Tuberculose bij mens en dier. Ineke van Haeften van der Schee longarts

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Tuberculose bij mens en dier. Ineke van Haeften van der Schee longarts"

Transcriptie

1 Ineke van Haeften van der Schee longarts

2 Welke bacteriën zijn er? Mycobacterium tuberculosis-complex Mycobacterium Tuberculosis Mycobacterium Africanum Mycobacterium Cannettii Mycobacterium Microti Mycobacterium Pinnipedii Mycobacterium Caprae Mycobacterium Bovis

3 geleden eerste M.Tuberculosis in een Homo erectus fossiel. M.Tuberculosis was er eerder dan de M.Bovis. M.Tuberculosis werd gevonden in jaar oude bizon. Veel voorbeelden van M.Tuberculosis en M.Africanum uit de periode tussen 9000 en 100 jaar geleden. Eerste M.Bovis is vermeld in een monster van 2000 jaar oud van een jongen uit Siberië

4

5

6 Mycobacterium Pinnepedii In 2001 werd in een bot van een precombuliaanse jongen DNA van M Pinnepedii aangetroffen

7 In periode in Nederland bij de mens M Microti 3x M Caprae 2x M Pinnipedii Geen actieve ziekte, wel LTBI Bron NTR,RIVM/KNCV

8 Casuïstiek: Dhr X: geb.1949 Bekend bij de longarts met COPD Hij rookt 5-10 sigaretten per dag Hij heeft zijn leven lang met dieren gewerkt, waaronder in het verleden in een slachthuis Nu klachten van hoesten, koorts, afvallen en nachtzweten

9 Vervolg Casuïstiek

10 Vervolg Casuïstiek: Bronchoscopie met lavage Mycobacterium Bovis Uniek cluster bij humane isolaten Wel hetzelfde cluster als een kweek bij een dier uit een slachthuis uit 1986 Dus transmissie uit het verleden van dier op mens waarschijnlijk

11 Vergelijking van PGRS- RFLP- en spoligotypering IS6110 RFLP-patronen van M. bovis-isolaten van 4 Nederlandse patiënten en van de referentiestam M. bovis BCG-P3.

12 Overdracht van M Bovis Dier op mens Via rauwe melk (koe-, kameel-, geitenmelk) of aerogeen Bij huisdieren (kat en honden) zijn dan kinderen vooral geïnfecteerd Via mens op dier (Boer, met urogenitaal tuberculose, die in de stal urineerde) Via dier op dier (zowel in het wild als bij veebedrijven)

13 Mycobacterium Bovis in periode : 6 patiënten in onze eigen regio 1 was de reeds genoemde casus Overige patiënten komen uit Marokko Hiervan heeft 1 patiënt op een kamelenfarm gewoond en ook rauwe kamelenmelk gedronken

14

15 Mycobacterium Pinnipedii 2006 in dierentuin uitbraak Bij 1 zeeleeuw van een groep van 29 werd een besmettelijke longtuberculose gevonden.

16 Mycobacterium Pinnipedii Vervolg 2006 in dierentuin uitbraak Index zeeleeuw Bij autopsie werden in de long uitgebreide afwijkingen Zuurvaste staven PCR: Mycobacterium complex Spongylotypering M.Pinnipedii

17 , Tuberculose bij mens en dier Bij 24 van deze groep werd PPD huidtesten op M Bovis en M Avium gezet Bij 5 werd er geen mantoux gezet - de index, -2 overleden tijdens narcose, -2 overgeplaatst naar andere dierentuin 11 positieve PPD test en 5 niet goed te bepalen Bij deze eerste ronde waren er nog 8 dieren negatief

18 , Tuberculose bij mens en dier In de eerste ronde waren er dus nog 8 dieren negatief Een tweede ronde werd niet meer afgewacht Alle dieren werden geëuthanaseerd

19 , Tuberculose bij mens en dier 16 dieren negatief voor TBC 13 dieren positief voor TBC

20 , Tuberculose bij mens en dier bronchiale, mediastinale en mesenteriale tuberculosis 2 pulmonale manifestatie, kweek negatief Bij 2 mediastinale klieren, ZN positief Bij 2 bronchiaal secreet, ZN positief Bij deze laatste 2 was de spongylotypering identiek met de index

21 , Tuberculose bij mens en dier Contactonderzoek dierenverzorgers 25 verzorgers van de zeeleeuwen 38 personen, die niet direct betrokken waren met de zeeleeuwen (technici, gidsen, trainers en verzorgers van omringende dierenverblijven)

22 , Tuberculose bij mens en dier 25 verzorgers.

23 , Tuberculose bij mens en dier 5 van de positieven hadden als taak: schoonspuiten van nachthok met hogedrukspuit De zesde deed dit incidenteel Donkere, slecht geventileerde ruimte Daardoor blijft bacterie langer leven

24 , Tuberculose bij mens en dier Overdracht naar de mens werd al beschreven Wel onduidelijk of de mens ook echt ziek wordt van M.Pinnipedii Besloten om de verzorgers met de positieve IGRA profylactisch met isoniazide te behandelen

25 Dit verhaal heeft nog een staartje, maar Willem Schaftenaar zal hier verder over vertellen

26 Discussiepunten Moeten huisdieren ook worden onderzocht bij een contactonderzoek rond een besmettelijke patiënt? Wordt er ook bij huisdieren met pneumonieën actief gezocht naar tuberculose?

Situatie rundertuberculose

Situatie rundertuberculose Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Situatie rundertuberculose Raadgevend Comité 22 september 2015 Familie Mycobacteriaceae Mycobacterium tuberculosis complex MTC Mycobacterium avium

Nadere informatie

Tuberculose & risicogroepen

Tuberculose & risicogroepen Tuberculosebestrijding Tuberculose & risicogroepen Themadag De Tweede MIJL Maria Knapen Sociaal verpleegkundige tuberculosebestrijding 11 oktober 2014 Programma Introductie Ziektebeeld tuberculose Bron

Nadere informatie

Transmissie M.Bovis op de boerderij

Transmissie M.Bovis op de boerderij Transmissie M.Bovis op de boerderij C.J. (Kees) van der Loo Met medewerking van: R. van Altena G. de Vries A. van der Zanden Volkskrant 13 maart 2013 Zoönosen Ziekten die kunnen overgaan van dier mens

Nadere informatie

Tuberculose Kernpunten 2014 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb In 2014 werden 823 tbc-patiënten gemeld aan het NTR (in ).

