naar 'goed'. Deze informatie wordt door de Waarderingskamer tevens vermeld op hun internetsite welke voor een ieder toegankelijk is. Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) Burgemeester en wethouders zijn op grond van de Wet Basisregistraties Adressen en Gebouwen (Wet BAG) verplicht brondocumenten in te schrijven in het adressenregister dan wel het gebouwenregister en een aantal gegevens die deze documenten bevatten op te nemen in dit register. Bestuursorganen zijn verplicht om de in de adressen- en gebouwenregistratie opgenomen authentieke gegevens bij het vervullen van hun publiekrechtelijke taak te gebruiken. Verder wordt van afnemers verwacht mogelijke onjuistheden terug te melden aan de houder van de basisregistratie (BAG beheerder) zodat deze onderzoek kan doen naar de vermeende onjuistheden. De wet voorziet daarnaast in een centrale ontsluiting voor afnemers van de gegevens die zijn opgenomen in alle afzonderlijke gemeentelijke registraties via een Landelijke Voorziening BAG. Deze Landelijke Voorziening BAG wordt beheerd door het Kadaster. Gezien het infrastructurele karakter van de basisregistraties adressen en gebouwen en de gebruiksplicht van de daarin opgenomen authentieke gegevens voor afnemers wordt aan de basisregistraties een groot aantal kwaliteitseisen gesteld. Deze zijn vastgelegd in de wet. Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM) voerde periodiek onderzoek uit naar de kwaliteit van de BAG in de vorm van een audit. Hierbij werd gebruik gemaakt van het Inspectieprotocol. Het Ministerie van IenM heeft laten weten niet meer toe te zien op de nakoming van de (3-jaarlijkse) inspectieplicht. De inrichting van de kwaliteitszorg wordt veranderd. Deze wijziging zal naar verwachting 1 januari 2018 van kracht worden. Voor de tussenliggende periode is, naast bestaande instrumenten ten behoeve van de bewaking van de kwaliteit een kwaliteitsdashboard ontwikkeld. Daarbij is voor de interim-periode een kwaliteits- en accountmanagement ingericht. Deze zal risicogericht en interbestuurlijk toezicht en handhaving uitoefenen om de kwaliteit van de BAG te garanderen. Wanneer er aanleiding voor is zal in gesprek worden gegaan met een bronhouder. In de loop van de interim-periode zullen de contouren van de structurele inrichting van de landelijke KTH (kwaliteit, toezicht en handhaving) duidelijk worden. In deze inrichting zal naar verwachting het instrument zelfcontrole- en evaluatie door de bronhouder (met periodieke rapportages naar de toezichthouder) centraal staan. In de ontwikkeling van dit instrument zal er waar mogelijk gestroomlijnd worden met de ontwikkeling van de KTH voor de basisregistratie grootschalige topografie (BGT) en zal er bovendien gebruik worden gemaakt van de ervaringen van andere basisregistraties, zoals BRP en WOZ, het fenomeen zelfevaluatie en met de inrichting van de escalatieladder. pagina 137

138 04 PARAGRAFEN paragraaf 4: bedrijfsvoering Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) De BGT is een gedetailleerde digitale kaart van heel Nederland. Daarin worden alle objecten zoals gebouwen, wegen, water, spoorlijnen en groen op een eenduidige manier vastgelegd. Deze kaart kan gebruikt worden voor uiteenlopende doelen. Bijvoorbeeld voor het plannen van groenbeheer, het in beeld brengen van de bevolkingssamenstelling, het presenteren van plannen voor stadvernieuwing of het vastleggen van evacuatieroutes. Zo geeft de BGT nieuwe inzichten op verschillende beleidsterreinen. De BGT is een belangrijk onderdeel van het stelsel van basisregistraties. Basisregistraties maken eenmalig inwinnen en meervoudig gebruik mogelijk. Door de gegevens in de BGT eenduidig te onderhouden, zijn ze herbruikbaar voor alle overheidsinstanties die deze gegevens nodig hebben. Opnieuw inwinnen of intekenen van dezelfde gegevens is dus niet meer nodig. Staphorst is inmiddels volledig aangesloten op de Landelijke Voorziening (kadaster) die verantwoordelijk is voor de afstemming en distributie naar alle gebruikers. De BGT is een bouwsteen in het Stelsel van Basisregistraties. Dit stelsel maakt een slim gebruik mogelijk van veel gebruikte overheidsgegevens zoals adressen, persoonsgegevens en geo-informatie. Door gegevens binnen de overheid te standaardiseren en te delen, kan de overheid efficiënter opereren en de dienstverlening verbeteren. Het uitgangspunt is eenmalig inwinnen, eenduidig vastleggen, meervoudig gebruiken. Vanaf 1 januari 2017 moeten alle overheden de BGT gebruiken als ondergrond voor beleid, bestuur en beheer. PAGINA 138 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

139 Communicatie Het afgelopen jaar is de gemeente Staphorst veel in het nieuws geweest. Daardoor is er veel tijd gegaan naar persvoorlichting. Ook heeft communicatie een rol gehad in de projectgroepen rondom de burgemeesterswissel. Daarnaast is het strategisch communicatieplan opgesteld, waarin een uitvoeringsplan tot 2018 is opgenomen. Een van de eerste zaken die uitgevoerd wordt is het ontwikkelen van een nieuwe huisstijl, inclusief nieuw logo. Er zijn tevens stappen gemaakt om de informatievoorziening op social media te verbeteren, waaronder de aanschaf van een monitoringstool. pagina 139

140 04 PARAGRAFEN paragraaf 4: bedrijfsvoering Personeel Hrm Personeelsbeleid Een belangrijk onderdeel binnen de bedrijfsvoering is het personeel. Uiteindelijk zijn het vooral de medewerkers van de gemeente die in belangrijke mate invulling geven aan de bestuurlijke doelstellingen en de wensen van de klanten. Dit maakt ook meteen duidelijk dat personeel een onderdeel is waarin geïnvesteerd moet (blijven) worden. Arbeidsomstandigheden Het beleid is erop gericht om de verantwoordelijkheid decentraal op afdelingsniveau te houden. De centrale arbocoördinatie is vormgegeven door een VGW-werkgroep met participatie vanuit de ondernemingsraad. Voor de uitvoering van de arbowetgeving beschikken wij over een opgeleide bedrijfshulpverleningsorganisatie die jaarlijks minimaal één keer een ontruimingsoefening organiseert. In 2015 is een begin gemaakt met het opstellen van een nieuwe Risicoinventarisatie en -evaluatie. ZIekteverzuim Ziekteverzuim is niet los te zien van het sociale beleid; het is direct verbonden met de zorg voor de kwaliteit van arbeid, organisatie en medewerkers. Verzuim is voor een deel te beïnvloeden, waarbij het management een sleutelpositie vervult met betrekking tot preventie van verzuim en begeleiding van zieke medewerkers. Vanaf juli 2014 hebben we geen contract meer met een arbodienst, maar alleen met een bedrijfsarts. Omdat we niet alle contracturen nodig waren, is het contract in 2015 omgezet naar variabele uren. Cijfers Het A+O fonds maakt jaarlijks aan de hand van de gegevens uit de personeelsadministratie een overzicht waarbij een aantal kerngegevens van de gemeenten op een rij worden gezet. Aan de hand hiervan kunnen de belangrijkste kengetallen over de personele samenstelling van de gemeente met gemiddelden van verschillende gemeenten worden vergeleken. De gegevens van de bezetting 2015 ten opzichte van gemeenten van over 2014 zien er als volgt uit: Naar geslacht vrouw man Gemeente Staphorst 48,7 51,3 Gemiddelde over deelnemende gemeenten A+O fonds Naar leeftijd Gemiddelde leeftijd Staphorst 47,2 A + O fonds 48,1 Naar dienstverband Voltijd Deeltijd Gem. deeltijd % Staphorst 53,8 46,2 83,9 A + O fonds ,0 Naar dienstjaren Gemiddelde aantal dienstjaren Staphorst 13,9 A+ O fonds 11,9 Alle overzichten zijn inclusief raadsgriffie en exclusief vacatures, oproepkrachten, stagiaires, raad en college. De gegevens van A+O fonds over 2015 zijn nog niet bekend. PAGINA 140 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

141 Personeelsformatie Stagiaires en oproepkrachten worden in het formatie-overzicht niet meegenomen. Deze worden onderaan het overzicht vermeld. Organisatie-onderdeel Functieboek 1 juli 14 Formatie 31 dec. 14 Formatie 31 dec BESTUUR College + Griffier 4,55 4,55 2 AMBTELIJKE ORGANISATIE Secretaris 1,0 1,0 1,0 Bestuur & Managementondersteuning 34,00 34,00 34,00 Ontwikkeling & Beheer 40,57 40,57 40,07 Samenleving 29,47 30,02 30,97 Totaal ambtelijke organisatie 105,04 105,59 106,04 3 DIVERSEN Oproepkrachten kantine, bode, sporthal en dienstencentrumen 0,77 0,91 Babsen 0,10 0,07 Stagiares 0,67 1,11 Totaal diversen 1,54 2,09 Personeel van derden Per 1 januari 2015 is er een contract afgesloten met Driessen HRM voor de inhuur en met Ziezzo voor de payroll. Voor inhuur/detachering vanaf schaal 9 is er geen contract gesloten. Hiervoor worden de vereiste offertes volgens het inkoop- en aanbestedingsbeleid opgevraagd. Kosten externen (detachering) Er is gebruik gemaakt van inhuur via bureaus voor het vervangen van zieke medewerkers en voor nog niet ingevulde vacatures. Deze kosten zijn gedekt uit de niet verbruikte salariskosten, de inkomsten van detachering van medewerkers aan buurgemeenten en het in de begroting geraamde bedrag voor personeelontwikkeling. De totale kosten hiervan zijn Ziekteverzuim Het gemiddelde ziekteverzuim over het jaar 2015 is 2,61%. Dat is 0,4% minder dan over Het gemiddelde ziekteverzuim van gemeenten in de inwonersklasse tot was 4,4 voor 2013 en De gegevens over 2015 worden in juni bekend gemaakt. Salarisadministratie Zwartewaterland Vanaf 1 januari 2015 wordt de salarisadministratie van de gemeente Zwartewaterland uitgevoerd door de gemeente Staphorst. In de loop van 2015 zijn daarom de systemen van beide gemeenten samengevoegd. Deze samenvoeging levert een structurele besparing op de onderhoudskosten. pagina 141

142 04 PARAGRAFEN paragraaf 4: bedrijfsvoering Financiën Planning & control De planning & control is een sturingsmodel om de bedrijfsvoering te beheersen en te optimaliseren. Interne controle rechtmatigheid Naast het onderzoek van de getrouwheid (volledigheid, juistheid, tijdigheid) van de jaarrekening moet de externe accountant ook een onderzoek doen naar de rechtmatigheid van de financiële beheershandelingen en een oordeel over rechtmatigheid expliciet tot uitdrukking brengen in de accountantsverklaring. Dit vereist, dat de organisatie de accountant aantoond dat zij in controle is. Dat wil zeggen, dat de administratieve organisatie met de daarin opgenomen maatregelen van interne controle bestaan en ook goed werken. Door middel van interne controle op de diverse processen wordt getoetst of de organisatie heeft gewerkt volgens de opzet van de administratieve organisatie, zodat de verantwoording juist, tijdig, volledig en rechtmatig is en dat de bedrijfsmiddelen zijn ingezet waarvoor ze zijn bestemd en tot het vermogen van de organisatie zijn blijven behoren. Basis vormde daarvoor een intern controleplan die in overleg met de accountant is opgesteld en in verband met de deelname in de werkgroep p & c gedeelteijk uitbesteed. Hiermee is de interne controle en de controle rechtmatigheid geregeld, en kan de externe accountant bij hun controles steunen op de intern uitgevoerde werkzaamheden. Uw raad is over de uitkomsten gerapporteerd. AccountantsdIenstverlening De raad heeft op 13 januari 2015 besloten PWC accountants voor de periode te benoemen. Consulentschap participatie werkgroepen De medewerkers hebben hun financiële expertise en ondersteuning ingebracht voor wat betreft voorstellen aan het bestuur: college en raad en het management-team. Daarnaast is geparticipeerd in diverse werk- en stuurgroepen zoals: implentatie 3 D s, ontwikkeling zwembad, ontwikkeling dienstencentrum, sportaccommodatie S.C. Rouveenen, RUD en inkoop energie. Uitvoering financiële verordening (bijgestelde beleidsnota s) Ter uitvoering van de financiële verordening ex. art. 212 Gem. wet is in 2015 de (bijgestelde) nota vastgesteld: Nota waardering en afschrijving samengesteld in 2014 vastgesteld: 13 januari 2015 Nota reserves & voorzieningen samengesteld in 2014 vastgesteld: 10 maart 2015 DE NOTA S: Nota gebouwenbeheer geen uitvoering aan gegeven planning 2016 Nota bedrijfsvoering geen uitvoering aan gegeven Nota verbonden partijen samenstelling opgestart wordt begin 2016 ter vaststelling aangeboden Financiële verordening geen uitvoering aan gegeven vindt plaats na afloop traject bestuursopdracht versterking kaderstellende rol gemeenteraad Nota rioolbeerheerplan samenstelling opgestart vaststelling medio 2016 Nota wegenbeheer geen uitvoering aan gegeven medio 2016 Jaarrekening 2014 De jaarrekening 2014 is afgesloten met een batig saldo van Deze jaarrekening is na samenstelling gecontroleerd door de accountantsdienst. De accountant heeft een goedkeurende verklaring afgegeven over de getrouwheid en rechtmatigheid. Het college van b & w heeft d.d. 6 mei 2015 besloten de jaarstukken ter vaststelling aan te bieden aan de raad. De commissie onderzoek jaarrekening heeft d.d. 18 mei 2015 de jaarrekening 2014 onderzocht. De raad heeft de jaarstukken 2014 vastgesteld in de vergadering van 9 juni PAGINA 142 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

143 Zomernota 2015, Begroting 2016 en Meerjarenraming Voor het eerst vormde de zomernota 2015 een onderdeel van de p & c-cyclus van Dit op advies van de werkgroep p & c. Deze werkgroep is ingesteld ter uitvoering van een door de raad d.d. 9 december 2014 vastgestelde bestuursopdracht 'versterking kaderstellende rol gemeenteraad'. Daarbij vormen de conclusies en aanbevelingen die de rekenkamercommissie in het rapport over de kwaliteit van de programmabegroting het uitgangspunt. In deze werkgroep zijn alle fracties vertegenwoordigd aangevuld met de wethouder financiën, manager Bestuurs & Mangementondersteuning en twee medewerkers taakgroep financiën ter ondersteuning. In deze zomernota is opgenomen: 1. Beleid voortgang - bestaand en nieuw 2. Begroting 2015 voortgang 3. Begroting uitkomst, dekkingsplan, nieuw beleid 4. Voortgangsrapportage projecten investeringen Met deze zomernota is een kwaliteitsslag gemaakt door: Versterking kaderstellende rol raad. Raad krijgt de beschikking over 'harde' cijfers over bijv. voortgang begroting 2015 en uitkomst begroting Bundeling van beleidsinformatie (voortgang en nieuw beleid) in 1 document. De zomernota is door de raad besproken en voor kennisgeving aangenomen in de vergadering van 22 september De begroting 2016 en meerjarenraming zijn vastgesteld in de vergadering van 10 november In de begroting zijn verwerkt een tweetal wijzigingen in het kader van de vernieuwing BBV. Het betreffen: invoering 5 financiële kengetallen en voorschriften grondexploitaties. Nieuwe elementen bij de behandeling vormden de begrotingsmarkt in plaats van het inloopspreekuur en een termijn van twee weken tussen de 1e en 2e termijn. In het kalenderjaar 2016 moet bij de samenstelling van de begroting 2017 rekening worden gehouden met de overige aanpassingen die in het kader van de vernieuwing BBV zullen worden doorgevoerd. Doorontwikkeling begroting Begrotingsapp De begroting is één van de belangrijkste documenten van een gemeente. De gemeente legt daarin immers uit wat zij dat jaar wil bereiken, wat ze daarvoor gaat doen en tegen welke prijs. In het kader van de doorontwikkeling van de begroting en om de burger in staat te stellen de gemeentebegroting digitaal te kunnen raadplegen is in het laatste kwartaal van 2015 een begrotingsapp ontwikkelt. Deze is bij de nieuwjaarsreceptie 2016 officieel gelanceerd. De Begrotingsapp is een digitale begroting in de vorm van een webapp. Het toont alle informatie overzichtelijk uit de programmabegroting als doorklikbare teksten. Afbeeldingen maken de begroting visueel aantrekkelijk. Mangement Informatie Systeem (mis) Naast de aanpassing in de p & c - cyclus door invoering van de zomernota is door de hierboven genoemde werkgroep p & c besloten tot de aanschaf van een management informatie systeem van Pepperflow. Doel hiervan is om de raad van de juiste informatie te kunnen voorzien waardoor de kaderstellende en controlerende rol ook daadwerkelijk versterkt kan worden. Daarnaast zal via Pepperflow de p & c - cyclus worden gedigitaliseerd voor de medewerkers die betrokken zijn bij het beleid en de budgetten. In het laatste kwartaal van 2015 is een start gemaakt. Daarbij zijn gerealiseerd: Coalitieakkoord gedigitaliseerd Programmabegroting 2016 gedigitaliseerd en overgezet naar begrotingsapp In het jaar 2016 zullen worden geïmplementeerd: Vanuit programmabegroting 2016: 1. financiële koppeling voor medewerkers via het programma Pepperflow 2. financiële koppeling voor burgers en raad via de begrotingsapp Lange termijn agenda digitalisering en beschikbaar voor bestuur en medewerkers Interne controle digitalisering controlelijsten voor medewerkers in het programma Pepperflow Zomernota 2016 digitalisering die ook voor burgers en raad via de begrotingsapp beschikbaar zal komen pagina 143

144 04 PARAGRAFEN paragraaf 4: bedrijfsvoering Toezichtsvorm (provinciaal) Voor aanvang van het nieuwe begrotingsjaar besluit het college van gedeputeerde staten over de toezichtsvorm met betrekking tot de begroting van onze gemeente. Hier is uitvoering aan gegeven doordat het college van g.s. bij brief van 15 december 2015 de gemeente Staphorst heeft geïnformeerd over de toezichtsvorm van de begroting 2016 namelijk: repressief. Het besluit is gebaseerd op het oordeel van het college dat deze begroting structureel en reëel in evenwicht is. Bij deze beoordeling zijn betrokken: de wettelijke bepalingen in de Gemeentewet nader uitgewerkt in het landelijk toezichtskader 'Kwestie van evenwicht' en de vastgestelde jaarrekening 2014 inclusief de bevindingen van de accountant. Het repressief (regulier) betekent dat de begroting 2016 en de daarop betrekking hebbende begrotingswijzigingen niet goedgekeurd hoeven te worden. In het kader van de bestuursovereenkomst voor vernieuwde interbestuurlijke verhoudingen tussen de provincie en de gemeenten in Overijssel is de kleur voor het toezichtdomein: groen. Dit betekent een lage intensiteit van het provinciaal toezicht in. Bestuursrapportage De bestuursrapportage maakte onderdeel uit van de zomernota. Daarmee is het aantal teruggebracht van 2 naar 1 bestuursrapportage. In deze rapportage (per 1 juli) is gerapporteerd over de voortgang en ontwikkeling van de begroting zoals de budgetover- en budgetonderschrijdingen, voortgang van de bezuinigingsmaatregelen en stand van zaken van de beschikbaar gestelde kredieten. Art. 213A - onderzoek = organisatieonderzoek Art. 213A van de Gemeentewet bepaalt dat het college verplicht is tot het doen van periodiek onderzoek naar doelmatigheid en doeltreffendheid van het door hen gevoerde bestuur. Het onderzoeksonderwerp voor 2013 was in eerste instantie bepaald op: het proces van een simpele bouwvergunning tot en met de meest complexe bestemmingsplannen, met aandacht voor uniforme dienstverlening. Naderhand is besloten om het onderzoek te koppelen aan de motie die is aangenomen in de begrotingsvergadering d.d. 5 november 2013 met betrekking tot de legeskosten ruimtelijke initiatieven. De raad heeft op 9 december 2014 besloten dit onderwerp mee te nemen in een bestuursopdracht. Hiervoor is, identhiek aan de werkgroep p & c, een werkgroep geformeerd. Samenwerking Binnen de werkeenheid financiën, waar ook de afdeling personeelszaken toe behoort, is door laatstgenoemd onderdeel de salarisadministratie van de gemeente Zwartewaterland uitgevoerd. Beheer verzekeringportefeuille De tendens namelijk een toename van het aantal claims waarbij de gemeente aansprakelijk wordt gesteld voor met name schades die zijn ontstaan in de openbare ruimte heeft zich in 2015 voort gezet. Vennootschapsbelasting voor overheidsbedrijven Per 1 januari 2016 moeten gemeenten vennootschapsbelasting (vpb) afdragen over alle winstgevende activiteiten waarbij zij niet als overheid optreden. Er is sprake van een vrij complexe operatie. Kort samengevat betekent deze nieuwe wetgeving dat overheidsbedrijven in de heffing zullen worden betrokken. Het bestaande uitgangspunt onbelast, tenzij verandert in belast, tenzij. Dit nieuwe uitgangspunt geldt in beginsel ongeacht de rechtsvorm waarin de activiteiten plaatsvinden, dus voor indirecte én directe overheidsbedrijven. Waar fiscale winst wordt gerealiseerd zal de vennootschapsbelasting namelijk leiden tot financiële druk op de begroting: er zal 25% vennootschapsbelasting betaald moeten worden over de winst. Voor de werkeenheid financiën brengt bovenstaande grote administratieve consequenties met zich mee. Dat heeft alles te maken met het Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV) en de manier waarop gemeenten hun financiële administratie hebben ingericht. Dit blijkt bijzonder moeilijk te combineren met de manier waarop de administratie voor ondernemingen gevoerd moet worden. Zo moeten fiscale balansen, winst- en verliesrekeningen op fiscale grondslag kunnen worden herleid. Om deze invoering per genoemde datum in control te hebben zijn eind 2013 de voorbereidingen opgestart. Er wordt daarbij samengewerkt met een drietal omliggende gemeenten (Dalfsen, Zwartewaterland en Steenwijkerland). In 2015 is een externe adviseur ter ondersteuning van dit voorbereidingstraject ingeschakeld. PAGINA 144 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

145 Beheerkosten Kosten Huisvesting rek rek rek rek Gemeentehuis Gemeentewerkplaats TOELICHTING» Schommelingen m.n. door onderhoudskosten conform gebouwen beheerplan.» Gemeentehuis is inclusief huisvesting politie. Automatiseringskosten rek rek rek rek Kosten derden Eigen uren Kapitaallasten Bijdr. DOOZ-gem Materieel Openb. Werken rek rek rek rek Vervoermiddelen Gereedschappen Tractie (vrachtauto) Tractie (tractor) TOELICHTING» Vanaf de maand september 2015 is een tractor in gebruik genomen. pagina 145

146 04 PARAGRAFEN paragraaf 5: verbonden partijen PAGINA 146 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

147 paragraaf 5 verbonden partijen pagina 147

148 04 PARAGRAFEN paragraaf 5: verbonden partijen Algemeen Deze paragraaf gaat in op de doelstellingen, activiteiten en de financiële mate van betrokkenheid van de samenwerkingsverbanden waarin onze gemeente in financieel opzicht participeert en (tevens) een bestuurlijke invloed kan uitoefenen. Wat houdt het begrip verbonden partij in: Een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft (artikel 1 lid b Besluit Begroting en Verantwoording BBV). Binnen deze definitie valt bijvoorbeeld niet het zwembad, bibliotheek of muziekschool. Immers de gemeente is niet in het bestuur vertegenwoordigd. Nota verbonden partijen Bovenstaande aspecten zijn opgenomen in de Nota verbonden partijen die op 10 januari 2012 door de raad is vastgesteld. In deze nota wordt inzicht gegeven in: wie zijn betrokken, wat is het openbaar belang, de zeggenschap, het financiële belang, eigen vermogen, laatst bekende financieel resultaat, risicoprofiel, ontwikkelingen en tenslotte eventuele opmerkingen over die verbonden partij. Ook gaat de nota in op de besliskaders voor het aangaan van nieuwe participaties. Door het opstellen van deze nota wordt uitvoering gegeven aan artikel 15 lid 1 BBV, waardoor deze nota kaderstellend is en behoeft de paragraaf niet meer in te gaan op bovengenoemd artikel: Artikel 15 lid 1 BBV: De paragraaf verbonden partijen bevat tenminste de visie die onze gemeente heeft op de verbonden partijen en dat in relatie tot de uitvoering van de gemeentelijke doelstellingen en de beleidsvoornemens over verbonden partijen. BBV: vernieuwing Het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft de gemeenten in 2015 geïnformeerd over de voorgenomen Vernieuwingsvoorschriften van het BBV. Zo zal deze paragraaf worden vereenvoudigd: volstaan kan worden met een totaallijst van verbonden partijen en financiële aspecten er van. Daarbij zal een verplichte indeling worden gehanteerd: 1. Gemeenschappelijke regelingen, 2. Stichtingen en verenigingen en 3. Coörperaties Verenigingen. In de programma s wordt opgenomen: beleidsinformatie en beleidsrisico s. De beleidsnota verbonden partijen blijft onveranderd. Opbouw In hoofdstuk 1 zullen we ingaan op nieuwe ontwikkelingen en/of eventuele problemen bij huidige verbonden partijen), inclusief beëindigingen en mogelijke nieuwe verbonden partijen die zijn ontstaan. Per verbonden partij zullen we vervolgens een update geven van de financiële resultaten in de afgelopen jaren (hoofdstuk 2 dividendopbrengsten) en tenslotte zal uitvoering worden gegeven aan artikel 15 lid 2 BBV (hoofdstuk 3). Artikel 15 lid 2 BBV: In de lijst met verbonden partijen wordt tenminste de volgende informatie opgenomen: De naam en vestigingsplaats. Het openbaar belang dat op deze wijze wordt behartigd. Het belang dat de provincie of gemeente in de verbonden partij heeft, aan het begin en de verwachte omvang aan het einde van het begrotingsjaar. De verwachte omvang van het eigen en het vreemd vermogen van de verbonden partij aan het begin en aan het einde van het begrotingsjaar. De verwachte omvang van het financiële resultaat van de verbonden partij in het begrotingsjaar. PAGINA 148 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

149 De verbonden partijen voor onze gemeente kunnen we indelen in 3 categorieën: Gemeenschappelijke Regelingen Deelnemingen in Vennootschappen Stichtingen en verenigingen GGD Regio IJsseland NV Vitens NV Rova St. Dagelijks Beheer MCR Veiligheidsregio IJsselland NV BNG NV Rendo Werkvoorzieningschap Reestmond Wadinko N.V. Enexis Holding N.V. BVO Jeugdzorg CBL Vennootschap BV Vordering Enexis BV Verkoop Vennootschap BV Claim Staat Vennootschap BV PBE pagina 149

150 04 PARAGRAFEN paragraaf 5: verbonden partijen Hoofdstuk 1 Ontwikkelingen bij (bestaande) verbonden partijen a ) b ) Beëindigingen verbonden partijen Stichting Essent Sustainability Development (= Stichting Duurzaamheid) De verkopersraad van de stichting heeft ingestemd met de eindrapportage. Tijdens de vergadering van de Verkopersraad d.d. 10 april 2014 is ingestemd met opheffing van de stichting. Formeel is deze begin 2015 beëindigd bij de Kamer van Koophandel. Nieuwe verbonden partijen Gemeenschappelijke regeling: Bedrijfsvoeringorganisatie Jeugdzorg Per 1 januari 2015 is de jeugdzorg gedecentraliseerd. Hiervoor hebben elf samenwerkende gemeenten waaronder Staphorst in de regio IJsselland per die datum een gemeenschappelijke bedrijfsvoeringorganisatie (BVO) opgericht. De bedrijfsvoeringorganisatie (BVO) is een nieuwe samenwerkingsvorm die zich kenmerkt door een eenvoudige bestuurlijke structuur en het hebben van rechtspersoonlijkheid. Aan een BVO kunnen geen beleidsrijke taken worden overgedragen. De BVO Jeugdzorg handelt namens de deelnemende gemeenten de facturen van de jeugdzorgaanbieders af, regelt de inkoop en het contractmanagement en levert managementinformatie. Stichting Dagelijks Beheer Multifunctioneel Centrum Rouveen De gemeente Staphorst is een van de 3 hoofdgebruikers van de MCR. De overige 2 participanten zijn de basisscholen 'De Triangel' en 'De Levensboom'. De gemeente Staphorst is verantwoordelijk voor de gymzaal, huisvesting peuterspeelzaal. Daarnaast wordt de visie en maatschappelijke doelstelling van de MCR gefaciliteerd. De stichting is daadwerkelijk gestart per 1 januari c ) Ontwikkelingen bij bestaande verbonden partijen: Werkvoorzieningschap Reestmond Per 1 januari 2015 is de Participatiewet van kracht geworden. Met deze wet wordt door de Rijksoverheid beoogd mensen uit de huidige doelgroepen Wsw, Wajong (gedeeltelijk arbeidsongeschikt) en WWB (zo dicht mogelijk) te plaatsen in passende functies in reguliere bedrijven en organisaties en zo weinig mogelijk binnen een beschutte werkomgeving. De deelnemende gemeenten in de Gemeenschappelijke Regeling Reestmond hebben zich beraden over de invulling en uitvoering van deze nieuwe wet. Dit omdat bij onveranderd beleid mag worden veronderstelt dat er van de deelnemende gemeenten een steeds hogere bijdrage zal worden verwacht in het exploitatieresultaat. N.V. Rendo Bij de jaarrekening 2013 en 2014 bent u geïnformeerd over de stand van zaken betreffende de fraudeproblematiek en het verbeteren van de structuur binnen het bedrijf. De voortgang hierover is opgenomen bij de ontwikkelingen van dit bedrijf in hoofdstuk 3, onderdeel b. PAGINA 150 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

151 Hoofdstuk 2 Opbrengst deelnemingen In onderstaande grafiek kunt u de ontvangsten zien van de deelnemingen in vennootschappen zoals die zijn opgenomen in de rekening 2011 t/m 2014 en de begroting Hierbij zijn ook eenmalige dividend-opbrengsten meegenomen. dividendontvangsten Rova Rendo Vitens Enexis Deel ikv verk Essent Wadinko BNG Totaal Rek 2012 Rek 2013 Rek 2014 Rek 2015 Begr Door een gewijzigde boekingsgang wordt de geprognotiseerde dividendopbrengst Rendo over 2012 pas in de rekening van 2013 gepresenteerd, waardoor er in 2012 geen dividendopbrengst ontstaat Er heeft een interim-dividenduitkering plaatsgevonden bij de Rova over het jaar 2013 ad Dit in verband met verkoop van NV Rova bedrijven. Daarnaast is Wadinko dit jaar voor het eerst sinds jaren weer overgegaan op dividenduitkering ( ). Door de gewijzigde boekingsgang van het Rendo dividend wordt in 2013 het dividend geboekt over het jaar 2012: , Voor 2014 is nogmaals een interim-dividend opgenomen bij de Rova ad ,-. Dit in verband met verkoop van NV Rova bedrijven (uitkering 2e deel) De verkoop van Attero leverde een eenmalige boekwinst op Rendo heeft het dividend voor de komende jaren bepaald op 7,5 milj. Dit is een bijstelling met 2,5 milj. Eerder werd nog uitgegaan van 10 milj. BNG verwacht dat het dividend ten opzichte van 2014 nog verder onder druk zal komen te staan door toenemende kosten, vooral als gevolg van toenemende rapportageverplichtingen en het toezicht door de ECG. Het resultaat financiële transacties zal ook in de nabije toekomst gevoelig blijven voor de politieke, economische en monetaire ontwikkelingen. pagina 151

152 04 PARAGRAFEN paragraaf 5: verbonden partijen Hoofdstuk 3 Bestaande verbonden partijen Hierboven zijn we al ingegaan op de belangrijkste ontwikkelingen bij de verbonden partijen. Bij besluit 25 juni 2013 is het BBV aangepast waar het de voorschriften betreft die voor de paragraaf verbonden gelden: Artikel 15 lid 2 BBV: In de lijst met verbonden partijen wordt tenminste de volgende informatie opgenomen: De naam en vestigingsplaats. Het openbaar belang dat op deze wijze wordt behartigd. Het belang dat de provincie of gemeente in de verbonden partij heeft, aan het begin en de verwachte omvang aan het einde van het begrotingsjaar. De verwachte omvang van het eigen en het vreemd vermogen van de verbonden partij aan het begin en aan het einde van het begrotingsjaar. De verwachte omvang van het financiële resultaat van de verbonden partij in het begrotings- en rekeningjaar (voor zover bekend). Aangevuld met: Rechtsvorm van de verbonden partij. Betrokkenen/partijen die in de verbonden partij deelnemen. Het programma in de begroting waar deze toe behoort. Risico s, kansen en ontwikkelingen. PAGINA 152 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

153 Gemeenschappelijke regelingen GGD IJsselland Zwolle Rechtsvorm Betrokkenen partijen Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen Gemeenschappelijke regeling. De gemeenten Dalfsen, Deventer, Hardenberg, Kampen, Ommen, Olst-Wijhe, Raalte, Staphorst, Steenwijkerland, Zwartewaterland, Zwolle. Deelname in Algemeen Bestuur: burgemeester T.C. Segers. 11 gemeenten nemen deel in het algemeen bestuur; iedere gemeente 1 stem. Staphorst levert de 2e voorzitter (= burgemeester) en wethouder dr. S. de Jong als plv lid. Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken. De Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) bouwt voor gemeenten in IJsselland aan publieke gezondheid Wij beschermen en bevorderen gezondheid. Daarbij richten we ons op het verminderen van ongelijkheid in de kans op goede gezondheid onder bewoners van de regio IJsselland (Missie, juni 2011). GGD IJsselland is daarnaast onderdeel van een samenhangend aanbod van publieke gezondheid in Nederland. GGD IJsselland voert de taken uit zoals deze in de wet Publieke gezondheid aan gemeenten zijn opgedragen, zoals Jeugdgezondheidszorg, infectieziektebestrijding, monitoring van gezondheid en advies over gezondheidsbeleid gemeenten, zorg voor publieke gezondheid bij crisis en rampen. GGD IJsselland werkt voor 11 gemeenten met in totaal ruim 517 duizend inwoners. Financiële ratio s GGD IJsselland (x 1.000) Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening 2014 Rekening Resultaat Eigen Vermogen Vreemd Vermogen Jaarlijkse bijdrage: Algemene bijdrage Volksgezondheid Jeugdgezondheid Risico s, kansen en ontwikkelingen Risico s Elke gemeente geeft een bijdrage per inwoner voor de basisproducten die voor alle gemeenten gezamenlijk worden uitgevoerd (inwonerbijdrage). GGD IJsselland voert een actief financieel risicobeleid. De weerstandscapaciteit wordt geëvalueerd op basis van een financiële risico-inventarisatie. Additionele producten worden gefinancierd door de gemeenten die deze afnemen. Voor de risico s voor incidentele additionele taken (maatwerk en projecten) is een aparte voorziening getroffen. Risico s voor additionele producten kunnen niet ten laste komen van alle gemeenten in de Gemeenschappelijke regeling. Indien de weerstandscapaciteit niet voldoet, kunnen gemeenten naar rato van het inwonertal - worden aangesproken op een eventueel exploitatietekort. Op basis van de meerjarenraming van GGD IJsselland is het risico voor de gemeente Staphorst klein. Ontwikkelingen Het bestuur van GGD IJsselland heeft in 2014 de bestuursagenda Vernieuwing vanuit basistaken' vastgesteld. Dit leidt tot twee ontwikkelprogramma s: GGD als vertrouwde adviseur van gemeenten en Moderniseren governance. De dienstverlening Jeugdgezondheidszorg wordt voor 10 gemeenten uitgevoerd voor jeugd van 0-18 jaar. Hierin wordt een doorlopende lijn in georganiseerd met een samenhangende financieringssystematiek. Voor de gemeente Steenwijkerland wordt de JGZ 4-18 jarigen uitgevoerd. pagina 153

