Zin en Onzin van Rugscholing

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zin en Onzin van Rugscholing"

Transcriptie

1

2 Humane Ergonomie Humane Ergonomie bij rugklachten is mensen leren de preventie van fysieke overbelasting zelf te realiseren. Met een combinatie van groepsgewijze primaire- en directe individuele secundaire preventie wordt mensen veilig ruggedrag aangeleerd, waarmee zij enerzijds rugklachten kunnen voorkomen en anderzijds bij rugklachten zelf voor een snel herstel kunnen zorgen. Tiltrainingen, rugscholing staan de laatste tijd in een negatief daglicht. Men schrijft dat het niets uitmaakt hoe je tilt (1 t/m 3) of dat je tilcursussen beter kunt opheffen (4 t/m 6). Deze boute beweringen van vooraanstaande Nederlandse professoren zijn gestoeld op onderzoek naar een ratjetoe van onsamenhangende tiltrainingen of rugscholen (afb. 1) en op onderzoek naar 2 onbruikbare tiltechnieken (afb. 2). Dit zijn onderzoeken: 1. waarin alleen een squat techniek met stoop techniek vergeleken wordt en men vergat dat er ook nog andere technieken zijn (afb. 2); 2. naar tiltrainingen of rugscholen die de onbruikbare squat tiltechniek voorstaan, zoals bij de Zweedse rugschool of varianten daarvan. 3. naar tiltrainingen of rugscholen die met een paar dagdelen lifetime gedragsverandering willen bewerkstelligen; 4. naar tiltrainingen of rugscholen met te eenzijdige aandacht voor tillen; 5. naar tiltrainingen of rugscholen waarin men eenzijdig werkhandelingen trainde. 6. naar tiltrainingen of rugscholen waarin men alleen met technische ergonomische hulpmiddelen leerde omgaan. 7. naar tiltrainingen of rugscholen zonder inzet van directe individuele secundaire preventie, die op het moment dat er rugklachten zijn - en ze het meest nodig zijn - afwezig zijn. 8. naar tiltrainingen waarin geen onderscheid werd gemaakt tussen rugklachten van wel of niet degeneratieve aard. Afb. 1. Al dit soort tiltrainingen of rugscholen zet geen tot weinig zoden aan de dijk. Afb. 2. Dieën, Bosch en van der Beek baseren hun uitspraken op een vergelijking tussen Stoop en Squat. Met GewichtHeffersTechnieken ondervan je de nadelen van beiden.

3 Humane Ergonomie Humane Ergonomie heeft bovengenoemde negatieve eigenschappen niet. Humane Ergonomie maakt een eind aan de diversiteit in inhoud en duur en aan het ontbreken van directe individuele preventie bij tiltrainingen en rugscholen. Humane Ergonomie is een op wetenschappelijk verantwoorde wijze gestructureerd afstemmen van groepsgewijze primaire preventie op individuele directe secundaire preventie. Met Humane Ergonomie wordt: 1. geen tiltraining of rugscholing gegeven die alleen gericht is op de werksituatie maar veilig ruggedrag aangeleerd voor werk- en vrijetijd; 2. op wetenschappelijk verantwoorde en praktisch bruikbare wijze veilig ruggedrag met de drie zogenaamde STEP GewichtHeffersTechnieken (GHT) en de daarmee onverbrekelijk verbonden elementen Verbinden, Afsteunen, Kantelen en Dichtbij (VAKD) aangeleerd (afb. 3 en 4); 3. primaire preventieve groepsgewijze training in veilig ruggedrag gegeven; 4. groepsgewijze primaire preventieve Follow- Up training in veilig ruggedrag gegeven; 5. directe secundaire preventie individuele training in veilig ruggedrag gegeven. Zodra er (voorbodes van) rugklachten zijn, wordt direct een individuele training opgestart. Essentieel hierbij is dat direct preventie van overbelasting wordt gerealiseerd met BackProtection hulpmiddelen. Zonder BackProtection (afb. 8, 13, 14 en 15) is geen directe secundaire preventie mogelijk; 6. veilig ruggedrag getraind bij bukken, tillen, verplaatsen, duwen, trekken zitten, opstaan uit zit, knielen, opstaan uit bed en bij aan- en uit kleden. Dit lijkt ingewikkeld maar is het niet omdat overal dezelfde basisprincipes worden gehanteerd (afb. 4); 7. technische ergonomie gecombineerd. Technisch ergonomische hulpmiddelen, al dan niet aan het lichaam gedragen, worden ingezet; 8. de mens duidelijk gemaakt dat er aan rugklachten heel veel is te doen door hemzelf, met veilig ruggedrag in zijn werken thuissituatie; 9. veillig ruggedrag aangepast aan de aard van de rugklachten, bijvoorbeeld al of niet degeneratief. Afb. 3. GHT bruikbaar bij alle werk- en ADL activiteiten Afb. 4. Kenmerken van GHT en VAKD

4 Humane Ergonomie, evidence base McGill, een vooraanstaande professor in de biomechanica met tientallen basis wetenschappelijke publikaties in vooraanstaande internationale tijdschriften op zijn naam (7 t/m 12), geeft in zijn boek Low Back Disorders, evidence based prevention en rehabilitation (13) en het artikel "Linking latest knowledge of injury mechanisms and spine function to the prevention of low back disorders" (14) de volgende richtlijnen aan voor de primaire- en secundaire preventie van rugklachten: 1. Hanteer een evidence based strategie, die gebaseerd is op de neutrale stand van de lumbale wervelkolom. Buig de romp meer vanuit de heup dan vanuit de rug (afb. 5). 2. Voorkom repeterende maximale flexie. 3. Voorkom langdurige flexiehoudingen (afb. 6). 4. Voorkom kortdurende flexiehoudingen bij zware belastingen, vooral s' ochtends. 5. Voorkom asymmetrische flexiebelastingen. 6. Zorg bij rugklachten voor een goede biomechanische "envelope of exposure". Hiermee wordt bedoeld dat je voor veilige en gezonde belastingen moet zorgen, niet te weinig belasting onder de belastbaarheidsgrens (bijvoorbeeld te lange bedrust) en niet te veel belasting boven de belastbaarheidsgrens (bijvoorbeeld (sub)maximale flexiebelastingen bij bukken en zitten). Geen enkele therapie slaagt zonder de dagelijkse overbelasting weg te halen, die herstel steeds dreigend in de weg staat. 7. Ergonomische hulpmiddelen zijn belangrijk, maar vaak niet bij de hand. Een betere scholing van werknemers en technieken om gedragsverandering te bewerkstelligen zijn nodig. Persoonlijk veilig ruggedrag, waarmee overbelasting kan worden voorkomen is de enige weg voor primaire en secundaire preventie. Met Humane Ergonomie brengen we deze McGill principes onverkort in de praktijk. Overigens is Humane Ergonomie niet alleen op de onderzoeken en aanbevelingen van McGill gestoeld, maar op een breed scala aan wetenschappelijke onderzoeken (15 t/m 42), waarover ook regelmatig door ons werd gepubliceerd (43 t/m 47). Afb. 5. De STEP GewichtHeffersTechnieken wordt de lumbale wervelkolom in de middenstand belast en wordt (sub)maximale flexiebelasting en asymmetrie voorkomen. Afb. 6. (sub)maximale flexiehoudingen zijn een risicofactor voor rugklachten, vooral bij zware handelingen, bij veel herhalingen en ochtends.

5 Humane Ergonomie in de praktijk 1. Groepsgewijze primaire preventie rugklachten Onderdelen van groepsgewijze cursussen zijn: 1. voorlichting over werking van de rug, over ontstaan rugklachten en (on)veilig ruggebruik, o.a. met BodyGuard en film (afb. 7); 2. afleren stoop- en squattechnieken met BodyGuard (afb. 2 en 7); 3. aanleren van veilig ruggedrag (afb. 2 t/m 5) in werk en vrije tijd met de STEP GHT en VAKD met o.a. BackProtection, BackBell & BackStick (afb. 8 en 14); 4. herkennen van en hoe te handelen bij voorbodes van rugklachten; 5. duidelijk maken dat bij het toch ontstaan van rugklachten onmiddellijke individuele scholing in veilig ruggedrag nodig is; 6. werken met en inzetten van ergonomische hulpmiddelen die al dan niet aan het lichaam worden gedragen; 7. stimuleren tot ZelfZorg en thuistraining van veilig ruggebruik met STEP E-Learning en STEP RugBoek. Met deze groepsgewijze aanpak: * maken we mensen bewust van de eigen mogelijkheden om rugklachten te voorkomen; * geven we mensen instrumenten in handen om zelf een bijdrage te kunnen leveren aan de primaire preventie van rugklachten; * krijgt men mogelijkheden aangereikt om op het scheidsvlak van primaire en secundaire preventie - bij voorbodes van rugklachten - preventieve maatregelen te kunnen nemen. Helaas is preventie niet zo gemakkelijk en stopt de mens pas met roken als hij een (flinke) waarschuwing krijgt. Zo moet het moment van het toch krijgen van rugklachten ook worden gezien, als een waarschuwmoment waarop men veel ontvankelijker is voor het gaan veranderen van gedrag, een moment waarop direct de secundaire preventie moet worden opgestart. Afb. 7. Met BodyGuard en film indringend duidelijk maken wat veilig- en onveilig ruggebruik is. Afb. 8. Afleren onveilig en aanleren veilig ruggebruik met de feedback van de STEP Bel Afb. 9. E-learning en Back voor studie en training thuis.

