RESULTATEN VERGELIJKING

Transcriptie

1 RESULTATEN VERGELIJKING Enquête Geluidshinder - Eindrapportage geluidbelastingkaarten Door: Lisa van Hijum Stagiaire - Gemeente Alkmaar, afdeling Stadsontwikkeling vakgroep Geluid In opdracht van: Gemeente Alkmaar Afdeling Stadsontwikkeling vakgroep Geluid Met medewerking van: Frans Borst, Christel Toenink Gemeente Alkmaar, afdeling Stadsontwikkeling Vakgroep Geluid Jaap van Rossum Gemeente Alkmaar, afdeling Concerncontrol - Team Onderzoek en Statistiek Visualisatie: Lisa van Hijum, Ritske Velstra Alkmaar 31 januari 2013

2 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 3 2. Onderzoeken Eindrapportage Geluidbelastingkaarten, milieudienst 4 regio Alkmaar (MRA) 2.2 Enquête Geluid, Gemeente Alkmaar 5 3. Verkeerslawaai binnen de gemeente Lden Lnight 8 4. Spoorlawaai binnen de gemeente Lden Lnight Industrielawaai binnen de gemeente Lden Lnight Gecumuleerd: enquêtezones Spoorzone West- en Oost 15 A Verkeerslawaai 15 B Spoorlawaai 15 C Industrielawaai 15 D Gecumuleerd 17 Conclusies Boekelermeer, Oudorp, Oudorp-Overdie & Overdie 19 A Verkeerslawaai 19 B Spoorlawaai 19 CIndustrielawaai 19 D Gecumuleerd 21 Conclusies Overig Alkmaar 23 A Verkeerslawaai 23 B Spoorlawaai 23 C Industrielawaai 25 D Gecumuleerd 25 Conclusies Conclusies 27 Bijlage 1. Gehanteerde geaggregeerde tabellen als in publicatie 29 Geluidhinder in Alkmaar, een onderzoek onder bewoners van Alkmaar 2

3 1. INLEIDING In het kader van de Europese geluidskaart is het voor de wettelijk verplicht om een Actieplan Geluid op te stellen. Dit plan dient voor 18 juli 2013 door het College van B&W te worden vastgesteld. De procedure is volgens de Algemene Wet Bestuursrecht waarbij eenieder recht heeft tot het inbrengen van zienswijzen. Dit rapport kan als input dienen voor het Actieplan Geluid. Hier wordt behandeld wat zowel de berekende als de ervaren mate van geluidshinder is, van welke bronnen deze afkomen en waar eventuele knelpunten zich bevinden. Geluidswaarden die berekend zijn met behulp van een rekenmodel geven geen volledig betrouwbaar beeld van de werkelijkheid: getallen zeggen niets over de werkelijke geluidservaring van inwoners. De overeenkomsten en verschillen tussen geluidsberekeningen en geluidservaring binnen Alkmaar worden hier onderzocht met behulp van twee onafhankelijke onderzoeken: - Eindrapportage Geluidbelastingkaarten met hierbij de pandenkaarten voor.( Milieudienst Regio Alkmaar, gepubliceerd in 2012,gebaseerd op berekende waarden) - Enquête Geluid,. (afdeling O&S afgerond in oktober 2012 (gebaseerd op de werkelijke ervaring van hinder) Het eindrapport en de pandenkaarten worden als basis gebruikt. De enquête zal hier, na een uitvoerige analyse, naast gelegd worden. Bovenstaande onderzoeken worden inhoudelijk besproken waarbij niet alleen gekeken wordt naar de resultaten, ook de wijze waarop deze resultaten tot stand zijn gekomen wordt onder de aandacht gebracht. Het doel is om op deze manier inzicht te krijgen waar de berekende knelpunten zich bevinden en of deze overeenkomen met de beleving van de Alkmaarders. Uitwerkingen van de knelpunten worden hier buiten beschouwing gelaten. 3

4 2. ONDERZOEKEN 2.1 Eindrapportage Geluidbelastingkaarten, MRA (milieudienst regio Alkmaar) De geluidbelastingkaarten van de agglomeratie Alkmaar zijn in 2012 door de MRA gepubliceerd. Deze kaarten tonen voor de bronnen verkeerslawaai, spoorlawaai, industrielawaai en luchtvaartlawaai waar de grootste knelpunten zich bevinden en hoe groot deze zijn gedurende het gehele etmaal Lden (day/evening/night) en in de nachtperiode Lnight. Ook zijn er pandenkaarten beschikbaar waarbij elk pand binnen de gemeente geklasseerd is met een geluidswaarde. Hier is berekend hoeveel woningen binnen de klassen van geluidscontouren staan, langs welke van de eerdergenoemde geluidsbronnen deze zich bevinden en hoeveel mensen hier wonen. Door middel van een rekenmodel wordt het aantal gehinderden en ernstig gehinderden vanaf 55 db Lden berekend, evenals het aantal slaapgestoorden tijdens de nachtperiode Lnight met een onderdrempel van 50 db. Kanttekeningen 1. Er is in de pandenkaarten geen rekening gehouden met panden waarvoor een hogere waarde verleend is op basis van de Wet Geluidhinder. Er is dus geen inzicht bij welke woningen al voorzieningen in de vorm van gevelisolatie getroffen zijn en bij welke niet. 2. De berekende waarden uit de eindrapportage zijn gebaseerd op de gevelbelasting; het binnenniveau, ofwel het geluidsniveau binnen het pand, wordt hier niet besproken. Per bron wordt de infrastructuur in kaart gebracht: - hoofdstructuur wegen => 50km/h binnen de gemeentegrenzen - spoorwegennet binnen de gemeentegrenzen - gezoneerde industrieterreinen In diezelfde kaarten worden de panden gemarkeerd die een te hoge gevelbelasting hebben door bijbehorende geluidsbron. Deze markeringen vormen knelpunten die óf logisch óf onlogisch zijn: bevindt het knelpunt zich in de nabijheid van een relevante geluidsbron, dan is deze logisch. Is de oorzaak van het knelpunt niet direct naar een bron te herleiden, dan is deze onlogisch. De kaarten maken deze knelpunten zowel voor de Lden periode (day/ evening/night) als de Lnight periode inzichtelijk. Let op: Bij deze inventarisatie worden aangepaste ondergrenzen gesteld om zo alleen de knelpunten met ernstig hoge geluidsniveaus te benadrukken. Deze verschillen met de wettelijk gestelde ondergrenzen voor het classificeren van geluidsniveaus op geluid- en pandenkaarten. Bij het weergeven van de knelpunten is hier de ondergrens: => 60 db Lden (wettelijke grens 55dB) => 55 db Lnight (wettelijke grens 50 db) In dit rapport zal het Eindrapportage Geluidbelastingkaarten van de MRA als volgt gebruikt worden: Met behulp van de pandenkaarten worden de knelpunten met ernstig hoge gevelbelastingen binnen de gemeente weergegeven. Deze gevelbelastingen worden veroorzaakt door de volgende bronnen: - verkeerslawaai - spoorlawaai - industrielawaai - extra: bovenstaande gecumuleerd 4