154 04 PARAGRAFEN paragraaf 5: verbonden partijen Gemeenschappelijke regelingen Veiligheidsregio IJsselland Zwolle Rechtsvorm Betrokkenen partijen Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen Gemeenschappelijke regeling. De gemeenten Dalfsen, Deventer, Hardenberg, Kampen, Ommen, Olst-Wijhe, Raalte, Staphorst, Steenwijkerland, Zwartewaterland, Zwolle. Deelname in Algemeen Bestuur: burgemeester drs. T.C. Segers. Openbare Orde en Veiligheid. In oktober 2010 is de Wet veiligheidsregio s in werking getreden. Op basis hiervan zijn in Nederland 25 veiligheidsregio s ingesteld waaronder Veiligheidsregio IJsselland (VRIJ). VRIJ werkt als brandweer, politie, geneeskundige hulpverlening met gemeenten en andere partners samen in het voorkomen, bestrijden en beperken van de gevolgen van branden, ongevallen, rampen en crisis. Dit doen ze samen met en voor de regio IJsselland, een gebied met circa inwoners. Met als motto: Veiligheid, voor elkaar! Het ambitieniveau van het beleidsplan voor de periode is om uiterlijk in 2018 de rol als betrouwbare partner te versterken en in de regio leidend te zijn in de samenwerking bij branden, incidenten en crises tussen hulpverleningsdiensten, gemeenten en andere partners. De medewerkers zetten hun professionaliteit in om samen met inwoners, bedrijven en instellingen te werken aan een realistisch niveau van risicobeperking en zelfredzaam handelen voor, tijdens en na een calamiteit. PAGINA 154 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

155 Financiële ratio s VR IJsselland (x 1.000) Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening 2014 Rekening 2013 (voor regionalisering) 1. Resultaat Eigen Vermogen Vreemd Vermogen Jaarlijkse bijdrage 2,61 % van het totaal 2,61 % van het totaal 3,18 % van het totaal Risico s, kansen en ontwikkelingen 851 (incl. incidentele teruggaaf) (incl. incidentele teruggaaf) Risico s In de jaarrekening 2015 worden door VRIJ de volgende risico s benoemd: brief inspectie SZW, naheffingsaanslag Belastingdienst, de samenvoeging van de meldkamers, landelijke bezuinigingen, ontwikkelingen binnen het regionaal brandmeldsysteem, de consequenties van de RUD's op de regio, financiële effecten besluiten Veiligheidsberaad, invoering werkkostenregeling en onzekerheden in de nulmeting. Het grootste risico is wanneer de veiligheidsregio wordt getroffen door een ramp of crisis, waarbij hoge niet verhaalbare kosten moeten worden gemaakt. In het meerjarenbeleidsplan zijn door de veiligheidsregio de volgende vijf risico s geprioriteerd, naast de algemene voorbereiding op allerhande risico s: Ziektegolf (inclusief dierziekten). Hoog water of overstroming. Brand in dichte binnenstad. Uitval van elektriciteitsvoorziening. Paniek in menigten (zonder directe koppeling aan terrorisme). De weerstandscapaciteit per bedraagt en bestaat hoofdzakelijk uit eenmalige middelen. Bij de bestemming van het jaarrekeningresultaat 2015 wordt voorgesteld het weerstandsvermogen aan te vullen tot de afgesproken bovengrens van 1 miljoen. Voor de samenvoeging van de meldkamers is ook een bestemmingsreserve van Bij de bestemming van het jaarrekeningresultaat 2015 wordt voorgesteld om toe te voegen aan deze reserve. De benoemde risico's kunnen langdurige financiële gevolgen hebben. De eventuele financiële gevolgen kunnen voor een beperkte periode worden gedekt. In die periode moet een structurele oplossing worden gevonden. De gemeente kan op basis van historische kosten - worden aangesproken op een eventueel exploitatietekort, zie bovenstaand percentage. In 2016 wordt een systematische risicoanalyse uitgevoerd en op basis van de uitkomsten zullen voorstellen worden ontwikkeld voor de omvang van de algemene reserve (een belangrijk deel van het weerstandsvermogen). Ontwikkelingen In de vergadering van het algemeen bestuur op 19 juni 2013 werd besloten tot een verdeelmethodiek voor de bijdragen die de gemeenten aan de veiligheidsregio betalen. In deze methodiek worden de kosten voor het grootste deel gebaseerd op de historische kosten, de kosten van de gemeenten voor Brandweer en Rampenbestrijding voor de regionalisering. Aan de overheadkosten van de veiligheidsregio betalen alle gemeenten mee op basis van een genormeerd overheadpercentage. Deze methodiek wordt drie jaar gehanteerd (2014, 2015 en 2016). Voorafgaand aan de begroting 2017 is de verdeelmethodiek opnieuw onderzocht. Op verzoek van het bestuur is ook gekeken of er na twee jaar functioneren structurele financiële voordelen te behalen zijn. Het bestuur wil de efficiencyvoordelen inzetten om herverdeeleffecten die op gaan treden bij de invoering van een nieuwe verdeelmethodiek te verminderen. Het voornemen is om in het voorjaar van 2016 een nieuwe methodiek te kiezen. 131 pagina 155

156 04 PARAGRAFEN paragraaf 5: verbonden partijen Gemeenschappelijke regelingen Werkvoorzieningsschap Reestmond MEPPEL Rechtsvorm Betrokkenen partijen Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen Gemeenschappelijke regeling. De gemeenten Meppel, Westerveld, de Wolden en Staphorst. Deelname in Algemeen Bestuur: wethouder B. Jaspers Fayer. Deelname in Dagelijks Bestuur : wethouder B. Krale. Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken. Reestmond maakt namens de gemeenten werk van het ontwikkelen van de arbeidsmogelijkheden van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, waardoor hun door- en uitstroomkansen aantoonbaar worden vergroot. Per 1 januari 2015 is de Participatiewet van kracht. De gemeente is vanaf die datum verantwoordelijk voor mensen met arbeidsvermogen die ondersteuning nodig hebben. Deze mensen zitten nu in de WWB (de Wet Werk en Bijstand), Wsw (de Wet sociale werkvoorziening) en mensen met arbeidsvermogen in de Wajong. Financiële ratio s Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening 2014 Rekening Resultaat n.n.b Eigen Vermogen n.n.b Vreemd Vermogen n.n.b Jaarlijkse bijdrage n.n.b Risico s, kansen en ontwikkelingen Risico s Personele reductie door: Uitloop van de Wsw-dienstverbanden. Natuurlijk verloop (waaronder pensioneringen). Daardoor afneming van de toe te voegen waarde. Als gevolg van Participatiewet mogelijkheid van reorganisatie wat frictiekosten met zich mee zal brengen. Ontwikkelingen Instroom in de WSW is geëindigd per 1 januari De voormalige doelgroepen: Wsw, Wajong en WWB zullen zo dicht mogelijk worden geplaatst in passende functies in reguliere bedrijven en organisaties en zo weinig mogelijk binnen een beschutte werkomgeving. De gemeenten in de gemeenschappelijke regeling Reestmond beraden zich momenteel over de invulling en uitvoering van de Participatiewet. Daarvoor is een extern herstructureringsonderzoek door het D.B. geïnitieerd. PAGINA 156 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

157 Gemeenschappelijke regelingen Uitvoeringsorganisatie Jeugdzorg IJsselland ZWOLLE Rechtsvorm Gemeenschappelijke bedrijfsvoeringorganisatie (BVO). Vooralsnog tot 1 januari Betrokkenen partijen Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen 11 gemeenten nemen deel: de gemeenten Dalfsen, Deventer, Hardenberg, Kampen, Ommen, Olst-Wijhe, Raalte, Staphorst, Steenwijkerland, Zwartewaterland, Zwolle. Er is geen Algemeen Bestuur, wel een Dagelijks Bestuur. Deelname in Dagelijks Bestuur: wethouder B. Jaspers Faijer. Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken. De elf samenwerkende gemeenten in de regio IJsselland hebben een gemeenschappelijke bedrijfsvoeringorganisatie (BVO) opgericht. De BVO handelt namens deze gemeenten de facturen van de jeugdzorgaanbieders af, regelt de inkoop en het contractmanagement en levert managementinformatie. Financiële ratio s Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening Resultaat n.n.b Eigen Vermogen n.n.b Vreemd Vermogen n.n.b Jaarlijkse bijdrage n.n.b Risico s, kansen en ontwikkelingen Rekening 2013 Risico s Er wordt uitgegaan van budget-neutrale uitvoering. 85% van het te ontvangen budget wordt doorbetaald aan de BVO. Mocht er sprake zijn van een tekort dan geldt het solidariteitsprincipe en wordt dan aanvullend door de gemeenten gezamenlijk gedragen. Ontwikkelingen In het jaar 2016 zal een besluit worden genomen in hoeverre de deelnemende gemeenten de samenwerking door zetten. pagina 157

158 04 PARAGRAFEN paragraaf 5: verbonden partijen Deelname in vennootschappen N.V. Bank Nederlandse Gemeenten Den haag Rechtsvorm Betrokkenen partijen Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen Naamloze Vennootschap. BNG Bank is de bank van en voor overheden en voor instellingen met een maatschappelijk belang. Klanten zijn overwegend overheden en instellingen op het gebied van volkshuisvesting, gezondheidszorg, onderwijs en openbaar nut. Aandeelhouders zijn uitsluitend overheden. De Staat is houder van de helft van de aandelen, de andere helft is in handen van gemeenten, provincies en een hoogheemraadschap. Staphorst bezit aandelen ad 2,50. Totale waarde: Portefeuillehouder: wethouder S. de Jong. Financiering & Algemene dekkingsmiddelen. De bank draagt duurzaam bij aan het laag houden van de kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. BNG Bank behoort tot de meest kredietwaardige banken ter wereld. Financiële ratio s (x 1 milj.) Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening 2014 Rekening Resultaat Eigen Vermogen ,582 3,4 3. Vreemd Vermogen Jaarlijks dividend (x 1) Risico s, kansen en ontwikkelingen Risico s De bank wordt geconfronteerd met toenemende kosten, vooral als gevolg van toenemende rapportageverplichtingen en het toezicht door de ECB. Het renteresultaat over 2015 zal naar verwachting lager uitkomen dan over Het resultaat financiële transacties zal ook in de nabije toekomst gevoelig blijven voor de politieke, economische en monetaire ontwikkelingen. Gezien de aanhoudende onzekerheden acht de bank het niet verantwoord een uitspraak te doen over de verwachte nettowinst. Kansen De bank heeft het voornemen om duurzaamheid de komende jaren een nog grotere rol in haar kredietverlening te laten spelen. Ontwikkelingen Met ingang van 2011 is het dividend (reguliere pay-out percentage) over het boekjaar verlaagd van 50% naar 25%. De verlaging van het reguliere pay-out percentage geldt in beginsel voor de periode tot 2018; het jaar waarin de bank aan de nieuwe minimale leverage ratio moet voldoen. A.s.r. neemt BNG Vermogensbeheer over van BNG Bank. Planning: 2e kwartaal Het volledige team van BNG Vermogensbeheer (10 FTE) gaat deel uitmaken van het onderdeel Group Asset Management van A.S.R.. A.S.R. is de Nederlandse verzekeringsmaatschappij voor alle verzekeringen. Met de merken A.S.R., Ardanta, De Amersfoortse, Europeesche Verzekeringen en Ditzo is a.s.r. een allround verzekeraar die tot de top-5 van Nederland behoort. PAGINA 158 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

159 Deelname in vennootschappen N.V. Rendo Holding meppel Rechtsvorm Betrokkenen partijen Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen Naamloze Vennootschap. 9 gemeenten in Zuid-Drenthe en Noord-Oerijssel: Coevorden, Hardenberg, Hoogeveen, Meppel, Staphorst, Steenwijkerland, Westerveld, De Wolden en Zwartewaterland. Aandeelhoudende gemeente. Totaal 991 aandelen. Staphorst bezit 43 aandelen ad 453,77. Totale waarde: Portefeuillehouder: wethouder S. de Jong. Financiering & algemene dekkingsmiddelen. Zorg dragen voor betrouwbaar, veilig, kwalitatief hoogwaardig, betaalbaar netbeheer en adequate distributie van gas. Actief zijn bij de nieuwe ontwikkelingen op het gebied van duurzaam gebruik van energie en de transitie naar een duurzame energievoorziening. Financiële ratio s (x 1 milj.) Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening 2014 Rekening Resultaat n.n.b , Eigen Vermogen n.n.b. - 57,5 57,1 3. Vreemd Vermogen n.n.b. - 77,0 86,3 4. Jaarlijks dividend (x 1) Risico s, kansen en ontwikkelingen Risico s Beperkt, tot deelname aandelenkapitaal. Nasleep van de fraude in De totale schade als gevolg van fraude behelst ruim 38 miljoen. RENDO probeert de komende jaren zoveel mogelijk van de geleden schade terug te halen. Zie ook ontwikkelingen. Kansen Rendo ziet kansen op het gebied van energietransitie. Ontwikkelingen Voor de periode is besloten tot een dividenduitkering van 7,5 milj. per jaar. Doel: solvabiliteitspercentage op 45% te stellen. RENDO brengt haar activiteiten zoveel mogelijk terug naar het werkgebied van haar aandeelhoudende gemeenten. Voor de SGI centrale in Steenwijk is een meerjarig (12 jaar) huurcontract (Noors Energiebedrijf) met het recht op tussentijdse koop afgesloten. pagina 159

160 04 PARAGRAFEN paragraaf 5: verbonden partijen Deelname in vennootschappen N.V. ROVA zwolle Rechtsvorm Betrokkenen partijen Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen Naamloze Vennootschap. ROVA is een publieke dienstverlener en werkt ten behoeve van 22 gemeenten met een werkgebied van ongeveer huishoudens verdeeld in 3 regio s: IJssel-Vecht, Achterhoek en Eemland. De aandeelhouders van ROVA zijn lokale overheden met wettelijke zorgtaken op het gebied van huishoudelijk afval en openbare ruimte. Totaal aantal aandelen: ; nominale waarde: Staphorst bezit 217 aandelen A ad. 113,45. Totale waarde: Stemrecht op aandelen: 3,09 %. Portefeuillehouders: wethouder B. Krale (uitvoering) wethouder S. de Jong (financiën). Ruimte en Wonen. De afvalverwijdering efficiënt en effectief te beheren en waar mogelijk te innoveren en op deze manier zorg te dragen voor een schone en duurzame leefomgeving voor de inwoners van Staphorst. Financiële ratio s (x 1 milj.) Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening 2014 Rekening Resultaat n.n.b. 3,4 5,7 6,1 2. Eigen Vermogen n.n.b. - 23,6 22,1 3. Vreemd Vermogen n.n.b. - 34,6 54,4 4. Jaarlijks dividend (x 1) Risico s, kansen en ontwikkelingen Risico s Beperkt tot: Deelname aandelenkapitaal en Verstrekte achtergestelde lening ad á 8%. ROVA beschikt over een hoog weerstandsvermogen om eventuele tegenvallers op te kunnen vangen. Kansen Beheer en onderhoud (integraal) van de openbare ruimte (BOR) en Het vinden van arbeidsplaatsen van mensen die dat op eigen kracht niet altijd kunnen. Ontwikkelingen Gemeente Bunschoten is per 1 januari 2015 toegetreden. Betrokken bij beleidsontwikkeling over de transitie van afval naar grondstof door het VANG-programma (Van Afval Naar Grondstof) waarmee het kabinet de overgang naar een 100% circulaire economie wil stimuleren. PAGINA 160 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

161 Deelname in vennootschappen N.V. Vitens zwolle Rechtsvorm Betrokkenen partijen Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen Naamloze Vennootschap. Vitens is het grootste drinkwaterbedrijf van Nederland. Deze voorziet de provincies Friesland, Overijssel, Flevoland, Gelderland en Utrecht en een aantal gemeenten in Noord-Holland en Drenthe van betrouwbaar drinkwater. Vitens bestaat in haar huidige vorm sinds Gemeenten hebben geen directe rol in de dagelijkse gang van zaken binnen het bedrijf. De aandelen van Vitens zijn voor 100 procent in handen van provincies en gemeenten. Vitens kent 110 aandeelhouders, die gezamenlijk aandelen bezitten. Staphorst bezit aandelen ad 1. Totale waarde: Stemrecht op aandelen: 0,321 %. Portefeuillehouder: burgemeester T. Segers. Ondernemen. Het produceren, distribueren en leveren van schoon en veilig drinkwater. Financiële ratio s (x 1 milj.) Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening 2014 Rekening Resultaat 55,4 31,5 42,1 39,3 2. Eigen Vermogen 471,7 464,2 421,2 438,3 3. Vreemd Vermogen 1.244, , Jaarlijks dividend (x 1) Risico s, kansen en ontwikkelingen Risico s Financiële: beperkt tot: Deelname aandelenkapitaal en Verstrekte achtergestelde lening oorspronkelijk (ontstaan in 2006) met een looptijd van 15 jaar (t/m 2021). Rentevergoeding: o.b.v. 10 jarige staatslening + 1%. Kansen Als oplossing voor het probleem van verzilting grondwater in wingebied ontwikkelde Vitens in samenwerking met partners een slimme waterwinput. Hiermee kan zoet water uit de bodem worden gehaald zonder dat het verzilt door het aanwezige brakke water. Ontwikkelingen Per 1 januari 2015 is in Zwolle officieel het nieuwe hoofdkantoor van Vitens geopend. Het dividend daalt van 3,38 in 2016 naar 2,01 in Oftewel 1,37 per aandeel = minus 40 %. Reden: versterken eigen vermogen (solvabilteit). Strategie : Transformatie focus van Operational Excellence naar Customer Excellence; excellente dienstverlening voor onze klanten. Een duurzame inzet van onze bronnen en middelen zodat ook op de lange termijn kan worden gezorgd voor betrouwbaar en goed drinkwater. pagina 161

162 04 PARAGRAFEN paragraaf 5: verbonden partijen Deelname in vennootschappen Enexis Holding N.V. s-hertogenbosch Rechtsvorm Betrokkenen partijen Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen Naamloze Vennootschap. Enexis beheert het energienetwerk in Noord-, Oost- en Zuid-Nederland. Voor Staphorst is dat het elektriciteit-netwerk. De aandeelhouders van Enexis Holding N.V. zijn 6 provincies en 113 gemeenten in de gebieden waar deze actief is. Het totaal aandelen: Staphorst bezit aandelen met een balanswaarde van In 2014 heeft voor het eerst een waardering van de aandelen plaatsgevonden. Deze zijn in 2015 gewaardeerd op 31,17 per stuk (2014: 30,76). Stemrecht op aandelen: 0,0216 %. Portefeuillehouder: burgemeester T. Segers. Ondernemen. Onderhouden en vernieuwen stroomkabels. Samenwerken met andere organisaties aan duurzame en verantwoorde energie. Financiële ratio s (x 1 milj.) Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening 2014 Rekening Resultaat 223,1-265,5 239,1 2. Eigen Vermogen 3.607, , ,1 3. Vreemd Vermogen 3.471, , ,8 4. Jaarlijks dividend (x 1) Risico s, kansen en ontwikkelingen Risico s Financiële: beperkt tot: Deelname in aandelenkapitaal. Achtergestelde lening. 2 leningen: en Einddata: en Kansen De inzet van Enexis op duurzaamheid is voor de aandeelhouders van groot belang voor de energietransitie, zoals ook verwoord in het Energieakkoord in Ontwikkelingen In 2015 is de lening van voormalige EDON-aandeelhouders (hoofdsom 82 milj., rentepercentage 9%, achtergesteld en eeuwigdurend) opgezegd. Doel Enexis: marktconforme portefeuille. Aflossing vindt plaats per 31 december Staphorst zal aflossen in de vorm van aandelen Enexis Holding N.V. Voor de volgende 3 jaren wordt een gewenningsbijdrage ontvangen. Door de aandeelhouders is goedgekeurd een nieuw Strategisch Plan Het behelst vier strategische pijlers: betrouwbaar, betaalbaar, klantgericht en duurzaam. Er is een belangrijke afspraak gemaakt ten aanzien van het dividendbeleid en dat geeft op zijn beurt steun aan de lange termijn vermogensontwikkeling, investeringsruimte, financieringsbehoefte en de bijbehorende credit rating. Gebiedsruil verzorgingsgebied Endinet met Friesland Noord-Oost Polder. PAGINA 162 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

163 Deelname in vennootschappen Wadinko B.V. Zwolle Rechtsvorm Betrokkenen partijen Besloten Vennootschap. Gemeente Staphorst neemt deel in participatiemaatschappij Wadinko met als werkgebied: gemeenten in Overijssel, de Noordoostpolder en Zuid-West Drenthe. Bestuurlijk belang Aandeelhouders zijn de provincie Overijssel. Totaal aandelen: Staphorst bezit 40 aandelen; geen balanswaarde. Stemrecht op aandelen: 1,67 %. Portefeuillehouder: wethouder S. de Jong. Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen Ondernemen. Wadinko is een regionale participatiemaatschappij, die de bedrijvigheid - en daarmee de werkgelegenheid - wil bevorderen in Overijssel, de Noordoostpolder en Zuidwest Drenthe met risicodragend kapitaal, kennis, managementondersteuning en netwerken. De bedrijven waar Wadinko bij voorkeur in participeert, behoren tot de maakindustrie en de zakelijke dienstverlening. Omdat deze bedrijven veel aandacht besteden aan diverse vormen van innovatie hebben zij ontwikkelingsmogelijkheden en groeipotentie. Daarmee dragen ze in belangrijke mate bij aan de bevordering van de regionale economische structuur. Financiële ratio s (x 1 milj.) Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening 2014 Rekening Resultaat n.n.b. - 7,3 1,7 2. Eigen Vermogen n.n.b. - 60,5 54,3 3. Vreemd Vermogen n.n.b. - 1,6 1,3 4. Jaarlijks dividend (x 1) Risico s, kansen en ontwikkelingen Risico s Financieel: Het eigen vermogen van Wadinko op basis van de deelname = 1,67 %. Omdat Wadinko o.a. is vertegenwoordigd in de raden van commissarissen van de participaties kan deze rechtstreeks toezicht houden. Kansen Een snelle en autonome groei is alleen mogelijk bij die ondernemingen die in evenwicht zoeken naar innovatie en duurzaamheid. Ontwikkelingen In 2015 is het beleid van Wadinko geëvalueerd. Het huidige beleid zal voor de jaren worden voortgezet met als doelstellingen: arbeidsplaatsen in 2021 bij Wadinko-participaties. Gemiddeld 4 % rendement op het eigen vermogen. pagina 163

164 04 PARAGRAFEN paragraaf 5: verbonden partijen Deelname in vennootschappen C.B.L. Vennootschap B.V. s-hertogenbosch Rechtsvorm Betrokkenen partijen Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen Besloten Vennootschap. Voormalige Essent aandeelhouders, provincies en gemeenten, waaronder Staphorst. Aandeelhouders zijn provincies en gemeenten. De gemeente heeft als aandeelhouder zeggenschap in CBL Vennootschap B.V. via het stemrecht op de aandelen die zij bezit. Staphorst bezit 432 aandelen; stemrecht op aandelen: 0,0216 %. Gestort kapitaal: ; voor Staphorst is dat: 4,32. Portefeuillehouder: burgemeester T.C. Segers. Ondernemen. De functie van deze vennootschap is de verkopende aandeelhouders van energiebedrijf Essent te vertegenwoordigen als medebeheerder van het Cross Border Leases (CBL) Escrow Fonds en te fungeren als 'doorgeefluik' voor betalingen in en uit het CBL Escrow Fonds. Financiële ratio s (x 1.000) Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening 2014 Rekening Resultaat n.n.b. ($ 30) ( $ 66,7) $ 9,9 2. Eigen Vermogen n.n.b. $ 9,8 milj. $ 9,8 milj. $ 9,9 milj. 3. Vreemd Vermogen n.n.b. $ 117 $ 107 $ 0,1 milj. 4. Jaarlijks dividend n.n.b Risico s, kansen en ontwikkelingen Risico s Eind juni 2011 zijn de laatste CBL-overeenkomsten vervroegd beëindigd. Met de voortijdige beëindiging van alle CBL-contracten is alleen nog sprake van een risico en daarmee aansprakelijkheid voor de Verkopende Aandeelhouders ter hoogte van het bedrag in het CBL Escrow Fonds ($ 19,7 mln.). Daarnaast is het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de Verkopende Aandeelhouders relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap: totaalbedrag Ontwikkelingen De vennootschap zal mogelijk begin 2016 kunnen worden geliquideerd. Een positief liquidatiesaldo zal vrijvallen aan de aandeelhouders. Dit betekent dat naar verwachting een restantbedrag en na aftrek van advies- en andere afwikkelingskosten van ongeveer $ 19 mln. uiteindelijk in de verhouding zal kunnen worden uitbetaald aan de Verkopende Aandeelhouders en RWE en dat het fonds daarna geliquideerd kan worden. PAGINA 164 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

165 Deelname in vennootschappen Vennootschap Vordering op Enexis B.V. s-hertogenbosch Rechtsvorm Betrokkenen partijen Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen Besloten Vennootschap. Voormalige Essent aandeelhouders, provincies en gemeenten, waaronder Staphorst. Aandeelhouders zijn provincies en gemeenten. De gemeente heeft als aandeelhouder zeggenschap in Vennootschap Vordering Enexis B.V. via het stemrecht op de aandelen die zij bezit. Staphorst bezit 432 aandelen; stemrecht op aandelen: 0,0216 %. Gestort kapitaal: ; voor Staphorst is dat: 4,32. Portefeuillehouder: burgemeester T.C. Segers. Ondernemen. Als gevolg van de invoering van de Wet Onafhankelijk Netbeheer in Nederland werd Essent per 30 juni 2009 gesplitst in een netwerkbedrijf (later Enexis) enerzijds en een productie- en leveringsbedrijf (het deel dat verkocht is aan RWE) anderzijds. Essent heeft eind 2007 een herstructurering doorgevoerd waarbij de economische eigendom van de gas- en elektriciteitsnetten binnen de Essent-groep zijn verkocht en overgedragen aan Enexis tegen de geschatte fair market value. Omdat Enexis destijds over onvoldoende contante middelen beschikte om de koopprijs hiervoor te betalen is deze omgezet in een lening van Essent. In de Wet Onafhankelijk Netbeheer was opgenomen dat er na splitsing geen financiële kruisverbanden mochten bestaan. Omdat het op dat moment niet mogelijk was om de lening extern te financieren is besloten de lening over te dragen aan de verkopende aandeelhouders van Essent. Op het moment van overdracht bedroeg de vordering 1,8 miljard. De vordering is vastgelegd in een leningovereenkomst bestaande uit vier tranches: 1e tranche: 450 mln., looptijd 3 jaar (30 sept. 2012) rente 3,27% - afgewikkeld; 2e tranche: 500 mln., looptijd 5 jaar (30 sept. 2014) rente 4,1% - afgewikkeld; 3e tranche: 500 mln., looptijd 7 jaar (30 sept. 2016) rente 4,65%; 4e tranche: 350 mln., looptijd 10 jaar (30 sept. 2019) rente 7,2%. Financiële ratio s (x 1.000) Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening 2014 Rekening Resultaat n.n.b. - 16,7-16, Eigen Vermogen n.n.b Vreemd Vermogen n.n.b. 862,2 milj. 862,1 milj. 862,2 milj. 4. Jaarlijks dividend n.n.b Risico s, kansen en ontwikkelingen Risico s De aandeelhouders lopen zeer beheerst geachte risico s op Enexis voor de niet-tijdige betaling van rente en/of aflossing en, in het ergste geval, faillissement van Enexis. Daarnaast is het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de Verkopende Aandeelhouders relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap: totaalbedrag Ontwikkelingen Eind december 2015 resteren nog de leningen van de 3e en 4e tranche. Enexis is eventueel gerechtigd de 3e tranche in de periode 30 september september 2016 geheel of gedeeltelijk vervroegd af te lossen. Deze tranche zal in ieder geval uiterlijk 30 september 2016 worden afgelost. De 4e tranche mag niet vervroegd worden afgelost. Afhankelijk van het resultaat van een aantal financiële ratio s zou de 4e tranche eventueel geconverteerd kunnen worden in eigen vermogen. pagina 165

166 04 PARAGRAFEN paragraaf 5: verbonden partijen Deelname in vennootschappen Verkoop Vennootschap B.V. s-hertogenbosch Rechtsvorm Betrokkenen partijen Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen Besloten Vennootschap. Voormalige Essent aandeelhouders, provincies en gemeenten, waaronder Staphorst. Aandeelhouders zijn provincies en gemeenten. De gemeente heeft als aandeelhouder zeggenschap in Verkoop Vennootschap B.V. via het stemrecht op de aandelen die zij bezit. Staphorst bezit 432 aandelen; stemrecht op aandelen: 0,0216 %. Gestort kapitaal: ; voor Staphorst is dat: 4,32. Portefeuillehouder: burgemeester T.C. Segers. Ondernemen. Bij de verkoop van Essent aan RWE in 2009 is overeengekomen, zoals gebruikelijk is bij dergelijke transacties, om een deel van de verkoopprijs niet direct uit te betalen aan de verkopende aandeelhouders, waaronder Staphorst, maar te reserveren voor mogelijke claims van de koper, die hun oorsprong hebben in het verleden voor de verkoop. Deze reservering heeft plaatsgevonden in een zogenaamde escrow, een soort geblokkeerde rekening, ondergebracht bij een daarvoor opgerichte vennootschap, genaamd Verkoop Vennootschap B.V. Het General Escrow Fonds wordt belegd conform de wet- en regelgeving die gelden voor decentrale overheden. Financiële ratio s (x 1 milj.) Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening 2014 Rekening Resultaat n.n.b. 41,0 17,3-62,1 2. Eigen Vermogen n.n.b. 76,53 363,3 347,3 3. Vreemd Vermogen n.n.b. 38,30 80,0 98,1 4. Jaarlijks dividend n.n.b Risico s, kansen en ontwikkelingen Risico s Buiten het bedrag dat in het General Escrow Fonds zal worden gehouden: 113 milj. zijn de verkopende aandeelhouders niet aansprakelijk voor inbreuken op garanties en vrijwaringen. Inmiddels is de claimtermijn op 30 september jl. voor RWE verstreken en is gebleken dat een substantieel deel van de reservering niet meer kan worden aangesproken door RWE. Op 22 oktober jl. is derhalve in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders besloten, de vrijval van deze reservering als een éénmalige agio (totaal EUR ) uit te keren aan de aandeelhouders. Voor Staphorst was dat: Daarnaast is het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap; ongeveer Ontwikkelingen Het vermogen in het General Escrow Fonds was bij de oprichting van het fonds in 2009, 800 mln. In april 2011 is het eerste deel en in oktober 2015 het tweede deel van de General Escrow minus gemelde claims door RWE vrijgevallen en aan de aanhouders uitgekeerd. In het General Escrow Fonds resteert nu nog een bedrag van 113,1 miljoen voor de afwikkeling van claims van RWE als gevolgen van garantie en vrijwaringen die door de verkopende aandeelhouders zijn afgegeven. Hierover wordt door het bestuur van Verkoop Vennootschap B.V. nog onderhandelingen gevoerd met RWE. Mogelijk kan komende jaar nog een deel van dit bedrag vrijvallen ten gunste van de aandeelhouders en de vennootschap worden geliquideerd. PAGINA 166 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

167 Deelname in vennootschappen CSV Amsterdam (voorheen Claim Staat Vennootschap B.V.) s-hertogenbosch Rechtsvorm Betrokkenen partijen Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen Besloten Vennootschap. Voormalige Essent aandeelhouders, provincies en gemeenten, waaronder Staphorst. Aandeelhouders zijn provincies en gemeenten. De gemeente heeft als aandeelhouder zeggenschap in CSC Amsterdam via het stemrecht op de aandelen die zij bezit. Staphorst bezit 432 aandelen; stemrecht op aandelen: 0,0216 %. Gestort kapitaal: ; voor Staphorst is dat: 4,32. Portefeuillehouder: burgemeester T.C. Segers. Ondernemen. Op 9 mei 2014 is de naam van Claim Staat Vennootschap B.V. gewijzigd in CSV Amsterdam B.V. De statuten zijn gewijzigd zodat de nieuwe organisatie nu drie doelstellingen vervult: a. Namens de verkopende aandeelhouders van Essent een eventuele schadeclaimprocedure voeren tegen de Staat als gevolg van de Wet Onafhankelijk Netbeheer; b. Namens de verkopende aandeelhouders eventuele garantieclaim procedures voeren tegen RECYCLECO B.V. ('Waterland'); c. Het geven van instructies aan de escrow-agent wat betreft het beheer van het bedrag dat op de escrow-rekening naar aanleiding van verkoop Attero is gestort. Het vermogen op de escrow-rekening is initieel 13,5 mln. De escrow-rekening wordt aangehouden bij de notaris. Financiële ratio s (x ) Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening 2014 Rekening Resultaat n.n.b. - 42,0-43,9-14,1 2. Eigen Vermogen n.n.b. - 25,6 8,5 52,4 3. Vreemd Vermogen n.n.b. 33,7 36,0 12,5 4. Jaarlijks dividend n.n.b Risico s, kansen en ontwikkelingen Risico s Het financiële risico is beperkt tot eventuele claims van Waterland als gevolg van garanties en vrijwaringen die door de verkopende aandeelhouders zijn afgegeven en tot het maximale bedrag van 13,5 mln. op de escrow-rekening. Daarnaast is het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders relatief gering en beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap: Ontwikkelingen De looptijd van deze vennootschap is afhankelijk van de periode dat een eventuele schadeclaim wordt gevoerd tegen de Staat en dat claims (die door Waterland tot 5 jaar na completion (mei 2019) kunnen worden ingediend) worden afgewikkeld. Conform de verkoopkoopovereenkomst zal de escrow-rekening tot 5 jaar na completion blijven staan voor de afwikkeling van potentiële claims van Waterland. pagina 167

