Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking"

Transcriptie

1 Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking 6 augustus 2008, uur Vraag 1. (1.5 punten) Gegeven het binaire beeld Components (figuur 1). De componenten in dit beeld moeten automatisch gesegmenteerd worden met behulp van binaire morphologische operaties. Het resultaatbeeld moet een gelabeld beeld zijn, met de klassen: Weerstanden: 1 Keramische schijfcondensatoren: 2 Electrolytisce condensatoren: 3 Transistoren: 4 Vermogenstransistoren: 5 Hoe zou u dit aanpakken? Geef uw oplossing bij voorkeur weer in (pseudo) Mathematica / Matlab code. Figuur 1 1

2 Vraag 2. (1.5 punten) We moeten een algoritme definiëren, dat in staat is om automatisch een bepaald type beelden te segmenteren. Gegeven is dat er slechts één voorgrondobject is, naast natuurlijk de achtergrond. We nemen willekeurig vier van dit soort beelden en genereren hun histogram. Die histogrammen zien er uit als in figuur 2. Figuur 2 Welke methode zou u gebruiken om deze beelden te segmenteren. Motiveer waarom u denkt dat deze methode goed zal werken. Wees zo specifiek mogelijk. b. Geef stap voor stap aan hoe de methode toegepast zou moeten worden. Vraag 3. (1.5 punten) Om de resolutie van figuur 3(a) met een factor twaalf (12) te verkleinen nemen we elke 12 e pixel. Hierbij is de verwachting dat we een beeld krijgen dat er uitziet als figuur 3(b), welke het 12-voud verkleinde beeld in figuur 3(a) een aantal keren herhaald naast en boven zichzelf laat zien. Echter, we krijgen in werkelijkheid een beeld dat er uitziet als figuur 3(c), met duidelijke artefacten. Hoe heet het verschijnsel dat is opgetreden in figuur 3(c)? b. 1. Wat zijn de karakteristieken van het Fourier domein van het figuur 3(c)? U kunt een benadering tekenen van de verschijning in het Fourier domein. 2. Leg uit waarom dit verschijnsel optreedt. 1. Wat kan men doen om dit verschijnsel te vermijden, en dientengevolge een beeld te verkrijgen dat meer lijkt op figuur 3(b)? 2. Wat zijn de karakteristieken van het Fourier domein van figuur 3(b)? 2

3 (a) (b) Figuur 3 (c) Vraag 4. (1.5 punten) Gegeven het beeld hieronder (figuur 4). De waarden in het beeld representeren de lokale gradient magnitude van een ander beeld I. Figuur 4 Welk algoritme zou u gebruiken om het 8-connected pad te vinden tussen start en eind, dat tevens de randen ( edges ) in het oorspronkelijke beeld I volgt? 3

4 b. Leg uit hoe het algoritme stap voor stap werkt, en definieer/benoem de onderdelen die specifiek zijn voor het probleem dat we hier moeten oplossen. Hoe ziet het 8-connected pad eruit? Teken hoe het verkregen kan worden op bijgaande figuur 5. Vraag 5. (1.5 punten) Figuur 5 We hebben een 1D gesample-de functie, die er uitziet als in figuur 6. Figuur 6 We willen de waarden schatten van f(5, 7) en f(8, 6) in de originele functie. Gebruik twee verschillende interpolatiemethodes om de waarden van f(5, 7) en f(8, 6) te schatten. 4

5 b. Als we gebruik zouden maken van interpolatie-kernels, hoe zouden deze er dan uitzien? En hoe kunnen deze worden toegepast? Hoe gedragen deze kernels zich in het Fourier domein? Vraag 6. (1 punt) Voor de segmentatie van een celkern in een fluorescentiebeeld (figuur 7(a) links), gebruiken we de watershed -methode. Als eerste berekenen we de gradient magnitude van het beeld (figuur 7(a) midden) en vervolgens passen we het watershed -alogritme toe. Hierbij krijgen we te veel verschillende gesegmenteerde regio s (figuur 7(a) rechts). (a) (b) Figuur 7 Waarom levert deze methode te veel segmenten op? b. Wat kan men doen aan de methode om deze beperking op te heffen, en de segmentatie te krijgen zoals te zien is in figuur 7(b)? 5

6 Vraag 7. (1.5 punten) Hieronder in figuur 8(a) zie je een MR-beeld van een korte-as doorsnede van het linker ventrikel van het hart. De witte cirkels markeren de buiten- en binnenkant van de hartspier. Alvorens het beeld te acquireren is een speciale codering toegepast, genaamd SPAMM of tagging, die ervoor zorgt dat een lijnenpatroon verschijnt. Dit lijnenpatroon beweegt mee met het hart, omdat het een intrinsieke eigenschap van het hartweefsel is geworden, voor een beperkte duur. Dit wordt gebruikt om de beweging van het linker ventrikel beter te kunnen meten met beeldverwerking. In figuur 8(a) ziet u het patroon direct nadat het is aangebracht. Het heeft nog rechte lijnen, en is ook in de blood pool in het midden van het beeld te zien. Echter, na enige tijd verdwijnt het patroon uit de blood pool, omdat de magnetische codering gewoon weggespoeld wordt met het bloed (zie figuur 8(d)). Tevens vervaagt het patroon in de tijd door het verval van de magnetisatie (met tijd-constante T 1 ). Dit is een probleem voor de beeldverwerking, en daar willen we wat aan doen. Dat gebeurt in het Fourier domein. F F 1 (a) (b) (c) F F 1 (d) (e) (f) (g) Figuur 8 Beschrijf hoe de Fourier Transformatie (FT) van het beeld in figuur 8(a) eruit zal zien. Bedenk hierbij dat deze FT complex kan zijn. 6

