Ik heb geen tijd meer

Transcriptie

1 1

2 Wij vinden geen nieuwe bestuursleden Als jonge mensen komen, blijven ze niet Als ik het niet doe, doet niemand het Ik heb geen tijd meer Jonge mensen komen niet We hebben het 40 jaar geleden ook al eens geprobeerd Als ik wegval bestaat de afdeling niet meer Ik doe al het werk 2

3 IS DIT EEN PROBLEEM? Het spijtige gevolg is dat, door een gebrek aan dynamiek en vernieuwing, afdelingen stilaan doodbloeden. => Voortbestaan van de vereniging staat op het spel 3

4 HERKENBAAR? Verlies van motivatie bij bestuurders Veel werk op de schouders van enkelen Bestuurders blijven op post omdat het moet ( aan de stoel blijven plakken ) Groepsvernieuwing wordt niet gestimuleerd door Gebrek aan zelfkritiek Neiging tot bagatelliseren van afwijkende meningen Er is geen opvolging: Uitstroom > instroom Top-downwerking: het bestuur bepaalt de koers Nadruk op instandhouding van de vereniging i.p.v. samen met de vrijwilligers/leden de doelen realiseren 4

5 Veranderingen in maatschappij Ruilmotieven Generatiebril Soorten vrijwilligers WAT HEEFT INVLOED OP VRIJWILLIGERSMOTIVATIE? 5

6 VERANDERINGEN IN DE MAATSCHAPPIJ Opkomst van modern burgerschap Ongebonden: diverse levensstijlen Zelfstandig en zelfbewust Calculerend Welvaart en groeiende vrijetijdsmarkt Meer geld voor vrije tijd en kwaliteit Uitbesteden of genieten

7 Leden worden klanten Vrijwilligers zappen Organisatiedemocratie onder druk GEVOLGEN Verschil in waarom ze het doen, dus ook verschil in wensen t.a.v. inspraak en inzet

8 DE TRADITIONELE VRIJWILLIGER Kenmerken: Langdurig, zelfs levenslang geëngageerd Zeer loyaal aan de vereniging Trots op wat zij voor de vereniging hebben gedaan Groot verantwoordelijkheidsgevoel 8

9 OUD FUIK-MECHANISME

10 FUIK Fuik leidt tot: Verstening van de organisatie Komt uit de redenering: groeien in vrijwilligheid

11 GENERATIEBRIL (zie opleiding Blauwe fakkelteit) 11

12 GENERATIES 12

13 GENERATIES WILLEMSFONDS 13

14 WAT DAN WEL? Een systeem steunend op ruilmotieven Soorten vrijwilligers Soorten motieven

15 MOTIEVEN (SOORT VRIJWILLIGER) Mijn club / mijn strijd (mede-eigenaar) Zinvolle tijdsbesteding (klussers) Benutten werkervaring (50-plussers) Integratie (nieuwkomers) Leren (2e kansontplooiers) Ontmoeting (singles) Compensatie (kantoorklerk én spender) Status (CV-bouwers)

16 VRIJWILLIGERS VRIJWILLIGERSKWADRANT (CIVIQ) Vrijwilligerswerk biedt Uitdaging Ondernemer Egogericht Gericht op zelfbevestiging, bekwaamheid en onafhankelijkheid Regelaar Stimulator Dienstverlener Omgevingsgericht Gericht op acceptatie en aanpassen Veiligheid Vrijwilligerswerk biedt

17 VEILIGHEID VRIJWILLIGERS Regelaars regelen allerlei zaken trekken veel naar zich toe regulerende functie met overzicht volhardend, krijgen veel gedaan wijken niet snel af van gebaande wegen en paden Dienstverleners zichtbaar goed werk past bij sociale omgeving geen centrale plaats in uitvoering, zonder eindverantwoordelijkheid duidelijke, afgebakende taken bevestiging en waardering belangrijk

18 UITDAGING VRIJWILLIGERS leren, ondernemen, ontmoeten, besturen en coördineren de touwtjes in handen grenzen verleggen: nieuwe mogelijkheden en kansen groeien snel Ondernemers flexibele organisatie Stimulatoren samenwerken, ook als leidinggevende anderen iets leren goed doen voor anderen niet per se uitdaging overleg en inspraak trouw op alle niveaus eerst groei, dan hogerop

19 DE HEDENDAAGSE VRIJWILLIGER Leden worden klanten Lid van meerdere organisaties Of geen lid meer maar shopper Vrijwilligers worden ook klanten Engageren zich voor kortere tijd (willen flexibele tijdsinvulling) Willen niet in bestuur stappen Lijken geen verantwoordelijkheid te willen nemen correct Traditionele en hedendaagse vrijwilliger hebben andere verwachtingen en motieven 19

