DE KWALITEIT VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE IN DE GEMEENTE ZWOLLE IN SCHOOLJAAR

Transcriptie

1 DE KWALITEIT VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE IN DE GEMEENTE ZWOLLE IN SCHOOLJAAR Onderzoeksnummer : Datum vaststelling : 30 september 2016 ED /5

2

3 Inhoud Voorwoord Samenvatting van de belangrijkste oordelen Inleiding Vve in de gemeente Zwolle De oordelen over de voor- en de vroegscholen Conclusies Reactie van de gemeente Pagina 3 van 35

4

5 Voorwoord In de periode heeft de Inspectie van het Onderwijs een landelijke bestandsopname uitgevoerd naar de kwaliteit van voor- en vroegschoolse educatie (vve). Daarna is het signaalgestuurde toezicht op vve in de kleine en middelgrote gemeenten in werking getreden. Voor de periode hebben het Rijk en de 37 grote steden (G37) afspraken gemaakt om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk kinderen met een taalachterstand gebruik kunnen maken van hoogwaardige onderwijsvoorzieningen. In deze afspraken staan kwalitatieve en kwantitatieve doelstellingen voor de voor- en vroegschoolse educatie. Daarbij is afgesproken dat de inspectie in 2013 en 2015 een monitor uitvoert om de kwaliteit van vve op gemeentelijk niveau, op voorscholen en op vroegscholen (groep 1 en 2 van basisscholen) in beeld te brengen. Dit rapport beschrijft de kwaliteit van vve in de gemeente Zwolle aan het einde van de monitorperiode in schooljaar De hoofdinspecteur primair onderwijs, Dr. A. Jonk Pagina 5 van 35

6 Pagina 6 van 35

7 1 Samenvatting van de belangrijkste oordelen In de gemeente Zwolle is de kwaliteit van het gemeentelijk beleid voor voor- en vroegschoolse educatie ten dele op orde. Er is een aantal verbeterpunten, maar ook is een aantal aspecten een voorbeeld voor anderen. Het gemeentelijk vve-beleid kenmerkt zich door: Voorbeelden voor anderen Doelgroepdefinitie (indicator 1a1) Vve-programma (indicator 1a5) Resultaten (indicator 1a9) Voldoende oordelen Bereik (indicator 1a2) Toeleiding (indicator 1a3) Doorgaande lijn (indicator 1a8) Systematische evaluatie en verbetering op gemeentelijk niveau (indicator 1c) GGD-rapport (indicator 2a) Gemeentelijk subsidiekader (indicator 2b) Verbeterpunten Ouders (indicator 1a4) Externe zorg (indicator 1a6) Interne kwaliteitszorg voor- en vroegscholen (indicator 1a7) Vve-coördinatie (indicator 1b) De kwaliteit van de uitvoering van voor- en vroegschoolse educatie op de twee onderzochte voorscholen en de twee vroegscholen in de gemeente Zwolle laat het volgende beeld zien: De condities waaronder vve wordt uitgevoerd zijn op orde. Er is hard gewerkt aan verdere professionalisering van de pedagogisch medewerkers. Ouders worden op verschillende manieren betrokken bij de educatie van hun kind. Ouders waarderen dit. Wel zijn er onderdelen (betrokkenheid ouders) die verbetering vragen. In het vve-aanbod, het pedagogisch handelen en het educatief handelen zijn positieve stappen gezet door zowel de voorscholen als de vroegscholen. Er is sprake van een doelgerichte werkwijze. De inrichting van de ruimtes zorgt ervoor dat de peuters en de kleuters spelenderwijs ervaringen kunnen opdoen en hun woordenschat vergroten. Er is sprake van een cyclische zorgstructuur. De kwaliteitszorg is op de voorscholen cyclisch en ook de vroegscholen werken gericht aan het verbeteren van de educatie aan kleuters. De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegscholen wordt gekenmerkt door coördinatie en een warme overdracht. Er zijn aanzetten zichtbaar van meer inhoudelijke afstemming bijvoorbeeld van het ouderbeleid, ook in IKCverband. De voor- en vroegscholen hebben van tevoren de kwaliteit van hun eigen voor- of vroegschoolse educatie geëvalueerd. Dertien voorscholen en zes vroegscholen Pagina 7 van 35

8 hebben de vragenlijst ingevuld. Daaruit komen de volgende waarderingen naar voren: In grote lijnen geven de voorscholen zelf aan dat de condities op orde zijn. Voor de vroegscholen is dat voor de dubbele bezetting ook het geval. Voor beide geldt dat vve-scholing verbeterd kan worden. Het ouderbeleid van de voorscholen is volgens de locaties zelf een verbeterpunt (100%). Voor de overige onderdelen van het aspect ouders zijn voor de voorscholen meerdere indicatoren als verbeterpunten aangemerkt. Tweederde van de vroegscholen geeft aan dat het ouderbeleid een verbeterpunt is. Een deel van de vroegscholen geeft daarnaast aan dat dat ook voor andere onderdelen van het ouderbeleid geldt. De intake is volgens de voor- en vroegscholen wel voldoende (100%). De doelgerichtheid van het vve-programma komt in de vragenlijsten van de voorscholen als voorbeeld voor anderen naar voren. De overige onderdelen zijn divers beoordeeld. De vroegscholen verschillen in de eigen waarderingen; er zijn verbeterpunten en goede voorbeelden. Het volgen van de ontwikkeling van de peuters is door de voorscholen (100%) als voorbeeld voor anderen aangemerkt. Voor de externe begeleiding geven de voorscholen aan die eveneens als voorbeeld voor anderen te zien. Het beeld van de vroegscholen is divers over de gehele linie van de begeleiding. Er zijn vroegscholen die voor de gehele begeleiding als voorbeeld voor anderen kunnen worden aangemerkt maar ook die meerdere verbeterpunten hebben. Zowel de voorscholen als de vroegscholen geven aan de resultaten van voor- en vroegschoolse educatie te evalueren. Ook is er vve-coördinatie (100%). De overige onderdelen geven eveneens een divers beeld waarbij verschillende indicatoren als verbeterpunt en voorbeeld voor anderen zijn aangemerkt. De meeste voor- en vroegscholen zorgen voor een warme overdracht. Meestal is de wijze waarop dit gebeurt een voorbeeld voor anderen. De mogelijkheden voor verdere verbetering liggen in de inhoudelijke afstemming van het pedagogisch handelen, het ouderbeleid en de zorg en begeleiding. Het beeld van de kwaliteit van vve in de gemeente Zwolle is positief. Door de voorscholen en de vroegscholen zijn stappen gezet voor verbetering. Tijdens de bezoeken was dat zichtbaar. Op gemeentelijk niveau zijn de afgelopen jaren weinig tot geen nieuwe beleidsontwikkelingen opgestart. De gemeente heeft op een aantal onderdelen nog verbeterstappen te maken. Het beeld van de vooren vroegscholen is vanuit de vragenlijsten divers. Er zijn bij een relatief groot deel verbetering noodzakelijk. Afgezet tegen de uitkomsten van de bestandsopname in 2011 is de kwaliteit van vve toegenomen Het is aan de gemeente Zwolle, de voorschool organisaties en de schoolbesturen gezamenlijk om de kwaliteit, al dan niet in IKC-verband, vast te houden en waar nodig verder uit te bouwen en te versterken. Pagina 8 van 35