5 2.2 Enquête geluid, Gemeente Alkmaar In juni 2012 zijn de resultaten van de Enquête Geluid binnen. Deze is door de afdeling Onderzoek & Statistiek van de gehouden door middel van een steekproef onder Alkmaarders. Uitgangspunt was om inzicht te krijgen in de mate van de ervaren geluidshinder en van welke bronnen deze komen. Voor de enquête is de verdeeld in een zevental zones: Alkmaar buiten de zones, Spoorlijn Westen Oost en de industrieterreinen Boekelermeer, Oudorp, Oudorp-Overdie en Overdie (zie kaart 2.1). De respondenten zijn woonachtig binnen deze zones; hun antwoorden worden geordend naar zone waarin zij wonen. Kanttekeningen 1. Het is een gegeven dat mensen die daadwerkelijk geluidshinder ondervinden eerder op de enquête reageren dan mensen die hier vrijwel weinig of geen last van hebben. 2. Omdat de Enquête Geluid voor alle geluidsvormen is opgesteld, en de eindrapportage gericht is op de specifieke bronnen verkeerslawaai, spoorlawaai en industrielawaai, zijn enkele enquêtevragen niet relevant voor deze vergelijking. Zo konden respondenten met hinder naast deze bronnen ook anderen aangeven zoals horeca - of buren -geluid. 3. Waar de eindrapportage gebaseerd is op de geluidsniveauberekening van de buitengevelbelasting, kunnen de respondenten van de enquête antwoorden hebben gegeven op basis van hun geluidservaringen binnen en buiten hun woning. 4. Beide onderzoeken geven een andere naam aan de geluidsbronnen. Zo beschrijft de enquête deze als autoverkeer, treinverkeer en industrie, terwijl de MRA deze wegverkeer, railverkeer en industrielawaai noemt. Beiden zijn hetzelfde en gaan in rapport onder de benamingen verkeerslawaai, spoorlawaai en industrielawaai. Let op: De gepubliceerde enquête, Geluidhinder in Alkmaar, een onderzoek onder bewoners van Alkmaar, bevat geaggregeerde tabellen. Hierbij zijn Spoorlijn West- en Oost en de industrieterreinen samengenomen. Om een beter beeld te kunnen krijgen van elke zone is er bij dit onderzoek gebruik gemaakt van uitgebreidere tabellen waarbij de zones van elkaar onderscheiden worden. De tabellen die gebruikt worden in dit rapport verschillen dus met de tabellen in het gepubliceerde enquêterapport. De gepubliceerde en geaggregeerde tabellen waar zij van afgeleid zijn, zijn voor de volledigheid in bijlage 1 opgenomen. Alkmaar buiten de zones Spoorlijn west Spoorlijn oost Oudorp Oudorp-Overdie Overdie In dit rapport zal de Enquête Geluid van de gemeente Alkmaar als volgt gebruikt worden: De knelpunten die voortkomen uit de enquête worden naast de inventarisatie van berekende knelpunten gelegd. Door deze met elkaar te vergelijken, kan er een conclusie getrokken worden. Boekelermeer 2.1 GEHANTEERDE ZONES ENQUÊTE GELUID 5

