RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK IN HET KADER VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE. PSZ t Boterbloempje

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK IN HET KADER VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE PSZ t Boterbloempje Plaats : Purmerend LRKP nummer : Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 22 september 2016 Datum vaststelling : 13 maart 2017

2 Pagina 2 van 17

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING BEVINDINGEN CONCLUSIE REACTIE VAN DE HOUDER BIJLAGE 1 OORDELEN Pagina 3 van 17

4 Pagina 4 van 17

5 1 INLEIDING Op 22 september 2016 heeft de inspectie peuterspeelzaal `t Boterbloempje onderzocht. Het onderzoek is uitgevoerd vanwege het toezicht van de Inspectie van het Onderwijs op de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (vve). Peuterspeelzaal `t Boterbloempje is opgenomen in een steekproef waarbij we gegevens verzamelen over de kwaliteit van de voorschoolse educatie ten behoeve van de jaarlijkse rapportage "De staat van het onderwijs". Tijdens het onderzoek heeft de inspectie de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie beoordeeld met een set indicatoren, waarmee zij overeenkomstig de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT) kan beoordelen of de vve-locaties op belangrijke onderdelen vve van voldoende kwaliteit biedt. Deze indicatoren hebben betrekking op: De voorwaarden voor vve De ouders De kwaliteit van de educatie Het vve-programma, zoals dat wordt aangeboden Het pedagogisch klimaat Het educatief handelen De ontwikkeling, zorg en begeleiding De kwaliteitszorg De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool De resultaten van vve. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit een vve-locatiebezoek, waarbij: documenten over planning, begeleiding en zorg zijn bestudeerd; een groepsobservatie is uitgevoerd in de VVE-groep; gesprekken met de locatieleiding, ouders, pedagogisch medewerkers, zorgcoördinator en een vertegenwoordiging van de houder zijn gevoerd. Pagina 5 van 17

6 Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader vve 2010 en de werkinstructie toezichtkader voor- en vroegschoolse educatie, maart Dit document is te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 van dit rapport beschrijft de inspectie de bevindingen die uit haar onderzoek naar voren zijn gekomen. Bij de geconstateerde verbeterpunten is tevens een onderbouwing opgenomen. In hoofdstuk 3 volgt de conclusie. In hoofdstuk 4 wordt de houder van de kinderopvanglocatie uitgenodigd om kort te reflecteren op de bevindingen van de inspectie en zo mogelijk aan te geven welke kwaliteitsontwikkelingen hieraan verbonden worden. Bijlage 1 van dit rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover. Pagina 6 van 17

7 2 BEVINDINGEN Uit het overzicht in bijlage 1 valt op te maken dat de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie op de meeste aspecten op orde is, te weten de condities, de kwaliteit van de uitvoering, ontwikkeling, begeleiding en zorg. Daarnaast zijn enkele verbeterpunten geconstateerd op de volgende aspecten: de ouders, de doorgaande lijn en de kwaliteitszorg Context Het beleid van de gemeente Purmerend is de afgelopen jaren veranderd. Daar waar de kinderen eerst op basis van de gewichtenregeling tot de doelgroep vve behoorden, indiceert het consultatiebureau nu alle kinderen die op tweejarige leeftijd belemmeringen ondervinden in de ontwikkeling. Het is de bedoeling dat deze kinderen allemaal zorg op maat krijgen. Dit betekent in de praktijk dat in de vve-groep niet alleen kinderen zitten met problemen op het gebied van de taal maar dat er ook kinderen zijn met stagnatie in één van de andere ontwikkelingsgebieden. Deze problemen kunnen meervoudig en bovendien complex zijn. Zowel de begeleiding van deze kinderen als de communicatie met hun ouders vraagt meer van de pedagogisch medewerkers. De ontwikkeling van deze visie en de beoogde doelen van de gemeente Purmerend zijn positief te noemen. Het vraagt echter nog de nodige aandacht, tijd en geld om dit vernieuwde beleid in de praktijk uit te voeren. Totaalbeeld De voorschoolse educatie op peuterspeelzaal `t Boterbloempje is over het algemeen van voldoende kwaliteit. Tijdens het bezoek is er een groep van 12 kinderen aanwezig, waarvan 6 doelgroepkinderen. Sinds een paar jaar werkt de peuterspeelzaal met een nieuwe methode voor vve en gebruiken de pedagogisch medewerkers ook een observatie instrument om de ontwikkeling van de kinderen te volgen. De ontwikkelpunten van de peuterspeelzaal liggen bij de aspecten ouders, de doorgaande lijn en de kwaliteitszorg. Pagina 7 van 17