6 2. Directe individuele secundaire preventie rugklachten Voor echte preventie van gezondheids- en verzuimschade door rugklachten is het nodig dat er bij toch optredende rugklachten een onmiddellijke individuele opvolging met scholing in veilig ruggedrag wordt gerealiseerd en aangeleerd. En dan niet alleen omdat de mens veel ontvankelijker is voor gedragsverandering maar vooral ook omdat het gewone dagelijkse leven voor iemand met rugklachten gevaarlijk is geworden (afb. 10). Bij rugklachten is de belastbaarheid van de rug flink gedaald en is veilig ruggedrag nog veel meer van belang. Het gewone dagelijks leven is een mijnenveld geworden. Bukken, opstaan uit zit, het zich aankleden e.v.a. zijn ineens activiteiten die zeer onveilig voor de verzwakte rug zijn geworden. De individuele cursus bestaat uit dezelfde elementen als de groepsgewijze cursus, duurt 8 weken, een half uur per week met thuistrainingsopdrachten en thuistrainingshulpmiddelen. Verantwoorde werkhervatting wordt altijd zo snel mogelijk binnen die 8 weken gerealiseerd. Gedragsverandering lukt nu veel beter om een aantal redenen: 1. er wordt voortgeborduurd op de kennis opgedaan in de groepsgewijze cursus; 2. men is beter gemotiveerdheid, men merkt nu de directe relatie tussen rugklachten en (on)veilig gedrag; 3. met BodyGuard en film wordt men individueel direct indringend bewust gemaakt van het huidige onveilig ruggedrag (afb. 11) en hoe dit met GHT veranderd kan worden in veilig ruggedrag waarmee de LWK meer dan 70% van de maximale buiging blijft verwijderd (afb. 12); 4. met BackProtection (afb. 13, 14 en 15), BackBell & BackStick (afb. 9 en 14) wordt de tijd in de werk- en thuissituatie gebruikt om gedragsverandering te trainen. Er wordt een constante feedback gegeven als onveilig ruggebruik dreigt, waarop men direct een corrigerende actie kan nemen; 5. met BackInformation, E-learning en BackBook (afb. 9) wordt de tijd in thuissituatie gebruikt om de theoretische kennis en praktische vaardigheid te verbeteren. Afb. 10. Bij 3 de gedaalde belastbaarheid. Bij 4 de ADL belastingen die nu gevaarlijk zijn. Bij 5 zorg je met Humane Ergonomie voor veilige ADL belastingen opdat het natuurlijk herstel (6) ongestoord kan plaatsvinden. Afb. 11. Met de BodyGuard kan de flexiestand van de LWK worden gemeten tijdens buk- en tilhandelingen. Bij een aantal standaard handelingen wordt bij bol ruggebruik bijna steeds de maximale LWK buiging bereikt. Afb. 12. Met GHT I, II en III blijft de LWK bij dezelfde standaardhandelingen steeds voldoende van de maximale buiging verwijderd.

7 Op deze wijze is men gedurende een langere periode intensief bezig zich veilig ruggedrag eigen te maken. Ook in de verdere toekomst dreigende recidive kan men nu meestal zelf tot een oplossing brengen. Lukt dit niet dan wordt bij verzuim of ernstige klachten direct een nieuwe individuele cursus opgestart. Humane Ergonomie en paramedici Met Humane Ergonomie krijgen paramedici goede handvatten om een belangrijke bijdrage te leveren aan de preventie van gezondheids- en verzuimschade door rugklachten. Dit staat in schril contrast met de huidige (para)medische standaarden die zeggen dat de oorzaak van rugklachten onbekend is en dat je er niets aan kunt doen, alleen wat advisering tot in beweging blijven. De resultaten daarvan zijn goed te zien in afb. 15, een regelrechte ramp van verzuimdagen en gezondheidsschade door het ontbreken van het snel aanleren van veilig ruggedrag. Als de kosten van een verzuimdag op 250,- worden gesteld dan is met Humane Ergonomie ± per werknemer per jaar te besparen in vergelijking met rugklachten en verzuim die begeleid worden met de huidige standaard (para)medische zorg (48 en 49). Humane Ergonomie is een uitdagende kans voor paramedici die: Afb. 13. BackBelt en OfficeBelt, BackProtection hulpmiddelen voor het realiseren en aanleren van veilig ruggebruik in de werk- en thuissituatie. 100% 70% Afb. 14. De beschermende werking van de BackBelt met BackBell. Geregistreerd met BodyGuard en film. Bij 40% van de maximale waarschuwt de BackBell (1). De maximale buiging bij bukken zonder bescherming is bij 2 te zien. 100% 70% Afb. 15. De beschermenden werking van de OfficeBelt geregistreerd met BodyGuard en film. Bij 1 de maximale LWK buiging. Bij 2 de LWK blijft met OfficeBelt onder de 50% van de maximale buiging. Bij doorgezakt zitten zonder OfficeBelt (3) buigt de LWK tot over de 70% van maximaal * naast hun behandeling mensen zelf uitdrukkelijk willen betrekken bij hun herstel en de preventie van recidive; * zich niet willen neerleggen bij de huidige (para)medische rugstandaarden die hen bijna tot niets doen dwingen terwijl er zeer goed en nodig werk is te doen; * naast hands-on ook de meerwaarde van hands-off begeleiding zien; * hun eigen kosten veel meer dan terug willen verdienen. Afb. 13. Met een snelle inzet van Humane Ergonomie kan per werknemer per jaar ± worden bespaard. Rugklachten met verzuim laten begeleiding met standaard (para)medische zorg leidt tot zeer veel verzuimdagen, (de bedragen in de grafiek gedeeld door 250).

