Verpleeghuis Lindendael

Transcriptie

1 In verbinding (Prof. Dr. J.P.J. Slaets, 2014) Koepoortsweg AB Hoorn Contactpersoon Naam: Mw. A.H. Glas Functie: Locatiemanager Tel: of Mail: Verpleeghuis Lindendael Lindendael is een locatie van Omring Nieuwe Steen HV Hoorn Bestuurder Naam: Drs. V.E. van Dijk Functie: Voorzitter Raad van Bestuur Tel: Mail: Gegevens locatie Aantal bewoners: 194 Aard van de zorg die wordt geleverd: Somatisch, Zorg voor mensen met dementie, Geriatrische revalidatie, Begeleiding groep. Niet WLZ zorg die geleverd wordt door betreffende locatie: WMO: begeleiding groep Aantal medewerkers: 300 Personeelsmix: medewerkers huishouding, medewerkers voeding, helpenden (plus), niveau 3 IG en niveau 4 verpleegkundige Aantal vrijwilligers: 200 Er is de afgelopen 2 jaar geen sprake geweest van verscherpt toezicht. De basis kwaliteit van zorg is op orde.

2 We hebben een doel, een stip op de horizon. Via onderstaand (waargebeurde) verhaal nemen we u graag mee in onze ambitie. Ik ben Klaas van de Weg en woon sinds een half jaar in Lindendael. Ik heb polio gekregen als klein jongetje, maar dat heeft me er nooit van weerhouden een mooie carrière op te bouwen als fotograaf. Op enig moment is er met mijn gezondheid iets mis gegaan en daarom zit ik nu in een rolstoel. Binnen Lindendael oefen ik met mijn fysiotherapeut omdat ik graag weer zelfstandig wil kunnen lopen. Ik hoor en zie op de TV de negatieve berichten over de verpleeghuizen. Dat is misschien allemaal waar, maar hier in Lindendael heb ik het gelukkig heel goed. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er niets te verbeteren valt. Ik meldde me daarom als lid van de Cliëntenraad, maar zij willen liever geen bewoner bij hun club omdat ze daar geen goede ervaringen mee hebben. Omdat ik toch iets wil bijdragen ben ik nu hun adviseur. Elke ochtend bezocht ik het gezamenlijk krantlezen in de theaterzaal. Een vrijwilliger las daarbij de krant voor. Dat deed ze best leuk hoor, maar ik vind dat ik het beter kan. Daarom heb ik gevraagd of ik dat mocht doen. Aan mijn stem mankeert namelijk helemaal niets en ik heb mijn hele leven als fotograaf bij de krant gewerkt en dus ik heb iets met kranten. De vrijwilliger vond dat wel even lastig, maar ik doe het nu al een paar maanden naar ieders tevredenheid. Dagelijks rij ik in mijn rolstoel een rondje door de locatie en op het terrein. Ik zie daarbij veel zaken gebeuren. Zo ook de foutparkeerders bij de voordeur. Daarom heb ik gezegd: Geef mij maar een politiepet en ik vertel de mensen wel waarom ze dat niet moeten doen. Oh ja, nog iets; ik heb ook gezegd dat in het straatwerk voor de voordeur een kuil zit. Je ziet het bijna niet, maar met de rolstoel heb je echt het gevoel dat je er tegen op moet rijden. Dat is toch wel gek in een huis als Lindendael, iedereen rolt hier met zijn stoel langs. Ik heb het aan de manager verteld en nu wordt het binnenkort aangepakt. Mijn motto is zo; Als je hier woont is het je huis en draag je allemaal een steentje bij. Je bent samen verantwoordelijk voor wat er allemaal gebeurt. In verbinding 1

