Ontwerpverantwoording. Herinrichting Centrumroute. Inpassen HOV route en verbeteren kwaliteit openbare ruimte

Transcriptie

1 Ontwerpverantwoording Herinrichting Centrumroute Inpassen HOV route en verbeteren kwaliteit openbare ruimte Behorende bij Kaderbesluit Herinrichting Centrumroute 15 september 2015

2 Colofon Opdrachtgever: Gemeente Leiden Vervaardiging: Gemeente Leiden DRO Amsterdam 3D visualisaties: Visualisatiekoning September Herinrichting centrumroute

3 Inhoudsopgave Deel 1. Algemene kaders Beleidsdocumenten Recente ontwikkelingen Verkeerskundige context Historische context Deel 2. Visie Visie: leesbare stad maken Visie: leesbare stad maken en HOV-route Deel 3. Deeltraject Hooigracht e.o. Ruimtelijke context Probleem analyse Huidig ruimtebeslag Straatprofiel voorstel Ruimtebeslag nieuwe situatie Boomstructuur Schetsontwerp Bijzondere plekken Deel 4. Deeltraject Langegracht Ruimtelijke context Probleem analyse Straatprofiel voorstel - 3 varianten Variant 1: inspiratie uit het verleden boomstructuur schetsontwerp Variant 2: inspiratie uit het verleden boomstructuur schetsontwerp Variant 3 uitgaan van huidige kwaliteit boomstructuur principe profiel oversteekbaarheid ruimtebeslag bijzondere plekken inpassing bushalte Deel 5. Deeltraject Schuttersveld Schetsontwerp Boomstructuur Ruimtebeslag Ontwerpverantwoording - September

4 4 Herinrichting centrumroute

5 Deel 1. Algemene kaders

6 6 Herinrichting centrumroute

7 Recente ontwikkelingen Ingenieur Driessenstraat Klokpoort Lammermarkt Ontwerpverantwoording - September

8 Beleidsdocumenten Verder met de binnenstad: Hooigracht Hooigracht Conserverende stad Noordvest + Maredorp + Pancras + Levendaal-West + Levendaal-Oost Programma Verschijningsvorm 8 Herinrichting centrumroute

9 Verder met de binnenstad: Langegracht Langegracht Innoverende stad Programma Noordvest Versch jningsvorm Ontwerpverantwoording - September

10 Verder met de binnenstad en kaderbesluit: Lammermarkt Programma Verschijningsvorm Kaderbesluit Lammermarkt - ambitieschets / denkrichting 10 Herinrichting centrumroute

11 Verder met de binnenstad: Stationsgebied Innoverende stad Programma Verschijningsvorm Stationskwartier Ontwerpverantwoording - September

12 Beeldkwaliteitsplan Singelpark mogelijk programma ligplaats overdag aanleggen parkstraat Marepoortkade horeca café met terras echotuin parkgebouw De Nobel parktuin w ndmolen tu n parkgebouw De Lakenhal stadsplein amfitheater cultuurtuin waterple n horeca cafés met terassen open veld optimal seren bomen met aandacht Z/W schaduw stoelentuin parkplein Parkpleinen Begrenzingen en poorten Routes bestaand programma plein terras horeca InCasa *Lammermarkt *Molen de Valk horeca Pizzeria Palermo horeca Café De Va k horeca Petit Restaurant De Valk horeca Stadscafé Van der Werf horeca De Bruine Boon horeca Café Midi Beplanting van parkruimtes Dagelijks parkgebruik Bijzonder parkgebruik Parktuinen 12 Herinrichting centrumroute

13 Ontwerpverantwoording - September

14 Verkeerskundige context Verkeerstructuur stedelijke stroomweg gebiedsontsluitingsweg wijkontsluitingsweg aansluitende wegen buiten Leiden overig: verblijfsgebied verkeerstructuur Verkeerskundige context Mobiliteitsnota: (vastgesteld in mei 2015) - Hooigracht - Langegracht als wijkontsluitingsweg; - De wijkontsluitingsweg faciliteert een belangrijke verkeersfunctie in combinatie met een verblijfsfunctie; - voor de wijkontsluitingsweg wordt ontworpen met een lagere ontwerpsnelheid 40km/uur, waardoor naar verwachting minder (doorgaand) verkeer door de binnenstad gaat; - verbeteren van de structuur buiten de binnenstad (Leidse Ring, Rijnlandroute); - goede bereikbaarheid van de parkeergarages. 14 Herinrichting centrumroute