7 b. Beschrijf hoe en waarom de FT van figuur 8(d) (dit is de figuur die in 8(e) moet staan) anders is, dan die van figuur 8(a). Als u geen antwoord op vraag (a) hierboven heeft gegeven, of er niet zeker van bent, gebruik dan figuur 8(g) als FT van figuur 8(a). Ga er dan van uit dat de figuur in 8(g) een representatie van zowel het reële als het imaginaire deel is. Negeer daarbij de witte cirkel om de meest rechtse piek. Als stap in de bovengenoemde methode om met het vervagen van het patroon te kunnen omgaan, wordt in het Fourier domein een gebied gefilterd. Dit is het gebied binnen de witte cirkel in figuur 8(b) (of figuur 8(g)). Alles binnen de cirkel wordt behouden, en alles erbuiten wordt verwijderd, q. op nul gesteld. Hierna wordt via de inverse Fourier Transformatie het beeld teruggetransformeerd naar het spatiële domein. In figuur 8(c) (dit is een bewerking van het inverse Fourier getransformeerde beeld uit figuur 8(b), niet de inverse Fourier getransformeerde zelf!) is te zien dat zo het lijnenpatroon behouden is. Hoe is het resulterende beeld (figuur 8(f)) nu anders dan in figuur 8(a)? d. En hoe is het resulterende beeld nu anders dan in figuur 8(d)? e. Waarom wordt hier de meest rechtse piek behouden, en niet bijvoorbeeld de middelste of meest linkse piek, of meerdere pieken? f. In de MR-scanner kan ook een zogenaamd grid-tagging -patroon worden aangelegd. Dan worden zowel lijnen in horizontale richting als in verticale richting aangelegd, en wel tegelijk. Een simulatie hiervan is te zien in figuur 9. Dit beeld is verkregen door een horizontaal tagging-beeld met een verticaal tagging-beeld te vermenigvuldigen. Hoe ziet de Fourier Transformatie van dit beeld eruit? Het beschrijven (en eventueel tekenen) van de absolute waarde van de FT is voldoende. Leg uit hoe u aan uw antwoord komt. Figuur 9 Succes! 7

Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking

Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking 6 augustus 2008, 14.00-17.00 uur Vraag 1. (1.5 punten) Gegeven het binaire beeld Components (figuur 1). De componenten in dit beeld moeten automatisch gesegmenteerd

Nadere informatie

Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking. 24 juni 2011, uur

Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking. 24 juni 2011, uur Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking 24 juni 2011, 14.00-17.00 uur 1 Algemeen: Maak opgave 4 op een apart vel, en de overige opgaven op een andere set vellen. Alle vragen tellen even zwaar mee in het

Nadere informatie

Tentamen 8D040/41 - Basis beeldverwerking. 25 juni 2010, uur

Tentamen 8D040/41 - Basis beeldverwerking. 25 juni 2010, uur Tentamen 8D040/41 - Basis beeldverwerking 25 juni 2010, 14.00-17.00 uur 1 Algemeen: Maak opgave 1 op een apart vel, en de overige opgaven op een andere set vellen. Alle vragen tellen even zwaar mee in

Nadere informatie

Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking. 24 juni 2011, 14.00-17.00 uur

Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking. 24 juni 2011, 14.00-17.00 uur Tentamen 8D040 - Basis beeldverwerking 24 juni 2011, 14.00-17.00 uur 1 Algemeen: Maak opgave 4 op een apart vel, en de overige opgaven op een andere set vellen. Alle vragen tellen even zwaar mee in het

Nadere informatie

Tentamen Beeldverwerking TI2716-B Woensdag 28 januari 2015 14.00-17.00

Tentamen Beeldverwerking TI2716-B Woensdag 28 januari 2015 14.00-17.00 Tentamen Beeldverwerking TI2716-B Woensdag 28 januari 2015 14.00-17.00 De 2D Gaussische fimctie e-' = 037 e'^ =0.14 e"'' = 0.082 e-' =0.018 deze toets bestaat uit 4 opgaven en 8 pagina's Opgave 1 en 2

Nadere informatie

Vak naam : Beeldbewerking Docent : Lb Vak code : BBW1N1 Datum : Klas : NH43 Tijd : uur Aantal bladzijden : 2 Lok : T40

Vak naam : Beeldbewerking Docent : Lb Vak code : BBW1N1 Datum : Klas : NH43 Tijd : uur Aantal bladzijden : 2 Lok : T40 Vak naam : Beeldbewerking Docent : Lb Vak code : BBW1N1 Datum : 04-01-2000 Klas : NH43 Tijd : 15.05 uur Aantal bladzijden : 2 Lok : T40 Bij dit tentamen is het toegestaan gebruik te maken van dictaten,

Nadere informatie

Hertentamen 8D040 - Basis beeldverwerking

Hertentamen 8D040 - Basis beeldverwerking Hertentamen 8D040 - Basis beeldverwerking 6 augustus 203, 4:00-7:00 Opmerkingen: Maak elke opgave op een apart vel. Antwoord op vraag 4 mag gewoon in het Nederlands. Een gewone rekenmachine is toegestaan.

Nadere informatie

Practicum complexe stromen

Practicum complexe stromen Practicum complexe stromen Experiment 1a: Een blokspanning over een condensator en een spoel De opstelling is al voor je klaargezet. Controleer of de frequentie ongeveer op 500 Hz staat. De vorm van het

Nadere informatie

Oefeningenles beeldverwerking

Oefeningenles beeldverwerking Oefeningenles beeldverwerking Histogram Wat is een histogram hoe kunnen we een histogram opstellen? Welke afbeelding hoort bij welk histogram? Waarom? Een histogram geeft voor elke grijswaarde het aantal

Nadere informatie

Uitwerkingen tentamen 8C080 - april 2011

Uitwerkingen tentamen 8C080 - april 2011 Uitwerkingen tentamen 8C8 - april 211 Opgave 1. Mutual information Gegeven zijn twee 3D datasets van dezelfde patient, nl. een CT scan en een MRI scan van het hoofd. Grid im1 RandomInteger 1, 4, 5, 5,

Nadere informatie

mailgroep photoshop Copyright Lesje: Stel je eigen kamer samen -

mailgroep photoshop Copyright Lesje: Stel je eigen kamer samen - Lesje: Stel je eigen kamer samen - http://www2.hku.nl/~fotoshop/img-tutorial5 In deze les gaan we een drie-dimensionale ruimte bouwen, in dit geval een gezellige woonkamer. Uiteraard mag je deze zelf in