6 3. VERKEERSLAWAAI BINNEN DE GEMEENTE Berekende waarden Op kaart 3.1 Knelpunten gevelbelasting door verkeerslawaai Lden, hier rechts, zijn de knelpunten weergegeven die veroorzaakt worden door het wegverkeer. Factoren die geluidsbelasting afkomstig van het wegverkeer beïnvloeden zijn onder andere de verkeersintensiteit, de aangestelde snelheidslimiet, de maatregelen die genomen zijn ter vermindering of voorkoming hiervan en de afstand van de panden tot de weg. In de kaart is de hoofdstructuur van wegen met een snelheidslimiet van => 50 km/h weergegeven. 3.1 Lden De invloed van het wegverkeer op de gevelbelasting is groot. Dit is te zien aan de grote hoeveelheid logische knelpunten: deze liggen in de nabijheid van de verkeersaders. De onlogische knelpunten zijn gemarkeerd op plaatsen waar geluid afkomstig van wegverkeer kleinschalig is, maar welke wel voor een hoge gevelbelasting zorgt. Deze knelpunten zullen nader onderzocht moeten worden. De meeste onlogische knelpunten zijn gelokaliseerd in het centrumgebied. Dit kan bijvoorbeeld doordat hier de panden dicht op de weg staan of omdat er klinkers op de weg liggen. Overige wijken waar enkele onlogische knelpunten liggen zijn onder andere Oudorp, De Mare en Daalmeer/Koedijk. Opvallend is dat veel van deze knelpunten zich in woonwijken bevinden: een locatie waar een te hoge geluidsbelasting niet wenselijk is. 6

7 Knelpunten gevelbelasting door verkeerslawaai Lden => 60dB - Logische knelpunten => 60dB - Onlogische knelpunten Hoofdstructuur wegen => 50 km/h 3.1 7

8 3.2 Lnight Hiernaast is kaart 3.2 Knelpunten gevelbelasting door verkeerslawaai Lnight te zien. Men is tijdens de nachtperiode gevoeliger voor geluid, daarom is het aantal decibel dat als ernstig gezien wordt (=> 55 db) 5 db lager dan gehanteerd wordt tijdens de Lden periode. Opvallend is het grote aantal knelpunten voor de nachtperiode. De meeste liggen weliswaar op logische locaties, maar alsnog is een ernstig hoge gevelbelasting tijdens de nachtperiode een serieus probleem: dit zou aanleiding kunnen zijn tot slaapgestoordheid en medische klachten. Wederom liggen de grootste onlogische knelpunten tijdens de Lnight periode in het centrumgebied. het Zeglis in Overdie komt hier op de tweede plaats. 8

9 Knelpunten gevelbelasting door verkeerslawaai Lnight => 55dB - Logische knelpunten => 55dB - Onlogische knelpunten Hoofdstructuur wegen => 50 km/h 3.2 9

10 4. SPOORLAWAAI BINNEN DE GEMEENTE Berekende waarden Langsrijdende, remmende- of optrekkende treinen brengen veel geluid met zich mee in de omgeving van het spoor. Op de kaarten 4.1 en 4.2 is de spoorlijn weergegeven met daarbij knelpunten: panden met een gevelbelasting gelijk of hoger dan 60 db tijdens Lden en 55 db tijdens Lnight wegens spoorlawaai. 4.1 Lden Er kan geconstateerd worden dat alle knelpunten op een logische plek liggen, zo rondom het spoor. + Knelpunten gevelbelasting door spoorlawaai Lden => 60dB - Logische knelpunten

11 4.2 Lnight Ook hier liggen alle knelpunten op een logische plek. Het aantal is enigszins afgenomen wanneer vergeleken wordt met de Lden periode. + Knelpunten gevelbelasting door spoorlawaai Lnight => 55dB - Logische knelpunten

12 5. INDUSTRIELAWAAI BINNEN DE GEMEENTE Berekende waarden Op kaarten 5.1 en 5.2 zijn de gezoneerde industrieterreinen weergegeven. Deze zijn te vinden in het zuiden van Alkmaar, met als uitzondering de rioolwaterzuivering in het noordwesten. Ook voor hoge gevelbelastingen door industrielawaai zijn er knelpunten aangegeven in onderstaande kaarten: links in de Lden periode bij => 60 db, rechts in de Lnight periode bij => 55 db. 5.1 Lden Onlogische knelpunten zijn hier niet aan de orde: ze liggen allemaal rondom of binnen de gezoneerde industrieterreinen Boekelermeer, Oudorp, Oudorp-Overdie en Overdie. Voornamelijk de laatste drie zones zorgen voor de meeste gevelbelastingen groter dan 60 db; de grootste gevelbelastingen zijn gevonden bij panden aan de volgende wegen: - Schermerweg - Zeglis - Westdijk Knelpunten gevelbelasting door industrielawaai Lden => 60dB - Logische knelpunten 12 Gezoneerd industrieterrein 5.1

13 5.2 Lnight In de Lnight periode zijn er geen gevallen van een gevelbelasting => 55 db. Knelpunten gevelbelasting door industrielawaai Lnight => 55dB - Logische knelpunten Gezoneerd industrieterrein

