BEROEPSCOMPETENTIEPROFIEL ONDERNEMER TEGELZETTEN

Transcriptie

1 BEROEPSCOMPETENTIEPROFIEL ONDERNEMER TEGELZETTEN Regie: Bouwradius LOB Datum wijzigen: Versie 1 Datum: Pagina 1 van 25

2 BEROEPSCOMPETENTIEPROFIEL ondernemer/bedrijfsleider 1 tegelzetter Datum: 1 december 2004 Versie: 2 Onder regie van: Bouwradius Ontwikkeld door: Arbeid Opleidingen Consult BV Brondocumenten: Verslagen van interviews met beroepsbeoefenaren en leidinggevenden Eindtermendocument Kaderfunctionaris tegelzetten Handboek Kaderfunctionaris Tegelzetbedrijven Vakkennis Tegelzetten, N.W. Schellingerhout Jaarboek 2003, Bovatin Legitimatie BCP door: - op format vereisten - op de inhoud Bouwradius Onderwijssupport d.d. 14 juni 2004 Bond van aannemers van tegelzetwerken in Nederland (Bovatin) d.d. 2 juli 2004 Mogelijke functiebenamingen Ondernemer Bedrijfsleider Directeur BEROEPSBESCHRIJVING Beroepscontext / werkzaamheden De ondernemer/bedrijfsleider is werkzaam in de tegelzetbranche. Er zijn circa 2700 tegelzetbedrijven in de branche 2, maar daaronder bevinden zich ook veel niet-actieve bedrijven, zoals keuken- en afwerkbedrijven. De tegelzetbranche bestaat voornamelijk uit kleinere bedrijven. Er zijn ongeveer 10 bedrijven met 35 of meer medewerkers. De wat grotere tegelzetbedrijven hebben vaak een showroom. Het aantal gespecialiseerde tegelzetbedrijven is ca. 1600, inclusief Zelfstandigen Zonder Personeel (zzp ers 3 ). Circa 350 bedrijven (inclusief zzp ers) zijn aangesloten bij de brancheorganisatie Bovatin. Zzp ers zijn minder vaak SGAT 4 -erkend, andere Bovatin-leden meestal wel. Slechts een enkel bedrijf is ISO-gecertificeerd en enkele tegelzetters zijn VCA-gecertificeerd. De tegelzetbranche heeft verwantschap met de natuursteenbranche. Veel werk wordt door de natuursteenbranche uitbesteed aan tegelzetbedrijven. De tegelzetwerkaamheden worden uitgevoerd in verschillende 1 Daar waar de mannelijke vorm wordt gebruikt, kan ook de vrouwelijke vorm worden gelezen. 2 Bron: Kamer van Koophandel 3 Bron: Bovatin 4 SGAT = Stichting Gespecialiseerde Aannemers in het verwerken van keramische en natuursteen Tegels Datum: Pagina 2 van 25

3 marktsegmenten, zoals woningbouw en utiliteit. De aard van de werkzaamheden is voornamelijk nieuwbouw, renovatie en in mindere mate restauratie en reparatie. De ondernemer/bedrijfsleider voert de dagelijkse leiding over het bedrijf. Zijn belangrijkste taken zijn: Leidinggeven aan personeel Acquireren en adviseren Ontwikkelen en uitvoeren strategisch beleid Ontwikkelen en uitvoeren personeelsbeleid Ontwikkelen en uitvoeren financieel beleid Uitvoeren kwaliteitszorg, arbo- en milieubeleid Rol en verantwoordelijkheden Complexiteit De werkzaamheden van de ondernemer/bedrijfsleider zijn zeer divers. Hij verricht vaak werkzaamheden op kantoor, maar bezoekt ook de projecten. Het kan bijvoorbeeld zijn dat hij het werk aanneemt, uittrekt, meehelpt in de showroom, calculeert of het personeel inplant. In de kleinere bedrijven verricht de ondernemer/bedrijfsleider ook uitvoerende tegelzetwerkzaamheden. Bij het leidinggeven stimuleert en motiveert de ondernemer/bedrijfsleider het personeel. In een groot bedrijf geeft hij met name leiding aan de uitvoerder, werkvoorbereider / calculator en soms de voorman. In grotere bedrijven delegeert de ondernemer/bedrijfsleider het leidinggeven op de werkplek vaak naar de uitvoerder en / of de voorman. In de kleinere bedrijven geeft hij direct leiding aan de (allround) tegelzetter. De ondernemer/bedrijfsleider vervult een adviserende, leidinggevende, organiserende, coördinerende, controlerende en initiërende rol binnen het bedrijf. De ondernemer/bedrijfsleider is verantwoordelijk voor de algemene bedrijfsvoering. Indien de bedrijfsleider ook ondernemer is, is hij eindverantwoordelijk voor de werkzaamheden van de werknemers en de kwaliteit die zij opleveren en is hij eindverantwoordelijk voor het functioneren en de veiligheid van de werknemers. De ondernemer/bedrijfsleider past zowel standaard- en routinematige procedures als niet-standaardprocedures en werkmethoden toe. Daarnaast wordt van de ondernemer/bedrijfsleider verwacht dat hij nieuwe procedures bedenkt en ontwikkelt. De ondernemer/bedrijfsleider moet op de hoogte zijn van alle ontwikkelingen binnen de onderneming. Hij moet overzicht en controle hebben op de verschillende werksen en projecten en op het functioneren van de medewerkers. Hij moet prioriteiten kunnen stellen, taken kunnen en durven delegeren en hij moet kunnen schakelen tussen de verschillende taken en rollen die hij vervult. Met name in de kleinere bedrijven vervult hij diverse rollen. De ondernemer/bedrijfsleider moet goed kunnen omgaan met conflicterende belangen. Hij moet een goede relatie hebben met zowel het personeel, de leveranciers en de opdrachtgevers. Het kan voorkomen dat de belangen van deze betrokkenen botsen. Van hem wordt verwacht dat hij goede afwegingen maakt en de Datum: Pagina 3 van 25