9 2 Inleiding Dit rapport is het verslag van een onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (vve) in de gemeente Zwolle in schooljaar Voor meer informatie hierover zie De opbouw van het rapport is als volgt: Het rapport begint met een beeld van het vve-beleid op gemeentelijk niveau. Daarin wordt ingegaan op de ontwikkeling van de gemeente sinds de bestandsopname en de relatie met de bestuursafspraken tussen het Rijk en de gemeente Zwolle (paragraaf 3.1) Daarna wordt een overzicht gegeven van de voor- en vroegscholen in de gemeente (paragraaf 3.2) en van de door de gemeente aangeleverde vvedocumenten (paragraaf 3.3). Tevens geven wij in dit hoofdstuk een oordeel over het gemeentelijk vve-beleid (paragraaf 3.4). De basis van deze beoordeling is een digitale vragenlijst die de gemeente heeft ingevuld. Wij hebben deze vragenlijst geverifieerd aan de hand van de aangeleverde documenten en in een gesprek met betrokkenen van de gemeente. Ook de voor- en vroegscholen in de gemeente hebben een digitale vragenlijst ingevuld. De inspectie heeft in de gemeente Zwolle twee voorschoollocaties en twee vroegschoollocaties bezocht om de antwoorden op de vragenlijsten te verifiëren. De resultaten van de locatiebezoeken worden in hoofdstuk 4 toegelicht en de oordelen van de inspectie worden vergeleken met de resultaten van de vragenlijsten. Deze staan in paragraaf 4.2 in de vorm van overzichtstabellen met daarin de waarderingen op basis van eigen antwoorden van de locaties per kwaliteitsaspect (uitkomsten digitale vragenlijst) Hoofdstuk 5 bevat de conclusies over de kwaliteit van vve in de gemeente Zwolle. In hoofdstuk 6 geeft de gemeente een reactie op de bevindingen van de inspectie. Bij de beoordeling wordt gewerkt met een vierpuntsschaal: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig. Deze kwalificatie geeft aan dat echt iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn nodig Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. 3. Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen. Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat anderen hiervan kunnen leren. Pagina 9 van 35

10

11 3 Vve in de gemeente Zwolle De gemeente Zwolle heeft een digitale vragenlijst ingevuld. De digitale vragenlijst levert de volgende informatie: Een lijst met de vve-documenten die de gemeente heeft aangeleverd: zie paragraaf 3.3 Een beoordeling van het gemeentelijk vve-beleid : zie paragraaf Ontwikkeling van vve in Zwolle sinds 2013 In de afgelopen drie jaren heeft de gemeente Zwolle nauwelijks nieuw beleid ontwikkeld op het gebied van vve. Wel is er een monitoringsdocument opgesteld met de resultaten over de periode 2013/2014. De monitoring over het schooljaar 2014/2015 is niet uitgevoerd. De reden hiervoor is dat de gemeente Zwolle wil aansluiten op het nieuwe rijksbeleid. Verder zijn er voor de externe zorg per 2015 sociale wijkteams opgericht met als doel de zorg laag drempeliger te maken en wachtlijsten te voorkomen. Daarnaast is door een student een onderzoek gestart naar het bevorderen van ouderbetrokkenheid in de gemeente Zwolle. Dit onderzoek is echter niet afgerond en daardoor niet vertaalt naar beleid. Ook is er een werkgroep gestart voor de vve-coördinatie op gemeentelijk niveau. Deze werkgroep gaat nadenken over verbeterpunten binnen het vve-domein en het stimuleren van de samenwerking tussen betrokken partijen. Gemeente Zwolle heeft voor 2016 geen nieuw beleidskader ontwikkeld. Ze zijn in afwachting van het landelijk beleidskader dat in 2017 zal verschijnen. 3.2 Overzicht van de voor- en de vroegscholen in Zwolle Voorafgaand aan de digitale vragenlijst hebben wij de gemeente gevraagd naar een overzicht met de vve-peuterspeelzalen en kinderdagverblijven (dus: de voorscholen) en de bijbehorende vroegscholen (de vve-basisscholen). Alle locaties hebben een digitale vragenlijst gekregen en onderstaande (voor)scholen zijn ook bezocht. Tabel 3.1: Overzicht van de bezochte voor- en vroegscholen in de gemeente Zwolle. Voorschool: Peuterspeelzaal/kinderdagverblijf Peuterspeelzaal Doomijn Geraniumstraat Peuterspeelzaal Doomijn Bachlaan 158 Vroegschool: Basisschool O.b.s Het Veldboeket O.b.s. De Toonladder 3.3 Lijst met de vve-documenten die de gemeente heeft aangeleverd Ter onderbouwing van de antwoorden van de vragenlijst heeft de gemeente de volgende beleidsdocumenten toegestuurd of aangereikt tijdens of na het gesprek met de inspectie: VVE-monitor Zwolle 2013/ Het gemeentelijke vve-beleid In deze paragraaf geven wij onze bevindingen weer over het gemeentelijk vvebeleid. Pagina 11 van 35

12 Per domein wordt weergegeven op welke punten wij het gemeentelijk beleid en uitvoering als voldoende ( 3 ) beoordelen, waar wij nog verbeterpunten zien, zowel zonder ( 2 ) als met ( 1 ) afspraken en op welke punten wij de gemeente als een voorbeeld voor anderen zien ( 4 ). Het kan voorkomen dat wij voor een bepaalde indicator geen oordeel geven (GO). Wij baseren onze bevindingen op onze verificatie van de digitale vragenlijst door middel van documentenanalyse, gesprekken met betrokkenen en informatie uit locatiebezoeken. Waar onze bevindingen afwijken van het beeld uit de digitale vragenlijst van de gemeente, wordt dit vermeld en onderbouwd. Tabel 3.2: De beoordeling van het gemeentelijk vve-beleid Het gemeentelijk vve beleid - <naam gemeente> GO 1A1 Definitie doelgroepkind 1A2 Bereik 1A3 Toeleiding 1A4 Ouders 1A5 Integraal vve-programma 1A6 Externe zorg 1A7 Interne kwaliteitszorg van de voor- en vroegscholen 1A8 Doorgaande lijn 1A9 Resultaten 1B Vve-coördinatie op gemeentelijk niveau 1C Systematische evaluatie en verbetering van vve op gemeentelijk niveau 2A GGD-rapport 2B Gemeentelijk subsidiekader De inspectie publiceert jaarlijks ook een oordeel over het toezicht dat door de gemeenten op de kinderopvang en peuterspeelzalen wordt uitgevoerd. Voor meer informatie hierover zie Toelichting: 1 Verbeterpunten met een afspraak Er zijn geen verbeterpunten met een afspraak 2 Verbeterpunten 1a4 Ouders De gemeente hecht belang aan educatief partnerschap bij ouders. Als uitgangspunt geldt dat ouders verantwoordelijk zijn voor het ondersteunen van hun kind bij haar/zijn ontwikkeling in het algemeen en meer specifiek gedurende zijn verblijf in de voorschoolse voorziening en op de school. De gemeente heeft hiervoor een (concept) beleidsdocument opgesteld waarin een stappenplan is opgenomen waarmee beoogd wordt de ouderbetrokkenheid nader uit te werken. Een analyse van de ouderpopulatie, waarop het beoogde effect gebaseerd is, is echter nog niet beschikbaar. Ook zijn er geen doelen geformuleerd die de gemeente met het ouderbeleid wil behalen. In het concept-document Ouderbetrokkenheid bij Pagina 12 van 35