14 6. VERGELIJKING ENQUÊTE- RESULTATEN/BEREKENDE WAARDEN In dit hoofdstuk zal per zone bekeken worden of de respons overeenkomt met de gegevens uit de geluid- en pandenkaarten: 6.1 Alkmaar buiten de zones 6.2 Spoorlijn West- en Oost 6.3 Boekelermeer, Oudorp, Oudorp-Overdie & Overdie Tabellen 1 t/m 12 verschillen met de tabellen als in het gepubliceerde enquêterapport Geluidhinder in Alkmaar, een onderzoek onder bewoners van Alkmaar. Zie bijlage 1 voor de gepubliceerde en geaggregeerde tabellen waar zij van afgeleid zijn. 6.1 ALKMAAR BUITEN DE ZONES Alkmaar buiten de zones A. Verkeerslawaai Enquête Verkeerslawaai is de oorzaak van de meeste geluidshinder. Zo n 38% van de gehinderden uit de zone Overig Alkmaar geeft dit ook aan in de enquête (tabel 1 blz 16). 35% van de respondenten ziet verkeerslawaai als andere (mindere) hinderlijke geluidsbronnen (tabel 2 blz 16). De grootste overlast komt vooral door geluidsbronnen anders dan verkeerslawaai, spoorlawaai of industrielawaai (59%). Kaart 6.1a Overig Alkmaar heeft vele logische- en onlogische knelpunten wat betreft verkeerslawaai. Enkele hiervan zijn eerder toegelicht in hoofdstuk 3. Dit blijft de meest aanwezige bron van geluidshinder: wegen lopen dan ook overal. 14 Overig Alkmaar is één zone welke alles beslaat binnen de gemeentegrenzen minus de Spoorzones en Boekelermeer, Oudorp, Oudorp-Overdie en Overdie. Binnen dit gebied vallen vele woonwijken en kantoorlocaties. Met name in de woonwijken zijn geluidgevoelige panden gelegen als woningen, verzorgingstehuizen en scholen. Juist hier zijn hoge geluidsbelastingen ongewenst. B. Spoorlawaai Enquête Er wordt enigszins hinder door spoorlawaai ervaren binnen het gebied van Alkmaar buiten de zones. Een klein percentage van 3% van de gehinderden binnen deze zone ondervindt de meeste geluidshinder door spoorlawaai (tabel 1). Als overig hinderlijke geluidsbron wordt 6% aangegeven (tabel 2). Kaart 6.1b Spoorlawaai is niet aanwezig in Alkmaar buiten de zones, alle knelpunten vallen binnen de Spoorzone West- en Oost. C. Industrielawaai Enquête Industrielawaai wordt in deze zone niet ervaren (tabel 1 & 2). Kaart 6.1c Er zijn geen knelpunten waar de gevelbelasting door industrielawaai hoger of gelijk is aan 60 db.

15 Knelpunten gevelbelasting door verkeerslawaai Lden => 60dB - Logische knelpunten => 60dB - Onlogische knelpunten 6.1a VERKEERSLAWAAI Hoofdstructuur wegen => 50 km/h 6.1b SPOORLAWAAI Knelpunten gevelbelasting door spoorlawaai Lden => 60dB - Logische knelpunten 15

16 6.1 ALKMAAR BUITEN DE ZONES Alkmaar buiten de zones D. Overzicht (kaart 6.1d, tabel 3 & 4) Verkeerslawaai is volgens de overzichtskaart 6.1d de enige geluidsbron die ernstig en aanwezig is. Dit is logisch te verklaren: zowel grote als kleine verkeersaderen komen veel voor in deze zone. Bewoners zien autoverkeer ook als relevante geluidsbron. Spoorlawaai is in beperkte mate aanwezig net ten noorden van de zone Spoorlijn West, dit wordt dan ook opgemerkt door een aantal bewoners. Dit is echter een klein percentage. Ondanks de grote hoeveelheid knelpunten in de overzichtskaart wordt Alkmaar buiten de zones wel als rustig en aantrekkelijk bevonden. Conclusie Alkmaar buiten de zones A Verkeerslawaai: Verkeerslawaai brengt de grootste knelpunten met zich mee, zowel op logisch als onlogische locaties. Dit komt overeen met de enquête, waarin duidelijk naar voren komt dat verkeerslawaai een relevante bron is van ervaren geluidsoverlast. B Spoorlawaai: Volgens de geluidskaart zou er geen ernstige hinder ondervonden moeten worden door spoorlawaai binnen de zone van Alkmaar buiten de zones. De resultaten uit de enquête geven echter aan dat dit niet volledig klopt. C Industrielawaai: Beide onderzoeken komen hier overeen: industrielawaai is niet aanwezig en deze wordt ook niet ervaren. D. Overzicht: Berekend is verkeerslawaai de meest aanwezige en ernstige geluidsbron binnen deze zone. Dit wordt ook zo ervaren door de bewoners. Toch wordt het gebied van Alkmaar buiten de zones vooral als rustig en aantrekkelijk beoordeeld. Enquêteresultaten Geluidsbron: Verkeerslawaai Spoorlawaai Industrielawaai Anders Alkmaar buiten de zones % 38% 3% 0% 59% Tabel 1. Wat is het meest hinderlijke geluid in uw omgeving? Enquêteresultaten Geluidsbron: Verkeerslawaai Spoorlawaai Industrielawaai Alkmaar buiten de zones % 35% 6% 0% Tabel 2. Welke andere (minder) hinderlijke geluidsbronnen zijn er in uw omgeving? (meerdere antwoorden mogelijk) Enquêteresultaten Geluidsbron: Rustig Aantrekkelijk Levendig Vredig Druk Interessant Oninteressant Onaangenaam Hinderlijk chaotisch Statisch Leeg Tabel 3. Plezierigheid, rust en hinderlijkheid van de woonomgeving van de respondenten (meerdere antwoorden mogelijk) Enquêteresultaten Geluidsbron: (bijna) altijd Meestal Soms (bijna) nooit Alkmaar buiten de zones % 56% 49% 38% 27% 12% 14% 4% 3% 2% 2% 1% Alkmaar buiten de zones % 20% 44% 27% 9% Tabel 4. Rust en stilte in de omgeving van de respondent 16

17 Knelpunten gevelbelasting door industrielawaai Lden => 60dB - Logische knelpunten 6.1c INDUSTRIELAWAAI Gezoneerd industrieterrein Knelpunten gevelbelasting => 60 db Overzicht Lden Knelpunten verkeerslawaai Knelpunten spoorlawaai 6.1d OVERZICHT Knelpunten industrielawaai 17