3 In verbinding Huidige situatie Het dagelijks leven van cliënten in Lindendael is in de huidige situatie vaak afhankelijk van de hulp en zorg die geboden wordt. Als iemand bij ons komt wonen past hij (of zij) zich snel aan onze gewoonten aan. Wij werken vooral vanuit de traditionele taakgerichte verpleeghuiszorg met het daarbij horende biomedisch zorgmodel. We doen dat eigenlijk heel goed, immers onze basis- kwaliteit van zorg- is op orde. De medewerkers zijn bevoegd en bekwaam, we voldoen aan het kwaliteitskader verantwoorde zorg (en sluiten risico s zoveel mogelijk uit) en maken onze kamers ziekenhuis -hygiënisch schoon (in plaats van zoals in een normaal huishouden). Toch stellen we onszelf de vraag of we dit wel echt willen. Daarnaast doen we zaken vanuit risicomijding en efficiëntie. We vragen onszelf niet altijd bewust af of iemand nog een beetje kan lopen en we het risico nemen dat hij valt of we hem liever in de rolstoel vooruit helpen. Ook stellen bewoners (en hun mantelzorger) zich vaak afhankelijk op, zij gaan er van uit dat de medewerkers weten wat het beste voor hen is. En wij laten dat nog teveel zo, de rol van de medewerker is vaak te bepalend. We stelden onszelf daarom ook de vraag of we voldoende in verbinding zijn met de wensen en het leef plezier van de individuele bewoner. Doen we wel de goede dingen? Als antwoord willen we de zorg gaan vormgeven vanuit de vraag wat voor bewoners daadwerkelijk belangrijk is. Graag willen wij dat bewoners zoveel mogelijk een normaal leven kunnen leven, zichzelf blijven en in verbinding zijn met de wensen en verlangens in hun eigen dagelijkse leven. Een dagelijks leven waarin het mogelijk is om ondanks (lichamelijke) beperkingen en het wonen in een verpleeghuis - zingeving te ervaren; méns te blijven en er toe te doen. Als we kijken naar de uitkomsten van de CQ index (interviews zijn begin 2015 gehouden) komt daarin duidelijk naar voren dat het huis zeer goed scoort op de vragen: ervaren veiligheid (10) en organiseert het huis voldoende activiteiten? (9). De scores op de vragen: gaan de bewoners prettig met elkaar om (6,5), ervaren inspraak (6,3) en ervaren beschikbaarheid van het personeel (4,2) zijn te laag. Zoals gesteld, de basis is op orde. Maar wij willen meer en beter in verbinding. Onze visie Het huis is van de bewoners! Het gaat erom dat bewoners een zo normaal mogelijk leven kunnen leiden met hun beperkingen. En ook in verbinding met hun eigen leven blijven als zij in een verpleeghuis als Lindendael wonen. Wij gaan er van uit dat ieder mens vorm wil kunnen geven aan zijn eigen bestaan, ook als ziekte, ouderdom en beperkingen je mogelijkheden om te functioneren ernstig aantasten. Uitgangspunt is dat ieder mens uniek en van betekenis is. In verbinding 2

4 Toekomstbeeld Bewoners richten hun leven zoveel mogelijk in samen met hun naasten, zoals ze dat gewend waren voordat ze als gevolg van hun (lichamelijke) beperkingen naar Lindendael verhuisden. Het welbevinden in het dagelijkse leven staat hierbij voorop. Bewoners staan aan het stuur van hun eigen leven en zij maken keuzes die wij respecteren en als richtinggevend voor ons handelen hanteren. Wij bieden daarbij ondersteuning en zorg die gewenst wordt en zetten onze beschikbare kennis en ervaring in. De bewoner, familie en bekenden, vrijwilligers, behandelaren en zorgmedewerkers werken daarbij samen als één team. Wij bieden een zorgzame omgeving (rol van het team) en sociale steun (rol van familie, bekenden en het team). De kwaliteit van de relatie is belangrijk. De medewerkers benaderen iedere bewoner met respect voor de diepere wensen, verlangens en behoeftes en ondersteunen bij het dagelijks leven zoals dat voor de bewoner betekenis heeft. Dit betekent dat de bewonersvraag écht voorop staat, in alles. Wij kijken naar mogelijkheden ook als dit ten koste van de regels gaat. Bewoners die een dagelijks leven leiden dat van betekenis is, vraagt bewuste afwegingen e eigen inzicht van de zorgmedewerker, de behandelaar en de organisatie. Als we willen dat medewerkers bewoners benaderen als unieke individuen met unieke wensen in het leven, is het nodig hun hierin te faciliteren. Dit betekent o.a. dat wij de organisatie zo inrichten dat zij dat ook kunnen doen. Deze manier van werken vraagt dus iets van management, ondersteunende diensten én medewerkers samen en wordt gedurende de pilot tevens opgepakt. Doelstellingen De doelen die we willen bereiken zijn: De bewoner heeft een cruciale rol. De cliënt bepaalt wat zijn wensen en behoeften zijn en evalueert tevens de zorg en behandeling die hij ontvangt. Deze evaluatie is een belangrijke basis voor het kwaliteitsbewustzijn bij zorgmedewerkers, behandelaren en management. Niet de regeltjes, maar de mening van de bewoner is de basis voor de kwaliteit van zorg. We hanteren een persoonsgerichte zorg als methode. Daarbij bespreken we de verwachtingen van de bewoner en diens naasten en hebben daarbij oor en oog voor de persoon. Dit vertalen we in een plan met heldere afspraken over hoe het dagelijks leven geleefd kan worden. Medewerkers en bewoners en diens naasten evalueren geregeld samen deze afspraken en richten zich vooral op het welbevinden. We dragen zorg voor een omgeving met mogelijkheden om van betekenis te kunnen zijn. Bewoners leiden hun dagelijks leven met eigen bezigheden en wij faciliteren hen in de uitoefening daarvan. Bewoners kunnen rollen vervullen die zij willen en zijn bijvoorbeeld gastvrouw, bibliothecaris, of anderszins. Professionele medewerkers dragen bij aan wat bewoners nodig hebben en prettig vinden. Dit betekent een fundamentele omslag in denken en handelen. Medewerkers krijgen zo hun vak terug waarvoor zij hebben gekozen en ontwikkelen hun professionaliteit verder door. Dit geeft plezier in het werk. Hoe gaan we de doelen bereiken? Voorliggend voorstel voor de pilot In verbinding wordt in dialoog en samenwerking met bewoners en familie, zorgprofessionals, behandelaars, eigen cliëntenraad en andere In verbinding 3