168 04 PARAGRAFEN paragraaf 5: verbonden partijen Deelname in vennootschappen Vennootschap PBE, B.V. (Publiek Belang Electriciteitsproductie) s-hertogenbosch Rechtsvorm Betrokkenen partijen Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen Besloten Vennootschap. Voormalige Essent aandeelhouders, provincies en gemeenten, waaronder Staphorst. Aandeelhouders zijn provincies en gemeenten. De gemeente heeft als aandeelhouder zeggenschap op aandelen Vennootschap PBE via het stemrecht op de aandelen die zij bezit. De deelneming is gewaardeerd op 1 (nominaal aandelenkapitaal: ). Staphorst bezit 432 aandelen; stemrecht op aandelen: 0,0216 %. Portefeuillehouder: burgemeester T.C. Segers. Ondernemen. Onderdeel van Essent was het 50% aandeel in N.V. Elektriciteits Productiemaatschappij Zuid-Nederland (EPZ), o.a. eigenaar van de kerncentrale in Borssele. Het bedrijf Delta NV uit Zeeland heeft de verkoop van dit bedrijfsonderdeel van Essent aan RWE bij de rechter aangevochten. Er liepen zowel een kort gedingprocedure als bodemprocedure. Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV ('PBE') had het 50% belang in EPZ bij Energy Resources Holding (ERH) ondergebracht. In 2010 is op gezamenlijk initiatief van de aandeelhouders van PBE en de provincie Zeeland als belangrijkste aandeelhouder van Delta een bemiddelingstraject gestart om het geschil tussen partijen op te lossen. In 2011 is dit bemiddelingstraject succesvol afgerond. Op 30 september 2011 is, twee jaar na de verkoop van de aandelen Essent, ERH alsnog geleverd aan RWE. PBE blijft bestaan met een beperkt takenpakket. PBE zal de zaken afwikkelen die uit de verkoop voortkomen. Daarnaast is PBE verplichtingen aangegaan in het kader van het Convenant borging publiek belang kerncentrale Borssele uit 2009 die nopen tot voortbestaan van PBE in afgeslankte vorm. Hiermee is een termijn van 8 jaar na verkoop gemoeid. Na een statutenwijziging in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 14 december 2011 is de inrichting van PBE aangepast naar de status van een SPV, vergelijkbaar met o.a. Verkoop Vennootschap B.V. Financiële ratio s (x ) Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening 2014 Rekening Resultaat n.n.b. - 13,1-18,5-18,1 2. Eigen Vermogen n.n.b. 1,6 milj. 1,6 mlj. 1.6 milj. 3. Vreemd Vermogen n.n.b. 112,8 107,8 111,3 4. Jaarlijks dividend n.n.b Risico s, kansen en ontwikkelingen Risico s Het financiële risico na de levering van Energy Resources Holding aan RWE, waarmee de vervreemding van de aandelen Essent nu is afgerond, is beperkt tot eventuele contractueel vastgelegde mogelijkheden van claims c.q. garanties. Eventuele claims komen ten laste van het General Escrow Fonds (zie Verkoop Vennootschap BV). Daarnaast is het risico en daarmee de aansprakelijkheid voor de aandeelhouders beperkt tot de hoogte van het nominale aandelenkapitaal van deze vennootschap: Ontwikkelingen Binnen PBE is nog vanaf medio 2012 een bedrag van 1,6 mln.(merendeel aandelenkapitaal) achtergebleven om mogelijke zaken die uit de verkoop voortkomen af te wikkelen. Conform de koopovereenkomst kon RWE tot uiterlijk 30 september 2015 potentiële claims indienen ten laste van het General Escrow Fonds (zie Verkoop Vennootschap B.V.). RWE had op 30 september 2015 geen potentiële claims ingediend. m.b.t. verkoop van het 50% belang in EPZ. Afhankelijk van de uitkomst van de te voeren gesprekken met het Ministerie van Economische Zaken zou PBE evenals Verkoop Vennootschap BV en CBL Vennootschap BV begin 2016 geliquideerd kunnen worden. PAGINA 168 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

169 Deelname in stichtingen en verenigingen st. Dagelijks Beheer Multifunctioneel Centrum Rouveen rouveen Rechtsvorm Stichting. Opgericht in 2014 en in 2015 actief. Betrokkenen partijen Vereniging tot instandhouding van Hervormde Scholen op Gereformeerde grondslag, te Rouveen. Vereniging voor Gereformeerd primair onderwijs 'De Zevenster'. Gemeente Staphorst. Bestuurlijk belang Programma Bijdrage(n) aan gemeentelijke doelstellingen De gemeente Staphorst is een van de hoofdgebruikers van de MCR. De gemeente heeft als verantwoordelijke voor de gymzaal, huisvesting peuterspeelzaal en de Bibliotheek zeggenschap in de stichting = 27 %. Het bestuur bestaat uit 3 leden: elke hoofdgebruiker 1 lid. Portefeuillehouder: wethouder de Jong. Leren en Leven, Sport, cultuur, recreatie en toerisme. De programmering en gebruik. Het beheer, exploitatie en onderhoud. Financiële ratio s Rekening 2015 Begroting 2015 Rekening Resultaat Eigen Vermogen Vreemd Vermogen Bijdrage gem. Staphorst n.n.b Risico s, kansen en ontwikkelingen Rekening 2013 Risico s Bij een eventueel tekort moet de gemeente haar aandeel bijdragen = plm. 27 %. Kansen en Ontwikkelingen In kader van invulling multifunctionaliteit anticiperen op de ontwikkelingen in de vraagzijde. pagina 169

170 04 PARAGRAFEN paragraaf 6: grondbeleid PAGINA 170 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

171 paragraaf 6 grondbeleid pagina 171

172 04 PARAGRAFEN paragraaf 6: grondbeleid Algemeen Onder grondbeleid verstaan we het gehele instrumentarium dat de gemeente ter beschikking staat om de vastgestelde ruimtelijke, en deels ook economische doelstellingen te realiseren. Een gemeente kan hierbij een actieve of een faciliterende rol innemen, met uiteraard diverse gradaties daar tussen in. Onder een actief grondbeleid wordt verstaan dat de gemeente zich als een marktpartij gedraagt. De gemeente koopt zelf de gronden aan, deze (zo nodig) tijdelijk beheert, maakt bouwrijp en geeft vervolgens uit. Dit geeft de grootste zekerheid dat de in het bestemmingsplan opgenomen bestemmingen daadwerkelijk worden gerealiseerd. We spreken van een faciliterend grondbeleid als de gemeente de aankoop en exploitatie van gronden overlaat aan private partijen. Bij faciliterend grondbeleid verandert de gemeentelijke rol van initiator naar een voorwaarde scheppende en toezichthoudende rol. De gemeente Staphorst speelde tot medio de jaren 90 een actieve rol. Nadien dienden zich projectontwikkelaars aan als speler op de markt. Deze projectontwikkelaars hebben zich een zodanige positie verworven dat de positie van de gemeente sindsdien is veranderd. Momenteel is voor wat betreft de woningbouw in de uitbreidingsplannen in Staphorst, IJhorst en een klein gedeelte van Rouveen-West sprake van een passieve grondpolitiek. Voor wat betreft de industrieterreinen 'De Esch' en 'Oosterparallelweg' is sprake van een actieve grondpolitiek. Met betrekking tot inbreidingsplannen waarbij de grond in eigendom is van particulieren is sprake van een faciliterende rol. De Nota Grondbeleid is geactualiseerd (Nota Grondbeleid ) en vastgelegd in de vergadering van de raad van 18 februari Het uitgangspunt van de Nota is een actieve rol van het grondbeleid. Uitvoering Het primaat van het grondbeleid is ondergebracht bij de afdeling Ontwikkeling en Beheer. Bij team Ontwikkeling worden de planologische plannen voorbereid en de gronden aangekocht; daar is ook het onderdeel Planeconomie ondergebracht. Bij de uitvoering is team Beheer betrokken. Sinds 1 januari 2003 is geen sprake meer van een zelfstandige rechtspersoon in de vorm van een Gemeentelijk Grondbedrijf. De exploitatie is ondergebracht binnen de Programmabegroting en -rekening. Financiële positie De financiële positie van bestemmingsplannen kan het best beoordeeld worden op basis van de solvabiliteit. Hierbij wordt bezien hoe groot de omvang van de reserve is om eventuele tekorten te kunnen dekken. Bedragen x Geïnvesteerd vermogen Reserve bouwgrond exploitaties Resteert Het resterende bedrag inclusief de nog te maken kosten moet gedekt worden uit de verkoop van de in de grondexploitaties aanwezige gronden. PAGINA 172 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

173 IN EXPLOITATIE ZIJNDE GRONDEN Voor het totaal van in exploitatie zijnde complexen geven wij u de volgende uitkomsten: Bedragen x Boekwaarde Vermeerderingen in het jaar Winstneming Afsluiting complexen Verminderingen in het jaar Boekwaarde per Nog te maken kosten (bedragen x 1.000): Per complex B.p. Rouveen-West 3 Afgesloten Afgesloten B.p. de Baarge 6 Afgesloten Afgesloten B.p. de Esch 2 Afgesloten Afgesloten B.p. IJhorst-West Afgesloten B.p. de Esch B.p. Rouveen-West Totaal Naar kostensoort Bouwrijp etc Toezicht, beheer, adm + fin Totaal pagina 173

174 04 PARAGRAFEN paragraaf 6: grondbeleid Nog te ontvangen opbrengsten per (bedragen x 1.000): Per complex B.p. Rouveen-West 3 Afgesloten Afgesloten B.p. de Baarge 6 Afgesloten Afgesloten B.p. de Esch 2 Afgesloten Afgesloten B.p. IJhorst-West Afgesloten B.p. de Esch B.p. Rouveen-West Totaal Naar opbrengstensoort Woningbouw Industriegronden Exploitatiebijdragen Afgesloten Bijdr. bouw dienstwoning. Afgesloten Afgesloten Totaal Het geraamde eindresultaat: De afname van het te verwachten resultaat t.o.v. 1 januari 2014 is een gevolg van winstneming in de jaren 2014 en PAGINA 174 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

175 Nog Niet in exploitatie genomen gronden toekomstige bestemmingsplannen Aantal m2 in eigendom zijnde gronden, nog niet in exploitatie zijn Boekwaarde van deze gronden De gemiddelde boekwaarde per m2 29,76 29,30 29,30 30,75 30,69 TUSSENTIJDSE WINSTNEMINGEN In 2013 is voor een bedrag van aan tussentijdse winst genomen van de lopende exploitatie Rouveen-West 3. In 2014 voor een bedrag van van de lopende exploitatie De Esch 3 en in van de lopende exploitatie Rouveen West 4 en van de lopende exploitatie De Esch 3. Winstneming is verplicht als aan een van volgende voorwaarden is voldaan: 1. Het moet dan gaan om projecten, die een looptijd kennen over meerdere jaren. Tussentijdse winstneming is dan mogelijk als een deelproject is afgesloten, de winst op dat deelproject is gerealiseerd, en er geen verlies verwacht wordt op andere deelprojecten, tenzij daarvoor voldoende voorzieningen zijn getroffen; 2. Als de negatieve boekwaarde belangrijk hoger is dan de nog te maken kosten van het betreffende complex (exclusief eventuele rentebaten). AFSLUITING COMPLEXEN Zowel de industrieterreinen De Baarge 6 als De Esch 2 en woningbouw Rouveen-West 3 zijn in 2014 afgesloten. In 2015 geldt dit voor IJhorst West 1. Het resultaat van de in 2014 afgesloten complexen is, rekening houdend met de nog te maken kosten, Van het in 2015 afgesloten complex IJhorst West 1 is Voordelen op grondexploitaties worden bij onze gemeente ten gunste van de reserve grondexploitatie gebracht. RISICO S RESERVE Grondbeleid gaat gepaard met (grote) financiële kansen en risico s. Als algemene risico s in de grondexploitatie kunnen worden genoemd: a. Conjunctuur- en renterisico s Hierdoor kan de vraag naar bouwgrond inzakken en renteverliezen ontstaan. b. Verwerving Het niet tijdig kunnen verwerven van gronden en het stijgen van aankoopprijzen. c. Milieurisico s De zogenaamde schone grond verklaring wordt niet afgegeven wegens aangetroffen milieuvervuiling bijv. bodem. d. Planschadeclaims Omwonenden die zich gedupeerd voelen kunnen op grond van art. 49 Wet RO om een schadevergoeding vragen bij de initiatiefnemer. e. Gevolgen economische crisis Stagnatie in de woningbouw en industrie en daardoor vertraging in de uitgifte van grond. pagina 175

176 04 PARAGRAFEN paragraaf 6: grondbeleid HERZIENE NOTITIE GRONDEXPLOITATIE COMMISSIE BBV: In februari 2012 verscheen de herziene Notitie grondexploitatie van de commissie BBV. Hierbij geeft de commissie aanwijzingen voor het boeken van de grondexploitatie, het activeren van niet in exploitatie genomen gronden, het direct afboeken bij een verwacht verlies op de grondexploitatie en dat winst pas genomen kan worden als deze is gerealiseerd. Wij voldoen aan deze gewijzigde en strakkere voorschriften. reserve voor grondexploitatie In de Nota Reserves en Voorzieningen 2015 is bepaald dat, gelet op het bedrijfsrisico, een reserve gebaseerd op ± 30 % van de boekwaarde van de nog niet in exploitatie genomen gronden als voldoende kan worden beschouwd: Bedragen x Reserve Boekwaarde gr. niet in expl Percentage van de boekwaarde 96% 88% 45% 48% 52% De stand van de reserve is ruim voldoende. Hiermee wordt voldaan aan de hierboven genoemde beleidsbepaling. Door toevoeging van toekomstige winsten zal de reserve in stand worden gehouden. De boekwaarde is toegenomen door aankoop gronden Oosterparallelweg. Rentebijschrijving is met ingang van 2016 nier meer toegestaan. Bij het in exploitatie nemen van Oosterparallelweg, De Esch 0, IJhorst-West 2 en Rouveen-Zuid neemt de waarde af. Industrieterrein Oosterparallelweg wordt/is in 2016 in exploitatie genomen. PAGINA 176 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

177 Ontwikkelingen Grondexploitatie De Baarge 6 (laatste fase) Voor dit deel van industrieterrein De Baarge zijn nog herstraat werkzaamheden (Burg. Janssenstraat) en de aanleg van openbare voorzieningen gepland. Daarnaast staat de aanleg van een rotonde nog op de rol (kruising Industrieweg J.J. Gorterlaan). De Esch 3 De bruto oppervlakte bedraagt ± 25 hectare, waarvan ± 78% is aangekocht. Het overige, ± 22%, is in eigendom van projectontwikkelaars. In september 2010 is gestart met de realisatie van het plangebied, welke in juni 2011 is afgerond. Met één partij met een grondpositie van ± 3,6 hectare is in 2011 een exploitatieovereenkomst gesloten. Van de gemeentelijke uitgeefbare posities is ca. 85% verkocht en overgedragen. Daarnaast staan er in de eerste helft van 2016 nog 2 kavelverkopen en overdrachten gepland van in totaal ca m2. Oosterparallelweg Na afronding van de benodigde grondaankopen en het afsluiten van enkele exploitatieovereenkomsten, is gestart met het bouwrijp maken van het plangebied. De planning is om deze werkzaamheden medio 2016 af te ronden. Parallel hieraan vinden er gesprekken plaats met potentiële ondernemers over kavelverkopen. De Esch-0 Op dit beoogde bedrijventerrein ten noorden van het bestaande bedrijventerrein De Esch, is de Wet voorkeursrecht gemeenten gevestigd. Deze termijn is in februari 2011 afgelopen. Het plangebied betreft globaal het gebied begrensd door de Hoogeweg in het noorden, de Achthoevenweg in het oosten, de bestaande bebouwing van het bedrijventerrein De Esch in het zuiden en de Molenweg/A28 in het westen. De bruto oppervlakte bedraagt ongeveer 4,5 hectare. De gemeente heeft inmiddels met alle grondeigenaren afspraken kunnen maken over aankoop van de benodigde percelen door de gemeente. In 2012 is de gemeente van alle benodigde percelen voor invulling van het plangebied juridisch eigenaar geworden. Afhankelijk van de ontsluiting van het plangebied is er mogelijk van één grondeigenaar nog een strookje grond benodigd. Vervolgens zal het bestemmingsplan voor dit gebied worden opgesteld om door de raad vast te laten stellen. IJhorst-West Dit bestemmingsplan voor wonen is in ontwikkeling bij Mega Projecten. Het plan (1e en 2e fase) voorziet in 29 woningen. Via 2 namens de Rabobank georganiseerde veilingen is het merendeel van de overgebleven kavelposities verkocht aan een plaatselijke ondernemer. Momenteel wordt er gewerkt aan een herijking van het plangebied, welke aansluit op de behoefte van potentiële kopers. De exploitatie vindt door derden plaats. Dit complex is dan ook in 2015 afgesloten. IJhorst-West uitbreiding In 2003 heeft de gemeente samen met Rollecate N.V. te Staphorst een perceel grond (opp. circa 1,8 hectare) gekocht aan de Poeleweg. Met Rollecate moet nog een samenwerkingsovereenkomst worden gesloten om te komen tot de exploitatie van woningbouw. De op het perceel staande boerderij met ± 2.800m² erf is in juni 2004 verkocht. Er blijft derhalve nog ruim 1,5 hectare over waarop ± 30 woningen kunnen worden gebouwd. De afdeling Ontwikkeling is met de invulling van het plan bezig. Er is nog geen concrete schets met straten e.d. aanwezig. Eind 2011 is Rollecate voor een onverdeelde helft juridisch mede- eigenaar geworden. Daarnaast is de gemeente met Rollecate overeengekomen dat alle gemaakte kosten tot 1 januari 2012 op dit complex tussen partijen wordt verrekend. Gezien de onzekerheden op de markt voor nieuwbouwwoningen is het op dit moment onzeker wanneer er gebouwd wordt. Rouveen-West 3, 2e en 3e fase Alle grond in dit gebied is uitgegeven. De laatste woonrijp-maak activiteiten, worden in het voorjaar van 2016 uitgevoerd. Het gaat nog om herstraatwerkzaamheden, het aanpassen van de kruising Mispellaan/Beukenlaan en het gedeeltelijk aanleggen van een voetpad. pagina 177

178 04 PARAGRAFEN paragraaf 6: grondbeleid Rouveen-West 4 Het bestemmingsplan voor Rouveen-West-4 (1e fase) is op 13 december 2011 door de raad gewijzigd vastgesteld. Een in februari 2012 ingesteld beroep door twee buurtbewoners bij de Raad van State maakt dat het bestemmingsplan na de ter inzage termijn van 6 weken niet direct onherroepelijk was. Medio juli 2012 is door de uitspraak van de Raad van State het bestemmingsplan onherroepelijk geworden. Omdat er geen voorlopige voorziening was aangevraagd, is begin 2012 begonnen met de kaveluitgifte (op basis van 52 ingeschreven kandidaten) en is in het tweede kwartaal van 2012 ook begonnen met het bouwrijp maken van de eerste fase van dit plangebied. Het gaat hierbij om een gebied waar 71 kavels kunnen worden uitgegeven (9 voor vrijstaande woningen, 34 voor 2/1 kapwoningen en 28 voor sociale koopwoningen). Eind 2013 waren er 54 kavels overgedragen. De resterende kavels zijn in 2014 en 2015 voor het grootste deel verkocht, waarbij: Aan de Iepenlaan het woningbouwprogramma met een binnenplanse wijzigingsbevoegdheid is gewijzigd van 3 blokjes 2/1 kapwoningen (6 kavels) naar 2 blokjes met 3 rijenwoningen en 1 blokje 2/1 kapwoningen (8 kavels). Dit op basis van de behoefte uit de lokale markt, waarbij de parkeerfaciliteiten in de openbare ruimte zijn aangepast op de nieuwe situatie. Aan de Iepenlaan en de Moerbeilaan een blokje 2/1 kapwoningen (4 kavels) aan Megahome.nl is toebedeeld in het kader van een overeenkomst uit het verleden ( lus Van Andelweg ). Hieraan is de voorwaarde verbonden dat de kavels uiterlijk medio december 2015 afgenomen / ingevuld moeten zijn. Zo niet dan vervallen de desbetreffende kavels weer aan de gemeente. Eind 2015 is begonnen met het bouwrijp maken van de 2e fase. Hierbij gaat het om 25 kavels, waarvan 12 kavels 2/1 kapwoningen en 13 kavels voor de bouw van vrijstaande woningen. Eind 2015 zijn hiervoor 22 opties aangevraagd. Rouveen-Zuid In het gebied 'Rouveen-Zuid' zijn de beoogde bestemmingen: woondoeleinden, scholen en een woon-zorg instelling met bijbehorende voorzieningen gepland. Het gebied wordt globaal omsloten door de bebouwing langs de Goudenregenstraat in het noorden, de Oude Rijksweg in het oosten, de Stadsweg in het zuiden en de Korte Kerkweg in het westen. Voor een deel van dit gebied is de Wet voorkeursrecht gemeenten gevestigd. In 2011 is de bouw van de multifunctionele combischool afgerond en op dit moment worden er plannen geconcretiseerd voor het oprichten van de verpleeghuisbedden door Zorgcombinatie Zwolle. In dit kader loopt er ook een onderzoek om in combinatie met Woonstichting Vechthorst en de gemeente de haalbaarheid te onderzoeken om de voormalige schoollocatie De Triangel te herontwikkelen in combinatie met de verpleeghuisbedden. Voor het totale gebied is eind april 2009 een structuurvisie vastgesteld. Voor het toekomstige woningbouwgebied zijn inmiddels bijna alle Wvg-percelen in handen van de gemeente. Dit gebied zal naar verwachting niet eerder dan in 2020 nodig zijn. In 2015 is m2 grond ingebracht in de Triangellocatie voor een bedrag van , is 48 per m2. De Slagen In de eerste verkoopfase (EMS/Mega) zijn alle woningen van de Staphorster ondernemers verkocht. Van het resterende aanbod van 125 woningen, zijn er momenteel nog 53 te koop. Op dit moment wordt in een gedeelte van het plangebied het woningprogramma herijkt, waardoor er een verschuiving van het aantal nog te bouwen woningen ontstaat. PAGINA 178 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

179 Verspreid liggende ruilgronden cultuurgronden In 2015 heeft de gemeente de volgende ruilgronden in voorraad die t.z.t. als compensatiegrond kunnen dienen voor de aankoop van gronden voor een andere dan agrarische bestemming: Sectie Nr Ligging Oppervlakte ha Jaar van aankoop AP 614/615 Tiphoeksweg AN 380 Schipgravenweg AA 2247 Gorterlaan Totaal De boekwaarde bedraagt ,-. Dit is 3,03 per m2. pagina 179

180 04 PARAGRAFEN paragraaf 7: lokale heffingen PAGINA 180 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

181 paragraaf 7 lokale heffingen pagina 181

182 04 PARAGRAFEN paragraaf 7: lokale heffingen ALGEMEEN In deze paragraaf worden de belastingen die de gemeente heeft ontvangen toegelicht. Er zal gekeken worden naar de ontvangsten in relatie tot het verleden. Ook zal nader ingezoomd worden op afwijkingen ten opzichte van voorgaande jaren. Belastingen Het totale pakket van gemeentelijke belastingen en heffingen bestaat uit een 8-tal verschillende belastingen / heffingen. 1 Onroerende Zaakbelasting (OZB) 5 Toeristenbelasting 2 Afvalstoffenheffing 6 Marktgelden / standplaatsvergunningen 3 Rioolheffing / Aansluitbijdrage 7 Begrafenisrechten 4 Forensenbelasting 8 Hondenbelasting De uitvoeringsbepalingen van de lokale lasten is vastgesteld in de diverse belastingverordeningen. Leges Daarnaast ontvangt de gemeente nog diverse leges, zoals leges omgevingsvergunning, leges bestemmingsplannen en leges burgerzaken. Deze zijn door de gemeenteraad gelegitimeerd middels door de raad vastgestelde verordeningen. Ook ontvangt de gemeente nog gelden uit de verhuur van gemeentelijke accommodaties. Overig Ontwikkelingen (beleid en uitvoering) binnen de lokale heffingen. PAGINA 182 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

183 1 onroerende zaakbelasting Onder de naam onroerende zaakbelastingen worden ter zake van binnen de gemeente gelegen onroerende zaken twee directe belastingen geheven: 1. Een gebruikersbelasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar een onroerende zaak die niet in hoofdzaak tot een woning dient, al dan niet krachtens eigendom, bezit, beperkt recht of persoonlijk recht gebruikt; 2. Een eigenarenbelasting van degene die bij het begin van het kalenderjaar van een onroerende zaak het genot heeft krachtens eigendom, bezit of beperkt recht. Vanaf 2007 zijn gemeenten wettelijk verplicht jaarlijks te taxeren en wordt, voor zover dit kan, bij de uitvoering hiervan overgegaan op het systeem van modelmatige waardebepaling. Modelmatig wil zeggen dat de objecten minder fysiek worden opgenomen maar op basis van verkregen verkoopcijfers en rekenkundige modellen in groepen worden geplaatst. Hieruit worden dan de waarden bepaald. Op basis van de Wet waardering onroerende zaken wordt van elke individuele onroerende zaak de waarde vastgesteld waarna het te betalen bedrag aan OZB wordt berekend en middels een aanslag aan de belastingplichtige wordt opgelegd. (Bedragen x 1.000) Soort heffing Werkelijke opbrengst 2015 Werkelijke opbrengst 2014 Werkelijke opbrengst 2013 Tarief 2015 Tarief 2014 OZB woningen eigenaar ,1046% 0,0994% 0,0848% OZB niet woningen eigenaar ,1542% 0,1481% 0,1339% OZB niet woningen gebruiker ,1241% 0,1193% 0,1079% Totalen Tarief 2013 Conform besluit bij de vaststelling van de begroting 2015 is de OZB het afgelopen jaar met 1,5% verhoogd = de trendmatige verhoging. De tarieven zoals die in de gemeente Staphorst gedurende het jaar 2015 zijn gehanteerd voor woningen, zijn in onderstaand overzicht vergeleken met de overige gemeenten in Overijssel (bron: Coelo = Centrum voor Onderzoek van de Lager Overheden). Tariefsoort Plaats in hoogte tarieven (gerekend van laag naar hoog) prov. Overijssel Gemeenten die een lager tarief hebben gehanteerd in 2015 Tarief woningen 3e Ommen en Rijssen-Holten Tarief eigenaar niet-woning 3e Ommen en Wierden Tarief gebruiker niet-woning 3e Ommen en Wierden Wanneer de gemiddeld betaalde OZB n.l. 253 wordt vergeleken met de gemeenten in Overijssel dan staat de gemeente Staphorst op de 11e plaats. Dat laat zich verklaren door de waarde van de woningen en het relatief gering aantal sociale huurwoningen in onze gemeente. pagina 183

184 04 PARAGRAFEN paragraaf 7: lokale heffingen Waardeontwikkeling : Type object Gemiddelde waarde 2014 Te betalen OZB 2014 Gemiddelde waarde 2015 Te betalen OZB 2015 Gemiddelde waarde ontwikkeling in % Gemiddelde stijging in ozb lasten % Vrijstaande woning ,3 2,6 Vrijstaande woonboerderij ,0 1,8 2^1 kap en geschakeld ,9 2,9 2^1 kap woonboerderij ,1 2,7 Rij-Hoek ,1 0,6 Stapelbouw ,9 2,1 PAGINA 184 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

185 2 afvalstoffenheffing Afvalstoffenheffing wordt geheven van degene die in de gemeente feitelijk gebruik maakt van een perceel ten aanzien waarvan ingevolge artikel en van de Wet milieubeheer een verplichting tot het inzamelen van huishoudelijke afvalstoffen geldt. I. Vast-recht-tarief: Berekening vast-recht Begr Rek Begr Rek Vaste kosten per aansluiting per aansluiting (incl. gratis GFT-container, container voor oud papier en kunststoffen) Uit res. matiging afvalstoffenheffing Vast recht-tarief Het vast-recht-tarief heeft zich de afgelopen als volgt ontwikkeld: Wijziging methode afvalinzameling In 2014 hebben de meerpersoonshuishoudens 12 van de 25 gemeenten in Overijssel een lager tarief (bron: Coelo = Centrum voor Onderzoek van de Lager Overheden) dan Staphorst = 257. Deventer het hoogst: 314; Losser het laagst: 174. II. Ledigingstarief De raad heeft keuzes gemaakt die voortvloeien uit het beleidsprogramma Van afval naar grondstof, anders denken anders doen. Kern van het beleidsprogramma is een sterke reductie van de hoeveelheid restafval in de komende jaren door het stimuleren van de gescheiden inzameling van herbruikbare afvalstromen. Invoering had vooral effect op de tarieven voor gft-afval en niet voor restafval. De tarieven voor het aanbieden van een grijze container (restafval) is in 2015 niet gewijzigd en gehandhaafd op de tarieven van 2011 t/m 2014: 9,21. Ook is geen indexverhoging toegepast. Wel is het gemiddeld aantal aanbiedingen per huishouding van de grijze container terug gegaan naar 5,79 in Bij de invoering was dit nog 13 ledigingen per jaar. Voor het aanbieden van de groene containers bedroeg het tarief 0. Medio 2012 zijn containers uitgezet voor het ophalen van oud papier. Deze containers kunnen maandelijks gratis worden aangeboden. Voormalige papierinzamelaars (verenigingen, kerken en andere organisaties) behouden de inkomsten voor de komende 10 jaar, te rekenen vanaf Overzicht van de tarieven (in ): Afvalstoffenheffing Tarief 2015 Tarief 2014 Tarief 2013 Tarief 2012 Tarief 2011 Vast Recht Ledigingskosten Totaal ledigingskosten Tarief per container 9,21 / 0,00 9,21 / 0,00 9,21 / 0,00 9,21 / 5,61 9,21 / 5,61 De afvalstoffenheffing is budget-neutraal waarbij rekening gehouden wordt met het btw voordeel (BCF) en op advies van de toezichthouder (provincie Overijssel) worden de kosten voor straatvegen tot 25% meegenomen. Ook zijn met ingang van 2010 de kosten (incl. eigen uren) kwijtschelding afvalstoffenheffing meegenomen. Een eventueel voor- of nadeel in de afvalstoffenheffing komt ten gunste of ten laste van de reserve matiging tarief afvalstoffenheffing. Dit geldt ook voor de kosten van de uitvoering van het traject omgekeerde inzamelen zoals aanschaf en plaatsing ondergrondse containers en aanschaf minicontainers. Met dit laatste is in onderstaande tabel geen rekening gehouden. pagina 185

186 04 PARAGRAFEN paragraaf 7: lokale heffingen (Bedragen x 1.000) Afvalstoffenheffing Werkelijk 2015 Werkelijk 2014 Werkelijk 2013 Werkelijk 2012 Werkelijk 2011 Kosten ophalen huisvuil Kosten straatvegen (25%) BTW voordeel Kwijtschelding Invoering fase 2 Baten afvalstoffenheffing Overige baten (o.a. dividend) Saldo Storting / onttrekking reserve Saldo van de reserve Hergebruik % Omschrijving Het % van het aangeleverde afval dat is hergebruikt PAGINA 186 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

187 3 rioolheffing / -aansluitbijdrage Per 1 januari 2010 is het rioolrecht vervangen door een rioolheffing. De reden daarvoor was dat per 1 januari 2008 de Wet gemeentelijke watertaken in werking is getreden. Bij de vaststelling van het verbeterd Gemeentelijk Rioleringsplan-IV (v-grp-iv) is besloten dat dit plan kostendekkend wordt uitgevoerd. Voor de periode is bepaald dat, ter uitvoering van deze beleidsbepaling, de totaalopbrengst ter dekking van de onkosten in het jaar 2012 met gemiddeld 16 per aansluiting wordt verhoogd wanneer deze in het betreffende jaar niet kostendekkend wordt uitgevoerd en of de stand van de reserve daar aanleiding toe geeft. Voor 2013 en 2014 heeft geen tariefsverhoging plaats gevonden. Daarnaast wordt onder de naam rioolaansluit-recht een tarief geheven voor het verkrijgen van een aansluiting op het gemeentelijk riool. Dit leidt tot het volgende tarievenoverzicht. Soort Tarief 2015/2012 Tarief 2011 Rioolheffing (elk huishouden) Eenm. Primaire. aansluiting 3.820/3.764/3.690/ Eenm. Secund. aansluiting n.v.t. De tarieven zoals die in de gemeente Staphorst gedurende het jaar 2015 zijn gehanteerd zijn gemiddeld in de provincie Overijssel (bron: Coelo = Centrum voor Onderzoek van de Lager Overheden). Van de 25 gemeenten zijn er 13 gemeenten die een lager hebben en 11 een hoger bij een meerpersoonshuishouden. De tarieven variëren van 106 in Zwolle tot 375 in Zwartewaterland. Overzicht baten / lasten riolering (x 1.000): Rioolheffing / aansluitbijdrage Werkelijk 2015 Werkelijk 2014 Werkelijk 2013 Werkelijk 2012 Werkelijk 2011 Totale kosten BTW-voordeel Kwijtschelding Opbr. Rioolheffing Opbr. Verfijningsuitk Bijdragen 38 - Saldo Toev. / Onttrekking reserve Toev. deel rente BNG / Rendo Onttrekk. tgv. de Baarge 737 Toev. deel res.volkshuisv. Saldo reserve * Eenmalige storting van ten laste van de reserve volkshuisvesting i.p.v. jaarlijkse storting van t.l.v. de exploitatie. Vanaf 2011 geldt één tarief voor woningen. Hierdoor en als gevolg van tariefstijging, is de werkelijke opbrengst hoger. Voor 2012 is het tarief voor het laatst met 16 per aansluiting gestegen. Het tarief voor 2015 was gelijk aan dat van 2012 tot en met pagina 187

188 04 PARAGRAFEN paragraaf 7: lokale heffingen 4 Forensenbelasting Deze belasting wordt geheven van personen die binnen de gemeente voor zich of hun gezin een gemeubileerde woning beschikbaar houden, zonder in de gemeente het hoofdverblijf te hebben. Ook deze opbrengst wordt aan de algemene middelen toegevoegd. De grondslag voor deze belasting is de (WOZ)-waarde. Het belastingbedrag wordt door middel van tariefklassen vastgesteld. Het tarief is voor 2015 geïndexeerd met 1,5 %: De tarieven voor de jaren 2010 t/m 2015 bedragen: Waarde o.a. Tarief 2015 Tarief 2014 Tarief 2013 Tarief 2012 Tarief 2011 Minder dan (stacaravans) Meer dan De totale opbrengst is: Werkelijk 2015 Werkelijk 2014 Werkelijk 2013 Werkelijk 2012 Werkelijk PAGINA 188 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

189 5 Toeristenbelasting Deze belasting wordt geheven van personen die tegen betaling gelegenheid bieden voor het houden van verblijf met overnachting binnen onze gemeente door personen die niet zijn ingeschreven in het bevolkingsregister van onze gemeente. De opbrengst moet worden gezien als een bijdrage in de kosten van de algemene voorzieningen die de gemeente treft en kunnen dus naar eigen inzicht worden aangewend. Het tarief is in 2015 verhoogd met 1,5%. Het tarief en de totale opbrengst bedroeg: Opbrengsten/tarieven: Werkelijk 2015 Werkelijk 2014 Werkelijk 2013 Werkelijk 2012 Werkelijk 2011 Opbrengst Tarief 0,68 0,67 0,66 0,65 0,59 pagina 189

190 04 PARAGRAFEN paragraaf 7: lokale heffingen 6 Marktgelden / Standplaatsvergunningen Onder de naam marktgelden wordt een recht geheven voor het innemen van standplaatsen voor de jaarmarkt te Staphorst, de wekelijkse markt te Staphorst en de maandelijkse markt te IJhorst. Daarnaast worden leges geheven voor standplaatsvergunningen en ventvergunningen in de gemeente. De tarieven voor de standplaatsen van de maandmarkt in IJhorst worden afgerond in verband met incasso. De tarieven marktgelden voor de weekmarkt zijn in 2011 opgetrokken, zodat deze vergelijkbaar zijn met omliggende gemeenten. Tarief 2015 Tarief 2014 Tarief 2013 Tarief 2012 Tarief 2011 Weekmarkt 1,30 / 1,87 1,28 / 1,84 1,25 / 1,80 1,21 / 1,76 1,19 / 1,42 Maandmarkt 295 / 3,45 2,90 / 3,40 2,85 / 3,35 2,80 / 3,30 2,75 / 3,25 Jaarmarkt 9,65 9,50 9,35 9,15 8,98 De opbrengsten en gemaakte kosten markten bedroegen: Werkelijk 2015 Werkelijk 2014 Werkelijk 2013 Werkelijk 2012 Werkelijk 2011 Opbrengst ** * Kosten ** * Saldo 1.135** * * Jaarmarkt en maandmarkt zijn in 2014 geprivatiseerd. ** Cijfers inclusief afrekening jaarmarkt 2014 en 2015 (zowel opbrengsten als kosten). PAGINA 190 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