Nadere informatie

TENTAMEN WISKUNDIGE BEELDVERWERKINGSTECHNIEKEN

TENTAMEN WISKUNDIGE BEELDVERWERKINGSTECHNIEKEN TENTAMEN WISKUNDIGE BEELDVERWERKINGSTECHNIEKEN Vakcode: 8D. Datum: Donderdag 8 juli 4. Tijd: 14. 17. uur. Plaats: MA 1.44/1.46 Lees dit vóórdat je begint! Maak iedere opgave op een apart vel. Schrijf je

Nadere informatie

Oefeningenles beeldverwerking

Oefeningenles beeldverwerking Oefeningenles beeldverwerking Histogram Wat is een histogram hoe kunnen we een histogram opstellen? Welke afbeelding hoort bij welk histogram? Waarom? Een histogram geeft voor elke grijswaarde het aantal

Nadere informatie

Zwart-wit en grijstinten

Zwart-wit en grijstinten Zwart-wit en grijstinten 1. Kleur elk vakje dat een stukje lijn bevat zwart. Opdracht 1 is een eenvoudige opdracht vergelijkbaar met wat de computer op het beeldscherm ook doet. Normaal zie je dit niet

Nadere informatie

Machten, exponenten en logaritmen

Machten, exponenten en logaritmen Machten, eponenten en logaritmen Machten, eponenten en logaritmen Macht, eponent en grondtal Eponenten en logaritmen hebben alles met machtsverheffen te maken. Een macht als 4 is niets anders dan de herhaalde

Nadere informatie

Fotoʼs beheren met iphoto

Fotoʼs beheren met iphoto Fotoʼs beheren met iphoto In dit Hoofdstuk: Verkennen van de werkomgeving Fotoʼs importeren vanuit een digitale camera Een album maken 10.1. Verkennen van de werkomgeving We starten iphoto door te (enkel)klikken

Nadere informatie

Onafhankelijke verzamelingen en Gewogen Oplossingen, door Donald E. Knuth, The Art of Computer Programming, Volume 4, Combinatorial Algorithms

Onafhankelijke verzamelingen en Gewogen Oplossingen, door Donald E. Knuth, The Art of Computer Programming, Volume 4, Combinatorial Algorithms Onafhankelijke verzamelingen en Gewogen Oplossingen, door Donald E. Knuth, The Art of Computer Programming, Volume 4, Combinatorial Algorithms Giso Dal (0752975) Pagina s 5 7 1 Deelverzameling Representatie

Nadere informatie

Geleid herontdekken van de golffunctie

Geleid herontdekken van de golffunctie Geleid herontdekken van de golffunctie Nascholingscursus Quantumwereld Lodewijk Koopman lkoopman@dds.nl januari-maart 2013 1 Dubbel-spleet experiment Er wordt wel eens gezegd dat elektronen interfereren.

Nadere informatie

Hierin is λ de golflengte in m, v de golfsnelheid in m/s en T de trillingstijd in s.

Hierin is λ de golflengte in m, v de golfsnelheid in m/s en T de trillingstijd in s. Inhoud... 2 Opgave: Golf in koord... 3 Interferentie... 4 Antigeluid... 5 Staande golven... 5 Snaarinstrumenten... 6 Blaasinstrumenten... 7 Opgaven... 8 Opgave: Gitaar... 8 Opgave: Kerkorgel... 9 1/10

Nadere informatie

Beeldverwerking. Deel 2. Segmentatie. Segmentatie

Beeldverwerking. Deel 2. Segmentatie. Segmentatie Beeldverwerking Deel 2 Segmentatie Johan Baeten Beeldverwerking Deel2-1 Segmentatie Doel: Beeld opsplitsen in gebieden Objecten onderscheiden van achtergrond Sementatie is in het algemeen moeilijk Johan

Nadere informatie

Werkblad Cabri Jr. Translaties

Werkblad Cabri Jr. Translaties Werkblad Cabri Jr. Translaties Doel Kennismaken met het begrip vector en het begrip translatie (verschuiving) en de eigenschappen van een figuur en het beeld daarvan bij een translatie. De vragen vooraf

Nadere informatie

Groepen, ringen en velden

Groepen, ringen en velden Groepen, ringen en velden Groep Een groep G is een verzameling van elementen en een binaire operator met volgende eigenschappen: 1. closure (gesloten): als a en b tot G behoren, doet a b dat ook. 2. associativiteit:

Nadere informatie

Systeem 2 wordt beschreven door de differentiaalvergelijking y y x

Systeem 2 wordt beschreven door de differentiaalvergelijking y y x TECHNISCHE UNIVERSITEIT EINDHOVEN FAC. BIOMEDISCHE TECHNOLOGIE Schriftelijk tentamen Signaal en Systeemanalyse (8E080) gehouden op maandag 3 oktober 0 van 4:00-7:00 (4 opgaven) - Je mag bij dit tentamen

Nadere informatie

Oefeningenexamen Informatica: juni 2015

Oefeningenexamen Informatica: juni 2015 Oefeningenexamen Informatica: juni 2015 Voornaam: Naam: IT-nummer: PC-nummer: Vul je naam, IT-nummer en PC-nummer (staat op de computer, bv. PC15) hierboven in. De examenbladen moeten mee afgegeven worden,

Nadere informatie

Appendix Inversie bekeken vanuit een complex standpunt

Appendix Inversie bekeken vanuit een complex standpunt Bijlage bij Inversie Appendix Inversie bekeken vanuit een complex standpunt In dee paragraaf gaan we op een andere manier kijken naar inversie. We doen dat met behulp van de complexe getallen. We veronderstellen

Nadere informatie

opgave 1. (2 pt) kies het juiste antwoord; motiveer kort je antwoord s b) de overdrachtsfunctie van een systeem is H( s) =

opgave 1. (2 pt) kies het juiste antwoord; motiveer kort je antwoord s b) de overdrachtsfunctie van een systeem is H( s) = ECHNISCHE UNIVERSIEI EINDHOVEN FAC. BIOMEDISCHE ECHNOLOGIE Schriftelijk tentamen Signaal en Systeemanalyse (8E8) gehouden op maandag 3 oktober van 9:-: (4 opgaven) - Je mag bij dit tentamen gebruik maken