Tuberculose Kernpunten 2014 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb In 2014 werden 823 tbc-patiënten gemeld aan het NTR (in ). Tuberculose Kernpunten 2014 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb In 2014 werden 823 tbc-patiënten gemeld aan het NTR (in 2013 844). De incidentie in 2014 was 4,9 per 100.000 inwoners. Van de

Nadere informatie

Tuberculose Kernpunten 2015 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb

Tuberculose Kernpunten 2015 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb Tuberculose Kernpunten 2015 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb In 2015 werden 867 tbc-patiënten gemeld aan het NTR (814 in 2014). De incidentie in 2015 was 5,1 per 100.000 inwoners. Van de

Nadere informatie

Documentnummer: P.HYGI.007 PROTOCOL: TBC

Documentnummer: P.HYGI.007 PROTOCOL: TBC PROTOCOL: TBC Inhoudsopgave Doel... 2 1. Inleiding... 2 1.1 Risico factoren... 3 1.2 Ziekteverschijnselen... 4 1.3 Diagnostiek... 4 1.4 Multiresistensie... 5 1.5 Behandeling... 5 2. Preventie van besmetting...

Nadere informatie

RAC scholingsmiddag. Diagnostiek in de tuberculosebestrijding. Margreet Kamphorst-Roemer RTC. RAC scholingsmiddag 29 september 2014

RAC scholingsmiddag. Diagnostiek in de tuberculosebestrijding. Margreet Kamphorst-Roemer RTC. RAC scholingsmiddag 29 september 2014 RAC scholingsmiddag Diagnostiek in de tuberculosebestrijding Margreet Kamphorst-Roemer RTC RAC scholingsmiddag 29 september 2014 Inhoud 1. Inleiding 2. Diagnostiek in de tuberculosebestrijding 3. Financiering

Nadere informatie

Mantouxtest Dermatologie

Mantouxtest Dermatologie Mantouxtest Dermatologie Uw behandelend arts heeft in overleg met u een mantoux-test (afgekort als mantoux) afgesproken. Uw arts wil met deze test uitsluiten dat uw klachten verband houden met tuberculose.

Nadere informatie

Tuberculose Kerncijfers 2016

Tuberculose Kerncijfers 2016 Tuberculose Kerncijfers 216 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb In 216 werden 889 tbc-patiënten gemeld aan het NTR (861 in 215). Dit is een toename van 3% ten opzichte van 215. De incidentie

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2013 411 esluit van 9 oktober 2013, houdende wijziging van diverse besluiten betreffende veterinaire aangelegenheden 0 Wij Willem-lexander, bij de

Nadere informatie

Figuren en Tabellen. Tuberculose in Nederland 2008 surveillance rapport. behorend bij. Incidentie <

Figuren en Tabellen. Tuberculose in Nederland 2008 surveillance rapport. behorend bij. Incidentie < Figuren en Tabellen behorend bij Tuberculose in Nederland 2008 surveillance rapport Incidentie

Nadere informatie

Tuberculose ook bij ons

Tuberculose ook bij ons Tuberculose ook bij ons Juni : CLB-arts krijgt melding van geval van actieve tb door TOVO bij 12-jarig meisje Vraag TOVO aan CLB-arts Directie, leerkrachten en medeleerlingen inlichten Info geven over

Nadere informatie

Wat is tuberculose (ofwel TBC)?

Wat is tuberculose (ofwel TBC)? LONGGENEESKUNDE Wat is tuberculose (ofwel TBC)? BEHANDELING Wat is tuberculose (ofwel TBC)? Wat is tuberculose ofwel TBC? Tuberculose is een besmettelijke ziekte die veroorzaakt wordt door een bacterie

Nadere informatie

LATENTE TUBERCULOSE INFECTIE

LATENTE TUBERCULOSE INFECTIE LATENTE TUBERCULOSE INFECTIE In deze folder leest u meer over de behandeling van een latente tuberculose infectie voorafgaand aan het gebruik van biologicals. Wat is een latente tuberculose infectie?

Nadere informatie

TBC. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

TBC. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op TBC Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft van uw arts gehoord dat er bij u tuberculose is vastgesteld of dat er een verdenking op is. Net als alle andere

Nadere informatie

Ga verder naar de volgende vraag

Ga verder naar de volgende vraag Aanvullende vragenlijst bij risico-inventarisatie op tuberculose en latente tuberculose-infectie (LTBI) voorafgaande aan (of bij) gebruik van immuunsuppressieve medicatie - volwassenen Deze vragenlijst

Nadere informatie

Klinisch redeneren. Tuberculose. Yolanda Vis 17 december 2015

Klinisch redeneren. Tuberculose. Yolanda Vis 17 december 2015 Klinisch redeneren Tuberculose Yolanda Vis 17 december 2015 Leerdoelen Je kan Uitleggen wat voor ziekte tuberculose is (pathogenese) De epidemiologie, incidentie/prevalentie in Nederland en de risicogroepen

Nadere informatie

Tuberculose. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Tuberculose. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Tuberculose Bij u is tuberculose vastgesteld. In deze folder vindt u informatie over deze ziekte en de behandeling. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Wat is tuberculose? Tuberculose,

Nadere informatie

LCI-richtlijn tuberculose

LCI-richtlijn tuberculose LCI-richtlijn tuberculose 3. Diagnostiek (met medewerking van de NVMM) 3.1 Microbiologische diagnostiek Bij de bespreking van de diagnostiek moet een onderscheid worden gemaakt tussen: de diagnostiek van

Nadere informatie

Tuberculosis transmission in the Netherlands : the role of immigration and travel Kik, S.V.

