2/02/2011. levensbeschouwing. levensbeschouwing. Enkele werkvormen uitproberen

Transcriptie

1 levensbeschouwing Dag van de godsdienst 2 februari 2011 Anke Muller Mieke De Vlieger Werkvormen@school levensbeschouwing De map 6 modules, 6 kleuren, 10 (+ 10) werkvormen/module = 180 werkvormen 1 blad per werkvorm Ontstaan en doel G. Billen, Wie wil de varkens hoeden, Didactische werkvormen voor de lessen godsdienst. Leuven Amersfoort, 1994 Anke Muller, Leer met je lijf, onuitgegeven (eind)werk, Enkele werkvormen uitproberen Uit module 1: Aangename kennismaking ballonnencontacten Uit module 2: Verhalenderwijs Uit module 3: Groepsvorming Joerten Uit module 4: Conflicthantering denkbeeldige dialoog Uit module 5: overweging taizé-liederen Uit module 6: evaluatie: 1

2 ballonnencontacten Iedereen krijgt een ballon, blaast hem op en schrijft er zijn naam op. Op de maat van de muziek worden de ballonnen de hoogte ingetikt. Met de invulblaadjes kan een klein klasvriendenboekje worden gemaakt. Een grappig ritmisch muziekje draagt bij tot de juiste sfeer. Luisterend omgaan met de pluraliteit van het zinaanbod Deze werkvorm gaat over het uitbeelden van gevoelens via lichaamstaal en een standbeeld. Een vrijwilliger neemt plaats vooraan de klas. Iedere leerling mag hem/haar om de beurt in de gewenste stand komen plaatsen, totdat die persoon een houding aanneemt die voor de groep het best bij hem/haar past. Tijdens de bespreking wordt de vraag gesteld hoe de persoon die vooraan stond, zich voelde in die bepaalde lichaamshouding. Er wordt ook gepolst naar de betekenis die de groep toekent aan die houding. Doordat over het standbeeld wordt gesproken, kan iedere leerling veilig zijn gevoel en plaats binnen de groep uiten. Je kan ook bepaalde gevoelens zoals pijn, angst, verdriet, woede, laten uitbeelden en bespreken. Soms zeggen beelden meer dan klank. Je kunt een wall of feelings in de klas bouwen. Dat is een soort brainstorm, waarbij alle gedachten van de leerlingen op het bord wordt genoteerd. Je kunt leerlingen het verschil tussen boze, bange, verdrietige of vrolijke muziek laten horen. Vervolgens wordt het gevoel uitgebeeld. Deze methodiek kan ook buiten op een rustige plek. 2

3 Attent worden voor de ervaring van de levensbeschouwelijke dimensie van de werkelijkheid. De eigen levensbeschouwelijke ervaringen en reflecties uitdrukken. Luisterend omgaan met de pluraliteit van het zinaanbod. De eigen positie motiveren ten aanzien van levensbeschouwelijke ervaringen en vragen. Consequenties voor het eigen handelen bekijken en vorm geven. Joerten De joert is een nomadentent van de Mongolen. Het dak en de wanden sluiten zo op elkaar aan dat er een stabiel geraamte ontstaat. Een even aantal leerlingen (10 tot 20) gaan schouder aan schouder staan in een kring en nemen elkaar vast bij de hand. Ze worden door de leraar afgeteld als binnen, buiten, binnen, er staat steeds een binnenspeler tegen een buitenspeler. Alle spelers buigen zich zonder hun voeten te bewegen naar binnen of naar buiten. Start met zachtjes buigen. Met deze oefening zal het uiteindelijk lukken om ver naar voor en naar achteren te buigen en een ritmische golfbeweging tot stand te brengen. joerten In dit kader kan men vertrouwen in elkaar oefenen. De leerlingen gaan kort bij elkaar in een kring staan. In het midden staat één leerling: de voeten dicht bij elkaar en recht als een plank. Hij moet zich achterover laten vallen. De anderen vangen hem op en duwen hem naar een andere kant. Stel de leerlingen gerust, maak duidelijk dat er onder geen beding handen worden losgelaten. De oefening verloopt het best zonder gegil, Consequenties voor het eigen handelen bevragen en vorm geven. 3

4 denkbeeldige dialoog Soms is het tactvol en dwingend conflicten niet in de klas te bediscussiëren. Om die conflicten dan toch niet uit de weg te gaan, kun je gebruik maken van een denkbeeldige dialoog. Iedere leerling voert in stilte een ingebeelde, maar denkbare dialoog met een groepslid met wie hij een conflict heeft. Het geheel wordt begeleid door de leraar. De denkbeeldige dialoog kan eventueel ook op papier worden gevoerd. denkbeeldige dialoog Eventueel kan het achteraf tot een echt (en genuanceerd) gesprek komen tussen die 2 leerlingen, m.a.w. misschien kunnen ze na deze inleefoefening wel een en ander uitpraten. Luisterend omgaan met de pluraliteit van het zinaanbod De eigen positie motiveren ten aanzien van levensbeschouwelijke ervaringen en vragen Consequenties voor het eigen handelen bevragen en vorm geven taizé-liederen Bespreek volgende stelling: Een gebed telt voor twee als het gezongen wordt. Zing dan samen een lied dat tevens een gebed is. Zeer geschikt hiervoor zijn de liederen van de Taizégemeenschap. Die liederen zijn eenvoudig aan te leren en krijgen door hun constante herhaling een meditatief effect. Deze werkvorm kan na een introductie worden gebruikt als bezinningsmoment bij het begin of het einde van een les. 4

5 taizé-liederen Zie ook in de kijker een pelgrimage van vertrouwen op aarde Taizé in perspectief, website: thomas/taize taizé in het journaal zang Het eigen verhaal verbinden met de rijkdom van het christelijk verhaal en het ermee confronteren. De leerlingen maken, individueel of in kleine groepjes, een elfje over het lesonderwerp, de gelezen tekst, de behandelde bijbeltekst, Een elfje is een gedicht dat bestaat uit elf woorden. Het begint met één woord op de eerste regel, twee woorden op de tweede regel, drie op de derde, vier op de vierde en tenslotte één krachtig slotwoord. Het hoeft niet te rijmen, maar vormt uiteraard wel één geheel en verwijdt natuurlijk naar het onderwerp Een voorbeeld: appel heel lekker in kleine stukjes met een scherp mesje AUW! 5

6 Laat de opschrijven op A3-papier en laat de leerlingen ze versieren met tekeningen Hang de kunstwerkjes op in de klas. Attent worden voor de ervaringen van de levensbeschouwelijke dimensie van de werkelijkheid De eigen levensbeschouwelijke ervaringen en reflecties uitdrukken Luisterend omgaan met de pluraliteit van het zinaanbod De eigen positie motiveren ten aanzien van levensbeschouwelijke ervaringen en vragen Hoe kan je deze map in de klas gebruiken? Enkele praktijkvoorbeelden: 2 collages Taizé-liederen Natuurbeleving Waar en hoe kan je deze map bekomen? Bij intekenen wordt de map kosteloos opgestuurd naar uw thuisadres. Kostprijs: 18, 25 Portkosten: 0 God@school Nieuw leermiddel rooms-katholieke godsdienst 1B-BVL Uitgeverij Licap 6