Nadere informatie

Opgave 1. Voor de grootte van de magnetische veldsterkte in de spoel geldt: = l

Opgave 1. Voor de grootte van de magnetische veldsterkte in de spoel geldt: = l Opgave 1 Een kompasnaald staat horizontaal opgesteld en geeft de richting aan van de horizontale r component Bh van de magnetische veldsterkte van het aardmagnetische veld. Een spoel wordt r evenwijdig

Nadere informatie

Uitleg van de Hough transformatie

Uitleg van de Hough transformatie Uitleg van de Hough transformatie Maarten M. Fokkinga, Joeri van Ruth Database groep, Fac. EWI, Universiteit Twente Versie van 17 mei 2005, 10:59 De Hough transformatie is een wiskundige techniek om een

Nadere informatie

TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME (8N010)

TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME (8N010) TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME (8N010) 25 april, 2008, 14.00-17.00 uur Opmerkingen: 1. Dit tentamen bestaat uit 4 vragen met in totaal 18 deelvragen. 2. Het is toegestaan gebruik te maken van bijgeleverd formuleblad

Nadere informatie

8.1 Rekenen met complexe getallen [1]

8.1 Rekenen met complexe getallen [1] 8.1 Rekenen met complexe getallen [1] Natuurlijke getallen: Dit zijn alle positieve gehele getallen en nul. 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6,... Het symbool voor de natuurlijke getallen is Gehele getallen: Dit zijn

Nadere informatie

Samenhang in Morfologische Beeldanalyse

Samenhang in Morfologische Beeldanalyse Samenhang in Morfologische Beeldanalyse Michael H. F. Wilkinson Instituut voor Wiskunde en Informatica Rijksuniversiteit Groningen Overzicht Wat is mathematische morfologie? Connected Filters Basis idee

Nadere informatie

FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE Afdeling Kwantitatieve Economie

FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE Afdeling Kwantitatieve Economie FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE Afdeling Kwantitatieve Economie Lineaire Algebra, tentamen Uitwerkingen vrijdag 4 januari 0, 9 uur Gebruik van een formuleblad of rekenmachine is niet toegestaan. De

Nadere informatie

http://www.webdesign.org/web/photoshop/drawing-techniques/create-an-awesome-musicposter.16299.html

http://www.webdesign.org/web/photoshop/drawing-techniques/create-an-awesome-musicposter.16299.html http://www.webdesign.org/web/photoshop/drawing-techniques/create-an-awesome-musicposter.16299.html Muziek poster maken Stap 1 Nieuw document 600 X 900 px : vul achtergrond met de kleur = # 53157F. Stap

Nadere informatie

Artificiële Intelligentie, les 9: Visuele perceptie

Artificiële Intelligentie, les 9: Visuele perceptie Artificiële Intelligentie, les 9: Visuele perceptie Borremans Gert Charles Herzeel Van den Broeck Michaël Van Poppel Roel Verborgh David 28 november 2002 1 Inleiding Perceptie is het waarnemen van de staat

Nadere informatie

Basiskennis lineaire algebra

Basiskennis lineaire algebra Basiskennis lineaire algebra Lineaire algebra is belangrijk als achtergrond voor lineaire programmering, omdat we het probleem kunnen tekenen in de n-dimensionale ruimte, waarbij n gelijk is aan het aantal

Nadere informatie

1 Rekenen in eindige precisie

1 Rekenen in eindige precisie Rekenen in eindige precisie Een computer rekent per definitie met een eindige deelverzameling van getallen. In dit hoofdstuk bekijken we hoe dit binnen een computer is ingericht, en wat daarvan de gevolgen

Nadere informatie

Enveloppe tekenen in Photoshop

Enveloppe tekenen in Photoshop http://psd.tutsplus.com/tutorials/icon-design/how-to-create-an-envelope-icon-inphotoshop/?utm_source=feedburner&utm_medium=email&utm_campaign=feed%3a+psdtuts+%2 8PSDTUTS%29 Enveloppe tekenen in Photoshop

Nadere informatie

Beeldverwerking. Beeldverwerking

Beeldverwerking. Beeldverwerking Beeldvererking Beeldverbetering, -beerking en -analyse Johan Baeten Beeldvererking Deel - Beeldvererking Beeldverbetering - Basisbegrippen Voorbeerking Filteren Segmentatie Randdetectie modellering Beeldanalyse

Nadere informatie

Tentamen 8C080 - Beeldanalyse

Tentamen 8C080 - Beeldanalyse Tentamen 8C080 - Beeldanalyse 8 april 2013 1. Fourier reeks Bepaal de Fourier reeks van de volgende periodieke functie: In[1]:= In[2]:= f@ω_d := 2Cos@ωD Sin@ 2 ωd+1 Plot@f@ωD, 8ω, π, π

Nadere informatie

Random-Getallen. Tristan Demont en Mark van der Boor en

Random-Getallen. Tristan Demont en Mark van der Boor en Random-Getallen Tristan Demont en Mark van der Boor 0768931 en 0772942 18 januari 2013 Begeleider: Relinde Jurrius Opdrachtgever: Berry Schoenmakers Modelleren B, 2WH02 Technische Universiteit Eindhoven

Nadere informatie

V Kegelsneden en Kwadratische Vormen in R. IV.0 Inleiding

V Kegelsneden en Kwadratische Vormen in R. IV.0 Inleiding V Kegelsneden en Kwadratische Vormen in R IV.0 Inleiding V. Homogene kwadratische vormen Een vorm als H (, ) = 5 4 + 8 heet een homogene kwadratische vorm naar de twee variabelen en. Een vorm als K (,

Nadere informatie

Elektrische Netwerken 59

Elektrische Netwerken 59 Elektrische Netwerken 59 Opgaven bij hoofdstuk 17 17.12 We beschouwen de spanningen en stromen in een willekeurig RLC-netwerk. Op het tijdstip t=0 wordt geschakeld, zodat deze spanningen en stromen veranderen.

