Woudrichem. Werkendam. Aalburg DEELPLANNEN GVVP LAND VAN HEUSDEN EN ALTENA WOUDRICHEM DEEL 3

Transcriptie

1 Woudrichem Werkendam Aalburg DEELPLANNEN GVVP LAND VAN HEUSDEN EN ALTENA WOUDRICHEM DEEL 3

2

3 DEELPLANNEN GVVP LAND VAN HEUSDEN EN ALTENA WOUDRICHEM DEEL 3 Vastgesteld door de gemeenteraad Woudrichem: 17 mei 2011 Uitvoering: VIA H. (Hessel) de Jong L.M. (Leanne) van Tilborg S.M. (Saskia) Wolleghem Projectcode: VNL0874_001-R07-3 DEEL 3 Status: Definitief In opdracht van: Gemeente Woudrichem Gemeente Aalburg Gemeente Werkendam Mevr. J. Schoonen Mevr. S. van Trigt Dhr. A. Schouten

4

5 INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding Aanleiding Leeswijzer 3 2 Verkeer op de juiste plaats Wegcategorisering Aanpassingen en maatregelen Conclusies deelplan Verkeer op de juiste plaats 8 3 Leefbaarheid Natuur en milieu Verkeersoverlast Parkeren Conclusies deelplan Leefbaarheid 12 4 Verkeersveiligheid Infrastructuur Verkeerseducatie en voorlichting Handhaving Conclusies deelplan Verkeersveiligheid 20 5 Bereikbaarheid Autoverkeer Openbaar vervoer Langzaam Verkeer Conclusies deelplan Bereikbaarheid 30 6 Communicatie Externe communicatie Interne communicatie 32

6 Verkeer op de juiste plaats» samenhang in Leefbaarheid, Verkeersveiligheid en Bereikbaarheid» verkeer op de juiste plaats: op doorgaande routes de doorstroming faciliteren en verblijfsgebieden met prioriteit voor veiligheid en leefbaarheid» de wegcategorisering is basis voor alle werkzaamheden en onderzoeken wat betreft verkeer en vervoer in het Land van Heusden en Altena» uitgangspunt is aanwezigheid van een ontsluitende verbinding tussen de kern van enige omvang en de provinciale weg» inrichting van wegen moet zoveel mogelijk passen bij de functie van de weg Leefbaarheid» verkeersmaatregelen afstemmen op de waarde van het landschap» de gemeenten hebben een voorbeeldfunctie aan hun inwoners als het gaat om natuur en milieu» nemen van (aanvullende) maatregelen, wanneer sluipverkeer tot problemen leidt en maatregelen voldoende effectief zijn» optimaal gebruik maken van de beschikbare parkeercapaciteit» communicatie rondom (overlast door)parkeren» meedenken bij particuliere initiatieven op gebied van leefbaarheid of parkeren Verkeersveiligheid» Doelstelling is dat het aantal verkeersslachtoffers niet stijgt ten opzichte van de huidige situatie (2009)» uitgangspunt van herkenbare typen wegen om te komen tot een inherent veilige infrastructuur» gezamenlijke afstemming tussen de gemeenten over de keuze voor en vormgeving van verkeersmaatregelen» bij (groot) onderhoud onderzoeken en meenemen van eventuele verkeersveiligheidsmaatregelen» vergroten verkeersveiligheid op aandachtslocaties» communicatie en voorlichting (aanpassing aan) infrastructuur» regionale verkeerseducatie voortzetten met extra aandacht voor jarige bromfietsers en beginnende bestuurders» afspraken maken met politie (wie, wat, waar, wanneer) met betrekking tot handhaving Bereikbaarheid» faciliteren van het autoverkeer op de verbindende routes» het monitoren van de benoemde aandachtslocaties voor verkeersafwikkeling» in stand houden en mogelijk uitbreiden niveau openbaar vervoer» stimuleren ketenmobiliteit d.m.v. transferia» verbeteren van de kwaliteit en verkeersveiligheid van het Regionaal Fietsnetwerk met prioriteit voor schoolroutes Communicatie» communicatie en voorlichting op gebied van verkeer en vervoer richting burger versterken» betrekken van andere organisaties bij de aanpak van specifieke locaties of problemen» afstemming samenwerking binnen de gemeenten op gebied van verkeer, groot onderhoud en communicatie tabel 1: Speerpunten uit Beleid (GVVP Deel 2) 2

7 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding In het Deel 2 van het GVVP is ingegaan op het beleid op hoofdlijnen en de keuzes die hierbij zijn gemaakt. Dit beleid is uitgewerkt naar speerpunten per thema (Leefbaarheid, Verkeersveiligheid en Bereikbaarheid), deze zijn weergegeven in tabel 1. In dit derde deel is voor elk van deze thema s een deelplan opgesteld. In deze deelplannen zijn de keuzes in het beleid vertaald naar concrete maatregelen, waarmee de gemeente de komende jaren aan de slag gaat. Gemeenten Aalburg en Woudrichem In dit deel zijn concrete maatregelen uitgewerkt voor de gemeenten in het Land van Heusden en Altena. In 2007 heeft de gemeente Werkendam de Kadernota opgesteld, waarin het beleid voor verkeer en vervoer tot en met 2015 is geregeld. Die Kadernota en bijbehorende uitvoeringsprogramma blijven van kracht. De maatregelen voor de gemeenten Aalburg en Woudrichem zijn in Deel 4 van het GVVP uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma. 1.2 Leeswijzer De concrete maatregelen van de deelplannen zijn opgesplitst naar de drie thema s. Verkeer op de juiste plaats en de wegcategorisering worden behandeld in hoofdstuk 2. In hoofdstuk 3 komt het thema Leefbaarheid aan de orde. Hoofdstuk 4 bevat het deelplan voor Verkeersveiligheid en hoofdstuk 5 Bereikbaarheid. In het laatste hoofdstuk zijn concrete maatregelen opgenomen die betrekking hebben op de organisatie om het beleid tot uitvoering te brengen. 3

8 2 VERKEER OP DE JUISTE PLAATS 2.1 Wegcategorisering In figuur 1 is de nieuwe wegcategorisering voor het Land van Heusden en Altena weergegeven. Zoals aangegeven vormt dit de basis voor al het verkeeren vervoer in de gemeenten. Wegtypen In de wegcategorisering worden verschillende wegtypen onderscheiden. Daarnaast is er het verschil tussen binnen en buiten de bebouwde kom. De wegtypen bestaan uit:» stroomwegen. Dit zijn de autowegen en autosnelwegen, zoals de A27 in het Land van Heusden en Altena;» gebiedsontsluitingswegen. Dit zijn wegen om de gebieden in een regio met elkaar te verbinden. In het Land van Heusden en Altena zijn dit de provinciale wegen en de verbindingen tussen de kernen en de provinciale wegen;» erftoegangswegen. Alle overige wegen in het Land van Heusden en Altena zijn erftoegangswegen (ook wel verblijfsgebieden genoemd). In deze gebieden is de verkeersfunctie minder belangrijk. In het beleidsdeel (GVVP Deel 2) is al ingegaan op de relatie tussen de wegcategorie van een weg en de maximumsnelheid. In principe wordt uitgegaan van de waarden in tabel 2. Dit betekent op gebiedsontsluitingswegen 80 of 50 km/u en op erftoegangswegen 60 of 30 km/u, afhankelijk of het binnen of buiten de bebouwde kom is. Eventueel is op gebiedsontsluitingswegen een lagere maximumsnelheid mogelijk, wanneer de verkeerssituatie of omgeving daarom vraagt. Dit kan bijvoorbeeld in de omgeving van een school zijn of in een situatie met ruimtegebrek. Op die plekken kan gekozen worden voor 30km/u binnen de bebouwde kom of 60 km/u buiten de kom. Op plekken waar dit wordt gedaan is op inrichtingsniveau aandacht nodig voor het afdwingen van de gewenste snelheid (geloofwaardigheid), maar ook voor het herkenbaar houden van de verbindende route. Km/u Binnen bebouwde kom Buiten bebouwde kom Stroomweg n.v.t. 120/100 Gebiedsontsluitingsweg 50 (30) 80 (60) Erftoegangsweg tabel 2: Maximumsnelheden bij de wegcategorisering Het doorgaande verkeer wordt zoveel mogelijk via de stroomwegen en gebiedsontsluitingswegen afgewikkeld. Dit betekent dat ook de bewegwijzering afgestemd moet worden op dit principe. Waar nodig en mogelijk wordt de bewegwijzering aangepast aan de nieuwe wegcategorisering. Dit maakt ook onderdeel uit van het Beleidskader bewegwijzering Land van Heusden en Altena. 4

