Handleiding niveau D. week september 2016 handleiding niveau D. pagina 1 van 6 pagina 1 van 6

Transcriptie

1 Handleiding niveau D Voor elke leerling: Onderwerp: Schiphol 100 jaar Strategie: samenvatten Leerdoelen waaraan in deze les aandacht wordt besteed: Uit het referentiekader taal, domein lezen van zakelijke teksten: het leggen van relaties tussen tekstuele informatie en meer algemene kennis [2F] het duiden van de bedoeling van tekstgedeeltes en/of specifieke formuleringen [2F] het herkennen van letterlijk en figuurlijk taalgebruik [2F] het onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken [2F] het beknopt samenvatten van de tekst (voor anderen) [3F] het opdelen van de tekst in betekenisvolle eenheden [3F] Clibniveau: 8+ Opdracht 1 Zonder hulp: een samenvatting maken Opdracht 1 Met hulp: een samenvatting maken met behulp van een tekstschema Opdracht 2: woordenschat Opdracht 3: De diepte in Opdracht 4 (extra opdracht): Een brief schrijven aan staatssecretaris Sharon Dijksma van Infrastructuur en Milieu. Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van Schiphol is ook een tentoonstelling ingericht. Eventueel kun u met de leerlingen een korte reportage (2:34 min) van de NOS hierover bekijken: Woorden uit de basisteksten op NieuwsbegripXL: toenmalig verweven bedenkelijk de faciliteit Improviseren revolutionair verwerken de prioriteit de constante factor stabiel het predicaat in het duister tasten verpachten roemrucht de geestelijk vader de gemoederen bezig houden ontstemd zijn over pionieren grimmig het leeuwendeel de tekst van deze week: Van vliegweide tot AirportCity de bijbehorende opdrachten Indien nodig: het stappenplan met woordhulp op niveau D (te vinden op de website bij Download & print, tabblad Stappenplannen). kopie van het antwoordenblad (achteraan deze handleiding) Groepen: deel de leerlingen in drie groepen in, op basis van de resultaten van bijvoorbeeld de laatst afgenomen strategietoets en/of TIAT-toets, of een methodeonafhankelijke toets (zoals Diataal of Cito Vas). Groep I: leerlingen die meer ondersteuning nodig hebben Groep II: leerlingen die minder ondersteuning nodig hebben Groep III: leerlingen die zelfstandig aan de slag kunnen Eventueel werkt u met twee groepen. Volg dan de uitwerking voor de groepjes I (meer ondersteuning) en III (zelfstandig aan de slag). NB: per strategie kan de groepssamenstelling verschillen. Opdrachten: alle leerlingen maken opdracht 1 (variant Zonder hulp of Met hulp). Maak een keuze uit de opdrachten 2, 3 en 4. Lesopbouw Introductie (Groepjes I, II en III) - Zelfstandig aan de slag (Groepjes III) - Centraal modelen* (Groepjes I en II) - Aan de slag (Groepjes II) - Extra instructie (Groepjes I) Centrale afronding (Groepjes I, II en III) Centraal modelen volgens SCHIJF: Strategie: stel u op als leesexpert. Benoem welke leesstrategie u gebruikt. Vertel waarom die strategie u als lezer gaat helpen bij het begrijpen van de tekst. Concreet maken van de aanpak: leg vooraf duidelijk uit wat de stappen van de strategie zijn en model deze vervolgens. pagina 1 van 6 pagina 1 van 6