4 Typerende beroepshouding goede balans vindt om aan de belangen van de verschillende betrokkenen tegemoet te komen. De ondernemer/bedrijfsleider beschikt over een professionele beroepshouding. Hij toont zijn leidinggevend vermogen bij en verantwoordelijkheid in het leiden van zijn onderneming. Hij toont financieel en logistiek inzicht. Hij is kwaliteitsbewust en klantgericht, zodat de klanten tevreden zijn over het bedrijf. Hij is besluitvaardig en stressbestendig bij het nemen van beslissingen. Het is van belang dat hij commercieel en ondernemend is om de continuïteit van het bedrijf te waarborgen. Het is belangrijk dat de ondernemer/bedrijfsleider veel mensenkennis heeft en zich aan afspraken houdt. Hij heeft veel gevoel voor verantwoordelijkheid en is in hoge mate betrokken bij zijn bedrijf. Hij kan zowel fysiek als mentaal goed omgaan met lange werkdagen en kan goed werken onder druk. TRENDS EN INNOVATIES Marktontwikkelingen Er is een afname van de vraag naar tegelzetwerkzaamheden door de economische teruggang. Door de economische teruggang is er een verschuiving van nieuwbouw en utiliteitsbouw naar renovatiewerk. De klant is beter geïnformeerd en kritischer geworden. Kwaliteit wordt steeds belangrijker en er zijn steeds meer toepassingen van het product. Hierdoor worden er ook steeds meer sociale vaardigheden verwacht van de tegelzetter. De bouwtijden worden steeds korter. Hierdoor worden andere materialen gebruikt in de bouw, wat consequenties heeft voor het zetten van tegels. Ook brengen kortere bouwtijden meer werkdruk met zich mee. Bij nieuwbouw hebben de toekomstige bewoners steeds vaker vrije keuze in tegels. Gevolg hiervan is dat er meer omzet gemaakt wordt door tegelzetbedrijven, omdat mensen voor steeds duurdere tegels kiezen, vanwege de toenemende (gebruikers)eisen en de vraag naar steeds luxere badkamers en keukens. De inkoop/calculatie is hierdoor ook meer omvattend geworden, omdat er kleinere hoeveelheden en meer soorten materiaal besteld moeten worden. Wetgeving en overheidsregulering Sinds april 2002 is de Wet Poortwachter van kracht. Zowel werkgever als werknemer hebben de inspanningsverplichting om bij ziekte van de werknemer het terugkeer te bespoedigen. Er zijn meer en strengere regels m.b.t. veiligheid, arbo en milieu en er wordt scherper toezicht gehouden op het naleven van deze regels. Vanaf 1 januari 2003 is de beleidsregel tillen op de bouwplaats van kracht; tot 25 kg mag door 1 persoon handmatig getild worden, tot 50 kg mag door 2 personen handmatig getild worden, alles boven 50 kg moet machinaal getild worden. Er is een nieuw A-blad tegelzetten uitgebracht, waarin afspraken staan tussen werkgevers en werknemers om de lichamelijke belasting te verminderen. Datum: Pagina 4 van 25

5 Technologische ontwikkelingen Bedrijfsorganisatorische ontwikkelingen Sinds het nieuwe Bouwbesluit hoeven huizen niet meer verplicht betegeld opgeleverd te worden. Dit kan als gevolg hebben dat een deel van de vraag wegvalt, omdat sommige bewoners hun huis zwart laten betegelen. In het Bouwbesluit is opgenomen dat er in appartementen geen vloeren gelegd mogen worden die meer dan 5 decibel geluid produceren. Als gevolg hiervan wordt vaker een geluidsisolerende laag toegepast. De SGAT ziet steeds scherper toe op de naleving van de normen waaraan erkende (leer)bedrijven moeten voldoen. Product Er is een steeds breder scala aan soorten, maten en kwaliteiten tegels. Sommige nieuwe tegels brengen nieuwe verwerkingsmethoden en gereedschappen met zich mee. De tegelzetter moet voortdurend op de hoogte blijven van ondergronden en van samenstelling en verwerking van materialen. Er wordt steeds meer glasmozaïek toegepast. Naar aanleiding van de hoeveelheid nieuwe producten die ontwikkeld worden, wordt het belangrijker dat er meer informatieoverdracht plaatsvindt tussen ondernemers(/bedrijfsleiders) (en fabrikanten) over de verwerking van het nieuwe product. In de bouw worden tegenwoordig andere ondergronden gebruikt, zoals giboblokken en gipskarton. De tegelzetter moet weten hoe en met welke middelen deze voorbewerkt moeten worden. Proces Er wordt steeds vaker vloerverwarming toegepast. De tegelzetter moet op de hoogte zijn van de verwerking en risico s en voorzichtig te werk gaan. Er worden hulpmiddelen ontwikkeld om de fysieke belasting terug te dringen. Er wordt steeds meer gelijmd en minder in specie gezet. Het lijmen van tegels gaat sneller en is per m 2 fysiek minder zwaar. Echter, doordat de verwerking sneller gaat, moet de tegelzetter bij lijmen meer materiaal verwerken dan bij zetten, wat weer meer fysieke belasting tot gevolg heeft. Door het uitgebreidere assortiment aan tegels en de variatie in verwerkingsmethoden die dit met zich meebrengt, is het werk van de tegelzetter minder routinematig geworden. Er wordt meer vakmanschap van hem verwacht en hij moet steeds creatiever zijn in het oplossen van problemen en in het meedenken met de klant. Er is een aantal jaar geleden een groei geweest van zzp-ers in de branche als gevolg van een wijziging in de vestigingswet (1998), maar nu neemt het aantal weer af door de stagnerende economie. Steeds meer tegelzetbedrijven hebben een eigen showroom. Daardoor is er meer vraag naar showroommedewerkers en kopersbegeleiders, die ook op de hoogte moeten zijn van de kwaliteit en de verwerking van het materiaal. Datum: Pagina 5 van 25