191 7 Begraafrechten Op basis van deze verordening worden rechten geheven voor het gebruik van de begraafplaatsen te Staphorst, Rouveen en IJhorst. Daarnaast worden leges geheven voor verlengen van de begraafrechten. De tarieven zijn in 2015 verhoogd met de inflatiecorrectie ad 1,5%. Tarieven en aantallen m.b.t. begraven: Tarieven Aantallen Lijkbezorgingsrecht vanaf 12 jr Lijkbezorgingsrecht 1-12 jr Lijkbezorgingsrecht 0 1 jr Paaltje niet breder dan 0,50 m Paaltje breder dan 0,50 m Idem, tarief ,20 1 Grondplaat Idem, tarief ,20 1 Grafruimte 1 diep voor 30 jaar Grafruimte 1 diep voor 50 jaar Grafruimte 1 diep voor onb.tijd Grafruimte 2 diep voor 30 jaar Grafruimte 2 diep voor 50 jaar Grafruimte 2 diep voor onb.tijd Grafruimte: omz. naar onb. tijd Verl. begr.rechten met 10 jaar Verl. begr.rechten met 20 jaar Grafruimte voor urn Plaatsen urn Inschr. begraafrecht 1 diep 21,50 36 Idem 2 diep per grafruimte Overschr. begraafrecht 1 diep, 21, Idem 2 diep per grafruimte De opbrengst begraafrechten zijn (in ): Werkelijk 2015 Werkelijk 2014 Werkelijk 2013 Werkelijk 2012 Werkelijk De toename vanaf 2012 is mede een gevolg van verlenging termijn grafrechten van 30 naar 50 jaar respectievelijk van 10 naar 20 jaar en verhoging van de tarieven. pagina 191

192 04 PARAGRAFEN paragraaf 7: lokale heffingen 8 Hondenbelasting Er wordt een belasting geheven van houders van honden. De tarieven zijn verhoogd met de inflatiecorrectie. De volgende tarieven zijn van toepassing: Tarief 1e hond 38,00 37,00 36,25 35,55 34,85 Tarief 2e en volgende 86,00 85,70 84,00 82,30 80,70 Kennels 244,00 240,00 235,00 230,75 226,24 De opbrengst hondenbelasting (in ): Werkelijk 2015 Werkelijk 2014 Werkelijk 2013 Werkelijk 2012 Werkelijk PAGINA 192 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

193 Legesverordening Onder de naam leges worden een aantal verschillende rechten geheven. Deze heffing wordt opgelegd doordat de gemeente diensten verstrekt. De volgende leges geven als opbrengsten: (Bedragen x 1.000) Soort Werkelijk 2015 Werkelijk 2014 Werkelijk 2013 Werkelijk 2012 Werkelijk 2011 Bouwleges Bestemmingsplan Bouwplan Leges Burgerzaken incl. rijksleges * 285 A.P.V. vergunningen + overige bijz. wetten Totaal * Verlaging leges rijbewijzen in 2012 met 10,-- (leges zijn te hoog) en 5-jaarlijkse afname aantal aanvragen. * Geen leges I.D.-kaarten (gratis?) 2012 en hierdoor afname uitgifte aantal paspoorten. Gemeentelijke accommodaties De gemeente Staphorst beschikt over een aantal accommodaties, die elk jaar een huur of gebruikersvergoeding genereren. De tarieven worden elk jaar vastgesteld. Vanaf het jaar 2007 vindt er jaarlijks een trendmatige verhoging plaats. Voor de gemeentelijke sportaccommodaties zijn met ingang van het sportseizoen de tarieven extra verhoogd met 15%. (Bedragen x 1.000) Soort Werkelijk 2015 Werkelijk 2014 Werkelijk 2013 Werkelijk 2012 Werkelijk 2011 Dienstencentrum Sporthal ** Gymzalen 21 36* 58* 43* 13 Voetbalaccommodaties Totaal * Huur gymzalen 2012 t/m juli 2014 inclusief huur AOC-Terra van de oude gymzaal te Rouveen. ** Huur sporthal in 2013 gebruik PZ-school van aug.2012 t/m dec pagina 193

194 04 PARAGRAFEN paragraaf 7: lokale heffingen Kwijtschelding Belastingplichtigen voor wie het buitengewoon bezwaarlijk is om de aanslag te betalen vanwege het lage inkomen kunnen kwijtschelding ontvangen voor rioolrecht en afvalstoffenheffing. In de Leidraad Invordering staan de voorwaarden en berekeningen voor het verlenen van kwijtschelding. Aantal in behandeling genomen verzoeken om kwijtschelding: Werkelijk 2015 Werkelijk 2014 Werkelijk 2013 Werkelijk 2012 Werkelijk 2011 Afgewezen Toegekend Gedeeltelijk toegekend Totaal Verleend bedrag aan kwijtschelding: Werkelijk 2015 Werkelijk 2014 Werkelijk 2013 Werkelijk 2012 Werkelijk De kwijtschelding evenals de hieraan gewerkte eigen uren en eventuele overige kosten worden in mindering gebracht op de reserves matiging tarief afvalstoffenheffing en vervanging riolering, waardoor uiteindelijk de belastingbetaler betaalt voor degene die kwijtschelding krijgt. Lastendruk Onderstaand geven wij u aan hoe de belastingdruk over 2015 en voorgaande jaren bedroeg. In deze berekening zijn alleen die belastingen betrokken die nagenoeg voor iedereen van toepassing zijn. Uitgangspunt: een eigenaar en bewoner van een standaard woning met de gemiddelde waarde van: die door meer dan één persoon wordt bewoond (bron Coelo). De gemiddelde woningwaarde in onze gemeente in 2015 is ; een daling van 2,0 % t.o.v De gemiddelde woningwaarde per gemeente is het totaal van alle waardes van woningen in een gemeente gedeeld door het aantal woonruimtes in die gemeente. De waardeontwikkeling in de gemeente Staphorst 2010 t/m 2015 is als volgt: ,7%; ,9%; ,4%; ,8%, ,6% en ,0%. Soort Afvalstoffenheffing (vast recht +var.) Rioolheffing OZB Totaal Gemidd. in de prov PAGINA 194 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

195 Samenvatting verhoging belastingen en retributies In bovenstaande uitkomsten over het jaar 2015 is rekening gehouden met het trendmatig verhogen van de belastingen, heffingen en retributies met 1,5%. Samenvattend zijn de volgende belastingen en rechten (extra) verhoogd. Soort heffing Onroerende Zaakbelasting Rioolheffing Afvalstoffenheffing: op basis van wijziging inzamelmethode Leges en andere gemeentelijke heffingen Woonforensen + Toeristenbelasting Begrafenisrechten Sporttarieven (huur accommodaties) Leges bestemmingsplannen en beoordelen verzoeken Verhoging / verlaging 1,5 % trendmatige verhoging Geen verhoging, ook niet trendmatig Geen verhoging, ook niet trendmatig 1,5% trendmatige verhoging 1,5% trendmatige verhoging 1,5% trendmatige verhoging 1,5% trendmatige verhoging Mogelijkheden toerekening kosten worden onderzocht via art. 213A onderzoek Overig VANAF 2016 ONTVANGEN GEBRUIKERS VAN WONINGEN OOK EEN WOZ-BESCHIKKING Omdat de WOZ-waarde sinds 1 oktober 2015 een grotere rol speelt bij het woningwaarderingsstelsel ontvangen alle gebruikers ook een WOZ-beschikking. Deze is kenbaar gemaakt op de aanslag gemeentelijke belastingen. BELASTINGVERSCHUIVING VAN RIJKSBELASTINGEN NAAR LOKALE BELASTINGEN De VNG pleit al langere tijd voor een lokaal belastinggebied dat qua omvang beter past bij de steeds grotere hoeveelheid taken en verantwoordelijkheden van gemeenten. Gemeenten zijn nu voor een belangrijk deel van hun inkomsten afhankelijk van uitkeringen door het Rijk. Een eigen belastinggebied van voldoende omvang is dan ook van groot belang om als gemeenten de vele taken waar te kunnen maken. Daarnaast biedt een eigen belastinggebied de lokale politiek betere mogelijkheden om keuzes te maken en verantwoording aan de kiezers af te leggen. Er liggen nu plannen voor uitbreiding van het lokaal belastinggebied zonder dat de belastingdruk omhoog gaat. pagina 195

196 04 PARAGRAFEN paragraaf 8: sociaal domein PAGINA 196 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

197 paragraaf 8 sociaal domein pagina 197

198 04 PARAGRAFEN paragraaf 8: sociaal domein Algemeen Het eerste jaar van de decentralisaties heeft in het teken gestaan van het leveren van zorg voor degene die er om vraagt. Dit heeft niet geleid tot onvoorziene situaties. De decentralisaties hebben veel nieuwe verantwoordelijkheden met zich mee gebracht, de begroting is fors gegroeid. Taken zijn op regionaal niveau belegd om zo op het juiste schaalniveau te kunnen werken. Er zijn keuzes gemaakt op het gebied van de kosten- en risicoverevening tussen gemeenten. Processen zijn ingericht, basisadministraties zijn op orde gebracht. Hierdoor is inzicht ontstaan in de toegekende zorg. De toegang tot de zorg is op dezelfde wijze ingericht als het Centrum voor Jeugd en Gezin. Met ingang van 2015 zijn de gemeenten op grond van de Wmo 2015, de Jeugdwet en de Participatiewet integraal verantwoordelijk voor het sociaal domein. De decentralisaties zijn in 2015 gepaard gegaan met een toevoeging van ruim 10 miljard aan het gemeentefonds. Hiertoe is het deelfonds sociaal domein in het leven geroepen, een tijdelijke bijzondere uitkeringsvariant binnen het gemeentefonds. Het deelfonds bestaat uit de middelen die per 2015 voor de 3 decentralisaties beschikbaar zijn gekomen voor de gemeente: Soort Werkelijk 2015 Begroot 2015 WMO Jeugdwet Participatiewet Totaal In deze paragraaf zullen we per decentralisatie ingaan op de volgende onderdelen:»» Wat is er gerealiseerd»» Wat heeft het gekost Verder zullen we ingaan op het reserve sociaal domein: Wat is de stand en hoe is deze gedurende het jaar 2015 gevoed. Tenslotte zullen we kort ingaan op welke wijze we zijn omgegaan met het bepalen van de omvang van de daadwerkelijk geleverde zorg. Dit leidt tot de volgende indeling van deze paragraaf: A. DECENTRALISATIE WMO B. DECENTRALISATIE JEUGD C. DECENTRALISATIE PARTICIPATIEWET D. RESERVE SOCIAAL DOMEIN E. OMVANG GELEVERDE ZORG PAGINA 198 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

199 A Decentralisatie Wmo 1. WAT IS ER GEREALISEERD Onafhankelijk cliëntondersteuning De onafhankelijk cliëntondersteuning is formeel belegd bij Stichting MEE-IJsseloevers. Daarnaast zijn er meerdere organisaties die cliëntondersteuning bieden. In 2015 is en start gemaakt met de inventarisatie hiervan; in 2016 krijgt dit een vervolg inclusief de onderlinge afstemming. Van rijkswege zijn in het kader van de transitie van de Wmo structureel extra middelen verkregen. Gemeenten dienden hiervoor afspraken te maken met MEE voor de jaren 2015 en Een deel van het budget is ingezet door medewerkers van MEE in te zetten binnen het Centrum Voor Jeugd en Gezin en het Centrum Werk en Ondersteuning. Samen met de gemeenten Steenwijkerland, Meppel, Westerveld en Zwartewaterland is in 2015 onderzocht of we gezamenlijk invulling kunnen geven aan onafhankelijke cliëntondersteuning per Gebleken is dat elke gemeente de expertise van MEE in de toegang naar voorzieningen/indicaties op een andere wijze inzet en ook de onafhankelijke cliëntondersteuning per 2017 op een verschillende wijze wil invullen. In 2016 gaan wij als Staphorst derhalve met MEE in gesprek over de invulling van deze taak ingaande Mantelzorg Ingaande 2015 zijn er extra rijksmiddelen verkregen om mantelzorgondersteuning en -waardering verder te ontwikkelen. In de tweede helft van 2015 is samen met de Wmo-raad een huis-aan-huis enquête uitgezet en is er een informatieavond georganiseerd. Dit heeft input opgeleverd voor de Wmo-raad die vervolgens een advies aan de gemeente heeft opgesteld. Vanaf eind 2015 is gewerkt aan het opstellen van een concept beleidsnotitie. Hierin worden ook voorstellen gedaan voor een andere invulling van het mantelzorgcompliment dat voor 2015 vanuit de AWBZ werd verstrekt. De verwachting is dat deze beleidsnota in het tweede kwartaal 2016 de gemeenteraad ter vaststelling wordt aangeboden. GGZ inloop Het is aan de gemeenten of en zo ja op welke wijze zij invulling willen geven aan inloopfunctie GGZ; het gaat hierbij om een laagdrempelige voorziening voor mensen met psychische problemen. Voor Staphorst gaat het slechts om een zeer beperkt aantal personen. In het kader van de Woonvisie wordt op dit moment een inventarisatie gedaan onder de zorginstellingen over het aanbod binnen onze gemeente. Bekend zal worden of een dergelijke voorziening eenvoudig is te realiseren. Het is geen verplichting voor de gemeente om dit te realiseren, maar wel om ondersteuning te regelen voor mensen met GGZ-problematiek. Hieraan wordt al wel invulling gegeven. Zo is er GGZ expertise in het CJG en CWO. Daarnaast worden ten aanzien van de collectieve GGZ-preventie jaarlijks afspraken gemaakt met St. Mindfit (voorheen Dimence). Maatschappelijk opvang beschermd wonen Met betrekking tot deze vormen van opvang en wonen wordt regionaal samengewerkt met de gemeenten die voor dit onderdeel vallen onder de centrumgemeente Zwolle. Periodiek vindt er ambtelijk en bestuurlijk overleg plaats was het jaar van vooral verkenning, opzetten samenwerking en inkoop (plaatsen en tarieven). In Staphorst worden deze vormen van opvang niet geboden. Er worden wel op beperkte schaal persoonsgebonden budgetten verstrekt. Dat neemt niet weg dat inwoners uit onze gemeente gehuisvest zijn in voorzieningen in de regiogemeenten. Er is hier sprake van een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Van rijkswege zijn onvoldoende middelen beschikbaar gesteld voor deze vormen van opvang/wonen. Centrumgemeente Zwolle is een nadeelgemeente bij de verdeling van de rijksmiddelen. Dit heeft ertoe geleid dat er voor 2015 een geprognotiseerd tekort is van 2 miljoen euro. Hiervan nemen de zorgaanbieders 50% voor hun rekening, de overige 50% dient door de gemeenten gefinancierd te worden. Voor Staphorst gaat het om een bedrag van ,--. Dit is in de jaarrekening verwerkt. Welzijn ontmoeting Belangrijke begrippen binnen het sociaal domein zijn onder andere het eigen sociale netwerk, zelfredzaamheid, maatschappelijke participatie, algemene voorzieningen en ontmoeting. Bij veel van deze onderwerpen vervult de Stichting Welzijn Staphorst een belangrijke functie. In 2015 is actief ingezet in het omvormen van de Stichting Welzijn Ouderen naar de Stichting Welzijn Staphorst. Een stichting voor het welzijnswerk voor volwassenen en ouderen en waarvan ook het vrijwilligerssteunpunt deel uitmaakt. Met de stichting zijn concrete prestatieafspraken gemaakt betrekking hebbende op een vijftal producten t.w. gebiedsgericht werken/opbouwwerk, eenzaamheid, seniorenwerk, vrijwilligerswerk/participatie en vrijwilligerswerk/steunpunt. pagina 199

200 04 PARAGRAFEN paragraaf 8: sociaal domein Voorliggende algemene voorzieningen In regionaal verband is in 2015 gewerkt aan het opstellen van een onderzoeksopdracht om de voorliggende voorzieningen in kaart te brengen en de ontwikkeling hiervan te stimuleren. Staphorst heeft geparticipeerd in een werkgroep waaraan ook een medewerker van het landelijke Ondersteunings Team Decentralisaties (OTD) deelnam. De uitvoering van dit onderzoek wordt als pilot in Staphorst gedaan door studenten van Hogeschool VIAA te Zwolle. Eind 2015 heeft de voorbereiding plaatsgevonden, in het tweede kwartaal 2016 worden de uitkomsten verwacht. (Her)ijking adviesraden In het Wmo-beleidsplan en de nota Burgerkracht wordt ook gesproken over de veranderende rol van de adviesraden die binnen onze gemeente operationeel zijn. Aandachtspunten hierbij zijn o.a. verdere specialisering/professionalisering, rol/ positie in het beleidsproces en (onderlinge) afstemming. Dit (herijkings)proces is eind 2015 gestart en medio 2016 worden de uitkomsten verwacht. Overgangsjaar 2015 Met ingang van 1 januari 2015 zijn wij als gemeente in het kader van de Wmo 2015 verantwoordelijk voor de ondersteuning van burgers in hun zelfredzaamheid en participatie. Vanuit de Awbz zijn taken overgeheveld naar de Wmo. Dit betreft de groepsbegeleiding en individuele begeleiding aan burgers met een beperking. Daarnaast zijn de bestaande individuele voorzieningen, te weten vervoersvoorziening, rolstoelvoorziening en woonvoorziening, vervangen door de term maatwerkvoorzieningen Wmo. De hulp bij het huishouden heeft in de Wmo 2015 ook een andere betekenis gekregen. Ook hierin gaat het om ondersteuning in de zelfredzaamheid en participatie. Herindicaties Wmo Het jaar 2015 was een jaar waarin het overgangsrecht gold. Dit hield in dat alle mensen met een Awbz indicatie en een indicatie voor hulp bij het huishouden herbeoordeeld zijn. In de herindicaties is in elke situatie beoordeeld wat de burger zelf nog kan, wat kan het sociale netwerk in de ondersteuningsvraag van de burger betekenen en waarin is ondersteuning nodig in de vorm van een maatwerkvoorziening Wmo Aantallen: Ondersteuning Wmo (nieuw) Stand Uitstroom Instroom Stand Individuele begeleiding Persoonlijk verzorging Groepsbegeleiding Kortdurend verblijf Totaal ondersteuning Indicaties huishoudelijke hulp per Indicaties huishoudelijke hulp per Inkoop Wmo In 2015 hebben wij voor de Wmo begeleiding contracten gesloten met 57 aanbieders waarvan er 24 aanbieders actief begeleiding leveren aan inwoners van de gemeente Staphorst. Deze contracten waren voor 1 jaar afgesloten. In 2015 hebben wij samen met de gemeenten Zwartewaterland, Westerveld, Meppel, De Wolden en Hoogeveen de inkoop voor de individuele begeleiding en groepsbegeleiding voor het jaar 2016 georganiseerd. Voor het leveren van deze begeleiding in onze gemeente zijn er contracten afgesloten met 75 aanbieders. PAGINA 200 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

201 CWO Op 1 januari 2015 is het Centrum Werk en Ondersteuning (CWO) Staphorst operationeel geworden. Het CWO is een netwerkorganisatie die de toegang tot de Wmo en Participatiewet vormt en die is vormgegeven naar het voorbeeld van het CJG Staphorst. Het CWO richt zich op situaties met (vermoeden van) multi-problematiek. Dat wil dus zeggen dat enkelvoudige vragen (vragen op één leefgebied) niet binnen het CWO besproken worden, maar gewoon worden opgepakt door de organisatie waar deze vraag binnenkomt. In februari 2015 is de coördinator van het CWO aan de slag gegaan en samen met de kwartiermaker heeft zij het CWO vorm gegeven. In 2015 heeft de coördinator veel tijd gestoken in dit netwerk en het positioneren van het CWO. Dat heeft een erg mooi en breed netwerk opgeleverd, waarin de coördinator de spin in het web is. Het heeft veel mooie, nieuwe en soms onverwachte, contacten opgeleverd, die het CWO als netwerkorganisatie versterken. In relatief korte tijd heeft het CWO een plek veroverd in het professionele netwerk in Staphorst, niet alleen qua zorg, maar ook in de richting van de Participatiewet, politie en Veilig Thuis en in de relatie met het CJG. Kernteam CWO In het kernteam is in de beginfase uitgebreid gesproken over de integrale vraag-verheldering, die wordt toegepast tijdens de keukentafelgesprekken. Door gezamenlijk af te spreken om naar een groot aantal leefgebieden te kijken, wordt de momentopname die van een casus wordt gemaakt completer en is de kans groter dat er geen multi-problem gevallen worden gemist. Bovendien geeft deze werkwijze meteen een helder beeld van de hulpverlening die al bij een huishouden betrokken is op het moment dat er een keukentafelgesprek wordt gevoerd. Het kernteam CWO komt maandelijks bijeen en heeft in de eerste maanden vooral gesproken over de werkwijze, de integrale vraagverheldering, privacy, overdracht van persoonsgegevens, de samenstelling van het kernteam. Bovendien is het kernteam meegenomen in de gekozen applicatie voor het CWO; het programma TOP. Deze applicatie wordt ook door het CJG gebruikt; zij het op een iets andere wijze. Multidisciplinair Overleg (MDO) Het opbouwen van een netwerk en het creëren van draagvlak resulteerde al heel snel in een toenemend aantal MDO s. Daarin wordt een casus met multi-problematiek besproken met de betrokken professionals en de betrokkene(n). De betrokkene(n) kunnen er ook van afzien deel te nemen aan dit MDO. In 2015 hebben 18 MDO s plaatsgevonden (vanaf april). Deze MDO zijn georganiseerd op verzoek van resp. Wmo-consulenten, het CJG, Algemeen Maatschappelijk Werk, het CWO, de GGD, een zorgaanbieder en dereclassering. Toezichthouder Wmo Vanuit artikel 6.1 van de Wmo is de gemeente verplicht om een toezichthouder Wmo aan te stellen. Samen met de gemeenten Zwartewaterland, Westerveld, Steenwijkerland, Meppel, Hoogeveen en De Wolden is er in 2015 een toezichthouder aangesteld voor 4 uur per week. Het toezicht richt zich enkel op het toezicht bij incidenten en calamiteiten. In 2016 zal er een verdere doorontwikkeling van het toezicht in de Wmo plaatsvinden. pagina 201

202 04 PARAGRAFEN paragraaf 8: sociaal domein 2. Uitgaven 2015 (x 1.000) Bovenstaande resultaten hebben geleid tot onderstaande uitgaven, waarbij aangesloten is bij de landelijke functie-indeling, zoals die voorgeschreven is: Omschrijving Functiecode Bedrag rekening Bedrag begroot Wtcg en CER gelden Groepsbegeleiding, incl vervoer Individuele begeleiding (zorg in natura) Ontvangst CAK Mantelzorg Toegang (soc. wijkteams, doventolk, clientondersteuning) PGB begeleiding Totaal Opbrengst Uitkering Sociaal Deelfonds Saldo Toelichting: Beleidsmatig heeft het jaar 2015 in het teken gestaan van het uitvoering geven aan begeleiding en het ontwikkelen van de toegang daarvoor. Voor mantelzorg is eind 2015, begin 2016 nieuw beleid ontwikkeld, zodat ook deze kosten vanaf 2016 daadwerkelijk gemaakt zullen worden. Hetzelfde geld voor het gemeentelijk armoede en schuldenbeleid (=bijdrage aan chronisch zieken en/of beperking ( wtcg+cer gelden). De uitgaven voor de PGB begeleiding blijken tov de begroting enorm mee te vallen. Dit komt voort door een daling van het aantal PGB klanten t.o.v. de aangeleverde cijfers voor de begroting 2015 middels de zgn Vectis cijfers. Daarnaast heeft de invoering van begeleiding niet direct geleid tot een extra opbrengst van CAK middelen (de zgn inkomensafhankelijke bijdrage). Het overschot ad zal worden toegevoegd aan de reserve sociaal domein. Bij het opstellen van de begroting 2016 was al rekening gehouden met een overschot voor het jaar 2015 van PAGINA 202 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

203 B Decentralisatie Jeugd 1. WAT IS ER GEREALISEERD Met ingang van 1 januari 2015 kregen we als gemeente de volledige verantwoordelijkheid voor de ondersteuning aan kinderen, jongeren en gezinnen. Van preventie tot jeugdhulp. De decentralisatie bied ons een unieke kans om de jeugdhulp anders, beter en minder kostbaar in te richten. In 2015 hebben we toegewerkt naar eenvoudige, integrale, preventieve en laagdrempelige ondersteuning dichtbij. Het Centrum voor Jeugd en Gezin Staphorst heeft hierin een belangrijke regiefunctie vervult. We hebben dit samen met scholen, huisartsen en andere instellingen gedaan. Maar natuurlijk ook samen met ouders, jongeren, kerken, (sport)verenigingen en andere betrokkenen. In 2015 hebben we gezorgd voor zorg continuïteit en een zachte landing. Dat betekent dat elk kind wat al zorg ontving voor 1 januari 2015 deze zelfde zorg kon behouden in Het aanbod van jeugdhulp was in 2015 kwalitatief goed en toereikend. Er zijn geen grote incidenten of calamiteiten voorgevallen. Voor ieder kind was de juiste zorg tijdig beschikbaar. Het Centrum voor Jeugd en Gezin heeft zich in 2015 ontwikkeld tot dé integrale toegang tot de gespecialiseerde zorg. Dit in goede samenwerking met huisartsen en onderwijs. We hebben gebouwd aan de verbinding tussen de lokale toegang (CJG) en de regionaal georganiseerde voorzieningen als jeugdhulp, jeugdzorg, gedwongen kader (jeugdreclassering en jeugdbescherming, Raad voor de Kinderbescherming), Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK) en regionale crisiszorg. Er wordt nog gewerkt aan een goed werkend AMHK. De samenhang tussen het Centrum Werk en Ondersteuning (CWO) en het CJG is verder uitgebouwd. Jeugd en ouders hebben geparticipeerd als klankbord voor beleid. We hebben meer ingezet op individuele- en groepstrainingen in het preventieve domein, ter voorkoming op instroom in zwaardere vormen van jeugdhulp. En niet onbelangrijk, is er in 2015 stevig ingezet op professionalisering van CJG medewerkers en zijn we aan het toegroeien naar de beoogde transformatie in het nieuwe jeugdstelsel. Welke prestaties kun je monitoren? Het aantal ingezette regionale jeugdhulp-trajecten per gemeente wordt eind februari middels de jaarcijfers van de BVO beschikbaar gesteld. Lokaal hebben 18 kinderen meegedaan aan een preventieve SOVA-training. Er hebben 120 face-to- face contacten vanuit het CJG plaatsgevonden ter voorkoming van inzet van zwaardere jeugdhulp. De gedragswetenschapper heeft 30 gezinnen geholpen. Er hebben 20 Multi Disciplinaire Overleggen vanuit het CJG plaatsgevonden. Risico s Om te voorkomen dat het verschil tussen het beschikbare geld voor zorg en de geleverde zorg te groot werd hebben de elf samenwerkende gemeenten en de (honderden) zorgaanbieders voor 2015 afspraken gemaakt om continuïteit voor de cliënten te houden. Eind met het beschikbaar komen van de derde kwartaalrapportage vanuit de regio - is duidelijk geworden dat er op regionaal niveau toch meer zorg nodig was dan begroot. De vierde kwartaalrapportage komt binnenkort beschikbaar en zal meer duidelijkheid verschaffen. Hiervoor zullen eerst alle declaraties verwerkt moeten zijn om zodoende voldoende betrouwbare financiële informatie te kunnen verschaffen. Met name de verwerking van de financiële afwikkeling van de PGB s vraagt mogelijk nog extra tijd. Voor de uitvoering van de jeugdzorg ontvingen gemeenten in 2015 een decentralisatie-uitkering uit het Gemeentefonds. De decentralisatie gaat gepaard met een besparing oplopend tot 15% in De inzet is dat de transitie budgetneutraal wordt uitgevoerd. In het Regionaal Transitie Arrangement zijn in de regio IJsselland afspraken gemaakt over de verhouding lokaal regionaal (15% - 85%). Mogelijk dat er een overschrijding op het regionale deel van 85% heeft plaatsgevonden in De regionale jaarcijfers zullen hier duidelijkheid over geven. In het RTA zijn afspraken gemaakt omtrent verevening van de kosten. Hetgeen betekent dat we gezamenlijk voor de regionaal gemaakte kosten verantwoordelijk zijn. Op dit moment wordt er nog nagedacht hoe de verevening precies wordt uitgevoerd. Bij het opstellen van de jaarrekening 2015 gemeente Staphorst is uitgegaan de voorlopige cijfers die de BVO heeft aangeleverd. Daaruit blijkt dat er een tekort is van 4,8 milj. op een begroting van 112 milj. Uitgaande van ons deelnamepercentage in de BVO ad ruim 2% is rekening gehouden met een vereveningsbijdrage van pagina 203

204 04 PARAGRAFEN paragraaf 8: sociaal domein 2. UITGAVEN 2015 (x 1.000) Omschrijving Functiecode Bedrag rekening Bedrag begroot Lokale invulling toegang jeugd PGB Zorg in natura LTA (Landelijke transitie specialistische zorg) Totaal Opbrengst Uitkering Sociaal Deelfonds Saldo Toelichting: Bovenstaand tekort ontstaat doordat in de regio samengewerkt wordt in de nieuw opgerichte gemeenschappelijke regeling Bedrijfsvoerings Organisatie Jeugdzorg Regio IJsselland (BVO). Met deze BVO is in het Regionaal Transitie Arrangement (RTA) de afspraak gemaakt dat de gelden voor deze decentralisatie voor 85% gereserveerd zal worden de regionale inkoop van de jeugdzorg. Basis hiervoor was de meicirculaire 2014: ,- Doorbetaling BVO 85% ,- Vervolgens is bij de meicirculaire het bedrag voor Staphorst naar beneden bijgesteld naar , (nadeel ) welke echter niet heeft geleid tot een lagere bijdrage aan de BVO. In de kosten voor de lokale invulling toegang jeugd zitten naast personeelskosten voor de toegang ook de personele lasten van de BVO, inclusief de extra vereveningsbijdrage ad Door de BVO wordt hard gewerkt om te komen tot een uniforme rapportage waarin een uitsplitsing zal zijn opgenomen naar de verschillende soorten zorg. Op het moment dat deze daadwerkelijk beschikbaar komt zal worden getracht deze onderverdeling ook te hanteren binnen de begroting en rekening van de gemeente Staphorst. PAGINA 204 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

205 C Decentralisatie Participatiewet 1. WAT IS ER GEREALISEERD Op 1 januari 2015 trad de Participatiewet in werking. Hiermee kreeg de gemeente een aantal nieuwe taken en doelgroepen toebedeeld. De instroom in de WSW is vervallen. Alle groepen mensen die recht hebben op een uitkering, met en zonder beperking vallen onder de werking van deze wet, op voorwaarde dat men arbeidsvermogen heeft. Daarmee heeft de gemeente een nieuwe doelgroep onder haar verantwoordelijkheid gekregen, de groep mensen met een beperking. Voor 2015 vielen deze onder de Wajong en daarmee onder de verantwoordelijkheid van UWV. Binnen het Regionaal Werkbedrijf (RWB) wordt in netwerkverband samengewerkt door werkgevers, werknemers, onderwijs, gemeenten en UWV. De belangrijkste taakstelling van het RWB voor de komende jaren is het realiseren van de Banenafspraak, die in april 2013 landelijk in het sociaal akkoord is overeengekomen; daarvan is een regionaal akkoord afgeleid; dat is begin 2014 ondertekend. Deze taakstelling is gericht op het realiseren van banen voor mensen uit de zg. doelgroep, dat zijn mensen met minder dan 100 % arbeidsvermogen. Voorheen hoorde deze groep tot de Wajongpopulatie (UWV) of kreeg men een WSW-indicatie waarmee men de mogelijkheid kreeg in te stromen in de sociale werkvoorziening (in ons geval Reestmond). Hoewel dit strikt genomen een taak is voor werkgeversorganisaties zelf, heeft het college in het eerste kwartaal van 2015 met lokale ondernemers gesproken over de uitvoering van de Participatiewet, het sociaal akkoord en de taakstelling die daaruit voort komt. Het UWV is belast met de bijhouding van de realisatie banenafspraak. Een van de producten die vanuit het RWB mede worden aangestuurd is de werkgeversdienstverlening, waarin we samenwerken met de gemeenten Steenwijkerland, Westerveld, Meppel en UWV. Centraal worden afspraken gemaakt over de wijze en het moment van benaderen Van werkgevers. Staphorst maakt daarbij gebruik van de diensten van een accountmanager van de gemeente Meppel. In een motie die is aangenomen in de raad van 9 november 2015 heeft de raad het college opgeroepen zelf een accountmanager in dienst te nemen en die taken te combineren met die van bedrijvencontactfunctionaris. De uitvoering van deze motie zal in het eerste kwartaal van 2016 zijn beslag krijgen. De accountmanager is het lokale gezicht van de werkgeversdienstverlening, maar werkt samen en stemt af in het subregionale team. Mede ingegeven door wetgeving is in de 2e helft van 2015 in RWB-verband gewerkt aan de verdere harmonisering van de reïntegratie-instrumenten tussen gemeenten en UWV. Complicerend daarbij is dat UWV binnen onze regio maar beperkt eigen beleid kan voeren; UWV is een uitvoeringsorganisatie én wordt landelijk aangestuurd. De gemeente Staphorst werkt aan de hand van het beleidsplan Participatiewet dat op 11 november 2014 is vastgesteld. Belangrijk onderdeel waaraan in 2015 is gewerkt is de realisatie van een lokale reïntegratievoorziening. In de pilotsfeer is daarmee in 2015 ervaring opgedaan, wat in januari 2016 heeft geleid tot de ondertekening van het samenwerkingsconvenant StaphorstWerkt!. In 2015 heeft een beperkt aantal personen deelgenomen; 5 van hen zijn, mede door de werkervaring die daar is opgedaan, uitgestroomd. Eind 2015 zijn 12 klanten ingestroomd waarbij voor de duur van 6 maanden formeel gebruik wordt gemaakt van een zg. participatieplaats. Op 1 mei 2015 is een reïntegratieconsulent in vaste dienst getreden; zijn komst geeft een impuls aan het gemeentelijk uitstroombeleid. Hierdoor kunnen de beschikbare middelen gerichter worden ingezet. Het totaal aantal klanten dat een bijstandsuitkering ontvangt vanuit de Participatiewet is in 2015 gegroeid van 109 naar 144; tweederde van deze groei is in het 4e kwartaal gerealiseerd. (Het bestand is in januari 2016 weer onder 140 uitgekomen.) Het na-ijlen van de economische crisis beschouwen we als belangrijkste oorzaak van deze stijging. Maar ook de toestroom van de nieuwe doelgroep en van nieuwkomers wordt zichtbaar in de aantallen. Overigens heeft Staphorst met een percentage van 3,7 het laagste percentage werkzoekenden in onze arbeidsmarktregio. Nieuwe doelgroep garantiebanen Om in aanmerking te komen voor een garantiebaan moeten klanten zijn geïndiceerd als behorend tot de doelgroep garantiebaan. Het UWV is wettelijk aangewezen de indicatiestelling te verzorgen; dit gebeurt op basis van criteria die door de staatssecretaris zijn gegeven. In 2015 is voor vijf klanten een doelgroepverklaring afgegeven; met deze verklaring ontstaat onder andere de mogelijkheid aan de werkgever een loonkostensubsidie te verstrekken. Sociale werkvoorziening Voor de sociale werkvoorziening heeft 2015 in het teken gestaan van visievorming. Na consultatie van de 4 betrokken gemeenteraden heeft het algemeen bestuur op 17 december de strategische visie vastgesteld. pagina 205