Nadere informatie

TWEEDE RONDE NATUURKUNDE OLYMPIADE 2014 TOETS 1. 23 APRIL 2014 10.30 12.30 uur

TWEEDE RONDE NATUURKUNDE OLYMPIADE 2014 TOETS 1. 23 APRIL 2014 10.30 12.30 uur TWEEDE RONDE NATUURKUNDE OLYMPIADE 2014 TOETS 1 23 APRIL 2014 10.30 12.30 uur 1 RONDDRAAIENDE MASSA 5pt Een massa zit aan een uiteinde van een touw. De massa ligt op een wrijvingloos oppervlak waar het

Nadere informatie

DEC DSP SDR 5 Dicrete Fourier Transform

DEC DSP SDR 5 Dicrete Fourier Transform DEC DSP SDR 5 Dicrete Fourier Transform Familie van Fourier transformaties Fourier Transform Fourier Series Discrete Time Fourier Transform Discrete Fourier Transform Berekening van een frequentie spectrum

Nadere informatie

start -> id (k (f c s) (g s c)) -> k (f c s) (g s c) -> f c s -> s c

start -> id (k (f c s) (g s c)) -> k (f c s) (g s c) -> f c s -> s c Een Minimaal Formalisme om te Programmeren We hebben gezien dat Turing machines beschouwd kunnen worden als universele computers. D.w.z. dat iedere berekening met natuurlijke getallen die met een computer

Nadere informatie

http://www.adobetutorialz.com/articles/30970900/1/how-to-create-abstract-colorful-valentines-daycard-with-beautiful-shiny-hearts-photoshop-cs5 Valentijn kaart 1) We beginnen met een nieuw document (Ctrl+N)

Nadere informatie

1.0 Voorkennis. Voorbeeld 1: Los op: 6x + 28 = 30 10x.

1.0 Voorkennis. Voorbeeld 1: Los op: 6x + 28 = 30 10x. 1.0 Voorkennis Voorbeeld 1: Los op: 6x + 28 = 30 10x. 6x + 28 = 30 10x +10x +10x 16x + 28 = 30-28 -28 16x = 2 :16 :16 x = 2 1 16 8 Stappenplan: 1) Zorg dat alles met x links van het = teken komt te staan;

Nadere informatie

PROEF 1. FILTERS EN IMPEDANTIES. Naam: Stud. Nr.: Doos:

PROEF 1. FILTERS EN IMPEDANTIES. Naam: Stud. Nr.: Doos: PROEF 1. FILTERS EN IMPEDANTIES. Naam: Stud. Nr.: Doos: 1. RC Circuit. fig.1.1. RC-Circuit als integrator. Beschrijf aan de hand van een differentiaalvergelijking hoe het bovenstaande RCcircuit (fig.1.1)

Nadere informatie

Initiatie. Overvloeimodi. In het mapje van lesje 17 zit een pdf document met de volledige uitleg van de overvloeimodus.

Initiatie. Overvloeimodi. In het mapje van lesje 17 zit een pdf document met de volledige uitleg van de overvloeimodus. Overvloeimodi. In het mapje van lesje 17 zit een pdf document met de volledige uitleg van de overvloeimodus. Overvloeimodi zijn een van de meest revolutionaire en indrukwekkende mogelijkheden van Photoshop.

Nadere informatie

mailgroep photoshop Copyright Dit is een eigen creatie dd 20/01/2012 (Gemaakt in Photoshop CS4) Lesvoorbereiding en opmaak : Trytrix

mailgroep photoshop Copyright Dit is een eigen creatie dd 20/01/2012 (Gemaakt in Photoshop CS4) Lesvoorbereiding en opmaak : Trytrix Dwars door basalt Dit is een eigen creatie dd 20/01/2012 (Gemaakt in Photoshop CS4) Lesvoorbereiding en opmaak : Trytrix 1. NIEUW BESTAND MENU: Bestand > Nieuw (Ctrl+N) Gereedschap Emmertje (G) en vul

Nadere informatie

Transformaties van grafieken HAVO wiskunde B deel 1

Transformaties van grafieken HAVO wiskunde B deel 1 Transformaties van grafieken HAVO wiskunde B deel Willem van Ravenstein 500765005 Haags Montessori Lyceum (c) 06 Inleiding In de leerroute transformaties van grafieken gaat het om de karakteristieke eigenschappen

Nadere informatie

Eenvoudige sneeuwman.

Eenvoudige sneeuwman. http://www.tutorial9.net/photoshop/design-a-simple-snowman-in-photoshop/ Eenvoudige sneeuwman Stap 1: Nieuw Document Grootte = 1000 x 1000 pixels, witte achtergrond. Stap 2: Hulplijnen plaatsen Linialen

Nadere informatie

WISKUNDE 5 PERIODEN DEEL B

WISKUNDE 5 PERIODEN DEEL B EUROPEES BACCALAUREAAT 2012 WISKUNDE 5 PERIODEN DATUM : 3 september 2012, ochtend DUUR VAN HET EXAMEN : 3 uur (180 minuten) TOEGESTANE HULPMIDDELEN : Examen met technologisch hulpmiddel 1/5 NL VRAAG B1

Nadere informatie

Basistechnieken Microsoft Excel in 15 minuten

Basistechnieken Microsoft Excel in 15 minuten Basistechnieken Microsoft Excel in 15 minuten Microsoft Excel is een rekenprogramma. Je kan het echter ook heel goed gebruiken voor het maken van overzichten, grafieken, planningen, lijsten en scenario's.

Nadere informatie

Labo spraak- & beeldverwerking. Stijn De Beugher Dries Hulens

Labo spraak- & beeldverwerking. Stijn De Beugher Dries Hulens Labo spraak- & beeldverwerking Stijn De Beugher Dries Hulens Doelstellingen De student kan inschatten wat de hardware- en rekenkrachtconsequenties zijn van de beeld- en spraakverwerkingsalgoritmes De student

Nadere informatie

Tekst en stippen blz 1

Tekst en stippen blz 1 http://textuts.com/glowing-polkadots-text-effect/ Tekst en stippen Nieuw document : 1024 * 768 px Stap 1: - Liefst werken met een donkere achtergrond; vul die dus met kleur = #131313; tekst intypen : lettertype

Nadere informatie

Uitwerkingen tentamen 8C080 - april 2011

Uitwerkingen tentamen 8C080 - april 2011 Uitwerkingen tentamen 8C8 - april Opgave. Mutual information Gegeven zijn twee D datasets van dezelfde patient, nl. een CT scan en een MRI scan van het hoofd. Grid@im = RandomInteger@8,