13 onderwijsachterstanden is wel een eerste aanzet voor het formuleren van doelen gegeven, maar hierover is nog geen overeenstemming bereikt. In de afgelopen jaren heeft de gemeente een onderzoek gestart om ouderbetrokkenheid te bevorderen, maar dit onderzoek is niet afgerond en daarom zijn er geen beleidsbesluiten genomen op dit gebied. Om die redenen is indicator 1a4 een verbeterpunt. 1a6 Externe zorg Volgens de vragenlijst zijn afspraken gemaakt over de externe zorgstructuur, maar dit blijkt niet uit de toegezonden documenten. In het document Stappenplan ondersteuningsstructuur mei Zwolle is in 4 fasen aangegeven hoe de externe zorg binnen vve-instellingen in de gemeente Zwolle wordt geïmplementeerd. De eerste (pilot-) fase is afgerond en geëvalueerd waarop nu een verbreding van de externe zorg heeft plaatsgevonden. Voor de aanmelding van doelgroeppeuters zijn afspraken gemaakt en die afspraken zijn gecommuniceerd met de vve-instellingen. Evaluatiedocumenten zijn niet beschikbaar. Wel geeft de gemeente aan dat de externe zorg verbeterd is door het oprichten van sociale wijkteams per 2015, waardoor de zorg beter gestructureerd is en op een laagdrempelige wijze wordt aangeboden waardoor (hopelijk) wachtlijsten voorkomen worden. Verder gaat de gemeente er van uit dat de ontwikkeling van de externe zorg zich ook in de praktijk verder ontwikkeld door verschillende casussen die zich voordoen. De monitoring vindt plaats via sociale wijkteams. Er is geen evaluatie van deze nieuwe aanpak beschikbaar. Dit is de reden waarom deze indicator een verbeterpunt is. 1a7 Interne kwaliteitszorg voor- en vroegscholen De gemeente Zwolle heeft geen afspraken gemaakt over de wijze waarop de vveinstellingen hun eigen interne kwaliteit evalueren, verbeteren en borgen. Dit is de reden waarom deze indicator als een verbeterpunt is aangemerkt. Een ander onderdeel van deze indicator, het maken van afspraken met de vve-instellingen over de wijze waarop zij zich aan de gemeente verantwoorden over de kwaliteit van vve is wel aanwezig. De houders van de voorscholen doen dit door middel van een jaarverslag op basis van vooraf gemaakte afspraken. 1b vve-coördinatie op gemeentelijk niveau De beleidsontwikkeling en coördinatie van het vve-beleid, zoals dat in de notitie Uitvoeringsplan vve en schakelklassen is beschreven, berust bij de gemeente Zwolle. Dit uitvoeringsplan is afgeleid van het beleidskader Een stevig fundament. Dit beleidskader is ook nu nog het geldende beleidskader. Bij de coördinatie van dit plan betrekt de gemeente meerdere partners. Evenwel is, zo blijkt uit de ingevulde vragenlijst, de coördinatie op de uitvoering van het vve-beleid niet bij de gemeente belegd. Om deze laatste reden is deze indicator een verbeterpunt. Onlangs is door de gemeente Zwolle een werkgroep opgestart die nadenkt over de verbeterpunten binnen vve-beleid en over het stimuleren van de samenwerking tussen de betrokken partijen. 3 Voldoende 1a2 bereik De gemeente Zwolle streeft naar een evenwicht tussen het aantal kindplaatsen en het aantal doelgroeppeuters. Dit vanwege de heterogeen samengestelde vvegroepen en de spreiding van de doelgroeppeuters over de peuterspeelzalen en kinderdagverblijven binnen de gemeente. Op deze wijze profiteren volgens de gemeente zoveel mogelijk kinderen van het vve-aanbod. De gemeente zou op grond van teldatum 1 oktober 2009 een aanbod voor doelgroeppeuters moeten hebben voor 75% van het aantal gewichtenleerlingen van 4 en 5 jaar. Dit zijn 0,75 x 208 = 156 plaatsen. Dit waren er op 1 oktober Hiermee is het aanbod voldoende. Getallen over 2013 en 2014 zijn beduidend hoger dan de getallen van de teldatum Reden hiervoor is niet duidelijk Pagina 13 van 35

