Lesvoorbereiding 2 en 3: De twaalfjarige Jezus in de tempel LEERPLANDOEL(EN) BASISDOEL:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Lesvoorbereiding 2 en 3: De twaalfjarige Jezus in de tempel LEERPLANDOEL(EN) BASISDOEL:"

Transcriptie

1 Lesvoorbereiding 2 en 3: De twaalfjarige Jezus in de tempel LEERPLANDOEL(EN) BASISDOEL: 2. Het zinaanbod van het christelijk geloof kennen en plaatsen in de context van levensbeschouwelijke pluraliteit. KERNDOEL: 5. Ervoor openstaan en uitdrukken hoe Jezus en Zijn boodschap mensen verschillend kan aanspreken. TERREINDOEL: Terrein: Verhalen 5. In vele concrete verhalen, christelijke e.a., de rode draad, dynamiek of sleutel aanduiden. 6. Het verhaal Jezus opbouwen en vertellen. VAKOVERSCHRIJDENDE EINDTERMEN (enkel voor het secundair onderwijs) De functiebeschrijving vraagt dat de godsdienstleraar zich loyaal en gezond kritisch inschakelt in onderwijsvernieuwingen en dat het christelijk geloven daarbij zijn/haar eerste referentiekader is. (Bron: LEERGEBIEDOVERSCHRIJDENDE THEMA S (enkel voor het basisonderwijs:ict, leren leren, sociale vaardigheden) De lesvoorbereiding 47

2 LEVENSBESCHOUWELIJKE VAARDIGHEID Attent worden voor de (eigen) ervaring van de levensbeschouwelijke dimensie van de werkelijkheid Luisterend omgaan met de pluraliteit van het zinaanbod De eigen positie ten aanzien van levensbeschouwelijke vragen en ervaringen motiveren Consequenties voor het eigen handelen bevragen en vorm geven Het eigen verhaal verbinden met de rijkdom van het christelijk geloven en het ermee confronteren De eigen levensbeschouwelijke ervaringen en reflecties expliciteren MOTIVATIE KEUZE LEVENSBESCHOUWELIJKE VAARDIGHEID Tijdens de les wordt er gediscussieerd over de verschillende symbolen die gebruikt kunnen worden bij het maken van een symboolpaneel. Tijdens deze discussie worden ze uitgedaagd om de eigen positie ten aanzien van hun interpretatie van het Bijbelverhaal te motiveren. Ook tijdens het voorstellen van hun Bijbelse symboolpaneel worden ze geconfronteerd met verschillende visies waarbij ze hun eigen visie/interpretatie moeten motiveren. Door verschillende vragen van enkele medeleerlingen worden ze uitgedaagd om ook hier hun standpunt te onderbouwen. Tijdens het bespreken van het Bijbelverhaal zullen de leerlingen geconfronteerd worden met het christelijk geloof. Tijdens stap drie uitdiepen van het verhaal zal de leerkracht enkele vragen stellen over de personages uit het Bijbelverhaal en deze linken aan het eigen verhaal van de leerlingen. Wanneer het Bijbelverhaal geactualiseerd wordt, wordt het christelijk geloof gekoppeld aan de hedendaagse context. Op deze manier wordt het christelijk geloven verbonden aan het eigen verhaal. LEVENSBESCHOUWELIJK KNOOPPUNT Enerzijds heb je leerlingen die begrijpen wat symboliek inhoudt. Zij zien in dat symbolen verwijzen naar iets meer, iets transcendent. Ze begrijpen dat mensen gebruik maken van alledaagse voorwerpen waarmee ze hun diepere gevoelens uiten. Zo voelen ze bijvoorbeeld aan dat een hart naar liefde verwijst. Het zijn deze leerlingen die al in staat zijn om hun diepere gevoelens op een symbolische wijze en in tweede taal te onthullen. Deze leerlingen hebben weinig moeite om een Bijbelverhaal a.d.h.v. symbolen te reconstrueren en te verdiepen. Anderzijds heb je leerlingen die het moeilijk hebben om al te begrijpen wat symboliek betekent. Dit zijn leerlingen die nog minder symboolgevoelig zijn en het moeilijk hebben met het interpreteren van symboliek en tweede taal. Zij hebben de neiging om bepaalde zaken zeer letterlijk te nemen en hebben vaak moeite om hun diepere gevoelens op een symbolische wijze uit te drukken. Bijbelverhalen met symbolen weergeven, is voor hen een moeilijke stap.2. Twaalfjarige Jezus in de tempel Langs de ene kant zorgt het bereiken van de twaalfjarige leeftijd bij jongeren vaak voor een bevrijdend gevoel. Ze vinden de verantwoordelijkheid die ze erbij krijgen fijn en houden ervan om als meer volwassen aanschouwd te worden. De twaalfjarige leeftijd is vaak een drempelmoment waarop belangrijke gebeurtenissen plaatsvinden, zoals de overgang naar het middelbaar, het vormsel De vrijheid die de jongeren erbij krijgen kan ervoor zorgen dat ze hun identiteit ten volle kunnen ontplooien. Langs de andere kant kan het bereiken van de twaalfjarige leeftijd jongeren ook een beklemmend gevoel geven. Jongeren weten niet altijd hoe ze met deze verantwoordelijkheid moeten omgaan. Er wordt verwacht dat ze veel keuzes maken en soms ontstaat angst voor het maken van foute keuzes. Jongeren kunnen dit ervaren als een grote druk en als een minder fijn gevoel. Dit kan hun ontplooiing belemmeren omdat ze zich wat verstikt voelen in de vele grote keuzes die ze moeten maken (bijvoorbeeld: naar welke school ga ik, welke studierichting moet ik kiezen, doe ik mijn vormsel ). De lesvoorbereiding 48

3 Bronnen Leerplan: - Erkende instantie r.-k. godsdienst (1999). Leerplan rooms-katholieke godsdienst voor het secundair onderwijs in Vlaanderen. Brussel: LICAP Internetsites: - De symbolen bij Bijbelse symboolpanelen. (sd). Opgehaald van Groeien in het geloof: - De geschiedenis zichtbaar in een cultuurhistorisch erfgoed. (sd). Opgehaald van - Hoeven, J. v. (2012, september 17). Gratis webhosting? - De voor- en nadelen. Opgehaald van - Katholieke Bijbelstichting. (2014). Katholieke Bijbelstichting - De Bijbel. Opgehaald van Stegeman, H. (2013, december 10). Hygiëne, transparantie of lynchcultuur. Opgehaald van Mindz: LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA, LEERMIDDELEN/ORGANISATIE TIJD Lesbegin Herhaling Herhaling 10 (Zie vorige lesvoorbereiding voor de verschillende stappen en de symboliek achter het kleurgebruik.) De lk.: Vorige les hebben jullie kennis gemaakt met de werkvorm Bijbelse symboolpanelen. Laten we nog even herhalen hoe die werkvorm juist in elkaar zit. De verschillende stappen die behoren bij de werkvorm Bijbelse symboolpanelen in de juiste volgorde leggen. De betekenis het kleurgebruik bij de werkvorm Bijbelse symboolpanelen bij het juiste kleur plaatsen. De lk. geeft de vijf stappen in een envelop aan de lln. Per twee moeten ze de verschillende stappen in de juiste volgorde leggen. De lln. krijgen per twee zeven kleuren en de betekenis van deze zeven kleuren op sticker. Het is de bedoeling dat de lln. de juiste sticker op de juiste kleur kleven. Probleemstelling/onderzoeksvraag: Hoe maak ik over een Bijbelverhaal een Bijbels symboolpaneel? Hoe stel ik dit paneel voor aan de klas? De lesvoorbereiding 49