9 Legenda Rijksweg Provinciale weg Gebiedsontsluitingsweg Erftoegangsweg figuur 1: Nieuwe wegcategorisering Land van Heusden en Altena 5

10 Speerpunt Locatie Actie Inrichting wegen conform wegcategorisering Inrichting wegen conform wegcategorisering Inrichting wegen aanpassen gemeente Aalburg Inrichting wegen aanpassen gemeente Woudrichem Inrichting wegen aanpassen gemeente Werkendam Locaties groot onderhoud Diverse locaties Polstraat, Kortestraat, Berenhoeksestraat in Aalburg Wijksestraat in Aalburg Parallelweg Giessen/ Almweg Rijswijk Rijksstraatweg in Sleeuwijk Den Dekkerweg in Werkendam Toepassen herkenbare inrichting Aanpassen bewegwijzering aan wegcategorisering Aanbrengen dubbele asmarkering binnen de bebouwde kom. Aanbrengen onderbroken kantmarkering buiten de bebouwde kom. Verbeteren zichtbaarheid slalomconstructies met hekje en markering. Handhaving. Verleggen bebouwde komgrens t.h.v. nr13. Aanbrengen dubbele asmarkering binnen de bebouwde kom. Verbeteren zichtbaarheid slalomconstructie met hekje en markering. Handhaving. Realiseren voorrangskruispunten Parallelweg. Met markering en bebording benadrukken fietspad in twee richtingen. Aanpassen inrichting tot 30kmzone Aanpassen EHK markering tabel 3: Overzicht maatregelen wegcategorisering

11 Inrichting Zoals aangegeven moet de inrichting van de weg passen bij de gekozen wegcategorie. Dit betekent dat op een aantal plaatsen de weginrichting aangepast moet worden. Het is van belang dat functie-inrichting-gebruik met elkaar overeenstemmen. In bijlage VIII zijn de inrichtingseisen voor gebiedsontsluitingswegen en erftoegangswegen opgenomen. Hiermee wordt het principe van verkeer op de juiste plaats gestimuleerd:» de doorgaande wegen zijn dan geschikt om het verkeer te verwerken, zodat geen onnodig verkeer door de verblijfsgebieden rijdt;» aan de inrichting zien de weggebruikers wat van hen verwacht wordt, wat goed is voor de verkeersveiligheid. In de meeste verblijfsgebieden buiten de bebouwde kom (60km-zone) volstaat het om de inrichting op sobere wijze uit te voeren. Dit betekent dat de weg herkenbaar moet zijn als 60km-zone, maar dat terughoudend wordt omgegaan met snelheidsremmende maatregelen. Bij de inrichting van de verblijfsgebieden moet wel rekening worden gehouden met de toegankelijkheid en doorgang van Openbaar Vervoer (op die routes), landbouwverkeer en hulpdiensten. Voor bepaalde situaties binnen de bebouwde kom is het toepassen van Shared Space een mogelijkheid. Met Shared Space wordt de openbare ruimte zo ingericht dat de beschikbare ruimte door alle vervoerswijzen gemengd wordt gebruikt. De auto is dan te gast en ondergeschikt aan het langzaam verkeer. Uit ervaringen op plekken waar Shared Space reeds is toegepast blijkt het aantal verkeersslachtoffers te zijn verminderd, maar de ervaren onveiligheid onder verkeersdeelnemers is wel hoog. Daarom wordt terughoudend en zeer selectief omgegaan met het toepassen van Shared Space in de gemeenten in het Land van Heusden en Altena. Ook zijn hieronder randvoorwaarden geformuleerd voor het toepassen van Shared Space om nadelige gevolgen zo veel mogelijk te voorkomen. Deze randvoorwaarden zijn (CROW-publicatie 261):» de betreffende wegen maken geen onderdeel uit van de verbindende wegen in het wegcategoriseringsplan;» er is sprake van een zeer sterk verblijfskarakter door de voorzieningen in de omgeving (zoals winkels, dorpscentrum);» de hoeveelheid gemotoriseerd verkeer is beperkt. 2.2 Aanpassingen en maatregelen Het grootste deel van het wegennet voldoet aan de inrichtingseisen voor de wegcategorieën. Er is een beperkt aantal locaties waar aanpassingen nodig zijn. Deze zijn in tabel 3 opgenomen (in bijlage IX zijn alle locaties beoordeeld). Ingrijpende aanpassingen worden op de lange termijn meegenomen met onderhoudswerkzaamheden. Voor de korte termijn zijn kleinschalige aanpassingen mogelijk, zoals het aanbrengen van markering. Het gaat dan om de locaties van de grenzen van de bebouwde kom en het aanpassen van de wegen aan de Essentiële Herkenbaarheidskenmerken (EHK). In het overzicht in tabel 3 zijn de actiepunten weergegeven. In bijlage IX zijn de maatregelen voor korte termijn verder toegelicht. 7

12 2.3 Conclusies deelplan Verkeer op de juiste plaats Hieronder zijn overzichtelijk de conclusies voor het deelplan Verkeer op de juiste plaats weergegeven. Conclusies deelplan Verkeers op de juiste plaats» In de wegcategorisering worden drie typen wegen onderscheiden. Voor elke type weg gelden vastgestelde maximumsnelheden afhankelijk van binnen of buiten de bebouwde kom.» De inrichting van de weg moet passen bij de functie van de weg. De uitgangspunten hiervoor zijn in bijlage VIII opgenomen.» De 60km-zones worden op sobere wijze ingericht in verband met openbaar vervoer, landbouwvoertuigen en hulpdiensten.» Met de toepassing van het principe Shared Space wordt terughoudend omgegaan.» De meeste wegen in de gemeenten voldoen aan de inrichtingseisen. Voor een beperkt aantal wegen zijn kleinschalige aanpassingen wenselijk (voor toepassing markering). Deze zijn in het uitvoeringsprogramma opgenomen. 8

13 3 LEEFBAARHEID 3.1 Natuur en milieu Een belangrijk uitgangspunt op gebied van natuur en milieu is de waarde van het landschap te behouden. Een manier hiervoor is de toepassing van landschapselementen in plaats van verkeerstechnische maatregelen. Een voorbeeld hiervan is het plaatsen van hagen om bochten beter te benadrukken. Een ander voorbeeld is het plaatsen van bosschages aan beide zijden van de weg, waarmee een vernauwend beeld ontstaat wat de snelheid vermindert. In CROW-publicatie 259 (Plattelandswegen mooi en veilig) wordt uitgebreid ingegaan op het toepassen van natuurlijke verkeersmaatregelen. De gemeente heeft de wegen buiten de bebouwde kom grotendeels al ingericht volgens de principes van Duurzaam Veilig. Er zijn dan ook geen concrete locaties waar op korte termijn aanpassingen nodig zijn. Wel wordt bij onderhoud bekeken of maatregelen nodig zijn (zie ook hoofdstuk 4). Milieu Op gebied van milieu worden de maatregelen vooral genomen door de hogere overheden zoals de provincie en het Rijk. Wel heeft de gemeente een voorbeeldfunctie voor het besteden van aandacht aan duurzaamheid en milieu. Op gebied van verkeer doet de gemeente dit bijvoorbeeld door de aanschaf van een millieuvriendelijk wagenpark bij vervanging van de oude voertuigen. Een tweede activiteit is communicatie en voorlichting over milieu en verkeer. Dit kan bijvoorbeeld door een publicatie met tips over zuinig rijden met de auto (Het Nieuwe Rijden). Speerpunt Locatie Actie Verkeersmaatregelen afstemmen op waarde landschap Voorbeeldfunctie gemeente Voorbeeldfunctie gemeente Particuliere initiatieven steunen. Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Bij (onderhouds)werkzaamheden natuurlijke verkeersmaatregelen overwegen Aanschaf milieuvriendelijk wagenpark Communicatie en voorlichting over milieu Meewerken en meedenken bij initiatieven vanuit particulieren. tabel 4: Overzicht maatregelen natuur en milieu 9