14 Op basis van de gewichtendefinitie zouden per 1 oktober 2012 naar schatting 179 kindplaatsen beschikbaar moeten zijn, in de praktijk waren dat er 175, maar omdat de groepen heterogeen zijn, is uitbreiding van het aantal plaatsen makkelijk te realiseren. Het feitelijke aantal doelgroeppeuters, uitgaande van de eigen bredere doelgroepdefinitie, lag op 1 oktober 2012 op 137 en ligt daarmee onder de peildatum van 1 oktober De reden voor dit lagere aantal wordt voornamelijk veroorzaakt door de terugloop in de kinderopvang. Het is de gemeente niet bekend hoeveel doelgroeppeuters per 1 oktober 2012 daadwerkelijk vve kregen. 1a3 toeleiding Er zijn in beleid geen wijzigingen opgetreden ten opzichte van het onderzoek in Alhoewel de uitvoeringsorganisatieverantwoording is gewijzigd. Vanaf 2015 is de toeleiding naar voorschoolse voorzieningen, belegd bij de GGD en de uitvoeringsorganisatie bij GJZ. Het gaat hierbij om toeleiding naar voorscholen waar gewerkt wordt met een vve-programma. In het document Een stevig fundament beschrijft de gemeente dat er een protocol opgesteld gaat worden waarin de afspraken tussen JGZ en andere partners zijn vastgelegd gericht op het realiseren van het beoogde bereik. Door een onderwijsbegeleidingsdienst is in 2011 een onderzoek gedaan naar het non-bereik van doelgroeppeuters in de gemeente Zwolle. Daaruit komt naar voren dat circa 71% van de doelgroeppeuters naar een voorschool gaat waar met een vveprogramma wordt gewerkt. De gemeente heeft hiermee zicht op het non-bereik. Nieuwere gegevens zijn echter niet beschikbaar. In de beleidsnotitie van de gemeente wordt verder niet aangegeven op welke manier de ouders naar de vve-voorzieningen toegeleid worden en ook is daarvan geen evaluatie beschikbaar. De gemeente heeft overigens wel een stappenplan voor de jeugdverpleegkundige om de ouders toe te leiden maar daarin zijn de verantwoordelijkheden niet beschreven. 1a8 Doorgaande lijn Ook voor dit aspect heeft de gemeente geen nieuw of aanvullend beleid ontwikkeld ten opzichte van de vorige peiling in Om een doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool te bewerkstelligen, is tussen de gemeente, de voorschoolse voorzieningen en de schoolbesturen afgesproken dat het gemeentelijk vastgestelde overdrachtsformulier en bijbehorend protocol wordt gebruikt. In het protocol is opgenomen dat het formulier altijd mondeling toegelicht wordt door de voorschool naar de vroegschool en ook overgedragen wordt indien ouders daar toestemming voor hebben gegeven. De gemeente geeft in de vragenlijst 2013 van de inspectie aan dat ook op andere onderdelen van de doorgaande lijn afspraken zijn gemaakt, maar met de toelichting dat de voorschoolse voorzieningen en de vroegscholen dit onderling regelen. Alleen voor de afspraken over de warme overdracht en de afstemming over het vveprogramma zijn ondersteunende documenten ( Een stevig fundament en overdracht kindgegevens van voorschoolse instellingen naar het basisonderwijs ) beschikbaar. Voor doorstroom van doelgroepkinderen van een voor- naar een vroegschool, afstemming pedagogisch klimaat en educatief handelen, ouderparticipatie en de wijze waarop de zorg en begeleiding is ingericht op de voor en vroegschool ontbreken vastgelegde afspraken. Ook zijn er geen afspraken over de coördinatie van vve tussen de voor- en vroegschool. Hier liggen nog steeds mogelijkheden voor verdere verbetering. 1c systematische evaluatie en verbetering van vve op gemeentelijk niveau De evaluatie van het eigen vve-beleid, van de afspraken, de uitvoering en van de resultaten, vindt jaarlijks plaats. Overigens is de laatste monitor, van het schooljaar 2013/2014. De evaluatie van 2014/2015 is niet beschikbaar. De evaluatie vindt plaats door een externe partij. Door de verbeterpunten op te nemen in plannen voor de komende periode kan dit onderdeel nog verder versterkt worden. Pagina 14 van 35

15 2a De gemeente heeft geregeld dat de GGD de basiskwaliteit van de voorscholen beoordeelt De gemeente Zwolle heeft met de GGD afgesproken dat zij jaarlijks de basiskwaliteit van voorschoolse educatie beoordeelt. Sinds 2012 heeft de gemeente een A-status van het team Kinderopvang van de inspectie van het onderwijs. De inspectie heeft met een steekproef vastgesteld dat van de voor- en vroegscholen in Zwolle ook recente GGD-rapporten beschikbaar zijn, waarin het 1 e domein (voorschoolse educatie) is beoordeeld. Voor zover bekend zijn alle locaties in 2015 door de GGD bezocht. 2b er is een gemeentelijk subsidiekader De gemeente Zwolle heeft een subsidiekader voor de aanbieders van voorschoolse educatie in de kinderopvang en peuterspeelzaalwerk. Om in aanmerking te komen voor de subsidie verplichten zij de aanbieders om te voldoen aan de wet Kinderopvang, de kwaliteitseisen peuterspeelzalen en de WPO voor wat betreft de bestrijding van onderwijsachterstanden. Het subsidiekader is opgenomen in de Algemene Subsidieverordening Zwolle, hoofdstuk 15, met het aandachtspunt dat de activiteiten moeten passen binnen het vastgestelde onderwijsachterstandenbeleid van de gemeente Zwolle. In dit subsidiekader zijn ook aanvullende voorwaarden opgenomen om segregatie in de vve-groepen tegen te gaan en afspraken over het aanbod, de doorgaande lijn, ouderbeleid en het gebruik van peutertoetsen. 4 Voorbeeld voor anderen 1a1: Definitie doelgroepkind De gemeente hanteert dezelfde definitie zoals in 2013 is geconstateerd.. Deze is bepaald aan de hand van de volgende criteria: gewichtenregeling van het basisonderwijs, taal achterstand in het Nederlands en/of ouderfactoren. Daarnaast heeft de gemeente eveneens in haar monitoring een definitie voor doelgroepkleuter bepaald aan de hand van de gewichtenregeling van het basisonderwijs. Daarbij geeft zij duidelijk aan dat het van belang is de doelgroepkinderen op zowel voor- als de vroegschool goed te monitoren om zo de ontwikkeling van de kinderen goed te kunnen volgen en daarmee de inspanningen die zijn verricht te kunnen meten. 1a5 Integraal vve-programma Binnen de gemeente Zwolle is afgesproken dat alle voor- en vroegscholen werken met een integraal vve-programma( Piramide). Daarnaast biedt de gemeente de mogelijkheid aan om mee te doen aan onder meer Stapprogramma s en gebruiken de voorscholen sinds 2014, aanvullend Vve-thuis. Over het gebruik van eventuele aanvullende programma s zijn afspraken gemaakt. Een groot deel van de pedagogisch medewerkers en leraren zijn voor het betreffende integraal vveprogramma opgeleid of ronden een opleiding af in de komende periode. Overigens geldt dat bij de vroegscholen het programma Piramide is vervangen door een ander vve-programma. Verder hebben alle voor- en vroegscholen een eigen gekozen observatiesysteem. De gemeente gaat er van uit dat er observaties plaatsvinden om zodoende vroegtijdig achterstanden vast te kunnen stellen. 1a9 resultaten Sinds 2011 heeft de gemeente Zwolle meetbare resultaatafspraken voor vve. Voor 2016 zijn deze afspraken nog steeds geldend. Deze afspraken gelden zowel voor de voor- als de vroegscholen. Tevens is daarbij afgesproken om welke toetsen en gegevens het gaat. De volgende doelen en resultaten zijn afgesproken: 1. Zo veel mogelijk kinderen op een vve-locatie ontwikkelen zich gunstiger dan gemiddeld wat betreft hun taal- en rekenontwikkeling. - Minimaal 50% van de doelgroeppeuters die een vve-locatie bezocht heeft, vertoont een versnelde ontwikkeling op de toetsen Taal en Rekenen tijdens de peuterperiode. Pagina 15 van 35