18 6.2 SPOORLIJN WEST- EN OOST Spoorlijn west Spoorlijn oost A. Verkeerslawaai Enquête Een derde van de respondenten geeft aan dat voor Spoorlijn Oost verkeerslawaai de meest hinderlijke bron van geluid is (tabel 5). Deze categorie scoort ook hoog als minder hinderlijke geluidsbron. Hier hebben de bewoners van Spoorlijn Oost met 45% meer last van dan Spoorlijn West met 33% (tabel 6). Kaart 6.2a Er is te zien dat Spoorzone Oost inderdaad meer geluidsoverlast heeft van autoverkeer dan Spoorzone West. De grootste knelpunten in Spoorzone Oost zijn de Stationsweg, Zeswielen en de Hertog Aalbrechtweg. Deze wegen zijn aan- en afvoerroutes naar de uitgangen van treinstations Alkmaar Centraal en Alkmaar- Noord; geluidsoverlast van autoverkeer is hier dus te verklaren. Spoorlijn West- en Oost zijn twee zones die 200 meter vanaf het spoor hun omtrek vormen. Hierbinnen vallen o.a. het stationsgebied en panden met functies als wonen, werken en winkelen. B. Spoorlawaai Enquête Gemiddeld 26% van de respondenten uit de Spoorzones geeft aan dat spoorlawaai het meest hinderlijke geluid in de omgeving is (tabel 5). Bij het aanwijzen van minder hinderlijke geluidsbronnen die aanwezig zijn, scoort het spoor ongeveer net zo hoog als verkeerslawaai: 42% in zone Spoorlijn West en 38% in zone Spoorlijn Oost (verkeerslawaai 33 en 45%) (tabel 6) Wat hieruit geconcludeerd kan worden is dat andere geluidsbronnen hier even dominant aanwezig zijn als het geluid afkomstig van de spoorlijn. Kaart 6.2b Opvallend is dat de grootste knelpunten voornamelijk rondom Station Alkmaar-Noord en langs de lijn Alkmaar-Centraal Uitgeest zitten. Er is geen duidelijk verschil te zien tussen de hoeveelheid knelpunten in de zones Spoorlijn Westen Oost, net als de gegevens van de enquête uitwijzen. Onlogische knelpunten zijn niet binnen de Spoorzones aanwezig. C. Industrielawaai Enquête Industrielawaai wordt hier amper ervaren: 1% van de gehinderden uit de Spoorzones ziet dit als het meest hinderlijke geluid in de omgeving (tabel 5). Echter zegt 4% dat deze vorm van geluidshinder aanwezig is, maar dat dit niet de grootste oorzaak van geluidshinder is (tabel 6). Kaart 6.2c Er zijn geen knelpunten binnen de Spoorzones. Enquêteresultaten Geluidsbron: Verkeerslawaai Spoorlawaai Industrielawaai Anders Spoorlijn West Spoorlijn Oost % % 22% 34% 25% 26% 1% 1% 52% 39% Tabel 5. Wat is het meest hinderlijke geluid in uw omgeving? Enquêteresultaten Geluidsbron: Verkeerslawaai Spoorlawaai Industrielawaai Spoorlijn West Spoorlijn Oost % % 33% 45% 42% 0% 38% Tabel 6. Welke andere (minder) hinderlijke geluidsbronnen zijn er in uw omgeving? (meerdere antwoorden mogelijk) 4% 18

19 6.2a VERKEERSLAWAAI Knelpunten gevelbelasting door verkeerslawaai Lden => 60dB - Logische knelpunten => 60dB - Onlogische knelpunten Hoofdstructuur wegen => 50 km/h 6.2b SPOORLAWAAI Knelpunten gevelbelasting door spoorlawaai Lden => 60dB - Logische knelpunten 19

20 6.2 SPOORLIJN WEST- EN OOST Spoorlijn west Spoorlijn oost D. OVERZICHT (KAART 6.2D, TABEL 7 & 8) Verkeerslawaai en spoorlawaai zijn hier de meest hinderlijke geluidsbronnen. Dit valt te herleiden uit zowel de ervaring van de bewoners (tabel 5 & 6) als de berekende knelpunten op kaart 6.2d. De omgeving in zone Spoorlijn West wordt rustiger en aangenamer bevonden dan die in Spoorlijn Oost. West heeft dan ook minder knelpunten gecumuleerd dan Oost. Het grootste verschil zit in het verkeerslawaai waar Oost mee te maken heeft: het meeste stadsverkeer loopt via de zuidzijde van Station Alkmaar. Verkeerslawaai wordt als ernstiger ervaren dan spoorlawaai, wat concludeert dat West inderdaad minder last heeft van ernstige hinder dan Oost. Over het algemeen zien de bewoners binnen deze spoorzones de spoorlijn als aanwezig, maar vinden zij hun woonomgeving toch rustig en aantrekkelijk (tabel 7 & 8). Conclusies Spoorlijn West- en Oost A Verkeerslawaai: Een hoog percentage gehinderden uit de Spoorzones zien verkeerslawaai als primaire oorzaak van hun geluidshinder. Dit gegeven komt overeen met overzichtskaart 6.2d, waar veel knelpunten door verkeerslawaai aanwezig zijn binnen de Spoorzones. Het stationsgebied wordt dan ook druk bezocht door gemotoriseerd verkeer: hier is het treinstation, het busstation en een taxistandplaats. Tevens is het logisch dat autoverkeer een grote secundaire bron van geluidshinder is. B Spoorlawaai: Uit de gegevens blijkt dat hinder door spoorlawaai niet als ernstig ervaren wordt, terwijl er diverse knelpunten naar voren komen in de kaarten. Dit kan komen doordat men went aan het geluid van voorbijkomende treinen; naarmate dit vaker voorkomt valt het niet meer op. C Industrielawaai: De resultaten uit de enquête en de geluid- en pandenkaart komen hier overeen: er is weinig last van ernstige geluidshinder door industrielawaai. Het lage percentage respondenten wat dit tegenspreekt, zal hoogstwaarschijnlijk te maken hebben met een van de volgende factoren: - Hun woning is gericht naar het zuidoosten (richting Boekelermeer, Oudorp, Oudorp-Overdie & Overdie) - Het antwoord is ingevuld n.a.v. een uitzonderlijke ervaring of calamiteit - Geluid van het spooremplacement wordt gezien als industrielawaai D Overzicht: Verkeerslawaai en spoorlawaai zijn hier de meest hinderlijke geluidsbronnen. Enquêteresultaten Geluidsbron: Rustig Aantrekkelijk Levendig Vredig Druk Interessant Oninteressant Onaangenaam Hinderlijk chaotisch Statisch Leeg Spoorlijn West Spoorlijn Oost % % 56% 42% 40% 41% 53% 43% 26% 27% 8% 9% 5% 2% 1% 2% 0% 19% 14% Tabel 7. Plezierigheid, rust en hinderlijkheid van de woonomgeving van de respondenten (meerdere antwoorden mogelijk) 1% 4% 3% 1% 0% Enquêteresultaten Geluidsbron: (bijna) altijd Meestal Soms (bijna) nooit Spoorlijn West Spoorlijn Oost % % 19% 16% 42% 40% 28% 32% 11% 11% Tabel 8. Rust en stilte in de omgeving van de respondent 20