14 3.2 Verkeersoverlast Een belangrijke basis om overlast door verkeer te beperken is door het wegennet op de juiste wijze in te richten volgens de wegcategorisering. Zoals aangegeven wordt op die wijze het gebruik van de geschikte doorgaande wegen gestimuleerd en wordt het gebruik van de verblijfsgebieden ontmoedigd. Sluipverkeer In de meeste verblijfsgebieden buiten de bebouwde kom (60km-zone) volstaat het om de inrichting op sobere wijze uit te voeren. Toch zijn er in de verblijfsgebieden routes aanwezig, die gevoelig zijn voor sluipverkeer. Het is van belang om op deze routes extra maatregelen te nemen, om dit ongewenste doorgaande verkeer te ontmoedigen en/of de verkeersveiligheid te verbeteren. Deze maatregelen worden alleen genomen wanneer er werkelijk een probleem is geconstateerd en wanneer maatregelen voldoende effectief zijn. Overige locaties Naast locaties met overlast van sluipverkeer zijn er ook andere locaties waar verkeersoverlast ervaren wordt. Hier zijn echter geen maatregelen mogelijk om het verkeer te weren. Of er is sprake van een weg met verkeersfunctie, of er is sprake van verkeer dat een bestemming in de omgeving heeft. Op deze locaties moet gekeken worden op welke wijze hier de overlast verminderd kan worden. Uit de analyse van de aandachtslocaties blijkt dat de ervaren overlast meestal samenhangt met de verkeersveiligheid of het parkeren. In bijlage IX is voor alle geïnventariseerde locaties aangegeven welke maatregelen hier mogelijk zijn. Speerpunt Actie Locatie Inrichting volgens wegcategorisering Bij alle werkzaamheden betrekken Zie ook Hfst 2 Maatregelen sluipverkeer Beperken overlast op locatieniveau Maatregelen om sluipverkeer te beperken op locaties waar sluipverkeer wordt vastgesteld. Afhankelijk van locatie en geconstateerd probleem Waar nodig en effectief Zie bijlage IX tabel 5: Overzicht maatregelen verkeersoverlast 10

15 3.3 Parkeren Parkeren in woonwijken: protocol klachten Over het algemeen zijn bewoners van het Land van Heusden en Altena tevreden met de parkeersituatie in de woonomgeving. Toch wordt ook geklaagd over parkeerproblemen, waarbij vooral een tekort aan parkeerruimte wordt aangegeven. In bijlage IX is voor de geïnventariseerde locaties met ervaren parkeerproblemen aangegeven welke maatregelen hier mogelijk zijn. Zoals in het beleid is aangegeven wordt terughoudend omgegaan met het aanleggen van extra parkeerplaatsen in bestaande wijken. Dit vooral om de ruimtelijke kwaliteit en de groenvoorzieningen te behouden. Daarom is een protocol opgesteld om de noodzaak van extra parkeerplaatsen te bepalen (zie bijlage VII). In het protocol is rekening gehouden met de hoeveelheid parkeerruimte, loopafstanden en de kwaliteit van de openbare ruimte. Parkeren in ruimtelijke ontwikkelingen De manier van parkeren bepaalt voor een groot deel de kwaliteit van de openbare ruimte. Daarom is het belangrijk om bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen goede en voldoende parkeervoorzieningen beschikbaar te hebben. Bij nieuwe plannen worden daarom parkeernormen toegepast, waarbij een (bouw)plan voldoende parkeerplaatsen voor de eigen behoefte moet hebben. De parkeernormen voor de gemeenten in het Land van Heusden en Altena zijn vastgelegd in de Notitie Parkeren. Gehandicaptenparkeerplaatsen Voor de mobiliteit van mensen met een beperking is het van belang dat zij bij voorzieningen/hun bestemming kunnen parkeren, zonder dat ze ver hoeven te lopen. Een manier hiervoor is om parkeerplaatsen te reserveren voor mensen met een gehandicaptenparkeerkaart. In de Notitie Parkeren zijn richtlijnen opgenomen, wanneer een gehandicaptenparkeerplaats wenselijk is. Hierbij zijn in principe twee situaties te onderscheiden:» algemene gehandicaptenparkeerplaats. Een parkeerplaats bij voorzieningen (winkel, gemeentehuis, kerk) waar iedereen die beschikt over een gehandicaptenparkeerkaart van gebruik mag maken;» gehandicaptenparkeerplaats op kenteken. Een parkeerplaats (meestal bij de woning) die gereserveerd is voor één specifiek voertuig. Overige acties parkeren Naast bovengenoemde aspecten zijn er drie overige actiepunten voor de gemeenten op gebied van parkeren. Het gaat hierbij om:» een parkeeronderzoek in de Markt en omgeving in Wijk en Aalburg, om te bepalen hoe hoog de parkeerdruk is en hoe de beschikbare parkeerplaatsen efficiënt gebruikt kunnen worden. In dit onderzoek wordt ook meegenomen op welke wijze meer ruimte voor laden/lossen gecreëerd kan worden;» ondersteunen van particuliere initiatieven voor het parkeren van vrachtauto s buiten de bewoonde gebieden, voor zover deze binnen de wettelijke kaders passen. 11

16 Speerpunt Locatie Actie Protocol parkeren in woonwijken Toepassen parkeernormen Toepassen parkeernormen Gebruik beschikbare parkeergelegenheid rond voorzieningen Ondersteunen particuliere initiatieven Gemeenten Ruimtelijke ontwikkelingen Gemeenten Markt en omgeving in Wijk en Aalburg Afhankelijk van vraag van particulieren. Toepassen van protocol bij klachten. Nemen van parkeermaatregelen bij geconstateerd probleem Vaststellen van Notitie Parkeren, inclusief parkeernormen Toewijzing van gehandicaptenparkeerplaats volgens beleidskader in de Notitie Parkeren Parkeeronderzoek naar gebruik parkeerplaatsen, maatregelen afhankelijk van uitkomsten onderzoek. Afweging plaatsen laden en lossen hierin betrekken. tabel 6: Overzicht maatregelen parkeren 3.4 Conclusies deelplan Leefbaarheid Hieronder zijn overzichtelijk de conclusies voor het deelplan Leefbaarheid weergegeven. Conclusies deelplan Leefbaarheid» Op korte termijn zijn geen verkeersmaatregelen op gebied van natuur en milieu noodzakelijk. Bij eventuele verkeersmaatregelen wordt rekening gehouden met de waarde van het landschap.» De gemeenten zorgen voor de aanschaf van milieuvriendelijke voertuigen bij vervanging van het wagenpark.» nemen van (aanvullende) maatregelen, wanneer sluipverkeer tot problemen leidt en maatregelen voldoende effectief zijn» In de inventarisatie zijn locaties benoemd, waar verkeersoverlast wordt ervaren. Deze zijn beoordeeld en waar nodig maatregelen benoemd.» Er is een protocol klachten parkeren opgesteld, dat wordt gehanteerd bij het beoordelen van nieuwe klachten.» Bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen worden de parkeernormen gehanteerd, zoals opgenomen in de Notitie Parkeren.» Voor de toekenning van gehandicaptenparkeerplaatsen is een beleidskader opgesteld, zoals opgenomen in de Notitie Parkeren.» In Wijk en Aalburg (Markt en omgeving) wordt een parkeeronderzoek uitgevoerd om de parkeerdruk in beeld te brengen. De problematiek rond laden/lossen wordt hierin betrokken. 12