8 Literatuurlijst 1. Dieën van J.H. Tillen doe je zo, Volkskrant 2005: 15 januari. 2. Beek van der A. Arbo adviseurs verkopen vaak onzin. Arboverslag (1); Bosch T, Bruins L, Kingma I, Dieen, JH.. Tiltechnieken en belasting van de rug. Tijdschrift voor Ergonomie, december 2004; 29(6): Beek van der AJ, Kuijer PPFM. Hef tilcursussen op en doe wat wel werkt! Tijdschrift voor Ergonomie 2008; 33: Beek van der, A. Interview in Tijdschrift voor Ergonomie 2012; 37(1): Martimo K., Verbeek J. Karppinen J, Furlan AD, Takala EP, Kuijer PPFM, Jauhiainen M, Viikari- Juntura E. Effect of training and lifting equipment for preventing back pain in lifting and handling: systematic review. BMJ 2008;336: Marshall LW, McGill SM. The role of axial torque in disc herniation. Clinical Biomechanics 2009: 25(1): Tampier, Claudio; Drake, Janessa D. M.; Callaghan, Jack P.; McGill, Stuart M. Progressive Disc Herniation: An Investigation of the Mechanism Using Radiologic, Histochemical, and Microscopic Dissection Techniques on a Porcine Model. Spine 2007; 32(25): Aultman CD, Scannell J, McGill SM. The direction of progressive herniation in porcine spine motion segments is influenced by the orientation of the bending axis. Clinical Biomechanics 2005; 20(2): McGill SM, Brown S. Creep response of the lumbar spine to prolonged full flexion. Clinical Biomechanics 1992; 7(1): Potvin JR, McGill SM, Norman RW. Trunk Muscles and Lumbar Ligaments Contributions to Dynamic Lifts with Varying Degrees of Trunk Flexion Spine 1991; 16(9): McGill SM, Norman RW. Partitioning of the L4- L5 Dynamic Moment into Disc, Ligamentous, and Muscular Components During Lifting. Spine 1986; 11(7): McGill SM. Low Back Disorders, evidence based prevention en rehabilitation, second edition. Champaign, IL: Human Kinetics McGill SM. Linking latest knowledge of injury mechanisms and spine function to the prevention of low back disorders. Journal of Electromyography and Kinesiology 2004; 14(1): Adams MA, McNally DS, Chinn H, Dolan P. Posture and the compressive strength of the of the lumbar spine. Clinical Biomechanics 1994; 9(1): Arjmand N, Shirazi-Adl A. Biomechanics of Changes in Lumbar Posture in Static Lifting. Spine 2005; 30(23): Batti'e MC, Bigos SJ, Fisher LD, Hansson TH, Jones ME, Wortley MD. Isometric Lifting Strength as a Predictor of Industrial Back Pain Report. Spine 1989; 14(8): Dolan P, Early M, Adams MA. Bending and compressive stresses acting on the lumbar spine during lifting activities. Journal Biomechanics 1994; 27(10): Dolan P, Adams MA. Influence of lumbar and hip mobility on the bending stresses acting on the lumbar spine. Clinical Biomechanics 1993; 8(4): Ekholm J, Arborelius UP, Németh G. The load on the lumbo-sacral joint and trunk muscle activity during lifting. Ergonomics 1982; 25(2): Faber G, Kingma I. Resultaten STEP/VU onderzoek naar 4 tiltechnieken, STEP GewichtHeffersTechniek I, Stoop, Free en Squat en de invloed van kantelen en afsteunen hierbij, , ten dele ongepubliceerd. 22. Faber G, Kingma I, Dieën JH van. ISB Effect of tilting the load in the frontal plane on low-back moments during manual lifting. In: Congresverslag. Brussel, België. 23. Gagnon M, Plamondon A, Gravel D. Pivoting with the load. Spine 1993; 18(11): Gordon SJ, Yang KH, Mayer PJ, Mace AH Jr., Kish VL, Radin EL. Mechanism of Disc Rupture. Spine 1991; 16(4): Hart DL, Stobbe TJ, Jaraiedi M. Effect of Lumbar Posture on Lifting. Spine 1987; 12(2): Holmes JA, Damaser MS, Lehman SL. Erector Spinae Activation and Movement Dynamics About the Lumbar Spine in Lordotic and Kyphotic Squat-Lifting. Spine 1992;17(3):

9 28. Hoogendoorn WE, Bongers PM, de Vet HC, Douwes M, Koes BW, Miedema MC, Ariëns GA, Bouter LM. Flexion and Rotation of the Trunk and Lifting at Work Are Risk Factors for Low Back Pain Results of a Prospective Cohort Study. Spine 2000; 25(23): Keegan JJ. Alterations of the lumbar curve related to posture and seating. Journal of Bone and Joint Surgery 1953; 35A(3): Kingma I, Faber G, Dieën JH van. How to lift a box that is too large to fit between the knees. Ergonomics 2010; 53(10): Natarajan RN, Lavender SA, An HA, Andersson GBJ. Biomechanical Response of a Lumbar Intervertebral Disc to Manual Lifting Activities. A Poroelastic Finite Element Model Study. Spine 2008; 33(18): Nemeth G. On Hip and Lumbar Biomechanics - A study of joint and muscular activity. Scandinavian journal of rehabilitation medicine. Supplement. 1984; 10: Noe DA, Mostardi RA, Jackson ME, Porterfield JA,Askew MJ. Myoelectric Activity and Sequencing of Selected Trunk Muscles During Isokinetic Lifting. Spine 1992; 17(2): Rogers EL, Granata KP. Disturbed Paraspinal Reflex Following Prolonged Flexion-Relaxation and Recovery. Spine 2006; 31(7): Sarti MA, Lisón JF, Monfort M, Fuster MA. Response of the Flexion Relaxation Phenomenon Relative to the Lumbar Motion to Load and Speed. Spine 2001; 26(18):E421- E Schmidt H, Kettler A, Heuer F, Simon U, Claes L, Wilke HJ. Intradiscal Pressure, Shear Strain, and Fiber Strain in the Intervertebral Disc Under Combined Loading. Spine 2007; 32(7): Shin G, D Souza C, Liu Y. Creep and Fatigue Development in the Low Back in Static Flexion. Spine 2009; 34(17): Sikorski JM. A Rationalized Approach to Physiotherapy for Low-Back Pain. Spine 1985; 10(6): Simunic DI, Broom ND, Robertson PA. Biomechanical Factors Influencing Nuclear Disruption of the Intervertebral Disc. Spine 2001; 26(11): Spitzer WO, LeBlanc FE, Dupuis M. Scientific approach to the assessment and management of activity-related spinal disorders. A monograph for clinicians. Report of the Quebec Task Force on Spinal Disorders. Spine 1987; 12 (7 suppl):s16-s Swezey, R.L. Arthritis, Rational therapy and rehabilitation, 1978 Saunders Company. 42. Veres SP, Robertson PA, Broom ND. The Morphology of Acute Disc Herniation A Clinically Relevant Model Defining the Role of Flexion. Spine 2009; 34(21): Bruggeman A en JH, Boerkamp I, Kooke HJ. Specifieke rugklachten, Distorsie en Degeneratie, De Belastingsanamnese. Fysio/ Therapie 2000, 1993; 3(4): Bruggeman A en JH e.a.. Groepsgewijze rugscholen, nadelen en gecontrainidiceerde elementen. Fysio/Therapie 2000, 1993; 2(3): Bruggeman A en JH e.a. BackPerfect versus Conventionele Groepsgewijze Rugscholen. Fysio/Therapie Dieen, J.H. Bruggeman A. en J.H., Rugscholing door de fysiotherapeut. Ned T Fys. ther. 1988; 98(6): Willems, R., Bruggeman A. en J.H. Anulus- en enkeldistorsie. Ned T. Fys ther., 1988;98(12): Hlobil H, Staal JB, Twisk JWR, Köke AJ, Ariëns GAM, Smid T,van Mechelen W. The Effects of a Graded Activity Intervention for Low Back Pain in Occupational Health on Sick Leave, Functional Status and Pain: 12-Month Results of a Randomized Controlled Trial. Journal of Occupational Rehabilitation 2005;15(4). 49. Verbeek JH, Weide van der WE, PhD, Dijk van J. Early Occupational Health Management of Patients with Back Pain, A Randomized Controlled Trial. Spine 2002; 27(17),

STEP Nederland: www.step.nl - Deldenerstraat 47-7551AB HENGELO (O) - 074 250 28 28 - step@step.nl

STEP Nederland: www.step.nl - Deldenerstraat 47-7551AB HENGELO (O) - 074 250 28 28 - step@step.nl BIJ RUGKLACHTEN, BLESSURES EN RSI BEVORDEREN VAN ZELFREDZAAMHEID LEER MENSEN HOE ZIJ ZELF DE PREVENTIE VAN FYSIEKE OVERBELASTING KUNNEN REALISEREN PREVENTIEF EN CURATIEF INHOUD 01. INLEIDING 02. BUKKEN

Nadere informatie

STEP bij rugklachten, een behavioral approach. A. en J.H. Bruggeman, H.J. Kooke. Onderzoek bij BAF

STEP bij rugklachten, een behavioral approach. A. en J.H. Bruggeman, H.J. Kooke. Onderzoek bij BAF STEP bij rugklachten, een behavioral approach. A. en J.H. Bruggeman, H.J. Kooke De titel doet menigeen waarschijnlijk direct denken aan graded activty en/of graded exposure, interventierichtingen waar

Nadere informatie

Rugklachten, type II

Rugklachten, type II Rugklachten, type II Humane Ergonomie Een Behavioral Approach Fysiek Preventie is de Essentie Preventie van overbelasting Actief Preventie van pijnlijke belastingen Passief Preventie van recidive & verergering

Nadere informatie

Wetenschappelijk Onderzoek. naar de STEP. GewichtHeffersTechnieken

Wetenschappelijk Onderzoek. naar de STEP. GewichtHeffersTechnieken Wetenschappelijk Onderzoek naar de STEP GewichtHeffersTechnieken April 2009, VU Amsterdam Tiltechnieken, maakt het nog uit hoe je tilt? A. en J.H. Bruggeman, H.J. Kooke De onderzoeken naar tiltechnieken

Nadere informatie

Rug- en Nekklachten bij astronauten

Rug- en Nekklachten bij astronauten Rug- en Nekklachten bij astronauten 2010 The incidence of lumbal HNP was increased, 2,8 times higher than the control population). 1 Astronauten worden ± 6 cm langer naar een lange ruimtereis ± 40% lumbaal

Nadere informatie

Dr. Stuart M. McGill professor of spine biomechanics at the University of Waterloo (Waterloo, ON, Canada. In edit board van:

Dr. Stuart M. McGill professor of spine biomechanics at the University of Waterloo (Waterloo, ON, Canada. In edit board van: 1 Dr. Stuart M. McGill professor of spine biomechanics at the University of Waterloo (Waterloo, ON, Canada In edit board van: 2 Persoonlijk veilig ruggebruik is de belangrijkste weg naar de preventie van

Nadere informatie

Nekhernia s, zijn wetenschappers hun gezonde verstand kwijt?