16 - Tijdens de kleuterperiode wordt de eerder behaalde leerwinst behouden, op voorwaarde dat de kinderen een basisschool bezocht hebben die met een vve-programma werkt. - Kinderen die geen vve gevolgd hebben in de voorschoolse periode laten minimaal een gemiddelde taal- denkontwikkeling zien (gemeten via de vaardigheidsscores op de toetsen taal en rekenen). 2. Doelgroepkinderen scoren gemiddeld op landelijke niveau op de toetsen taal en rekenen (E2). Daarnaast vindt elk jaar een evaluatie van de behaalde resultaten plaats op basis van de vooraf afgesproken doelstellingen. Pagina 16 van 35

17 4 De oordelen over de voor- en de vroegscholen De voor- en vroegscholen hebben een digitale vragenlijst gekregen om zelf te rapporteren over de kwaliteit van vve. De vragen hebben betrekking op het vvewaarderingskader. Elke voor- en vroegschool heeft een zelfrapportage teruggekregen. Daarnaast heeft de onderwijsinspectie ter verificatie van de vragenlijsten twee voorscholen en twee vroegscholen bezocht. In paragraaf 4.1 worden de resultaten van de locatiebezoeken door de inspectie toegelicht. Paragraaf 4.2 bevat een overzicht van de resultaten van de vragenlijst. Een overzicht van de eigen waarderingen van alle vve-locaties is naar de gemeente gestuurd. 4.1 Resultaten inspectiebezoek Wij hebben ter verificatie van de vragenlijsten twee voorscholen en twee vroegscholen bezocht. Het gaat om de helft van het aantal locaties dat in 2013 is bezocht. Het onderzoek bestond uit groepsobservaties, gesprekken en documentenanalyse. In onderstaande tabellen staan onze oordelen in percentages van het totaal aantal bezochte vve-locaties in de gemeente. Onder iedere tabel wordt een toelichting gegeven op de oordelen. N = het aantal locaties dat is beoordeeld. go = er kon door de inspectie geen oordeel worden uitgerekend. * = Deze indicator is alleen van toepassing op de voorscholen. ** = Deze indicator is alleen van toepassing op de vroegscholen. Tabel 4.1a De beoordeling van de indicatoren: Condities Tabel oordelen Voorschool inspectiebezoek Zwolle Vroegschool A Condities go N go N A0.1 Er is een recent GGD-rapport beschikbaar* A2 A3 De groepsgrootte voldoet aan de maximumeisen (voorschool)* Beroepskracht - kind ratio ("dubbele bezetting") A4.1 De peuters volgen gedurende voldoende tijd (per week) een vve-programma op de voorschool* A5.2 Alle beroepskrachten zijn toereikend gekwalificeerd (opleiding)* A5.3 Alle beroepskrachten spreken voldoende Nederlands* A5.4 Alle beroepskrachten zijn toereikend vve-geschoold A5.5 Er is een jaarlijks vveopleidingsplan 0% 0% 100% 0% 0% 2 0% 0% 0% 0% 100% 2 0% 0% 100% 0% 0% 2 0% 0% 0% 0% 100% 2 0% 0% 100% 0% 0% 2 0% 0% 0% 0% 100% 2 0% 0% 100% 0% 0% 2 0% 0% 0% 0% 100% 2 0% 0% 100% 0% 0% 2 0% 0% 0% 0% 100% 2 0% 0% 100% 0% 0% 2 0% 0% 0% 0% 100% 2 Pagina 17 van 35

18 In 2013 waren de condities waaronder vve werd uitgevoerd nagenoeg alle van voldoende niveau. Enkele voor- en vroegscholen hadden verbeterpunten te weten, de dubbele bezetting (indicator A3), spreken van voldoende Nederlands (indicator A5.3 en toereikende vve-scholing (indicator A5.4). Op de onderzochte locaties zijn er nu geen verbeterpunten meer waar het de basisvoorwaarden voor vve betreft. Geen van de indicatoren zijn aangemerkt als voorbeeld voor anderen. Dit geldt voor alle bezochte locaties van zowel de voor- als de vroegscholen. Tabel 4.1b De beoordeling van de indicatoren: Ouders Tabel oordelen Voorschool inspectiebezoek Zwolle Vroegschool B Ouders go N go N B1 Gericht vve-ouderbeleid B2 Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd B3 Intake B4 Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen B5 Participatie in vve-activiteiten in de voorschool/vroegschool B6 Informeren over de ontwikkeling van hun kind 0% 0% 50% 50% 0% 2 0% 50% 0% 50% 0% 2 0% 0% 100% 0% 0% 2 0% 50% 50% 0% 0% 2 In 2013 is het ouderbeleid op de destijds onderzochte locaties op meerdere indicatoren als voldoende of voorbeeld voor anderen beoordeeld. Het belangrijkste verbeterpunt was het ontbreken van een gericht ouderbeleid (indicator B1). Voorscholen De bezochte voorscholen hebben het ouderbeleid (indicator B1) nu geheel op orde. Het informeren van ouders (indicator B2), de intake (indicator B3), participatie in vve-activiteiten (indicator B5) en de informeren over de ontwikkeling van hun kind (indicator B6) zijn eveneens van voldoende niveau. De voorscholen hebben verschillende manieren om ouders te betrekken bij de activiteiten om de ontwikkeling van hun kinderen thuis te stimuleren. Voorbeelden zijn de spelinloop, de afsluitende kring, themabrieven, koffieochtenden en een thema-tas. Voor de één een voorbeeld voor anderen als voldoende aangemerkt. Vroegschool Ook op de onderzochte vroegscholen is het ouderbeleid (indicator B1) van voldoende niveau, naast het informeren van de ouders (indicator B2), de intake (indicator B3) en het informeren van de ouders over de ontwikkeling van hun kind (indicator B6). Het stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen (indicator B4) en participatie van vve-activiteiten (indicator B5) geven een wisselend beeld. Bij één school zijn beide indicatoren nog een verbeterpunt bij de ander respectievelijk als voorbeeld voor anderen en als voldoende aangemerkt. Deze laatste school slaagt er in om veel ouders bij de activiteiten te betrekken. Tabel 4.1c De beoordeling van de indicatoren: Kwaliteit van de uitvoering van vve Tabel oordelen Voorschool Vroegschool Pagina 18 van 35