5 relevante stakeholders verder uitgewerkt. We gaan daarbij uit van een ontwikkelbenadering en open dialoog met betrokkenen. Om de verhuizing naar Lindendael geleidelijk te laten verlopen bezoeken we iedere nieuwe bewoner thuis. Dit is belangrijk om de afstand tussen de manier waarop iemand thuis leeft en de manier waarop iemand in Lindendael leeft zoveel mogelijk te verkleinen. We kunnen dan ook gemakkelijker afspraken maken om de ondersteuning van de mantelzorger en andere mensen uit het sociale netwerk zoveel mogelijk op dezelfde wijze voort te zetten. Als er thuis al een zorgplan is dan werken we vanuit dit plan verder. We spreken alvast vaste evaluatiemomenten af. Om de bewoner beter te leren kennen, gebruiken we de zogenaamde ik-checklist. Deze checklist bevat vragen over vijf domeinen: mijn persoonlijke stijl, mijn omgeving, voor mij belangrijke activiteiten, mijn gezondheid en zorg die belangrijk is en voor mij belangrijke contacten. Door het gebruik van de ik-checklist komen we erachter wat de bewoner belangrijk vindt in zijn of haar leven. Aan de hand van de ik-checklist stellen bewoner en medewerker een omgangsadvies op dat in het zorgdossier wordt opgeslagen. Door in gesprek te gaan met de bewoner achterhalen we welke keuzes hij of zij wil maken. Met deze gesprekken bedoelen we niet alleen de gestructureerde en geplande besprekingen. We willen dat onze medewerkers in staat zijn deze gesprekken ook op andere momenten aan te gaan en écht te luisteren naar de bewoners. Hierin gaan we de medewerkers trainen en coachen. Wij laten bijvoorbeeld alle medewerkers een luisterworkshop volgen. Daarnaast nemen we de organisatie van het werk onder de loep om ook daadwerkelijk aandacht voor bewoners te kunnen hebben. We gaan werken met een Moreel beraad. Alle betrokkenen, familie, behandelaren, verzorgend en verpleegkundig personeel, gaan net zolang in dialoog totdat ze gezamenlijk de beste oplossing hebben gevonden voor de bewoner. Samen met onze bewoners en diens naasten kijken we hoe we onze huidige zorgplanbespreking anders vorm kunnen geven. Wat we willen is dat we (medewerker zorg, betrokken behandelaren, manager) in gesprek gaan met de bewoner (en zijn naasten), waarbij de bewoner aan kan geven wat het meest passende voor hem of haar is. Deze gesprekken gaan niet meer over klachten, medicijnen en behandelingen, maar over kwaliteit van leven en er toe doen. We gaan de belevingsgerichte bewoners bespreking organiseren volgens het intervisiemodel. Dit is bedoeld voor alle teamleden. Doel hiervan is om ervaringen over de benadering van bewoners en mantelzorgers met elkaar te delen en hierdoor te leren van elkaar. We gaan de samenwerking met de behandelaren en de thuiszorg intensiveren. Medewerkers gaan zich breder ontwikkelen. Een eerste stap is het opstellen van een competentieprofiel met en voor medewerkers dat door de partijen gedragen wordt. Vervolgens wordt hier passende scholing, training en coaching bij aangeboden. Medewerkers volgen een scholing rouwverwerking uit de module belevingsgerichte zorg om inzicht te krijgen in het rouwproces dat hoort bij verlies. We realiseren ons namelijk dat het verlies van lichamelijke en soms ook geestelijke mogelijkheden van bewoners grote gevolgen kunnen hebben voor de beleving van kwaliteit van leven. Medewerkers moeten hier me kunnen omgaan. In verbinding 4