4 LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA, LEERMIDDELEN/ORGANISATIE TIJD Lesuitwerking LESFASE 1: Verwerking van het Bijbelverhaal LESFASE 1: Verwerking van het Bijbelverhaal 30 STAP 1: Kadering en lezing van het verhaal. STAP 1: Kadering en lezing van het verhaal. Media, leermiddelen: Leerlingenblad Werkvorm: OLG - doceren Organisatie: Het verhaal wordt voorgelezen en gekaderd door de leerkracht. Het verhaal van de twaalfjarige Jezus in de tempel in het evangelie van Lucas plaatsen. Het verhaal van de twaalfjarige Jezus in de tempel is geschreven door de evangelist Lucas en is onderdeel van het Nieuwe Testament. De hoofdrolspelers binnen het verhaal zijn Jezus, zijn vader Jozef en zijn moeder Maria. Het verhaal (Lc 2, 41 52): In dit verhaal gaat Jezus met zijn ouders naar Jeruzalem om Pesach te vieren. Hierna keren ze terug naar huis, maar Jezus blijft achter in Jeruzalem. Zijn ouders hebben dit eerst niet door, omdat ze ervan uitgaan dat Jezus zich tussen de menigte van het reisgezelschap bevindt. Uiteindelijk merken ze na een dag dat Jezus zoek is en gaan ze op zoek naar hem en vinden hem niet, dus keren ze terug naar Jeruzalem. Daar vinden ze Jezus na drie dagen in de tempel waar hij aan het luisteren is naar de leraren. Maria vraagt waarom dat hij is weggelopen. Jezus antwoordt dat hij bij zijn Vader was. Uiteindelijk gaan ze allemaal samen weer naar huis. De lk. kadert het verhaal: Het verhaal waarrond we vandaag zullen werken is het verhaal van de twaalfjarige Jezus in de tempel. Dit verhaal is onderdeel van het Nieuwe Testament en werd geschreven door de evangelist Lucas. Het verhaal speelt zich af als Jezus twaalf jaar is. Hij woont in Nazareth met zijn ouders Jozef en Maria. In het verhaal gaat Jezus met zijn ouders naar Jeruzalem om daar het Pesachfeest te vieren. Dit doen ze ieder jaar opnieuw. Om te weten wat er daar gebeurt, zullen we eens luisteren naar het verhaal. De lk. leest het verhaal voor. Ondertussen duiden de lln. moeilijke woorden aan in de tekst. Overgangsmoment: We hebben nu het verhaal gekaderd en gelezen. Laten we nu even bekijken wat er juist in het verhaal gebeurt. De lesvoorbereiding 50

5 LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA, LEERMIDDELEN/ORGANISATIE TIJD STAP 2: Begrijpen van het verhaal. STAP 2: Begrijpen van het verhaal. Media, leermiddelen: Leerlingenblad Werkvorm: OLG - doceren Organisatie: Het verhaal wordt op een letterlijke manier uitgelegd. Het Bijbelverhaal De twaalfjarige Jezus in de tempel in eigen woorden vertellen. Het begrip Pesachfeest in eigen woorden uitleggen. Het begrip gebruikelijk in eigen woorden uitleggen. Het begrip pelgrimstocht in eigen woorden uitleggen. Het begrip veronderstelling in eigen woorden uitleggen. Het begrip Vader in eigen woorden uitleggen. Moeilijke woorden: - Pesachfeest: het Joodse paasfeest - Gebruikelijk: naar gewoonte - Pelgrimstocht: bedevaart, tocht naar een heilige plaats - Veronderstelling: ze gingen ervan uit - Vader: hiermee wordt God bedoeld - Gunst: op een goed blaadje staan De lk. verklaart de moeilijke woorden: Welke woorden uit de tekst verstaan jullie niet zo goed? De lln. vertellen in eigen woorden wat er in het verhaal gebeurt. De lk: Kan iemand mij nu in eigen woorden vertellen wat in dit verhaal gebeurt? Jezus gaat met zijn ouders naar Jeruzalem om Pesach te vieren en dan keren ze terug naar huis, maar Jezus blijft achter in Jeruzalem. Zijn ouders hebben dit eerst niet door, maar gaan dan op zoek naar hem en vinden hem niet, dus keren ze terug naar Jeruzalem. Daar vinden ze Jezus in de tempel waar hij aan het luisteren is naar de leraren. Zijn mama vraagt waarom hij is weggelopen, en Jezus zegt dat hij bij zijn Vader was. Daarna gaan ze allemaal samen weer naar huis. De lk.: Doet dit Bijbelverhaal jullie aan een ander verhaal uit de Bijbel denken? Aan de parabel van de Verloren Zoon. Het begrip gunst in eigen woorden uitleggen. Overgangsmoment: Het Bijbelverhaal is gekaderd en gelezen. De moeilijke woorden zijn verklaard en jullie hebben het Bijbelverhaal in eigen woorden uitgelegd. Maar wat kan dit Bijbelverhaal nu betekenen voor het leven van vandaag? De lesvoorbereiding 51

6 LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA, LEERMIDDELEN/ORGANISATIE TIJD STAP 3: Uitdieping van het verhaal STAP 3: Uitdieping van het verhaal Media, leermiddelen: Leerlingenblad Werkvorm: OLG - doceren Organisatie: Het verhaal wordt op een symbolische manier uitgelegd en geactualiseerd. De verschillende personages uit het Bijbelverhaal Twaalfjarige Jezus in de tempel halen. Het Bijbelverhaal Twaalfjarige Jezus in de tempel op hun eigen leven toepassen. De leeftijd van twaalf jaar als drempelmoment verklaren. Belangrijke gebeurtenissen die plaatsvinden op de leeftijd van twaalf jaar, aangeven. Personages: Jezus: besloot om in te tempel te blijven bij Zijn Vader. Dit verwijst naar het keerpunt namelijk van kind naar volwassenheid (twaalf jaar). Ouders: zij gingen op zoek naar hun kind dat ze verloren zijn. Dit kan symbool staan voor de zoektocht in het leven. Leraren: ze beantwoordden de verschillende vragen van Jezus. Dit kan verwijzen naar de personen die jou de weg wijzen, personen die jou helpen bij moeilijkheden en vragen. Keerpunt: In de Bijbel wordt de leeftijd van twaalf verschillende keren aangeven als keerpunt, als verandering. Een persoon wordt volwassen als hij/zij de leeftijd van twaalf bereikt. Ook vandaag verandert er veel als personen twaalf jaar worden. Leerlingen gaan van de basisschool naar het secundair onderwijs, sommigen doen hun vormsel, krijgen voor het eerst zakgeld We noemen deze twaalfjarigen nog geen volwassenen, maar we kunnen niet ontkennen dat er heel wat verandert voor de kinderen. Ze mogen al meer zelf keuzes maken en er wordt al in bepaalde mate verantwoordelijkheid verwacht. Hieraan zijn zowel nadelen als voordelen gekoppeld. Het kan een grote druk vormen voor leerlingen, maar het kan voor hen anderzijds een bevrijding zijn omdat ze zichzelf nu kunnen ontwikkelen. De lk: Welke personages kwamen voor in het Bijbelverhaal? Jezus, de ouders, leraren, God De lk: Wat deden de ouders in het verhaal? Ze waren op zoek naar Jezus, hun zoon. De lk.: Naar wie/wat zijn jullie al eens op zoek gegaan? Jullie krijgen drie minuten om hierover na te denken en dit op te schrijven op jullie leerlingenblad. De lk. vraagt of een aantal leerlingen hun voorbeeld willen toelichten. De lk.: Wat deden de leraren nu weer in het Bijbelverhaal? Ze beantwoordden de verschillende vragen van Jezus. De lk.: De leraren leidden Jezus in zijn zoektocht. Noteer nu eens op jullie leerlingenblad wie jullie in het leven al heeft geleid. Wie waren jullie leerkrachten bij moeilijkheden en vragen? De lk. luistert naar de verschillende antwoorden. De lk.: Hoe oud was Jezus toen hij ervoor koos om in de tempel te blijven? Twaalf jaar De lk.: In de Bijbel wordt de leeftijd van twaalf jaar vaak aangeduid als een keerpunt. Een persoon die twaalf jaar wordt, evolueert van kind naar volwassene. Hoe wordt het duidelijk in het Bijbelverhaal dat Jezus volwassen wordt? Hij beslist zelf waar hij blijft. Hij is nu vrij om te kiezen waar hij blijft. De lk.: Wat hebben jullie meegemaakt op de leeftijd van twaalf jaar? Wat is er veranderd? Vormsel, naar het secundair onderwijs, eerste gsm, voor het eerst zakgeld De lesvoorbereiding 52