20 TER INFO: REDENEN WAAROM MENSEN VRIJWILLIGERSWERK DOEN 93% - het vrijwilligerswerk dat ik doe is nuttig 88% - veel plezier in het vrijwilligerswerk dat ik doe 83% - het contact met mijn collega-vrijwilligers 74% - wat ik doe wordt gewaardeerd in mijn sociale omgeving 73% - vrijwilligerswerk verbreedt mijn levenservaring 70% - ik kan dingen doen waar ik goed in ben 57% - ik ben gevraagd 52% - dit werk is een uitdaging 23% - ik zie resultaten 20

21 DE ROL VAN HET BESTUUR? Is het bestuur een groep van actieve, geëngageerde, overbevraagde kernleden die het gros van de taken in de vereniging op zich nemen? OF Is het bestuur een groep van mensen die doen 'wat nu eenmaal moet gebeuren' en die vooral goed zijn in het mobiliseren van anderen? Die leden aanspreekt op hun talenten en ideeën? Een bestuur dat zich dienend opstelt en eigenaarschap geeft aan anderen? 21

22 HEDENDAAGSE VRIJWILLIGERS AANTREKKEN? Er zijn manieren om vernieuwing en misschien zelfs verjonging te bekomen. Gebaseerd op twee pijlers: 1) Waardering 2) Drempelverlaging 22

23 Veel afdelingen beschouwen iemand pas als vrijwilliger van zodra deze een bestuursfunctie opneemt waardering drempelverlagend ( afschrikeffect = er wordt meteen een hele grote mate van engagement gevraagd) = rigide en dus niet erg liberale visie op het vrijwilliger zijn = geen slechte manier van werken maar staat vernieuwing en dynamisering in de weg 23

24 Uiteraard: Bestuurder = vrijwilliger Maar ook: Afwasser = vrijwilliger Tapper = vrijwilliger Fotograaf = vrijwilliger 24

25 Een vrijwilliger moet de kans krijgen om: een taak te kiezen (in samenspraak) van taak te veranderen Kleine taak/eenmalig Bv: Stoelen klaarzetten op één activiteit, flyeren, spreker regelen,... Grotere taak/vele kleine taken Bv: maken ledenblad, organiseren van een activiteit, tappen op elke activiteit,... Bestuurder 25

26 VOORDELEN VAN DEZE MANIER VAN WERKEN Voordelen voor het Willemsfonds: Afschrikeffect verdwijnt De lage instapdrempel creëert vernieuwing/verjonging van het vrijwilligersbestand De vrijwilliger zal makkelijker blijven omdat hij zelf kan kiezen wat en hoeveel hij doet Meer vrijwilligers betekent een afnemende werklast voor de huidige bestuurders Nieuwe vrijwilligers zorgen voor nieuwe ideeën ander publiek nieuwe leden nieuwe vrijwilligers Het voortbestaan van het Willemsfonds wordt verzekerd 26

27 VOORDELEN VAN DEZE MANIER VAN WERKEN Voordelen voor de vrijwilliger: De vrijwilliger kan zelf zijn inzet bepalen a.d.h.v. wat hij graag/goed doet = lage instapdrempel Er is ruimte voor experiment en zelfontplooiing Je krijgt waardering voor elk engagement Vrijwilligers kunnen eens wisselen van taak (vrijheid!) Er is ruimte voor afwisseling (niet iedereen moet jaren dezelfde taak op zich nemen) Wanneer iemand door omstandigheden minder tijd zou hebben, kan die een lichtere taak op zich nemen (nu verdwijnen deze mensen vaak uit de vereniging) 27

28 OEFENING: WELKE TAKEN ZIJN ER IN JOUW AFDELING? 28

29 Vier bestuursfuncties AFDELINGSSTRUCTUUR Ontelbare taken Voorzitter Ondervoorzitter Secretaris Penningmeester Bestuurder Activiteitenprogramma bepalen Sprekers contacteren Zalen huren Boekhouding Facturen betalen Ledenadministratie Leden werven Promotie van activiteiten Flyers maken Ledenblad samenstellen Teksten ledenblad schrijven Stoelen klaarzetten op activiteiten Drank schenken Afwassen Bus/carpool regelen Mensen welkom heten Opruimen Uitnodigingen versturen Beheer website/facebook Vergaderingen voorbereiden Sponsors zoeken Samenwerkingsverbanden uitbouwen Verslag en evaluatie van de werking Subsidies aanvragen Catering regelen Vertegenwoordiging cultuurraad, VOC, Verzekeringen in orde brengen Foto s maken 29

30 WAAR VINDEN WE NU NIEUWE VRIJWILLIGERS? Zeer weinig mensen zullen expliciet ja zeggen op de vraag Wil je vrijwilliger worden? Zowel binnen als buiten de vereniging begint alles bij een goed gesprek Waarom kom je naar deze activiteit? Hoe kunnen we deze nog beter maken Wat doe jij graag? Heb jij een idee voor een goede activiteit Wat interesseert jou? 30