15 Verkeerskundige context HOV R-net buscorridors R-netcorridor Zoetermeer - Leiden CS R-netbus in Leiden HOV De Centrumroute wordt onderdeel van de R-Netcorridor Zoetermeer - Leiden CS. In de binnenstad van Leiden is betrouwbaarheid van de R-netlijn belangrijk en in mindere mate snelheid. Een goede doorstroming op dit tracé is van belang. In de binnenstad is gezocht naar een optimale afstemming tussen betrouwbaarheid voor het HOV en een goede inpassing in de historische binnenstad. In de binnenstad ligt de nadruk op de auto die meerijdt met de bus. Buiten de binnenstad is meer ruimte voor aparte busstroken. Ontwerpverantwoording - September

16 Verkeerskundige context Fietsroutes toekomstige fietsverbinding Haarlemmerstraat buiten winkeltijden Fietsverkeer Fietsroutes De gehele centrumroute is tevens een hoofdfietsroute. Daarnaast zijn er een aantal belangrijke dwarsverbindingen op de centrumroute: - Lammenschansweg - Korevaarstraat - Hogewoerd - Breestraat - Haarlemmerstraat buiten winkeltijden - toekomstige fietsverbinding via het NUON-terrein - Lange - Korte/Nieuwe Mare - Stationsgebied - Schipholweg 16 Herinrichting centrumroute

17 Historische context Deeltraject Hooigracht e.o. Levendaal 1934 met brughoofd Sint Jorissteeg (voor de doorbraak) Hooigracht ca Hooigracht 1960 Historische context Hooigracht - Hooigracht werd in 1681 gedempt; - traditioneel Leids straatprofiel (Blauwe stoepen, gebakken klinkers, keien en een laan van bomen) met ruimte voor de voetganger en waar de panden tot hun recht kwamen; - jaren 70 bracht ingrijpende veranderingen, Hooigracht als onderdeel van de Cityring met de benodigde verkeerskundige doorbraken (Pelikaanstraat-Klokpoort en Oranjeboomstraat-Sint Jorissteeg). Ontwerpverantwoording - September

18 Historische context Deeltraject Langegracht Langegracht - Distilleerder j Hartevelt 1910 Langegracht - textielindustrie 1924 Langegracht 1963 Historische context Langegracht - in de 19de eeuw was de omgeving rondom de Langegracht het centrum van de Leidse industrie; - Langegracht werd later onderdeel van de Cityring en werd daarom gedempt in 1964; - de Korte Mare werd ook overkluist; - industriële verleden is nog duidelijk zichtbaar in grote schaalverschillen en bouwstijlen. 18 Herinrichting centrumroute

19 Langegracht 1963 Langegracht 1964 Langegracht 1967 Kruising Langegracht - Korte Mare1968 Historische context Langegracht Langegracht 1996 Ontwerpverantwoording - September

20 Historische context Deeltraject Schuttersveld Schuttersveld begin 20ste eeuw Schuttersveld ca Schuttersveld 1969 Historische context Schuttersveld - Het Schuttersveld is het voormalig oefenterrein voor de schutterij en garnizoen; - In de jaren 60 wordt het Schuttersveld aangelegd als onderdeel van het Basiswegenplan uit 1961; - Ontsluiting van de binnnenstad vindt niet meer plaats via de Marislaan, maar via het nieuwe Schuttersveld met de aan te leggen Schipholweg en Willem de Zwijgerlaan. 20 Herinrichting centrumroute

21 Deel 2. Visie

22 22 Herinrichting centrumroute

23 Visie: leesbare stad maken verkeerskundige verbinding kruising Haarlemmertrekvaart gedempte Langegracht verkeerskundige doorbraak (Oude R jn - Klokpoort) noordelijke Rijndijk zuidelijke Rijndijk kruising Oude Rijn en Rijndijk gedempte Hooigracht kruising Nieuwe Rijn en Rijdijk verkeerskundige doorbraak (Jan van Houtkade - Nieuwe Rijn Leesbare stad maken - De centrumroute doorsnijdt verschillende stedenbouwkundige structuren en tijdslagen van de Leidse binnenstad; - Naast een kwalitatief goede HOV verbinding is het weer leesbaar maken van de binnenstad ook belangrijk met de daarbij behorende kwalitatief goede openbare ruimte. Ontwerpverantwoording - September