Tuberculosis transmission in the Netherlands : the role of immigration and travel Kik, S.V. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Tuberculosis transmission in the Netherlands : the role of immigration and travel Kik, S.V. Link to publication Citation for published version (APA): Kik, S. V. (2009).

Nadere informatie

tuberculose en contactonderzoek

tuberculose en contactonderzoek tuberculose en contactonderzoek Inhoudsopgave p. 3 Waarom ontvangt u deze folder? Meedoen is belangrijk! p. 4 Belangrijk om te weten over tuberculose p. 5 Word ik nu ziek p. 6 Contactonderzoek: meedoen!

Nadere informatie

Tuberculose in de dierentuin: diagnostiek en waakzaamheid

Tuberculose in de dierentuin: diagnostiek en waakzaamheid Tuberculose in de dierentuin: diagnostiek en waakzaamheid Willem Schaftenaar, Dierenarts Diergaarde Blijdorp (in ruste) Victor Rutten, Hoogleraar Veterinaire Immunologie Faculteit Diergeneeskunde Utrecht

Nadere informatie

TBC Algemene toelichting

TBC Algemene toelichting TBC Algemene toelichting Dr. Wouter Arrazola de Oñate Medisch Directeur VRGT Vl. Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding De geschiedenis van de VRGT "Indien het belang van

Nadere informatie

Detectie van M. tuberculosis met moleculaire technieken

Detectie van M. tuberculosis met moleculaire technieken Detectie van M. tuberculosis met moleculaire technieken Een klinisch perspectief Onno Akkerman, longarts Tuberculosecentrum Beatrixoord, Haren Moleculaire diagnostiek van M. tuberculosis Waarom een clinicus

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Tuberculose

Patiënteninformatie. Tuberculose Patiënteninformatie Tuberculose Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 Informatie over tuberculose... 3 Wat is tuberculose?... 3 Hoe gebeurt de besmetting?... 3 Wie kan tuberculose krijgen?... 3 Wat zijn de

Nadere informatie

Tuberculose Kernpunten 2013, update juli 2014 Figuur 1:

Tuberculose Kernpunten 2013, update juli 2014  Figuur 1: Tuberculose Kernpunten 2013, update juli 2014 Bron: Nederlands Tuberculose Register, RIVM-CIb Zie voor meer uitleg over de gebruikte begrippen en afkortingen het document Definities en afkortingen tbcrapportages.

Nadere informatie

Rundertuberculose. (Boviene tuberculose) Informatie over de ziekte en de procedures van de NVWA voor dierhouders

Rundertuberculose. (Boviene tuberculose) Informatie over de ziekte en de procedures van de NVWA voor dierhouders Rundertuberculose (Boviene tuberculose) Informatie over de ziekte en de procedures van de NVWA voor dierhouders Rundertuberculose bij dieren De tuberculosebacterie Mycobacterium bovis veroorzaakt tuberculose

Nadere informatie

Tuberculose. Ziektebeeld. Incubatieperiode

Tuberculose. Ziektebeeld. Incubatieperiode DRAAIBOEK INFECTIEZIEKTEN CLB TUBERCULOSE 219 Tuberculose Ziektebeeld Tuberculose is een ernstige bacteriële infectieziekte. Meestal verloopt de infectie zonder symptomen en gaat deze over in een latente

Nadere informatie

Figuren en Tabellen. Tuberculose in Nederland 2011 surveillance rapport. behorend bij. Incidentie 0-2 >2-4 >4-6 >6-10 >10-20 >20-35

Figuren en Tabellen. Tuberculose in Nederland 2011 surveillance rapport. behorend bij. Incidentie 0-2 >2-4 >4-6 >6-10 >10-20 >20-35 Figuren en Tabellen behorend bij Tuberculose in Nederland 2011 surveillance rapport Incidentie 0-2 >2-4 >4-6 >6-10 >10-20 >20-35 december 2012 Figuren en Tabellen behorend bij Tuberculose in Nederland

Nadere informatie

Tuberculose. Hygiëne en infectiepreventie. Beter voor elkaar

Tuberculose. Hygiëne en infectiepreventie. Beter voor elkaar Tuberculose Hygiëne en infectiepreventie Beter voor elkaar 2 Tuberculose Deze folder informeert u over tuberculose en de maatregelen die nodig zijn om verspreiding van bacteriën te voorkomen. 3 Tuberculose

Nadere informatie

TBC-JAARCIJFERS GGD HOLLANDS MIDDEN GGD ROTTERDAM-RIJNMOND & GGD ZUID-HOLLAND ZUID

TBC-JAARCIJFERS GGD HOLLANDS MIDDEN GGD ROTTERDAM-RIJNMOND & GGD ZUID-HOLLAND ZUID 2013 TBC-JAARCIJFERS HOLLANDS MIDDEN ROTTERDAM-RIJNMOND & ZUID-HOLLAND ZUID Samenstelling: Dr. N.A.H. van Hest, tuberculose-arts/epidemioloog Team Tuberculosebestrijding Afdeling Infectieziektebestrijding

Nadere informatie

Infectieziekten Tuberculose. Infodocument

Infectieziekten Tuberculose. Infodocument Infectieziekten Tuberculose Infodocument 201509/Provikmo-I-2000 Tuberculose 1 Wat is tuberculose? Tuberculose of tbc is een besmettelijke ziekte, veroorzaakt door een bacterie van de familie van de mycobacteriën