31 +2- methode VOORBEELD: ACTIEF REKRUTEREN Kom samen met de vrijwilligers van de vereniging. Iedere vrijwilliger noemt minstens 2 tot 5 namen van kennissen Iedere vrijwilliger stelt aan minstens 2 mensen uit de brede kennissenkring voor om vrijwilliger te worden. Bespreek met hen hun verwachtingen, wensen en talenten Nieuwe vrijwilliger verwelkomen. 31

32 TER INFO: SUCCES VAN WERVINGSMIDDELEN 41,5% via familie/vrienden/jongeren onderling 25% via instellingen (o.a. door folders) 15,5% via collega's en relaties 9,7% overige methoden 5,6% buurtkranten en dergelijke 2% artikelen in dagbladen 0,7% radio of televisie => Persoonlijk contact is fundamenteel! 32

33 HOE OMGAAN MET VRIJWILLIGERS? Elke nieuwe én bestaande vrijwilliger recht op begeleiding die bestaat uit een onthaalgesprek, permanente coaching, waardering en een exit- of afbouwgesprek. Een onthaalgesprek: Een onthaalgesprek is in de eerste plaats een verkennend en aftastend gesprek met als voornaamste doel elkaar en elkaars behoeften te leren kennen. Voordelen van een onthaalgesprek: Beide partijen weten wat ze aan elkaar hebben Er worden geen onmogelijke verwachtingen gecreëerd Coaching: De vrijwilliger staat er uiteraard niet alleen voor. Hij moet zich ondersteund voelen door de andere vrijwilligers en door de vereniging. Daarom is het belangrijk om met de vrijwilligers te blijven praten. 33

34 HOE OMGAAN MET VRIJWILLIGERS? Waardering: elke inzet is waardevol en elke inzet wordt gewaardeerd. Waardering draait niet om grote geschenken (al kan dat natuurlijk ook wel leuk zijn), maar om kleine gebaren van erkenning en appreciatie. Focus op de positieve dingen en wees blij dat de werklast verdeeld wordt. Het Willemsfonds stelt ook een aantal attenties ter beschikking voor afdelingen om een door hen gekozen vrijwilliger in de bloemetjes te zetten. Een exit- of afbouwgesprek: Iemand die zich geëngageerd heeft voor de vereniging verdient een waardig afscheid. Ook deze stap begint met een goed gesprek. Vraag waarom de vrijwilliger wenst te stoppen. Misschien wil hij enkel stoppen met zijn huidige taak, maar wil hij gerust een andere taak opnemen. 34

35 HOE OMGAAN MET VRIJWILLIGERS In iedere afdeling is er idealiter iemand die zich bezighoudt met de vrijwilligers: - vrijwilligersbegeleiding: onthaalgesprek, permanente coaching, waardering en een exit- of afbouwgesprek - Oplijsten van talenten (kan ook van leden) = rekruteringspool voor activiteiten Vermindert de taakbelasting bij de bestuursploeg Vergroot de betrokkenheid van de leden 35

36 ROL VAN DE STAFMEDEWERKER De stafmedewerkers hebben o.a. als taak het samenwerken met, begeleiden van en ondersteunen van de vrijwilligers van het Willemsfonds. De stafmedewerker heeft dus in hoofdzaak een ondersteunende rol: Train de trainer-principe Stimuleren van de actieve inzet van vrijwilligers 36

37 TIPS VOOR TEVREDEN VRIJWILLIGERS 1.Benut de talenten van de vrijwilligers en verspil hun kostbare tijd niet (= niet vergaderen om te vergaderen) 2. Zorg ervoor dat alle vrijwilligers goed geïnformeerd zijn en gelijkwaardig toegang hebben tot informatie. 3. Sta regelmatig stil bij de taakverdeling. Ga na of die nog passen bij de interesses en de mogelijkheden. 4. Zorg ervoor dat het bestuur flexibel omspringt met veranderende omstandigheden in het leven van de vrijwilligers. 37

38 TIPS VOOR TEVREDEN VRIJWILLIGERS 5. Geef ruimte om nieuwe ideeën in te brengen of een andere aanpak toe te passen. 6. Zorg ervoor dat kleine ergernissen of leuke ervaringen bespreekbaar zijn. 7. Neem de tijd voor kennismaking bij de toetreding van een nieuwe vrijwilliger. 8. Zorg ervoor dat formaliteiten de snelle toetreding van een nieuwe vrijwilliger niet in de weg staan. Hou goede tradities in ere, maar laat de werking niet verlammen door procedures en structuren! 9. Geef tijd aan een nieuwe vrijwilliger om een plek in de groep te vinden. 38