17 4 VERKEERSVEILIGHEID Op gebied van verkeersveiligheid zijn diverse gemeentelijk acties opgesteld, waarbij onderscheid is gemaakt naar infrastructuur, verkeerseducatie en handhaving. 4.1 Infrastructuur Inherent veilige infrastructuur Vanuit verkeersveiligheid is het belangrijk om tot een inherent veilige infrastructuur te komen. De verkeersveiligheid in het Land van Heusden en Altena is relatief goed. Hierdoor is er steeds meer aandacht nodig voor de details om nog verbeteringen in de verkeersveiligheid te behalen. Dit wordt bereikt met de volgende punten:» het inrichten van de wegen volgens de wegcategorie. Op deze manier is het voor de weggebruiker duidelijk wat van hem verwacht wordt en wordt het wenselijke gedrag afgedwongen (zie ook hoofdstuk 2);» het ontwikkelen van een vergevingsgezinde weg. Het gaat hierbij om het realiseren van slimme oplossingen, zodat weggebruikers gelegenheid hebben om eventuele fouten te corrigeren. Wanneer er toch iets mis gaat, moet de ernst van een incident beperkt blijven. Voorbeelden van dergelijke maatregelen zijn het toepassen van middengeleiders bij oversteekplaatsen en grasbetontegels in de bermen;» verbeteringen in het Fietsnetwerk. De doelgroep (brom)fietsers van 16 en 17 jaar is een belangrijke aandachtsgroep wat betreft verkeersveiligheid. Zij maken veel gebruik van het Fietsnetwerk, bijvoorbeeld op schoolroutes. De verbetering van de infrastructuur voor fietsers op het Fietsnetwerk is een belangrijke verkeersveiligheidsmaatregel (zie ook paragraaf 5.3). Schoolomgeving Een van de belangrijke aandachtsgebieden van de verkeersveiligheid is de directe omgeving van scholen. Hier lopen immers veel kinderen rond en er ontstaan vaak chaotische situaties tijdens het halen en brengen. Uit de inventarisatie (GVVP Deel 1) blijkt gelukkig dat er weinig slachtoffers vallen in de directe schoolomgeving. Toch wordt het belangrijk gevonden om aandacht te hebben voor een veilige schoolomgeving. Een veiliger inrichting rondom de scholen wordt bereikt door de omgeving van de school extra herkenbaar te maken en door de mensen op de juiste plek te laten parkeren, wachten en oversteken. Een goede schoolomgeving heeft de volgende kenmerken:» de omgeving van de school is duidelijk herkenbaar en onderscheidt zich van de overige straten. Dit kan door kleurgebruik in straatmateriaal, verkeersmaatregelen en eventuele attentieverhogende maatregelen. Door bij de verschillende scholen dezelfde vormgevingsprincipes toe te passen ontstaat extra herkenbaarheid voor de weggebruikers.» In de nabijheid van de school is een veilige oversteekplaats. De oversteekplaats is duidelijk herkenbaar voor zowel kinderen als andere verkeersdeelnemers. In de omgeving zijn geen elementen of (geparkeerde) auto s aanwezig die het zicht belemmeren. Waar nodig kan een zebra worden aangelegd.» Voor de ouders die met de auto komen zijn duidelijk herkenbare parkeerplekken aanwezig. Het is voor de ouders duidelijk waar wel en waar niet geparkeerd mag worden. 13

18 » Bij de school is een ruime fietsenstalling aanwezig, zodat er voldoende ruimte is waar de kinderen hun fiets kunnen neerzetten.» Bij de ingang van het schoolplein is voldoende wachtruimte voor de ouders aanwezig. De wachtruimte ligt zodanig dat de kinderen en de rijbaan niet worden geblokkeerd. Een veilige inrichting van de openbare ruimte alleen is echter niet voldoende. Vanuit de scholen en de ouders is een voortdurende aandacht voor stimulering van het gewenste gedrag noodzakelijk. Het maken van duidelijke afspraken over waar wel en niet geparkeerd mag worden en over de rijroutes is noodzakelijk. Hiervoor moet regelmatig aandacht worden gevraagd. Aandachtslocaties In de inventarisatie is een aantal locaties vanuit verkeersveiligheid als aandachtspunt naar voren gekomen. Het gaat hierbij om locaties vanuit de ervaren (subjectieve) onveiligheid en vanuit de ongevallengegevens. Deze locaties zijn beoordeeld in hoeverre maatregelen nodig zijn. In bijlage IX zijn alle locaties weergegeven die uit de enquête, brieven en bewonersavonden naar voren zijn gekomen. Daarbij is per locatie aangegeven wat de kern van het aangegeven probleem is en of de gemeente hiervoor een maatregel moet nemen. In onderstaande overzichten zijn de acties en de aandachtslocaties weergegeven die in het uitvoeringsprogramma opgenomen zijn om maatregelen te nemen. Speerpunt Locatie Actie Inherent veilige infrastructuur Afspraken over inrichting infrastructuur Afspraken over inrichting infrastructuur Verkeersveiligheid bij Groot Onderhoud Zie ook wegcategorisering Gemeenten Schoolomgeving Groot Onderhoud Aanpassen weginrichting aan functie van de weg Afspraken met de drie gemeenten over de keuze voor soort, type, uitvoering en vormgeving van verkeersmaatregelen Toepassen maatregelen voor herkenbare schoolomgeving Bij elk project voor Groot Onderhoud onderzoek uitvoeren naar de wenselijke inrichting en verkeersveiligheidsmaatregelen tabel 7: Acties voor verkeersveilige infrastructuur 14

19 Plaats Locatie Maatregel Aalburg, Wijk en Aalburg Berenhoeksestraat Kruispunt Berenhoeksestraat, Bergstraat, Perzikstraat, Veldstraat Bergstraat Kortestraat, Herrebeugel Kortestraat, Polstraat Maasdijk Aanbrengen dubbele asmarkering. Versmallingen in de Berenhoeksestraat verplaatsen (verder van kruispunt af). Op kruispunt instellen verplichting te stoppen. Versmallingen ter hoogte van de kruispunten. Aanbrengen dubbele asmarkering in Kortestraat. Aanbrengen dubbele asmarkering. Handhaving. Aanpassen markering op kruispunten. Perzikstraat Plaatsen borden aanduiding aanwezigheid langzaam verkeer. Polstraat Aanbrengen dubbele asmarkering binnen de bebouwde kom. Aanbrengen onderbroken kantmarkering buiten de bebouwde kom. Verbeteren zichtbaarheid slalomconstructies met hekje en markering. Handhaving. Aalburg, Veen Grotestraat Maatregelen afwegen in samenhang met ontsluiting nieuwbouw. Nieuwstraat Duidelijkheid van de 30km-poort bij Groeneweg verbeteren. Aalburg, Genderen Hoofdstraat Aanleg plateau op kruispunt met Rondedans en plaatsen herhalingsbord maximumsnelheid. Aalburg, Eethen N283, Provincialeweg-Zuid, Kleibergsestraat Handhaving. Snelheidsremmende maatregelen bij/na groot onderhoud door provincie. Aalburg, Drongelen Achterstraat Aanbrengen pianomarkering op kruispunten. Aalburg, Babylonienbroek Eindsestraat Hillsestraat Aanbrengen pianomarkering op kruispunten. Aanbrengen pianomarkering op kruispunten waar dit nog ontbreekt. tabel 8: Maatregelen aandachtslocaties verkeersveiligheid Aalburg 15

