TBC Algemene toelichting

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "TBC Algemene toelichting"

Johannes van der Wolf
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 TBC Algemene toelichting Dr. Wouter Arrazola de Oñate Medisch Directeur VRGT Vl. Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding

De geschiedenis van de VRGT "Indien het belang van een ziekte voor de mensheid gemeten wordt aan de hand van het aantal sterfgevallen als gevolg van de ziekte, dan moet tuberculose als een veel

2 De geschiedenis van de VRGT "Indien het belang van een ziekte voor de mensheid gemeten wordt aan de hand van het aantal sterfgevallen als gevolg van de ziekte, dan moet tuberculose als een veel ernstiger besmettelijke ziekte beschouwd worden als de pest, cholera en dergelijke. Eén op de zeven mensen sterft aan tuberculose. Indien men alleen de productieve leeftijdsgroep in beschouwing neemt, voert tuberculose éénderde van de mensen af, vaak zelfs meer." (R. Koch)

4 De geschiedenis van de VRGT

5 De geschiedenis van de VRGT

6 Vandaag BELTA - TB net Sociale dekking RIZIV VRGT (Vlaanderen & Brussel) FARES (Wallonië & Brussel) Tuberculosebestrijding Tabakspreventie

8 = CRG Centrum voor Respiratoire Gezondheidszorg

9 Wat is Tuberculose precies?

10 Wat is TBC? Tuberculose is een infectieziekte Veroorzaakt door een bacterie (Koch bacil) Meestal worden de longen aangetast = in veel gevallen besmettelijk Soms ook andere organen (klieren, botten, nieren, ) = meestal niet besmettelijk

11 Hoe verspreidt tuberculose zich?

12 Verspreiding? Via de lucht: hoesten, niezen, AEROSOL Niet via voeding of via objecten (exclusief bvb. gespecialiseerde labo s die met TB stalen werken) Niet via aanraking, handdruk, zoen, toilet

13 Longen

14 Bacterie dringt luchtwegen binnen (100) 50% Nestelt zich in de longen INFECTIE 50% Eliminatie door eigen lichaam ZIEKTE 10% (5) Klachten/symptomen of afwijking op longfoto INFECTIE 90% (45) Blijvende latente TB-infectie (LTBI) Niet ziek Niet besmettelijk Normale longfoto Positieve huidtest

15 Wat gebeurt er bij actieve ziekte?

17 Wat is nodig voor besmetting? Zieke persoon met open, besmettelijke longtuberculose Hoesten, niezen: verstuift TBC bacteriën in de lucht Bacterie overleeft enkele dagen in kleine,gesloten, donkere en niet verluchte ruimtes UV Ventilatie, verse lucht +++ Andere persoon ademt de bacterie/partiekels in Bacterie krijgt kans om in long door te dringen 5 micron druppeltjes Druppeltjes drogen op, vallen neer

18 Risico bij Kinderen (na infectie met Myc Tuberculosis) Leeftijd Risico voor progressie naar ziekte < 1 jaar Geen progressie: 50 % Pulmonale TB: % Miliaire TB of meningitis: % 1 2 jaar Geen progressie: % Pulmonale TB: % Miliaire TB of meningitis: 2 5 % 2-5 jaar Geen progressie: 95 % Pulmonale TB: 5 % Miliaire TB of meningitis: 0,5% 5 10 jaar Geen progressie: 98 % Pulmonale TB: 2 % Miliaire TB of meningitis: < 0,5 % > 10 jaar Geen progressie: % Pulmonale TB: % Miliaire TB of meningitis: < 0,5 %

19 Opsporing Tuberculine Huid Test (INFECTIE) Longfoto (ZIEKTE) Onderzoek van fluimen (BESMETTELIJKHEID)

20 THT Intradermaal, niet subcutaan Bleke papel = correcte toediening Vaststellen van besmetting, niet van ziekte Lezing 3 tot 5 dagen nadien niet vroeger want atypische reacties niet later want vervaagde reacties Laten aflezen: niet zelf aflezen! Interpretatie lezing! Hardheid/ induratie: type 1 tot 4 Verhevenheid meten, niet roodheid!

21 RX Thorax Geen diagnostisch middel Indeling categorieën vermoeden zwak zeer sterk Verder onderzoek noodzakelijk Zoeken naar ziekte, geen besmetting of besmettelijkheid Hoe RX nemen? Geen juwelen Geen bovenkledij met knoopjes Geen BH

22 Thorax foto, RX thorax

23 Bacteriologisch onderzoek Sputum: opgehoest materiaal Direct onder microscoop Mogelijk niets direct te zien onder microscoop (te kleine hoeveelheden) Kweek of cultuur (voedingsbodem) => Soms 6-8 weken alvorens gegroeide kolonies zichtbaar worden

24 Wat met THT +? 8 12 weken / 2 à 3 maanden Latente TB-infectie? Of vaccinatie? Recent / oud? Bij recente infectie, en bij jonge personen: Preventieve therapie: INH 6m Kans op ontwikkeling actieve ziekte

25 Wat met actieve TBC? Longarts: snel detecteren en verwijzen Aanvankelijk isolatie: in ziekenhuis Idee besmettelijkheid Verplicht MELDEN en registreren aan Toezicht Volksgezondheid Starten met behandeling Besmettelijkheid daalt drastisch na 2-3 weken medicatie inname!