Nekhernia s, zijn wetenschappers hun gezonde verstand kwijt? Nekhernia s, zijn wetenschappers hun gezonde verstand kwijt? 1. Als lumbale hernia s slechts 2,8 maal zoveel voorkomen bij astronauten en men dit vooral wijt aan versterkte hydratie van de nucleus pulposus

Nadere informatie

Nekklachten, Nieuwe Wegen, Eerst ZelfZorg dan Therapie. Nekklachten. Humane Ergonomie. Een Behavioral Approach Fysiek. Preventie is de Essentie

Nekklachten, Nieuwe Wegen, Eerst ZelfZorg dan Therapie. Nekklachten. Humane Ergonomie. Een Behavioral Approach Fysiek. Preventie is de Essentie Nekklachten Humane Ergonomie Een Behavioral Approach Fysiek Preventie is de Essentie Preventie van overbelasting Actief Preventie van pijnlijke belastingen Passief Preventie van recidief & verergering

Nadere informatie

Wat doet STEP anders, voorbeeld aan de hand van rugklachten

Wat doet STEP anders, voorbeeld aan de hand van rugklachten Wat doet STEP anders, voorbeeld aan de hand van rugklachten De mens met rugklachten Mensen met rugklachten die hulp zoeken bij behandelaars stellen zich meestal 2 hoofdvragen: 1. Kunt u mij zeggen wat

Nadere informatie

Knieklachten door kniebuiging, Nieuwe Wegen, Eerst ZelfZorg dan Therapie. Knieklachten. Humane Ergonomie. Een Behavioral Approach Fysiek

Knieklachten door kniebuiging, Nieuwe Wegen, Eerst ZelfZorg dan Therapie. Knieklachten. Humane Ergonomie. Een Behavioral Approach Fysiek Knieklachten Humane Ergonomie Een Behavioral Approach Fysiek Preventie is de Essentie Preventie van overbelasting Actief Preventie van pijnlijke belastingen Passief Preventie van recidive & verergering

Nadere informatie

Fysieke klachten? STEP Specialisten in Preventie & Reïntegratie. STEP Preventie & Reïntegratie begeleiding

Fysieke klachten? STEP Specialisten in Preventie & Reïntegratie. STEP Preventie & Reïntegratie begeleiding 23 Fysieke klachten? De STEP Preventie & Reïntegratie begeleiding speelt optimaal in op de BenutBare Mogelijkheden van de werknemer, direct na elke begeleiding ontvangt de werkgever hierover realtime online

Nadere informatie

GOED DOOR DE KNIEËN CÉSAR WAT IS ER GOED AAN DIT SOORT TILTECHNIEKEN IS EN SLECHT VOOR DE RUG EN SLECHT VOOR DE KNIEËN GROEPSGEWIJZE RUGSCHOLEN

GOED DOOR DE KNIEËN CÉSAR WAT IS ER GOED AAN DIT SOORT TILTECHNIEKEN IS EN SLECHT VOOR DE RUG EN SLECHT VOOR DE KNIEËN GROEPSGEWIJZE RUGSCHOLEN GROEPSGEWIJZE RUGSCHOLEN NADELEN EN GECONTRAÏNDICEERDE ELEMENTEN Bert en Jan Bruggeman, Henk Jan Kooke, STEP Instructeurs INLEIDING Groepsgewijze rugscholen mogen zich in deze tijd nog in de nodige populariteit

Nadere informatie

Rugmanagement. Hoe kun je rugklachten in de hand houden. Mark Vongehr, Fysio-/Manueeltherapeut. Medisch Centrum Aarveld

Rugmanagement. Hoe kun je rugklachten in de hand houden. Mark Vongehr, Fysio-/Manueeltherapeut. Medisch Centrum Aarveld Rugmanagement Hoe kun je rugklachten in de hand houden Mark Vongehr, Fysio-/Manueeltherapeut Rugmanagement Inleiding Anatomie en functie van de wervelkolom Belastingen van de wervelkolom tijdens houdingen

Nadere informatie

Evaluatie VACO Workshop On The Job Fysieke Belasting bij Euromaster

Evaluatie VACO Workshop On The Job Fysieke Belasting bij Euromaster Evaluatie VACO Workshop On The Job Fysieke Belasting bij Euromaster (januari 2013) Inleiding In opdracht van Euromaster zijn in januari 2013 acht medewerkers geschoold. De medewerkers kregen een VACO Workshop

Nadere informatie

Mannen van ijzer & Vrouwen van staal!

Mannen van ijzer & Vrouwen van staal! Mannen van ijzer & Vrouwen van staal! Dr Paul Kuijer, p.p.kuijer@amc.nl Coronel Instituut voor Arbeid & Gezondheid, Academisch Medisch Centrum Amsterdam Mannen van ijzer, vrouwen van staal? 2 Mannen van

Nadere informatie

Drukpijn, Nieuwe Wegen, Eerst ZelfZorg dan Therapie. Drukpijn. Elleboog, Stuit, Knie, Hak en Voorvoet. Humane Ergonomie

Drukpijn, Nieuwe Wegen, Eerst ZelfZorg dan Therapie. Drukpijn. Elleboog, Stuit, Knie, Hak en Voorvoet. Humane Ergonomie Drukpijn Elleboog, Stuit, Knie, Hak en Voorvoet Humane Ergonomie Een Behavioral Approach Fysiek Preventie is de Essentie Preventie van overbelasting Actief Preventie van pijnlijke belastingen Passief Preventie

Nadere informatie

Rondom de zwangerschap

Rondom de zwangerschap 1. Moeder, Vader, Verzorgende en Kind, Veilig en Onveilig ruggebruik Rondom de zwangerschap 2. Bekkenproblematiek Tijdens en Na de zwangerschap Moeder, Vader, Verzorgende en Kind, april 2010 STICHTING

Nadere informatie

Uitgebreide toelichting van het meetinstrument. Global Perceived Effect (GPE)

Uitgebreide toelichting van het meetinstrument. Global Perceived Effect (GPE) Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Global Perceived Effect (GPE) 31-03-2014 Review: R.A.H.M. Swinkels Invoer: E. van Engelen 1 Algemene gegevens Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende

Nadere informatie

Preventie van rugklachten: van kind tot volwassene

Preventie van rugklachten: van kind tot volwassene Preventie van rugklachten: van kind tot volwassene Raf Maiori Kinesitherapeut/Bewegingsconsulent raf.maiori@zol.be Multidisciplinair PijnCentrum Ziekenhuis Oost-Limburg Stalenstraat 2 3600 Genk 089/32

Nadere informatie

Op weg naar het ambulant meten van rugbelasting op de werkplek

Op weg naar het ambulant meten van rugbelasting op de werkplek Op weg naar het ambulant meten van rugbelasting op de werkplek In dit artikel wordt een samenvatting gegeven van het proefschrift dat Gert Faber op 25 juni 2010 zal verdedigen aan de Vrije Universiteit

Nadere informatie

Huisarts of hometrainer?

Huisarts of hometrainer? Huisarts of hometrainer? In het literatuuroverzicht werden zes studies opgenomen. Vier studies onderzochten het effect van training op ziekteverzuim, drie daarvan bestudeerden tevens de effecten op klachten

Nadere informatie

Onderzoek naar de oorzaak van (chronische) lage rugpijn

Onderzoek naar de oorzaak van (chronische) lage rugpijn Onderzoek naar de oorzaak van (chronische) lage rugpijn In de laatste 13 jaar is er veel onderzoek gedaan naar de oorzaak van lage rugpijn. Voornamelijk het veelvuldig voorkomen van lage rugpijn en het

Nadere informatie

Is de behandeling van lage rugklachten door middel van tractie evidence based? Dr Peter Verspeelt Fysische geneeskunde en revalidatie 24 oktober 2015

Is de behandeling van lage rugklachten door middel van tractie evidence based? Dr Peter Verspeelt Fysische geneeskunde en revalidatie 24 oktober 2015 Is de behandeling van lage rugklachten door middel van tractie evidence based? Dr Peter Verspeelt Fysische geneeskunde en revalidatie 24 oktober 2015 Wat is de invloed van tractie op een lumbale

Nadere informatie

VOORBEELDEN VAN (ON)VEILIG RUGGEBRUIK VOOR DE TUSSENWERVELSCHIJF

VOORBEELDEN VAN (ON)VEILIG RUGGEBRUIK VOOR DE TUSSENWERVELSCHIJF ER H O E W E R K T D E TU S S E N W V E L S C H IJ F? VOORBEELDEN VAN (ON)VEILIG RUGGEBRUIK VOOR DE TUSSENWERVELSCHIJF STEP Nederland: www.step.nl - Deldenerstraat 47-7551AB HENGELO (O) - 074 250 28 28

Nadere informatie

Fysiotherapie en Benigne Pijn: Welke vraag?