20 Legenda Rijksweg Provinciale weg Aandachtslocaties ongevallenanalyse Aandachtslocaties subjectieve onveiligheid figuur 2: Aandachtslocaties Verkeersveiligheid 16

21 Plaats Locatie Maatregel Neer Andelse Weg Onderzoek naar aanleg vrijliggend fietspad. Woudrichem, Giessen Parallelweg Realiseren voorrangskruispunten Parallelweg. Met markering en bebording benadrukken fietspad in twee richtingen. Woudrichem, Rijswijk Almweg Realiseren voorrangskruispunten Almweg. Met markering en bebording benadrukken fietspad in twee richtingen. Woudrichem 't Rond Benadrukken poort 30km-zone Woudrichem, Uppel Provincialeweg Noord Handhaving. tabel 9: Maatregelen aandachtslocaties verkeersveiligheid Woudrichem Plaats Locatie Maatregel Werkendam Kruispunt N283 (Provinciale weg) - Kortveldsesteeg, aanpassing tot rotonde gepland (Werkendam) Hooftlanden tussen Sigmondstraat en Vissersdijk, Sportlaan tussen Vissersdijk en VT vd Boogaardstraat, VT vd Boogaardstraat tussen Sportlaan en Reeweg (Werkendam) Sigmondstraat tussen Hooftlanden en Bakkerskillstraat (Werkendam) Keizer Napoleonweg tussen Jachtlaan en Kurenpolderweg (Werkendam) Den Dekkerweg tussen Tol en Zandsteeg en kruispunt Den Dekkerweg Zandsteeg (Werkendam Raadhuisplein, Snellenweer, Van Randwijklaan (Werkendam) Geen maatregel (weg eigendom van provincie) Aanleg plateau Inrichting conform 30 km/uur zone Op korte termijn veilige bermen aanleggen Op lange termijn aansluiting A27 en inrichting 60 km/uur zone Onderzoek in kader van verbreding A27 Evaluatie parkeerterrein Sleeuwijk Rijksstraatweg (Sleeuwijk) Deels aanpassen 30 km/uur zone Rijksstraatweg, Zandpad (Sleeuwijk) Nader onderzoek naar maatregel tabel 10: Maatregelen aandachtslocaties verkeersveiligheid Werkendam

22 4.2 Verkeerseducatie en voorlichting Wat betreft Verkeerseducatie wordt aangesloten bij landelijke en regionale campagnes, onder andere vanuit het Regionaal Verkeersveiligheidsplan. Dit is afgelopen jaren op succesvolle wijze uitgevoerd. Aandachtsgroepen Uit de ongevallenanalyse blijkt dat bromfietsers van jaar en beginnende automobilisten relatief veel bij ongevallen betrokken zijn. Daarom is op gebied van educatie op gemeentelijk niveau extra aandacht nodig voor deze groepen. Er wordt een gemeentelijk actieplan opgesteld om de educatie voor de groepen te bevorderen. Dit wordt gedaan via twee manieren:» het aansluiten bij landelijke en regionale campagnes wanneer die acties deze twee doelgroepen betreffen;» het bedenken van extra gemeentelijke acties en voorlichting door en voor de doelgroepen. Doelgroep Jeugd op fiets en bromfiets Beginnende automobilisten Voorbeelden van actie Educatie en voorlichting - Brom Effe Normaal - Opwegnaarschool.nl (inventarisatie en educatie in één module, in samenwerking met scholen voortgezet onderwijs) - Fietsvaardigheidstraining jongeren - Power of control - Veilig omgaan met landbouwverkeer - Case 101: crash investigation (middelbare scholieren actief bezig zijn met analyseren en bespreken van oorzaken van ongevallen) - Fiets4Safe - Slipcursus voor beginnende automobilisten (hiervan heeft in 2010 een pilotproject plaatsgevonden) - Campagne afleiding in het verkeer - TheorieTV tabel 11: Voorbeelden van acties voor aandachtsgroepen Speerpunt Actie Locatie Regionale aanpak Doelgroep bromfietsers jaar Beginnende bestuurder Uitvoering mensgerichte maatregelen van het Regionaal Verkeersveiligheidsplan o.b.v. regionale afspraken Opstellen en uitvoering gemeentelijk actieplan Opstellen en uitvoering gemeentelijk actieplan Gemeenten gezamenlijk Gemeenten gezamenlijk Gemeenten gezamenlijk tabel 12: Acties Educatie en voorlichting verkeersveiligheid 18

23 4.3 Handhaving Belang van handhaving Uit de inventarisatie is naar voren gekomen dat men handhaving erg belangrijk vindt, maar dat het wel om doeltreffende handhaving moet gaan. Daarnaast blijkt dat er druk staat op de beschikbare handhavingscapaciteit, waardoor de politie maar beperkte tijd kan handhaven. Vanwege voorgaande punten is het extra belangrijk om tot efficiënte wijze van handhaving te komen. Samenwerking met politie Dit kan worden bereikt door concrete afspraken met de politie te maken over de inzet van de politie. Er vindt een terugkoppeling plaats van de resultaten van de handhavingsacties. De afspraken moeten zich dan richten op het type handhaving, de tijdstippen, de duur en de locaties. In GVVP deel 1 is een inventarisatie gemaakt van alle de (ervaren) problemen waarbij handhaving een mogelijke maatregel kan zijn. In bijlage IX zijn alle locaties beoordeeld, waarbij ook handhaving aan de orde komt. In onderstaande tabel zijn de specifieke aandachtslocaties wat betreft handhaving opgenomen. Gemeentelijke aanpak Wanneer blijkt dat op deze wijze niet kan worden voldaan aan de gewenste omvang van de handhaving, moet uitgezocht worden op welke wijze de handhavingscapaciteit uitgebreid kan worden. Dit kan bijvoorbeeld door het inhuren van politie-uren door de gemeente of het inzetten van Gemeentelijke OpsporingsAmbtenaar (GOA of BOA). Plaats Locatie Onderwerp Gemeenten Gemeenten Doelgroep bromfietsers Gemeenten Gemeenten Doelgroep beginnende bestuurders Alle kernen In de woonwijken Gevaarlijk parkeren Wijk en Aalburg Wijksestraat, Berenhoeksestraat, Kortestraat, Polstraat Snelheid Provincialeweg N283 Ter hoogte van de kernen Snelheid Woudrichem Binnen de vesting Parkeren Uppel Provincialeweg Noord Snelheid tabel 13: Overzicht aandachtslocaties voor handhaving 19

24 Speerpunt Actie Locatie Afspraken met politie Afspraken met politie Capaciteit handhaving Periodiek overleg met politie actief doorzetten. Concrete afspraken maken tussen gemeenten en politie over de inzet (aantal uur/onderwerp) en locaties van handhaving Uitzoeken mogelijkheden voor inzet extra handhavingscapaciteit Gemeenten gezamenlijk Gemeenten gezamenlijk Gemeenten gezamenlijk tabel 14: Acties handhaving 4.4 Conclusies deelplan Verkeersveiligheid Hieronder zijn overzichtelijk de conclusies voor het deelplan Verkeersveiligheid weergegeven. Conclusies deelplan Verkeersveiligheid» De gemeenten werken aan de (verdere) realisatie van een verkeersveilige infrastructuur. Uit de inventarisatie (zowel ongevallengegevens als beleving) zijn aandachtslocaties naar voren gekomen. De locaties waar maatregelen gewenst zijn, zijn in het uitvoeringsprogramma opgenomen.» Op gebied van Educatie en Voorlichting wordt vooral ingezet op de voortzetting van het Regionale Actieprogramma en wordt vanuit de gemeenten specifiek aandacht gegeven aan de doelgroepen bromfietsers 16/17jaar en de beginnende autobestuurders.» Wat betreft Handhaving wordt ernaar gestreefd om de beperkte beschikbare capaciteit zo optimaal mogelijk in te zetten. Dit betekent dat de gemeenten hier met de politie concrete afspraken over maken. Wanneer dit onvoldoende blijkt te werken, dan wordt overwegen of op gemeentelijk niveau de handhavingscapaciteit verbeterd kan worden. 20