Nadere informatie

Netwerkanalyse, Vak code Toets 2

Netwerkanalyse, Vak code Toets 2 Netwerkanalyse, Vak code 11005 Toets Datum : Vrijdag 30 januari 009 Plaats : Spiegel Tijd : 9:00h - 1:00h Algemeen Denk eraan je naam op ieder blad in te vullen! Voorzie, indien van toepassing, je uitwerking

Nadere informatie

De bisectie methode uitgelegd met een makkelijk voorbeeld

De bisectie methode uitgelegd met een makkelijk voorbeeld De Bisectie methode De bisectie methode uitgelegd met een makkelijk voorbeeld De bisectie methode is een recursieve methode om punten van een functie te gaan afschatten. Hierbij gaat men de functiewaarde

Nadere informatie

Leest hij eerst de eerste kolom van boven naar beneden, dan de tweede enzovoorts, dan hoor je

Leest hij eerst de eerste kolom van boven naar beneden, dan de tweede enzovoorts, dan hoor je Estafette-opgave 1 (20 punten, rest 580 punten) Vier bij vier. In een schema van vier maal vier vierkantjes schrijft iemand letters. In iedere rij en in iedere kolom komt zo één A, één B en één C, zodat

Nadere informatie

Condensator. Het hellingsgetal a is constant. Dit hellingsgetal noemen we de capaciteit van de condensator C. Er geldt dus: C = Q U

Condensator. Het hellingsgetal a is constant. Dit hellingsgetal noemen we de capaciteit van de condensator C. Er geldt dus: C = Q U Inhoud Condensator... 2 Het laden van een condensator... 3 Het ontladen van een condensator... 6 Het gedrag van een condensator in een schakeling... 7 Opgaven... 8 Opgave: Alarminstallatie... 8 Opgave:

Nadere informatie

START WISKUNDE-ESTAFETTE RU 2007 Je hebt 60 minuten voor 20 opgaven. Het totaal aantal te behalen punten is 600.

START WISKUNDE-ESTAFETTE RU 2007 Je hebt 60 minuten voor 20 opgaven. Het totaal aantal te behalen punten is 600. START WISKUNDE-ESTAFETTE RU 2007 Je hebt 60 minuten voor 20 opgaven. Het totaal aantal te behalen punten is 600. Estafette-opgave 1 (20 punten, rest 580 punten) Vier bij vier. In een schema van vier maal

Nadere informatie

BIFILAIRE ZONNEWIJZER

BIFILAIRE ZONNEWIJZER BIFILAIRE ZONNEWIJZER Inleiding door Fer J. de Vries De bifilaire zonnewijzer in horizontale uitvoering is in 1923 bedacht door Hugo Michnik, Duitsland. Zijn idee is het eerste echt nieuwe zonnewijzertype

Nadere informatie

De statespace van Small World Networks

De statespace van Small World Networks De statespace van Small World Networks Emiel Suilen, Daan van den Berg, Frank van Harmelen epsuilen@few.vu.nl, daanvandenberg1976@gmail.com, Frank.van.Harmelen@cs.vu.nl VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM 2 juli

Nadere informatie

z-transformatie José Lagerberg November, 2018 Universiteit van Amsterdam José Lagerberg (FNWI) z-transformatie November, / 51

z-transformatie José Lagerberg November, 2018 Universiteit van Amsterdam José Lagerberg (FNWI) z-transformatie November, / 51 z-transformatie José Lagerberg Universiteit van Amsterdam November, 2018 José Lagerberg (FNWI) z-transformatie November, 2018 1 / 51 1 z-transformatie Eigenfuncties van LTI systeem Definitie z-transformatie

Nadere informatie

Pijlenklokken Wiskunde B-dag

Pijlenklokken Wiskunde B-dag Pijlenklokken Wiskunde B-dag 2017 1 Wiskunde B opdracht 2017 Inleiding Over de opdracht Mensen (dus ook jullie) zijn gemaakt om patronen en structuren te herkennen. De wiskunde maakt hier een sport van.

Nadere informatie

Beeldcompressie. VWO Masterclass 08. 21 oktober 2008

Beeldcompressie. VWO Masterclass 08. 21 oktober 2008 Beeldcompressie VWO Masterclass 08 21 oktober 2008 1 Voorbereiding In dit practicum doen we hetzelfde als in het hoorcollege (Fourier-transformatie op geluid), maar dan voor plaatjes. Jullie werken in

Nadere informatie

Afmetingen Aanzicht zie basistekening 3 van 2D tekenen. Afmetingen van gleuf voor V- riem

Afmetingen Aanzicht zie basistekening 3 van 2D tekenen. Afmetingen van gleuf voor V- riem 2D naar Solid Afmetingen Aanzicht zie basistekening 3 van 2D tekenen Afmetingen van gleuf voor V- riem Veranderen van een 2D tekening naar een solid. Teken een 3D tekening van een aandrijfwiel vertrekkende

Nadere informatie

Bamboe en panda's. ttp://alfoart.com/bamboo&pandas_text_1.html. Nodig : achtergrond bokeh; bamboe plant; lettertype 'Fabada';

Bamboe en panda's. ttp://alfoart.com/bamboo&pandas_text_1.html. Nodig : achtergrond bokeh; bamboe plant; lettertype 'Fabada'; ttp://alfoart.com/bamboo&pandas_text_1.html Bamboe en panda's Nodig : achtergrond bokeh; bamboe plant; lettertype 'Fabada'; 1) Open een nieuw Photoshop document : 1200 X 696 px, 72pixels/inch. 2) Voeg

Nadere informatie

Repetitie magnetisme voor 3HAVO (opgavenblad met waar/niet waar vragen)

Repetitie magnetisme voor 3HAVO (opgavenblad met waar/niet waar vragen) Repetitie magnetisme voor 3HAVO (opgavenblad met waar/niet waar vragen) Ga na of de onderstaande beweringen waar of niet waar zijn (invullen op antwoordblad). 1) De krachtwerking van een magneet is bij

Nadere informatie

http://psdtuts.com/tutorials/drawing/how-to-create-a-super-shiny-pencil-icon/ Mooi potlood maken Het potlood is een van de meest gebruikte gereedschappen bij het creatievelingen. Bij het maken van deze

Nadere informatie

Chocolade reep tekst effect maken

Chocolade reep tekst effect maken http://textuts.com/chocolate-bar-text-effect/ Chocolade reep tekst effect maken Deze tutorial legt uit hoe je een simpel patroon kan gebruiken samen met een paar laagstijlen om een chocoladereep als tekst

Nadere informatie

Tentamen. Elektriciteit en Magnetisme 1. Woensdag 22 juni :00-12:00. Schrijf op elk vel uw naam en studentnummer. Schrijf leesbaar.