Fysiotherapie en Benigne Pijn: Welke vraag? Fysiotherapie en Benigne Pijn: Welke vraag? Prof. dr. Rob A.B. Oostendorp Nederlands Paramedisch Instituut Amersfoort UMC St Radboud, Nijmegen Werkgroep Onderzoek Kwaliteit AANDACHTSPUNTEN doel conventionele

Nadere informatie

Versus Tijdschrift voor Fysiotherapie, 21 e jrg 2003, no.6 (pp. 313-321)

Versus Tijdschrift voor Fysiotherapie, 21 e jrg 2003, no.6 (pp. 313-321) Auteur(s): F. Roelants, P. van Kempen Titel: Rugspieractiviteit tijdens het schaatsen Jaargang: 21 Jaartal: 2003 Nummer: 6 Oorspronkelijke paginanummers: 313-321 Deze online uitgave mag, onder duidelijke

Nadere informatie

Seba: de oplossing om cliënten vanuit lig naar zit op de bedrand te brengen

Seba: de oplossing om cliënten vanuit lig naar zit op de bedrand te brengen Seba: de oplossing om cliënten vanuit lig naar zit op de bedrand te brengen Alleen met Seba kunt u de cliënt met één eenvoudige beweging veilig en comfortabel verplaatsen van lig naar zit op de bedrand

Nadere informatie

Fysius werkt samen met u aan een leven zonder rugpijn.

Fysius werkt samen met u aan een leven zonder rugpijn. Rugpijn? Rugpijn is niet vanzelfsprekend Volgens het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) heeft 1 op de 5 volwassenen last van terugkerende rugklachten. Dit zijn 2,6 miljoen mensen die

Nadere informatie

Fysieke belasting. Stephanie Jansen 22 november 2017

Fysieke belasting. Stephanie Jansen 22 november 2017 Fysieke belasting Stephanie Jansen 22 november 2017 NEN Nederlands Normalisatie-instituut Opgericht in 1916 Onafhankelijke stichting Non-profit Netwerk van ca. 800 commissies & ca. 5000 leden Ontwikkelt,

Nadere informatie

Effectiveness of interventions to reduce workload in refuse collectors Kuijer, P.P.F.M.

Effectiveness of interventions to reduce workload in refuse collectors Kuijer, P.P.F.M. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Effectiveness of interventions to reduce workload in refuse collectors Kuijer, P.P.F.M. Link to publication Citation for published version (APA): Kuijer, P. P. F.

Nadere informatie

Lage rugpijn en werk:

Lage rugpijn en werk: Lage rugpijn en werk: oorzaken, preventie, ergonomie Veerle Hermans Dept.verantwoordelijke ergonomie, IDEWE Docent Ergonomie, VUB Referenties BelCoBack studie: een prospectieve studie naar werkgerelateerde

Nadere informatie

Beroepsziekten te lijf met de RI&E!

Beroepsziekten te lijf met de RI&E! Beroepsziekten te lijf met de RI&E! + Dr. Paul Kuijer, p.p.kuijer@amc.uva.nl Coronel Instituut voor Arbeid & Gezondheid, Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, Polikliniek Mens & Arbeid Beroepsziekte?

Nadere informatie

Revalidatie en preventie meer dan alleen spieren trainen. Lorenzo d Hont [ Master Sportfysiotherapeut]

Revalidatie en preventie meer dan alleen spieren trainen. Lorenzo d Hont [ Master Sportfysiotherapeut] Revalidatie en preventie meer dan alleen spieren trainen Lorenzo d Hont [ Master Sportfysiotherapeut] Patiënt X VKB-R 2014 30 tot 40 maal grotere kans op een VKB recidief Na 12 maanden ondervindt 28%

Nadere informatie

Inhoud -3. Veilig nek- en lichaamsgebruik met de STEP GHT

Inhoud -3. Veilig nek- en lichaamsgebruik met de STEP GHT Inhoud -3 Veilig nek- en lichaamsgebruik met de STEP GHT Naast Veilig Nekgedrag ook Veilig & Gezond & Gemakkelijk Bewegen met de STEP GewichtHeffersTechnieken GewichtHeffersTechnieken zijn: 1. Natuurlijk

Nadere informatie

GEZOND & DUURZAAM INZETBAAR JE BLIJFT VOORLICHTING RUGKLACHTEN DOOR LOPEN, STAAN EN LIGGEN MET DE STEP GEWICHTHEFFERSTECHNIEKEN

GEZOND & DUURZAAM INZETBAAR JE BLIJFT VOORLICHTING RUGKLACHTEN DOOR LOPEN, STAAN EN LIGGEN MET DE STEP GEWICHTHEFFERSTECHNIEKEN VOORLICHTING RUGKLACHTEN DOOR LOPEN, STAAN EN LIGGEN N S TE R K V E E T C E F E D R E P M E D K O H ALS DE SC R S M A L D IS Bij de staande houding is er bij een intacte schokdemper genoeg ruimte voor

Nadere informatie

ACT TO MOVE het belang van activatie

ACT TO MOVE het belang van activatie ACT TO MOVE het belang van activatie 1. INLEIDING Chronische pijn verandert je hele leven Zorgt voor verminderde activiteit & vermindering van zinvolle dag invulling Patiënten doorlopen vele onderzoeken

Nadere informatie

T llen met de rug of uit de benen?

T llen met de rug of uit de benen? T llen met de rug of uit de benen? De invloed van de tiltechniek op de fysieke belasting M.J.M. Hoozemanst, H.M. Toussaint2 Summary In this review-article the question is addressed whether lifting technique

Nadere informatie

Coretraining voor lopers. Core training voor lopers. Take Home

Coretraining voor lopers. Core training voor lopers. Take Home Coretraining voor lopers @jordivanzelst Core training voor lopers Jordi van Zelst Manueel Fysiotherapeut Performance Coach Sportgek 2 Take Home Messages Practice What You Preach Doseren is key let op belasting

Nadere informatie

BackPerfect versus Conventionele Groepsgewijze Rugscholen

BackPerfect versus Conventionele Groepsgewijze Rugscholen BackPerfect versus Conventionele Groepsgewijze Rugscholen B. en J.H. Bruggeman, R. Gruys, H.J. Kooke, R. V. Schüller, STEP Instructeurs INLEIDING Wij bespraken in FYSIO 2000 vol. 3, nr.2 uitvoerig een

Nadere informatie

RUGKLACHTEN VOORAL DOOR BUKKEN, TILLEN EN ZITTEN

RUGKLACHTEN VOORAL DOOR BUKKEN, TILLEN EN ZITTEN RUGKLACHTEN, GEMAKKELIJKE VERERGERING EN HERHALING RUGKLACHTEN VOORAL DOOR BUKKEN, TILLEN EN ZITTEN Onveilig bol ruggebruik is de boosdoener Als je je rug onveilig blijft gebruiken komen rugklachten gemakkelijk

Nadere informatie

Balans en stabiliteitstraining een brede kijk op motorlearning

Balans en stabiliteitstraining een brede kijk op motorlearning Balans en stabiliteitstraining een brede kijk op motorlearning Cursusprogramma Heerenveen Wij behouden ons het recht voor kleine wijzigingen aan te brengen in dit programma wanneer het leerproces dit vraagt.

Nadere informatie

Fysiotherapie Schiphol tel: 95108 E-mail: fysiospl@planet.nl. Door: M. Punte, MSc. November 2007. www.fysiotherapieschiphol.nl

Fysiotherapie Schiphol tel: 95108 E-mail: fysiospl@planet.nl. Door: M. Punte, MSc. November 2007. www.fysiotherapieschiphol.nl Door: M. Punte, MSc Fysiotherapie Schiphol November 2007 Inleiding Fysiotherapie Schiphol is een zelfstandig bedrijf. Dit voorstel is dan ook op initiatief van Fysiotherapie Schiphol zelf. Wat is P.F.T.