Nadere informatie

TBC-JAARCIJFERS GGD ROTTERDAM-RIJNMOND & DIENST GEZONDHEID EN JEUGD ZUID-HOLLAND ZUID

TBC-JAARCIJFERS GGD ROTTERDAM-RIJNMOND & DIENST GEZONDHEID EN JEUGD ZUID-HOLLAND ZUID 2014 TBC-JAARCIJFERS GGD ROTTERDAM-RIJNMOND & DIENST GEZONDHEID EN JEUGD ZUID-HOLLAND ZUID Samenstelling: Dr. N.A.H. van Hest, tuberculose-arts/epidemioloog Team Tuberculosebestrijding GGD Rotterdam-Rijnmond

Nadere informatie

TUBERCULOSE IN NOORDWEST NEDERLAND. GGD Amsterdam

TUBERCULOSE IN NOORDWEST NEDERLAND. GGD Amsterdam TUBERCULOSE IN NOORDWEST NEDERLAND GGD Amsterdam EPIDEMIOLOGISCH OVERZICHT 2015 Epidemiologisch overzicht 2015 Regio Noordwest Nederland Uitgave Gezamenlijke GGD en in Noord-Holland, Flevoland en Utrecht,

Nadere informatie

Onderstaande gegevens zijn afkomstig van het referentielaboratorium van het Pasteur Instituut in Brussel, Dienst Tuberculose en Mycobacteriën.

Onderstaande gegevens zijn afkomstig van het referentielaboratorium van het Pasteur Instituut in Brussel, Dienst Tuberculose en Mycobacteriën. Referentielaboratorium Brussel Onderstaande gegevens zijn afkomstig van het referentielaboratorium van het Pasteur Instituut in Brussel, Dienst Tuberculose en. Inleiding De volgende analyses werden uitgevoerd

Nadere informatie

Tuberculose en isolatie

Tuberculose en isolatie Tuberculose en isolatie U bent opgenomen in HMC (Haaglanden Medisch Centrum) omdat er tuberculose bij u is vastgesteld, of u heeft mogelijk tuberculose. In deze folder leest u wat tuberculose voor u betekent

Nadere informatie

Onderstaande gegevens tonen het activiteitenverslag van het referentielaboratorium in Antwerpen (I.T.G - Antwerpen). Inleiding

Onderstaande gegevens tonen het activiteitenverslag van het referentielaboratorium in Antwerpen (I.T.G - Antwerpen). Inleiding Onderstaande gegevens tonen het activiteitenverslag van het referentielaboratorium in Antwerpen (I.T.G - Antwerpen). Inleiding De volgende analyses werden uitgevoerd: op klinische monsters: microscopisch

Nadere informatie

Figuren en Tabellen. Tuberculose in Nederland 2010 surveillance rapport. behorend bij. Incidentie 0-2 >2-4 >4-6 >6-10 >10-20 >20

Figuren en Tabellen. Tuberculose in Nederland 2010 surveillance rapport. behorend bij. Incidentie 0-2 >2-4 >4-6 >6-10 >10-20 >20 Figuren en Tabellen behorend bij Tuberculose in Nederland 21 surveillance rapport Incidentie - 2 >2-4 >4-6 >6-1 >1-2 >2 december 211 Figuren en Tabellen behorend bij Tuberculose in Nederland 21 Hoofdstuk

Nadere informatie

Tuberculose in Nederland Surveillancerapport inclusief rapportage monitoring van interventies

Tuberculose in Nederland Surveillancerapport inclusief rapportage monitoring van interventies Tuberculose in Nederland 2015 Surveillancerapport inclusief rapportage monitoring van interventies Tuberculose in Nederland 2015 1 Tuberculose in Nederland 2015 Surveillancerapport inclusief rapportage

Nadere informatie

TUBERCULOSE IN NOORDWEST NEDERLAND. GGD Amsterdam

TUBERCULOSE IN NOORDWEST NEDERLAND. GGD Amsterdam TUBERCULOSE IN NOORDWEST NEDERLAND GGD Amsterdam EPIDEMIOLOGISCH OVERZICHT Epidemiologisch overzicht Regio Noordwest Nederland Uitgave Gezamenlijke GGD en in Noord-Holland, Flevoland en Utrecht, september

Nadere informatie

ziekenhuishygiëne informatiebrochure Tuberculose

ziekenhuishygiëne informatiebrochure Tuberculose ziekenhuishygiëne informatiebrochure Tuberculose Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Tuberculose-infectie 4 3. Longtuberculose 5 4. Meest voorkomende symptomen 5 5. Verloop 5 6. Waarom moet ik in isolatie

Nadere informatie

Het gevaar van tuberculose

Het gevaar van tuberculose Het gevaar van tuberculose Tbc. s Werelds dodelijkste infectieziekte. Een ziekte die voornamelijk de longen aantast en jaarlijks meer dan 10 miljoen slachtoffers maakt. Waarvan 1,7 miljoen dodelijke. Tbc

Nadere informatie

Onderstaande gegevens zijn afkomstig van het referentielaboratorium van het WIV-Dpt Pasteur, Dienst Tuberculose en Mycobacteriën.

Onderstaande gegevens zijn afkomstig van het referentielaboratorium van het WIV-Dpt Pasteur, Dienst Tuberculose en Mycobacteriën. Gegevens van het Referentielaboratorium Dr. Ap. M. DUFAUX WIV - Dpt Pasteur Mycobacterïen Engelandstraat, 642 1180 Brussel Tel. : 02/373.32.10 Fax : 02/373.32.81 E-mail : Mfauville@pasteur.be Onderstaande

Nadere informatie

TBC (OF TUBERCULOSE)

TBC (OF TUBERCULOSE) TBC (OF TUBERCULOSE) Wat is TBC of tuberculose? TBC of tuberculose is een besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door de tuberkelbacterie of de bacil van Koch. De meest voorkomende vorm is longtuberculose.