Tentamen. Elektriciteit en Magnetisme 1. Woensdag 22 juni :00-12:00. Schrijf op elk vel uw naam en studentnummer. Schrijf leesbaar. Tentamen Elektriciteit en Magnetisme 1 Woensdag 22 juni 211 9:-12: Schrijf op elk vel uw naam en studentnummer. Schrijf leesbaar. Maak elke opgave op een apart vel. Dit tentamen bestaat uit 4 vragen. Alle

Nadere informatie

VLAKKE PLAATCONDENSATOR

VLAKKE PLAATCONDENSATOR H Electrostatica PUNTLADINGEN In een ruimte bevinden zich de puntladingen A en B. De lading van A is 6,010 9 C en die van B is +6,010 9 C. Om een idee van afstanden te hebben is in het vlak een rooster

Nadere informatie

CoderDojo Arnhem Help de Kerstman

CoderDojo Arnhem Help de Kerstman CoderDojo Arnhem Help de Kerstman OM TE BEGINNEN 1. Ga naar pagina: https://scratch.mit.edu/projects/266988756/ 2. Klik op Bekijk van binnen 3. Druk op de Remix knop HELP DE KERSTMAN KADOOTJES VERZAMELEN

Nadere informatie

Leereenheid 2. Diagnostische toets: De sinusvormige wisselspanning. Let op!

Leereenheid 2. Diagnostische toets: De sinusvormige wisselspanning. Let op! Leereenheid 2 Diagnostische toets: De sinusvormige wisselspanning Let op! Bij meerkeuzevragen: Duid met een kringetje rond de letter het juiste antwoord of de juiste antwoorden aan. Vragen gemerkt met:

Nadere informatie

2. Je eerste Prezi Klik op new Prezi. Je komt op volgend scherm uit:

2. Je eerste Prezi Klik op new Prezi. Je komt op volgend scherm uit: Prezi De basis Inleiding Prezi is een online programma om unieke en leuke presentaties te maken i.p.v. PowerPoint. Het biedt veel voordelen, maar ook enkele nadelen. Zo kan je bijvoorbeeld switchen van

Nadere informatie

Inleiding statistiek

Inleiding statistiek Inleiding Statistiek Pagina 1 uit 8 Inleiding statistiek 1. Inleiding In deze oefeningensessie is het de bedoeling jullie vertrouwd te maken met een aantal basisbegrippen van de statistiek, meer bepaald

Nadere informatie

Android apps met App Inventor 2 antwoorden

Android apps met App Inventor 2 antwoorden 2014 Android apps met App Inventor 2 antwoorden F. Vonk versie 1 11-11-2014 inhoudsopgave Mollen Meppen... - 2 - Schrandere Scholier... - 15 - Meteoor... - 21 - Dit werk is gelicenseerd onder een Creative

Nadere informatie

Automaten en Berekenbaarheid 2016 Oplossingen #4

Automaten en Berekenbaarheid 2016 Oplossingen #4 Automaten en Berekenbaarheid 2016 Oplossingen #4 28 oktober 2016 Vraag 1: Toon aan dat de klasse van context vrije talen gesloten is onder concatenatie en ster. Antwoord Meerdere manieren zijn mogelijk:

Nadere informatie

Grafieken van veeltermfuncties

Grafieken van veeltermfuncties (HOOFDSTUK 43, uit College Mathematics, door Frank Ayres, Jr. and Philip A. Schmidt, Schaum s Series, McGraw-Hill, New York; dit is de voorbereiding voor een uit te geven Nederlandse vertaling). Grafieken

Nadere informatie

LES 3 Analoog naar digitaal conversie

LES 3 Analoog naar digitaal conversie LES 3 Analoog naar digitaal conversie Misschien is het goed om eerst te definiëren wat analoog en digitaal is en wat de de voor en nadelen hiervan zijn. Analoog naar digitaal conversie wordt voor veel

Nadere informatie

Bepaal grootte van de Tekst En type bv. Copyright 2006 en klik op V in optiebalk

Bepaal grootte van de Tekst En type bv. Copyright 2006 en klik op V in optiebalk 10 april 2006 Eigen penseel definiëren (Soort stempel) Je kunt je eigen stempel maken. Open een nieuwe afbeelding 10x10 cm. en 72 pixels per inch. Achtergrond is wit. Ga naar gereedschap aangepaste vormen

Nadere informatie

15. Vullingen en patronen

15. Vullingen en patronen 15. Vullingen en patronen Met het verfemmertje kan u een selectie of laag opvullen met een bepaalde kleur of met een patroon. Een patroon is een zichzelf herhalend motief waarvan de randen naadloos in

Nadere informatie

www.seniorencomputerlessen.nl 198 Fotogoed

www.seniorencomputerlessen.nl 198 Fotogoed www.seniorencomputerlessen.nl 198 Fotogoed Laatst gewijzigd 22 september 2012 Uw keuze voor het maken van een fotoboek is Fotogoed. Deze cursus bestaat uit 5 delen. Deel 1 Fotogoed Designer downloaden

Nadere informatie

1 Kettingbreuken van rationale getallen

1 Kettingbreuken van rationale getallen Kettingbreuken van rationale getallen Laten we eens starten met een breuk bijvoorbeeld 37/3 Laten we hier ons kettingbreuk algoritme op los, We concluderen hieruit dat 37 3 3 + 3 + + 37 3 + + + hetgeen

Nadere informatie

Antwoorden. 1. Rekenen met complexe getallen

Antwoorden. 1. Rekenen met complexe getallen 1. Rekenen met complexe getallen 1.1 a. 9 b. 9 c. 16 d. i e. 1 1. a. 1 b. 3 c. 1 d. 4 3 e. 3 4 1.3 a. 3 i b. 3 i c. i d. 5 i e. 15 i 1.4 a. 33 i b. 7 i c. 4 3 i d. 3 5 i e. 5 3 i 1.5 a. 1 ± i b. ± i c.