8 Toelichting Condities Aan de condities voor vve is voldaan. De voorschool beschikt over een recent GGD-rapport waarin de basisvoorwaarden voor vve zijn beoordeeld. De groepsgrootte voldoet aan de maximumeisen en er zijn twee gekwalificeerde pedagogisch medewerkers op de groep. De doelgroeppeuters volgen vier dagdelen per week het vve-programma. De pedagogisch medewerkers spreken voldoende Nederlands, zijn toereikend geschoold voor vve en worden jaarlijks bijgeschoold. Ouders De ouders worden, voordat hun kind naar de peuterspeelzaal gaat, geïnformeerd over vve. Tijdens een intakegesprek hebben zij de gelegenheid om de leidsters te informeren over de ontwikkeling van hun eigen kind. De ouders weten dat de peuterspeelzaal werkt met een programma voor vve. Voorafgaande aan elk thema krijgen zij schriftelijk informatie over de inhoud van het thema, de woorden die aangeboden worden en activiteiten die zij thuis kunnen doen met hun kinderen. Tijdens het gesprek met de ouders kwam naar voren dat sommige van hen, met name de ouders van kinderen met een complexere problematiek, behoefte hebben aan meer informatie. De ouders worden gestimuleerd om bij het brengen van hun kind activiteiten te doen met hun eigen kind. Tijdens deze activiteiten geven de leidsters regelmatig beknopt informatie aan de ouders over de ontwikkeling van hun eigen kind. Elke 5 maanden worden zij tijdens een gesprek uitgebreider geïnformeerd. Indien het nodig is om deze informatie in een andere taal dan het Nederlands te informeren dan zorgt de peuterspeelzaal voor een tolk. Een ontwikkelpunt voor de peuterspeelzaal is het formuleren van ouderbeleid. Daarvoor is het nodig dat er een analyse wordt gemaakt van de populatie om zo te komen tot ouderbeleid dat ouders, die kiezen voor `t Boterbloempje, ondersteunt om zelf stimulerende activiteiten te doen met hun kinderen. Daarnaast kunnen de pedagogisch medewerkers de ouders nog meer te betrekken bij de activiteiten door meer informatie te geven en door ouders uit te nodigen voor bijvoorbeeld een activiteit in de groep. Kwaliteit van de uitvoering van vve De peuterspeelzaal werkt met een integraal vve-programma. De thema`s worden per jaar gepland en ieder thema wordt uitgewerkt in de weekplanning. Pagina 8 van 17

9 In deze planning beschrijven de pedagogisch medewerkers de activiteiten die zij aanbieden aan de kinderen. Wekelijks evalueren zij deze activiteiten en maken zij de planning voor de volgende week. Als peuters extra oefening nodig hebben nemen zij dit op in de planning. De pedagogisch medewerkers zorgen voor een veilig en positief klimaat. Zij stellen op positieve wijze duidelijk grenzen waardoor de kinderen zich prettig voelen in de groep. Zij hebben uitdagende speelhoeken ingericht om het spel te bevorderen. Zij stimuleren het spel van de kinderen door zelf mee te spelen en door het samenspel tussen de kinderen onderling te stimuleren. De activiteiten die zij organiseren zijn uitdagend voor de kinderen, zo mogen zij bijvoorbeeld tijdens het thema kleding, zelf de kleren wassen en buiten op een rekje hangen om te drogen. Ontwikkeling, begeleiding en zorg De peuterspeelzaal volgt de brede ontwikkeling van de peuters met behulp van een observatie-instrument. Als uit de observaties blijkt dat een kind zich onvoldoende ontwikkelt dan bieden de pedagogisch medewerkers extra activiteiten aan die zij beschrijven in de weekplanning en in de groepsagenda. Alhoewel zij de doelen van deze activiteiten nog concreter kunnen beschrijven, kijken zij wel of de activiteiten effectief zijn geweest. Wanneer kinderen meer zorg nodig hebben, worden zij door de pedagogisch medewerker besproken met de pedagogisch coach en eventueel in een speciaal team om te bekijken welke hulp er nodig is en wie dit kan bieden. Wanneer een kind in een extern zorgtraject zit dan worden de pedagogisch medewerkers over de inhoud daarvan geïnformeerd zodat zij hun begeleiding op deze speciale zorg kunnen afstemmen. Kwaliteitszorg De zorgcoördinator is verantwoordelijk voor de uitvoering van de kwaliteit van vve. De kwaliteit van het aanbod, de kennis en de vaardigheden van de pedagogisch medewerkers, de zorg voor de inrichting van het lokaal en de zorgstructuur worden jaarlijks geëvalueerd. Op basis van de evaluatiegegevens worden verbeterpunten geformuleerd en werken de pedagogisch medewerkers aan verbetering van de eigen kwaliteit. Jaarlijks bezoekt de zorgcoördinator de groepen om de activiteiten van de pedagogisch medewerkers te observeren. Afspraken rondom vve worden vastgelegd en indien nodig bijgesteld. Met de groepsbezoeken en de vastgelegde afspraken borgt de peuterspeelzaal de kwaliteit van vve. Pagina 9 van 17