6 Internationale ontwikkelingen Loopbaanmogelijkheden Grotere tegelzetbedrijven worden steeds vaker groothandel zonder het ambachtelijke tegelwerk aan te bieden. In 2003 zijn in de EUF Europese richtlijnen opgesteld. Nederland en België hebben deze gezamenlijk vertaald in (Nederlandstalige) Europese richtlijnen. Nederland importeert steeds vaker tegels uit het buitenland, omdat de grondstoffen in verre landen zoals China aanwezig zijn en die landen de producten goedkoper en kwalitatief gelijkwaardig kunnen produceren. Datum: Pagina 6 van 25

7 KERNTAKEN VAN HET BEROEP 1. Geeft leiding aan personeel 2. Acquireert en adviseert 3. Ontwikkelt en voert strategisch beleid uit 4. Ontwikkelt en voert personeelsbeleid uit 5. Ontwikkelt en voert financieel beleid uit 6. Voert kwaliteitszorg, arbo- en milieubeleid uit KERNTAAK 1: Proces Rol/verantwoordelijkheden Geeft leiding aan personeel De ondernemer/bedrijfsleider voert de dagelijkse leiding over het bedrijf. Hij verdeelt het werk (eventueel in overleg met de werkvoorbereider en / of uitvoerder) en delegeert werkzaamheden. Hij stimuleert en motiveert het personeel. Hij zorgt voor een goede werksfeer, bijvoorbeeld door het onderhouden van informeel contact met de medewerkers. Ook fungeert hij als aanspreekpunt voor collega s / werknemers bij knelpunten of stagnaties. Op basis van deze informatie neemt hij bij (dreigende) problemen passende maatregelen. Hij staat open voor goede ideeën van collega s / werknemers en kijkt hoe hij deze ideeën kan vertalen in bijv. nieuwe of aangepaste werkmethoden. De ondernemer/bedrijfsleider geeft leiding aan de werkvoorbereider/calculator, de uitvoerder en de voorman. De directe leiding over de tegelzetters delegeert hij vaak, bijvoorbeeld naar de uitvoerder en / of de voorman. Wanneer de situatie dit vereist, geeft de ondernemer/bedrijfsleider zèlf leiding aan medewerkers op de werkplek. De ondernemer/bedrijfsleider geeft werkinstructies aan het personeel en houdt controle op de voortgang en de kwaliteit van de werkzaamheden. Tevens ziet hij toe op naleving van de bedrijfs-, arbo- en milieuregels. Afhankelijk van de bedrijfsgrootte heeft de ondernemer/bedrijfsleider voor de dagelijkse gang van zaken contact met de uitvoerder, werkvoorbereider / calculator, de voorman en de medewerkers van de administratie. Afhankelijk van de arbeidsdeling binnen het bedrijf kan de ondernemer/bedrijfsleider deze kerntaak delegeren naar andere medewerkers, zoals de uitvoerder of de voorman. De ondernemer/bedrijfsleider is eindverantwoordelijk voor de inzet en aansturing van personeel, de voortgang en kwaliteit van de werkzaamheden. Hierbij is hij ervoor eindverantwoordelijk dat werkzaamheden veilig en volgens geldende richtlijnen worden uitgevoerd. Hij is de vraagbaak voor het personeel, de klant en de leveranciers. Datum: Pagina 7 van 25

8 KERNTAAK 1: Geeft leiding aan personeel Complexiteit Voor een goede aansturing van de medewerkers binnen het bedrijf is het van belang dat de ondernemer/bedrijfsleider weet wie binnen het bedrijf waar mee bezig is en wie waarvoor verantwoordelijk is. Hij moet zorgen voor een goede afstemming van de verschillende werkzaamheden en disciplines, zodat het werk efficiënt kan verlopen. Hiervoor is het noodzakelijk dat hij taken delegeert en medewerkers vertrouwen en verantwoordelijkheid durft te geven. Toch blijft hij eindverantwoordelijk en moet dus met een helikopterview de uitvoering van werkzaamheden bewaken en controleren. Van de ondernemer/bedrijfsleider wordt verwacht dat hij een goede balanskan vinden tussen uitvoerende taken en leidinggevende taken. Hij spreekt zijn personeel op correcte wijze aan op hun werkzaamheden en hun gedrag. Hij geeft aan wat er minder goed gaat, maar geeft ook complimentjes. Hij vermijdt hierbij conflicten en waarborgt een collegiale en prettige werksfeer Betrokkenen Collega s/werknemers: zoals uitvoerder, tegelzetter, administratief personeel Opdrachtgever, bewoner Leverancier(s) (Eventueel mededirecteur) (Hulp)middelen Werkplanning Gespreksverslagen van het werkoverleg Kwaliteit van en Er wordt volgens de bedrijfsinstructies en de planning gewerkt. De voortgang en de kwaliteit van de werkzaamheden worden bewaakt. Het personeel wordt aangestuurd en kan de werkzaamheden in een goede, veilige arbeidsomgeving uitvoeren. Keuzes en dilemma s Inschatten: wanneer en op welke wijze ingrijpen/corrigeren. Streng, hiërarchisch leidinggeven versus coachend, stimulerend leidinggeven. Corrigerend optreden versus collegiaal opstellen. Datum: Pagina 8 van 25