206 04 PARAGRAFEN paragraaf 8: sociaal domein Minimabeleid Ter uitvoering van het coalitie-akkoord heeft het college in december een voorstel aan de gemeenteraad gedaan voor het instellen van een Fonds Deelname Maatschappelijke Activiteiten. Per 1 januari 2016 is een nieuw contract Collectieve Zorgverzekering aangegaan met Zilveren Kruis. 131 inwoners nemen momenteel deel aan deze verzekering. Ook in december 2015 heeft het college geactualiseerd beleid voor de bijzondere bijstand vastgelegd; het oude dateerde van In dit beleid is nu ook de Compensatie Eigen Risico (CER) opgenomen. In 2015 zijn 194 verzoeken om bijzondere bijstand ingediend, waarvan er 6 niet in behandeling zijn genomen en 30 zijn afgewezen. 2. UITGAVEN 2015 (x 1.000) Omschrijving Functiecode Bedrag rekening Bedrag begroot Bijdrage oude WSW medewerkers Bijdrage exploitatiebijdrage Reestmond Ureninzet medewerker Reïntegratietrajecten Totaal Opbrengst Uitkering Sociaal Deelfonds Saldo Toelichting: Voorheen ontvingen wij middels een subsidieregeling gelden voor de uitvoering van de WSW, welke doorgesluisd werden naar Reestmond. Hetzelfde gold voor reïntegratie-trajecten. Beide subsidieregelingen (zgn. Sisa-regelingen ) komen te vervallen en daar is de participatiewet voor in de plaats gekomen. Het betreft hier dan eigenlijk ook geen nieuw geld, maar een andere wijze van ontvangen gelden en verantwoording. De uitgaven liggen in lijn met de begroting, waarbij wel aangetekend dient te worden dat in eerste instantie bij reintegratietrajecten ingezet is op het aanstellen van reïntegratieconsulent, vervolgens zullen verschillende trajecten worden ontwikkeld. Aan Reestmond is doorbetaald het verwachte negatieve exploitatieresultaat 2015 ad Bij het opstellen van deze jaarrekening was het daadwerkelijke resultaat nog niet bekend. PAGINA 206 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

207 D Invoering monitor Sociaal domein Gemeente Staphorst heeft besloten bij het samenstellen van de nota reserves en voorzieningen 2015 de reserve WVG om te zetten naar de reserve sociaal domein om mogelijke tegenvallers van de decentralisaties op deze wijze te kunnen opvangen. Mochten de werkelijke uitgaven in een jaar hoger zijn dan de opgenomen bedragen in de begroting, wordt een mogelijk tekort gedekt uit deze reserve. De reserve kent begin 2015 een saldo van Voor het bepalen van de reserve Sociaal Domein nemen we alle uitgaven en ontvangsten mee die te maken hebben met de afgifte van voorzieningen binnen het sociaal domein. Naast de nieuwe 3 decentralisaties zijn dit de voorzieningen in kader van de oude WVG en hulp bij het huishouden. Het verschil tussen de begrote en werkelijke bedragen komt ten laste of ten gunste van de reserve sociaal domein. Dit levert het volgende overzicht op: Onderdelen ( bedragen * 1.000) Tekort 2015 Overschot 2015 WMO 623 Jeugd 169 Participatie 164 Hulp bij huishouden 165 'Oude WVG' voorzieningen 230 Diversen Afronding 4 Totaal Toegevoegd Reserve Sociaal Domein Door deze toevoeging is de stand van de reserve eind Bij het samenstellen van de begroting 2016 en de meerjarenraming wordt al rekening gehouden met het feit dat door de invoering van het objectiefverdeelmodel voor de WMO en Jeugd er voor de jaren 2018 en verder een tekort kan ontstaan, welke door deze reserve voorlopig zal worden gedekt. Voor het jaar 2015 werd rekening gehouden met een overschot van pagina 207

208 04 PARAGRAFEN paragraaf 8: sociaal domein PAGINA 208 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

209 E omvang daadwerkelijk geleverde zorg Aan het einde van het jaar is gebleken dat de gemeente ook afhankelijk is van externe partijen die informatie dienen aan te leveren om te bepalen in hoeverre zorg ook daadwerkelijk is verricht. Hierdoor is de gemeente in staat om te bepalen dat de uitgaven die hiermee verband houden rechtmatig zijn geweest. Denk hierbij aan de verstrekte PGB s door de SVB, de zorgverleners die hebben moeten aantonen dat de zorg daadwerkelijk is verricht en de BVO die ook de uitgaven op een juiste wijze hebben moeten verantwoorden. Bij het samenstellen van de jaarrekening 2015 is als uitgangspunt genomen dat de voorlopige (financiële) opgaven van bovenstaande externe partijen leidend zijn. Hierover bent u als Raad in april 2016 geïnformeerd. Bij de verstrekking van de PGB s is aansluiting gezocht bij de monitor van het SVB volgens de opgave van begin maart. De opgenomen personen in deze monitor zijn gecontroleerd met de afgegeven beschikking en de betaling die door de gemeente aan de SVB is gedaan. Door de BVO is in maart een voorlopige opgave verstrekt van de verwachte uitgaven en voor de zorgverleners is in 1e instantie uitgegaan van de ingediende declaraties, welke gecontroleerd zijn met de afgegeven beschikkingen. pagina 209

210 05 JAARREKENING 2015 PAGINA 210 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

211 05 JAARREKENING 2015 pagina 211

212 05 JAARREKENING 2015 BALANS Balans per 31 December ACTIVA VASTE ACTIVA Ultimo 2015 Ultimo 2014 Immateriële vaste activa 0 0 Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van 0 0 agio en disagio Kosten van onderzoek en ontwikkeling 0 0 Materiële vaste activa Investeringen met een economisch nut - Gronden uitgegeven in erfpacht Overige investeringen met een economisch nut Idem waarvoor ter bestr.vd.kosten heffing kan worden geheven Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut 0 0 Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan: - Deelnemingen Gemeenschappelijke regelingen Overige verbonden partijen 0 0 Leningen aan: - Woningbouwcorporaties Deelnemingen Overige verbonden partijen 0 0 Overige langlopende leningen u/g Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Bijdragen aan activa in eigendom van derden TOTAAL VASTE ACTIVA PAGINA 212 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

213 ACTIVA VLOTTENDE ACTIVA Ultimo 2015 Ultimo 2014 Voorraden Grond- en hulpstoffen: - Niet in exploitatie genomen bouwgronden Overige grond- en hulpstoffen 0 0 Onderhanden werk, waaronder gronden in exploitatie Vooruitbetalingen 0 0 Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Vorderingen op openbare lichamen Verstrekte kasgeldleningen aan openbare lichamen Uitzettingen in s Rijks schatkist < 1 jaar Overige vorderingen Overige uitzettingen 0 0 Liquide middelen Kassaldi 1 1 Bank- en girosaldi Overlopende activa Vooruitbetaalde bedragen Van Europese of Nederlandse overheden n.t.o.voorschotbedragen specifieke uitk. Overige nog te ontvangen en vooruitbetaalde bedragen TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA TOTAAL-GENERAAL pagina 213

214 05 JAARREKENING 2015 BALANS 2015 PASSIVA VASTE PASSIVA Ultimo 2015 Ultimo 2014 Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserves - Voor egalisatie van tarieven Overige bestemmingsreserves Resultaat na bestemming te overwegen naamgeving: nog te bestemmen resultaat Voorzieningen Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico s Onderhoudsegalisatievoorzieningen Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Obligatieleningen Onderhandse leningen van: Binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen - Binnenlandse banken en overige financiële instellingen Binnenlandse bedrijven - Overige binnenlandse sectoren - Buitenlandse instellingen, fondsen, banken, bedrijven en overige sectoren 0 Waarborgsommen 0 Verplichtingen uit hoofde van financial-lease overeenkomsten 0 TOTAAL VASTE PASSIVA PAGINA 214 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

215 PASSIVA VLOTTENDE PASSIVA Ultimo 2015 Ultimo 2014 Netto vlottende schulden met een rente typische looptijd korter dan één jaar Kasgeldleningen 0 0 Kas- en Banksaldi 0 0 Overige schulden Overlopende passiva Vooruitontvangen bedragen Van Europese of Nederlandse overheden ontvangen, nog te besteden specifieke uitk. Nog te betalen bedragen TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA TOTAAL-GENERAAL Gewaarborgde geldleningen Garantstellingen 0 0 pagina 215

216 05 JAARREKENING 2015 SALDO BATEN EN LASTEN OVERZICHT VAN BATEN EN LASTEN 2015 OMSCHRIJVING PROGRAMMA RAMING BEGROTINGSJAAR VOOR WIJZIGING RAMING BEGROTINGSJAAR NA WIJZIGING REALISATIE BEGROTINGSJAAR Baten lasten Saldo Baten lasten Saldo Baten lasten Saldo 1 Algemeen Bestuur en organisatie Openbare Orde en Veiligheid Ondernemen Verkeer en Openbare Ruimte Leren en Leven Sociale Zaken, Zorg en Burgerzaken Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme Ruimte en Wonen Subtotaal programma s Financiën en Algemene Dekkingsmiddelen Lokale heffingen Algemene Uitkeringen Geldleningen < 1 jaar Dividend Saldo financieringsfuntie Saldo compensabele BTW en uitk.bcf Overige algemene Dekkingsmiddelen Sub-totaal algemene dekk.midd Onvoorzien SALDO BATEN EN LASTEN PAGINA 216 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

217 OMSCHRIJVING PROGRAMMA RAMING BEGROTINGSJAAR VOOR WIJZIGING RAMING BEGROTINGSJAAR NA WIJZIGING REALISATIE BEGROTINGSJAAR Mutaties reserves: Programma Programma Programma Programma Programma Programma Programma Programma Programma TOTAAL TOEV. / ONTTREKK. RESERVES RESULTAAT pagina 217

218 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 3 TOELICHTINGEN Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Inleiding De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten daarvoor geeft. Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken en dergelijke. Voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperiode is dezelfde als die van de meerjarenraming te weten vier jaar. Indien er sprake is van (eenmalige) schokeffecten (reorganisaties) dient wel een verplichting gevormd te worden. PAGINA 218 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

219 Balans ACTIVA VASTE ACTIVA Materiële vaste activa met economisch nut In erfpacht uitgegeven gronden De in erfpacht uitgegeven percelen worden gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (i.c. de waarde die bij eerste uitgifte als basis voor de canonberekening in aanmerking is genomen). Overige investeringen met economisch nut Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht; in die gevallen wordt op het saldo afgeschreven. Slijtende investeringen worden vanaf het moment van ingebruikneming lineair of annuïtair afgeschreven in de verwachte gebruiksduur, waarbij rekening kan worden gehouden met een eventuele restwaarde. Op grondbezit met economisch nut (buiten de openbare ruimte) wordt niet afgeschreven. Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. In het begrotingsjaar heeft een dergelijke vermindering overigens niet plaatsgevonden. Dergelijke afwaarderingen worden teruggenomen als ze niet langer noodzakelijk blijken. Volledigheidshalve vermelden wij dat op investeringen die vóór 2004 gedaan zijn soms extra is afgeschreven zonder economische noodzaak (ter verlichting van toekomstige lasten). Ook zijn in voorkomende gevallen reserves op dergelijke investeringen afgeboekt. De gehanteerde afschrijvingstermijnen bedragen in jaren: (Onder)gronden van activa met een meerjarig economisch nut Geen afschrijving Gebouwen: o Stichtingskosten: scholen, peuterspeelzalen 30 tot 40 jaar o Stichtingskosten: sportaccommodaties 30 jaar o Stichtingskosten overige gebouwen: werkplaats, o bibliotheek, dienstencentrum, mortuarium e.d Groot onderhoud, renovatie, uitbreiding van bestaande (hoofd)gebouw 30 tot 40 jaar Afhankelijk van de resterende looptijd van het (hoofd)gebouw met een minimum van 15 jaar; of gewenste levensduur van te renoveren gebouw Rioleringswerken Conform GRP:20-40jaar annuïteit Begraafplaatsen (aanleg) Afhankelijk van te verwachten looptijd Sportvelden: o Vervanging drainage 12 tot 15 jaar o Renovatie toplaag 12 tot 15 jaar o Lichtmasten 20 jaar Technische installaties en machines Afhankelijk van het object: 5 15 jaar Vaste inventaris, veiligheidsvoorzieningen, Afhankelijk van het object: 5-10 jaar groot onderhoud voor zover niet opgenomen in beheerplannen Voertuigen, gereedschappen en overig materiaal Naar gangbare ervaringsnormen of voorgeschreven normen over de gebruiksduur (meestal 5 tot 10 jaar) Uitzonderingtankauto-spuit brandweer: 20 jr Automatisering (hard- en software) 3 tot 5 jaar (Kantoor)meubilair 10 tot 20 jaar Aandelen geen afschrijving Diversen Op basis van verwachte economische levensduur pagina 219

220 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut Infrastructurele werken in de openbare ruimte, zoals b. v. groot onderhoud van wegen, pleinen, bruggen, viaducten en parken worden zoveel mogelijk ten laste van het resultaat en de reserves gebracht. Nieuwe infrastructurele werken kunnen worden geactiveerd en afgeschreven in maximaal 40 jaar. De ondergrond van deze werken wordt daarbij als integraal onderdeel van het werk beschouwd (en dus ook afgeschreven). Voor zover in voorkomende gevallen een snellere budgettaire dekking mogelijk is, wordt op dergelijke activa overigens (resultaatafhankelijk) extra afgeschreven. De boekwaarden moeten dus nadrukkelijk als nog te dekken investeringsrestanten worden gezien. Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Zonodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. Participaties in het aandelenkapitaal van NV's en BV's ("kapitaal verstrekkingen aan deelnemingen" in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen onverhoopt structureel mocht dalen tot onder de verkrijgingsprijs zal afwaardering plaatsvinden. Tot dusver is een dergelijke afwaardering gelukkig niet noodzakelijk gebleken. De actuele waarde ligt ruim boven de verkrijgingsprijs. De obligatieportefeuille is deels gewaardeerd tegen de historische kostprijs (BNG Fido Financial Bond Fonds, BNG Fido Government Bond Fonds en Rabo variabele coupon obligatie). Het dividend en de rente is als bate in de jaarrekening verantwoord. De nog te ontvangen rente is als transitorische (rente)post in de balans opgenomen. Bijdragen aan activa van derden worden ineens ten laste van het resultaat of een reserve gebracht. Mochten ze worden geactiveerd dan worden deze geactiveerde bijdragen gewaardeerd op het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. De verleende bijdragen worden dan afgeschreven in de periode waarin het betrokken actief van de derde op basis van de door de gemeente gestelde voorwaarden moet bijdragen aan de publieke taak. VLOTTENDE ACTIVA Voorraden De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden (NIEGG) zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, dan wel lagere marktwaarde. Er wordt geen rente bijgeschreven op de boekwaarde van deze voorraden. Uitzondering zijn de gronden die gelegen zijn in uitbreidingslocaties, te weten Oosterparallelweg, De Esch 0, Rouveen-Zuid. De als "onderhanden werken" opgenomen bouwgronden in exploitatie (IEGG) zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs, dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijpmaken), alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Zolang daarvan geen sprake is worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingskosten in mindering gebracht. Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. De voorziening wordt statische bepaald op basis van de geschatte inkomenskansen. Liquide middelen en overlopende posten Deze activa worden tegen nominale waarde opgenomen. PAGINA 220 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

221 PASSIVA Eigen Vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserves, de bestemmingsreserves en het resultaat na bestemming. De algemene reserve is tot een minimum saldo (minimum bedrag per inwoner) min of meer vrij besteedbaar. Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De pensioenverplichting ten behoeve van de wethouders is echter op de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd. Vaste schulden Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Vlottende passiva De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. De niet bestede middelen van Europese en Nederlandse overheidslichamen met een specifiek bestedingsdoel zijn verantwoord als vooruit ontvangen bedragen onder de vlottende passiva. Borg- en Garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. pagina 221

222 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op de balans per 31 december Toelichting op de balans per 31 december (bedragen x 1.000) ACTIVA VASTE ACTIVA A) IMMATERIËLE VASTE ACTIVA Geen geactiveerde immateriële activa op de balans B) MATERIËLE VASTE ACTIVA De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen: Ultimo 2015 Ultimo 2014 In erfpacht uitgegeven gronden 0 0 Overige investeringen met een economisch nut Investeringen met economische nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven: Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut 0 0 Totaal materiële vaste activa De overige investeringen met economische nut kunnen als volgt worden onderverdeeld: Ultimo 2014 Investeringen T.l.v. res Desinv. Afschrijving Bijdr. derden Ultimo 2015 MVA-A Gronden en terreinen MVA-B Woonruimten MVA-C Bedrijfs- en ov.gebouwen MVA-D Grond- weg en waterbk.werken MVA-E Vervoermiddelen MVA-F Machines, apparaten en installaties MVA-H Overige materiële vaste activa Totaal PAGINA 222 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

223 De belangrijkste investeringen betreffen met name: Beschikbaar gesteld krediet Werkelijk besteed in 2015 Cumulatief besteed t/m 2015 MVA-A Gronden en terreinen VV Staphorst - groot onderhoud Kunstgrasvelden Rouveen MVA-C Bedrijfs- en ov. gebouwen MCR Rouveen - schoolgebouw Gebouw PZ.-school Kleecacc. SC Rouveen Huisvesting peuterspeelzalen Staphorst MVA-E Vervoermiddelen Trekker en toebehoren MVA-F Machines, apparaten en installaties Automatisering (t.l.v. exploitatie) Management informatiesysteem MVA-H Overige materiële vaste activa P.Z.-school, eerste inrichting Wandelnetwerk StapShorst pagina 223

224 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op de balans per 31 december Investeringen met economische nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven: Ultimo 2014 Investeringen T.l.v. res Desinv. Afschrijving Bijdr. derden Ultimo 2015 Begraafplaatsen Riolering De belangrijkste investeringen betreffen met name: Beschikbaar gesteld krediet Werkelijk besteed in 2015 Cumulatief besteed t/m 2015 Begraafplaatsen Begraafplaats Rouveen toegangsweg 1 1 Begraafplaats Staphorst groot onderhoud Riolering Gemeentelijk rioleringsplan Gemeentelijk rioleringsplan Gemeentelijk rioleringsplan Gemeentelijk rioleringsplan Gemeentelijk rioleringsplan Riolering Oude Rijksweg / Gemeenteweg De boekwaarde van de begraafplaatsen is met ingang van het boekjaar 2015 overgebracht van de balanspost: Investeringen met een economisch nut onderdeel gronden en terreinen naar: Investeringen met een economisch nut waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven. PAGINA 224 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

225 De overige investeringen met uitsluitend maatschappelijk nut kunnen als volgt worden onderverdeeld: Ultimo 2014 Desinv. Investeringen Afschrijving Bijdr. derden Ultimo 2015 MVA-D Grond- weg en waterbk. werken: Totaal De investeringen betreffen: Beschikbaar gesteld krediet Werkelijk besteed in 2015 Cumulatief besteed t/m 2015 Wegen Uitvoering wegenbeheerplan (jaarlijks) Ontsluiting CZ Rouveen Verkeersplan Reconstructie J.J. Gorterlaan / Achth.weg Provinciale subsidie Fietspad Hoogeveenseweg-Vaartweg Bijdr. prov. Denthe en gem. Meppel Fietspad Mr. J.B. Kanln. / Evenb.weg Herstructurering De Baarge Provinciale bijdrage Provinciale subs. MKB energiebesparing Herinr. Gem.weg (rotonde-spoor) Herinrichting Ebb. Wubbenlaan Idem Prov. BDU subsidie Herinchting J.C. van Andelweg Verlichtingsplan fase pagina 225

226 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op de balans per 31 december C) FINANCIËLE VASTE ACTIVA: Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2015 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: Kapitaalverstrekkingen aan Ultimo 2014 Vermeerderingen Verminderingen Aflossing Ultimo 2015 Deelnemingen Leningen aan Deelnemingen Overige langlopende leningen Overige uitzettingen met een looptijd > 1 jaar Totaal financiële vaste activa SPECIFICATIE Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen Aandelen N.V. Rendo Holding Aandelen N.V. Enexis Aandelen N.V. Vitens 5 5 Borgst.fonds v.d. middenstand 0 0 Aand. NV ROVA (217 a 113,45) Aand. Bank v. Ned. Gem Vordering op Enexis b.v Leningen aan deelnemingen Achtergestelde lening NV Essent Achtergestelde lening NV Rova Achtergestelde lening NV Vitens Overige langlopende leningen Startersleningen Langlop. Geldlen. zwembad tal geldlen. ivm. expl. bijdr. ind.terr tal geldlen. ivm. expl. bijdr. ind.terr Overige uitzettingen met een looptijd > 1 jaar BNG Financial Bond Fonds BNG Government Bond Fonds Rabo Variabele coupon Obligatie PAGINA 226 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

227 Aandelen N.V. Rova en achtergestelde lening N.V. Rova: De gemeente bezit 217 aandelen N.V. Rova en een achtergestelde lening van 379k. Geldlening i.v.m. exploitatiebijdrage industrieterrein De Esch 3: Per eind december 2013 is een 4 jarige 3% lineaire hypothecaire geldlening verstrekt van 693k. Eerste aflossing eind december In mei 2014 is een 6-jarige 3% lineaire hypothecaire geldlening verstrekt van 1.220k met een jaarlijkse aflossing van 25k. De hoofdsom van deze lening is niet opeisbaar voor 30 april BNG Financial Bond Fonds en BNG Gevernment Bond Fonds: De marktwaarde van deze fondsen is hoger dan de boekwaarde. De BNG is met ingang van 2012, als gevolg van schatkistbankieren, verplicht jaarlijks 1/7 deel van de belegging af te lossen. De aflossing in de jaren 2013 t/m 2015 is 1.085k, 1.163k en 1.176k. Het verkoopresultaat in deze jaren is 37k, 72k en 78k. De intrinsieke waarde per 31 december 2015 van de participaties BNG Financial Bond Fonds is en van BNG Financial bond Fonds Rabo Variabele coupon Obligatie 4: De rente is gelijk aan het 3-maands euribor met een minimum van 3% en een maximum van 6% en de lening wordt op 4 december 2016 afgelost tegen de nominimle waarde. De intrinsieke waarde per 31 december 2015 is Ultimo 2014 Ultimo 2015 TOTAAL VASTE ACTIVA pagina 227

228 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op de balans per 31 december VLOTTENDE ACTIVA A) VOORRADEN De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën: Diverse gronden toekomstige exploitatie Niet in exploitatie genomen bouwgronden Sub-totaal Diverse gronden in exploitatie 329 Bouwgronden in exploitatie (onderhanden werk) Diverse gronden toekomstige exploitatie Ultimo 2014 Investeringen Naar woningvoorr. Naar gronden in exploitatie Ultimo 2015 Terrein De Triangel te Rouveen m Terrein De Levensboon Rouveen m ,36 Diverse gronden toekomstige exploitatie De terreinen De Triangel en De Levensboom zijn / worden bestemd voor woningbouw. Voor het bouwrijp maken van bovengenoemde locaties heeft de raad in haar vergadering van 24 januari 2012 een krediet van 150 beschikbaar gesteld. Bouwgronden nog niet in exploitatie Ultimo 2014 Prijs per m2 o.b.v. boekwaarde Investeringen Desinvesteringen Naar gronden in exploitatie Ultimo 2015 Prijs per m2 o.b.v. boekwaarde Rouveen-Zuid ,19 IJhorst-West ,00 Ind.terr. Oosterparallelweg ,55 Toek. ind.terr. De Esch , PAGINA 228 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

229 Gronden in exploitatie derden (BA 213) Ultimo 2014 Van gronden wel/niet in exploitatie Inkomsten Winst uitname Ultimo 2015 Terrein De Triangel te Rouveen m Staphorst De Slagen Diverse gronden in exploitatie Bouwgronden in exploitatie (BA 213) Ultimo 2014 Investeringen Investeringen Desinvesteringen Naar gronden in exploitatie derden Winst uitname Ultimo 2015 Staphorst De Slagen Rouveen-West Industrieterrein De Esch IJhorst-West Industrieterrein De Esch 3: In de jaren 2012 t/m 2015 zijn resp. 6, 7, 5 en 6 percelen industriegronden verkocht ter grootte van resp , , en m2. Hierdoor waren de verkoopopbrengsten per 31 december 2015 groter zijn dan de nog te maken kosten en is er een negatieve boekwaarde. Omdat deze negatieve boekwaarde groter was dan de nog te maken kosten is voor een bedrag van 2.640k winst genomen. Rouveen-West 4: In de jaren 2012 t/m 2015 zijn resp. 4, 49, 11 en 3 kavels bouwgronden verkocht ter grootte van resp , , en 977 m2. Hierdoor zijn de verkoopopbrengsten per 31 december 2015 groter zijn dan de gemaakte kosten en is er een negatieve boekwaarde. Omdat deze negatieve boekwaarde groter was dan de nog te maken kosten is voor een bedrag van 550k winst genomen. Eind 2015 is en begin gemaakt met het bouwrijp maken van de 2e fase. Hiervoor is ruime belangstelling. Ultimo 2014 Ultimo 2015 TOTAAL GRONDEXPLOITATIE pagina 229

230 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op de balans per 31 december Recapitulatie onderhanden werk (bouwgronden in exploitatie) (Specificatie van het totaal van de boekwaarde van de reeds in exploitatie zijnde complexen) A Boekwaarde per 1 januari Bij: negatieve boekwaarde IJhorst 0 41 Bij: Staphorst de Slagen naar explitatie derden B Bestedingen in het jaar gespecificeerd naar 0 0 Investeringen 0 0 Grondaankopen 0 1 Interne doorberekeningen binnen de organisatie Rentebijschrijvingen 11 0 Overige bestedingen Stortingen in reserve algemene dienst Bijdrage a.d. Alg. dient 0 0 Winstneming C Opbrengsten in het jaar gespecificeerd naar 0 0 Verkopen Inschrijfrechten / pachten etc Exploitatiebijdragen -8 0 Ontvangen subsidies van andere organisaties D Veminderingen in het jaar wegens afgesloten complexen 0 0 Dan wel mutaties in de voorziening nog te maken kosten / verwachte kosten 0 0 E Boekwaarde per 31 december van in exploitatie zijnde gronden Boekwaarde Staphorst 'De Slagen' (in exploitatie projectontwikkelaar) -310 F Vermoedelijk nog te maken kosten G Vermoedelijke opbrengsten van nog uit te geven gronden ten behoeve van woningbouw H Geraamde opbrengsten e/o exploitatiebijdragen van overige nog uit te geven industriegronden I Geraamd eindresultaat Het geraamde resultaat is 1,9 miljoen lager dan eind 2014 door: Scherpere raming nog te maken kosten industrie De Esch v.d. Idem Rouveen-West 4 en lagere aanbesteding 550 v.d. Winstneming industrie De Esch n.d. Winstneming industrie Rouveen-West n.d. PAGINA 230 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

231 B) UITZETTINGEN KORTER DAN ÉÉN JAAR De in de balans opgenomen uitzettingen korter dan één jaar of minder kunnen als volgt worden gespecificeerd: Soort vordering Ultimo 2015 Voorz. oninbaar Gecorr. saldo Ultimo 2015 Ultimo 2014 Vorderingen op openbare lichamen Verstrekte kasgeldlen. openbare lichamen Uitzettingen in 's Rijks schatkist Overige vorderingen Specificatie overige vorderingen Ultimo 2015 Voorz. oninbaar Gecorr. saldo Ultimo 2015 Ultimo 2014 Debiteuren algemeen Debiteuren gemeentelijke belastingen Transitorische rente Debiteuren bijstand Deb. leenbijstand zelfstandigen De uitzettingen korten dan één jaar bestaan uit: Vorderingen openbare lichamen betreft compensabele BTW i.v.m. het BTW-compensatiefonds voor een bedrag van 1,9 miljoen. Dit bedrag zal in juli 2016 worden ontvangen en 163k overige vorderingen belastingdienst en vorderingen omliggende gemeenten. Uitzettingen in 's Rijks schatkist betreft de (verplicht) bij het Rijk uitgezette overtollige liquide middelen, tegen het gehele jaar 0%. Debiteuren algemeen: Per medio maart 2016 staat hiervan in totaal nog 100 open, waarvan 17 Vitens en 45 te verrekenen MCR Rouveen. Debiteuren gemeentelijke belastingen betreffen grotendeels forensenbelasting, leges bouwvergunning en rioolaansluitrechten. pagina 231

232 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op de balans per 31 december C) LIQUIDE MIDDELEN Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten: Ultimo 2015 Ultimo 2014 Kassaldi (burgerzaken) 1 1 Banksaldi 2 24 Rabobank - beleggersrekening D) OVERLOPENDE ACTIVA Ultimo 2015 Ultimo 2014 Vooruitbetaalde bedragen Van Europ. of Ned. overheden n.t.v. voorschotbedragen specifieke uitkeringen Nog te ontvangen bedragen De vooruitbetaalde bedragen zijn in 2015 ontvangen en betaalde facturen, die op het boekjaar 2016 betrekking hebben. De nog te ontvangen bedragen betreft deels reeds in behandeling genomen bouwaanvragen, waarvoor nog geen bouwvergunning in verstrekt, afvalstoffenheffing 2015 variabel deel wat opgelegd is in 2016 en vergoeding kosten uitbreiding IJhorst. Ultimo 2015 Ultimo 2014 TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA PAGINA 232 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

233 PASSIVA VASTE PASSIVA A) EIGEN VERMOGEN Het in de balans opgenomen Eigen Vermogen bestaat uit de volgende posten: Algemene Reserve Bestemmingsreserves Resultaat na bestemming pagina 233

234 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op de balans per 31 december Het verloop in 2015 wordt in onderstaand overzicht per reserve weergegeven: RESERVES Algemene reserves Saldo Mutaties Bestemming Saldo Ultimo 2014 Reserves/ voorz. Result. voorg.jr. Toevoeging Onttrekking Algemene reserve v Reserve zonder bestemming Reserve boekwinst aandelen N.V. Rendo Totaal algemene reserves Bestemmingsreserves Saldo Mutaties Bestemming Saldo Ultimo 2014 Reserves Result. voorg.jr. Toevoeging Onttrekking Reserve grondexploitatie Reserve grondexploitatie met bestemming Reserve rioolbeheer Reserve matiging afvalstoffenheffing Reserve wegenbeheer - betonwegen Idem - asfalt- en klinkerwegen Reserve verkeersontsluiting Reserve revitalisering De Baarge Reserve met bestemming Reserve volkshuisvesting Reserve gebouwenbeheer Reserve renovatie gem.huis Reserve afschrijving MCR Rouveen Reserve afschrijving gymlok.staphorst Reserve afschrijving gem.gebouwen Reserve automatisering Reserve Sociaal Domein Reserve uitvoering Wet WOZ Reserve achtergestelde lening NV Vitens Reserve onderhoud combischool Staphorst Totaal bestemmingsreserves Voor een specificatie van de vermeerderingen en de verminderingen zie staat D. Totaal reserves SALDO REKENING BATEN EN LASTEN * * Het resultaat 2014 is in 2015 toegevoegd aan de reserve zonder bestemming PAGINA 234 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

235 B) VOORZIENINGEN: De in de balans opgenomen voorzieningen bestaan uit de volgende posten: Voorz.voor verplichtingen, verliezen en risico's Door derden beklemde middelen Het verloop in 2015 wordt in onderstaand overzicht per voorziening weergegeven: Voorz.voor verpl., verliezen en risico's Saldo Mutaties Saldo Ultimo Reserves/ Toevoeginwending Vrijval Aan voorz Voorziening pens. verpl. weth Voorz. frictiekosten reorganisatie Voorz. verzelfstandiging museumboerderij Voorz. Belastingdebiteuren Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting Saldo Mutaties Saldo Ultimo Reserves/ Toevoeginwending Vrijval Aan voorz Voorziening onderhoud Conradsweg Totaal Voorzieningen pagina 235

236 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op de balans per 31 december C) VASTE SCHULDEN MET EEN LOOPTIJD LANGER DAN ÉÉN JAAR De onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden is als volgt: Onderhandse leningen Binnenlandse banken en overige financiële instellingen In het onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het jaar 2014: Ultimo 2014 Vermeerderingen Aflossingen Ultimo 2015 Onderhandse leningen Binnenlandse banken en overige financiële instellingen De rentelast van de langlopende leningen over 2014 is TOTAAL VASTE PASSIVA PAGINA 236 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

237 VLOTTENDE PASSIVA Onder de vlottende passiva zijn opgenomen: Schulden < 1 jaar Overlopende passiva A) KORTLOPENDE SCHULDEN De in de balans opgenomen kortlopende schulden kunnen als volgt gespecificeerd worden: a. Kasgeldleningen b. Bank- en Girosaldi 0 c. Overige schulden: - Crediteuren algemeen Crediteuren bijstand B) OVERLOPENDE PASSIVA De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt: Vooruitontvangen bedragen Van Eur. of Ned. overheden ontvangen, nog te besteden specifieke uitk Nog te betalen bedragen: - Transitorische rente Overige overlopende passiva Aangegane verplichtingen Onder 'Vooruit ontvangen bedragen' zijn met ingang van 2008 de niet bestede middelen van uitkeringen van Europese en Nederlandse overheidslichamen met een specifiek bestedingsdoel verantwoord. Onder de aangegane verplichtingen staat een bedrag van 732 voor in 2016 ontvangen facturen die betrekking hebben op TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA pagina 237

238 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op de balans per 31 december OVERIGE A) GEWAARBORGDE GELDLENINGEN De afname van de gewaarborgde geldleningen betreft: Ultimo 2015 Ultimo 2014 Reguliere aflossingen Het in de balans opgenomen bedrag voor verstrekte waarborgen aan natuurlijke- en rechtspersonen kan als volgt naar de aard van de geldlening gespecificeerd worden: Geldnemer Aard/omschrijving Oorspr. bedrag Perc. borgstelling Restant begin jaar Restant eind jaar Woonst. Vechthorst BNG Overname Gwb % Woonst. Vechthorst BNG Overname Gwb % Woonst. Vechthorst BNG Overname Gwb % Div. Particulieren Eigen woning Totaal Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen: De gemeente heeft met de BNG een kredietfaciliteit afgesloten, waarbij tot een bedrag van 3 miljoen aan krediet kan worden opgenomen. Per 1 januari 2011 is de achtervangfunctie van de gemeente voor nieuw af te geven hypotheekgaranties vervallen, m.a.w. vanaf deze datum worden alleen hypotheekgaranties verstrekt met een 100% rijksachtervang. Het fondsvermogen van de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW) blijft beschikbaar voor zowel de tot de t/m 31 december 2010 verstrekte hypotheekgaranties als de vanaf 1 januari 2011 verstrekte en nog te verstrekken hypotheekgaranties. De bij aanspraken op de achtervangfunctie gehanteerde methodiek, is door middel van de gewijzigde achtervangovereenkomsten met het Rijk en met alle gemeenten per 1 januari 2011 zodanig aangepast dat de gemeenten niet worden aangesproken op de risico's die voortvloeien uit hypotheekgaranties die worden afgegeven vanaf 1 januari April 2016 hebben we een overzicht Nationale Hypotheek Garantie gedateerd d.d. 24 januari 2016 ontvangen. Voor de gemeente Staphorst zijn er per nog 474 garanties ( = 77 miljoen). PAGINA 238 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