24 Visie: leesbare stad maken noordelijke Rijndijk zuidelijke Rijndijk Leesbare stad maken Een leesbare stad maken door stedenbouwkundige structuren in de vormgeving van de openbare ruimte van de centrumroute terug te laten komen: - gedempte grachten met bomen aan weerzijde; - verkeerskundige doorbraken met 1 bomenrij (zoals recentelijk de Korevaarstraat); - verbijzondering van stedenbouwkundige kruisingen (zoals bij de noordelijke en zuidelijke Rijndijk en de Haarlemmertrekvaart); - centrumroute op een groene manier inpassen waar deze de singels kruist. 24 Herinrichting centrumroute

25 Visie: leesbare stad en HOV-route singel (bolwerk) verkeerskundig karakter halte haarlemmertrekvaart / fietsverbinding halte fietsverbinding gracht verkeerskundig karakter verkeerskundig karakter haltepleintje Rijndijk gracht Rijndijk haltepleintje verkeerskundig karakter Leesbare stad maken en HOV-route De centrumroute kan verdeelt worden in verschillende delen, waarbij stedenbouwkundige structuren en de eisen voor de centrumroute als HOV-route samen gaan. singel (Jan van Houtbrug) Ontwerpverantwoording - September

26 26 Herinrichting centrumroute

27 Deel 3. Deeltraject Hooigracht e.o.

28 28 Herinrichting centrumroute

29 Ruimtelijke context 5. brede straat Klokpoort (verkeerskundige doorbraak) 4. pleinvormige ruimte Pelikaanstraat (verkeerskundige doorbraak) 3. smalle straat Hooigracht (gedempte gracht) 2. pleinvormige ruimte Sint Jorissteeg (verkeerskundige doorbraak) 1. brede straat Oranjeboomstraat (verkeerskundige doorbraak) Ruimtelijke context deeltraject Hooigracht Het deeltraject Hooigracht heeft zeer uiteenlopende profielen en profielbreedtes. Het is onder te verdelen in 5 ruimtelijke eenheden die een gevolg zijn van de historische context. Ontwerpverantwoording - September

30 Probleem analyse Probleem analyse straatprofiel Hooigracht De Hooigracht heeft een relatief smal profiel van gevel tot gevel, waarin alle functies een plek hebben gekregen. Hierdoor ontstaan ruimtelijke conflicten: - te smal trottoir; - te smal fietspad; - te smalle parkeervakken; - conflict tussen fietsers en parkeren (openslaande deuren); - onvoldoende ruimte voor langsparkeren en openslaande deuren hebben nadelig effect op de doorstroming; - verkeersveiligheid. 30 Herinrichting centrumroute

31 Probleem analyse Onregelmatige boomstructuur, dichte donkere boomkronen Sommige bomen doen het beter dan andere Gevaarl jk situaties door te kleine plantvakken en onvoldoende ondergrondse voorzieningen Ontwerpverantwoording - September

32 Huidig ruimtebeslag Parkeren deeltraject Hooigracht e.o. betaald pp L&L betaald pp L&L betaald pp invalide pp betaald pp invalide pp L&L betaald pp L&L vergunning pp L&L Parkeren Klokpoort: 10 betaald parkeren Pelikaanstraat: 2 betaald parkeren 1 invalide parkeren 2 laad & losplaatsen Hooigracht: 48 betaald parkeren 2 onbekend 6 laad & losplaatsen Sint Jorissteeg: 2 laad & losplaatsen Oranjeboomstraat 7 vergunnings parkeren 2 invalideplaatsen Problemen: - doorstroming; - openslaande portieren over fietspad en rijbaan; - te smal trottoir; - te kleine parkeervakken; - parkeervakken Hooigracht ca breed; - gewenste breedte is 2.00m breed exclusief uitstapstrook. 32 Herinrichting centrumroute

33 Huidig ruimtebeslag Hooigracht boom parkeren laden & lossen (blauwe) stoep fietsparkeren laden & lossen boom parkeren (blauwe) stoep uitstallingsruimte fietsparkeren voor winkel Fietsparkeerplaatsen: 176 Autoparkeerplaatsen: 48 & 2 onduidelijk gemarkeerd Laad-loshavens: 2 (afmeting geschikt voor een vrachtauto van 10.5m) Ontwerpverantwoording - September

34 Straatprofiel voorstel Ruimtelijk var laden-lossen op trottoir var laden-lossen op trottoir Straatprofiel Hooigracht In het nieuwe profiel voor de Hooigracht worden duidelijke ruimtelijke keuzes gemaakt die aansluiten op de reeds gerealiseerde kruispunten: - ruimte voor de voetganger; - ruimte voor de fietser; - ruimte voor het autoverkeer en het HOV; - nieuwe continue boomstructuur; - ruimte voor laden en lossen. Deze ruimte ontstaat door het parkeren op te heffen. Dit wordt elders gefaciliteerd (zie kaderbesluit). Het afhalen van goederen blijft mogelijk. 34 Herinrichting centrumroute