6 Betrokkenheid RvB en stakeholders Dit voorstel is tot stand gekomen na overleg met de Cliëntenraad, Raad van Bestuur en de zorgdirectie. Ook de OR, de Centrale Cliëntenraad en de RvT van Omring zijn op de hoogte van ons voornemen. Zichtbare resultaten tijdens en na de pilot We gaan onderzoeken hoe we de merkbare kwaliteit kunnen meten. Het welbevinden van bewoners verbetert significant. De medewerkers ervaren meer plezier in hun werk. Zichtbare toename van betrokkenheid van familie en naasten. We gaan actief deelnemen in Zorgkaart Nederland. Dit houdt in dat we bij gesprekken met bewoners en naasten actief uitnodigen een recensie op Zorgkaart Nederland achter te laten. Randvoorwaarden voor succes De basiskwaliteit blijft op orde. Ruimte in het omgaan met en oprekken van regels. Ruimte in het toelaten van branchevreemde ZZP s. Ruimte om (aanvaardbare) risico s te durven nemen die het leef plezier van bewoners verhoogt. Werken vanuit dialoog met alle betrokkenen. Samenwerking met externe partners Wij zien de volgende samenwerkingspartners: Samenwerking met opleidingsorganisaties. Samenwerking met het gewone leven in onze omgeving. Partners binnen LG-sector. Centrum voor Consultatie en Expertise. Transferverpleegkundigen. Naschrift Wij hanteren in ons handelen de definitie van positieve gezondheid zoals die door arts en onderzoeker mw. drs. M. (Machteld) Huber is geformuleerd: daarbij is gezondheid het dynamische vermogen van mensen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven (Huber et al, 2011). Daarnaast gaan wij uit van het gedachtengoed van prof. dr. J.P.J. (Joris) Slaets. Hij bepleit - op basis van onderzoek dat gezondheidszorg minder over ziekte moet gaan en meer over de persoon. Behandeling en begeleiding zouden ingezet moeten worden op basis van wat we weten van het individu aan kracht en kwetsbaarheid; op behoeftes en complexiteit en op wel-bevinden. Dat is heel persoonlijk en kan enorm verschillen bij personen met eenzelfde ziektebeelden. Zorg zou zich volgens Slaets meer moeten richten op interventies in de persoonlijke fysieke en sociale omgeving. En vooral ook preventief; met oog voor het vergroten of in stand houden van weerbaarheid. In verbinding 5

7 Goede zorg is daarmee vooral: het beperken van schade in het leefplezier en het behouden van zoveel mogelijk zelfredzaamheid. Erbij blijven horen; betrokken zijn in het dagelijks leven, daarin van betekenis kunnen zijn en er toe doen is wezenlijk voor het ervaren van gezondheid. Goede zorg moet daarom een ontmoeting zijn tussen het individu en de zorgverlener en samen beslissen zij over een zorgplan dat het beste aansluit bij het welbevinden (shared decision making). Afsluitend vermelden wij nog de missie die wij als Omring hanteren: We dragen met zorg bij aan de kwaliteit van samen leven. We werken vanuit onze kernwaarden: eigen regie, samen en positief. Wij beschouwen de mensen als autonoom, maken graag verbindingen (met collega s, bewoners, familie) en gaan uit van de kracht van mensen. In verbinding 6