9 KERNTAAK 2: Proces Rol/verantwoordelijkheden Acquireert en adviseert De ondernemer/bedrijfsleider acquireert en adviseert. Hij onderhoudt contacten met zijn netwerk en kan op die manier opdrachten genereren. Hij legt contact met nieuwe potentiële opdrachtgevers, ten behoeve van het binnenhalen van opdrachten. Hij dient aanvragen in bij de opdrachtgevers. Hij inventariseert de wensen van de klant en geeft een deskundig advies omtrent materialen en verwerkingsmethoden. De ondernemer/bedrijfsleider maakt een offerte aan de hand van de hoeveelheid werk en de materialen die gebruikt gaan worden of delegeert dit (in grotere bedrijven) naar de werkvoorbereider / calculator of de uitvoerder. Bij openbare aanbestedingen maakt de ondernemer/bedrijfsleider een gespecificeerd voorstel. Hij spreekt de offerte door met de klant. Hij maakt duidelijke afspraken over het te leveren product, de prijs en de datum van levering. De ondernemer/bedrijfsleider verwerft ook opdrachten van particulieren. De verstrekking van opdrachten door particulieren gebeurt meestal in de showroom, indien het bedrijf over een showroom beschikt. De ondernemer/bedrijfsleider stelt voor de klant een vrijblijvende offerte op aan de hand van de materialen die de klant heeft gekozen en de hoeveelheid werk (manuren). Als een opdracht feitelijk wordt verstrekt, draagt de ondernemer/bedrijfsleider (in kleinere bedrijven) zorg voor de inkoop van het benodigde materiaal en materieel en de werkvoorbereiding. De werkmethode en het werktempo is bij nieuwbouw al bepaald door de opdrachtgever. Bij particuliere werken kan de ondernemer/bedrijfsleider in overleg met de opdrachtgever zelf een planning en indeling maken. Mocht er bij de inplanning van een project knelpunten ontstaan met betrekking tot de inzet van personeel, schakelt de ondernemer/bedrijfsleider onderaannemers / zzp-ers in. Met betrekking tot het opstellen van offertes maakt de ondernemer/bedrijfsleider vaak calculaties aan de hand van bestek, tekening of het inmeten op locatie. Op basis van de berekende kostprijs en overwegingen met betrekking tot winst, marktprijs en concurrentiepositie maakt hij een kostendekkende (en winstgevende) offerte. Afhankelijk van de arbeidsdeling binnen het bedrijf kan de ondernemer/bedrijfsleider (delen van) deze kerntaak delegeren naar andere medewerkers, zoals de werkvoorbereider / calculator. De ondernemer/bedrijfsleider is verantwoordelijk voor de continuïteit van het bedrijf en dient ervoor te zorgen dat het bedrijf voldoende opdrachten krijgt. Hij moet goed contacten met klanten kunnen leggen en onderhouden. Hij weet een goede relatie met klanten op te bouwen, een vaste klantenkring te creëren en opdrachten uit deze vaste klantenkring te genereren. De ondernemer/bedrijfsleider is er verantwoordelijk voor dat hij de wensen van de klant vertaalt naar een goede offerte of goed voorstel. Hij is verantwoordelijk voor een begroting die (tenminste) kostendekkend is. Datum: Pagina 9 van 25

10 KERNTAAK 2: Acquireert en adviseert Complexiteit Van de ondernemer/bedrijfsleider wordt verwacht dat hij een scherpe offerte kan maken en voor die prijs kwalitatief goed werk kan leveren. Hij moet een goede afweging maken tussen de wens van de klant en het belang van de onderneming. Hij moet er rekening mee houden dat tegelwerk van lagere kwaliteit de naam van het bedrijf kan schaden, hoewel hij het tegelwerk dan wel voor een lagere prijs kan leveren. Hij moet om kunnen gaan met verschillende typen opdrachtgevers, vertrouwen uitstralen en in kunnen spelen op de specifieke wensen van de klant. Hij stelt zich betrouwbaar op en wint het vertrouwen van de klant. Hiervoor moet hij veel vakkennis hebben: kennis van materiaal en verwerkingsmethoden. Hij moet de klant een goed advies kunnen verstrekken over de mogelijke gevolgen van de keuze voor een bepaald materiaal of een bepaalde verwerkingsmethode. Betrokkenen Collega s/werknemers: zoals uitvoerder, tegelzetter, administratief personeel Opdrachtgever, bewoner Leverancier(s) (Eventueel mededirecteur) (Hulp)middelen Werktekening of bestek Calculatiecomputerprogramma Standaard offerteformulier Prijslijsten Kwaliteit van en De ondernemer/bedrijfsleider heeft een voldoende grote vaste klantenkring waaruit hij voldoende opdrachten kan genereren om de continuïteit te waarborgen. De klant is goed geadviseerd en geïnformeerd en heeft vertrouwen in het bedrijf. De offertes zijn duidelijk, concurrerend en winstgevend. Keuzes en dilemma s Tegen elkaar afwegen van verschillende verwerkingsmethoden Afwegen: prijs-kwaliteitverhouding Wensen van de klant versus mogelijkheden met betrekking tot uit te voeren werk Onderhandelen met de klant of vasthouden aan de offerte Datum: Pagina 10 van 25

11 KERNTAAK 3: Proces Ontwikkelt en voert strategisch beleid uit De ondernemer/bedrijfsleider ontwikkelt een visie op de toekomst van het bedrijf en stelt een ondernemingsplan op, wat hij vertaalt in concreet beleid. Hij bepaalt de korte en lange termijndoelstellingen van de onderneming. De ondernemer/bedrijfsleider volgt marktontwikkelingen en luistert goed naar behoeften van de klant. Hij kan behoeften opsporen en hier met het strategisch beleid op inspelen. Hij bezoekt beurzen en gebruikt informatie van de brancheorganisatie, vakbladen en concurrenten. Hij bepaalt product-marktcombinaties, tot hoever de onderneming kan uitgroeien en welke (nieuwe) producten in het assortiment worden opgenomen. Hij bepaalt het investeringsbeleid, tot hoever de onderneming kan uitgroeien. Hij stelt het inkoopbeleid vast en bepaalt welke (nieuwe) producten in het assortiment worden opgenomen. Rol/verantwoordelijkheden Indien de bedrijfsleider ook ondernemer is, is hij eindverantwoordelijk voor het vaststellen en uitvoeren van het strategisch beleid en draagt hierbij financiële en commerciële verantwoordelijkheid. Hij draagt verantwoordelijkheid voor het inkoop- en investeringsbeleid. Complexiteit Van de ondernemer/bedrijfsleider wordt verwacht dat hij een visie heeft op de toekomst van het bedrijf. Op basis van deze visie formuleert hij doelstellingen voor de korte en lange termijn. Hiervoor moet hij beslissingen kunnen en durven nemen, bijvoorbeeld wel of niet uitbereiden, wel of niet investeren in nieuwe producten. Hiervoor is kennis over (relevante ontwikkelingen in) de branche onmisbaar. Hij moet alert zijn en op nieuwe ontwikkelingen kunnen anticiperen. Betrokkenen Concurrenten Brancheorganisatie Leverancier(s) (Eventueel mededirecteur) (Hulp)middelen Ondernemingsplan (marketingplan) Media Kwaliteit van en De visie van het bedrijf is vertaald in korte en lange termijn en zijn vastgelegd in een ondernemingsplan. Nieuwe producten en markten zijn opgespoord. Het inkoop- en investeringsbeleid zijn vastgesteld. Keuzes en dilemma s Wel of niet een nieuwe weg inslaan met het bedrijf. Zelf investeren in productontwikkeling of partners zoeken bij productontwikkeling. Samenwerkingsverbanden aangaan of autonoom blijven opereren. Datum: Pagina 11 van 25