19 C inspectiebezoek Zwolle Kwaliteit van de uitvoering van vve go N go N C1.1 Een integraal vve-programma C1.2 Werken met een doelgerichte planning C1.3 Het activiteitenaanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend en geconcretiseerd C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd C2.1 Het pedagogisch handelen van de pedagogisch medewerkers/leerkrachten is respectvol C2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten structureren en hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen C2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren de sociale vaardigheden en de persoonlijke competenties van de kinderen C2.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de zelfstandigheid van de kinderen en tonen respect voor de autonomie van het kind C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spelen taal-uitlokkend C3.1 Het educatief handelen van beide pedagogisch medewerkers/leerkrachten is goed op elkaar afgestemd C3.2 Er worden structureel effectieve en gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling uitgevoerd C3.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de interactie met en tussen kinderen C3.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en werken C3.5 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de ontwikkeling van aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen C3.6 Het gedrag van de pedagogisch medewerkers/leerkrachten met de kinderen is responsief 0% 0% 50% 50% 0% 2 0% 0% 100% 0% 0% 2 0% 0% 50% 50% 0% 2 0% 0% 100% 0% 0% 2 0% 0% 50% 50% 0% 2 0% 0% 100% 0% 0% 2 0% 0% 50% 50% 0% 2 0% 0% 100% 0% 0% 2 Pagina 19 van 35

20 C3.7 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stemmen de activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van de individuele kinderen Het aangeboden programma In 2013 waren het zowel in het aangeboden programma, het pedagogisch klimaat als het educatief handelen geen verbeterpunten, maar vrijwel allemaal als voldoende beoordeeld. Op een enkele voorschool was indicator C2.2 (structuur en gedragsgrenzen) aangemerkt als een voorbeeld voor anderen. Voorscholen De onderzochte voorscholen hebben in 2016 laten zien dat de kwaliteit enigszins is versterkt. Zo zijn verschillende indicatoren met betrekking tot het educatief handelen (indicatoren C2.2, C2.4 en C2.5) als voorbeeld voor anderen aangemerkt. Dit komt met name tot uitdrukking in de wijze waarop de pedagogisch medewerkers betrokken zijn bij de ontwikkeling van de peuters. De kinderen krijgen spelenderwijs richtsnoeren hoe ze in conflict situaties moeten handelen maar ook hoe met anderen samen moeten spelen. Vroegschool Binnen de vroegscholen is de kwaliteit gecontinueerd. Alle indicatoren zijn als voldoende beoordeeld. Tabel 4.1d De beoordeling van de indicatoren: Ontwikkeling, begeleiding en zorg en externe zorg Tabel oordelen inspectiebezoek Zwolle Voorschool Vroegschool D Ontwikkeling, begeleiding en zorg D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen D1.2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine (tutor)groep en het individuele kind D1.3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg D1.4 Specifieke aandacht voor de taalontwikkeling bij begeleiding en zorg D2.1 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten hebben een overzicht van de kinderen die zorg nodig hebben die de voor- resp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die zorg D2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten zorgen dat kinderen aangemeld worden voor externe zorg wanneer de voor- resp. vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren go N go N 0% 0% 0% 100% 0% 2 0% 0% 0% 100% 0% 2 D2.3 De pedagogisch 0% 0% 0% 100% 0% 2 0% 0% 0% 100% 0% 2 Pagina 20 van 35

21 medewerkers/leerkrachten blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden Tijdens de vorige meting in 2013 was de interne zorgstructuur, waaronder het volgen van de ontwikkelingen van de peuters, vaak nog een verbeterpunt voor de peuterspeelzalen. Voor de basisscholen gold dat eveneens. De externe zorg was zowel voor de voorscholen als de vroegscholen voldoende. Voorscholen Inmiddels is de zorg bij de onderzochte voorscholen van voldoende niveau. De voorscholen gebruiken een duidelijke zorgstructuur. Dit houdt in dat de peuters worden geobserveerd en dat de pedagogisch medewerkers de peutertoetsen afnemen. Verder maken de voorscholen gebruik van handelingsplannen om de peuters concrete zorg aan te bieden. Ook hebben de peuterspeelzalen een pedagogisch spreekuur waar ouders de ontwikkeling van hun kind kunnen bespreken. De externe zorgexpertise is binnen de peuterspeelzaalorganisatie ruim beschikbaar. Er kan door de pedagogisch medewerkers altijd een beroep worden gedaan op die expertise waardoor er snel observaties uitgevoerd kunnen worden of directe hulp geboden kan worden om achterstanden te verhelpen of te voorkomen. De wijze waarop de peuterspeelzaalorganisatie dit oppakt is een voorbeeld voor anderen (indicatoren D2.2 en D2.3)). Vroegschool Op de vroegschool geldt eveneens dat de leraren de ontwikkelingen van kleuters in voldoende mate volgen. Zij gebruiken hiervoor verschillende instrumenten. Ook is de daaropvolgende planmatige begeleiding van voldoende niveau. De leraren gebruiken groepsplannen en individuele handelingsplannen. De externe zorg is ruim vanuit het schoolbestuur voor handen. Er wordt snel en op een breed zorgspectrum hulp geboden. Ook voor de vroegscholen is daarom de externe begeleiding een voorbeeld voor anderen (indicatoren D2.2 en D2.3). Tabel 4.1e De beoordeling van de indicatoren: Kwaliteitszorg binnen de voor- en vroegschool Tabel oordelen inspectiebezoek Zwolle Voorschool Vroegschool E E1 E2 E3 E4 E5 E6 Kwaliteitszorg binnen de voor- en de vroegschool Er is vve-coördinatie op de voorresp. vroegschool De voor- resp. vroegschool evalueert de kwaliteit van vve regelmatig De voor- resp. vroegschool evalueren de resultaten van vve De voor- resp. vroegschool werkt planmatig aan vveverbetermaatregelen De voor- resp. vroegschool borgt de kwaliteit van haar vveeducatie In de kwaliteitszorg van de vroegschool wordt ook specifiek naar vve gekeken go N go N 0% 0% 0% 0% 100% 2 0% 0% 100% 0% 0% 2 Pagina 21 van 35