25 5 BEREIKBAARHEID 5.1 Autoverkeer Faciliteren doorgaande routes Bij de doorgaande routes is er een onderscheid tussen ontsluitingswegen binnen en buiten de bebouwde kom. Bij de vormgeving en inrichting van deze wegen moet zoveel mogelijk rekening worden gehouden met de doorstroming. Dit betekent dat wanneer maatregelen getroffen worden om de verkeersveiligheid te optimaliseren, deze de doorstroming zo min mogelijk belemmeren. Naast het autoverkeer is deze doorstroming ook van essentieel belang voor de bereikbaarheid van de hulpdiensten. Kansen A27 Zoals in hoofdstuk 5 van het beleid op hoofdlijnen is aangegeven biedt de verbreding van de A27 kansen voor de verbetering van de bereikbaarheid. Twee concrete voorbeelden hiervan zijn de aansluitingen bij Sleeuwijk / Werkendam en bij Hank. Door een aanpassing van deze aansluitingen wordt de afwikkeling van het verkeer via de gewenste routes gestimuleerd. Vooruitlopend op de verbreding van de A27 is belangrijk de wensen rondom de aansluitingen op de A27 te communiceren met projectleider A27 bij Rijkswaterstaat. Eventueel aangevuld met een gemeentelijk onderzoek naar de haalbaarheid van de aanpassingen van de aansluitingen op de A27. Aansluiting 23 Sleeuwijk / Werkendam In de huidige situatie liggen de Rijksstraatweg en A27 direct naast elkaar. Hierdoor is er eigenlijk te weinig ruimte aanwezig om de A27 te verbreden. Daarnaast is het zo dat veel verkeer vanaf de aansluiting naar Woudrichem via Sleeuwijk rijdt in plaats van de route via de Roef. Het is kansrijk om in samenhang met de verbreding van de A27 een directe verbinding tussen aansluiting 23 en de Roef te maken (zie figuur 3). Op deze manier ontstaat een directe en logische route richting Woudrichem via de Roef, zonder dat het verkeer voor overlast in Sleeuwijk zorgt. Bij de voorbereidingen van de verbreding van de A27 moet de haalbaarheid hiervan nader onderzocht worden. Belangrijk aandachtspunt hierbij zijn de natuurwaarden en het behoud van Fort Altena. 21

26 Rijksstraatweg Rijksweg A27, aansluiting 23 Roef Locatie nieuwe ontsluiting figuur 3: Aanpassing aansluiting 23 A27 Roef Rijksweg A27, aansluiting 21 N283 Mogelijke nieuwe afrit Keizer Napoleonweg Vervallen huidige afrit figuur 4: Aanpassing aansluiting A27 afrit 21 22

27 Aansluiting 21 Hank De huidige op- en afritten van de A27 ter hoogte van Hank (aansluiting 21) zijn niet allemaal gelegen op de zelfde locatie. Op dit moment is de afrit van de A27 vanuit Breda gelegen net na de Keizersveersebrug. De overige op- en afritten liggen bij de aansluiting van de N283. Het compleet maken van de op-/afritten ter hoogte van Hank zorgt voor duidelijkheid in de wegenstructuur. Verkeer richting Dussen en verder gaat automatisch gebruik maken van de daarvoor bestemde route (N283). Ook wordt de Keizer Napoleonweg minder belast. Belangrijk bij deze aanpassing is de ontsluiting van het wegrestaurant Napoleon aangezien deze een belangrijke regionale functie heeft als parkeergelegenheid voor vrachtwagens (zie figuur 4). Ruimtelijke ontwikkelingen bij Veen Rondom het dorp Veen zijn diverse ruimtelijke ontwikkelingen te verwachten. Het gaat dan onder andere om uitbreiding van het bedrijventerrein, ontwikkeling van woningbouwlocatie De Eng en verplaatsing van de sportfaciliteiten. Om ervoor te zorgen dat Veen goed bereikbaar blijft, is het te overwegen om een extra ontsluitingsweg naar de N267 te realiseren (zie figuur 5). Uit berekeningen komt naar voren dat het verkeerskundig gezien niet noodzakelijk is om een extra ontsluiting te realiseren (zie bijlage VI). Wel zijn er andere voordelen op gebied van leefbaarheid. In een nader onderzoek wordt de haalbaarheid, wenselijkheid en gevolgen van een mogelijke ontsluiting in beeld gebracht. Het gaat dan bijvoorbeeld om zaken als milieueffecten, flora en fauna en financiële gevolgen. figuur 5: Ontsluitingsstructuur Veen Legenda Weg met ontsluitende functie Regionale fietsroute Zoekrichting aansluiting te ontwikkelen gebieden Mogelijke ontsluitingsroute 23

28 De aanwezigheid van de huidige afsluiting in de Veensesteeg hangt direct samen met een eventuele nieuwe ontsluiting. Zolang deze er niet is, is het wenselijk om deze afsluiting te behouden. Deze weg maakt onderdeel uit van een Regionale hoofdfietsroute en wordt veel gebruikt door scholieren. Daarom wenselijk om de hoeveelheid autoverkeer zoveel mogelijk te beperken. Om de positie van fietsers in de Veensesteeg te versterken wordt de fietsstroken in rood uitgevoerd of een vrijliggend fietspad aangelegd. Verkeersafwikkeling Vanuit de inventarisatie is naar voren gekomen dat het gebied nauwelijks problemen kent ten aanzien van de huidige en toekomstige verkeersafwikkeling. Wel is er een aantal specifieke aandachtslocaties benoemd die gemonitord moeten worden om eventuele toekomstige problemen tijdig te signaleren. In de gemeente Werkendam loopt de rotonde Den Dekkerweg-Borcharenweg in 2020 tegen zijn maximum capaciteit aan. Dit leidt niet direct tot lange wachtrijen, maar dit kan zich op lange termijn wel negatief ontwikkelen. Door weggebruikers wordt de rotonde Provincialeweg-Oost (N267)-Provincialeweg- Zuid (N283)-Polstraat soms ook ervaren als knelpunt in de verkeersafwikkeling. Uit de berekeningen met verkeersgegevens voor 2020 komt dit echter niet als probleem naar voren. Voor beide locaties geldt dat het monitoren van de ontwikkeling in intensiteit en doorstroming wenselijk is. Op korte termijn zijn geen maatregelen noodzakelijk. De problematiek rondom de verkeersafwikkeling bij de aansluitingen met de A27 moeten worden meegenomen in het lopende traject voor de verbreding van de A27. Speerpunt Actie Locatie Faciliteren doorgaande routes Kansen verbreding A27 Groot onderhoud N322 en N283 Ruimtelijke ontwikkeling Monitoren aandachtslocaties Geen beperkende maatregelen, mits veiligheid niet in geding komt. Actief richting Rijkswaterstaat communiceren over gemeentelijke wensen. Eventueel op gemeentelijk niveau uitwerken van wensbeeld. Actief richting Provincie communiceren over gemeentelijke wensen. Veensesteeg Onderzoek verkeersafwikkeling, maatregelen doorstroming Actief richting Provincie communiceren wanneer de verkeersafwikkeling echt een probleem wordt Gemeentelijke gebiedsontsluitingswegen Onderzoek haalbaarheid extra ontsluiting bedrijventerrein Veensesteeg Rotonde Den Dekkerweg- Borcharenweg in Werkendam Rotonde Provincialeweg-Oost (N267)-Provincialeweg-Zuid (N283)-Polstraat tabel 15: Acties en maatregelen bereikbaarheid autoverkeer 24