12 KERNTAAK 4: Proces Rol/verantwoordelijkheden Complexiteit Ontwikkelt en voert personeelsbeleid uit De ondernemer/bedrijfsleider ontwikkelt het personeelsbeleid en zorgt ervoor dat dit beleid wordt uitgevoerd binnen de onderneming. Hij maakt beleid ten aanzien van de in-, door- en uitstroom van het personeel. Hij voert sollicitatiegesprekken en neemt geschikte kandidaten aan, zodat het bedrijf voldoende vakbekwaam personeel in dienst heeft. De directe begeleiding van het personeel kan hij delegeren naar de voorman of een ervaren medeweker op de werkplek. De ondernemer/bedrijfsleider is op de hoogte van geldende wet- en regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden. Hij schept voorwaarden voor een veilige en gezonde uitvoering van de werkzaamheden. De ondernemer/bedrijfsleider zorgt voor gemotiveerde medewerkers die efficiënt kunnen werken in een prettige werkomgeving. Hij voert regelmatig (in)formele functioneringsgesprekken met de medewerkers op basis van de voortgang van de werkzaamheden. Hij spreekt de medewerkers aan wanneer de doelstellingen niet behaald worden, bijvoorbeeld door problemen op de werkplek. De ondernemer/bedrijfsleider bepaalt het ziekteverzuimbeleid en voert ziekteverzuimgesprekken. Hij stimuleert de ontwikkeling van het personeel en stelt bijvoorbeeld opleidingsplannen op. Indien nodig organiseert de ondernemer/bedrijfsleider bijeenkomsten over personele zaken en informeert hij het personeel over relevante zaken. Afhankelijk van de arbeidsdeling binnen het bedrijf kan de ondernemer/bedrijfsleider de uitvoering van deze kerntaak delegeren naar andere medewerkers, zoals de bedrijfsleider. Indien de bedrijfsleider ook ondernemer is, is hij eindverantwoordelijk voor het gevoerde personeelsbeleid. Hij is aanspreekpunt voor het functioneren van het personeel en draagt hierbij verantwoordelijkheid voor medewerkertevredenheid (over het arbeids, de werksfeer, evenwichtige verdeling van de taken) en betrokkenheid van het personeel. Hij is verantwoordelijk voor de administratie ( en beheer) van personeelsgegevens, het ziekteverzuimbeleid en de aanwezigheid van vakbekwame medewerkers binnen het bedrijf. De ondernemer/bedrijfsleider beweegt zich in het spanningsveld tussen klanttevredenheid en medewerkertevredenheid en tussen medewerkertevredenheid en het gevoerde personeelsbeleid. De ondernemer/bedrijfsleider moet in het personeelsbeleid rekening houden met de belangen van het bedrijf en de medewerkers. Hij moet goede werkrelaties aangaan met het personeel en de verschillende belangen onderkennen. Hij moet inspelen op ontevredenheid van medewerkers en tactische oplossingen bedenken. Hij spreekt de werknemers op de juist wijze aan en zorgt ervoor dat ze betrokken en gemotiveerd blijven, zodat de positieve werksfeer wordt gehandhaafd. Ook bij personeelstekorten en onderbezetting dient hij zorg te dragen voor betrokkenheid en motivatie van het personeel en moet hij ervoor zorgen dat de kwaliteit van de werkzaamheden niet in het geding komt. Datum: Pagina 12 van 25

13 KERNTAAK 4: Ontwikkelt en voert personeelsbeleid uit Betrokkenen Collega s / werknemers: zoals uitvoerder, tegelzetter, administratief personeel Arbo-dienst (Eventueel mededirecteur) (Hulp)middelen CAO Personeelsbestand Personeelsdossiers Kwaliteit van en Er is een werkomgeving gecreëerd waarin de medewerkers zich prettig voelen, tevreden zijn en hun werkzaamheden optimaal uit kunnen voeren. Het personeelsbeleid is erop gericht het personeel te behouden en hun capaciteiten optimaal te benutten. Keuzes en dilemma s Afname in motivatie van het personeel bij langdurige onderbezetting. Afweging: welke methode om ziekteverzuim terug te dringen inzetten. Afweging: nieuwe mensen aannemen of niet. Afweging: bij (langdurige) onderbezetting wel of niet iemand aannemen met onvoldoende kwaliteit. Belang individuele werknemers versus belang van het bedrijf. Balans in het gelijk of verschillend benaderen van werknemers. KERNTAAK 5: Proces Ontwikkelt en voert financieel beleid uit De ondernemer/bedrijfsleider bewaakt de financiële voortgang van alle projecten. Hij bepaalt een goede prijs voor de diensten van de onderneming. Aan de hand van de eerdere calculaties optimaliseert hij de berekeningen voor eventuele volgende opdrachten. De ondernemer/bedrijfsleider beschikt over commerciële vaardigheden en berekent alle relevante kosten (zoals afschrijvingen, reiskosten, ziekte van de medewerkers en inzet van het personeel) door in (kost)prijsberekeningen. Hij draagt zorg voor de factureringen. Hij stelt globale financiële overzichten op en levert de gegevens aan de accountant of boekhouder aan. Hij ziet toe op een correcte uitvoering van het betalingsverkeer (zoals uitbetalen van salarissen). De ondernemer/bedrijfsleider neemt maatregelen om kostenbesparend te werk te gaan. Zo maakt hij prijsafspraken met leveranciers. De ondernemer/bedrijfsleider voert het financiële beleid van de onderneming uit. Hij bepaalt het budget dat hij vrij wil maken voor bijvoorbeeld het uitvoeren van het strategisch beleid (bijv. investeringen in productontwikkeling), het uitvoeren van het personeelsbeleid (bijv. investeringen in opleiding en ontwikkeling van het personeel) en het uitvoeren kwaliteitszorg-, arbo- en milieubeleid uit (bijv. inkoop van persoonlijke beschermingsmiddelen). Afhankelijk van de arbeidsdeling binnen het bedrijf kan de ondernemer/bedrijfsleider deze kerntaak delegeren naar andere medewerkers, zoals de bedrijfsleider. Datum: Pagina 13 van 25