7 LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA, LEERMIDDELEN/ORGANISATIE TIJD Voor- en nadelen van de twaalfjarige leeftijd aangeven. De lk.: Op twaalfjarige leeftijd verandert er dus veel. Je mag zelf meer keuzes maken en je krijgt er verantwoordelijkheid bij. Denk nu eens na over de voordelen en nadelen hiervan. Jullie mogen dit noteren op jullie leerlingenblad. De lk. luistert naar de verschillende voor- en nadelen. Overgangsmoment: Jullie weten nu goed waarover het Bijbelverhaal gaat. Nu mogen jullie hierover een Bijbels symboolpaneel maken! 25 LESFASE 2: Het maken van de symboolpanelen (stap 4) LESFASE 2: Het maken van de symboolpanelen (stap 4) Media, leermiddelen: De symbolen, panelen, speldjes Werkvorm: Bijbelse symboolpanelen Organisatie: De leerlingen maken in groepjes van vier/vijf een symboolpaneel over het Bijbelverhaal (Lc 2, 41-52) Van het Bijbelverhaal Twaalfjarige Jezus in de tempel in groep een Bijbels symboolpaneel maken. Op een constructieve wijze de diepere betekenis van het Bijbelverhaal Twaalfjarige Jezus in de tempel op een symboolpaneel weergeven. Over de inhoud van het Bijbelverhaal Twaalfjarige Jezus in de tempel in groep discussiëren. Voor het maken van een Bijbels symboolpaneel gepaste symbolen selecteren. De leerlingen kiezen bij het Bijbelverhaal Twaalfjarige Jezus in de tempel gepaste symbolen om het verhaal weer te geven en maken hiervan in groep een symboolpaneel. De lk.: We hebben nu het Bijbelverhaal gelezen en er vragen over opgelost. Nu zullen jullie in groepjes van vier of vijf het verhaal op een symboolpaneel weergeven. De lk. legt de symbolen op een centrale plaats met daarbij de drie A3-bladen waarop alle symbolen worden afgebeeld als hulp voor de leerlingen. De lk. legt uit dat slechts één iemand van de groep om de symbolen komt en er dus op voorhand wat dient afgesproken te worden welke symbolen gebruikt zullen worden. Hun eigen interpretatie van het Bijbelverhaal Twaalfjarige Jezus in de tempel aan medeleerlingen verduidelijken. De lk. verdeelt de leerlingen in groepjes van vier of vijf lln. De lln. maken in groep hun symboolpaneel over het Bijbelverhaal. De lesvoorbereiding 53

8 LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/MEDIA, LEERMIDDELEN/ORGANISATIE TIJD Op een constructieve wijze de diepere betekenis van het Bijbelverhaal Twaalfjarige Jezus in de tempel op een symboolpaneel weergeven. De lk. loopt rond, stelt bijkomende vragen om de leerlingen diepgaander te doen nadenken: - Waarom gebruiken jullie dit symbool? - Wat stelt dit gedeelte op jullie symboolpaneel juist voor? - De klas wordt weer opgeruimd: niet gebruikte symbolen en extra panelen in de bak. De lk. geeft de leerlingen enkele minuten om hun presentatie voor de klas voor te bereiden. Overgangsmoment: Jullie hebben nu allemaal in groep een symboolpaneel gemaakt. Het is fijn om dit ook aan de andere leerlingen te tonen en om de panelen van de anderen te bekijken. LESFASE 3: Voorstelling van de Bijbelse symboolpanelen (stap 5) LESFASE 3: Voorstelling van de Bijbelse symboolpanelen (stap 5) 20 Hun zelfgemaakte symboolpaneel voor de klas voorstellen. Gerichte vragen over de symboolpanelen van de medeleerlingen stellen. Media, leermiddelen: Symboolpanelen van de leerlingen Werkvorm: Demonstratie van de leerlingen Organisatie: De leerlingen stellen in groep hun symboolpaneel voor. De andere leerlingen luisteren aandachtig en mogen vragen stellen waar nodig. De lk. duidt een groep leerlingen aan die hun paneel komt voorstellen. Dit doet hij/zij tot iedereen geweest is. De lln./lk. mogen extra vragen stellen. Overgangsmoment: De werkvorm zit erop! Hopelijk hebben jullie er iets van opgestoken. We zouden graag weten wat jullie er juist van vonden. Hiervoor hebben we een evaluatieformulier dat jullie mogen invullen. De lesvoorbereiding 54

9 LESFASE 4: Feedback van de leerlingen LESFASE 4: Feedback van de leerlingen 10 Media, leermiddelen: Evaluatieformulier Werkvorm: Evalueren Organisatie: De leerlingen vullen het evaluatieformulier individueel, anoniem en in stilte in. A.d.h.v. een aangereikt evalutieformulier een werkvorm evalueren. De lk. deelt de evaluatieformulieren uit. De lk. overloopt de verschillende stellingen en legt het evaluatieformulier uit. De lln. vullen het evaluatieformulier in. De lk. haalt de evaluatieformulieren op. Lesafsluiting Reflectie, terugblik op de probleemstelling 5 Na het maken van een symboolpaneel over het Bijbelverhaal Twaalfjarige Jezus in de tempel zelf een extra symbool dat bij het verhaal past, bedenken. De lk.: Denk nog even per vier na over een extra symbool dat bij dit verhaal over Jezus in de tempel zou passen. De lln. brainstormen over een eventueel extra symbool en tekenen dit op een kladblad. Wie wil, mag zijn/haar symbool voorstellen aan de klas. De klas wordt opnieuw in orde gebracht. De lesvoorbereiding 55

10 Bijlage 1: leerlingenbladen lesinstap De verschillende stappen (De verschillende stappen die in een envelop horen en door de leerling in de juiste volgorde moeten gelegd worden af te drukken naargelang leerlingenaantal.) STAP 1: Kadering en lezing van het verhaal STAP 2: Begrijpen van het verhaal STAP 3: Uitdieping van het verhaal STAP 4: Uitwerking van het verhaal op de symboolpanelen STAP 5: Uitwisseling van gedachten STAP 1: Kadering en lezing van het verhaal STAP 2: Begrijpen van het verhaal STAP 3: Uitdieping van het verhaal STAP 4: Uitwerking van het verhaal op de symboolpanelen STAP 5: Uitwisseling van gedachten De lesvoorbereiding 56

11 Bijlage 2: stickervel met kleurensymboliek (af te drukken naargelang leerlingenaantal) Rood Wanneer figuren deze kleur hebben, symboliseren ze de profeten. Wanneer bepaalde elementen deze kleur hebben, staan ze symbool voor bloed of de avondzon. Groen Deze kleur staat symbool voor hoop en openheid of voor lijden en dood. Grijs Deze kleur staat symbool voor stenen of een stenen gebouw. Oranje Deze kleur wijst altijd op een verbond/verband met God. Wanneer figuren deze kleur hebben, symboliseren ze Jezus of andere mensen die door Gods Geest vervuld zijn. Elementen die deze kleur hebben, hebben vaak een link met Pasen. De lesvoorbereiding 57

12 Geel De kleur symboliseert de middagzon, de woestijn en daarbij horende dorst. Blauw Deze kleur symboliseert de nacht of water. Ook de vrouw of vrouwelijkheid wordt door deze kleur gesymboliseerd. Bruin Symbool voor strengheid en soberheid. De lesvoorbereiding 58