21 6.2c INDUSTRIELAWAAI Knelpunten gevelbelasting door industrielawaai Lden => 60dB - Logische knelpunten Gezoneerd industrieterrein 6.2d OVERZICHT Knelpunten gevelbelasting => 60 db Overzicht Lden Knelpunten verkeerslawaai Knelpunten spoorlawaai Knelpunten industrielawaai 21

22 6.3 BOEKELERMEER, OUDORP, OUDORP-OVERDIE & OVERDIE Oudorp Oudorp-Overdie Overdie A. Verkeerslawaai Enquête Met name in Oudorp en Overdie geven respondenten aan dat zij de meeste geluidshinder ervaren door verkeerslawaai. In tabel 9 is te zien dat hier in Overdie (45%) en Oudorp-Overdie (44%) meer sprake van is dan in Oudorp (36%). Bij verkeerslawaai als overige geluidsbron waaraan hinder wordt ondervonden, scoort deze categorie hoog in Boekelermeer en Oudorp. (tabel 10). Hier is dus een andere oorzaak groter; deze valt onder een andere geluidsbron in de tabel. Kaart 6.3a In Oudorp worden er meer knelpunten aangegeven dan in Oudorp- Overdie, hier liggen dan ook de meeste wegen. Opvallend is dat er in Overdie en Oudorp-Overdie minder wegen zijn dan in Oudorp, maar hier ervaren de mensen toch meer overlast door verkeerslawaai. In Boekelermeer hebben de woningen aan de Westdijk parallelweg de grootste gevelbelastingen wegens de N244 Westdijk. Boekelermeer Boekelermeer, Oudorp en Overdie zijn drie geluidsgezoneerde industrieterreinen die zich in het zuiden van Alkmaar bevinden. Naast deze drie zones is er ook nog een vierde zone opgenomen: Oudorp-Overdie. Dit gebied bevat de kleine overlapping tussen de zones Oudorp en Overdie. B. Spoorlawaai Enquête Spoorlawaai wordt door de gehinderde respondenten uit Boekelermeer, Oudorp, Oudorp-Overdie en Overdie niet geregistreerd als meest hinderlijke geluid in de omgeving (tabel 9). Alleen Oudorp-Overdie blijkt enigszins last te hebben van spoorlawaai, maar alleen als overig hinderlijke geluidsbron met 10% (tabel 10). Kaart 6.3b Er zijn geen knelpunten binnen de zones gevonden. C. Industrielawaai Enquête Hinder door industrielawaai wordt in opvallend kleine mate ervaren binnen de industriële zones: 25% in Boekelermeer, 7% in Oudorp, 33% in Oudorp-Overdie en 10% in Overdie (tabel 9). Oudorp-Overdie en Overdie scoren hoger bij hinder door industrielawaai als het gaat om overig hinderlijke geluidsbron (tabel 10). Het is dus duidelijk dat industrie samen met transport (zie verkeerslawaai) hier het meest aanwezig zijn volgens de respondenten uit de industriële zones. Kaart 6.3c Boekelermeer, Oudorp, Oudorp-Overdie en Overdie hebben allemaal te maken met logische knelpunten. Deze liggen om de gezoneerde industrieterreinen heen, vrijwel op dezelfde locaties als waar een hoge gevelbelasting door verkeerslawaai aanwezig is. Enquêteresultaten Geluidsbron: Verkeerslawaai Spoorlawaai Industrielawaai Anders Boekelermeer Oudorp % % 20% 36% 0% 0% 25% 7% 55% 57% Tabel 9. Wat is het meest hinderlijke geluid in uw omgeving? Oudorp-Overdie Overdie % % 44% 45% 0% 0% 33% 23% 10% 45% 22 Enquêteresultaten Geluidsbron: Verkeerslawaai Spoorlawaai Industrielawaai Boekelermeer Oudorp % % 54% 57% 0% 15% Tabel 10. Welke andere (minder) hinderlijke geluidsbronnen zijn er in uw omgeving? (meerdere antwoorden mogelijk) 0% 13% Oudorp-Overdie Overdie % % 60% 45% 10% 0% 50% 48%