Nadere informatie

Tuberculose: preventie van aerogene transmissie

Tuberculose: preventie van aerogene transmissie Ziekenhuizen Tuberculose: preventie van aerogene transmissie Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: januari 2016 Geplande revisie: januari 2021 Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid

Nadere informatie

TBC-JAARCIJFERS GGD ROTTERDAM-RIJNMOND

TBC-JAARCIJFERS GGD ROTTERDAM-RIJNMOND 2013 TBC-JAARCIJFERS GGD ROTTERDAM-RIJNMOND - Medewerkers sectie tuberculosebestrijding per 1 januari 2013 Teammanager: Veerle Wieërs Officemanager/Functioneel Applicatiebeheerder Monica Straal Tuberculoseartsen:

Nadere informatie

Symposium GKZ & Hygieia - Import, o.d.z. Better safe than sorry. Dierziektebestrijding bij het invoeren van (volgens de GWWD ) besmette dieren

Symposium GKZ & Hygieia - Import, o.d.z. Better safe than sorry. Dierziektebestrijding bij het invoeren van (volgens de GWWD ) besmette dieren Symposium GKZ & Hygieia - Import, o.d.z. Better safe than sorry Dierziektebestrijding bij het invoeren van (volgens de GWWD ) besmette dieren Mauro De Rosa Inleiding Doel presentatie Dierziektebestrijding

Nadere informatie

Transmissie van MDR/XDR-TB in de Europese Unie. Jessica de Beer RIVM

Transmissie van MDR/XDR-TB in de Europese Unie. Jessica de Beer RIVM Transmissie van MDR/XDR-TB in de Europese Unie Jessica de Beer RIVM 1 Outline Moleculaire typering; Waarom?? Techniek Cluster analyse Laboratorium flow Beijing genotype Europese MDR/XDR-TB surveillance

Nadere informatie

MYCOBACTERIËLE FACTOREN BETROKKEN BIJ GRANULOOMVORMING

MYCOBACTERIËLE FACTOREN BETROKKEN BIJ GRANULOOMVORMING Nederlandse samenvatting MYCOBACTERIËLE FACTOREN BETROKKEN BIJ GRANULOOMVORMING Tuberculose Tuberculose (TBC) is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis. Infectie

Nadere informatie

Tuberculose in Nederland Surveillancerapport inclusief rapportage monitoring van interventies

Tuberculose in Nederland Surveillancerapport inclusief rapportage monitoring van interventies Tuberculose in Nederland 2016 Surveillancerapport inclusief rapportage monitoring van interventies Tuberculose in Nederland 2016 A Tuberculose in Nederland 2016 Surveillancerapport inclusief rapportage

Nadere informatie

Longgeneeskunde. Open tuberculose. www.catharinaziekenhuis.nl

Longgeneeskunde. Open tuberculose. www.catharinaziekenhuis.nl Longgeneeskunde Open tuberculose www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LON023 / Open tuberculose / 21-07-2014 2 Open tuberculose Deze informatiefolder

Nadere informatie

Samenvatting 227 SAMENVATTING

Samenvatting 227 SAMENVATTING Samenvatting 227 SAMENVATTING Tuberculose (TB) is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door de Mycobacterium tuberculosis. De bacterie kan verspreid worden, doordat deze opgehoest wordt door een patient

Nadere informatie

Tuberculose in Nederland 2014. Surveillance rapport inclusief rapportage monitoring van interventies

Tuberculose in Nederland 2014. Surveillance rapport inclusief rapportage monitoring van interventies Tuberculose in Nederland 2014 Surveillance rapport inclusief rapportage monitoring van interventies Tuberculose in Nederland 2014 Surveillance rapport inclusief rapportage monitoring van interventies

Nadere informatie

Samenvatting. Achtergrond van de aanvraag

Samenvatting. Achtergrond van de aanvraag Samenvatting In dit advies beoordeelt de Commissie Wet bevolkingsonderzoek van de Gezondheidsraad een vergunningaanvraag voor tuberculosescreening. Op basis van de Wet op het bevolkingsonderzoek (WBO)

Nadere informatie

Tuberculose in Nederland Surveillancerapport inclusief rapportage monitoring van interventies

Tuberculose in Nederland Surveillancerapport inclusief rapportage monitoring van interventies Tuberculose in Nederland 2017 Surveillancerapport inclusief rapportage monitoring van interventies Tuberculose in Nederland 2017 Surveillancerapport inclusief rapportage monitoring van interventies Auteurs

Nadere informatie

Leerboek voor de basiscursus medisch technisch medewerker

Leerboek voor de basiscursus medisch technisch medewerker Leerboek voor de basiscursus medisch technisch medewerker Colofon Eindredactie: N.L. Jansen Tekstbijdragen: C.G.M. Erkens, M.C.J. van Hunen, N.L. Jansen, M. Kamst, E.L.M. Timmermans juli 2018 KNCV Tuberculosefonds

Nadere informatie

Tuberculose. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk

Tuberculose. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk Tuberculose T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat

Nadere informatie

7,8. Praktische-opdracht door een scholier 3335 woorden 19 februari keer beoordeeld. Inleiding

7,8. Praktische-opdracht door een scholier 3335 woorden 19 februari keer beoordeeld. Inleiding Praktische-opdracht door een scholier 3335 woorden 19 februari 2000 7,8 38 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Deze praktische opdracht heb ik geschreven voor het vak Algemene Natuurwetenschappen. Het onderwerp

Nadere informatie

Jaarverslag 2012 Tuberculosebestrijding

Jaarverslag 2012 Tuberculosebestrijding Jaarverslag 2012 Tuberculosebestrijding Jaarverslag 2012 Tuberculosebestrijding Uitgave GGD Amsterdam, oktober 2013 Tekst P. Kouw, A. Reusken, W. Meijer Statistische bewerking P. Kouw Inhoud 1) Inleiding

Nadere informatie

MRSA verklaring. Naam + initialen Geboortedatum Naam leidinggevende Datum start werkzaamheden: Telefoon/mobiel nummer:

MRSA verklaring. Naam + initialen Geboortedatum Naam leidinggevende Datum start werkzaamheden: Telefoon/mobiel nummer: MRSA verklaring Naam leidinggevende start werkzaamheden: Telefoon/mobiel nummer: Ik ga in het AVL werken op een afdeling waar patiënten verblijven/aanwezig zijn: Nee ga direct naar de ondertekening van

Nadere informatie

Ik ben zwanger. Wat kan ik doen om geen infecties te krijgen?