239 B) BEREKENING BENUTTING DREMPELBEDRAG SCHATKISTBANKIEREN (BEDRAGEN X 1000) Verslagjaar 2015 (1) Drempelbedrag 250 (2) Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen Kwartaal 1 Kwartaal 2 Kwartaal 3 Kwartaal (3a) = (1) > (2) Ruimte onder het drempelbedrag (3b) = (2) > (1) Overschrijving van het drempelbedrag (1) Berekening drempelbedrag Verslagjaar (4a) Begrotingstotaal verslagjaar 250 (4b) Het deel van het begrotingstotaal dat 250 kleiner of gelijk is aan 500 miljoen (4c) Het deel van het begrotingstotaal dat de miljoen te boven gaat (1) = (4b)* 0, (4c)* 0,002 met een minimum van Drempelbedrag 250 (2) Berekening kwartaalcijfer op dagbasis buiten's Rijks schatkist aangehouden middelen Kwartaal 1 Kwartaal 2 Kwartaal 3 Kwartaal 4 (5a) Som van de per dag buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen (negatieve bedragen tellen als nihil) (5b) Dagen in het kwartaal (2) - (5a) / (5b) Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen pagina 239

240 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op de balans per 31 december C) WNT-VERANTWOORDING 2015 GEMEENTE STAPHORST Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ingegaan. Deze verantwoording is opgesteld op basis van de volgende op gemeente Staphorst van toepassing zijnde regelgeving: Het algemene WNT-maximum. Het bezoldigingsmaximum in 2015 voor de gemeente Staphorst is Het weergegeven individuele WNT-maximum is berekend naar rato van de omvang (en voor topfunctionarissen tevens de duur) van het dienstverband, waarbij voor de berekening de omvang van het dienstverband nooit groter kan zijn dan 1,0 fte. Bezoldiging topfunctionarissen Leidinggevende topfunctionarissen Bedragen x 1 J.W. van Hoppe P.F.G. Rossen L. Randsdorp Functie(s) Griffier Gemeente-secretaris Griffier Duur dienstverband in /1-1/10 1/1-31/12 nvt Omvang dienstverband (in fte) 0,75 1 nvt Gewezen topfunctionaris? nee nee nee Echte of fictieve dienstbetrekking? ja ja nee Zo niet, langer dan 6 maanden binnen 18 maanden werkzaam? nvt nvt nvt Individueel WNT-maximum[3] - - Bezoldiging Beloning Belastbare onkostenvergoedingen 0 0 Beloningen betaalbaar op termijn Subtotaal /- Onverschuldigd betaald bedrag - - Totaal bezoldiging Motivering indien overschrijding: Gegevens 2014 Duur dienstverband in /1-31/12 1/1-31/12 - Omvang dienstverband 2014 (in fte) Bezoldiging 2014 Beloning Belastbare onkostenvergoedingen Beloningen betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging Individueel WNT-maximum PAGINA 240 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

241 Toezichthoudende topfunctionarissen nvt Uitkeringen wegens beëindiging dienstverband aan topfunctionarissen nvt Overige rapportageverplichtingen op grond van de WNT Naast de hierboven vermelde topfunctionarissen zijn er geen overige functionarissen die in 2015 een bezoldiging boven het individuele WNT-maximum hebben ontvangen. Er zijn in 2015 geen ontslaguitkeringen betaald aan overige functionarissen die op grond van de WNT dienen te worden vermeld, of die in eerdere jaren op grond van de WOPT of de WNT vermeld zijn of hadden moeten worden. pagina 241

242 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 (bedragen x 1.000) Programma 1 Algemeen Bestuur en organisatie Raming begrotingsjaar voor wijzigingen Raming begrotingsjaar na wijzigingen Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjaar Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res. * Resultaat na bestemming Te verklaren verschil -25 N.D PAGINA 242 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

243 De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Raad Lagere vergoeding raadsleden 8 Wisseling burgemeester - hogere kosten 44 *1 Lagere kosten rekenkamer, info etc 11 Meer eigen uren t.b.v. raad 36 B.& W. Lagere personeelslasten 24 Lagere bestuurs- en onderzoekkosten 39 Hogere toevoeging pens.voorz.weth. 33 *1 Meer eigen uren t.b.v. B.& W. 12 Bes.ondst. Minder eigen uren 35 Begrot./ (Interne) controlewerkzaamheden PWC 18 *1 Contr. Ondezoek ex art. 213a Gem.wet niet t.l.v.res. 20 *2 Minder eigen uren 129 Rechtsb. Hoger kosten derden bezwaarschriften 16 Minder eigen uren 10 Voorlicht. Meer eigen uren 15 Samenw. Lagere kst.inkoopadviseur 12 Meer eigen uren 53 Verg. PZ Zwartewaterland 21 Raadsgrif. Inhuur tijdelijke raadsgriffier niet geraamd 27 *1 Minder eigen uren raadsgriffier a.g.v. vertrek 26 Meer eigen uren prog.begr.en rek. 68 Overige verschillen programma N.D *1 De nadelen zijn een gevolg van bovengenoemde met *1 aangemerkte niet geraamde incidentele uitgaven. Bij de samenstelling van de begroting en de zomernota waren deze kosten niet bekend. *2 Kosten geraamd t.l.v. reserve. Als gevolg van voordelig rekeningsaldo t.l.v. exploitatie. pagina 243

244 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 * Toevoegingen/ onttrekkingen aan reserves: Reserve Geraamde toevoeging Geraamde onttrekking Werkelijke toevoeging Werkelijke onttrekking Ten laste van exploitatie Aanpassing huisstijl Zonder bes. 10 *1 Nota burgerkracht Zonder bes. 30 *1 Onderzoek art. 213a Zonder bes * Per saldo *1 Kredieten ten laste van de reserve zonder bestemming waaraan nog geen (volledige) uitvoering is gegeven. PAGINA 244 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

245 Programma 2 Openbare Orde en Veiligheid Raming begrotingsjaar voor wijzigingen Raming begrotingsjaar na wijzigingen Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjaar Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res. * Resultaat na bestemming Te verklaren verschil 13 V.D De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Ramp.best. Training/oefening rampenbestrijding 13 * V.D *1 Evenals voorgaande jaren zijn deze kosten lager dan geraamd. * Toevoegingen/ onttrekkingen aan reserves: Reserve Geraamde toevoeging Geraamde onttrekking Werkelijke toevoeging Werkelijke onttrekking Ten laste van exploitatie Reservering groot onderhoud gem. gebouwen Ondh. gem.geb * Per saldo 6 6 *1 Betreft reguliere storting groot onderhoud gemeentelijke gebouwen. pagina 245

246 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 Programma 3 ONDERNEMEN Raming begrotingsjaar voor wijzigingen Raming begrotingsjaar na wijzigingen Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjaar Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res. * Resultaat na bestemming Te verklaren verschil 82 V.D De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Hand/amb. Lager nadeel jaarmarkt 6 Ind. ontw. Voorlichting en promotie econ.ontwikk. 4 Minder eigen uren met name economische ontwikk. 9 Samenw.ec.regio Zwolle/Kennispoort niet tlv res. 11 2e vrijval General Escrow Fonds 74 *1 Hoger dividend N.V.Rendo 24 *2 Agr. Zaken Meer uren a.g.v. ruilverkaveling 23 Overige verschillen programma 3 1 *1 CBL De Vennootschap 2e vrijval General Escrow Fonds. De eerste vrijval van 50% ad in in 2011 ontvangen. De tweede vrijval is totaal 326 miljoen). Hiervan heeft de gemeente Staphorst ontvangen. Na deze laatste agio uitkering resteert in de escrow nog een bedrag van 113 miljoen. *2 Dividend N.V. Rendo was voor 2015 te laag geraamd. De raming voor 2016 is ruim hoger V.D. PAGINA 246 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

247 * Toevoegingen/ onttrekkingen aan reserves: Reserve Geraamde toevoeging Geraamde onttrekking Werkelijke toevoeging Werkelijke onttrekking Ten laste van exploitatie Samenw.econ.regio Zwolle/Kennispoort Zonder bes * Per saldo *1 Geraamde onttrekking conform begroting, werkelijke kosten t.l.v. exploitatie pagina 247

248 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 Programma 4 VERKEER, OPENBARE RUIMTE EN WATER Raming begrotingsjaar voor wijzigingen Raming begrotingsjaar na wijzigingen Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjaar Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res. * Resultaat na bestemming Te verklaren verschil N.D PAGINA 248 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

249 De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Wegen Lagere kosten kleine aanpass. openbare ruimte 21 Kleine investeringen wegen niet t.l.v. reserve 156 *1 Overschrijding krediet Ebbinge Wubbenlaan 77 *2 Lagere kosten derden reparaties klinkerwegen 23 Verw. asbesthouden baggerspecie Kl. Kl.weg 100 *3 Inhuur trekker en chauffeur 67 *4 Verbruik brandstof gehuurde trekker 18 *4 Minder eigen uren tractie t.l.v. wegen 80 *4 Opkronen bomen Kosten derden groenvoorziening wegen 13 Meer eigen uren t.l.v. wegen 33 Lagere kosten verbruik elektra 15 Hogere kosten derden straatreiniging 17 Netto hogere vergoedingen wegen 15 Verkeer Niet infrastructurele maatregelen (baten-lasten) 11 Openb.gr. Lagere kosten derden onderhoud wijkgroen 30 *5 Overige verschillen programma N.D. *1 Investeringen wegen of of incidentele uitgaven, geraamd ten laste van reserve: Bij beschikbaar stellen krediet is ervanuit gegaan dit te dekken uit een reserve. Gelet op de rekeninguitkomst zijn de werkelijke uitgaven ten laste van de exploitatie gebracht en niet onttrokken uit de reserve. De huidige stand van deze reserves blijven gehandhaafd. Ook is het dan mogelijk om in de toekomst iets minder aan de desbetreffende reserves toe te voegen. *2 Betreft een overschrijding het in juni 2015 beschikbaar gestelde krediet, veroorzaakt door doordat al het asfalt als teerhoudend afgevoerd moest worden omdat de gelaagdheid toch wisselvalliger was dan de boringen aangaven. Onder het asfalt bleken ook nog oude klinkers te zitten welke afgevoerd moesten worden. Dit alles was niet voorzien in het bestek. De aankoop van m2 voor aanleg plateau is ook ten laste van dit krediet gebracht. *3 Dit betreft asbesthoudende baggerspecie van een sloot langs de Klaas Kloosterweg en is in 2013 al gemeld bij de najaarsrapportage. Een en ander heeft zo lang geduurd omdat de specie moest indrogen voor monstername. *4 De trekker is tegen het einde van het 4e kwartaal is geleverd. Hierdoor zijn de kosten inhuur trekker hoger en de uren eigen trekker t.l.v. bermonderhoud wegen lager. Aangezien de trekker praktisch geheel gebruikt is voor onderhoud bermen wegen zijn de de brandstofkosten ten laste van deze post gebracht. *5 De kosten derden openbaar groen zijn evenals de afgelopen jaren lager dan geraamd. Met name voor onderhoud uitbreidingen wordt veelal een te hoge raming aangehouden. pagina 249

250 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 * Toevoegingen/ onttrekkingen aan reserves: Reserve Geraamde toevoeging Geraamde onttrekking Werkelijke toevoeging Werkelijke onttrekking Ten laste van exploitatie Reservering (deels vast) uitv. wegenbeh.plan Uitvoering wegennota Reconstr. Fietspad Gorterln/Achth.weg Herinrichten J.C. van Andelweg Verk.inf.str *1 Verk.inf.str *1 Verk.inf.str. 9 9 *2 Verk.ontsl *2 Recontructie De Baarge Recon. Baarge Elementen-verhardingen openb.ruimte Groenstroken ( ) Carpoolplaats De Lichtmis Verkeerscirculatieplan Vervanging sneeuwploeg Volkshuisv Volkshuisv Zonder bes. 64 Zonder bes *2 Zonder bes. 9 Verlichtingsplan fase 5 Zonder bes Opkronen bomen Zonder bes *2 Groot onderhoud kunstwerken (bruggen) Fietspad Mr. J.B.Kanlaan Onderszoek Ontsluiting CZ Rouveen Herinrichting E. Wubbenlaan Herinrichting Gem. weg (rotonde-spoor) Zonder bes *2 Zonder bes *2 Zonder bes *2 Zonder bes *3 Met bes *4 Kosten < baten riolering t.o.v. raming Res. riolering * Per saldo PAGINA 250 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

251 *1 Reservering overeenkomstig oorspronkelijke ramingen groot wegenonderhoud. *2 In het verslagjaar beschikbaar gestelde bedragen, waarvan de uitvoering deels in 2015 heeft plaatsgevonden. Deze kredieten zijn in voorgaarde jaren reeds beschikbaar gesteld, waarbij het restant bij zomernota is overgebracht naar Het betreft en 3-tal uitgaven met een totaal van 241, waarvan 200 ten laste van de reserves is begbracht. Met het oog op een voordelig rekeningsaldo is 24 ten laste van de exploitatie gebracht. Ook geldt dit voor 5 in 2015 beschikbaar gestelde kredieten, te weten verkeerscirculatieplan, opkronen bomen, groot onderhoud kunstwerken, voorbereidingskosten fietspad Mr. J.B. Kanlaan en onderzoek ontsluiting CZ Rouveen. Hier is in 2015 in totaal ruim 87 uitgegeven ten laste van de exploitatie. *3 De herinrichting Ebbinge Wubbenlaan geeft een overschrijding van 77 (zie toelichting verschillen realisatie/begroting). Dit bedrag komt overeenkomstig voorschriften BBV ook ten laste van de exploitatie. *4 Onttrekking aan de reserves overeenkomst raadsbesluiten. *5 Het verschil tussen de baten en de lasten, waarbij rekening wordt gehouden met de declarabele BTW i.v.m. BCF wordt toegevoegd of onttrokken aan de reserve riolering. De laatste jaren zijn de lasten iets hoger dan de baten met als gevolg een onttrekking aan de reserve. Geraamd is in 2015 een onttrekking van 228, de werkelijke onttrekking is 77. De lagere onttrekking dan geraamd is een gevolg van lagere kosten derden riolering. pagina 251

252 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 Programma 5 leren en leven Raming begrotingsjaar voor wijzigingen Raming begrotingsjaar na wijzigingen Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjaar Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res. * Resultaat na bestemming Te verklaren verschil N.D De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Onderwijs Afschrijvingen niet t.l.v. reserve 469 *1 (Raming 481; werkelijk 469) Kosten derden MJOP niet geraamd 7 Lagere kosten leerlingenvervoer 14 Lagere kapitaallasten m.n. PZ-school 38 *2 Minder eigen uren onderwijs 28 Onderwijsachterstandenbeleid Hogere kosten derden Onderwijsachterstandenbeleid 10 Meer eigen uren onderwijs leerplichtwet 20 Overige verschillen programma N.D. *1 Bij het dekkingsplan voor de begroting 2015 is besloten om, voor zover nodig de afschrijvingslasten van diverse gemeentelijke gebouwen ten laste te brengen van de reserve onderhoud gemeentelijke gebouwen. Gelet op het voordelig rekeningsaldo is dit in 2015 niet gedaan. *2 De lagere afschrijvingslast komt doordat de bijdrage aan het bestuur van de PZ-scholengemeenschap eind 2015 is betaald. PAGINA 252 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

253 * Toevoegingen/ onttrekkingen aan reserves: Reserve Geraamde toevoeging Geraamde onttrekking Werkelijke toevoeging Werkelijke onttrekking Ten laste van exploitatie Dekkingsplan begroting 2015 Onderhoudsprog. gem. gebouwen Lening W.de Zwijgerschool Huisvesting Kon. W.A.-school Ond.gem. geb Ond.gem. geb. Ond.gem. geb. Res.geb. beh * *2 8 8 *2 238 * Per saldo *1 Zie toelichting onder verschillen realisatie en raming onder *1. *2 Vaste toevoeging aan de reserve onderhoud gemeentelijke gebouwen overeenkomstig de raming. *3 Betreft huisvesting Koning Willem Alexanderschool: Hier is een krediet beschikbaar gesteld van ruim 287, waavan 50 uitbreiding en 237 voor aanpassingen. In het verslagjaar zijn hier nog geen kosten voor gedeclareerd. pagina 253

254 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 Programma 6 SOCIALE ZAKEN, ZORGEN EN BURGERZAKEN Raming begrotingsjaar voor wijzigingen Raming begrotingsjaar na wijzigingen Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjaar Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res. * Resultaat na bestemming Te verklaren verschil 270 V.D De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Burgerz. Meer eigen uren verkiezingen 12 Bijstand Hogere bijdrage Rijksbudget Wet BUIG 29 Hogere bijdrage Rijksbudget BBZ 14 Vangnetuitkering Wet BUIG Meer eigen uren bijstand/inkomensvoorziening 92 Armoede Geen verstrekkingen chronische zieken 143 Extra reservering siciaal domein (3 D's) 86 *4 Minima Gemeentelijke Kredietbank lagere bijdrage 18 Bijz.bijst. Hoger nadeel bijzondere bijstand 26 Meer eigen uren bijzondere bijstand 21 Minder eigen uren kwijtschelding 17 Vreemd. Meer eigen uren nieuwkomers 32 Part.budg. Geen uitgaven beschut werk 50 Meer eigen uren samenleving 75 Kind.opv. Hogere kosten met name huur basisscholen 33 Minder eigen uren 22 Mw. WMO Minder eigen uren 45 *1 PAGINA 254 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

255 Produkt Omschrijving N.D. V.D. Mw. Imm. Lagere uitgaven derden dan geraamd 146 *2 Reservering Sociaal domein (3 D's) hulp huish. 165 *2 Opv. WMO Lagere eigen bijdrage CAK (nw WMO) 38 *2 WMO jeugd Lagere uitgaven dan geraamd 79 Leer eigen uren 43 Soc.cult.werk Lagere subsidiëring soc.cult.werk 10 Lagere pers.lsten (eigen en derden) dienstenc. 10 Lagere kosten derden dienstencentrum 13 Hoogere baten dienstencentrum 10 Minder eigen uren 21 WMO jeugd Invoeringskosten jeugdzorg niet t.l.v. res. 66 *3 Identiteidsgeb. maatsch.werk + thuisbegeleiding 20 Minder eigen uren m.n. cliëntenondersteuning 39 WMO jeugd Lagere kosten WMO, AWBZ, CWO en jeugdzorg 138 Eigen uren hier niet geraamd 82 PGB WMO Werkzaamheden derden niet geraamd 113 Minder uitgaven PGB WMO en PGB jeugd 836 VNG verg. regresovereenk. WMO Eigen uren hier niet geraamd 24 Nat jeugd Hogere bijdrage gem.zwolle dan geraamd 697 Eigen uren niet geraamd 10 Jeugdgz. Invoeringskosten jeugdzorg niet t.l.v. res. 17 *3 Lagere kosten/bijdragen derden gez.h.zorg 30 Minder eigen uren 38 Begraafplaats Minder eigen uren 23 Begraafrechten Hogere baten begraafrechten 27 Overige verschillen programma V.D. pagina 255

256 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 *1 WMO vervoers-, rolstoel- en woonvoorzieningen ( ): De netto-lasten zijn in de jaren 2007 t/m 2015 resp. 469, 799, 756, 579, 575, 465, 409, 352 en 163. Het uiteindelijke verschil tussen de oorspronkelijk geraamde- en werkelijke kosten in 2015 van 225 is gereserveerd. Dit geeft dan ook geen voor- of nadeel in het resultaat na bestemming. Per 1 januari 2011 wordt er een eigen bijdrage geheven voor voorzieningen (zie WMO huishoudelijke verzorging). Deze ontvangsten van het CAK kunnen niet uitgesplitst worden naar soort en worden daarom geboekt als opbrengst WMO huishoudelijke hulp (zie 1* = grootste post). *2 Individuele hulp bij het huishouden ( ) en eigen bijdragen ( ): De verstrekkingen zijn in de jaren 2007 t/m 2015 zijn 391, 501, 574, 904, 795, 768, 678, 518 en 377. In 2015 t.o.v een afname van 527. De WMO eigen bijdragen GAK in deze jaren bedragen 37, 74, 85, 144, 188, 182, 207, 164 en 182 (in 2015 incl. 4 eigen bijdrage jeugdwet). Omdat de werkelijke kosten lager zijn dan geraamd is reserververd op de reserve sociaal domein. Het werken met minuten in plaats van klassen heeft er toe bijgedragen dat de kosten lager zijn uitgevallen. Ook het voeren van gesprekken voordat een aanvraag wordt ingediend heeft er toe bijgedragen dat de kosten beheersbaar worden. Per 1 januari 2011 wordt er een eigen bijdrage geheven voor voorzieningen (zie WMO vervoers-, rolstoel- en woonvoorziening). Totaal is ten laste van functie 662 aan derden 230 minder verstrekt dan geraamd, waarvan 98 betrekking heeft op individuele hulp bij het huishouden. WMO eigen bijdrage CAK: Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK heeft de wetgever in feite bepaald, dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dat betekent dat door de gemeente geen zekerheid omtrent omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen worden verkregen. *3 Transitiekosten decentralisatie WMO/AWBZ begeleiding ( ) en invoering decentralisatie jeugdzorg ( ): Hiervoor zijn in 2012 voor de jaren 2012 en 2013 bij raadsbesluit van 8 mei 2012 kredieten beschikbaar gesteld ter grootte van de ontvangsten in de algemene uitkering van het gemeentefonds. In 2014 is van de Provincie 44 ontvangen en van GGD IJsselland 6. De decentralisatieuitkering invoering jeugzorg is overeenkomstig melding meicirculaire 2014 met 53 verhoogd. In de zomernota 2015 zijn de nog resterende bedragen van 62 en 28 voor 2015 en opnieuw beschikbaar gesteld, te dekken uit de reserve zonder bestemming. Uitgeven in 2015 is 66 en 17 ten laste van de exploitatie. *4 Extra reservering sociaal domein door (voorlopig) lager kosten dan geraamd. PAGINA 256 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

257 * Toevoegingen/ onttrekkingen aan reserves: Reserve Geraamde toevoeging Geraamde onttrekking Werkelijke toevoeging Werkelijke onttrekking Ten laste van exploitatie Onderhoudsprog. gem. gebouwen Tussentijdse aanpassing raming kosten WVG Tussentijdse aanpass. raming voorm. PGB WMO Lagere kosten dan geraamd hulp huishouden Lager nadelig saldo Reestmond 2015 Ond. gem. geb. Res.soc. Dom. Res.soc. Dom. Res.soc. Dom. Res.soc. Dom * *2 165 *2 193 Groot onderhoud beg.pl. Sth. 2e fase Inr. beg.pl. Sth. nieuw ged. 2e fase Invoeringskosten WMO en jeugdzorg Invoeringskosten jeugdzorg Res.z.bes *3 Res.z.bes. 20 *3 Res.z.bes *4 Res.z.bes * Per saldo *1 Evenals voorgaand jaar zijn de werkelijke kosten WVG (nu WMO) in het verslagjaar afgenomen en ook lager dan geraamd. Bij bestuursrapportage heeft een aframing van de kosten van 80 plaatsgevonden. Uiteindelijk zijn de uitgaven ruim 214 lager dan oorspronkelijk geraamd. Deze lagere kosten zijn gereserveerd op de reserve Wet Voorziening Gehandicapten. M.i.v "Reserve Sociaal Domein". *2 In de zomernota is gemeld dat er op met name PGB WMO lagere kosten worden verwacht dan geraamd. Er is een voordeel geschat van 340. De voolopige kosten blijken nog iets lager te zijn. Totaal is gereserveerd. Ook zijn de lagere kosten dan geraamd voor hulp bij het huishouden gereserveerd. Dit is *3 Beschikbaar gestelde kredieten, waarvan in de uitvoering nog geen volledig gevolg aan is gegeven. *4 In 2013 beschikbaar gesteld bedragen, waaraan per begin 2015 deels geen uitvoering is aan gegeven. In de zomernota 2015 zijn deze bedragen opnieuw ter beschikking gesteld. pagina 257

258 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 Programma 7 SPORT, CULTUUR, RECREATIE EN TOERISME Raming begrotingsjaar voor wijzigingen Raming begrotingsjaar na wijzigingen Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjaar Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res. * Resultaat na bestemming Te verklaren verschil 14 N.D PAGINA 258 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

259 De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Op. Bibl. Minder eigen uren 10 Cultuur Minder eigen uren 22 Sport Terugontvangst BTW sp.veld R'vn *1 Afschr.sportacc. Staphorst niet t.l.v. reserve 60 *2 Meer eigen uren (sportacc.rouveen, BTW sport) 15 Binnensp. Lagere energiekosten sporthal 18 Lagere kapitaallasten gymzalen en sporthal 16 Hogere huurvergoedingen gymzalen en sporthal 10 Afschrijving gymzaal niet t.l.v. reserve 50 *2 Zwembad Meer eigen uren i.v.m. renovatie 8 Sportstim. Meer eigen uren 7 Gr.spv. Meer eigen uren groene sportvelden 10 Kunst Meer eigen uren 8 Recr./toer. Diverse uitgaven recreatie en toerisme lager 13 *3 Minder eigen uren recreatie en toerisme 13 *3 Ov. Recr. Minder eigen uren overige recreatie 17 Overige verschillen programma N.D. *1 Terugontvangst BTW sportveld Rouveen: Met de belastingdienst is overeenstemming bereikt om de exploitaite van de sportvelden te Rouveen evenals die in Staphorst onder de BTW plicht te laten vallen door het aan te merken als "het geven van gelegenheid tot sportbeoefening". Dit is met name van belang bij nieuwbouw, waardoor de BTW als vooraftrek wordt terugontvangen. *2 Afschrijvingen niet t.l.v. reserves maar t.l.v. exploitatie. *3 Recreatie en toerisme: Wel geraamde kosten, maar niet uitgegeven, waarbij wordt opgemerkt dat de toeristen- en woonforensenbelasting ook vanaf 2011 lager zijn dan de voorafgaande jaren (faillissement). pagina 259

260 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 * Toevoegingen/ onttrekkingen aan reserves: Reserve Geraamde toevoeging Geraamde onttrekking Werkelijke toevoeging Werkelijke onttrekking Ten laste van exploitatie Onderhoud gemeentelijke gebouwen Ond.gem. geb *1 Egalisatierekening zwembad Alg.muzikale vorming (AMV) prim. onderwijs Met best Met best Breedtesport Met best. 12 Afschrijving gymzaal Staphorst Afschrijving sportacc. VV Staphorst Asfaltering evenemententerrein Res.afs.geb *2 Res.afs.geb *2 Zonder best. 100 Groot onderhoud sporthal Ond.gem. geb Funerair erfgoed Zonder best. 10 Groot onderhoud Noorderslag Zonder best Per saldo *1 Jaarlijkse storting in de reserves overeenkomstig raming. Betreft lagere of geen uitgaven groot onderhoud diverse gemeentelijke gebouwen. Deze kosten worden geraamd overeenkomstig het door Oranjewoud opgestelde gebouwenbeheerplan. Structureel blijkt dat het hierin geraamd onderhoud niet behoeft te worden uitgevoerd. *2 Afschrijvingen gymzaal en sportacc. Staphorst niet t.l.v. reserves maar t.l.v. exploitatie. PAGINA 260 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

261 Programma 8 RUIMTE EN WONEN Raming begrotingsjaar voor wijzigingen Raming begrotingsjaar na wijzigingen Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjaar Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res. * Resultaat na bestemming Te verklaren verschil 162 V.D pagina 261

262 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Milieu Lager kosten derden milieu 200 *2 Kosten energieloket niet t.l.v. res 15 *1 Hogere baten milieu 40 *2 R.O. Lagere kosten derden bestemmingsplannen 23 Schadeloosststellingen en meer eigen uren 20 Geen onttrekking reserve herz.bestemmingspl. 20 Lagere leges bestemmingsplannen 29 Idem leges omg.verg.afw.bouwplan 11 Volkshv. Kosten woonvisie niet t.l.v. res. 10 *1 Minder eigen uren 14 Bouwtoez. Terugbetaling leges voorg.jaren incl.rente 13 Hogere kosten derden bestuursdwang 147 *3 Hoge baten bouwcontrole en handhaving 45 *3 Meer eigen uren 15 Vastgoed Lagere kosten derden vastgoedregistratie 15 Geen structurele kosten TOP en BAG 30 Incid. kosten TOP niet t.l.v. reserve 24 *1 Incid. Kosten BAG niet t.l.v. reserve 9 *1 Meer eigen uren 23 Bouwverg. Hogere leges bouw- en sloopvergunningen 159 *4 Bouwexpl. Meer eigen uren 23 Overige verschillen programma V.D. PAGINA 262 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

263 *1 lncidentele kosten ten laste van de exploitatie in plaats van ten laste van reserves: Bij beschikbaar stellen krediet is er van uit gegaan dit te dekken uit de reserve zonder bestemming. Gelet op de rekeninguitkomst zijn de werkelijke uitgaven ten laste van de exploitatie gebracht en niet in mindering gebracht op de reserves. Totaal 60. (zie ook toelichting voorgaande programma's) *2 Mlieu: Betreft lagere kosten Algemeen WABO, omgevingsvergunning en meldingen, toezicht en handhaving, externe veiligheid. Baten uitwisseling RUD 22 en niet geraamde rijksvergoeding ambtelijke uren geluidsanering ISV3 14. De ontvangen leges zijn 4 lager. *3 De kosten bestuursdwang zijn dit jaar aanmerkelijk hoger dan andere jaren. De baten zijn ook hoger. *4 Leges bestemmingsplannen en bouwvergunning aanmerlijk hoger dan geraamd. pagina 263

264 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 * Toevoegingen/ onttrekkingen aan reserves: Reserve Geraamde toevoeging Geraamde onttrekking Werkelijke toevoeging Werkelijke onttrekking Ten laste van exploitatie Onderhoud gemeentelijke gebouwen Herziening bestemmingsplannen Ontv.Vechth.verk. 17 won t/m 2012 Winst verkopen industiegronden De Esch 3 Winst verkopen woningbouw Rouveen West 4 Negatieve boekwaarde IJhorst West 1 Verkoopwinst De Triangel Verkopen groenstroken Ond.gem. geb. Res. volksh.v. Res. volksh.v. Res. grondexpl. Res. grondexpl. Res. grondexpl. Res. grondexpl. Res. grondexpl * *2 550 * *3 613 * ND saldo afvalstoffenheffing Afvalst.heff *4 Kadenota buitengebied Gemeentelijke woonvisie Exploitatiebijdragen verkopen De Slagen Zonder best. Res. grondexpl. Res. grondexpl *5 5 Energieloket Zonder best *5 Basisregistratie grootschalige Topografie Res. gondexpl *5 Optimalisatie BAG Zonder best *5 Kosten in 2014 afgesl. compl.grondexploitatie Grond.m.bes. 18 * Per saldo PAGINA 264 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

265 *1 Betreft begin 2016 ontvangst van de De Vechthorst voor 17 in de jaren 2007 t/m 2012 verkochte woningen. De ontvangst is overeenkomstig akte 10% van de verkoopprijs. *2 Betreft storting winstneming industieterrein De Esch 3 en Rouveen West 4, doodat de negatieve boekwaarde als gevolg van verkopen en lagere kosten bouwrijp maken, lager is dan de nog te maken kosten. *3 Betreft negatieve boekwaarde van afgesloten complexen waarvan de gemeente geen bouwgrond meer heeft. *4 Geraamd is een onttrekking aan de reserve afvalstoffenheffing van 464. De werkelijke onttrekking is 206. De geraamde kosten van 140 voor het uitzetten van containers voor inzamling gescheiden afval worden in de voorschotten van N.V. Rova verrekend. De kosten van N.V.Rova zijn 16 hoger en de toegerekende eigen uren bedragen 18 meer. De ontvangsten bijdragen van Nedvang voor gescheiden inzamelijk zijn 160 hoger dan geraamd. *5 Wel uitgaven geen onttrekking aan de reserve, met name zonder bestemming (zie ook toelichting voorgaande programma's) *6 Nagekomen kosten van in 2014 afgesloten complexen komen ten laste van grondexploitatie met bestemming waar de nog te maken kosten naar zijn overgebracht. pagina 265

266 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 Programma 9 Financiën en Algemene Dekkingsmiddelen Raming begrotingsjaar voor wijzigingen Raming begrotingsjaar na wijzigingen Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd in het boekjaar Baten Lasten Saldo Onvoorzien Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekken aan res. * Resultaat na bestemming Te verklaren verschil 416 V.D De belangrijkste verschillen tussen de realisatie en de raming na wijziging zijn: Produkt Omschrijving N.D. V.D. Belegg. Lager dividend BNG Bond fondsen 22 *1 Verkoopwinst BNG bond fondsen 78 *1 Lagere bate doorberekende rente 69 Alg.Uitk. Hogere algemene uitkering *2 Nagekomen algemene uitkering 2013 en *2 Geen lagere Alg.Uitk t.l.v. res. 91 *2 Belast. Lagere opbrengst belastingen 5 M.T. Meer eigen uren 22 I.O. Lagere pers.lasten kantine en bodediensten 12 Kst.derden doc./vaklit., kant.art., archiv. en telef. 20 Meer eigen uren receptie, bodes, archivering+post 134 Huisv. Lagere energiekosten deels terugontvangst Afschrijving gem.huis niet t.l.v. reserve 50 *3 Minder eigen uren 14 Wet WOZ Minder eigen uren 14 Autom. Realisatie E-overheidsvoorz. niet t.l.v. res. 25 *3 PAGINA 266 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

267 Produkt Omschrijving N.D. V.D. Diverse overige kosten derden automatisering 17 Hoger kapitaallasten invest Meer eigen uren automatisering 15 Hogere vergoeding DSZ gemeenten sys.beh. 44 P.&O. Niet geraamde kosten autplacement 41 Niet geraamde kosten coaching 16 Hoger kosten Raet salarisverwerking 6 Lager kosten cursus- en studietoelagen 18 Lager kosten bedrijfsgezondheidszorg 8 Mminder uren P.& O.B 10 Beschikking over voorziening reorganisatie 41 *4 Werkpl.+ Lagere energiekosten werkplaats 14 materieel Inhuur trekkerchauffeur grotendeel t.l.v. wegen 34 Brandstof trekker grotendeel t.l.v. wegen 26 Minder doorber.tractie-uren trekker aank.okt.'15 95 Bes.&Man. Lagere personeelslasten 134 Hogere kosten inhuur personeel derden 122 Personeelsvergoeding Zwartewaterland 23 Meer doorberekende uren (dekking) 243 OW.&Beh. Lagere personeelslasten 165 Hogere kosten inhuur personeel derden 162 Minder doorberekende uren (dekking) 13 OW.&Beh. Lagere personeelslasten 53 buitend. Hogere kosten inhuur personeel derden 56 Minder doorberekende uren (dekking) 85 Lagere personeelslasten 129 Hogere kosten inhuur personeel derden 111 Meer doorberekende uren (dekking) 206 Overige verschillen programma V.D. pagina 267

268 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2015 *1 Beleggingen BNG Fido kpitaalmarktselect: Lagere opbrengst rente/dividend dan oorspronkelijke raming. Als gevolg van schatkistbankieren wordt verplicht jaarlijks 1/7 deel van de belgging afgelost. De aflossingen vinden tegen het eind van het jaar plaats in de jaren 2013 t/m Doordat de koerswaarde hoger is dan de boekwaarde geeft dit een verkoopwinst. *2 Hogere algemene uitkering: Het betreft nagekomen bedragen voorgaande jaren 78 en een hoger bedrag voor 2015 van 168. Toename t.o.v. zomernota grotendeels als gevolg van (nagekomen) baten in het 4e kwartaal 2014 en in januari In deze zomernota is totaal 656 afgeraamd, waarvan 297 betrekking heeft op de 3 decentralisatieuitkeringen 3D's. Van de overige aframing van 359 voor de gebruikelijke algemene uitkering heeft 91 betrekking op Dit kan als incidenteel aangemerkt worden en is ten laste van de reserve zonder bestemming gebracht. Achteraf blijkt de algemene uitkering ten opzichte van de zomernota mee te vallen en hoeft er geen onttrekking aan de reserve plaats te vinden. Dit is een voordeel op (de stand van) de reserve (geen onttrekking uit de reserve) maar een nadeel in de exploitatie. *3 Diverse kosten niet ten laste van reserve: Betreft de volgende kosten cq. Uitgaven: afschrijving gem.huis en kosten E-overheidsvoorzieningen. *4 Voorziening frictiekosten reorganisatie: Per eind 2015 zijn de nog verwachte uitgaven voor de komende jaren 175. Van de beginstand in het verslagjaar ad 260 is 44 uitgegeven, waardoor 41 vrijvalt. *5 Personeelslasten en inhuur derden: De totale personeelslasten op de 4 afdelingen zijn 504 lager, reis-en verblijfkosten 24 hoger. Aan inhuur derden is 451 uitgegeven. Hiervoor is niets geraamd. De kosten inhuur derden is dan ook iets lager dan de totale lagere personeelslasten Er is voor 351 aan uren meer doorberekend dan geraamd. Werkelijk ; raming PAGINA 268 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