2 tijdens feedbackrondes zijn geïnventariseerd, wat betreft Hoe doe ik het?: nodig leerlingen uit goed te luisteren zodat zij het na kunnen doen voor de groep. Ik doe voor: model een stukje van de tekst. Leg uit dat u tijdens het lezen allerlei gedachtes heeft en dat u nu laat horen wat er in uw hoofd gebeurt. Jij doet het na: laat daarna één of twee leerlingen uw voorbeeld voor de klas nadoen. Feedback: Geef feedback op wat de leerling bij het modelen heeft laten zien. Tijdens de les/ Introductie: Groepjes I, II en II: bespreek klassikaal wat de tekst gaat vertellen over het onderwerp. Zelfstandig aan de slag: Groepjes III: tekst actief lezen per stukje met gebruikmaking van modelen, de tekens van actief lezen bij de tekst plaatsen. Na elk stukje bespreken de leerlingen wat ze hebben aangestreept of opgeschreven. Ook bespreken ze of ze snappen wat er staat en vatten ze het stukje tekst kort samen. Zonodig herlezen ze het stukje tekst. De leerlingen maken vervolgens opdracht 1 (variant Zonder hulp), en een keuze uit de opdrachten 2, 3 en 4. de inhoud en het samenwerken. Stel enkele vragen om vast te stellen of de leerlingen de tekst hebben begrepen. Debatteren Wilt u uw leerlingen laten debatteren naar aanleiding van dit onderwerp? Enkele stellingen bij dit onderwerp zijn: 1 Vliegen moet twee keer zo duur worden om dier, milieu en mens te sparen. 2 Het ontstaan en de ontwikkeling van Schiphol moet een verplicht onderdeel worden van de lessen wereldoriëntatie. 3 Schiphol moet flink kunnen uitbreiden om Nederland weer rijk en belangrijk te maken. Kijk op bij Nieuws voor een handleiding voor het debatteren. Centraal modelen: Groepjes I en II: terugblik op en uitleg van de strategie, centraal modelen volgens SCHIJF. Aan de slag: Groepjes II gaan dan zelfstandig verder en maken Opdracht 1 (variant Met hulp) en een keuze uit de opdrachten 2, 3 en 4. Extra instructie: Groepjes I doen hetzelfde als Groepjes II bij Aan de slag, maar dan samen met de docent. Zij krijgen zonodig extra instructie rondom de strategie. Centrale afronding: Groepjes I, II en II: bespreken van de problemen die pagina 2 van 6 pagina 2 van 6

3 Voorbeeldantwoorden: tekstdeel deelonderwerp belangrijkste info in trefwoorden r r r r r geschiedenis landt eerste vliegtuig op Schiphol - tijdens WOII Fliegerhorst 561 en gebombardeerd - wordt nog steeds uitgebreid Schiphol als attractiepark - in de beginjaren vliegen alleen voor jetset - dagjesmensen kopen een kaartje om Schiphol te bekijken, inclusief winkels en restaurants dieren op Schiphol - in en rondom Schiphol zijn dieren te vinden - dieren worden via Schiphol vervoerd (legaal en illegaal) - ganzen rondom Schiphol veroorzaken overlast en mogen sinds 2013 vergast worden. Daar is protest tegen. klachten - de eerste klachten gingen over de militairen die op Schiphol kwamen en achter de meisjes aan gingen - later gingen de protesten vooral over de geluidsoverlast drugs - Schiphol is een transportknooppunt - Illegale drugshandel - Vroeger hasj en wiet - Tegenwoordig cocaïne - Bodyscans en 100% controlevluchten tegen bolletjesslikkers pagina 3 van 6 pagina 3 van 6