Ik ben zwanger. Wat kan ik doen om geen infecties te krijgen? . Wat kan ik doen om geen infecties te krijgen? U bent zwanger. Het is daarom belangrijk dat u goed voor uzelf en uw ongeboren kind zorgt. U moet infecties voorkomen. Sommige infecties zijn slecht voor

Nadere informatie

Spreekbeurt dierenarts

Spreekbeurt dierenarts Spreekbeurt dierenarts Ik doe mijn spreekbeurt over de dierenarts. Hoofdstukken: 1:waarom? 2:spreekkamer 3:medicijnen 4:laboratorium 5:behandeltafel 6:operatie 7:rontgefoto s 8:dierenarts-assistent 9:afspraak

Nadere informatie

FR 7,2 / Tuberculose kan eender wie treffen maar komt vaker voor bij mensen uit landen met een hoge incidentie. Incidentie /100.

FR 7,2 / Tuberculose kan eender wie treffen maar komt vaker voor bij mensen uit landen met een hoge incidentie. Incidentie /100. TUBERCULOSE in België Dankzij de verplichte melding van alle gevallen van actieve tuberculose kunnen de VRGT (Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding) en de FARES

Nadere informatie

SAMENVATTING VOOR NIET-INGEWIJDEN Kattenkrabziekte. Diagnostische en klinische aspecten van Bartonella henselae infectie

SAMENVATTING VOOR NIET-INGEWIJDEN Kattenkrabziekte. Diagnostische en klinische aspecten van Bartonella henselae infectie 166 Samenvatting SAMENVATTING VOOR NIET-INGEWIJDEN Kattenkrabziekte. Diagnostische en klinische aspecten van Bartonella henselae infectie Deel I Introductie In de introductie van dit proefschrift (Hoofdstuk

Nadere informatie

2.1. Hoe kan tbc worden voorkomen? Het is belangrijk dat mensen met besmettelijke tbc zo snel mogelijk worden opgespoord en behandeld.

2.1. Hoe kan tbc worden voorkomen? Het is belangrijk dat mensen met besmettelijke tbc zo snel mogelijk worden opgespoord en behandeld. Tuberculose Inleiding U ontvangt deze folder omdat u mogelijk tuberculose (ook wel tbc genoemd) heeft. In deze folder kunt u meer lezen over tbc zoals wat het is, hoe het wordt vastgesteld en welke behandeling

Nadere informatie

Transmissie van tuberculose in Den Haag

Transmissie van tuberculose in Den Haag 12 epidemiologisch bulletin, 2005, jaargang 40, nummer 2 Transmissie van tuberculose in Den Haag E.M. Huisman In 1999 besteedde het Epidemiologisch Bulletin in vier artikelen uitgebreid aandacht aan tuberculose

Nadere informatie

TUBERCULOSE. Bianka Mennema longarts

TUBERCULOSE. Bianka Mennema longarts TUBERCULOSE Bianka Mennema longarts Disclosure belangen Mennema (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Adviesraad Geen Bedrijfsnamen Chiesi, Boehringer,

Nadere informatie

Tuberculose en isolatie

Tuberculose en isolatie Tuberculose en isolatie Informatie voor patiënten F0571-3415 december 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

Nadere informatie

TBC-JAARCIJFERS GGD ROTTERDAM-RIJNMOND

TBC-JAARCIJFERS GGD ROTTERDAM-RIJNMOND 2012 TBC-JAARCIJFERS GGD ROTTERDAM-RIJNMOND - Medewerkers sectie tuberculosebestrijding per 1 januari 2012 Sectieleider: Veerle Wieërs Officemanager/Functioneel Applicatiebeheerder Monica Straal Tuberculoseartsen:

Nadere informatie

De bestrijding van tuberculose wordt geregeld bij het koninklijk besluit van 17 oktober 2002.

De bestrijding van tuberculose wordt geregeld bij het koninklijk besluit van 17 oktober 2002. Diagnostiek van rundertuberculose De bestrijding van tuberculose wordt geregeld bij het koninklijk besluit van 17 oktober 2002. 1. Tuberculinatie In de eerste fase van een infectie met rundertuberculose

Nadere informatie

Gezondheid Statushouders

Gezondheid Statushouders Gezondheid Statushouders Tuberculose (TBC) en het belang van integrale tbc-zorg Annet Reusken, KNCV Tuberculosefonds Laura Rust, GGD GHOR Nederland Inleiding Introductie: Laura Rust (GGD GHOR Nederland)

Nadere informatie

TUBERCULOSE. Terug van nooit echt weggeweest. Huisartsendagen Pneumologie 1 mei 2012. Pascal Van Bleyenbergh

TUBERCULOSE. Terug van nooit echt weggeweest. Huisartsendagen Pneumologie 1 mei 2012. Pascal Van Bleyenbergh TUBERCULOSE Terug van nooit echt weggeweest Huisartsendagen Pneumologie 1 mei 2012 Pascal Van Bleyenbergh TBC: historisch perspectief Reeds aanwezig in klassieke Oudheid typische macroscopische botafwijkingen

Nadere informatie

FORMAT REGIONALE RAPPORTAGES TBC-BESTRIJDING (CPT agendapunt 6b)

FORMAT REGIONALE RAPPORTAGES TBC-BESTRIJDING (CPT agendapunt 6b) FORMAT REGIONALE RAPPORTAGES TBC-BESTRIJDING (CPT 12-02-2010 agendapunt 6b) Doel format regionale rapportages Het doel van dit format voor regionale rapportages is de definitie van eenzelfde wijze verzamelde,