35 Straatprofiel voorstel Bestaande kabels en leidingen tracé var var Straatprofiel Hooigracht Het nevenriool in de Hooigracht geeft het meeste conflict met de nieuwe boomstructuur. Deze nevenriolen moeten vanuit beheer oogpunt vervangen worden. Dit wordt gecombineerd uitgevoerd met de herinrichting. Hierdoor kan een nieuw tracé gerealiseerd worden op een plek die niet conflicteert met de nieuwe boomstructuur. Het hoofdriool wordt gerelined en blijft op de huidige locatie liggen. Ontwerpverantwoording - September

36 Straatprofiel voorstel Hooigracht 36 Herinrichting centrumroute

37 Ontwerpverantwoording - September

38 Ruimtebeslag nieuwe situatie Hooigracht laden & lossen (blauwe) stoep fietsparkeren fietsparkeren (blauwe) stoep uitstallingsruimte voor winkel laden & lossen Ruimtebeslag Hooigracht Fietsparkeerplaatsen: Laad-loshavens: ca. 180 (indicatief, exacte aantal en locatie nader te bepalen) ca. 3 (indicatief, exacte aantal en locatie nader te bepalen in volgende planfase) afmeting geschikt voor een vrachtauto van 10.5m 38 Herinrichting centrumroute

39 Ruimtebeslag nieuwe situatie Fietsparkeren Hooigracht ca ca Fietsparkeren Hooigracht Onderzoek naar inpassing van fietsparkeren in het nieuwe profiel van de Hooigracht in relatie tot ruimte voor de voetganger. Locatie en manier van fietsparkeren nader te bepalen in volgende planfase. Ontwerpverantwoording - September

40 Boomstructuur Deeltraject Hooigracht e.o. Bestaand boomstructuur bestaande bomen te behouden ca. 58 bomen te kappen Voorstel boomstructuur bestaande bomen ca. 105 bomen nieuw te planten - meer bomen en beter in het straatprofiel passende bomen; - exact aantal en type boom in volgende planfase te bepalen. 40 Herinrichting centrumroute

41 Boomstructuur laden & lossen Hooigracht Smalste profiel var m 14.00m 17.00m 14.00m 14.00m Boomstructuur en laden & lossen Door het laten verspringen van de bomen is het laden en lossen op het trottoir in te passen, zonder dat het ritme ag fietse van sch de bomen i pa ke teveel n verstoord wordt m 15.50m - bomen 14m hart op hart.; - ter plaatse van laad & losplek 17m h.o.h. (voor een vrachtauto van 10.5m); 14.00m - laad & losplek toepassen waar geen blauwe stoep aanwezig is en trottoir breed genoeg is. Ontwerpverantwoording - September

42 Boomstructuur Voorbeelden boomvorm Hooigracht 1.00 var var var var Smalste profiel Soortkeuze aangepast aan de beschikbare ruimte De Hooigracht is een relatief smal straatprofiel Hier kan op 2 manieren met boomvormen omgegaan worden 1. Zuilvormige bomen in verband met afstand tot de gevel 42 Herinrichting centrumroute

43 Boomstructuur Voorbeelden boomvorm Hooigracht Bomen groeien naar het licht en de open ruimte in Sfeerbepalende bomen in de Witte de Withstraat, Rotterdam 1.00 var var Smalste profiel var var Iepen in de Frans van Mierisstraat, Amsterdam Voorkeur soorkeuze die de sfeer bepaalt 2. boomvorm die de sfeer in de straat bepaalt: - bredere bomen die zich aan de ruimte aanpassen; - bomen groeien naar het licht en de open ruimte; - voorkeur voor een echte Hollandse boom, passend bij het karakter van de Hooigracht. Het type boom en boomvorm wordt in de volgende planfase bepaald. Ontwerpverantwoording - September

44 Boomstructuur Groeiplaats verbetering Boomvoorzieningen om problemen te voorkomen Voor goede groei en uitstraling van bomen en om minder overlast te voorkomen in het straatwerk zijn boomvoorzieningen van belang: - boomspiegel voor lucht en water; - ondergronds beluchtingsysteem; - bomengranulaat of bomenzand voor voedingen en doorwortelbare ruimte; - boomroosters afgestrooid met split. 44 Herinrichting centrumroute

45 Ontwerpverantwoording - September

46 Schetsontwerp 46 Herinrichting centrumroute

47 Ontwerpverantwoording - September