22 In 2013 was er voor een groot deel van de voorscholen en een kleiner deel van de vroegscholen één verbeterpunt te weten het evalueren van de opbrengsten (indicator E3). De overige indicatoren van de kwaliteitszorg waren als voldoende beoordeeld. Voorscholen De vve-coördinatie op beide onderzochte voorscholen is gecontinueerd en van voldoende niveau (indicator E1). Verder wordt jaarlijks het vve-beleid geëvalueerd en de verbeterpunten planmatig uitgewerkt en opgepakt en geborgd (indicator E2, E4 en E5). Op alle bezochte voorscholen worden evenals het jaarlijks evalueren van het vvebeleid ook de toetsresultaten van de kleuters geanalyseerd (indicator E3). Dit is voor beide voorscholen als voldoende beoordeeld. Vroegschool De vroegschool heeft de kwaliteitszorg gecontinueerd. Alle onderdelen zijn als voldoende beoordeeld. De evaluatie van de toetsresultaten wordt nu consequent geëvalueerd en is voor beide vroegscholen van voldoende niveau. Tabel 4.1f De beoordeling van de indicatoren: Doorgaande lijn Tabel oordelen inspectiebezoek Zwolle Voorschool Vroegschool F Doorgaande lijn go N go N F1 F2 F3 F4 F5 F6 F7 Er is vve-coördinatie tussen de voor- en vroegschool Er is concreet beleid om zoveel mogelijk kinderen te laten doorstromen naar een vroegschool De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht Het aanbod van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd De manier om met de ouders om te gaan op de voor- en de vroegschool is op elkaar afgestemd De interne begeleiding en zorg zijn op de voor- en vroegschool op elkaar afgestemd 0% 50% 50% 0% 0% 2 0% 50% 50% 0% 0% 2 De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegscholen in de gemeente Zwolle was in 2013 in de basis op orde. De verbeterpunten lagen in een verdere inhoudelijke afstemming (indicatoren F5, F6 en F7). Bij een enkele voor en vroegschool was de warme overdracht (indicator F3) een verbeterpunt. Voor- en vroegscholen De gezamenlijk onderzochte voor- en vroegscholen werken, op initiatief van het schoolbestuur Openbaar onderwijs Zwolle, binnen een vorm van IKC-verband, op vve-gebied met elkaar samen. Er is frequent vve-overleg. Op het gebied van het Pagina 22 van 35

23 pedagogisch klimaat en het educatief handelen is bij een van de twee combinaties voor- en vroegschool een verbeterpunt. De overige onderdelen zijn alle van voldoende niveau. Wel is bij beide combinaties voor- en vroegschool, het streven om de samenwerking nog verder te intensiveren. Tabel 4.1g De beoordeling van de indicatoren: Resultaten van vve Tabel oordelen inspectiebezoek Zwolle Voorschool Vroegschool G Opbrengsten van vve go N go N G1 G2 De resultaten worden gemeten conform de gemeentelijke afspraken De resultaten zijn van voldoende niveau 0% 0% 100% 0% 0% 2 0% 0% 50% 0% 50% 2 0% 0% 0% 0% 100% 2 0% 0% 0% 0% 100% 2 G3 Verlengde kleuterperiode 0% 0% 0% 0% 100% 2 0% 0% 100% 0% 0% 2 De indicator met een ** is alleen van toepassing op de vroegscholen. In 2013 waren er al wel resultaatafspraken op gemeentelijk niveau, maar de vooren vroegscholen hadden geen beeld bij de leer- en ontwikkelingsresultaten. Destijds zijn de indicatoren G1 en G2 daarom niet beoordeeld. Voor- en vroegschool De voorscholen melden jaarlijks de resultaten conform de afspraken aan de gemeente. Een beeld van de leer- en ontwikkelingsresultaten is er bij de voor- en vroegscholen niet. Daarbij komt dat de laatste monitor van de vve-resultaten over het schooljaar 2013/2014 is opgesteld. Recentere gegevens zijn niet beschikbaar. 4.2 Resultaten vragenlijst De antwoorden van de locaties op de vragen in de vragenlijst zijn conform de werkinstructie van de inspectie vertaald naar eigen waarderingen van een indicator. Het gaat hierbij nadrukkelijk niet om oordelen die door de inspectie zijn gegeven. In de onderstaande tabel staan deze eigen waarderingen weergegeven in percentages van het totaal aantal vve-locaties in de gemeente. Bij de tabellen volgt een toelichting. N = het aantal locaties dat de vraag heeft beantwoord. gw = er kon door de inspectie geen waardering worden uitgerekend. * = Deze indicator is alleen van toepassing op de voorscholen. ** = Deze indicator is alleen van toepassing op de vroegscholen. Tabel 4.2a De waardering van de indicatoren: Condities Tabel waarderingen Voorschool Vroegschool vragenlijsten Zwolle gw N gw N A2 A3 De groepsgrootte voldoet aan de maximumeisen (voorschool)* Pedagogisch medewerker - kind ratio ("dubbele bezetting") Pagina 23 van 35

24 A4.1 De peuters volgen gedurende voldoende tijd (per week) een vve-programma op de voorschool* A5.2 Alle pedagogisch medewerkers zijn toereikend gekwalificeerd (opleiding)* A5.3 Alle pedagogisch medewerkers spreken voldoende Nederlands* A5.4 Alle beroepskrachten zijn toereikend vvegeschoold A5.5 Er is een jaarlijks vveopleidingsplan* De indicatoren met een * zijn alleen van toepassing op de voorscholen. Voorscholen De condities waaronder de voorschoolse educatie wordt uitgevoerd, zijn volgens de voorscholen grotendeels van voldoende niveau. De waarderingen bij de Condities zijn voldoende (3) of verbeterpunt (2). Het was op grond van de vragen niet mogelijk om tot de waardering voorbeeld voor anderen te komen. Er is ten opzichte van de vorige meting in 2013, een duidelijke verbetering zichtbaar in het niveau van de beheersing van de Nederlandse taal van de pedagogisch medewerkers (indicator A5.3). De pedagogisch medewerkers in Zwolle zijn inmiddels allemaal getoetst en zij beheersen allen het taalniveau 3F. Het positieve beeld van de voorscholen komt overeen met de oordelen die de inspectie heeft gegeven op de bezochte locaties. Tijdens de onderzoeken op de voorscholen is de inspectie positiever voor wat betreft haar oordeel over toereikende scholing (indicator 5.4). Op een enkele voorschool is deze indicator als staat nog in de kinderschoenen aangemerkt. Vroegscholen Uit de vragenlijsten van de vroegscholen komt een wisselend beeld naar voren. De dubbele bezetting (indicator A3) is op één van de zes vroegscholen als verbeterpunt aangemerkt. Bij de overige is dit voldoende. Ook in liet deze indicator een wisselend beeld zien, maar is in de laatste meting van 2016 wel licht verbeterd. De leraren hebben op vijf van de zes vroegscholen geen vve-scholing gevolgd (indicator A5.4). Dit is een vergelijkbaar beeld als in Tijdens de bezoeken zijn beide indicatoren als voldoende aangemerkt. Tabel 4.2b. De waardering van de indicatoren: Ouders Tabel waarderingen Voorschool vragenlijsten Zwolle Vroegschool gw N gw N B1 Gericht vve-ouderbeleid B2 Ouders zijn vooraf Pagina 24 van 35