Nadere informatie

REIZEN EN TUBERCULOSE

REIZEN EN TUBERCULOSE REIZEN EN TUBERCULOSE Op reis naar Oost-Europa Afrika Azië Midden-Amerika Zuid-Amerika In deze folder staan enkele maatregelen die u kunt nemen om uzelf te beschermen LANGER DAN 3 MAANDEN VEEL CONTACT

Nadere informatie

Tuberculose in Nederland 2010. Surveillancerapport

Tuberculose in Nederland 2010. Surveillancerapport Tuberculose in Nederland 2010 Surveillancerapport Den Haag, december 2011 Auteurs E. Slump C.G.M. Erkens J.F. van Rest H.J. Schimmel M.M.G.G. Šebek D. van Soolingen Referenties Tuberculose in Nederland

Nadere informatie

1. Deelnemers. 2. Stalen

1. Deelnemers. 2. Stalen Externe kwaliteitsevaluatie in Microbiologie 2010 Gevoeligheidsbepaling van Mycobacterium tuberculosis complex isoniazide (INH), rifampicine (RMP), ethambutol (EMB) en facultatief pyrazinamide (PZA). Identificatie

Nadere informatie

Tbc-bestrijding regio Utrecht

Tbc-bestrijding regio Utrecht jaarverslag 2011 Tbc-bestrijding regio Utrecht Juni 2012 GGD Midden-Nederland GG&GD Utrecht inhoudsopgave 1wet publieke gezondheid 1. wet publieke gezondheid 3 Tuberculosebestrijding als gemeentelijke

Nadere informatie

Tuberculose in Nederland 2009

Tuberculose in Nederland 2009 Tuberculose in Nederland 2009 Incidentie 0-2 >2-4 >4-6 >6-10 >10-20 >20 Surveillancerapport Den Haag, november 2010 Tuberculose in Nederland 2009 Surveillancerapport Den Haag, november 2010 Auteurs E.

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/23080 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Commandeur, Susanna Title: Facing the phases of Mycobacterium tuberculosis : hunting

Nadere informatie

Jaarverslag afdeling Tuberculosebestrijding. Uitgave GGD Amsterdam, mei Tekst P. Kouw, A. Reusken, W. Meijer

Jaarverslag afdeling Tuberculosebestrijding. Uitgave GGD Amsterdam, mei Tekst P. Kouw, A. Reusken, W. Meijer Meijer Jaarverslag 2014 afdeling Tuberculosebestrijding Uitgave GGD Amsterdam, mei 2015 Tekst P. Kouw, A. Reusken, W. Meijer Statistische bewerking P. Kouw Inhoud 1 Inleiding 3 2 Gegevens betreffende het

Nadere informatie

Vedolizumab (Entyvio ) Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa

Vedolizumab (Entyvio ) Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Vedolizumab (Entyvio ) Medicatie bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis Let op : Bel op uw opnamedag vóór 10.00 uur naar de Dagverpleging Tel: 010-258 54 17 Dit middel

Nadere informatie

Onderstaande gegevens zijn afkomstig van het referentielaboratorium van het Pasteur Instituut van Brussel, Dienst Tuberculose en Mycobacteriën.

Onderstaande gegevens zijn afkomstig van het referentielaboratorium van het Pasteur Instituut van Brussel, Dienst Tuberculose en Mycobacteriën. Referentielaboratorium - Brussel Onderstaande gegevens zijn afkomstig van het referentielaboratorium van het Pasteur Instituut van Brussel, Dienst Tuberculose en. Inleiding De volgende analyses werden

Nadere informatie

LEDEN VAN DE WERKGROEP MSR (IN ALFABETISCHE VOLGORDE): Drs. C.G.M. (Connie) Erkens, arts maatschappij en gezondheid, KNCV Tuberculosefonds, Den Haag

LEDEN VAN DE WERKGROEP MSR (IN ALFABETISCHE VOLGORDE): Drs. C.G.M. (Connie) Erkens, arts maatschappij en gezondheid, KNCV Tuberculosefonds, Den Haag Colofon LEDEN VAN DE WERKGROEP MSR (IN ALFABETISCHE VOLGORDE): Drs. C.G.M. (Connie) Erkens, arts maatschappij en gezondheid, KNCV Tuberculosefonds, Den Haag Dr. S. (Susan) van den Hof, epidemioloog, KNCV

Nadere informatie

NR. Het NVWA-draaiboek rundertuberculose. Klinische les: tuberculose door M. bovis. M. bovis: transmissie tussen mens en dier in Nederland

NR. Het NVWA-draaiboek rundertuberculose. Klinische les: tuberculose door M. bovis. M. bovis: transmissie tussen mens en dier in Nederland Het NVWA-draaiboek rundertuberculose Klinische les: tuberculose door M. bovis M. bovis: transmissie tussen mens en dier in Nederland NR. 1 One health tegen boviene tuberculose in ontwikkelingslanden JAARGANG

Nadere informatie

Tuberculose ziekte. Vragenlijst en handleiding. M.i.v. 1 januari 2011

Tuberculose ziekte. Vragenlijst en handleiding. M.i.v. 1 januari 2011 Osiris-NTR Tuberculose ziekte Vragenlijst en handleiding M.i.v. 1 januari 2011 Handleiding Osiris-NTR ziekte, januari 2011-1 - De melding moet worden verricht door de GGD in de woonplaats van de patiënt

Nadere informatie

2 Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?

2 Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn? Bijsluiter: informatie voor de gebruiker Tuberculine PPD RT23 SSI 2 TE/0,1 ml, oplossing voor injectie Lees goed de hele bijsluiter voordat u een huidtest krijgt, er staat belangrijke informatie in voor

Nadere informatie

Osiris-NTR. Tuberculose ziekte. Vragenlijst en handleiding. M.i.v. januari 2015

Osiris-NTR. Tuberculose ziekte. Vragenlijst en handleiding. M.i.v. januari 2015 https://osiris.rivm.nl/osiris.htm Osiris-NTR Tuberculose ziekte Vragenlijst en handleiding M.i.v. januari 2015 Via Help op de website van Osiris-NTR is ook de algemene handleiding van Osiris te vinden

Nadere informatie

Legionella pneumophila. S.G.S Vreden, MD, PhD

Legionella pneumophila. S.G.S Vreden, MD, PhD Legionella pneumophila S.G.S Vreden, MD, PhD Legionella pneumophila, established in 1976 Legionella is een aerobe, gram negatieve bacterie Familie Legionellaceae heeft 50 species, met ruim 70 serogroups.