26 Specifiek bij kinderen Vaak weinig besmettelijk Weinig bacterieën Kleine longen, weinig hoesten!! op zoek naar Bron: ouders gezin (volw.) Contactonderzoek (nauwe en frequente contacten) Als 1 e THT negatief Vaak vals negatief bij jonge kinderen Toch preventieve R/ starten 2 e THT negatief: stop preventieve R/

27 Symptomen Meest voorkomende klachten: een aanslepende hoest, vaak met fluimen verminderde eetlust gewichtsverlies pijn aan de borstkas (hoge) koorts nachtzweten vermoeidheid Opgelet! niet allemaal tegelijk + mogelijk geen klachten

28 GOED NIEUWS! Volledige genezing mogelijk! Perfect te genezen Behandeling meerdere antibiotica (cocktail) gedurende minstens zes maanden Risico op herval en resistente bacteriën! Bij niet correct volgen van behandeling Stabiel en rond de 2 % in Bel Nog geen bewezen transmissie

29 TBC in België Cijfers en beleid

30 Tuberculose, bestaat dat nog?

31 Tuberculose, bestaat dat nog? België: +/ nieuwe gevallen / jaar +/- 3 nieuwe per dag

32 incidentie/ Evolutie ,8 28,0 26, ,2 21, ,8 19,2 18, ,1 16,6 15,8 14,6 14,9 15,1 13,3 13,6 13,3 12,7 11,8 12,4 12,8 12,9 12,7 11,8 10,9 11,0 10,7 9,7 9, projectie reele waarden

33 Cijfers (ov.) Econom Crisis nieuwe gevallen Incidentie Bel: 9,4 / ,6 Vlaams Gewest: 7,1 6,9 Brussels gewest: 28,9 30,5 Waals gewest: 7,7 7,9

34 Richting Eliminatie Laag aantal gevallen Hoe lager, hoe moeilijker om nog lager te krijgen TBC concentreert zich in grote steden Brussel, Antwerpen, Gent, Luik, Charleroi TBC concentreert zich in risicogroepen + Armoede

35 Pijlers tuberculosebestrijding - eliminatiefase Arbeids geneeskunde Contactonderzoek Toekomstige morbiditeit beperken Actieve screening: risicogroepen Passieve screening: spontane consultaties Transmissie beperken

36 Strategieën 1. Passieve controle Alertheid voor risicofactoren en symptomen! 2. Actieve controle risicogroepen Actieve screening van risico bevolkingsgroepen (Ex) Gedetineerden Daklozen IV- druggebruikers Immigranten uit landen met hoge TB-incidentie Asielzoekers

37 Strategieën 3. Contactonderzoek (CO) MELDINGSPLICHT Bij iedere melding: Contactonderzoek volgens ringprincipe Incidentiële contacten Frequente contacten Intensieve contacten Patiënt De verantwoordelijkheid van Toezicht Volksgezondheid, soms assisteert VRGT bij uitvoering

38 Strategieën 4. Arbeidsgeneeskunde De risicoanalyse is de verantwoordelijkheid van de arbeidsgeneeskundige dienst. VRGT voert uit op vraag

39 Tuberculose bij migranten

40 TB incidentie 2007 (WHO)

41 Cijfers AZ in België 2009: detectiegraad bij onderzochte asielzoekers op DVZ 169,8 / personen 18 keer hoger algemene Belgische bevolking incidentie 9,4/ personen (2008) 50 % van alle gemelde gevallen: «niet-belgen» 10 % asielzoekers en 7 % sans-papiers MAAR: zeer weinig overdracht van de ziekte naar ontvangende bevolking DNA-onderzoek

42 Operationeel onderzoek CLB s Gent Brussel - Antwerpen Actieve screening van AN Afkomstig uit hoge incidentielanden Kleuter, lager en secundair : Brussel + Gent : Antwerpen + Brussel + Gent

43 Resultaten JAAR n RX n THT RX 43 THT RX 20 THT Totaal onderzocht Resultaat act TB 41 negatief act TB 16 negatief Totaal act TB 1

44 Discussie / Conclusie ZEER moeilijk organiseerbaar, zeer grote werklast voor CLB, school en VRGT ZEER lage opbrengst 1 act TBC op onderzochte AN ers ( = 2.519) Detectiegraad: 39 / WHO: actief screenen bij detectiegraad > 50 / Studie in hoge incidentie-gebieden: Antwerpen, Brussel en Gent Brussel 3 maal Antwerpen meer dan 2 maal. Incidentie TBC bij schoolgaande jeugd is sowieso veel lager dan bij volwassenen in de leeftijdsgroep 20-45j

45 Conclusie In acht name: werklast, kost, opbrengst Actieve screening van AN ers via CLB s en scholen lijkt niet de juiste strategie Stimuleren tot longfoto via uitnodiging / folder

Vergelijkbare documenten

FR 7,2 / Tuberculose kan eender wie treffen maar komt vaker voor bij mensen uit landen met een hoge incidentie. Incidentie /100.

FR 7,2 / Tuberculose kan eender wie treffen maar komt vaker voor bij mensen uit landen met een hoge incidentie. Incidentie /100. TUBERCULOSE in België Dankzij de verplichte melding van alle gevallen van actieve tuberculose kunnen de VRGT (Vlaamse Vereniging voor Respiratoire Gezondheidszorg en Tuberculosebestrijding) en de FARES