269 * Toevoegingen/ onttrekkingen aan reserves: Reserve Geraamde toevoeging Geraamde onttrekking Werkelijke toevoeging Werkelijke onttrekking Ten laste van exploitatie Onderhoud gemeentelijke gebouwen Ond.gem. geb *2 Vervanging automatisering Verv.autom Afrekening hertaxatie OZB Res.wet WOZ 10 Res.verb./afschr. gem.huis Verb.gem.h *2 Aflossing preferente aandelen NV Vitens Res.pref. aand *1 Kasschuif NUP Met bes *1 Kleine bestelauto Zonder bes. 20 Tactor vijzelbak incl. borstelinstallatie Zonder bes. 14 Ontwikkelbudget personeel Res. gondexpl. 50 Loopbaanbudget Zonder bes. 63 Pepperflow pers. man. ontwikk.budg. org. Lagere alg. uitk.2014 E-overheidsvoorzieningen niet gebruikte dekkingsmiddelen Zonder bes Zonder bes. 91 Zonder bes *2 Zonder bes Per saldo *1 Onttrekking overeenkomstig oorspronkelijke raming. *2 Geen onttrekking reserves (zie toelichting voorgaande programma's). pagina 269

270 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Presentatie Algemene dekkingsmiddelen volgens BBV Presentatie Algemene dekkingsmiddelen volgens BBV 1. Lokale heffingen De gemeente Staphorst kent de volgende niet bestedingsgebonden gemeentelijke heffingen: Begroting primair 2015 Begroting na wijziging 2015 Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd Onroerende Zaakbelasting gebr Onroerende Zaakbelasting eigend Forensenbelasting Toeristenbelasting Hondenbelasting Algemene uitkeringen De verantwoorde algemene uitkeringen uit het gemeentefonds zijn gebaseerd op ten tijde van het opstellen van de jaarrekening bekende informatie ter zake, zijnde de verrekening t/m maart De raming in de primitieve begroting was gebaseerd op de meicirculaire van het vorige begrotingsjaar voor een bedrag van met een uitkeringsfactor van 1,431. In de zomernota is de oorspronkelijke raming met 359 verlaagd (43 punten) tot een bedrag van De uitkeringsfactor is volgens de laatst bekende gegevens gesteld op: 1,396. Dit komt neer op (incl. met later aangevulde combinatiefunctionaris van 65) Over de jaren 2013 en 2014 is in met name eind 2015 nog resp. 18 en 61 ontvangen. De decentralisatie-uitkering sociaal domein was oorspronkelijk gesteld op In de zomernota is de oorspronkelijke raming met 297 verlaagd tot Deze komt volgens de laatst bekende gegeven uit op PAGINA 270 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

271 3. Dividend Verantwoord zijn de navolgende dividenden en ontvangen interest: Begroting primair 2015 Begroting na wijziging 2015 Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd Prog. 9 Vitens N.V. - dividend Prog. 9 Idem - rente achtergestelde lening Prog. 9 Enexis N.V - dividend Prog. 9 Idem - rente achtergestelde lening Prog. 9 Idem - rente deelneming Prog. 9 Rendo N.V - dividend Prog. 9 Wadinco - dividend Prog. 9 Venn. 2e vrijv. Escrow Fond - verk Prog. 8 Rova N.V. - dividend Prog. 8 Rova N.V. - achtergestelde lening Alg.dekk. BNG - dividend Alg.dekk. BNG Financial Bond Fonds Alg.dekk. BNG Government Bond Fonds Alg.dekk. Alg.dekk. Winst verkoop 1/7 deel Financial Bond Fonds Winst verkoop 1/7 deel Government Bond Fonds Alg.dekk. Rabo variabele couponobligaties Bovenstaande dividenden zijn onder verschillende programma's verantwoord. pagina 271

272 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Presentatie Algemene dekkingsmiddelen volgens BBV 4. Saldo financieringsfunctie Begroting primair Begroting na wijziging Realisatie begrotingsjaar Incidenteel gerealiseerd Baten Lasten Saldo Toelichting Doorbelaste rente excl. grondexpl De werkelijk doorbelaste rente ten laste van de diverse producten is ruim 71 lager dan oorspronkelijk geraamd, als gevolg van de lagere boekwaarde van enkele activa per De gemeente rekent rentelasten aan de diverse programma's toe, zodat die programma's een integraal beeld geven van de kosten die met de uitvoering gemoeid zijn. Er wordt geen rente gecalculeerd over het werkzame eigen vermogen en voorzieningen van de gemeente. De rente van de overtollige middelen die we ontvangen van de schatkist is nihil. Door de lage rente wordt met ingang van het begrotingsjaar 2014 geen 5% maar 4% rente doorberekend. Met ingang van het begrotingsjaar 2015 is dit, behalve de grondexploitatie, opnieuw verlaagd met 1% tot 3%. Vanaf 2016 mag er geen rente meer worden berekend en bijgeschreven op de gronden, inclusief gronden in de grondexploitaties. Hier is in de begroting 2016 al rekening mee gehouden. De toegerekende rente aan de grondexploitaties waren de jaren 2013 t/m 2015 resp. 323 (5%), 244 (4%) en 256 (ook 4%). 5. BTW-compensatiefonds Rekening 2012 Rekening 2013 Rekening 2014 Rekening 2015 Gedeclareerde bedragen De afwijkingen tussen de jaren is hoofdzakelijk een gevolg van een hoger of een lager bedrag aan investeringen waarop het BCF van toepassing is (openbaar nut: riolering, wegen, plantsoenen, bouwrijp maken grondexploitatie etc.) Vanaf 1 januari 2003 hebben de gemeenten te maken met het BTW-compensatiefonds (BCF). Gemeenten kunnen daardoor een groot deel van de hen in rekening gebrachte BTW-voordruk terugkrijgen. Op 5 november 2009 is een raamovereenkomst (handhavingsconvenant) met de belastingdienst ondertekend. Controle zal vooraf plaatsvinden, zodat de gemeente niet voor verrasssingen komt te staan. Dit geldt voor zowel de omzetbelasting, BTW-compensatiefonds, loonheffingen en invordering van belastinggelden. Er wordt samengewerkt op basis van transparantie, begrip en vertrouwen. Partijen streven naar een voortdurend inzicht in de actuele fiscale risico's en een snelle en actuele standpuntbepaling binnen de kaders van de wet, regelgeving en jurisprudentie. De rechtszekerheid wordt hierdoor vergroot. Het convenant is afgesloten voor onbepaalde tijd en wordt periodiek geëvalueerd. PAGINA 272 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

273 6. Overige algemene dekkingsmiddelen Onder de overige algemene dekkingsmiddelen staan de saldi van de (hulp)kostenplaatsen. Het voordelig saldo van de (hulp)kostenplaatsen is 396. Geraamd is een nadeel van 197, een verschil van 593. Het lager nadeel in een gevolg van: LASTEN Lagere personeelslasten alle afdelingen (incl. wachtgeld/pens.) 491 Hogere kosten inhuur personeel derden Lagere energiekosten gemeentehuis en werkplaats 53 Lagere kosten groot onderhoud gemeentehuis en werkplaats 86 Lagere kosten derden interne zaken 17 Lagere kosten verzekeringen 9 Lagere kosten deden belastingen 8 Hogere kosten derden automatiseting - 17 Lagere kosten cursus- en studietoelagen 18 Niet geraamde kosten autplacement - 41 Niet geraamde kosten coaching - 16 Lagere kosten bedrijfsgezondheidszorg 8 Lagere kosten ontwikkelbudget en loopbaanontwikkeling 121 Brandstof trekker grotendeel t.l.v. wegen 26 Inhuur trekkerchauffeur grotendeel t.l.v. wegen 34 Meer uren ten laste van met name MT, receptie, bodes, archief, post + verv.midd BATEN Hogere personeelsvergoedingen door andere gemeenten 97 Beschikking over voorziening reorganisatie 41 Meer doorbelaste uren alle afdeling (=bate op kostenpl.) 351 Minder doorbelaste uren tractie door aanschaf trekker okt Overige verschillen pagina 273

274 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Presentatie Algemene dekkingsmiddelen volgens BBV Onvoorzien: In de primitieve begroting is in het programma een post voor onvoorziene uitgaven opgenomen ad 32. De raming van deze post is gebaseerd op een bedrag van 2 (euro) per inwoner. Na samenstelling van de bestuursrapportage was het saldo op onvoorzien 45 negatief. In het begrotingsjaar zijn de volgende begrotingswijzigingen ten laste van de onvoorziene uitgaven gebracht: Begrot. wijz. in raadsverg. d.d. Bedrag Realisatie programma Nr. begrot. wijz. Primitieve begroting 4 nov Nadelig begrotingssaldo 4 nov Dekkingsplan nov Afs. geb.tlv.res Bestuursrapportage december dec Verg.uitv.WMO Zomernota sep Diversen 19 Saldo onvoorzien vrij beschikbaar einde jaar positief - 45 Bij deze begrotingswijzigingen worden de volgende toelichting gegeven: De voor- en nadelen worden grotendeels veroorzaakt door: 1. Aanpassing dekkingsplan nadeel: Afschrijvingslasten diverse gebouwen ten laste van de reserve afschrijving gemeentelijke gebouwen. 4. Bestuursrapportage december nadeel hoofdzakelijk: ND - lager eigen bijdrage GAK 10 en lagere opbrengst leges bestemmingsplannen 44. VD - afname kosten uitvoering WMO Zomernota voordelen: Lager nadeel jaarrekening 2014 veiligheidsregio IJsselland. Lagere bijdragen individuele hulp in de huishouding. Hogere leges begrafenisrechten en hogere bouwleges. 19. Zomernota nadelen: Hogere kosten inkomensvoorziening (stijging klantenbestand en toename IOAW/IOAZ.) en leenbijstand. Hogere kosten derden bouwcontrole en handhaving (kosten bestuursdwang). Lagere algemene uitkering. PAGINA 274 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

275 pagina 275

276 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Presentatie Algemene dekkingsmiddelen volgens BBV Overzicht incidentele lasten en baten: INCIDENTELE LASTEN (deels t.g.v. reserves) Realisatie begrotingsjaar Raming na wijziging Raming voor wijziging Programma 1 - Aanpassing huisstijl begr. t.l.v. reserve 2 Programma 1 - Nota burgernet 30 begr. t.l.v. reserve 10 Programma 1 - Onderzoek ex.art.213a GW RO begr. t.l.v. reserve 14 Programma 1 - Reisk. verg. decl. ex. weth 6 6 t.l.v. exploitatie 19 Programma 1 - Extra uitg. bezwaarschriften t.l.v. exploitatie 19 Programma 1 - Burgemeesterswisseling 52 8 t.l.v. exploitatie 19 Programma 1 - Verg. dubbele woonlasten burg. 2 t.l.v. exploitatie n.v.t. Programma 2 - Bijdr. Reg. meldpunt discr.z t.l.v. exploitatie n.v.t. Programma 3 - Netwerktopologie glasvezelnetw. 8 8 t.l.v. exploitatie 19 Programma 3 - Gem. Hardenberg leader t.g.v. exploitatie n.v.t. Programma 4 - Carpoolplaats De Lichtmis begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Kunstwerken begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Verkeerscirculatieplan begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Sneeuwploeg/zoutstrooier (netto) begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Uitbreiding openbare verlichting begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Bestelbus explress begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Vijzelbak voor tractor begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Opkronen bomen begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Herinrichten Ebb. W'ln res. en prov.subs. 3/12 Programma 4 - Herinr. Gem. Weg (rotonde-spoor) begr. t.l.v. reserve 5 Programma 4 - Zuidelijke ontsl. CZ Rouveen begr. t.l.v. reserve 6 Programma 4 - Fietspad Mr.JB Kanlaan-Evenb.w begr. t.l.v. reserve 7 Programma 4 - Uitzetten betonplaten t.l.v. exploitatie 19 Programma 4 - Extra kappen bomen langs wegen t.l.v. exploitatie 19 Programma 4 - Herinrichten J.C. v. Andelweg begr. t.l.v. reserve 19 Programma 4 - Reconst. Gorterln/Achthoevenw. 9 9 begr. t.l.v. reserve 19 Programma 4 - Herstructurering De Baarge t.l.v.res./act. 19 Programma 4 - Verw. asbesth. baggerspecie KKw. 50 t.l.v. exploitatie n.v.t. Programma 4 - Uitvoeren bomenbeleidplan 46 t.l.v. exploitatie n.v.t. Programma 5 - Huisvesting W.A.-school 238 begr. t.l.v. reserve 17 Programma 5 - Leerlingenprognose en MJOP 7 t.l.v. exploitatie n.v.t. Programma 6 - BBZ afrekening t.l.v. exploitatie n.v.t. Programma 6 - WMO-cliëntenondersteuning begr. t.l.v. reserve 19 Programma 6 - Huurverg. openb. bib. jong.+vl.werk 5 t.l.v. exploitatie n.v.t. Wijz. nr. PAGINA 276 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

277 Incidentele lasten (deels t.g.v. reserves) Realisatie begrotingsjaar Raming na wijziging Raming voor wijziging Programma 6 - Lager tekort Reestmond 193 t.g.v. 3 D's n.v.t. Programma 6 - Inv. decentr. jeugdz. dec. uitk t.l.v. exploitatie 19 Programma 6 - Openb. gezh. Slachtofferhulp t.l.v. exploitatie n.v.t. Programma 6 - Groot onderhoud begraafplaats begr. t.l.v. reserve 2 Programma 6 - Inrichten begraafplaats nw. ged begr. t.l.v. reserve 2 Programma 7 - Groot ondh. sporthal begr. t.l.v. reserve 0 Programma 7 - Groot ondh. sp.v.sth. Veld 2,3, begr. t.l.v. reserve 8 Programma 7 - Evenemententerrein begr. t.l.v. reserve 2 Programma 7 - Funerair erfgoed begr. t.l.v. reserve 2 Programma 7 - Bijdrage Stichting Staph t.l.v. exploitatie n.v.t. Programma 8 - Omgekeerd inzamelen 140 begr. t.l.v. reserve 13 Programma 8 - Bestuursdwang(acties) t.l.v. exploitatie 19 Programma 8 - Geluidsoverlast AMBC 45 t.l.v. exploitatie n.v.t. Programma 8 - Planschadevergoedingen 13 t.l.v. exploitatie n.v.t. Programma 8 - Verg. gemaakte adv. kst. en rente 13 t.l.v. exploitatie n.v.t. Programma 8 - Energieloket begr. t.l.v. reserve 19 Programma 8 - Optimalisatie BAG 9 17 begr. t.l.v. reserve 19 Programma 8 - Inv.basisreg.grootsch.Topogr begr. t.l.v. reserve 19 Programma 8 - Kadernota buitengebied begr. t.l.v. reserve 2 Programma 8 - Woonvisie begr. t.l.v. reserve 2/18 Programma 8 - Toev. res. Vechth. 10% verk. won. 291 t.g.v. reserve 19 Programma 8 - Res. winstneming De Esch t.g.v.res.grondexpl. 0/19 Programma 8 - Res. winstneming Rouveen-West t.g.v.res.grondexpl. n.v.t. Programma 8 - Afsluiting IJhorst West t.g.v.res.grondexpl. 19 Programma 8 - Winst verloop locatie De Triangel 613 t.g.v.res.grondexpl. n.v.t. Programma 8 - Verkoop groenstroken etc t.v.g. res.grondexpl. 19 Programma 9 - Aanschaf management infotool begr. t.l.v. reserve 15 Programma 9 - Herstelkosten archief 6 7 t.l.v. exploitatie 19 Programma 9 - Ontwikkelbudget personeel begr. t.l.v. reserve 2 Programma 9 - Loopbaanbidget/coaching begr. t.l.v. reserve 2 Programma 9 - Loonbaanbegeleiding vertr. medw. 41 t.l.v. exploitatie n.v.t. Programma 9 - Geo-vastgoedionfo 1 t.l.v. exploitatie n.v.t. Programma 9 - IV3 + Interne contr. deels PWC 18 t.l.v. exploitatie 13 Programma 9 - E-Overheidsvoorz begr. t.l.v.expl. 19 TOTAAL INCIDENTELE LASTEN Wijz. nr. pagina 277

278 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Presentatie Algemene dekkingsmiddelen volgens BBV INCIDENTELE BATEN (deels t.l.v. reserves) Realisatie begrotingsjaar Raming na wijziging Raming voor wijziging Programma 1 - Aanpassing huisstijl begr. t.l.v. reserve 2 Programma 1 - Ontwikkelbudget personeel begr. t.l.v. reserve 2 Programma 1 - Loopbaanbudget begr. t.l.v. reserve 2 Programma 1 - Nota burgernet 30 begr. t.l.v. reserve 10 Programma 1 - Onderzoek ex.art.213a GW RO 44 begr. t.l.v. reserve 14 Programma 2 - Veiligheidsregio teruggaaf t.g.v. exploitatie 19 Programma 3 - Netwerktopologie glasvezelnetw. 4 prov.bijdr. 19 Programma 3-2e vrijval General Escrow Fonds 71 t.g.v. exploitatie n.v.t Programma 4 - Carpoolplaats De Lichtmis begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Kunstwerken begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Verkeerscirculatieplan begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Sneeuwploeg 9 9 begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Uitbreiding openbare verlichting t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Bestelbus explress begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Vijzelbak voor tractor begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Opkronen bomen begr. t.l.v. reserve 2 Programma 4 - Herinrichten Ebb.W'ln res. en prov.subs. 3/12 Programma 4 - Herinr. Gem. Weg (rotonde-spoor) begr. t.l.v. reserve 5 Programma 4 - Zuidelijke ontsl. CZ Rouveen 100 begr. t.l.v. reserve 6 Programma 4 - Fietspad Mr.JB Kanlaan-Evenb.w. 60 begr. t.l.v. reserve 7 Programma 4 - Herinrichten J.C.v.Andelweg 32 begr. t.l.v. reserve 19 Programma 4 - Reconst.Gorterln/Achthoevenw. 9 begr. t.l.v. reserve 19 Programma 4 - Herstructurering De Baarge bes.reserves 19 Programma 4 - Verg.schade gasleiding Volker St. 5 t.g.v.exploitatie n.v.t. Programma 4 - Rijksdienst subs.lnv voorg.jr begr. t.l.v. reserve 19 Programma 5 - Huisvesting W.A.-school 238 begr. t.l.v. reserve 17 Programma 6 - Vangnetregeling Wet BUIG t.g.v. exploitatie n.v.t. Programma 6 - Lager tekort Reestmond t.g.v. reserve n.v.t. Programma 6 - Aanv. uitk. SZW IAU t.g.v. exploitatie n.v.t. Programma 6 - WMO-cliëntenondersteuning 62 begr. t.l.v. reserve 19 Programma 6 - Invoeringskst.decentr.jeugdzorg 28 begr. t.l.v. reserve 19 Programma 6 - Groot onderhoud begraafplaats begr. t.l.v. reserve 2 Programma 6 - Inrichten begraafplaats nw.ged begr. t.l.v. reserve 2 Programma 7 - Groot onderhoud sporthal 418 t.l.v. reserve 0 Wijz. nr. PAGINA 278 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

279 INCIDENTELE BATEN (deels t.l.v. reserves) Realisatie begrotingsjaar Raming na wijziging Raming voor wijziging Programma 7 - Groot ondh.sp.v.sth. Veld 2,3, begr. t.l.v. reserve 8 Programma 7 - Evenemententerrein De Tippe begr. t.l.v. reserve 2 Programma 7 - Funerair erfgoed begr. t.l.v. reserve 2 programma 7 - Teruggaaf BTW 2010/2011 sportv. 48 t.g.v. exploitatie n.v.t. Programma 8 - Omgekeerd inzamelen 140 begr. t.l.v. reserve 13 Programma 8 - Energieloket 19 begr. t.l.v. reserve 19 Programma 8 - Optimalisatie BAG 17 begr. t.l.v. reserve 19 Programma 8 - Inv.basisreg.grootsch.Topogr. 20 begr. t.l.v. reserve 19 Programma 8 - Ontvangen welstand 10 t.v.g. exploitatie 19 Programma 8 - Ontvangen bouwleges 127 t.v.g. exploitatie 19 Programma 8 - Kadernota buitengebied begr. t.l.v. reserve 2 Programma 8 - Woonvisie begr. t.l.v. reserve 2/18 Programma 8 - Vechthorst 10% verk. won. '07-' t.g.v. reserve 19 Programma 8 - Winstneming Rouveen-West t.g.v.res.grondexpl. n.v.t. Programma 8 - Winstneming De Esch t.g.v.res.grondexpl. 0/19 Programma 8 - Afsluiting IJhorst West t.g.v.res.grondexpl. 19 Programma 8 - Winst verloop locatie De Triangel 613 t.g.v.res.grondexpl. n.v.t Programma 8 - Verkoop groenstroken etc t.g.v.res.grondexpl. 19 Programma 9 - Aanschaf management infotool t.l.v. reserve 15 Programma 9 - Baten toeristenbelasting 7 7 t.g.v.exploitatie 19 Programma 9 - SAP- +AS400 beh. Olst-Wijhe t.g.v.exploitatie 19 Programma 9 - Rente leningen industiegrond t.g.v.exploitatie 19 Programma 9 - BNG boekwinst afloss. 1/7deel 78 t.g.v.exploitatie n.v.t Programma 9 - Rente kort geld 6 t.g.v.expl0itatie n.v.t. Programma 9 - E-Overheidsvoorz. 15 begr. t.l.v.res. 19 Programma 9 - Verr. alg. uitk. voorg. jaren 78 bes.rap. t.g.v.expl. n.v.t. Programma 9 - Onttrekking voorz. reorganisatie 41 t.g.v.resultaat n.v.t. TOTAAL INCIDENTELE BATEN Wijz. nr. SALDO INCIDENTELE LASTEN MINUS BATEN pagina 279

280 05 JAARREKENING 2015 TOELICHTINGEN: Presentatie Algemene dekkingsmiddelen volgens BBV Analyse begrotingsafwijkingen: Hiervoor is ook reeds per programma en voor de algemene dekkingsmiddelen ingegaan op de verschillen tussen de realisatie en de begrotingscijfers voor en na wijziging. Bij dit totaaloverzicht wordt aanvullend nog de volgende toelichting gegeven: De overschrijding van programma 1 - Algemeen Bestuur en organisatie wordt veroorzaakt door: incidentele uitgaven die bij samenstelling van de begroting en zomernota niet bekend waren o.a. burgemeesterswisseling, extra toevoeging wethouderspensioenen i.v.m. renteverlaging. De overschrijding van programma 4 - Verkeer, Openbare Ruimte en Water wordt veroorzaakt door: 1. Beschikbare kredieten, geraamd ten laste van reserves. Gelet op de rekeninguitkomst zijn de werkelijke uitgaven ten laste van de exploitatie gebracht en niet onttrokken uit de reserve. Het betreffen de reserves verkeersontsluiting en zonder bestemming. De reserves waar geen onttrekkingen hebben plaatsgevonden zijn ook niet aangepast maar worden zo in stand gehouden. 2. Overschrijding kosten herinrichting Ebbinge Wubbenlaan 2e deel. 3. Niet geraamde kosten verwijderen asbesthoudende specie sloot langs de Klaas Kloosterweg. De overschrijding van programma 5 - Leren en Leven wordt veroorzaakt door: De afschrijvingslasten schoolgebouwen zijn ten laste van de exploitatie gebracht en niet ten laste van de reserve afschrijving gemeentelijke gebouwen. De overschrijding van programma 7 - Sport, Cultuur, Recreatie en Toerisme wordt veroorzaakt door: De afschrijvingslasten sportaccommodatie Noorderslag en de gymzaal te Staohorst zijn ten laste van de exploitatie gebrachten niet ten laste van de reserve afschrijving gemeentelijke gebouwen. PAGINA 280 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

281 Recapitulatie reserves: STAND Bij: Jaarresultaat Bij: Toevoegingen t.l.v. functie Idem van voorzieningen Af: Onttrekkingen t.g.v. functie Idem ten gunste van voorzieningen STAND Recapitulatie voorzieningen: STAND Bij: Toevoegingen 90 Idem ten laste van reserves Af: Onttrekkingen - 95 Idem ten gunste van reserves 0-5 STAND pagina 281

282 06 BIJLAGE PAGINA 282 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

283 06 BIJLAGE pagina 283

284 06 BIJLAGE SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2015 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa d.d. 11 januari 2016 definitief OCW D9 Onderwijsachterstandenbeleid (OAB) Besluit specifieke uitkeringen gemeentelijk onderwijsachterstanden-beleid Besteding (jaar T) aan voorzieningen voor voorschoolse educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166, eerste lid WPO) Besteding (jaar T) aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO) Gemeenten Aard controle R Indicatornummer: D9 / Aard controle R Indicatornummer: D9 / 02 OCW D11 Wet participatiebudget overgangsrecht 2015 reservringsregeling deel educatie Besteding in 2015 van OCW-gelden educatie binnen de grenzen van de reserveringsregeling. Baten in 2015 van OCW-gelden educatie binnen de grenzen van de reserveringsregeling. Wet participatiebudget Gemeenten Aard controle R Indicatornummer: D11 / Aard controle R Indicatornummer: D11 / 02 I&M E3 Subsidieregeling sanering verkeerslawaai (inclusief bestrijding spoorweglawaai) Subsidieregeling sanering verkeerslawaai Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie Besteding (jaar T) ten laste van rijksmiddelen Provincies, gemeenten en gemeenschappelijke regelingen (Wgr) Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 01 Aard controle R Indicatornummer: E3 / 02 1 bsv IenM/BSK-2014/ Kopie beschikkingsnummer Kosten ProRail (jaar T) als bedoeld in artikel 25 lid 4 van deze regeling ten laste van rijksmiddelen Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 06 1 bsv IenM/BSK-2014/ Aard controle R Indicatornummer: E3 / 07 PAGINA 284 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

285 Besteding (jaar T) aan afspraken over voor- en vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van scholen, houders van kindcentra en peuterspeelzalen (conform artikel 167 WPO) Aard controle R Indicatornummer: D9 / Opgebouwde reserve ultimo (jaar T-1) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Aard controle R Indicatornummer: D9 / 04 Overige bestedingen (jaar T) Besteding (jaar T) door meerwerk dat o.b.v. art. 126 Wet geluidshinder ten laste van het Rijk komt Correctie over besteding (jaar T-1) Aard controle R Indicatornummer: E3 / 03 Aard controle R Indicatornummer: E3 / Aard controle R Indicatornummer: E3 / 05 Cumulatieve bestedingen ten laste van rijksmiddelen tot en met (jaar T) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 08 Cumulatieve overige bestedingen tot en met (jaar T) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 09 Cumulatieve Kosten ProRail tot en met (jaar T) als bedoeld in artikel 25 lid 4 van deze regeling ten laste van rijksmiddelen Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / NEE JA Eindverantwoording Ja/Nee Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 11 pagina 285

286 06 BIJLAGE I&M E27B Brede doeluitkering verkeer en vervoer SiSa tussen medeoverheden Provinciale beschikking en/ of verordening Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie Besteding (jaar T) ten laste van provinciale middelen Gemeenten en Gemeenschappelijke Regelingen Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 01 Aard controle R Indicatornummer: E27B / / / / / Kopie beschikkingsnummer Cumulatieve besteding ten laste van provinciale middelen tot en met (jaar T) Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / / / / / Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 07 PAGINA 286 SZW G1A Wet sociale werkvoorziening (Wsw) totaal 2014 Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel gemeente uit (jaar T-1) na controle door de gemeente Hieronder per regel één gemeente(code) uit (jaar T-1) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen Aard controle n.v.t. Indicatornummer: GA1 / Staphorst 52, Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren; Inclusief deel openbaar lichaam Aard controle R Indicatornummer: GA1 / 02 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

287 Overige bestedingen (jaar T) Aard controle R Indicatornummer: E27B / 03 Correctie ten opzichte van tot jaar T verantwoorde bestedingen ten laste van provinciale middelen Indien de correctie een vermeerdering van bestedingen betreft, mag het alleen gaan over nog niet eerder verantwoorde bestedingen Aard controle R Indicatornummer: E27B / Correctie ten opzichte van tot jaar T verantwoorde overige bestedingen Indien de correctie een vermeerdering van bestedingen betreft, mag het alleen gaan over nog niet eerder verantwoorde bestedingen Aard controle R Indicatornummer: E27B / 05 Cumulatieve overige bestedingen tot en met (jaar T) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Toelichting Eindverantwoording Ja/Nee Als u kiest voor ja, betekent dit dat het project is afgerond en u voor de komende jaren geen bestedingen meer wilt verantwoorden Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 08 Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / n.v.t. Ja 0 n.v.t. Nee n.v.t. Ja 0 n.v.t. Nee Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E27B / 10 Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren; Inclusief deel openbaar lichaam 2,89 Aard controle R Indicatornummer: GA1 / 03 pagina 287

288 06 BIJLAGE SZW G2 Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 Participatiewet gemeentedeel 2015 Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr. Besteding (jaar T) algemene bijstand Gemeente I. 1 Participatiewet (PW) Aard controle R Indicatornummer: G2 / 01 Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk) Gemeente Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen I. 1 Participatiewet (PW) Aard controle R Indicatornummer: G2 / 02 Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen Gemeente Gemeente I. 4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004) Aard controle R Indicatornummer: G2 / I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004) Aard controle R Indicatornummer: G2 / 08 PAGINA 288 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

289 Besteding (jaar T) IOAW Gemeente I. 2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) Baten (jaar T) IOAW (exclusief Rijk) Gemeente I. 2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) Besteding (jaar T) IOAZ Gemeente I. 3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk) Gemeente I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) Aard controle R Indicatornummer: G2 / 03 Aard controle R Indicatornummer: G2 / 04 Aard controle R Indicatornummer: G2 / Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk) Gemeente I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK) Besteding (jaar T) Loonkostensubsidie o.g.v. art. 10d Participatiewet Gemeente I.7 Participatiewet (PW) Baten (jaar T) Loonkostensubsidie o.g.v. art. 10d Participatiewet (excl. Rijk) Gemeente I.7 Participatiewet (PW) Aard controle R Indicatornummer: G2 / 06 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee Aard controle R Indicatornummer: G2 / 09 Aard controle R Indicatornummer: G2 / 10 Aard controle R Indicatornummer: G2 / Ja Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 12 pagina 289

290 06 BIJLAGE SZW G3 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen) gemeentedeel 2015 Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr. Aard controle R Indicatornummer: G3 / Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk) Aard controle R Indicatornummer: G3 / Aard controle R Indicatornummer: G3 / 02 Besteding (jaar T) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 Aard controle R Indicatornummer: G3 / 08 PAGINA 290 JAARREKENING 2015 GEMEENTE STAPHORST

291 Baten (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief Rijk) Baten (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) (exclusief Rijk) Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob) Besteding (jaar T) Bob Aard controle R Indicatornummer: G3 / 03 Aard controle R Indicatornummer: G3 / 04 Aard controle R Indicatornummer: G3 / Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee Aard controle R Indicatornummer: G3 / 06 Ja Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G3 / 09 pagina 291

Farid Chikar / juni 2017

Farid Chikar / juni 2017 Agendapunt commissie: 4.1 steller telefoonnummer email Farid Chikar 040-2083696 Farid.chikar@A2samenwerking.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering 208981/269305 29 juni 2017 Portefeuillehouder Wethouder

Nadere informatie

Verkeer en Openbare Ruimte Wat omvatte het programma?

Verkeer en Openbare Ruimte Wat omvatte het programma? Wat omvatte het programma? Het programma Verkeer en Openbare Ruimte omvatte de beleidsonderdelen: Wegen Verkeer Openbaar vervoer Waterbeheersing Openbaar groen Natuur en landschap Wat wilden we bereiken?

Nadere informatie

Jaarstukken Inhoudsopgave...4 Aanbieding...5. Aanbieding en voorstel...6 Leeswijzer...8. Jaarverslag

Jaarstukken Inhoudsopgave...4 Aanbieding...5. Aanbieding en voorstel...6 Leeswijzer...8. Jaarverslag Jaarstukken 2016 - pagina 2 van 300 - pagina 3 van 300 Inhoudsopgave Jaarstukken 2016...1 Inhoudsopgave...4 Aanbieding...5 Aanbieding en voorstel...6 Leeswijzer...8 Jaarverslag 2016...9 Beleid... 10 Financiële

Nadere informatie

Bijlagen -Bijlage 1 -Jaarstukken 2013 -Verslag van bevindingen

Bijlagen -Bijlage 1 -Jaarstukken 2013 -Verslag van bevindingen Raadsvoorstel Agendapunt: Onderwerp Vaststelling jaarstukken 2013 Datum voorstel 29 april 2014 Datum raadsvergadering 10 juni 2014 Bijlagen -Bijlage 1 -Jaarstukken 2013 -Verslag van bevindingen Ter inzage

Nadere informatie

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Normenkader, toets van de begroting aan de formele eisen Inhoudsopgave 1 Normenkader 2 1.1 Besluit Begroting en Verantwoording 2 1.2 Verordening

Nadere informatie

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013 Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem Jaarverslag en jaarrekening 2013 Algemeen: P&C cyclus Algemeen: verantwoording Terugkijken Wat hebben we bereikt? Wat hebben we gedaan? Wat heeft het gekost?

Nadere informatie

Bijlagen: 1. Jaarverslag en jaarrekening 2011 2. Accountantsrapport 2011

Bijlagen: 1. Jaarverslag en jaarrekening 2011 2. Accountantsrapport 2011 NOTA VOOR DE RAAD Datum: 15 mei 2012 Nummer raadsnota: BI.0120051 Onderwerp: Jaarverslag en jaarrekening 2011 Portefeuillehouder: Peters Bijlagen: 1. Jaarverslag en jaarrekening 2011 2. Accountantsrapport

Nadere informatie

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015.

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015. GEMEENTE OLDEBROEK Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015. Voorstel van het college aan de raad Agendapunt Portefeuillehouder: mw. A.A.C. Groot Kenmerk: 247735 /

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Raadsstuk Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/802709 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling Concerncontrol Auteur Geffen, M. van Telefoonnummer

Nadere informatie

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant.