Nadere informatie

TBC-JAARCIJFERS GGD ROTTERDAM-RIJNMOND

TBC-JAARCIJFERS GGD ROTTERDAM-RIJNMOND 2014 TBC-JAARCIJFERS GGD ROTTERDAM-RIJNMOND - Medewerkers team tuberculosebestrijding per 1 januari 2014 Teammanager: Veerle Wieërs Senior managementassistente: Monica Straal Tuberculose-artsen: Janine

Nadere informatie

Jaarverslag 2013 Tuberculosebestrijding

Jaarverslag 2013 Tuberculosebestrijding Jaarverslag 2013 Tuberculosebestrijding Jaarverslag 2013 Tuberculosebestrijding Uitgave GGD Amsterdam, juli 2014 Tekst P. Kouw, A. Reusken, W. Meijer Statistische bewerking P. Kouw Inhoud 1) Inleiding

Nadere informatie

Tabel verwerking landelijk commentaar richtlijn Tuberculose: preventie van aerogene besmetting (2016) Commentator

Tabel verwerking landelijk commentaar richtlijn Tuberculose: preventie van aerogene besmetting (2016) Commentator Tabel verwerking landelijk commentaar richtlijn Tuberculose: preventie van aerogene besmetting (2016) Commentator 1 inh N.v.t. Ik mis adviezen over hoe om te gaan met extrapulmonale TB: bv. spoelen van

Nadere informatie

Opvolgen van tuberculinehuidtest: een behandeling voor latente tuberculose-infectie instellen of niet?

Opvolgen van tuberculinehuidtest: een behandeling voor latente tuberculose-infectie instellen of niet? Vlaams Agentschap Zorg & Gezondheid Koning Albert II-laan 35 bus 33, 1030 Brussel tel. 02 553 35 00 fax 02 553 35 84 zorg-en-gezondheid@vlaanderen.be www.zorg-en-gezondheid.be Vlaamse Vereniging voor Respiratoire

Nadere informatie

Nontuberculeuze mycobacteriën

Nontuberculeuze mycobacteriën Nontuberculeuze mycobacteriën Epidemiologie en klinische presentatie Wouter Hoefsloot, longarts Radboudumc - Dekkerswald Pentalfa project KU Leuven 28-02-2019 wouter.hoefsloot@radboudumc.nl Welke atleet

Nadere informatie

Weefsel Specifiek 2014.3 ZN kleuring

Weefsel Specifiek 2014.3 ZN kleuring Weefsel Specifiek 2014.3 ZN kleuring SKML sectie Pathologie 16-06-2015 Drs. S. Dubois Overzicht Inleiding Aantallen Samples A-D Verdiepingsvragen Inleiding Wereldgezondheidsprobleem 40% van de wereldbevolking

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE INLEIDING 1 TUBERCULOSE ALGEMEEN

INHOUDSOPGAVE INLEIDING 1 TUBERCULOSE ALGEMEEN WAT IS Patiënteninformatie INHOUDSOPGAVE INLEIDING 1 ALGEMEEN 1.1 Wat is tuberculose? 1. 2 Is tuberculose altijd besmettelijk? 1.3 Hoe raak je besmet? 1.4 Hoe kan tuberculose worden voorkomen? 1. 5 Wat

Nadere informatie

Tuberculose bij arrestanten en gedetineerden: procedure voor arrestantenbewaarders en penitentiair medewerkers

Tuberculose bij arrestanten en gedetineerden: procedure voor arrestantenbewaarders en penitentiair medewerkers Tuberculose bij arrestanten en gedetineerden: procedure voor arrestantenbewaarders en penitentiair medewerkers Colofon Procedure CPT op basis van notitie LCI d.d. januari 1996; Geredigeerd in september

Nadere informatie

H y g i ë n e r i c h t l i j n e n. Evenementen met dieren

H y g i ë n e r i c h t l i j n e n. Evenementen met dieren H y g i ë n e r i c h t l i j n e n Evenementen met dieren Versie 1.0 - augustus 2016 Zijn er dieren op het evenement? Dan kunnen er extra risico s zijn. Dieren kunnen namelijk allerlei ziekteverwekkers

Nadere informatie

Een tuberculinehuidtest opvolgen: een behandeling voor een latente tuberculose-infectie instellen? Agentschap Zorg & Gezondheid

Een tuberculinehuidtest opvolgen: een behandeling voor een latente tuberculose-infectie instellen? Agentschap Zorg & Gezondheid Een tuberculinehuidtest opvolgen: een behandeling voor een latente tuberculose-infectie instellen? Agentschap Zorg & Gezondheid CAVE Deze brochure bevat een samenvatting van de bestaande richtlijnen. De

Nadere informatie

1. Algemeen. 2. Ziekte 2.1 Verwekker

1. Algemeen. 2. Ziekte 2.1 Verwekker Tuberculose A15 A19 1. Algemeen Tuberculose is een ziekte die wordt veroorzaakt door infectie met bacteriën van het Mycobacterium tuberculosis-complex. Naast de M. tuberculosis behoren onder meer de M.

Nadere informatie

de Mantoux test Een test om te kijken of je de tuberculose-bacterie in je lichaam hebt

de Mantoux test Een test om te kijken of je de tuberculose-bacterie in je lichaam hebt Wilhelmina Kinderziekenhuis de Mantoux test Een test om te kijken of je de tuberculose-bacterie in je lichaam hebt Een test om te kijken of je de tuberculose bacterie in je lichaam hebt: de Mantoux test

Nadere informatie