23 Knelpunten gevelbelasting door verkeerslawaai Lden => 60dB - Logische knelpunten => 60dB - Onlogische knelpunten 6.3a VERKEERSLAWAAI Hoofdstructuur wegen => 50 km/h Knelpunten gevelbelasting door spoorlawaai Lden 6.3b SPOORLAWAAI => 60dB - Logische knelpunten 23

24 6.3 BOEKELERMEER, OUDORP, OUDORP-OVERDIE & OVERDIE D. OVERZICHT (KAART 6.3D, TABEL 11 & 12) De locaties waar een hoge gevelbelasting is door zowel verkeerslawaai als industrielawaai, komen overeen (deze knelpunten overlappen voor een deel elkaar in de gecumuleerde kaart). Zoals vermeld gaan industrie en (zwaar) transport samen, wat de hoge hinderpercentages voor beide categorieën uit de enquête verklaart. Ook zijn er in het gehele gebied veel grote verkeersaders terug te vinden met grote geluidscontouren. Verkeer is hier dus veel aanwezig. Oudorp en Overdie wordt door de bewoners toch als vrij rustig en aantrekkelijk bevonden. De woonomgeving rondom Boekelermeer blijkt als minder aantrekkelijk te worden ervaren. 24 Conclusies Boekelermeer, Oudorp, Oudorp-Overdie Oudorp Oudorp-Overdie en Overdie Overdie A Verkeerslawaai: Boekelermeer Bij alle verkeersterreinen is verkeerslawaai een relevante geluidsbron. Echter kan er in de ervaring onderscheid gemaakt worden tussen verkeerslawaai t.g.v. wegen en verkeerslawaai t.g.v. transportbewegingen die onder de categorie industrielawaai kunnen vallen. Beide hoge percentages kloppen met de kaart: er wordt hier veel hinder ervaren door verkeerslawaai. Bij industrie hoort (zwaar) transport en dus zijn zowel industrielawaai als verkeerslawaai vrijwel met elkaar verbonden. Het is dan ook logisch dat beide geluidsbronnen veel aanwezig zijn op de industrieterreinen. B Spoorlawaai: Spoorlawaai binnen de industriële zones komt amper voor. Een rede waarom respondenten uit Oudorp-Overdie spoorlawaai aanwezig en hinderlijk vinden, kan mogelijk zijn dat de doorgaande waterstroken in de richting van de spoorlijn het geluid geleiden. C Industrielawaai: De hoge gevelbelastingen en de hierbij horende geluidshinder door industrielawaai in Oudorp, blijken niet overeen te komen met de ervaring van de bewoners binnen deze zone. Opvallend is dat industrielawaai niet per se als grootste bron van geluidshinder wordt gezien rondom de gezoneerde industrieterreinen. D Overzicht: Verkeerslawaai is over het algemeen de dominante bron, industrielawaai komt op de tweede plaats.. Alleen in Boekelermeer blijkt dat industrielawaai eveneens wordt ervaren als een relevante bron van geluidoverlast. Dit lijkt met name voor de woningen langs de Westdijk het geval te zijn (zie figuur 6.3d). Dit is het deel van de zone die gelegen is nabij een aantal grote lawaaimakers (bijvoorbeeld de vuilverbranding HVC en het afvalverwerkingsbedrijf GP Groot- Sortiva en de betonmortelcentrale Bema) welke gelegen zijn aan de oostkant van industrieterrein de Boekelermeer. Enquêteresultaten Geluidsbron: Rustig Aantrekkelijk Levendig Vredig Druk Interessant Oninteressant Onaangenaam Hinderlijk chaotisch Statisch Leeg Boekelermeer Oudorp Oudorp-Overdie Overdie % % % % 27% 44% 40% 28% 20% 50% 40% 7% 19% 17% 10% 27% 20% 7% 3% 3% Tabel 11. Plezierigheid, rust en hinderlijkheid van de woonomgeving van de respondenten (meerdere antwoorden mogelijk) Enquêteresultaten Geluidsbron: (bijna) altijd Meestal Soms (bijna) nooit 37% 14% 19% 2% 11% Tabel 12. Rust en stilte in de omgeving van de respondent 3% 2% 0% 30% 30% 10% 35% 5% 5% 5% 5% 5% 5% 33% 49% 21% 15% 13% 7% 4% 12% Boekelermeer Oudorp Oudorp-Overdie Overdie % % % % 7% 19% 10% 21% 33% 44% 33% 25% 27% 11% 35% 50% 5% 0% 0% 24% 37% 18%

25 Knelpunten gevelbelasting door industrielawaai Lden => 60dB - Logische knelpunten 6.3c INDUSTRIELAWAAI Gezoneerd industrieterrein Knelpunten gevelbelasting => 60 db Overzicht Lden Knelpunten verkeerslawaai Knelpunten spoorlawaai Knelpunten industrielawaai 6.3d OVERZICHT 25