25 adequaat geïnformeerd B3 Intake B4 Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen B5 Participatie in vveactiviteiten in de voorschool/vroegschool B7 Rekening houden met thuistaal Voorscholen Het ouderbeleid is door de voorscholen zelf op diverse onderdelen als voorbeeld voor anderen aangemerkt maar geeft wel een divers beeld, aangezien ook een groot deel van de indicatoren als verbeterpunt is aangemerkt. Dat diverse beeld was ook in zichtbaar. Eén van de verbeterpunten is een gericht ouderbeleid dat voldoet aan de criteria van de inspectie (indicator B1). De voorscholen hebben overeenkomstig hun eigen beantwoording voor deze indicator geen vooruitgang geboekt. Het adequaat informeren van de ouders (indicator B2) en de intake (indicator B3) zijn hierbij aangemerkt als voorbeeld voor anderen. De locatie-onderzoeken geven overall gezien een positiever beeld. Tijdens de bezoeken zijn alleen de onderdelen thuis stimulerende activiteiten en participatie (respectievelijk de indicatoren B4 en B5) een aantal malen als verbeterpunt aangemerkt, de overige indicatoren zijn als voldoende beoordeeld.. Vroegscholen Tenminste bij ruim een derde van de bevraagde vroegscholen vraagt het aspect ouders op bijna alle onderdelen de nodige verbetering. Voor ruim de helft van de vroegscholen is het ouderbeleid (indicator B1) een voorbeeld voor anderen. In vergelijking met de meting in is een lichte verbetering zichtbaar. Destijds had geen enkele vroegschool ouderbeleid opgesteld. De vroegscholen geven alle aan dat de intake een voorbeeld is voor anderen (indicator B3). De overige indicatoren zijn evenals bij de voorscholen erg divers beoordeeld. De locatiebezoeken laten een positiever beeld zien. Alleen op de participatie en thuisstimulerende activiteiten (respectievelijk B4 en B5) zijn verbeterpunten te zien. De overige indicatoren zijn door de inspectie als voldoende beoordeeld. Tabel 4.2c. De waardering van de indicatoren: Kwaliteit van de uitvoering van vve Tabel waarderingen vragenlijsten Zwolle Voorschool Vroegschool C1.1 Een integraal vveprogramma C1.2 Werken met een doelgerichte planning C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taal-uitlokkend gw N gw N Pagina 25 van 35

26 De kwaliteit van de uitvoering van vve is in beperkte mate opgenomen in de vragenlijst. Op vier indicatoren is een waardering berekend. In is in de vragenlijsten alleen gevraagd naar het vve-programma (indicator C1.1) en de doelgerichte planning (indicator C1.2). De inspectie heeft in de vragenlijst 2015 ook vragen opgenomen over het aanbod en de inrichting (indicatoren C1.4 en C2.5). Voorscholen De voorscholen zijn zelf positief over de bevraagde indicatoren van de kwaliteit van de uitvoering van vve. Het integraal vve-programma (indicator C1.1) de doelgerichte planning (indicator C1.2) en de inrichting van de ruimte (indicator C2.5) springen in het oog als voorbeeld voor anderen. Bij beide in beoordeelde indicatoren, een integraal programma (indicator C1.1) en de doelgerichte planning (indicator C1.2) zijn de voorscholen in 2015 positiever dan in Daarnaast zijn er bij indicator 2.5 de helft van de voorscholen die dit als verbeterpunt aanmerken. Dat het aanbod klimt in moeilijkheidsgraad (indicator C1.4) is voor drie kwart van de voorscholen aangemerkt als voldoende. Het ander deel van de voorscholen heeft dit als verbeterpunt aangemerkt. De oordelen van de inspectie bevestigen de eigen bevindingen van de voorscholen enigszins, al zijn de locaties zelf wel, op onderdelen, positiever. Vroegscholen De vroegscholen zijn eveneens overwegend positief over de uitvoering van vve op de vier indicatoren. Alleen bij de doelgerichte planning (indicator C1.2) en de inrichting van de ruimte (indicator C2.5) is er een groot deel van de vroegscholen die dit als verbeterpunt aanmerken. Op de bezochte vroegschool zijn deze indicatoren echter als voldoende of als voorbeeld voor anderen aangemerkt. Tabel 4.2d. De waardering van de indicatoren: Ontwikkeling, begeleiding en zorg Tabel waarderingen vragenlijsten Zwolle Voorschool Vroegschool D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen D1.2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine (tutor)groep en het individuele kind D1.3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg D2.1 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten hebben een overzicht van de kinderen die zorg nodig hebben die de voor- resp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die zorg D2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten zorgen dat kinderen gw N gw N Pagina 26 van 35

27 aangemeld worden voor externe zorg wanneer de voor- resp. vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren D2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden In de vragenlijst zijn vragen opgenomen over de interne zorg (indicatoren D1.1, D1.2 en D1.3) en de externe zorg (indicatoren D2.1, D2.2 en D2.3). In de vragenlijst was indicator D2.3 niet opgenomen. Voorscholen Op de voorscholen lijkt het volgen van de ontwikkeling van de peuters op grond van de ingevulde vragenlijsten een voorbeeld voor anderen (indicator D1.1). Dat is een grote verbetering ten opzicht van , toen was bij tweederde van de voorscholen deze indicator een verbeterpunt. Bij de planmatige begeleiding en de evaluatie (indicatoren D1.2 en D1.3) is stabilisatie zichtbaar of een kleine achteruitgang in kwaliteit. De inspectie komt op de bezochte voorscholen tot hetzelfde oordeel bij indicator D1.2 en de evaluatie (indicator D1.3). Deze indicatoren zijn als voldoende beoordeeld. De praktijk bleek in dit geval beter dan het op grond van de ingevulde vragenlijsten leek te zijn. Daarnaast zijn de voorscholen negatiever over het volgen van de ontwikkeling (indicator D1.1). Ook deze indicatoren zijn tijdens de bezoeken als voldoende beoordeeld. De inspectie heeft een zelfde beeld als de pedagogisch medewerkers over de externe begeleiding. Zowel de inspectie als de voorscholen merken dit overwegend aan als voorbeeld voor anderen. De intern begeleiders spelen hierin een belangrijke rol. Vroegscholen Bij de vroegscholen komt een vergelijkbaar beeld naar voren als bij de voorscholen. Al merken tweederde van de vroegscholen de planmatigheid van de begeleiding (indicator 2.1) en de aanmelding van de leerling voor externe zorg (indicator 2.2) aan als verbeterpunt. Ten opzichte van de meting in zijn er positieve verschillen; er is sprake van een duidelijke verbetering. Tijdens de bezoeken heeft de inspectie voor de interne begeleiding voor alle drie de indicatoren als voldoende aangemerkt (indicatoren D1.1, D1.2 en D1.3). Voor de extern begeleiding (indicatoren D2.2 en D2.3) is de inspectie positiever. Tabel 4.2e. De waardering van de indicatoren: Kwaliteitszorg binnen de voor- en vroegschool Tabel waarderingen Voorschool Vroegschool vragenlijsten Zwolle E1 Er is vve-coördinatie op de voor- resp. vroegschool E2 De voor- resp. vroegschool evalueert gw N gw N Pagina 27 van 35