Nadere informatie

Stretching T. Mertens

Stretching T. Mertens Stretching T. Mertens Stretching??? Why? Pourquoi? How long? Long? When? Quand? How frequently? Frequent? Which muscles? Quels muscles? Do I prevent muscle soreness? Raideur? Do I get slower? Je deviens

Nadere informatie

Informatiebrochure.

Informatiebrochure. Informatiebrochure Rugpijn is niet vanzelfsprekend Volgens het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) heeft 1 op de 5 volwassenen last van terugkerende rugklachten. Dit zijn 2,6 miljoen mensen

Nadere informatie

25 jaar whiplash in Nederland

25 jaar whiplash in Nederland 25 jaar whiplash in Nederland Vanuit een fysiotherapeutisch perspectief Maarten Schmitt M.Sc 1 2 Fysiotherapeut & manueeltherapeut Hoofd van de Divisie Onderwijs Stichting Opleidingen Musculoskeletale

Nadere informatie

e-exercise bij knie en heup artrose

e-exercise bij knie en heup artrose e-exercise bij knie en heup artrose Ontwikkeling, evaluatie en implementatie Corelien Kloek (TiU, NIVEL, UMCU, HU) Daniël Bossen (HvA), Joost Dekker (VUmc), Dinny de Bakker (TiU, NIVEL), Cindy Veenhof

Nadere informatie

Relatie armbeweging en romp Onderzoek door Laura Peeters. Imelda de Groot, revalidatiearts Laura Peeters, technisch geneeskundige

Relatie armbeweging en romp Onderzoek door Laura Peeters. Imelda de Groot, revalidatiearts Laura Peeters, technisch geneeskundige Relatie armbeweging en romp Onderzoek door Laura Peeters Imelda de Groot, revalidatiearts Laura Peeters, technisch geneeskundige Armbewegingen en zitten Wat was er bekend? Laura HC Peeters, Imelda JM de

Nadere informatie

Fysio Bruggeman RUGKLACHTEN DOOR LOPEN, STAAN EN LIGGEN ALS DE SCHOKDEMPER DEFECT EN STERK VERSMALD IS

Fysio Bruggeman RUGKLACHTEN DOOR LOPEN, STAAN EN LIGGEN ALS DE SCHOKDEMPER DEFECT EN STERK VERSMALD IS Fysio Bruggeman RUGKLACHTEN DOOR LOPEN, STAAN EN LIGGEN ALS DE SCHOKDEMPER DEFECT EN STERK VERSMALD IS RUGKLACHTEN DOOR LOPEN, STAAN EN LIGGEN 1.1 ALS DE SCHOKDEMPER DEFECT EN STERK VERSMALD IS Bij de

Nadere informatie

Opleiding Orthopedische Manuele Therapie. 18 april 2013

Opleiding Orthopedische Manuele Therapie. 18 april 2013 Opleiding Orthopedische Manuele Therapie 18 april 2013 Opleiding Orthopedische Manuele Therapie Is Orthopedische Manuele Therapie nog Orthopedische Manuele Therapie? Zijn de huidige paradigma shifts wenselijk?

Nadere informatie

Minder lichamelijke belasting door opgehoogd metselen

Minder lichamelijke belasting door opgehoogd metselen TBV (januari 2003) 11:266 272 DOI 10.1007/BF03073924 ONDERZOEK Minder lichamelijke belasting door opgehoogd metselen P.A.J. Luijsterburg P.M. Bongers E.M.M. de Vroome Samenvatting In dit artikel worden

Nadere informatie

Auteur(s): H. Faber Titel: De belaste discus Jaargang: 14 Jaartal: 1996 Nummer: 1 Oorspronkelijke paginanummers: 42-53

Auteur(s): H. Faber Titel: De belaste discus Jaargang: 14 Jaartal: 1996 Nummer: 1 Oorspronkelijke paginanummers: 42-53 Auteur(s): H. Faber Titel: De belaste discus Jaargang: 14 Jaartal: 1996 Nummer: 1 Oorspronkelijke paginanummers: 42-53 Deze online uitgave mag, onder duidelijke bronvermelding, vrij gebruikt worden voor

Nadere informatie

Photovoice. Een visueel middel voor onderzoek (PAR) Ook een bruikbaar middel in. de ergotherapie?

Photovoice. Een visueel middel voor onderzoek (PAR) Ook een bruikbaar middel in. de ergotherapie? Photovoice Een visueel middel voor onderzoek (PAR) Ook een bruikbaar middel in de ergotherapie? Een voorbeeld. Ik maakte deze foto toen ik alleen een dagje naar zee ging. De dame op het dekentje deed mij

Nadere informatie

Common Mental Disorders Prediction of Sickness Absence Durations and Recurrences. Giny Norder NVAB kring Noord 14 april 2016

Common Mental Disorders Prediction of Sickness Absence Durations and Recurrences. Giny Norder NVAB kring Noord 14 april 2016 Common Mental Disorders Prediction of Sickness Absence Durations and Recurrences Giny Norder NVAB kring Noord 14 april 2016 Common Mental Disorders Prediction of Sickness Absence Durations and Recurrences

Nadere informatie

Programma Tijd Onderdeel Ontvangst Opening en ontwikkelingen bij Pensioenfonds Bakkers Veilig en gezond werken Pauze Pen

Programma Tijd Onderdeel Ontvangst Opening en ontwikkelingen bij Pensioenfonds Bakkers Veilig en gezond werken Pauze Pen Veilig en gezond naar pensioen 2 oktober 2018 Programma Tijd Onderdeel 13.00 Ontvangst 13.30 Opening en ontwikkelingen bij Pensioenfonds Bakkers 13.50 Veilig en gezond werken 15.30 Pauze 15.45 Pensioenkeuzes

Nadere informatie

DE GEWICHTHEFFERSTECHNIEKEN

DE GEWICHTHEFFERSTECHNIEKEN IJ 1 DE GEWICHTHEFFERSTECHNIEKEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK B. en J.H. Bruggeman, H. Kerkhoven, H. J. Kooke ST.E.P. Bewegingsconsulenten INLEIDING De gewichthefferstechnieken zijn een drietal basis bewegingsvormen

Nadere informatie

FYSIOTHERAPIE en het behandelen van patiënten met ASPECIFIEK LAGE RUGPIJN. September 2011, blok 6, Gerard Koel.

FYSIOTHERAPIE en het behandelen van patiënten met ASPECIFIEK LAGE RUGPIJN. September 2011, blok 6, Gerard Koel. FYSIOTHERAPIE en het behandelen van patiënten met ASPECIFIEK LAGE RUGPIJN. September 2011, blok 6, Gerard Koel. GRADED ACTIVITY & GRADUAL EXPOSURE. 1. Aanleiding / implicatie / modellen; respondente &

Nadere informatie

Zwaar werk lichter maken: een hele klus Preventie van beroepsziekten bij bewegingsapparaat en psyche

Zwaar werk lichter maken: een hele klus Preventie van beroepsziekten bij bewegingsapparaat en psyche Zwaar werk lichter maken: een hele klus Preventie van beroepsziekten bij bewegingsapparaat en psyche Dr Karen Nieuwenhuijsen Dr Paul Kuijer Coronel Instituut, Academisch Medisch Centrum Amsterdam Programma

Nadere informatie

01/11/2015. Shear test (antero-posterieure translatie) Scapula tractie (joint play) Clavicula translatie (ventro-dorsaal)

01/11/2015. Shear test (antero-posterieure translatie) Scapula tractie (joint play) Clavicula translatie (ventro-dorsaal) AC en SC artrose: hoe revalideer je deze kleine gewrichtjes 40 60 jaar Bovenhandse activiteiten (sport) (direct) Trauma Geassocieerde schoudergordelpathologie Vereecken Styn Lic. Kinesitherapie UZ-KUL

Nadere informatie

Veroudering van het houdings- en bewegingsapparaat en interventiemogelijkheden

Veroudering van het houdings- en bewegingsapparaat en interventiemogelijkheden Veroudering van het houdings- en bewegingsapparaat en interventiemogelijkheden scholing NVAB 18 april 2013 Remko Soer Centrum voor Revalidatie Wervelkolomcentrum Achtergrond Mensen worden steeds ouder