10 Een ontwikkelpunt voor de peuterspeelzaal is het vastleggen van de evaluatiegegevens in een verslag en de verbeterpunten in een plan zodat het voor de pedagogisch medewerkers, de leiding en ouders duidelijk is waaraan gewerkt wordt. Daarnaast doet de peuterspeelzaal er goed aan om vast te stellen wanneer zij tevreden zijn met de ontwikkelingsgroei van peuters èn of zij erin slagen deze groei te bewerkstellingen. Doorgaande lijn Veel kinderen stromen door naar basisschool De Ranonkel in hetzelfde gebouw. Er gaan echter ook kinderen naar andere basisscholen. Voor alle kinderen die naar De Ranonkel gaan is er een warme overdracht. Voor de kinderen die doorstomen naar andere basisscholen is er een overdrachtsdocument met uitzondering van de zorgkinderen, voor hen is er altijd een warme overdracht. Om te komen tot een goede doorgaande lijn naar de basisschool liggen er nog wel een aantal ontwikkelpunten. Zo is er nog geen vve-coördinator die de contacten met de vroegschool onderhoudt. De peuterspeelzaal en de basisschool gebruiken verschillende methodes en er is nauwelijks overleg over het pedagogisch klimaat en het didactisch handelen. De samenwerking tussen de peuterspeelzaal en de school beperkt zich op dit moment vooral tot de organisatie van een aantal gezamenlijke feesten en festiviteiten. Opbrengsten In de gemeente Purmerend zijn geen afspraken gemaakt over de resultaten van de voorschoolse periode. Daarom heeft de inspectie het aspect Opbrengsten op de peuterspeelzaal niet onderzocht. Pagina 10 van 17

11 3 CONCLUSIE De Inspectie van het Onderwijs constateert dat de kwaliteit van de voorschoolse educatie op peuterspeelzaal `t Boterbloempje grotendeels op orde is. Uit het onderzoek is gebleken dat de vve-locatie nauwelijks tekortkomingen kent. Pagina 11 van 17

12 Pagina 12 van 17

13 4 REACTIE VAN DE HOUDER Dit rapport beschrijft de oordelen van de inspectie over de kwaliteit van het onderwijs op peuterspeelzaal `t Boterbloempje. Daarnaast heeft de inspectie peuterspeelzaal `t Boterbloempje gevraagd te reflecteren op de uitkomsten van het onderzoek en zo mogelijk aan te geven welke kwaliteitsontwikkelingen hieraan verbonden worden. De inspectie heeft hierop geen reactie ontvangen. Pagina 13 van 17

14 Pagina 14 van 17

15 BIJLAGE 1 OORDELEN In de onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig. Deze kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk. Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. 3. Voldoende. 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen. Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat andere vooren/of vroegscholen hiervan kunnen leren. Condities A0.1 Er is een recent GGD-rapport beschikbaar A2 De groepsgrootte voldoet aan de maximumeisen (voorschool) A3 Beroepskracht - kind ratio ("dubbele bezetting") Voldoende vve-tijd A4.1 De peuters volgen gedurende voldoende tijd (per week) een vve-programma op de voorschool Kwaliteit pedagogisch medewerkers A5.2 Alle beroepskrachten zijn toereikend gekwalificeerd (opleiding) A5.3 Alle beroepskrachten spreken voldoende Nederlands A5.4 Alle beroepskrachten zijn toereikend vve-geschoold A5.5 Er is een jaarlijks vve-opleidingsplan Ouders B1 B2 B3 B4 B5 B6 Gericht vve-ouderbeleid Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd Intake Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen Participatie in vve-activiteiten in de voorschool/vroegschool Informeren over de ontwikkeling van hun kind Pagina 15 van 17

16 Ouders B7 Rekening houden met thuistaal Kwaliteit van de uitvoering van vve Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma C1.1 Een integraal vve-programma C1.2 Werken met een doelgerichte planning C1.3 Het activiteitenaanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend en geconcretiseerd C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat C2.1 Het pedagogisch handelen van de pedagogisch medewerkers/ leerkrachten is respectvol C2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten structureren en hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen C2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren de sociale vaardigheden en de persoonlijke competenties van de kinderen C2.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de zelfstandigheid van de kinderen en tonen respect voor de autonomie van het kind C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taal-uitlokkend Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen C3.1 Het educatief handelen van beide pedagogisch medewerkers/ leerkrachten is goed op elkaar afgestemd C3.2 Er worden structureel effectieve en gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling uitgevoerd C3.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de interactie met en tussen kinderen C3.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en werken C3.5 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de ontwikkeling van aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen C3.6 Het gedrag van de pedagogisch medewerkers/leerkrachten met de kinderen is responsief C3.7 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stemmen de activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van de individuele kinderen Pagina 16 van 17

17 Ontwikkeling, begeleiding en zorg Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen D1.2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine (tutor)groep en het individuele kind D1.3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen D2.1 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten hebben een overzicht van de kinderen die zorg nodig hebben die de voorresp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die zorg D2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten zorgen dat kinderen aangemeld worden voor externe zorg wanneer de voor- resp. vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren D2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden Doorgaande lijn F1 F2 F3 F4 F5 F6 F7 Er is vve-coördinatie tussen de voor- en vroegschool Er is concreet beleid om zoveel mogelijk kinderen te laten doorstromen naar een vroegschool De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht Het aanbod van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd De manier om met de ouders om te gaan op de voor- en de vroegschool is op elkaar afgestemd De interne begeleiding en zorg zijn op de voor- en vroegschool op elkaar afgestemd Pagina 17 van 17