26 26

27 7. CONCLUSIES Verkeerslawaai is de grootste (berekend) en meest hinderlijke geluidsbron (beleving) in vrijwel alle zones, en daarmee dus binnen geheel Alkmaar. Deze geluidsbron veroorzaakt tevens de meeste onlogische knelpunten (kaarten 3.1 en 3.2), waarvan vele zich in woonwijken bevinden. Bewoners van Alkmaar buiten de zones ondervinden voornamelijk overlast aan bronnen anders dan verkeer-, spooren industrielawaai. Deze overige bronnen zijn echter niet onderzocht in de berekende waarden. Wanneer specifiek naar deze drie bronnen gekeken wordt, blijkt uit de berekeningen dat er alleen ernstig grote geluidsniveaus zijn door verkeerslawaai (zie kaart 6.1d). Ook dit klopt met de ervaring van de bewoners: verkeerslawaai is de secundaire geluidsbron, spoorlawaai komt als derde en industrielawaai wordt hier daadwerkelijk niet als hinderlijk geluid beschouwd. Spoorlawaai veroorzaakt tijdens de Lden- en Lnight periode geen onlogische knelpunten. Geluidsoverlast door deze bron wordt alleen in zeer kleine mate buiten de Spoorzones ervaren. Hierbinnen wordt zij samen met verkeerslawaai als de meest hinderlijke geluidsbron gezien door bewoners; dit komt overeen met de overzichtskaart van de zone als te zien op kaart 6.2d, waarin de berekende gegevens van alle drie de geluidsbronnen verwerkt zijn tot knelpunten. De hoge geluidsniveaus door industrielawaai komen volgens de berekeningen alleen binnen de industriezones voor. Van alle respondenten spreekt slechts 1% van de woonachtigen in de Spoorzones dit tegen. In de zone rond Boekelermeer geven respondenten aan dat industrielawaai ervaren wordt als een relevante bron van geluidsoverlast, met name in de nabijheid van grote lawaaimakers die gelegen zijn op het oostelijk deel van het terrein. Naast industrielawaai wordt ook verkeerslawaai in de zone rond Boekelermeer ervaren als relevante bron. Bij de andere industriezones is verkeerslawaai de dominante bron en is industrielawaai eveneens een relevante bron. Ondanks dat veel inwoners gehinderd zijn, blijkt de negativiteit over de woonervaring- en omgeving mee te vallen. Hieruit kan geconcludeerd worden dat de geluidshinder niet als extreem wordt ervaren. Een belangrijke conclusie is dat de berekende waarden en de werkelijke ervaring nagenoeg overeenkomen. Enkele verschillen die tijdens de inventarisatie zichtbaar zijn geworden, zijn in dergelijk beperkte mate dat deze weinig tot geen verschil maken in de getrokken conclusie. 27

28 28

29 BIJLAGE - BIJLAGE 1. GEHANTEERDE GEAGGREGEERDE TABELLEN ALS IN PUBLICATIE GELUIDHINDER IN ALKMAAR, EEN ONDERZOEK ONDER BEWONERS VAN ALKMAAR 29 29

30 Bijlage 1 Gehanteerde geaggregeerde tabellen als in publicatie Geluidhinder in Alkmaar, een onderzoek onder bewoners van Alkmaar De gepubliceerde enquête, Geluidhinder in Alkmaar, een onderzoek onder bewoners van Alkmaar, bevat geaggregeerde tabellen. Hierbij zijn Spoorlijn West- en Oost en de industrieterreinen samengenomen. Om een beter beeld te kunnen krijgen van elke zone is er bij dit onderzoek gebruik gemaakt van uitgebreidere tabellen waarbij de zones van elkaar onderscheiden worden. De tabellen die gebruikt worden in dit rapport verschillen dus met de tabellen in het gepubliceerde enquêterapport. De geaggregeerde tabellen en verwijzingen naar het gepubliceerde enquêterapport zijn hier toegevoegd. De verwijzing naar de tabellen 1 t/m 12 van dit onderzoek zijn schuin gedrukt. Ondervindt u in uw woonomgeving een of meer vormen van geluidhinder? = Tabel 2 van Geluidhinder in Alkmaar, een onderzoek onder bewoners van Alkmaar = Tabel 2 geaggregeerd De volgende enquêtevragen zijn alleen beantwoord door respondenten die in de eerste vraag van de enquête hebben geantwoord dat zij in hun woonomgeving een of meer vormen van geluidhinder ondervinden. Tabel 1, 5, 9 Wat is het meest hinderlijke geluid in uw omgeving? = Tabel 5 van Geluidhinder in Alkmaar, een onderzoek onder bewoners van Alkmaar 30

31 = Tabel 5 geaggregeerd Tabel 2, 6, 10 Welke andere (minder) hinderlijke geluidsbronnen zijn er in uw omgeving? ** = Tabel 7 van Geluidhinder in Alkmaar, een onderzoek onder bewoners van Alkmaar 31 = Tabel 7 geaggregeerd

32 Plezierigheid, rust en hinderlijkheid van de woonomgeving van de respondenten?** = Tabel 34 van Geluidhinder in Alkmaar, een onderzoek onder bewoners van Alkmaar uitgesplitst naar alle zones. = Tabel 34 van Geluidhinder in Alkmaar, een onderzoek onder bewoners van Alkmaar 32

33 Tabel 4, 8, 12 Rust en stilte in de omgeving van de respondent = Tabel 36 van Geluidhinder in Alkmaar, een onderzoek onder bewoners van Alkmaar Uitgesplitst naar alle zones. Tabel 36 van Geluidhinder in Alkmaar, een onderzoek onder bewoners van Alkmaar ** Bij deze vraag kon de respondent meer dan één antwoord aankruisen, waardoor de percentages totaal meer zijn dan 100%. De Total 100% vertegenwoordigd de antwoorden van alle respondenten die de vraag hebben beantwoord 33