13 Bijlage 3: leerlingenbundel Leerlingenbundel: De twaalfjarige Jezus in de tempel 1. Het verhaal 1.1 Lc 2, 41-52: De twaalfjarige Jezus in de tempel [41] Zijn ouders gingen jaarlijks voor het Pesachfeest naar Jeruzalem. [42] Toen hij twaalf jaar was, maakten ze weer hun gebruikelijke pelgrimstocht. [43] Na afloop van het feest vertrokken ze naar huis, maar Jezus bleef in Jeruzalem achter zonder dat zijn ouders het wisten. [44] In de veronderstelling dat hij zich bij het reisgezelschap bevond, reisden ze een hele dag voordat ze hem overal onder hun verwanten en bekenden begonnen te zoeken. [45] Toen ze hem niet vonden, keerden ze terug naar Jeruzalem om hem daar te zoeken. [46] Na drie dagen vonden ze hem in de tempel, waar hij tussen de leraren zat, terwijl hij naar hen luisterde en hun vragen stelde. [47] Allen die hem hoorden stonden versteld van zijn inzicht en zijn antwoorden. [48] Toen zijn ouders hem zagen, waren ze ontzet, en zijn moeder zei tegen hem: Kind, wat heb je ons aangedaan? Je vader en ik hebben met angst in het hart naar je gezocht. [49] Maar hij zei tegen hen: Waarom hebt u naar me gezocht? Wist u niet dat ik in het huis van mijn Vader moest zijn? [50] Maar ze begrepen niet wat hij tegen hen zei. [51] Hij reisde met hen terug naar Nazareth en was hun voortaan gehoorzaam. Zijn moeder sloot alles wat er met hem gebeurd was in haar hart. [52] Jezus groeide verder op en zijn wijsheid nam nog toe. Hij kwam steeds meer in de gunst bij God en de mensen. (KBS, ) 1.2 Moeilijke woorden Schrijf hier de woorden neer die je niet begrijpt en hun betekenis: De lesvoorbereiding 59

14 2. Verdieping Naar wie/wat zijn jullie ooit al eens op zoek gegaan? Leg uit. Wie waren jullie leraren doorheen het leven? Leg uit. (De geschiedenis zichtbaar in een cultuurhistorisch erfgoed., sd) Wat zijn de voordelen van keuzes maken en verantwoordelijkheid dragen? Wat zijn de nadelen van keuzes maken en verantwoordelijkheid dragen? (Hoeven, 2012) (Bij deze leerlingenbundel hoort geen verbetersleutel, omdat het persoonlijke antwoorden van de leerlingen zijn) De lesvoorbereiding 60

15 Bijlage 4: evaluatieformulier Evaluatie van de lessen Opdracht: Je hebt nu enkele lessen gewerkt met de Bijbelse symboolpanelen. Wij zijn ontzettend nieuwsgierig naar wat jij ervan vindt! Vul gerust de onderstaande tabel in! WAT VOND JIJ VAN DE BIJBELSE SYMBOOLPANELEN? Kruis aan welke smiley jij passend vindt. Algemeen Het kleurgebruik Ik vond het een leuke werkvorm. Ik vond het een leerrijke werkvorm. Ik begrijp Bijbelverhalen beter door deze werkvorm. Ik zou nog vaker met deze werkvorm willen werken. Ik vond de symboliek achter het kleurgebruik duidelijk. De elementen Ik vond de elementen duidelijk. De figuren Ik vond het leuk dat er op voorhand al elementen werden aangereikt (zelf elementen maken zou te moeilijk zijn). Ik vond soms niet altijd een passend elementen om iets uit te beelden. Ik vond de figuren duidelijk. De lesvoorbereiding 61

16 Ik vond het leuk dat er op voorhand al figuren werden aangereikt (zelf figuren maken zou te moeilijk zijn). Het eindresultaat Ik vond soms niet altijd een passende figuur om iets uit te beelden. Ik vond het gemakkelijk om van het Bijbelverhaal een symboolpaneel te maken. Ik vond het leerrijk om van het Bijbelverhaal een symboolpaneel te maken. Ik vond leerrijk om naar de symboolpanelen van de andere leerlingen te kijken en naar hen te luisteren. Bron: afbeeldingen afkomstig van (Stegeman, 2013) Nog tips/opmerkingen? Schrijf ze hier gerust neer. De lesvoorbereiding 62

Naam vakmentor Anne-Marie Durinck Lesonderwerp Bijbelse symboolpanelen: De twaalfjarige Jezus in de tempel (1)

Naam vakmentor Anne-Marie Durinck Lesonderwerp Bijbelse symboolpanelen: De twaalfjarige Jezus in de tempel (1) 1.1.3.1 Lesvoorbereiding 1: De twaalfjarige Jezus in de tempel Naam Onderwijsvakken Nathalie Clercx, Ilse Devos en Yasmine Van Der Meiren Godsdienst Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Academiejaar

Nadere informatie

Naam vakmentor Frederic De Mulder Lesonderwerp Het dochtertje van Jaïrus + Bijbelse symboolpanelen

Naam vakmentor Frederic De Mulder Lesonderwerp Het dochtertje van Jaïrus + Bijbelse symboolpanelen 1.2.3.1 Lesvoorbereidingen 1 en 2: Het dochtertje van Jaïrus Naam Onderwijsvakken Nathalie Clercx Geschiedenis Godsdienst Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Academiejaar 2013 2014 Kattenberg

Nadere informatie

Mededelingen door de ouderling van dienst. Willemien Hendriks Ouderling vorming & toerusting

Mededelingen door de ouderling van dienst. Willemien Hendriks Ouderling vorming & toerusting Mededelingen door de ouderling van dienst Willemien Hendriks Ouderling vorming & toerusting Psalm 148 vers 1, 5 en 6 Psalm 148 vers 1, 5 en 6 Psalm 148 vers 1, 5 en 6 Psalm 148 vers 1, 5 en 6 Psalm 148

Nadere informatie

11 februari uur R Kelder orgel/piano: Jannes Munneke schriftlezing: Biny Blijdorp

11 februari uur R Kelder orgel/piano: Jannes Munneke schriftlezing: Biny Blijdorp 11 februari 2018 10.00 uur R Kelder orgel/piano: Jannes Munneke schriftlezing: Biny Blijdorp Votum en zegengroet GK psalm 92:1, 3, 5 De Tien Woorden GK psalm 25:5, 7 Gebed Schriftlezing + tekst: Lukas

Nadere informatie

Ik geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas:

Ik geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas: Ik geloof, geloof ik Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw Mijn naam en klas: Bezinningsmomenten In de godsdienstlessen stonden de afgelopen jaren verhalen centraal en de verschillende

Nadere informatie

6 januari uur EB Buitendijk orgel: Jannes Munneke schriftlezing : Marieke Urbach

6 januari uur EB Buitendijk orgel: Jannes Munneke schriftlezing : Marieke Urbach 6 januari 2019 10.00 uur EB Buitendijk orgel: Jannes Munneke schriftlezing : Marieke Urbach Votum en vredegroet Zingen GK06 gz171 Wees stil voor het aangezicht van God Wet Zingen GK ps111: 5 De Here heeft

Nadere informatie

Grafix. Arschoot Elien. Herhaling grafieken. 4 de jaar ASO. D hauwers Fien. Lerarenhandleiding. Instructieboekje Grafix.

Grafix. Arschoot Elien. Herhaling grafieken. 4 de jaar ASO. D hauwers Fien. Lerarenhandleiding. Instructieboekje Grafix. Grafix Arschoot Elien Herhaling grafieken 4 de jaar ASO D hauwers Fien Lerarenhandleiding 1 Lootens Jolien Bijlage 2 Beste leerkracht, Heb je het soms moeilijk om de leerlingen hun aandacht bij de les

Nadere informatie

Thema: Johannes 3:16 gedecodeerd

Thema: Johannes 3:16 gedecodeerd Thema: Johannes 3:16 gedecodeerd Lucas 2:41-47 41 Zijn ouders gingen jaarlijks voor het pesachfeest naar Jeruzalem. 42 Toen hij twaalf jaar was, maakten ze weer hun gebruikelijke pelgrimstocht. 43 Na afloop

Nadere informatie

L Voor aanvang van de dienst : Keruchma zingt voor ons: Heer, U bent

L Voor aanvang van de dienst : Keruchma zingt voor ons: Heer, U bent 1 Voor aanvang van de dienst : Keruchma zingt voor ons: Heer, U bent 2 3 4 5 6 Keruchma zingt voor ons: Aan uw voeten Heer Welzalig de man 7 8 Bijbellezing: Lucas 2 : 40 50 De 12-jarige Jezus in de tempel

Nadere informatie

Bijbelse symboolpanelen

Bijbelse symboolpanelen Bijbelse symboolpanelen Bijbelverhalen lees je niet op dezelfde manier als een krantenartikel, een geschiedenisboek, een liefdesbrief of een gedicht. Toen men deze verhalen opschreef, maakten de schrijvers

Nadere informatie

Dag van de godsdienstleerkracht

Dag van de godsdienstleerkracht De prezi vind je zo: http://prezi.com/pnfofjrc3qkh/?utm_campaig n=share&utm_medium=copy&rc=ex0share Dag van de godsdienstleerkracht Back to the point : het levensbeschouwelijke zichtbaar maken Peter De

Nadere informatie

Voorbeeld voordat de kinderen van groep 4 en 5 naar KBC gaan: Jongens en meisjes, wie van jullie puzzelt wel eens? En dan bedoel ik zo n puzzel.