Nadere informatie

HET WERKEN met GEZONDHEIDSPROFIELEN in de MANUELE THERAPIE

HET WERKEN met GEZONDHEIDSPROFIELEN in de MANUELE THERAPIE HET WERKEN met GEZONDHEIDSPROFIELEN in de MANUELE THERAPIE Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Vrije Universiteit Brussel UMC St Radboud, Nijmegen NPi, Amersfoort 1 NVMT 4e LUSTRUM VAN HARTE PROFICIAT 2 WAAROM

Nadere informatie

Voorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel

Voorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel Voorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel Een onderzoek naar de invloed van cognitieve stijl, ziekte-inzicht, motivatie, IQ, opleiding,

Nadere informatie

Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten

Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten 5 april 2017 Sarcoïdose ontsporing afweersyteem ophoping afweercellen: granulomen overal in lichaam: longen, lymfesysteem, huid,

Nadere informatie

Gezondheidsklachten bij conservatorium studenten

Gezondheidsklachten bij conservatorium studenten Gezondheidsklachten bij conservatorium studenten de aanzet tot langdurig monitoren Suze Steemers, MSc Codarts Rotterdam/Erasmus MC 30-09-2017 aanleiding zware fysieke/mentale eisen relatief weinig studies

Nadere informatie

15-12-2010. Meten computergebruik. Lichamelijke belasting tijdens computerwerk. Vragenlijst of computer software

15-12-2010. Meten computergebruik. Lichamelijke belasting tijdens computerwerk. Vragenlijst of computer software Lichamelijke belasting van kantoormedewerkers Hoe te meten tijdens het dagelijkse werk? PRedicting Occupational biomechanics in OFfice workers Linda Eijckelhof Maaike Huysmans Birgitte Blatter Pete Johnson

Nadere informatie

POSTKLINISCH FYSIOTHERAPEUTISCH REVALIDATIEPROTOCOL NA OK (LUMBOSACRALE) DISCECTOMIE/LAMINECTOMIE

POSTKLINISCH FYSIOTHERAPEUTISCH REVALIDATIEPROTOCOL NA OK (LUMBOSACRALE) DISCECTOMIE/LAMINECTOMIE VERSIE JANUARI 2017 POSTKLINISCH FYSIOTHERAPEUTISCH REVALIDATIEPROTOCOL NA OK (LUMBOSACRALE) DISCECTOMIE/LAMINECTOMIE 1. Doel Het op eenduidige wijze uitvoering geven aan de postklinische fysiotherapeutische

Nadere informatie

COMPRESSIE- of TRACTIETHERAPIE bij ASPECIFIEKE NEKPIJN: WAT HELPT?

COMPRESSIE- of TRACTIETHERAPIE bij ASPECIFIEKE NEKPIJN: WAT HELPT? Paramedisch OnderzoekCentrum POC COMPRESSIE- of TRACTIETHERAPIE bij ASPECIFIEKE NEKPIJN: WAT HELPT? Prof.dr. Rob Oostendorp Ann Pattyn MSc Dr. Wendy Scholten-Peeters Prof.dr. William Duquet Fysiotherapie

Nadere informatie

T:+32(0)3 230 19 75 www.esdproducts.eu - info@esdproducts.eu F:+32(0)3 230 19 78

T:+32(0)3 230 19 75 www.esdproducts.eu - info@esdproducts.eu F:+32(0)3 230 19 78 Zit u wel goed? Beeldschermwerk kan nog veel gezonder In de huidige normen voor bureaustoelen worden richtlijnen gegeven m.b.t. de zithoogte, de zitdiepte enz. Tevens wordt een opsomming gemaakt van diverse

Nadere informatie

Technieken voor het verplaatsen van patiënten ter voorkoming van aandoeningen aan het bewegingsapparaat in de gezondheidszorg

Technieken voor het verplaatsen van patiënten ter voorkoming van aandoeningen aan het bewegingsapparaat in de gezondheidszorg 28 Technieken voor het verplaatsen van patiënten ter voorkoming van aandoeningen aan het Inleiding Arbeidsgerelateerde aandoeningen aan het bewegingsapparaat vormen een ernstig probleem onder ziekenhuispersoneel,

Nadere informatie

PARAMEDISCH CURSUSSEN & OPLEIDINGEN. Brochure

PARAMEDISCH CURSUSSEN & OPLEIDINGEN. Brochure 2018 PARAMEDISCH CURSUSSEN & OPLEIDINGEN LAGE RUGPIJN PAIN AND MOTOR INTERACTIONS Brochure OPLEIDINGSINSTITUUT CIVA B.V. Organisatie cursus Organiserende instelling CIVA B.V. Adresgegevens Rumpenerstraat

Nadere informatie

Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc

Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc Disclosure slide Companies No relations Research funding CZ Fonds Provincie Limburg Adelante epartment

Nadere informatie

Welke scores zijn voor een patiënt het belangrijkste?

Welke scores zijn voor een patiënt het belangrijkste? Welke scores zijn voor een patiënt het belangrijkste? Maarten de Wit 31 mei 2013 Lokatie Tilburg University Overzicht 1. Wat is het patiëntenperspectief? 2. Hoe krijg je als onderzoeker toegang tot de

Nadere informatie

Onderzoeksdesigns. Ellen Tromp, epidemioloog St Antonius ziekenhuis

Onderzoeksdesigns. Ellen Tromp, epidemioloog St Antonius ziekenhuis Onderzoeksdesigns Ellen Tromp, epidemioloog St Antonius ziekenhuis Inhoud Inleiding Wetenschappelijk bewijs Opdracht Verschillende onderzoekdesigns De drie componenten van evidence-based practice Wetenschappelijk

Nadere informatie

Downloaded from ijn.iums.ac.ir at 18:16 IRST on Monday September 23rd 2019

Downloaded from ijn.iums.ac.ir at 18:16 IRST on Monday September 23rd 2019 :.. : :. :. :. : (/) (-/).. : ( )... .( Cunningham) Walker,Jolly) ().( Bhabra :. Herman, ).( Davis Benfield Wilson,Katz.( )... ().. Krous..( )..( ).,Gant,Cunningham Hauth,Gilstrap ) ( Wenstrom,Leveno,Passchier,Vingerhoets,Paarberg

Nadere informatie

PARAMEDISCH CURSUSSEN & OPLEIDINGEN. Brochure

PARAMEDISCH CURSUSSEN & OPLEIDINGEN. Brochure 2018 PARAMEDISCH CURSUSSEN & OPLEIDINGEN LAGE RUGPIJN PAIN AND MOTOR INTERACTIONS Brochure OPLEIDINGSINSTITUUT CIVA B.V. Organisatie cursus Organiserende instelling CIVA B.V. Adresgegevens Rumpenerstraat

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra

Nadere informatie

Marian Heyvaert - 3 de licentie orthopedagogiek 1

Marian Heyvaert - 3 de licentie orthopedagogiek 1 TILLBELLEI ID Personen met ernstige meervoudige beperkingen kunnen zich niet altijd zelf verplaatsen. Het behoort tot de taak van hulpverleners hen hierbij te helpen. Hulpverleners die dit regelmatig doen,

Nadere informatie

Mindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht

Mindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht Mindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht Flip Kolthoff, psychiater Radboud Universitair Centrum voor Mindfulness, GGZ Noord-Holland-Noord Flip Kolthoff, VUmc, 20-01-2012 1 Inleiding Flip Kolthoff,

Nadere informatie

Workshop Pijneducatie- IBS congres. Janke Oosterhaven, Promovendus PREPGO studie

Workshop Pijneducatie- IBS congres. Janke Oosterhaven, Promovendus PREPGO studie Workshop Pijneducatie- IBS congres Janke Oosterhaven, Promovendus PREPGO studie Opzet Workshop 1. Doel Workshop 2. Beweeginterventie Chronische pijn- Pijneducatie 3. Gezondheidsvaardigheden 4. Pijneducatie

Nadere informatie

Evidence based medicine proof oefentherapie voor lage rugpijn Prof. Dr. Ulrike Van Daele Vakgroep Movant opleiding Revaki

Evidence based medicine proof oefentherapie voor lage rugpijn Prof. Dr. Ulrike Van Daele Vakgroep Movant opleiding Revaki 24 oktober 2015 Evidence based medicine proof oefentherapie voor lage rugpijn Prof. Dr. Ulrike Van Daele Vakgroep Movant opleiding Revaki 2 Lifetime prevalentie LRP: 84% Prevalentie chronische LRP: 23%

Nadere informatie

Evidence please! 27 juni 2013. Michiel Reneman REHABILITATION MEDICINE / CENTER FOR REHABILITATION