29 Bron: Veolia figuur 6: Openbaar vervoernetwerk 25

30 5.2 Openbaar vervoer In stand houden niveau van Openbaar Vervoer Om te zorgen dat het niveau van het openbaar vervoer in de regio op peil blijft is het belangrijk het gebruik ervan te stimuleren. Alleen bij voldoende gebruik van de verschillende lijnen kan het in stand houden ervan voor zover mogelijk worden gewaarborgd. In principe is het Openbaar Vervoer een taak voor de provincie. Wel kan de gemeente meedenken en haar wensen kenbaar maken. Hiervoor houdt de gemeente jaarlijks een inventarisatie onder de bevolking, om de wensen van de bewoners in beeld te brengen. In Aalburg is hierbij het idee om periodiek (in 2011 en 2013) een enquête en evaluatie houden. Zoals in het beleid op hoofdlijnen al is aangegeven is de regiotaxi een onderbelichte vorm van openbaar vervoer. Door het geven van meer bekendheid aan deze vorm van vervoer kan het gebruik ervan worden vergroot. Vooral voor mensen die minder mobiel zijn is het een belangrijk alternatief of regulier openbaar vervoer. Met een beter gebruik van de Regiotaxi is het voortbestaan zekerder. Haltes De haltes hebben een hoog kwaliteitsniveau met voldoende voorzieningen. Dit geldt vooral voor de haltes van de streeklijnen. Minimaal beschikken deze haltes over voldoende overdekte wachtruimte (met een abri) en een verhoogde bustrottoir. Bij de belangrijke bushaltes zijn voldoende fietsenstallingen van goede kwaliteit (overdekt) aanwezig. Ook de routes voor langzaam verkeer van en naar de haltes zijn hierbij van belang. Bij voorkeur is hiervoor minimaal een trottoir aanwezig. Bij het stimuleren van het gebruik is het toegankelijk maken van het openbaar vervoer een belangrijk uitgangspunt. Bij het toegankelijk maken is niet alleen de halteplaats zelf belangrijk, maar ook de bereikbaarheid van de halte is een aandachtspunt. Een voorbeeld hiervan is de aanwezigheid van goede voetgangersvoorzieningen naar de halte toe of de plaatsing van voldoende fietsenrekken. Transferia Goede overstapvoorzieningen in de vorm van transferia zijn belangrijk bij het versterken van de ketenmobiliteit. De bestaande overstapplaatsen kunnen verder geoptimaliseerd worden naar aantrekkelijke transferia. Om deze transferia aantrekkelijk te maken is het belangrijk dat er voldoende parkeergelegenheid aanwezig is voor auto en (motor)fiets. Ook comfortabele reizigersvoorzieningen als informatie over reistijden en wachtvoorzieningen zijn belangrijk. 26

31 Om de ketenmobiliteit verder te stimuleren is het realiseren van een extra transferium nabij Hank een mogelijkheid. Een mogelijkheid hiervoor is om de bestaande halte te verbeteren (parkeervoorzieningen, kwaliteit halte). De uitvoering hiervan heeft een directe relatie met de verbreding van de A27 en moet dan ook daarbij worden betrokken. Speerpunt Actie Locatie In stand houden openbaar vervoer Ketenmobiliteit Actieve communicatie richting aanbestedend orgaan en vervoerder Jaarlijkse inventarisatie wensen onder bevolking Periodieke enquête over kwaliteit openbaar vervoer Ondersteunen vrijwilligers voor buurtbus Communiceren over Regiotaxi, verbetering imago en gebruik In samenwerking met Provincie verbeteren kwaliteit transferia In samenwerking met Provincie verbeteren kwaliteit transferia Onderzoek haalbaarheid transferium Hank Gemeenten Gemeenten Aalburg Gemeenten Gemeenten De Tol N267 De Kromme Nol Aansluiting A27 Hank tabel 16: Acties en maatregelen bereikbaarheid autoverkeer 5.3 Langzaam Verkeer Regionaal Fietsnetwerk Binnen het regionaal fietsnetwerk zijn kwaliteitseisen opgenomen (zie bijlage X). De kwaliteitseisen worden gebruikt als een uitgangspunt voor de inrichting van het regionale fietsnetwerk. Uit de ongevallengegevens blijkt dat het juist voor risicovolle doelgroepen kansrijk is om veilige fietsroutes te creëren. Verder zorgt het verbeteren van de fietsroutes voor een aantrekkelijk gebied om te recreëren, wat ook stimulerend werkt voor de kernen in het gebied. In figuur 7 zijn de routes uit het Regionaal Fietsnetwerk opgenomen waar aanpassingen nodig zijn om te voldoen aan de gestelde kwaliteitseisen. Uit de inventarisatie blijkt dat er geen routes zijn waar elementaire fietsvoorzieningen ontbreken. Wel kan de kwaliteit van de betreffende fietsroutes verbeterd, wat bij onderhoudsprojecten kan worden meegenomen. Deze kwaliteitsverbetering bestaat bijvoorbeeld uit het toepassen van asfalt op fietspaden (in plaats van tegels) of het realiseren van rode fietssuggestiestroken. In bijlage X is exact aangegeven welke maatregelen op deze routes moeten worden genomen, waarbij onderscheidt is gemaakt in maatregelen op korte termijn en maatregelen bij groot onderhoud. 27

32 Het heeft de voorkeur om benodigde wijzigingen en verbeteringen zo kosteneffectief mogelijk door te voeren. In het uitvoeringsprogramma is daarom rekening gehouden met een prioriteitstelling, waarbij de routes die veel door schoolgaande jeugd worden gebruikt als eerste aan bod komen. Sleeuwijk Legenda Te optimaliseren fietsroute Werkendam Woudrichem Woudrichem Andel Veen Werkendam Almkerk Wijk en Aalburg Hank Dussen Eethen Aalburg Genderen Heusden Ammerzoden Raamdonksveer Waalwijk figuur 7: Fietsnetwerk Land van Heusden en Altena Voetgangers Binnen de kernen bestaat het langzaam verkeer voor een belangrijk deel uit voetgangers. Om de veiligheid en bereikbaarheid voor deze doelgroep, in het bijzonder kinderen en ouderen te waarborgen is het belangrijk dat waar dat nodig is goede voetgangersvoorzieningen aanwezig zijn. Het gaat dan om de aanwezigheid van trottoirs en veilige oversteekplaatsen. In de bebouwde kom is het niet nodig om overal trottoirs te realiseren. Wanneer sprake is van een woonerf of een vergelijkbare situatie is het aanbrengen van voetgangersvoorzieningen niet direct nodig. In gebieden waar trottoirs functioneel zijn vanuit verkeersveiligheid en toegankelijkheid worden deze aangelegd. In de afweging om trottoirs aan te leggen worden verschillende aspecten meegewogen, zoals:» de hoeveelheid voetgangers;» de nabijheid van voorzieningen (winkels, scholen, kerk, verzorgingshuis, etc.); 28