Voorbeeld voordat de kinderen van groep 4 en 5 naar KBC gaan: Jongens en meisjes, wie van jullie puzzelt wel eens? En dan bedoel ik zo n puzzel. Lezen: Handelingen 18:24-19:7 Preek over doop met de heilige Geest (??) Voorbeeld voordat de kinderen van groep 4 en 5 naar KBC gaan: Jongens en meisjes, wie van jullie puzzelt wel eens? En dan bedoel

Nadere informatie

HOUT EN BOUW. Activerende werkvormen? De leraar doet er toe.

HOUT EN BOUW. Activerende werkvormen? De leraar doet er toe. HOUT EN BOUW Activerende werkvormen? Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat we na 14 dagen gemiddeld slechts 10 % hebben onthouden van datgene wat we gelezen hebben en 20 % van wat we hebben gehoord.

Nadere informatie

leerplandoelen derde cyclus 1 Dit overzicht lijst alle leerplandoelen van de derde cyclus op.

leerplandoelen derde cyclus 1 Dit overzicht lijst alle leerplandoelen van de derde cyclus op. Dit overzicht lijst alle leerplandoelen van de derde cyclus op. Je kan dit overzicht gebruiken om je jaarplan godsdienst op te bouwen. Op de bijhorende gele blaadjes van het leerplan lees je concreet welke

Nadere informatie

Gebedsdienst dinsdag 18 oktober 1988 Thema: Zij die kan luisteren. Openingswoord

Gebedsdienst dinsdag 18 oktober 1988 Thema: Zij die kan luisteren. Openingswoord Gebedsdienst dinsdag 18 oktober 1988 Thema: Zij die kan luisteren Openingslied 206 Danken wij God Openingswoord In de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Amen. Welkom aan u allen. De plaats

Nadere informatie

Liturgie zondagmorgen 8 januari 2017 Jeugddienst 12-

Liturgie zondagmorgen 8 januari 2017 Jeugddienst 12- Liturgie zondagmorgen 8 januari 2017 Jeugddienst 12- Voorganger: ds W.G. Teeuwissen Samen in de naam van Jezus 1 Samen in de naam van Jezus heffen wij een loflied aan, want de Geest spreekt alle talen

Nadere informatie

Jonggezinnedienst 24 sept uur Thema : de Koninklijke trein Kind vermist/gemist opening winterwerk met ds Hoekman

Jonggezinnedienst 24 sept uur Thema : de Koninklijke trein Kind vermist/gemist opening winterwerk met ds Hoekman Jonggezinnedienst 24 sept 2017 10.00 uur Thema : de Koninklijke trein Kind vermist/gemist opening winterwerk met ds Hoekman Welkom en afkondigingen: Zingen: Heb je al een kaartje voor de koninklijk trein

Nadere informatie

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP Student: Charlotte De Baere.. Studietrajectbegeleider: Hilde Van Dael Mentor : Kim Van Cutsem FLLLEX: traject 2.2: student met bachelor-

Nadere informatie

21 maart 2019 Katwijk

21 maart 2019 Katwijk 21 maart 2019 Katwijk terugblik Jezus' geboorte (:1-7); het bezoek van de herders (:8-20); besnijdenis en naamgeving op 8e dag (2:21); het offer in de tempel op de 40e dag (:22-24) ontmoeting met Simeon

Nadere informatie

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS flexibel traject

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS flexibel traject PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS LAGER ONDERWIJS flexibel traject LESONTWERP NaamIngrid Ghyselinck UC Leuven Limburg Departement Lerarenopleiding Professioneel gerichte bachelor in het onderwijs-

Nadere informatie

Handleiding bij de studielessen voor groep 1-3 van de basisschool NAAM

Handleiding bij de studielessen voor groep 1-3 van de basisschool NAAM Handleiding bij de studielessen voor groep 1-3 van de basisschool NAAM September 2009 In september en oktober 2009 is de Levend Evangelie Gemeente gemeentebreed bezig met het onderwerp GEBED. Op verzoek

Nadere informatie

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar BSO

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar BSO Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar BSO Bij 1 BSO worden sommige benadering door elkaar verweven. Het leven van Jezus uit de bijbelse benadering wordt geïntegreerd in het onderdeel

Nadere informatie

Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?

Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij? Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Balance Me. Bijlage 1. Arschoot Elien. Herhaling boekhouden. 3 de jaar ASO. D hauwers Fien. Lerarenhandleiding

Balance Me. Bijlage 1. Arschoot Elien. Herhaling boekhouden. 3 de jaar ASO. D hauwers Fien. Lerarenhandleiding Balance Me Arschoot Elien Herhaling boekhouden 3 de jaar ASO D hauwers Fien Lerarenhandleiding (Afbeelding: persoon met vergrootglas, sd) Lootens Jolien 1 Beste leerkracht, Heb je het soms ook moeilijk

Nadere informatie

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de kerstperiode

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de kerstperiode Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de kerstperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Perspectief 3 e editie 3 / 4 VMBO Project Doorgeven

Perspectief 3 e editie 3 / 4 VMBO Project Doorgeven Perspectief 3 e editie 3 / 4 VMBO Project Doorgeven 0. Start In dit project ga je aan de slag met verschillende manieren en vormen van doorgeven. Wat heb je zelf van huis uit meegekregen? En wat mogen

Nadere informatie

Gids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst

Gids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst Gids voor de leraar rooms-katholieke godsdienst 1 1 Waarom heet dit vak Rooms-katholieke Godsdienst? Niet neutraal Specifiek mensbeeld Stevige vorming vereist Kennis van de Spreken vanuit eigen levensbeschouwing,

Nadere informatie

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO Historische benadering: 4 lessen De Primitieve Kerk: De kenmerken van de eerste christenen. Het Apostolisch Concilie (begrip, aanvaarding).

Nadere informatie

Tijd: 8:30. Klas: 3HVc 9:10. Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad (zie paper 1)

Tijd: 8:30. Klas: 3HVc 9:10. Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad (zie paper 1) Lesplan les 1 Seksualiteit: Grenzen en Wensen Tijd: 8:30 Klas: 3HVc Aantal lln: 15 Introductie van de lessenserie: grenzen en wensen Beginsituatie Leerlingen hebben week hiervoor toets seksualiteit gehad

Nadere informatie

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP Student: Ellen Van Casteren Studietrajectbegeleider: Katrin Ceulemans Mentor : Juf Jolien Feedback op lesvoorbereiding in orde kleine

Nadere informatie

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens. Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Kinder Woord Dienst van Oase Elke keer dat je komt, krijg je een Bijbel verhaal, Verzamel ze en je hebt je eigen Bijbel!

Kinder Woord Dienst van Oase Elke keer dat je komt, krijg je een Bijbel verhaal, Verzamel ze en je hebt je eigen Bijbel! Kinder Woord Dienst van Oase Elke keer dat je komt, krijg je een Bijbel verhaal, Verzamel ze en je hebt je eigen Bijbel! Goed Nieuws Wat zie Je? Navertelling Lucas 24,35-48 Goed Nieuws! Toen de twee leerlingen

Nadere informatie

Liefde, voor iedereen gelijk?