14 KERNTAAK 5: Rol/verantwoordelijkheden Ontwikkelt en voert financieel beleid uit Indien de bedrijfsleider ook ondernemer is, is hij eindverantwoordelijk voor de financiële voortgang van de projecten. Hij ziet toe op de financiële transacties (zoals salarissen en factureringen). De ondernemer/bedrijfsleider moet het financiële overzicht hebben op de lopende en de geplande projecten. Hij is verantwoordelijk voor de uitvoering van het financieel beleid. Complexiteit Van de ondernemer/bedrijfsleider wordt verwacht dat hij een totaal overzicht heeft op de financiën. Dit vergt het nodige van zijn abstract denkvermogen. Hij moet alle aspecten van de financiën met elkaar in verband kunnen brengen. Van de ondernemer/bedrijfsleider wordt verwacht dat hij de financiële situatie van het bedrijf kan evalueren, eventueel verbetervoorstellen kan doen. Van de ondernemer/bedrijfsleider wordt verwacht dat hij prioriteiten stelt, omdat het budget het niet altijd toestaat alle doelstellingen tegelijkertijd te realiseren. Het gevolg is dat hij keuzes moet maken en hierbij besluitvaardig op moet treden. Betrokkenen Collega s/werknemers: zoals uitvoerder, tegelzetter, administratief personeel Boekhouder of accountant Leverancier(s) (Eventueel mededirecteur) (Hulp)middelen Prijslijst Financiële overzichten Overzicht van alle offertes Kwaliteit van en De ondernemingsdoelen ten aanzien van omzet zijn gerealiseerd. De financiële voortgang wordt bewaakt. Het betalingsverkeer is op tijd geregeld. De prioriteiten in het budget zijn bepaald. Keuzes en dilemma s Prioriteiten stellen in medewerkertevredenheid versus financieel rendement: hogere werkdruk en lagere medewerkertevredenheid versus lagere werkdruk en hogere medewerkertevredenheid. Belangen van het bedrijf versus belangen van de werknemers. Afwegen: prioriteiten stellen in het budget. Datum: Pagina 14 van 25

15 KERNTAAK 6: Proces Voert kwaliteitszorg, arbo- en milieubeleid uit De ondernemer/bedrijfsleider voert het beleid met betrekking tot kwaliteit, arbo en milieu uit. Hij is op de hoogte van de gelden arboen milieuregels en ziet erop toe dat deze regels worden nageleefd. Hij treft voorzieningen om de werkzaamheden volgens de arboregels uit te voeren. Hij houdt toezicht op (de controle van) de kwaliteit van de werkzaamheden. Hij neemt maatregelen voor een kwalitatief goede uitvoering van de werkzaamheden, bijvoorbeeld werken met kwalitatief goede materialen en middelen. De ondernemer/bedrijfsleider handelt klachten op klantvriendelijke wijze af en houdt hierbij zowel rekening met de belangen van de klant als met de belangen van het eigen bedrijf. De ondernemer/bedrijfsleider creëert kwaliteits- en veiligheidsbewustzijn bij de medewerkers. Hij stelt hen op de hoogte van nieuwe richtlijnen en regels op het gebied van veiligheid, arbo en milieu. Hij wijst de medewerkers van het eigen bedrijf en andere aanwezigen op de bouwplaats op onveilige werksituaties. Hij zorgt ervoor dat de medewerkers fysiek niet te zwaar belast worden en treft hier maatregelen voor, bijvoorbeeld door voldoende hulpmiddelen te vertrekken. Hij maakt afspraken met de opdrachtgever over de afvoer van het restmateriaal. Afhankelijk van de arbeidsdeling binnen het bedrijf kan de ondernemer/bedrijfsleider deze taak delegeren naar andere medewerkers, zoals de uitvoerder. Rol/verantwoordelijkheden Indien de bedrijfsleider ook ondernemer is, is hij eindverantwoordelijk voor de naleving van kwaliteits-, arbo- en milieuregels door het personeel. Hij is eindverantwoordelijk voor een veilige uitvoering van de werkzaamheden en de geleverde kwaliteit. Complexiteit De ondernemer/bedrijfsleider zorgt ervoor dat de medewerkers het belang inzien van het uitvoeren van hun werkzaamheden volgens de kwaliteits-, arbo- en milieuregels. Hij controleert of de medewerkers hun werkzaamheden volgens de regels en richtlijnen uitvoeren of ziet toe op de controle van een veilige uitvoering van de werkzaamheden en treedt indien nodig corrigerend op. Hierbij is het van belang dat hij goed op de hoogte is van de geldende regels en moet hij met behoorlijk wat overtuigingskracht het personeel het belang in laten zien van veilig werken. Hij controleert de voortgang en de kwaliteit van de projecten en schat in wanneer hij in moet grijpen. Van de ondernemer/bedrijfsleider wordt verwacht dat hij klachten en problemen op klantvriendelijke wijze afhandelt. Hij bedenkt oplossingen en doet verbetervoorstellen om klachten en problemen in de toekomst te voorkomen. Betrokkenen Collega s/werknemers: zoals uitvoerder, tegelzetter, administratief personeel Opdrachtgever, bewoner (Eventueel mededirecteur) Medewerkers van andere disciplines (Hulp)middelen Arbo-regels, bijvoorbeeld A-bladen Milieurichtlijnen Richtlijnen tegelzetten Datum: Pagina 15 van 25