Evidence please! 27 juni 2013. Michiel Reneman REHABILITATION MEDICINE / CENTER FOR REHABILITATION Evidence please! 27 juni 2013 Michiel Reneman REHABILITATION MEDICINE / CENTER FOR REHABILITATION Evidence please! 1. EBP 2. Hulpmiddelen en voorzieningen 3. Aanpassingen 4. Waarom? EBP: Extremely Boring

Nadere informatie

Energieverdeling & coaching

Energieverdeling & coaching Energieverdeling & coaching Jantina Kroese, MSc/ Ergotherapeut Ruth Kuiper, maatschappelijk werk nov 2017 Indeling Verwachtingen Brainstorm Theorie Interventies maatschappelijk werk en ergotherapie Meetinstrumenten

Nadere informatie

Dental Experience Special

Dental Experience Special Dental Experience Special ERGONOMIE academy Maak van gezond werken een routine Marleen Diemel, ergonomisch adviseur voor Dental Union en bedrijfsfysiotherapeut bij Ergo Exam www.dentalunion.nl Beleef het

Nadere informatie

FIT en GEZOND op het WERK

FIT en GEZOND op het WERK FIT en GEZOND op het WERK Katrien Bruyninx Prevent Lummen 18 september 2013 Prevent Prevent-Factory A solutions provider Tailor made support of companies and organisations Prevent-Academy Training centre

Nadere informatie

Work as a clinical outcome

Work as a clinical outcome Target@Work Work as a clinical outcome Fit for Work Checklists Employee / pa;ent Werknemer - checklist Blijf zoveel als mogelijk aan het werk Wees op het werk functioneel open over uw aandoening: - Focus

Nadere informatie

Hou je rug en nek gezond! Oefeningen om rug-, buik-, en nekspieren in goede conditie te houden

Hou je rug en nek gezond! Oefeningen om rug-, buik-, en nekspieren in goede conditie te houden WN Hou je rug en nek gezond! Oefeningen om rug-, buik-, en nekspieren in goede conditie te houden Oefeningen voor rug-, buik- en beenspieren Tillen, dragen, duwen en trekken van lasten is belastend voor

Nadere informatie

Paramedisch OnderzoekCentrum

Paramedisch OnderzoekCentrum Manueeltherapeutische classificaties voor lage-rugpijn: uitdaging voor de toekomst. Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Prof.dr. Janusz Bromboszcz Opbouw Relevantie van classificaties voor MT Profielen KNGF-richtlijn

Nadere informatie

Multiple Sclerose (fysiotherapeutische behandeling)

Multiple Sclerose (fysiotherapeutische behandeling) Multiple Sclerose (fysiotherapeutische behandeling) Remco Muller MNR, Fysiotherapeut Lid MS Zorgnet RMC Groot Klimmendaal Expertisecentrum voor volwassenen Inhoud Inleiding Evidence based practise Fysiotherapeutisch

Nadere informatie

Ademhalingsfunctie: tussen proefschrift en richtlijn? Karin Postma

Ademhalingsfunctie: tussen proefschrift en richtlijn? Karin Postma Ademhalingsfunctie: tussen proefschrift en richtlijn? Karin Postma fysiotherapeut en onderzoeker Rijndam revalidatie & Erasmus MC te Rotterdam tussen proefschrift en richtlijn? Promotor: Prof.dr. H.J.

Nadere informatie

PARAMEDISCH CURSUSSEN & OPLEIDINGEN. Klinisch redeneren bij mensen met nekpijn, State of the Art. Brochure

PARAMEDISCH CURSUSSEN & OPLEIDINGEN. Klinisch redeneren bij mensen met nekpijn, State of the Art. Brochure 2017 PARAMEDISCH CURSUSSEN & OPLEIDINGEN Klinisch redeneren bij mensen met nekpijn, State of the Art Brochure OPLEIDINGSINSTITUUT CIVA B.V. Organisatie cursus Organiserende instelling CIVA B.V. Adresgegevens

Nadere informatie

7. Tillen en Dragen. Tillen en Dragen. Fysieke belasting. Het arbothemablad Tillen en Dragen is onderdeel van de Arbocatalogus Tuincentra.

7. Tillen en Dragen. Tillen en Dragen. Fysieke belasting. Het arbothemablad Tillen en Dragen is onderdeel van de Arbocatalogus Tuincentra. Het arbothemablad is onderdeel van de Arbocatalogus Tuincentra. Het is bedoeld voor werkgevers en medewerkers om te voldoen aan de verplichtingen uit de Arbo-wet. Het arbothemablad geeft oplossingen voor

Nadere informatie

Acute Low Back Pain Screenings Questionnaire (ALBPSQ)

Acute Low Back Pain Screenings Questionnaire (ALBPSQ) Acute Low Back Pain Screenings Questionnaire (ALBPSQ) S.J. Linton en K. Halldén, 1996 Instructie DOEL(GROEP): Prognostische en inventariserende vragenlijst De Acute Low Back Pain Screening Questionnaire

Nadere informatie

Ergo dynamisch zitten door specifieke ergonomische krukken

Ergo dynamisch zitten door specifieke ergonomische krukken Ergo dynamisch zitten door specifieke ergonomische krukken Willem van Veghel (Student Bewegingswetenschappen) Abstract INLEIDING: Meer dan de helft van de Nederlanders heeft werk-gerelateerde lage rugklachten,

Nadere informatie

Roland Disability Questionnaire

Roland Disability Questionnaire Roland 1983 Nederlandse vertaling G.J. van der Heijden 1991 Naampatiënt...Datum:. Uw rugklachten kunnen u belemmeren bij uw normale dagelijkse bezigheden. Deze vragenlijst bevat een aantal zinnen waarmee

Nadere informatie

De Spit Gids. 20 januari. De Gids naar een snel herstel van Spit!

De Spit Gids. 20 januari. De Gids naar een snel herstel van Spit! De Spit Gids 20 januari 2015 Spit is de meest voorkomende klacht in het bewegend functioneren. Dit boek over spit geeft je alle basis informatie met betrekking tot wat het inhoud, hoe lang het normaal

Nadere informatie

Ergotherapeutische Energiemanagement interventies en de effecten op vermoeidheid

Ergotherapeutische Energiemanagement interventies en de effecten op vermoeidheid Ergotherapeutische Energiemanagement interventies en de effecten op vermoeidheid Resultaten van een systematisch review en een toepassing voor de praktijk Lyan Blikman, MSc. Bewegingswetenschapper PhD

Nadere informatie

Checklist ter voorkoming van aandoeningen aan de onderste ledematen

Checklist ter voorkoming van aandoeningen aan de onderste ledematen 42 Checklist ter voorkoming van aandoeningen aan de onderste ledematen Deel A: inleiding Arbeidsgerelateerde aandoeningen aan de onderste ledematen zijn beschadigingen van lichaamsstructuren, zoals pezen,

Nadere informatie

Opleiding tot Ergocoach Zorg

Opleiding tot Ergocoach Zorg Opleiding tot Ergocoach Zorg In de 6-daagse (=12 dagdelen) opleiding tot Ergocoach Zorg worden de kennis en vaardigheden aangereikt om teams op de werkplek te kunnen coachen op een ergonomische én haptonomische

Nadere informatie

Acute Low Back Pain Screening Questionnaire (ALBPSQ) S.J. Linton & K. Halldén (1996)

Acute Low Back Pain Screening Questionnaire (ALBPSQ) S.J. Linton & K. Halldén (1996) Acute Low Back Pain Screening Questionnaire (ALBPSQ) S.J. Linton & K. Halldén (1996) DOEL(GROEP): Inventariserende vragenlijst De Acute Low Back Pain Screening Questionnaire (ALBPSQ) is een biopsychosociaal

Nadere informatie

Waar moet het heen? Wat is het doel? What works? (Andrews & Bonta, 2010) What works? Hoe kunnen we het risico per individu bepalen?

Waar moet het heen? Wat is het doel? What works? (Andrews & Bonta, 2010) What works? Hoe kunnen we het risico per individu bepalen? Waar moet het heen? Wat is het doel? Wineke Smid wsmid@hoevenkliniek.nl VFS Symposium, Utrecht, Nederland, 22-01-2014 Het terugbrengen van het aantal slachtoffers! What works? What works? (Andrews & Bonta,

Nadere informatie

Krachtoefeningen bij hartrevalidatie

Krachtoefeningen bij hartrevalidatie Paramedische ziekenhuiszorg - fysiotherapie Krachtoefeningen bij hartrevalidatie U krijgt deze folder omdat we u willen helpen bij het lichamelijke herstel van de gevolgen van uw hartaandoening. Daarnaast

Nadere informatie