Liefde, voor iedereen gelijk? Seksuele diversiteit graad 2 Lesvoorbereiding Liefde, voor iedereen gelijk? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print de verhalen 'Het geheim van Mirjam'

Nadere informatie

Dit omvat de boeken van de joden over hun geloof in god. Hierin kun je lezen over:

Dit omvat de boeken van de joden over hun geloof in god. Hierin kun je lezen over: Samenvatting door een scholier 1098 woorden 6 juni 2005 6,2 41 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing 4.2. De bijbel De bijbel is het belangrijkste heilige boek van christenen. Pas rond

Nadere informatie

Kennismakingsvragen:

Kennismakingsvragen: Kennismakingsvragen: 1. Als je op een onbewoond eiland belandde, welke 3 dingen zou je dan in ieder geval bij je willen hebben? 2. Wat is je vroegste jeugdherinnering? 3. Wat heeft je doen besluiten om

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct

Nadere informatie

Deze bijeenkomst gaat over Jezus en over de verschillende namen die er voor Jezus zijn.

Deze bijeenkomst gaat over Jezus en over de verschillende namen die er voor Jezus zijn. Wie is Jezus? Leeftijd: 9-12 Thema: Jezus Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over Jezus en over de verschillende namen die er voor Jezus zijn. Doelen van deze bijeenkomst: De kinderen leren dat

Nadere informatie

INFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN

INFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN INFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN OVER KINDERBIJBELS OM TE BEGINNEN Als je een kinder- of jeugdbijbel aan wilt schaffen dan is het heel belangrijk dat je eerst

Nadere informatie

1 Lesvoorbereiding TIMING DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN ONDERWIJS- EN LEERACTIVITEITEN (STRATEGIE) MEDIA EN WERKVORMEN

1 Lesvoorbereiding TIMING DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN ONDERWIJS- EN LEERACTIVITEITEN (STRATEGIE) MEDIA EN WERKVORMEN 1 Lesvoorbereiding TIMING DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN ONDERWIJS- EN LEERACTIVITEITEN (STRATEGIE) MEDIA EN I. Inleiding Aanknopingsfase 10 min. Probleemstelling De lln kunnen in eigen woorden vertellen

Nadere informatie

Liturgie zondag 3 januari 2016, Westerkerk Veenendaal, uur

Liturgie zondag 3 januari 2016, Westerkerk Veenendaal, uur Liturgie zondag 3 januari 2016, Westerkerk Veenendaal, 18.30 uur Introïtus: Zingende Gezegend 218:1,4 1.Heer, wij zijn bijeengekomen, mensen, overal vandaan; hadt Gij ons niet meegenomen, niemand was hierheen

Nadere informatie

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS flexibel traject

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS flexibel traject PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS LAGER ONDERWIJS flexibel traject LESONTWERP Naam Ingrid Ghyselinck UC Leuven Limburg Departement Lerarenopleiding Professioneel gerichte bachelor in het onderwijs-

Nadere informatie

Nieuwe geboorte in het koninkrijk. les 1 FOLLOW

Nieuwe geboorte in het koninkrijk. les 1 FOLLOW Nieuwe geboorte in het koninkrijk les 1 DEEL 3 FOLLOW DE GEBOORTE Leven begint met een man en vrouw die elkaar liefhebben. Diep in het binnenste van de buik van de moeder ontstaat nieuw leven. Het duurt

Nadere informatie

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP Student: Studietrajectbegeleider: FLLLEX: traject 2.2: student met bachelor- of master diploma met beperkte onderwijservaring tweede

Nadere informatie

vragen te stellen, Een nieuwe start: Gemeente van Jezus Christus

vragen te stellen, Een nieuwe start: Gemeente van Jezus Christus Dienstnummer: 1316 zondag: 3 e zondag van de zomer datum: 07-07-2019 plaats: De Ontmoeting, Assen Schriftlezingen (onderstreept = hoofdlezing): Lucas 2:41-52 (BGT) liederen: Opw 733; 'Samen in het licht';

Nadere informatie

Jezus volgen! Echt? Het evangelie naar Johannes 6:22-71. dinsdag 2 juni 2015

Jezus volgen! Echt? Het evangelie naar Johannes 6:22-71. dinsdag 2 juni 2015 Jezus volgen! Echt? Het evangelie naar Johannes 6:22-71 dinsdag 2 juni 2015 1 ev. Johannes tot nu toe 1:1-18 Jezus is het Woord: bij God en zelf God 1:19-52 Jezus is het Lam van God discipelen volgen Hem

Nadere informatie

ACTUALISATIE LEERPLAN 1 SEPTEMBER 2019

ACTUALISATIE LEERPLAN 1 SEPTEMBER 2019 ACTUALISATIE LEERPLAN 1 SEPTEMBER 2019 3 BASISDOELEN Zich bewust worden van en zich levensbeschouwelijk uitgedaagd weten door de pluraliteit van zinaanbod (levensbeschouwingen) in onze hedendaagse leefwereld

Nadere informatie

Verschillen tussen leerlingen, leerkrachten en scholen Multiculturele school:

Verschillen tussen leerlingen, leerkrachten en scholen Multiculturele school: Mijn visie Deze foto past bij mij omdat ik voor het hoogst haalbare wil gaan. Ook al kost dit veel moeite. Ik heb doorzettingsvermogen, dat heb je ook nodig bij het beklimmen van een berg. Wanneer ik niet

Nadere informatie

Bijlage 5 5.I. colade. Op naar de top. Arschoot Elien. Economische groei. 4 de jaar ASO. D hauwers Fien. Lerarenhandleiding.

Bijlage 5 5.I. colade. Op naar de top. Arschoot Elien. Economische groei. 4 de jaar ASO. D hauwers Fien. Lerarenhandleiding. colade Op naar de top Arschoot Elien Economische groei 4 de jaar ASO D hauwers Fien Lerarenhandleiding Lootens Jolien 1 Beste leerkracht, Heb je het soms ook moeilijk om de leerlingen hun aandacht bij

Nadere informatie

Hervormde Gemeente Ouderkerk aan den IJssel

Hervormde Gemeente Ouderkerk aan den IJssel Hervormde Gemeente Ouderkerk aan den IJssel Naam: Met wie ben je gekomen: _ Hervormde Gemeente Ouderkerk aan den IJssel Naam: Met wie ben je gekomen: _ De kerkenraad komt binnen en de afkondigingen worden

Nadere informatie

Als je bidt, ga dan je binnenkamer in; bid tot je Vader die in het verborgene is. Je Vader, die in het verborgene ziet, zal het je belonen.

Als je bidt, ga dan je binnenkamer in; bid tot je Vader die in het verborgene is. Je Vader, die in het verborgene ziet, zal het je belonen. Als je bidt, ga dan je binnenkamer in; bid tot je Vader die in het verborgene is. Je Vader, die in het verborgene ziet, zal het je belonen. Jezus 52 weken Schrijvend bezinnen op Jezus woorden voor jou

Nadere informatie

WELKOM! Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën

WELKOM! Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen

Nadere informatie

REAL LIFE IS KNOWING JESUS

REAL LIFE IS KNOWING JESUS 8 Toen de mens en zijn vrouw God, de HEER, in de koelte van de avondwind door de tuin hoorden wandelen, verborgen zij zich voor hem tussen de bomen. 9 Maar God, de HEER, riep de mens: Waar ben je? 10 Hij

Nadere informatie

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS LESONTWERP Student: Heidi Vermeulen Studietrajectbegeleider: Nadine Bongaerts Mentor : Krista Pauwels (godsdienstjuf) Feedback op lesvoorbereiding

Nadere informatie

WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus. NT-les 1 ETS-jaar 1

WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus. NT-les 1 ETS-jaar 1 WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen

Nadere informatie

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar ASO

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar ASO Historische benadering: 4 lessen De Orthodoxe Kerk in de wereld vandaag: De Orthodoxe Kerk: inleiding - algemene situering. De Orthodoxe Kerk in België. De term Orthodox : juiste lofprijzing, geloof. De

Nadere informatie

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS flexibel traject

PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS flexibel traject PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS LAGER ONDERWIJS flexibel traject LESONTWERP Naam Ingrid Ghyselinck UC Leuven Limburg Departement Lerarenopleiding Professioneel gerichte bachelor in het onderwijs-

Nadere informatie

DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN ONDERWIJS- EN LEERACTIVITEITEN (STRATEGIE) MEDIA EN WERKVORMEN

DOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN ONDERWIJS- EN LEERACTIVITEITEN (STRATEGIE) MEDIA EN WERKVORMEN LES 1 I. Inleiding 12 minuten A) Aanknopingsfase Invullen van agenda. Maandag 7: Nederlands: De opbouw van een tekst Lkr. deelt de cursussen uit De leerlingen mogen de tekst proberen te lezen op p. 1.