16 KERNTAAK 6: Kwaliteit van en Voert kwaliteitszorg, arbo- en milieubeleid uit De kwaliteits-, arbo en milieuregels worden nageleefd door de medewerkers van het bedrijf. De werkzaamheden worden veilig uitgevoerd en de fysieke belasting van het personeel wordt zoveel mogelijk beperkt. Eventuele klachten worden correct en op klantvriendelijke wijze afgehandeld. De klant is tevreden. Keuzes en dilemma s Tijd versus kwaliteit Belangen van de klant versus belangen van de onderneming. Kernopgave 1 Prijs / winst versus klant binnenhalen / behouden De ondernemer/bedrijfsleider staat voor de opgave voldoende opdrachten voor het bedrijf te genereren, zodat de continuïteit gewaarborgd wordt. Vooral in tijden van economische teruggang moet hij de afweging maken een werk aan te nemen tegen (of onder) de kostprijs om de medewerkers aan het werk te kunnen houden. Bij economische vooruitgang moet hij afwegen of hij een hoger prijskaartje aan het werk hangt met een groter risico op het mislopen van de opdracht. Bij het hanteren van een lagere prijs wordt het moeilijker voor de ondernemer/bedrijfsleider zijn strategisch beleid uit te voeren, omdat het budget dan lager is. Hij bekijkt telkens de haalbaarheid van het strategisch beleid. De ondernemer/bedrijfsleider moet continu nagaan of het bedrijf voldoende opdrachten heeft en de continuïteit gewaarborgd is. Kernopgave 2 Zich richten op de details versus het zien van de grote lijnen De ondernemer/bedrijfsleider staat voor de opgave prioriteiten te stellen in waar zijn aandacht en expertise het meest gewenst is. Hij houdt zich bezig met verschillende typen werkzaamheden op diverse niveaus. Hij moet aan de ene kant een totaaloverzicht hebben op de activiteiten en gebeurtenissen in de onderneming en anderzijds moet hij daar werkzaamheden verrichten waar dat het meest urgent is. De ondernemer/bedrijfsleider moet ervoor waken dat hij niet te veel richt op de details en zo de grote lijnen uit het oog verliest. Datum: Pagina 16 van 25

17 competentiematrix competenties kerntaken kernopgaven Leidinggeven aan personeel x x 2. Acquireren en adviseren van de klant x x x 3. Opnemen van de werkzaamheden x x x 4. Begroten van het werk, calculeren x x x 5. Offertes schrijven x x x 6. Inkoop x 7. Organiseren van materiaal en materieel x 8. Ontwikkelen en uitvoeren van het strategisch beleid x x x 9. Ontwikkelen en uitvoeren van personeelszorg x x 10. Werven en aannemen van personeel x x 11. Personeelsgesprekken en overleg voeren x x 12. Ontwikkelen en uitvoeren van financieel beleid x x 13. Ontwikkelen en uitvoeren van kwaliteitszorgbeleid x x 14. Klachten en schadeclaims afhandelen x x x 15. Ontwikkelen en uitvoeren van arbo-, veiligheids- en milieubeleid x x Kerntaken 1. Geeft leiding aan personeel 2. Acquireert en adviseert 3. Ontwikkelt en voert strategisch beleid uit 4. Ontwikkelt en voert personeelsbeleid uit 5. Ontwikkelt en voert financieel beleid uit 6. Voert kwaliteitszorg, arbo- en milieubeleid uit kernopgaven 1. Prijs/winst versus klant binnenhalen/behouden 2. Zich richten op de details versus het zien van de grote lijnen Datum: Pagina 17 van 25

18 s en succescriteria van de ondernemer/bedrijfsleider 1 Leidinggeven aan personeel (SC, BOS, VM) De ondernemer/bedrijfsleider is in staat om op adequate wijze leiding te geven aan alle medewerkers van het bedrijf zodat de werkzaamheden goed en efficiënt worden uitgevoerd en er prettig wordt samengewerkt. Geeft kaders en duidelijke instructies over de uit te voeren werkzaamheden en het gewenste Verstrekt heldere informatie aan het personeel over het ondernemingsdoel en de bedrijfsrichtlijnen Stelt prioriteiten, delegeert leidinggevende, administratieve en uitvoerende taken naar collega s/medewerkers Schept voorwaarden voor een goede uitvoering van de werkzaamheden, zorgt bijvoorbeeld dat ze met goed gereedschap kunnen werken Corrigeert, informeert en adviseert op duidelijke wijze, past zich daarbij aan aan de persoon/personen die hij voor zich heeft Is aanspreekpunt voor collega s / medewerkers bij stagnaties / knelpunten Treedt bij veranderingen, klachten, evaluaties, stagnaties en problemen op als aanspreekpunt voor de opdrachtgever Signaleert problemen en neemt passende maatregelen Initieert werkbesprekingen, informeert regelmatig naar de voortgang en kwaliteit van de werkzaamheden Motiveert en coacht het personeel, geeft het personeel ruimte voor initiatieven Demonstreert stressbestendigheid en zelfbeheersing, blijft rustig onder druk en straalt rust en zelfverzekerdheid uit De medewerkers van het bedrijf worden optimaal aangestuurd. Het personeel weet wat er van ze verwacht wordt en er wordt prettig samengewerkt. 2 Acquireren en adviseren van de klant (SC, BOS, VM) De ondernemer/bedrijfsleider is in staat om op adequate wijze advies te verstrekken aan opdrachtgevers om opdrachten binnen te halen en de continuïteit van het bedrijf te waarborgen. Ziet kansen op de markt, stelt zich op de hoogte van nieuwe projecten in de regio, dient tijdig aanvragen in bij (vaste) opdrachtgevers Houdt zijn netwerk met (grote) opdrachtgevers op peil, bezoekt gelegenheden en bijeenkomsten waar hij potentiële opdrachtgevers kan ontmoeten, zoals recepties en openingen Investeert in relaties, bindt de klant aan zich, straalt zelfvertrouwen uit door zijn vakinhoudelijke kennis Promoot het bedrijf via websites, sponsoring en advertenties Bezoekt potentiële klanten, verstrekt relevante informatie over de bedrijfsactiviteiten Luistert naar de wens van de klant en vraagt bij onduidelijkheden door Datum: Pagina 18 van 25