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant. Raadsvoorstel Registratienummer: CONCEPT Onderwerp: 2e Managementrapportage 2017 Portefeuillehouder: wethouder W.A.R. Visser Te nemen besluit: - De begroting 2017 te wijzigen volgens de in de 2e managementrapportage

Nadere informatie

ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD

ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD Algemeen: Uit bijgevoegde checklist blijkt dat de jaarrekening 2010 GGD, op een detail na, voldoet aan het BBV. Het saldo van baten en

Nadere informatie

Voorstel In te stemmen met de 10e wijziging van de begroting 2018 waarin de mutaties zijn verwerkt van de

Voorstel In te stemmen met de 10e wijziging van de begroting 2018 waarin de mutaties zijn verwerkt van de Raadsvoorstel Zaaknummer: 2018-009925 Onderwerp Bestuursrapportage 2018 Datum voorstel Datum raadsvergadering 21 augustus 2018 9 oktober 2018 Aan de raad, Voorstel In te stemmen met de 10e wijziging van

Nadere informatie

Vergadering d.d.: 14 mei 2009 agendapunt: 9. Onderwerp: Vaststelling jaarverslag/jaarrekening 2008

Vergadering d.d.: 14 mei 2009 agendapunt: 9. Onderwerp: Vaststelling jaarverslag/jaarrekening 2008 RAADSVOORSTEL Vergadering d.d.: 14 mei 2009 agendapunt: 9 Onderwerp: Vaststelling jaarverslag/jaarrekening 2008 Portefeuillehouder: College datum: 6 mei 2009 Samengevat voorstel 1. Het jaarverslag 2008

Nadere informatie

Raadsvoorstel2008/19954

Raadsvoorstel2008/19954 gemeente Haarlemmermeer Raadsvoorstel2008/19954 Onderwerp Jaarstukken 2007 Portefeuillehouder J.J. Nobel steiler C. M. Bakker Collegevergadering 20 mei 2008 Raadsvergadering 26 juni 2008 1. Samenvatting

Nadere informatie

Realisatie Multifunctionele Combischool Rouveen (MCR)

Realisatie Multifunctionele Combischool Rouveen (MCR) Raadsvergadering: 29 juni 2010 Agendapunt: 12 Kenmerk: Datum voorstel: 25 mei 2010 Portefeuillehouder: Wethouder mr. S. de Jong Informant: De heer A.J. Stolmeijer Onderwerp: Realisatie Multifunctionele

Nadere informatie

Bijlage: 3 Portefeuillehouder: H.J. van Schaik

Bijlage: 3 Portefeuillehouder: H.J. van Schaik Nota voor : vergadering algemeen bestuur Datum : 1 juli 2015 Onderwerp : Jaarrekening 2014 en jaarverslag 2014 VNOG Agendapunt : Kenmerk : Bijlage: 3 Portefeuillehouder: H.J. van Schaik Inleiding De jaarrekening

Nadere informatie

*Z00DC82ADBB* documentnr.: INT/M/15/15913 zaaknr.: Z/M/15/19062

*Z00DC82ADBB* documentnr.: INT/M/15/15913 zaaknr.: Z/M/15/19062 *Z00DC82ADBB* documentnr.: INT/M/15/15913 zaaknr.: Z/M/15/19062 Raadsvoorstel Onderwerp : Vaststelling jaarstukken 2014 gemeente Mill en Sint Hubert Datum college : 26 mei 2015 Portefeuillehouder : H.P.W.M.

Nadere informatie

BIEO Begroting in één oogopslag

BIEO Begroting in één oogopslag BIEO 2017 Begroting in één oogopslag INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2017 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2017 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling

Nadere informatie

1 e BESTUURSRAPPORTAGE 2017

1 e BESTUURSRAPPORTAGE 2017 1 e BESTUURSRAPPORTAGE 2017 Aldus vastgesteld door de raad van Beesel in de openbare vergadering van 10 juli 2017 De griffier, De voorzitter, Drs. E. Apeldoorn-Feijts dr. P. Dassen-Housen Verseon 201707478

Nadere informatie

INHOUD 01 AANBIEDING 02 PROCEDURE BEHANDELING BEGROTING BEGROTINGSUITGANGSPUNTEN KADERS EN KERNCIJFERS 05 PROGRAMMABEGROTING 06 PROGRAMMA S

INHOUD 01 AANBIEDING 02 PROCEDURE BEHANDELING BEGROTING BEGROTINGSUITGANGSPUNTEN KADERS EN KERNCIJFERS 05 PROGRAMMABEGROTING 06 PROGRAMMA S INHOUD 01 AANBIEDING 02 PROCEDURE BEHANDELING BEGROTING 2016 03 BEGROTINGSUITGANGSPUNTEN KADERS EN KERNCIJFERS 04 Zomernota 2015: terugkoppeling college 05 PROGRAMMABEGROTING 06 PROGRAMMA S PROGRAMMA 1

Nadere informatie

Voorstelnummer: Houten, 1 oktober 2013

Voorstelnummer: Houten, 1 oktober 2013 Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2013-068 Houten, 1 oktober 2013 Onderwerp: Raadsvoorstel Tweede bestuursrapportage 2013 Beslispunten: 1. De begroting 2013 te wijzigen op basis van de sheet "Financiële effecten

Nadere informatie

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen. RAADSVOORSTEL Agendapunt Raad 27 oktober 2016 Afdeling Middelen Voorstel nummer 2016.00077 Datum 27 september 2016 Onderwerp Tweede bestuursrapportage 2016 Programma Alle begrotingsprogramma's Inlichtingen

Nadere informatie

De accountantsverklaring voor een gemeente bestaat uit 2 oordelen, te weten een oordeel over de getrouwheid en een oordeel over de rechtmatigheid.

De accountantsverklaring voor een gemeente bestaat uit 2 oordelen, te weten een oordeel over de getrouwheid en een oordeel over de rechtmatigheid. Agendapunt commissie: steller telefoonnummer email Farid Chikar 040-2083696 Farid.chikar@A2samenwerking.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering 812868/813287 14 juni 2018 Portefeuillehouder Wethouder

Nadere informatie

Jaarstukken Informatiebijeenkomst 4 april 2018

Jaarstukken Informatiebijeenkomst 4 april 2018 Jaarstukken 2017 Informatiebijeenkomst 4 april 2018 Agenda informatiebijeenkomst Welkom en opening (Bob Roelofs) Jaarstukken 2017 (Ralph Verhoeff) PwC Accountantsverslag (Sytse Jan Dul) Afsluiting (Bob

Nadere informatie

FINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS

FINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS FINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS Het Algemeen Bestuur van het recreatieschap Dobbeplas; Gezien het voorstel van het Dagelijks Bestuur van 13 oktober 2014; Gelet op het bepaalde in de artikelen

Nadere informatie

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

VOORSTEL AB AGENDAPUNT : VOORSTEL AB AGENDAPUNT : PORTEFEUILLEHOUDER : T.J. Boersma AB VERGADERING D.D. : 25 juni 2013 NUMMER : WM/MFI/NKu/7725 OPSTELLER : N. Kuper, 0522-276740 FUNCTIE : Afdelingshoofd Financiën VERGADERING MT

Nadere informatie

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Jaarrekening 2013 Gemeente Bunnik Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Agenda Controle van de jaarrekening De voorschriften voor de jaarrekening Jaarrekeningcontrole 2013 Controle van de jaarrekening

Nadere informatie

Bijlage: 3 Bij welk oorspronkelijk stuk hoort de bijlage: 2009i00970 discussiememo p&c cyclus

Bijlage: 3 Bij welk oorspronkelijk stuk hoort de bijlage: 2009i00970 discussiememo p&c cyclus Postregistratienummer: 2009i01003 Bijlage: 3 Bij welk oorspronkelijk stuk hoort de bijlage: 2009i00970 Onderwerp: discussiememo p&c cyclus Naam auteur: Yvonne van Halem Memo Postregistratienummer: 2009i00628

Nadere informatie

Besluit Raad Nr. Datum 0 5 JUL 2016

Besluit Raad Nr. Datum 0 5 JUL 2016 Besluit Raad Nr. Datum 0 5 JUL 2016 RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering Datum Raadsvergadering Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid Evaluatiedatum: : 13 juni 2016

Nadere informatie

V VA LKEN SWAARD. Agendapunt commissie:

V VA LKEN SWAARD. Agendapunt commissie: V G E M E E N T E VA LKEN SWAARD Agendapunt commissie: telefoonnummer Jaap Maas 040-2083474 jaap.maas@valkenswaard.nl datum raadsvergadering 13raad00346 10 juni 2013 l e Bestuursrapportage 2013. aan de

Nadere informatie

zaaknummer: blad: 1/5 datum nota: 15 juli 2016

zaaknummer: blad: 1/5 datum nota: 15 juli 2016 gemeente Winterswijk zaaknummer: 105527 blad: 1/5 datum nota: 15 juli 2016 programma: 13. Financiën werkdoel: 1317 Realiseren jaarlijkse beleids- en budgetcyclus onderwerp: Jaarstukken 2015 advies: 1.

Nadere informatie

Cursus Financiën voor raadsleden

Cursus Financiën voor raadsleden Cursus Financiën voor raadsleden René de Bonte Teamleider Financiën Maandag 22 juni 2015 19:00 21:00 uur Programma Inleiding Planning en control cyclus Evaluatie p&c Kaders gemeentefinanciën Algemene begrippen

Nadere informatie

Aan de Raad. BV - Financiën / SH Besluitvormend

Aan de Raad. BV - Financiën / SH Besluitvormend Aan de Raad Agendapunt: 6b Onderwerp: Jaarverslag 2012 Kenmerk: Status: BV - Financiën / SH Besluitvormend Kollum, 28 mei 2013 Samenvatting Het jaar 2012 wordt door de gemeente Kollumerland c.a. afgesloten

Nadere informatie

advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed

advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed Gemeente Nijmegen Adviesfunctie Gemeenschappelijke Regelingen Danny Ederveen Peggy van Gemert RA/AA Mei 2014 1 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding...

Nadere informatie

Notitie financiële positie gemeente Pekela

Notitie financiële positie gemeente Pekela Notitie financiële positie gemeente Pekela De laatste jaren is er sprake van krappe begrotingen en overschotten bij rekeningen vooral als gevolg van het incidenteel zijn van verschillende meevallers. In

Nadere informatie

FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA

FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA 2019-2022 BIJLAGE BIJ DE KADERNOTA 2019-2022 1 Inhoudsopgave COALITIEAKKOORD... 3 MAARTCIRCULAIRE EN MEICIRCULAIRE 2018... 4 INTERNE REKENRENTE... 4 LOON-/PRIJSBIJSTELLING...

Nadere informatie

B en W - advies. Bouwen 81 Milieu. Jans Drost en Hettie Tychon. Financiën en Personeel Nummer. Ter bespreking. Ter besluitvorming

B en W - advies. Bouwen 81 Milieu. Jans Drost en Hettie Tychon. Financiën en Personeel Nummer. Ter bespreking. Ter besluitvorming B en W - advies Gemeente Elburg Afdelingshoofd Portefeuillehouder Afdeling Advies van Datum advies Advies O.R. I.o.m. afdeling(en) I.o.m. wijkcontactambtenaar M. Boukema Bouwen 81 Milieu Jans Drost en

Nadere informatie

Jaarstukken Activiteiten overzicht

Jaarstukken Activiteiten overzicht Jaarstukken 2016 - Activiteiten overzicht Boekwerk jaarrekening 2016 - activiteiten overzicht_2017-05-16 - pagina 2 van 79 Boekwerk jaarrekening 2016 - activiteiten overzicht_2017-05-16 - pagina 3 van

Nadere informatie

IJsselstein. Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Datum: 15juni 2018 Blad : 1 van 7

IJsselstein. Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Datum: 15juni 2018 Blad : 1 van 7 Raadsvoorstel Gemeente IJsselstein agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 564653 Programma : Alle Commissie : Bestuur Portefeuillehouder: M.B. Foekema Informatie bij : R. van Wijngaarden

Nadere informatie

gemeente roerdalen -~ ~ I Portefeuillehouder: M:H. Verh_eiL~~n ~ Gevraagd besluit:

gemeente roerdalen -~ ~ I Portefeuillehouder: M:H. Verh_eiL~~n ~ Gevraagd besluit: gemeente roerdalen Raadsvoorstel ~- --_ -- - -- - -- ---l-- ------- - - Onderwerp:. Jaarstukken 2015 ~-_------- - ----,----- --- ~ - - - ---------- ------------------1 Indiener agendapunt: College van

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Vaststelling gewijzigd Jaarverslag en Jaarrekening 2016

Raadsstuk. Onderwerp Vaststelling gewijzigd Jaarverslag en Jaarrekening 2016 Raadsstuk Onderwerp Vaststelling gewijzigd Jaarverslag en Jaarrekening 2016 Nummer 2017/241492 Portefeuillehouder Spijk, J.K.N. van Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling CS/CC Auteur

Nadere informatie

Een aantal financiële ontwikkelingen zijn aanleidingen de begrotingcijfers 2015 bij te stellen.

Een aantal financiële ontwikkelingen zijn aanleidingen de begrotingcijfers 2015 bij te stellen. Raadsvoorstel Agenda nr. 10 Onderwerp: Vaststellen wijziging begroting 2015 Soort: Besluitvormend Opsteller: J.H.M. Sonnemans Portefeuillehouder: W.L.G. Hanssen Zaaknummer: SOM/2015/020833 Documentnummer:

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL Rv. nr.: B en W-besluit d.d.: B en W-besluit nr.:

RAADSVOORSTEL Rv. nr.: B en W-besluit d.d.: B en W-besluit nr.: RAADSVOORSTEL 12.0054 Rv. nr.: 12.0054 B en W-besluit d.d.: 15-5-2012 B en W-besluit nr.: 12.0503 Naam programma: Bestuur en dienstverlening Onderwerp: Vaststelling jaarstukken 2011 Aanleiding: Jaarlijkse

Nadere informatie

Regeling Financieel Beheer Belastingsamenwerking Gouwe- Rijnland

Regeling Financieel Beheer Belastingsamenwerking Gouwe- Rijnland Regeling Financieel Beheer Belastingsamenwerking Gouwe- Rijnland Het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke regeling Gouwe-Rijnland (BSGR), gelet op: Artikel 212 van de Gemeentewet; Het Waterschapsbesluit;

Nadere informatie

Reactienotitie informatieavond Perspectiefnota (19 juni 2014) beantwoording/toelichting

Reactienotitie informatieavond Perspectiefnota (19 juni 2014) beantwoording/toelichting Reactienotitie informatieavond Perspectiefnota (19 juni 2014) beantwoording/toelichting 1. Algemene reserve (gelabeld deel) Het gelabelde deel van de algemene reserve neemt toe van 3.3 miljoen naar 5,2

Nadere informatie

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

VOORSTEL AB AGENDAPUNT : VOORSTEL AB AGENDAPUNT : PORTEFEUILLEHOUDER : T.J. Boersma AB VERGADERING D.D. : 24 juni 2014 NUMMER : WM/MFI/NKu/8247 OPSTELLER : N. Kuper, 0522-276740 FUNCTIE : Afdelingshoofd Financiën VERGADERING MT

Nadere informatie

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD Datum Raadsvergadering: Bestuurlijk hoofdthema: Programma F Middelen en Economie BBVnummer: 134653 Raadsvoorstel: 134948 Portefeuillehouder: Bert Euser Onderwerp 2e Tussenrapportage

Nadere informatie

Financiële verordening VRU

Financiële verordening VRU Financiële verordening VRU Versie 2018-1 Vastgesteld door het algemeen bestuur d.d. 19 februari 2018. Het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Utrecht, gelet op: - artikel 212 van de Gemeentewet, -

Nadere informatie

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op:

De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op: ADDENDUM PROGRAMMA- VERANTWOORDING EN REKENING 2005 GEMEENTE HAAREN In het jaarverslag 2005 (bestaande uit de programmaverantwoording en programmarekening) staan enkele onderwerpen vermeld die wij alsnog

Nadere informatie

1. Ambities 2. Wat hebben we bereikt

1. Ambities 2. Wat hebben we bereikt Bijlage 1 Jaarstukken 2014 Veiligheidsregio Noord-Holland Noord Op grond van artikel 26 van de gemeenschappelijke regeling legt het dagelijks bestuur van de Veiligheidsregio elk begrotingsjaar verantwoording

Nadere informatie

Jaarstukken Inhoudsopgave...4 Samenvatting jaarrekening

Jaarstukken Inhoudsopgave...4 Samenvatting jaarrekening Jaarstukken 2017 - pagina 2 van 269 - pagina 3 van 269 Inhoudsopgave Jaarstukken 2017...1 Inhoudsopgave...4 Samenvatting jaarrekening 2017...5 Aanbieding en voorstel...6 Beleidsmatige samenvatting...8

Nadere informatie

Betreft : RAADSVOORSTEL - vaststelling jaarrekening 2006

Betreft : RAADSVOORSTEL - vaststelling jaarrekening 2006 Betreft : RAADSVOORSTEL - vaststelling jaarrekening 2006 Datum voorstel : 5 juni 2007 Raadsvergadering d.d. : 5 juli 2007 Volgnummer : 2007R0031, agendanummer 6 Taakveld : Financiën Portefeuillehouder

Nadere informatie

Controle jaarrekening Nieuwerkerk aan den IJssel 15 juni 2016 Wouter Kalkman Peter Oostveen / Anne-Margriet de Winter

Controle jaarrekening Nieuwerkerk aan den IJssel 15 juni 2016 Wouter Kalkman Peter Oostveen / Anne-Margriet de Winter Controle jaarrekening 2015 Nieuwerkerk aan den IJssel 15 juni 2016 Wouter Kalkman Peter Oostveen / Anne-Margriet de Winter 1 Speerpunten in de controle 1. Controle waardering grondexploitaties 2. Controle

Nadere informatie

Adviesnota voor de raad. Antoinette van Dam-van Genderen

Adviesnota voor de raad. Antoinette van Dam-van Genderen Adviesnota voor de raad Onderwerp Jaarverslag 2011 Veiligheidsregio Gelderland-Zuid Datum collegebesluit dinsdag 24 april 2012 Datum raadsvergadering Donderdag 24 mei 2012 Agendapunt Portefeuillehouder

Nadere informatie

De raad van de gemeente Geldermalsen; gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 25 april 2016 nummer 010, besluit:

De raad van de gemeente Geldermalsen; gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 25 april 2016 nummer 010, besluit: Gemeente[Įn3 Geldermalsen De raad van de gemeente Geldermalsen; gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 25 april 2016 nummer 010, besluit: 1. Onder voorbehoud goedkeurende

Nadere informatie

Sociale Dienst Oost Achterhoek Nota Algemeen Bestuur

Sociale Dienst Oost Achterhoek Nota Algemeen Bestuur Sociale Dienst Oost Achterhoek Nota Algemeen Bestuur Nr(s) geregistreerde stuk(ken): 3 AB / 30-06-2017 Datum nota: 12 juni 2017 Onderwerp: Jaarverslag en jaarrekening 2016 Sociale Dienst Oost Achterhoek

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Bestuursrapportage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Raadsstuk. Onderwerp Bestuursrapportage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Raadsstuk Onderwerp Bestuursrapportage 2018 Nummer 2018/576433 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling Concerncontrol Auteur Geffen, M. van Telefoonnummer

Nadere informatie

Hellendoorn. Aan de raad. Noord. Punt 5 : Financiën Stationsomgeving LjCMlCClIlC

Hellendoorn. Aan de raad. Noord. Punt 5 : Financiën Stationsomgeving LjCMlCClIlC Punt 5 : Financiën Stationsomgeving LjCMlCClIlC Noord Hellendoorn Aan de raad Samenvatting: In september 2012 dient het NS-station verplaatst te zijn naar het centrum van Nijverdal. De stationsomgeving

Nadere informatie

Addendum jaarverslag en -rekening 2015

Addendum jaarverslag en -rekening 2015 Addendum jaarverslag en -rekening 2015 Aan de gemeenteraad, Wij hebben de jaarstukken, inclusief de jaarrekening, over 2015 op 19 mei 2016 ter bespreking en behandeling in de vergadering van 30 juni 2016

Nadere informatie

: Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007

: Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007 Nummer Onderwerp : B-2.14.2006 : Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007 Korte inhoud : Voor de voorjaarsnota moet de begrote algemene uitkering worden verhoogd met 144.637 en de

Nadere informatie

Bedrag 2019 5000100 Huisvesting secretarie 4343999 Overige kosten Ja 0 0 3.298 0 0 0 0 Totaal lasten 0 3.298 0 0 0 0

Bedrag 2019 5000100 Huisvesting secretarie 4343999 Overige kosten Ja 0 0 3.298 0 0 0 0 Totaal lasten 0 3.298 0 0 0 0 Begrotingswijziging Najaarsnotitie geen programma Activiteit Subcategorie Inc Kenmerk 5000100 Huisvesting secretarie 4343999 Overige kosten Ja 0 0 3.298 0 0 0 0 Totaal lasten 0 3.298 0 0 0 0 Activiteit

Nadere informatie

Simpelveld. Advies aan burgemeester en wethouders. Onderwerp: jaarstukken 2014. gemeente. Behandelend ambtenaar:

Simpelveld. Advies aan burgemeester en wethouders. Onderwerp: jaarstukken 2014. gemeente. Behandelend ambtenaar: Advies aan burgemeester en wethouders gemeente Simpelveld Datum advies: 6 mei 2015 Financiële consequenties: Afdeling: Bedrijfsvoering Zaakkenmerk: 47584 Openbare besluitenlijst: ja Behandelend ambtenaar:

Nadere informatie

Op pagina 220 staat een tabel over de WNT. Hierin zijn niet de juiste bedragen opgenomen. Onderstaande tabel bevat de juiste cijfers.

Op pagina 220 staat een tabel over de WNT. Hierin zijn niet de juiste bedragen opgenomen. Onderstaande tabel bevat de juiste cijfers. Verwerkte opmerkingen in de jaarstukken 2014. Op pagina 220 staat een tabel over de WNT. Hierin zijn niet de juiste bedragen opgenomen. Onderstaande tabel bevat de juiste cijfers. In onderstaand overzicht

Nadere informatie

23 november Begrotingswijziging 23 november 2017

23 november Begrotingswijziging 23 november 2017 Raadsvoorstel Agendanummer: Datum raadsvergadering: 23 november 2017 Onderwerp: Begrotingswijziging 23 november 2017 Gevraagde Beslissing: Te besluiten om: 1. De wijzigingen van de budgetten te autoriseren.

Nadere informatie

Haarlem, 23 augustus 2011. Onderwerp: Begroting 2012. Bijlagen: ontwerpbesluit, begroting

Haarlem, 23 augustus 2011. Onderwerp: Begroting 2012. Bijlagen: ontwerpbesluit, begroting Haarlem, 23 augustus 2011 2011 77 Onderwerp: Begroting 2012 Bijlagen: ontwerpbesluit, begroting 1 Inleiding De voor u liggende begroting 2012-2015 is de eerste begroting van het nieuwe college na de verkiezingen

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Achtkarspelen

Financiële verordening gemeente Achtkarspelen Financiële verordening gemeente Achtkarspelen De raad van de gemeente Achtkarspelen; gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van @; gelet op artikel 212 van de gemeentewet en

Nadere informatie

Zuidplas. Raadsvoorstel. Aan de raad van de gemeente Zuidplas

Zuidplas. Raadsvoorstel. Aan de raad van de gemeente Zuidplas Raadsvoorstel raadsvergadering 04/07/2017 portefeuillehouder J. Hordijk L. Evers behandelend ambtenaar datum 24/05/2017 bijlagen Openbaar Geheim 8 ja nee Aan de raad van de gemeente Toelichting op de beslispunten

Nadere informatie

B1303722. 28 november 2013 7. Datum: Agendapunt nr: Aan de Verenigde Vergadering. Burap 2-2013

B1303722. 28 november 2013 7. Datum: Agendapunt nr: Aan de Verenigde Vergadering. Burap 2-2013 Datum: Agendapunt nr: 28 november 2013 7. B1303722 Aan de Verenigde Vergadering Burap 2-2013 Aard voorstel Besluitvormend voorstel met investerinq Aantal Bijlagen 2 Voorstel behandeld door Datum Verenigde

Nadere informatie

oescand archief datum

oescand archief datum Raadsvoorstel oescand archief datum 1 6-07- 11 Aan de gemeenteraad Van : College van B&W Datum : 23 april 13 Pfh. : L.P. Vokurka Steller : L. van Ledden - Vredenbregt tei.nr. : 0652739308 e-mail : CoordinatorJaarrekeningproces@Delft.nl

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Beesel Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen. Hoofdstuk 2. Begroting en verantwoording

Financiële verordening gemeente Beesel Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen. Hoofdstuk 2. Begroting en verantwoording Financiële verordening gemeente Beesel 2017 De raad van de gemeente Beesel gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; besluit vast te stellen de Financiële verordening gemeente Beesel 2017 Hoofdstuk 1. Algemene

Nadere informatie

Avalex Verkorte jaarrekening 2011 Balans, Resultatenoverzicht en beknopte toelichting

Avalex Verkorte jaarrekening 2011 Balans, Resultatenoverzicht en beknopte toelichting Avalex Verkorte jaarrekening 2011 Balans, Resultatenoverzicht en beknopte toelichting Den Haag 28 juni 2012 Inleiding Dit document bevat jaarcijfers van Avalex over het boekjaar 2011. Het bevat een balans

Nadere informatie

w gemeente QoSterhOUt

w gemeente QoSterhOUt O O ca o c Ui WW gemeente QoSterhOUt BI.0110035 -O OTA VOOR DE RAAD Datum: 20mei 2011 ummer raadsnota: BI.011II035 Ondererp: Jaarverslag en jaarrekening 2010 Portefeuillehouder: Peters Bijlagen: 1. Programmarekening

Nadere informatie

Informatienota KENNISNEMEN VAN: Neerijnen

Informatienota KENNISNEMEN VAN: Neerijnen Datum : 16 december 2013 Van : College Bijlagen : Onderwerp : Financiën Kulturhus Haaften Zaak- / Docnummer : 06/09892 KENNISNEMEN VAN: Financiële tussenstand Kulturhus Haaften Inleiding Op 11 februari

Nadere informatie

Raadsvergadering d.d. 28 mei 2013 agendapunt 5. Aan: De Gemeenteraad. Vries, Behandelend ambtenaar: mevr. M.T. Jonker Doorkiesnummer: 0592-266 979

Raadsvergadering d.d. 28 mei 2013 agendapunt 5. Aan: De Gemeenteraad. Vries, Behandelend ambtenaar: mevr. M.T. Jonker Doorkiesnummer: 0592-266 979 Raadsvergadering d.d. 28 mei 213 agendapunt 5 Aan: De Gemeenteraad Vries, Portefeuillehouder: dhr. J.E. de Graaf Behandelend ambtenaar: mevr. M.T. Jonker Doorkiesnummer: 592-266 979 E-mail adres: m.jonker@tynaarlo.nl

Nadere informatie

Bestuursrapportage 2015-I. actief en betrokken. dewolden.nl

Bestuursrapportage 2015-I. actief en betrokken. dewolden.nl actief en betrokken dewolden.nl Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 2. Financiële uitkomsten op hoofdlijnen... 2 3. Uiteenzetting financiële positie... 4 3.1 Begrotingssaldo... 4 3.2 Reserve investeringsprojecten...

Nadere informatie

documentnr.: INT/C/16/24902 zaaknr.: Z/C/16/27528 Raadsvoorstel

documentnr.: INT/C/16/24902 zaaknr.: Z/C/16/27528 Raadsvoorstel *Z01633AB306* documentnr.: INT/C/16/24902 zaaknr.: Z/C/16/27528 Raadsvoorstel Onderwerp : Jaarrekening 2015 en begroting 2017 ODBN Datum college : 21 juni 2016 Portefeuillehouder : G.M.P. Stoffels Afdeling

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2019 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 3 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 3 1.2 Inhoud van de nota... 3 2 Regelgeving en definities reserves

Nadere informatie

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van

Nadere informatie

Datum: 4 juli 2014 Agendapunt: 4 Betreft: Jaarstukken 2013

Datum: 4 juli 2014 Agendapunt: 4 Betreft: Jaarstukken 2013 VERGADERING ALGEMEEN BESTUUR OMGEVINGSDIENST MIDDEN- EN WEST-BRABANT Datum: 4 juli 2014 Agendapunt: 4 Betreft: Jaarstukken 2013 Aanleiding Ter uitvoering van de artikelen 197 en 198 van de Gemeentewet

Nadere informatie

Begrotingsapp - Zomernota 2016

Begrotingsapp - Zomernota 2016 Begrotingsapp - Zomernota INHOUDSOPGAVE Begrotingsapp - Zomernota...1 Inhoudsopgave...4 1 Aanbieding...5 2 Doel en Status Zomernota...6 3.1 Samenvatting financiële voortgang begroting...8 3.2 Investeringen...11

Nadere informatie

Bladel. Financieel Informatie Systeem Key2Financiën

Bladel. Financieel Informatie Systeem Key2Financiën Bladel Financieel Informatie Systeem Key2Financiën Bedrijf Deelsysteem Rapportnaam Rapport Bestemming Bestandsnaam Aanvrager Datum Tijd Aantal pagina's 1 Gemeente Bladel Telstructuren Model J - Begroting

Nadere informatie

Raadsvoorstel Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2015-075 Houten, 29 september 2015

Raadsvoorstel Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2015-075 Houten, 29 september 2015 Raadsvoorstel Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2015-075 Houten, 29 september 2015 Onderwerp: Tweede bestuursrapportage 2015 Beslispunten: 1. De begroting 2015 te wijzigen op basis van de sheet "Financiële

Nadere informatie

IIIIIIIIIIIIIIIIIIII INI

IIIIIIIIIIIIIIIIIIII INI Raadsvoorstel IIIIIIIIIIIIIIIIIIII INI Onderwerp Najaarsnota 2017 Registratienumm er R17.000080 Raadsvergadering 07/11/2017 Portefeuillehouder J. Hordijk Behandelend ambtenaar L. Evers Datum Bijlagen Openbaar

Nadere informatie

De jaarrekening gaat vergezeld van een accountantsverklaring en verslag van bevindingen van de registeraccountant.

De jaarrekening gaat vergezeld van een accountantsverklaring en verslag van bevindingen van de registeraccountant. Gemeente Boxmeer Onderwerp: Voorstel tot vaststelling van de jaarrekening en jaarverslag 2010. Nummer: 8e. AAN de Raad van de gemeente Boxmeer Boxmeer, 18 mei 2011 Aanleiding Ingevolge artikel 197 van

Nadere informatie

Onderwerp : Beschikbaar stellen krediet IBAproject

Onderwerp : Beschikbaar stellen krediet IBAproject Aan de Gemeenteraad Raad Status 26 maart 2009 Besluitvormend Onderwerp Beschikbaar stellen krediet IBAproject Punt no. 15b Korte toelichting Het voorstel dat voor u ligt is gebaseerd op de uitkomsten van

Nadere informatie

Raadsvoorstel agendapunt

Raadsvoorstel agendapunt Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 489473 Datum : 10 oktober 2017 Programma : Alle Blad : 1 van 6 Commissie : Bestuur Portefeuillehouder: mr. P.J.M. van Domburg

Nadere informatie

Accountantscontrole 2013

Accountantscontrole 2013 Accountantscontrole 2013 Commissie Samen Leven gemeente Ridderkerk 26 juni 2014 Rein-Aart van Vugt Hennie de Winter 1 Controleproces Communicatie met de Raad in alle fasen Opdrachtbevestiging en controleplan

Nadere informatie

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen)

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen) Behandelend ambtenaar gemeente Begroting 2015 is Meerjarenbegroting 2016-2018 is Datum vaststelling begroting 2015 Datum ontvangst begroting 2015 Maatstaven Aantal inwoners per 1-1-2015 Aantal woonruimten

Nadere informatie

Jaarrapport Noordelijk Belastingkantoor. Jaarrapport, controleverklaring en accountantsverslag

Jaarrapport Noordelijk Belastingkantoor. Jaarrapport, controleverklaring en accountantsverslag Bestuur Onderwerp: Jaarrapport 2017-2018 Noordelijk Belastingkantoor Vergadering d.d. 15-04-2019 Agendapunt 4 Status Opgesteld door Afgestemd met Besluitvormend Paulien Geerdink en Marco Bos MT Noordelijk

Nadere informatie

WGDO: Good practice controle taakvelden BBV

WGDO: Good practice controle taakvelden BBV WGDO: Good practice controle taakvelden BBV Datum: 10-jan-2018 Betreft: Taakvelden (van/voor WGDO) 1. Inleiding Met ingang van het begrotingsjaar 2017 dient de gemeente of provincie in de financiële begroting

Nadere informatie

Aan de Raad Raad Made, 2 juni 2015

Aan de Raad Raad Made, 2 juni 2015 Aan de Raad Raad Made, 2 juni 2015 Agendapuntnummer: Raadsvergadering 25 juni 2015 Onderwerp: Jaarstukken 2014 Registratienummer: 15int02097 Casenr: 15.00813 Portefeuillehouder: Bijlagen: Ter inzage: H.T.M.

Nadere informatie

Notitie Financieel Kader 2016-2019. Schiermonnikoog

Notitie Financieel Kader 2016-2019. Schiermonnikoog Notitie Financieel Kader 2016-2019 Schiermonnikoog Voorwoord Hierbij leggen wij de laatste Notitie Financieel Kader uit deze collegeperiode aan u voor. Het meerjarenbeeld blijft is positief in alle jaarschijven

Nadere informatie

T.J. Kolsteren raad maart 2012

T.J. Kolsteren raad maart 2012 Agendapunt commissie: 12 steller telefoonnummer email T.J. Kolsteren 040-2083563 tko@valkenswaard.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering onderwerp 11raad00747 29 maart 2012 Financiële beheersverordening

Nadere informatie

Onderwerp : Afsluiting financieel kader Bijgesteld Ontwikkelingskader Stationsgebied en kredieten korte termijn ontwikkeling Stationsgebied

Onderwerp : Afsluiting financieel kader Bijgesteld Ontwikkelingskader Stationsgebied en kredieten korte termijn ontwikkeling Stationsgebied Raadsvoorstel *Z033D51A932* Aan de raad Documentnummer : INT-16-30494 Afdeling : Ontwikkeling Onderwerp : Afsluiting financieel kader Bijgesteld Ontwikkelingskader en kredieten korte termijn ontwikkeling

Nadere informatie

Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen

Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen 1 1. Korte introductie 2. Inkomsten van de gemeente 3. Uitgaven van de gemeente 4. instrument begroting 5. Begrotingscyclus 6. Controle

Nadere informatie

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Wijzigingen artikelsgewijs financiële 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Algemeen Bij de opstelling van de financiële, zoals deze ter besluitvorming voorligt in de raad van 14 februari 2017, is het uitgangspunt

Nadere informatie

Samenleving, Bestuur en Ruimte

Samenleving, Bestuur en Ruimte Agendapunt 6 Aan de raad van de gemeente IJsselstein Raadsstuknummer: 2010/31770 Datum: 21 september 2010 programma: Blad: 1 van 5 cluster: Samenleving, Bestuur en Ruimte portefeuillehouder: R.G. de Vries

Nadere informatie

Financiële begroting 2016

Financiële begroting 2016 Financiële begroting 2016 113 114 Voor een overzicht van de baten en lasten per programma wordt verwezen naar het overzicht opgenomen onder Begroting van Baten en Lasten in het begin van deze begroting.

Nadere informatie

Raadsvergadering. Bovendien wijzen wij u er op dat in deze kadernota nog geen rekening is gehouden met de implementatie van de strategische agenda.

Raadsvergadering. Bovendien wijzen wij u er op dat in deze kadernota nog geen rekening is gehouden met de implementatie van de strategische agenda. RAADSVOORSTEL Raadsvergadering Nummer 30 juni 2016 16-049 Onderwerp Kadernota 2017-2020 Aan de raad, Onderwerp Kadernota 2017-2020. Gevraagde beslissing 1. De Kadernota 2017-2020 vast te stellen. Grondslag

Nadere informatie

2. Motivering In deze beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen wordt de beleidsnota van 2009 geactualiseerd

2. Motivering In deze beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen wordt de beleidsnota van 2009 geactualiseerd Raadsvoorstel Aan : Raad van Geertruidenberg Raadsvergadering : 28 januari 2016 Agendanummer : 08 Datum collegebesluit : 8 december 2015 Onderwerp : Beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen 0.

Nadere informatie