Nadere informatie

Aangenaam: Guido. Informatie over kennismaken met Guido. gelooft

Aangenaam: Guido. Informatie over kennismaken met Guido. gelooft Aangenaam: Guido Informatie over kennismaken met Guido gelooft Welkom op Guido Als u deze brochure leest dan heeft u uw zoon of dochter aangemeld voor GSG Guido. Guido is een gereformeerde school voor

Nadere informatie

Lesvoorbereiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs

Lesvoorbereiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Lesvoorbereiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Naam Stijn Convents Cluster Muzikale opvoeding - Godsdienst Groep 17 Academiejaar Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Kattenberg

Nadere informatie

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij? Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Materiaal groep 1 & 2, nummer 2, jaargang 7

Materiaal groep 1 & 2, nummer 2, jaargang 7 Materiaal groep 1 & 2, nummer 2, jaargang 7 1. Ouderbrief 2. Kleurplaat bed, kern les 1 3. Dag ster, grote ster, afronding les 4 4. Jezus wordt geboren, extra, les 4 Beste ouders, Licht speelt een grote

Nadere informatie

Catechese 1 ste leerjaar (Tuin van Heden.nu)

Catechese 1 ste leerjaar (Tuin van Heden.nu) Catechese 1 ste leerjaar (Tuin van Heden.nu) Mag ik zijn wie ik ben? De leerlingen uit welke thuis, cultuur of geloofsovertuiging ze ook komen voelen zich benaderd, aanvaard, uitgedaagd en bemind als iemand

Nadere informatie

De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën:

De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: > Categorieën De vragen sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen en zijn onderverdeeld in de volgende vijftien categorieën: 1 > Poten, vleugels, vinnen 2 > Leren en werken 3 > Aarde, water,

Nadere informatie

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens. Tuin van Heden 2 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de kerstperiode

Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de kerstperiode Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de kerstperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Wijn of zweep Relatie of religie

Wijn of zweep Relatie of religie Wijn of zweep Relatie of religie Het evangelie naar Johannes 2:1-25 dinsdag 10 februari 2015 1 Wijn of zweep? 2 Bijbeltekst Jh 2:1-6 (1) 1 En op de derde dag was er een bruiloft te Kana in Galilea; en

Nadere informatie

Tuin van Heden 2 Werken met kunst in de kerstperiode

Tuin van Heden 2 Werken met kunst in de kerstperiode Tuin van Heden 2 Werken met kunst in de kerstperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING

LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Nele Mertens Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: aardrijkskunde / biologie Stagebegeleider

Nadere informatie

LES 1 OFFERFEEST, RITUELEN EN DE FILM GODS LAM

LES 1 OFFERFEEST, RITUELEN EN DE FILM GODS LAM LES 1 OFFERFEEST, RITUELEN EN DE FILM GODS LAM Algemene opzet van de les Doelen: " Kinderen kunnen verwoorden hoe het offerfeest gevierd wordt. " Kinderen kunnen zich inleven in de personen uit de film

Nadere informatie

1 Johannes. - Kringleiderhandeleiding -

1 Johannes. - Kringleiderhandeleiding - 1 Johannes - Kringleiderhandeleiding - Beste kringleider, Hieronder vind je per hoofdstuk een aantal aanvullende gedachten bij het kringmateriaal over 1 Johannes. Met name wordt beschreven wat het doel

Nadere informatie

Zoektocht 5. Bijbelhuis Zevenkerken

Zoektocht 5. Bijbelhuis Zevenkerken Zoektocht 5 Bijbelhuis Zevenkerken www.bijbelhuiszevenkerken.be info@bijbelhuiszevenkerken.be T 050 / 30 04 79 Beste, (eigen voornaam) Je bent van harte welkom in het Bijbelhuis Zevenkerken. Zo meteen

Nadere informatie

Het evangelie volgens Johannes

Het evangelie volgens Johannes Het evangelie volgens Johannes Gods Zoon komt naar de wereld Gods Zoon was er al in het begin 1 In het begin was Gods Zoon er al. Hij was bij God, en hij was zelf God. 2 In het begin was hij al bij God.

Nadere informatie

Inspectie RK Godsdienst Griet Liebens 0486/724946 griet.liebens@telenet.be

Inspectie RK Godsdienst Griet Liebens 0486/724946 griet.liebens@telenet.be 1 inspectie-begeleiding RK godsdienst basisonderwijs Tulpinstraat 75 3500 Kiewit-Hasselt 011 264408 godsdienstbao@dodhasselt.be Collegiale consultatie Godsdienst Lager onderwijs Rijkhoven Kleine Spouwen

Nadere informatie

Het verhaal over de opstanding is de climax van het Nieuwe Testament. Het is een verhaal dat aansluit bij ons diepste mens-zijn.

Het verhaal over de opstanding is de climax van het Nieuwe Testament. Het is een verhaal dat aansluit bij ons diepste mens-zijn. Lieve gemeente, Zopas zijn we de dienst begonnen met tegen elkaar te zeggen dat Christus waarlijk is opgestaan. Een prachtig begin van de Paasmorgen. Toch voelen we het vaak als een lastige uitspraak.

Nadere informatie

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam:

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam: Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom Naam: Het Christendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden

Nadere informatie

Leeftijd: 9-12 Thema: Opstanding, Pasen Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over de Stille Week en Pasen.

Leeftijd: 9-12 Thema: Opstanding, Pasen Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over de Stille Week en Pasen. Paasfeest: Opstaan! Leeftijd: 9-12 Thema: Opstanding, Pasen Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over de Stille Week en Pasen. Doelen van de bijeenkomst: De kinderen kunnen de belangrijke gebeurtenissen

Nadere informatie

Werkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard.

Werkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard. Werkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard. Doel: Eén van jullie groep gaat opschrijven wat jullie al weten over De Tweede Wereldoorlog (bekend). Daarna schrijven jullie op wat jullie graag willen weten over

Nadere informatie

Ze zoeken troost bij elkaar door te vertellen wat ze beleefd hebben.

Ze zoeken troost bij elkaar door te vertellen wat ze beleefd hebben. Lezingen: Genesis 28 Jacob te Betel Lucas 24: 13-35 Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Wij zijn mensen na Pasen. Niet alleen sinds een week, maar ons hele leven al. Hoe gaat het met u, nu het Pasen

Nadere informatie

DE ENERGIEKOFFER EN ONDERZOEKSVRAGEN VERZINNEN

DE ENERGIEKOFFER EN ONDERZOEKSVRAGEN VERZINNEN ACTIEFICHE - SECUNDAIR DE ENERGIEKOFFER EN ONDERZOEKSVRAGEN VERZINNEN Soorten onderzoek: Bevestigend (vraag en methode door lkr, resultaat op voorhand gekend) Gestuurd (vraag en methode door lkr) Begeleid

Nadere informatie

Voor onze broers en zussen met een verstandelijke beperking.