Nadere informatie

Tentamen Inleiding Meten Vakcode 8E020 22 april 2009, 9.00-12.00 uur

Tentamen Inleiding Meten Vakcode 8E020 22 april 2009, 9.00-12.00 uur Tentamen Inleiding Meten Vakcode 8E april 9, 9. -. uur Dit tentamen bestaat uit opgaven. Indien u een opgave niet kunt maken, geeft u dan aan hoe u de opgave zou maken. Dat kan een deel van de punten opleveren.

Nadere informatie

Lijnen/randen en passe-partouts maken met Photoshop.

Lijnen/randen en passe-partouts maken met Photoshop. Lijnen/randen en passe-partouts maken met Photoshop. Les 1: Witte rand om de foto m.b.v. canvasgrootte. 1. Open de foto in Photoshop. 2. Klik in menu AFBEELDING op CANVASGROOTTE 3. Zorg dat in het vakje

Nadere informatie

Dupliceer foto, Dupliceer laag, Filters Mediaan en Gaussiaans vervagen, Laag masker, Penseel, Overvloeimodus en Voor- Achtergrond kleur.

Dupliceer foto, Dupliceer laag, Filters Mediaan en Gaussiaans vervagen, Laag masker, Penseel, Overvloeimodus en Voor- Achtergrond kleur. Slechte scan Gebruikte technieken: Dupliceer foto, Dupliceer laag, Filters Mediaan en Gaussiaans vervagen, Laag masker, Penseel, Overvloeimodus en Voor- Achtergrond kleur. Om de bijwerkingen of juist de

Nadere informatie

3.1 Negatieve getallen vermenigvuldigen [1]

3.1 Negatieve getallen vermenigvuldigen [1] 3.1 Negatieve getallen vermenigvuldigen [1] Voorbeeld 1: 5 3 = 15 (3 + 3 + 3 + 3 + 3 = 15) Voorbeeld 2: 5-3 = -15 (-3 +-3 +-3 +-3 +-3 = -3-3 -3-3 -3 = -15) Voorbeeld 3: -5 3 = -15 Voorbeeld 4: -5 3 9 2

Nadere informatie

1 Rekenen met gehele getallen

1 Rekenen met gehele getallen 1 Inhoudsopgave 1 Rekenen met gehele getallen... 1.1 De gehele getallen... 1. Optellen... 1. Opgaven... 1. Aftrekken... 1. Opgaven... 1. Vermenigvuldigen... 1. Opgaven... 1.8 Delen... 9 1.9 Opgaven...9

Nadere informatie

13.0 Voorkennis. Deze functie bestaat niet bij een x van 2. Invullen van x = 2 geeft een deling door 0.

13.0 Voorkennis. Deze functie bestaat niet bij een x van 2. Invullen van x = 2 geeft een deling door 0. Gegeven is de functie.0 Voorkennis Deze functie bestaat niet bij een van. Invullen van = geeft een deling door 0. De functie g() = heeft als domein R en is een ononderbroken kromme. Deze functie is continu

Nadere informatie

Retoucheren Algemeen. Bestand opslaan Sla het bestand op als eigennaam-retoucheren.psd en eigennaam-retoucheren.jpg

Retoucheren Algemeen. Bestand opslaan Sla het bestand op als eigennaam-retoucheren.psd en eigennaam-retoucheren.jpg Retoucheren Algemeen Nieuw document Selecteer in de Menubalk in het menu Bestand (File) de optie Nieuw (Ctrl+N) voor een nieuw document. Naam: Retoucheren Breedte: 10 cm Hoogte: 15 cm Resolutie: 300 pixels/inch

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Spiegelen in lijn en in cirkel. Eigenschappen.

Hoofdstuk 1 Spiegelen in lijn en in cirkel. Eigenschappen. Hoofdstuk 1 Spiegelen in lijn en in cirkel. Eigenschappen. Jakob Steiner (Utzenstorf (kanton Bern), 18 maart 1796 - Bern, 1 april 1863) was een Zwitsers wiskundige. Hij wordt beschouwd als een van de belangrijkste

Nadere informatie

Cijfers en letters 1 niveau 1 en 2

Cijfers en letters 1 niveau 1 en 2 Cijfers en letters 1 niveau 1 en 2 Los de twaalf vergelijkingen op. Het antwoord stelt een letter in het alfaet voor. X = 3 is een C, de derde letter. X = -5 is een V, de vijfde letter van achter. De oplossing

Nadere informatie

Faculteit Biomedische Technologie. 9 april 2018, 18:00-21:00 uur

Faculteit Biomedische Technologie. 9 april 2018, 18:00-21:00 uur Faculteit Biomedische Technologie Tentamen ELEKTROMAGNETISME en OPTICA (8NC00) 9 april 2018, 18:00-21:00 uur Opmerkingen: 1) Het is toegestaan gebruik te maken van het uitgedeelde formuleblad. Het is ook

Nadere informatie

Inleiding Analyse 2009

Inleiding Analyse 2009 Inleiding Analyse 2009 Inleveropgaven A). Stel f(, y) = In (0, 0) is f niet gedefinieerd. We bestuderen y2 2 + y 4. lim f(, y). (,y) (0,0) 1. Bepaal de waarde van f(, y) op een willekeurige rechte lijn

Nadere informatie

Audio Sporen en Clips. Kanalen, Sporen en Clips. Een spoor in clips opdelen

Audio Sporen en Clips. Kanalen, Sporen en Clips. Een spoor in clips opdelen Audio Sporen en Clips Een Audacity project kan meerdere audio sporen bevatten. Een spoor is normaal gesproken een ononderbroken sectie, zoiets als een one-take video, echter Audacity kan een spoor, binnen

Nadere informatie