33 » de hoeveelheid autoverkeer;» openbaar vervoerroute en aanwezigheid van een bushalte;» route vrachtverkeer;» aanwezigheid van vrijliggende fietspaden. In het uitvoeringsprogramma zijn geen specifieke locaties opgenomen waar trottoirs op korte termijn moeten worden gerealiseerd. De afweging of wel of geen trottoirs worden gerealiseerd wordt meegenomen in de normale projecten voor groot onderhoud. Toegankelijkheid Vanwege de sociale functie is het belangrijk dat iedereen zich op straat kan begeven. Daarom moet de openbare ruimte dan ook goed toegankelijk zijn voor iedereen, dus ook voor ouderen, minder validen of mensen met kinderwagens. Het gaat dan om de aanwezigheid van trottoirs (zie hierboven aangegeven), de conditie van de verharding, overhangend groen, etc.). Concrete maatregelen die de toegankelijkheid verbeteren zijn:» het realiseren van een verlaagde trottoirband op plaatsen waar voetgangers oversteken. Dit is bijvoorbeeld bij specifieke oversteekplaatsen, maar ook bij de kruispunten;» voorzien in voldoende (gehandicapten)parkeerplaatsen bij voorzieningen. Ook voor de maatregelen wat betreft toegankelijkheid van de openbare ruimte geldt dat er geen specifieke locaties in het uitvoeringsprogramma zijn opgenomen. Net als bij trottoirs wordt dit bij de normale projecten voor groot onderhoud meegenomen. Speerpunt Actie Locatie Regionaal Fietsnetwerk Voetgangers Toegankelijkheid Route Hank-Dussen, verwijderen asmarkering, aanbrengen fietssuggestiestroken Route Dussen-Waalwijk, Verwijderen asmarkering, aanbrengen fietssuggestiestroken Route Wijk en Aalburg-Veen-Andel, aanbrengen fietssuggestiestroken in rood of vrijliggend fietspad Route Almkerk- Gorinchem, aanbrengen fietssuggestiestroken of vrijliggend fietspad Bij groot onderhoud aanleg trottoirs waar deze ontbreken en nodig zijn Bij groot onderhoud toegankelijkheid van de openbare ruimte verbeteren Nieuwe Steeg Dorpstraat Molenkade-Dorpsstraat Veensesteeg (t.h.v. bedrijventerrein) Almkerkseweg tussen Veldweg en 't Rond Groot Onderhoud Groot Onderhoud tabel 17: Acties en maatregelen langzaam verkeer 29

34 5.4 Conclusies deelplan Bereikbaarheid Hieronder zijn overzichtelijk de conclusies voor het deelplan Bereikbaarheid weergegeven. Conclusies deelplan Bereikbaarheid» De belangrijkste ontwikkelingen op gebied van (auto)bereikbaarheid is de verbreding van de A27. De verbreding biedt ook belangrijke kansen om de omgeving van de aansluitingen te verbeteren. Het gaat dan om het optimaliseren van de gemeentelijke wegen, de verkeersafwikkeling en om bijvoorbeeld het verbeteren van de kwaliteit van de Transferia. Dit vraagt vooral om een inzet van overleg met de provincie en Rijkswaterstaat.» Verder zijn er op de gemeentelijke wegen geen concrete maatregelen nodig om op korte termijn de verkeersafwikkeling te verbeteren. Er is een aantal aandachtslocaties die in de loop van de tijd gemonitord moeten worden op de kwaliteit van de verkeersafwikkeling.» Het openbaar vervoer is vooral een taak van de hogere overheden en de vervoerders. De gemeenten overleggen met deze partijen om de gemeentelijke wensen kenbaar te maken. Hiervoor wordt een jaarlijkse inventarisatie onder de bewoners gehouden. De gemeente richt zich verder wel op de voorlichting van vervoersmogelijkheden, zoals de Regiotaxi.» De fiets is vooral voor de jeugd en recreanten een belangrijk vervoermiddel. Hiervoor wordt gewerkt aan de kwaliteit van het Regionaal Fietsnetwerk. Alle belangrijke fietsvoorzieningen zijn hierbij aanwezig, maar de kwaliteit en comfort kan nog wel verbeterd worden. 30

35 6 COMMUNICATIE 6.1 Externe communicatie Subjectieve onveiligheid Zoals uit de inventarisatie is gebleken, hebben veel onveilige locaties of onveiligheidsgevoelens een subjectief karakter. Deze subjectiviteit is echter wel bepalend voor de beleving en het gedrag van de weggebruiker. Door een goede en eenduidige communicatie over de aanpak van onveilige locaties ontstaat meer kennis en begrip voor de wijze waarop verkeersveiligheid wordt benaderd. Het vaststellen van het gezamenlijke beleid vergroot de eenduidigheid in de communicatie over verkeersveiligheid. Wegwerkzaamheden en evenementen Voor de communicatie over de uitvoering van wegwerkzaamheden en evenementen tussen de gemeenten onderling en in groter regionaal verband kan gebruik gemaakt worden van het bestaande instrument Haal meer uit de weg.nl. Door de informatie uit dit instrument (Haal meer uit de weg.nl) ook te koppelen aan de lokale informatiebronnen als krant en internet kunnen burgers en andere belanghebbenden uitgebreider worden geïnformeerd. Gemeentelijk communicatieplan verkeer In het GVVP is op verschillende plekken de communicatie en educatie en voorlichting naar burgers benoemd. Om dit op een structurele wijze aan te pakken wordt een integraal communicatieplan verkeer opgesteld. In dit plan worden de volgende zaken opgenomen:» de onderwerpen waar de gemeente aandacht aan gaat geven. Hierin krijgen in ieder geval de onderwerpen een plek die ook in het GVVP zijn benoemd. Het gaat dan om onder andere: diverse onderwerpen uit de Regionale Verkeersveiligheidsaanpak voor Educatie en communicatie; doelgroep verkeersveiligheid bromfietsers jaar; doelgroep verkeersveiligheid beginnende bestuurders; voorlichting over verkeer & milieu (zoals het nieuwe rijden); voorlichting over gebruiksmogelijkheden Regiotaxi en buurtbus; voorlichting over te nemen verkeersmaatregelen.» per onderwerp uitgewerkt op welke wijze hier aandacht aan wordt gegeven. Bijvoorbeeld via de lokale kranten, verspreiding van flyers, reclameposters op straat, etc.;» communicatiekalender. Voor een planning van de verschillende onderwerpen gedurende het jaar (zie het voorbeeld in figuur 8);» betrokken partijen, om aan te geven welke partij zorg draagt voor de communicatie rond het betreffende onderwerp. Niet alle acties hoeven door de gemeente zelf te worden uitgevoerd. Uitvoering is bijvoorbeeld ook mogelijk door VVN of fietsersbond. 31

36 Het communicatieplan zal in samenwerking met diverse partijen opgesteld moeten worden. Het heeft hierbij de voorkeur om met de gemeenten gezamenlijk een communicatieplan op te stellen. Maar ook de betrokkenheid van politie en lokale belangenpartijen is van belang. Maar daarnaast is ook binnen de gemeenten afstemming nodig met andere disciplines, zoals Communicatie, welzijn of onderwijs. figuur 8: Voorbeeld van een communicatiekalender 6.2 Interne communicatie Binnen de gemeentelijke organisatie is het betrekken van de verschillende afdelingen bij de uitvoering en communicatie rond verkeer belangrijk. De volgende punten verdienen hierbij aandacht:» afstemming projecten voor verkeersmaatregelen met (groot) onderhoud van de openbare ruimte (dus zowel infrastructuur, groenvoorziening als kabels en leidingen);» afstemming voorlichting en communicatie op gebied van verkeer met de afdeling die gaat over communicatie;» afstemming educatie en voorlichting met Welzijn en Onderwijs;» afstemming handhaving en verkeersveiligheid met politie. De afdeling communicatie speelt uiteraard een belangrijke rol in het publiceren van diverse informatie. Maar ook de ambtenaren zelf hebben een belangrijke taak in het aanleveren van inhoudelijke vulling voor de verschillende informatiemomenten. Het maken van een communicatiekalender biedt hierin uitkomst. Speerpunt Actie Trekker Versterken van communicatie Betrekken andere partijen Beter benutten bestaande instrumenten Opstellen communicatiekalender Afstemmen communicatiekalender met andere partijen Maken van afspraken over afstemmen en publiceren van werkzaamheden en evenementen Gemeenten Gemeenten Gemeenten 32