Voor onze broers en zussen met een verstandelijke beperking. Hoe je hier mee om wilt gaan? Zou het in de vorm van een aantal lessen doen Uit het verhaal kun je zelf vragen bedenken voor een bespreking met de catechisanten. Zie dit als een aanzetje Ben ik iets vergeten

Nadere informatie

2/02/2011. levensbeschouwing. levensbeschouwing. Enkele werkvormen uitproberen

2/02/2011. levensbeschouwing. levensbeschouwing. Enkele werkvormen uitproberen Werkvormen@school levensbeschouwing Dag van de godsdienst 2 februari 2011 Anke Muller Mieke De Vlieger Werkvormen@school levensbeschouwing De map 6 modules, 6 kleuren, 10 (+ 10) werkvormen/module = 180

Nadere informatie

Lesvoorbereidingsformulier

Lesvoorbereidingsformulier Lerarenopleiding Thomas More Kempen Campus Turnhout Campus Blairon 800 2300 Turnhout Tel: 014 80 61 01 Fax: 014 80 61 02 Campus Vorselaar Lepelstraat 2 2290 Vorselaar Tel: 014 50 81 60 Fax: 014 50 81 61

Nadere informatie

Chat dit jaar met Jozef en Maria

Chat dit jaar met Jozef en Maria Chat dit jaar met Jozef en Maria Rotterdam, 7 december 2018 Beste jeugdleider, jongerenwerker, docent, Afgelopen week heeft Maria verteld dat ze op reis is naar haar nicht Elizabeth. Jozef is druk bezig

Nadere informatie

Jezus hoorde dat de Farizeeën ervan op de hoogte waren dat Hij meer leerlingen kreeg en meer mensen doopte dan Johannes. 2

Jezus hoorde dat de Farizeeën ervan op de hoogte waren dat Hij meer leerlingen kreeg en meer mensen doopte dan Johannes. 2 1 Jezus hoorde dat de Farizeeën ervan op de hoogte waren dat Hij meer leerlingen kreeg en meer mensen doopte dan Johannes. 2 Jezus doopte overigens niet Zelf, maar zijn leerlingen deden dat. Johannes 4:1-6

Nadere informatie

De exodus. Foto s van het materiaal

De exodus. Foto s van het materiaal De exodus Focus van dit verhaal De focus van dit verhaal ligt bij de uittocht van het volk van God (Exodus 11:1 15:21). Het verhaal is één van de heilige verhalen en behoort tot de kernpresentatie. Lesdoelen

Nadere informatie

Zondag 9 oktober over de maaltijd van de Heer. Lezing: 1 Korinthe 10 : 14 t/m 17, 11: 17 t/m 26

Zondag 9 oktober over de maaltijd van de Heer. Lezing: 1 Korinthe 10 : 14 t/m 17, 11: 17 t/m 26 Zondag 9 oktober 2016 - over de maaltijd van de Heer Lezing: 1 Korinthe 10 : 14 t/m 17, 11: 17 t/m 26 Vandaag vieren we met elkaar als gemeente avondmaal. Heilig Avondmaal. Eigenlijk gebruik ik die woorden

Nadere informatie

Over taaie taboes en lastige liefdes

Over taaie taboes en lastige liefdes Seksuele diversiteit graad 3 Lesvoorbereiding Over taaie taboes en lastige liefdes Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print het artikel Huwelijken

Nadere informatie

DISCIPELSCHAP BIJBELSTUDIE VGSU BLOK

DISCIPELSCHAP BIJBELSTUDIE VGSU BLOK DISCIPELSCHAP BIJBELSTUDIE VGSU BLOK 4 2010-2011 INHOUD Inleiding... 5 Avond 1... 6 Avond 2... 8 Avond 3... 10 Avond 4... 12 3 4 INLEIDING Een ieder die niet zijn kruis draagt en achter Mij aankomt, die

Nadere informatie

Waarom is het evangelie van Johannes geschreven?

Waarom is het evangelie van Johannes geschreven? Menorah 11-02-2018 Waarom is het evangelie van Johannes geschreven? Waarom is het evangelie van Johannes geschreven? A B C D E F Om Gods liefde voor de wereld te laten zien. Om mensen tot geloof in Jezus

Nadere informatie

Preek Hemelvaartsdag 2019/Wezenzondag 1

Preek Hemelvaartsdag 2019/Wezenzondag 1 Preek Hemelvaartsdag 2019/Wezenzondag 1 Lieve Gemeente, Afgelopen Donderdag was het Hemelvaartsdag. De dag waarop we gedenken dat Jezus voorgoed naar de hemel gaat. De leerlingen moeten nu definitief afscheid

Nadere informatie

. De school uitgangspunten en visie. 1.1. Naam en logo. De naam Rehoboth komt uit de Bijbel (Genesis 26:22).

. De school uitgangspunten en visie. 1.1. Naam en logo. De naam Rehoboth komt uit de Bijbel (Genesis 26:22). . De school uitgangspunten en visie 1.1. Naam en logo De naam Rehoboth komt uit de Bijbel (Genesis 26:22). Het betekent: de Heer heeft ons ruimte gemaakt. De Heer geeft ruimte om in vrede en liefde met

Nadere informatie

50 TINTEN HEMELSBLAUW Verhalen over de liefde van God, Bijbelteksten en teksten en tekeningen van Luus Verheijen. Deel 1 EEN WONDER!

50 TINTEN HEMELSBLAUW Verhalen over de liefde van God, Bijbelteksten en teksten en tekeningen van Luus Verheijen. Deel 1 EEN WONDER! 50 TINTEN HEMELSBLAUW Verhalen over de liefde van God, Bijbelteksten en teksten en tekeningen van Luus Verheijen Deel 1 EEN WONDER! 1 Vreugde Hoi, ik ben Joy. Dat is het Engels voor vreugde, blijdschap.

Nadere informatie

D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen

D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen DIDACTISCHE BEKWAAMHEID D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen Resultaat De leraar motiveert leerlingen om actief aan de slag te gaan. De leraar maakt doel en verwachting van de les duidelijk zorgt

Nadere informatie

Sint-Nicolaas, de bisschop van Myra

Sint-Nicolaas, de bisschop van Myra Rooms-katholieke Godsdienst RKve Verbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur Zich gedragen weten door, verbonden met en aangesproken door gemeenschappen dichtbij en veraf; ontdekken

Nadere informatie

Vincent-stripverhaal MAKEN VOELEN SAMENWERKEN KIJKEN. Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs www.expertisecentrum-kunsttheorie-po.

Vincent-stripverhaal MAKEN VOELEN SAMENWERKEN KIJKEN. Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs www.expertisecentrum-kunsttheorie-po. Vincent-stripverhaal Expertisecentrum Kunsttheorie Primair Onderwijs Vincent-stripverhaal Een opdracht voor groep 5 of 6 gericht op inleven en maken. Leerlingen maken samen een stripverhaal, gebaseerd

Nadere informatie

ZIEL EN ZALIGHEID. Wij blijven kinderen, wij worden groter. viering in de Keizersgrachtkerk

ZIEL EN ZALIGHEID. Wij blijven kinderen, wij worden groter. viering in de Keizersgrachtkerk ZIEL EN ZALIGHEID Wij blijven kinderen, wij worden groter viering in de Keizersgrachtkerk zondag 7 januari 2018 Ziel en zaligheid Heel veel mensen hebben een passie of doel waar ze zich met hart en met

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Het is bijzonder om te ontdekken, hoe veel overeenkomsten er zijn, tussen het verhaal van de opstanding zoals Matteüs dat vertelt, en het boek Daniël,

Nadere informatie

Begroeting. Hartelijk welkom allemaal.

Begroeting. Hartelijk welkom allemaal. Begroeting Hartelijk welkom allemaal. Schoenen en voeten, het thema van onze vieringen in deze vastentijd. Trek je schoenen aan en ga op pad. Waarheen? Op weg naar Pasen. Langs allerlei wegen voert ons

Nadere informatie

Tuin van Heden kleuters (4- en 5-jarigen) Werken met kunst in de paasperiode

Tuin van Heden kleuters (4- en 5-jarigen) Werken met kunst in de paasperiode Tuin van Heden kleuters (4- en 5-jarigen) Werken met kunst in de paasperiode Beleving Kleuters worden in hun omgeving overal geconfronteerd met de uiterlijke verschijnselen van Pasen: paasversieringen,

Nadere informatie