19 s en succescriteria van de ondernemer/bedrijfsleider Geeft advies met betrekking tot materiaal en verwerkingsmethode Voorziet de klant van een deskundig advies, vermijdt vaktaal in gesprekken met leken Maakt duidelijke afspraken met de klant, vertaalt de wensen van de klant naar een mogelijke opdracht Het bedrijf heeft voldoende opdrachten, de continuïteit is gewaarborgd. De klant is voorzien van een gedegen advies en heeft een passend aanbod ontvangen. De klant heeft vertrouwen in het bedrijf. 3 Opnemen van de werkzaamheden (VM, SC) De ondernemer/bedrijfsleider is in staat om op adequate wijze de werkzaamheden op locatie of aan de hand van een tekening / bestek op te nemen, zodat er een begroting van het uit te voeren werk gemaakt kan worden. Leest en interpreteert de opdracht en eventueel het bestek en de tekeningen en bepaalt de meest geschikte verwerkingsmethode Houdt rekening met de wensen en voorwaarden van de klant en met economische, esthetische en veiligheidsaspecten Informeert naar de opbouw van de vloer Neemt nauwkeurig de maten op van de te betegelen oppervlakten, noteert de gegevens Trekt het werk uit, bepaalt de materialen, middelen en oppervlakten houdt bij het bepalen van de uitvoeringsmethoden rekening met de richtlijnen stelt prioriteiten, delegeert indien nodig werkzaamheden naar collega s / medewerkers Beschrijft de te nemen stappen om tot een uitvoering van de tegelwerkzaamheden te komen, bijvoorbeeld bewerken van de ondergrond Neemt bij onduidelijkheden of problemen contact op met de opdrachtgever De werkzaamheden zijn opgenomen, de begroting / offerte kan worden gemaakt. 4 Begroten van het werk, calculeren (VM, SC) De ondernemer/bedrijfsleider is in staat om op adequate wijze de inzet van arbeid materiaal en materieel vast te stellen, zodat er een begroting gemaakt wordt die de werkelijke kosten van het project weergeeft. Toont commercieel inzicht door bij de begrotingen de kosten en baten met betrekking tot het project af te wegen en de belangen van het bedrijf en de klant af te wegen Stelt uitvoeringsalternatieven voor om aan de budget- en kwaliteitseisen te voldoen Berekent nauwkeurig de benodigde manuren, de hoeveelheid materiaal en materieel, calculeert aan de hand van het offerte-verzoek, de werkopname, het materiaal en de prijzen die het bedrijf hanteert, met behulp van bijvoorbeeld een calculatieprogramma Maakt een goede, afgewogen en scherpe kostprijs en onderbouwt deze met Datum: Pagina 19 van 25

20 s en succescriteria van de ondernemer/bedrijfsleider een opbouw / specificatie van de begroting, houdt rekening met de moeilijkheidsgraad van het werk Neemt bij onduidelijkheden contact op met de opdrachtgever en / of neemt een stelpost in de begroting op wanneer het meerwerk eventueel moeilijk ingeschat kan worden Er is een reële begroting opgesteld die de werkelijke kosten van het project zo goed mogelijk weergeeft. 5 Offertes schrijven (VM, SC) De ondernemer/bedrijfsleider is in staat om op adequate wijze een offerte te schrijven, met het doel opdrachten binnen te halen. Maakt bij het opstellen van de offerte gebruik van standaard offerteformulieren, voorzien van algemene voorwaarden Houdt rekening met de wensen en voorwaarden van de klant en laat zien dat hij goed geluisterd heeft Stelt een voor de klant overzichtelijke offerte op, beschrijft de werkzaamheden / verwerkingsmethode, materialen, middelen, manuren, de prijs en de start- en opleverdatum, specificeert de offerte voldoende en vermeldt de bijzondere omstandigheden Toont commercieel inzicht door scherp en reëel te offreren schrijft een foutloze, duidelijke en nette offerte Onderhandelt met de opdrachtgever over de prijs en is zich er steeds van bewust dat het werk binnen de prijs uitvoerbaar moet blijven Wijst bij de acceptatie van de offerte nog eens op de leveringsvoorwaarden en bespreekt de laatste details door Signaleert klanten die meermaals offertes opvragen zonder opdrachtverschaffing, doet zonodig navraag bij deze klanten om het onnodig schrijven van offertes te voorkomen De offerte is volledig en afgestemd op de wensen/voorwaarden van de klant. De prijs is scherp en concurrerend. 6 Inkoop van materiaal en materieel (VM, SC) De ondernemer/bedrijfsleider is in staat om op adequate wijze materiaal en materieel in te kopen, zodat de tegelwerkzaamheden volgens planning uitgevoerd kunnen worden. Denkt vooruit, bestelt tijdig de materialen en middelen die nodig zijn voor het uitvoeren van de werkzaamheden, houdt rekening met levertijden van de leverancier(s) Neemt bij tekorten en / of verkeerde leveringen contact op met de leverancier(s) Zoekt goede en betrouwbare leveranciers op het gebied van kwaliteit en levertijd, vergaart informatie over de materialen, middelen en prijzen, maakt gunstige leverafspraken met de leverancier(s) Maakt afspraken met leveranciers, laat zich regelmatig informeren over de prijs, kwaliteit, eigenschappen, toepassing en nieuwe gereedschappen Volgt de ontwikkelingen op de markt zoals het productaanbod, marktprijzen Datum: Pagina 20 van 25