4 Voorbeeldsamenvatting: Van vliegweide tot AirportCity Geschiedenis Schiphol bestaat 100 jaar. In 1916 landde het eerste vliegtuig op Schiphol. In de loop der jaren breidde het vliegveld zich steeds verder uit en ook tijdens de Tweede Wereldoorlog was het vliegveld in gebruik. Ook voor de toekomst zijn er plannen voor uitbreiding. Schiphol als attractiepark In de beginjaren van Schiphol is vliegen nog echt iets voor de jetset. De gewone man komt als dagjesmens de luchthaven bezoeken. Deze mensen kopen een kaartje om het vliegveld en het restaurant en de winkels aldaar te bezichtigen. Dieren op Schiphol In en rondom Schiphol zijn veel dieren te vinden. Via Schiphol worden veel dieren, illegaal en legaal, vervoerd. De ganzen rondom Schiphol veroorzaken tegenwoordig veel overlast. Daarom mogen ze sinds 2013 vergast worden. Dierenliefhebbers zijn het daar niet mee eens. Klachten Zolang Schiphol bestaat klagen mensen erover. In de beginjaren werd er vooral geklaagd over de militairen die op Schiphol kwamen en die achter de meisjes aan zouden gaan. Later gingen de protesten vooral over geluidsoverlast. Ook tegenwoordig gaan de klachten daar nog over. Drugs Omdat Schiphol een transportknooppunt is, krijgt het ook te maken met illegale drugshandel. Vroeger ging dat om smokkel van hasj en wiet, tegenwoordig wordt er vooral cocaïne gesmokkeld. Met behulp van bodyscans en 100% controlevluchten probeert Schiphol drugssmokkel door bolletjesslikkers tegen te gaan. (209 woorden) Woord het predicaat (r. 6) verpachten (r. 9) in het duister tasten (r. 13) reppen (r. 14) resten (r. 19) de geestelijk vader Betekenis de eervolle benaming verhuren (van land of landbouwgrond) er niets over weten (omdat men te weinig gegevens heeft) erover praten overblijven de bedenker van iets of iemand (bijvoorbeeld van een bedrijf, pagina 4 van 6 pagina 4 van 6

5 (r. 25) de jetset (r. 47) afgebakend (r. 58) de schlemiel (r. 65) de gemoederen bezighouden (r. 65) foerageren (r. 69) het leeuwendeel (r. 93) de tendens (r. 96) een product of personages in films en boeken) de elite begrensd de pechvogel, sukkel een belangrijk onderwerp van gesprek zijn op zoek zijn naar voedsel het grootste gedeelte richting waarin iets zich ontwikkelt stuk land waar je hout (scip) kon halen (hol) 2. graf van schepen (schepen strandden destijds in het Haarlemmermeer) 2. Er liggen nog steeds veel oude bommen in de grond rondom Schiphol. Als de luchthaven verder uitbreidt, moet er onderzocht worden of er in dat deel geen bommen in de grond liggen. 3. Vliegtuigen stijgen op op de termiek. Die hangt af van de windrichting, die telkens kan veranderen. 4. Met het vestigingsklimaat in Nederland worden de redenen bedoeld waarom een bedrijf zich in Nederland wil vestigen. 5. Batavia heet tegenwoordig Jakarta. 6. De ganzen kunnen in de motoren van de vliegtuigen terechtkomen. Hierdoor kunnen de motoren stukgaan of in brand vliegen. In het ergste geval kan een vliegtuig hierdoor neerstorten. 7. In de Bijbel wordt in het Oude Testament gesproken over de zeven plagen die God in Egypte zou hebben veroorzaakt, omdat de farao het volk van Israël niet toestond om Egypte te verlaten. 8. a. Bolletjesslikkers zijn drugsmokkelaars die kleine hoeveelheden drugs als bolletje verpakken, om die bolletjes vervolgens door te slikken en via de stoelgang weer naar buiten te laten komen. b. - door middel van bodyscans, waarmee ze bolletjesslikkers veel sneller op kunnen sporen - door middel van 100% controlevluchten, waarmee ze bolletjesslikkers willen afschrikken september 1916: eerste vliegtuig landt op Schiphol 1921: eerste restaurant wordt geopend 1924: er komt een einde aan het inzetten van schapen voor het korthouden van de landingsbanen Eind jaren 20: eerste winkels worden geopend : bezetting door nazi-duitsland onder de naam Fliegerhorst : bombardement van geallieerden op Fliegerhorst 561 pagina 5 van 6 pagina 5 van 6

6 1952: hotel voor vliegende dieren wordt geopend 1957: eerste taxfree winkels worden geopend 1961: ministerie van Verkeer en Waterstaat besluit de Adviescommissie Geluidhinder Vliegtuigen op te richten 1967: gele bewegwijzering wordt ingevoerd Jaren 70: de Lastige Zwanenburgers onderwerpen de luchthaven aan zeven plagen 1994: Milieudefensie protesteert tegen de Polderbaan en plant het Bulderbos 2013: ganzen rondom Schiphol mogen vergast worden pagina 6 van 6 pagina 6 van 6