Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in de Kinderopvang 2015

Transcriptie

1 Jaarverslag Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in de Kinderopvang 2015 Bureau NVTK Röntgenlaan DX Zoetermeer Telefoon:

2 Inhoud 1. INLEIDING VERENIGINGSACTIVITEITEN...4 BESTUURSVERGADERINGEN...4 LEDENVERGADERING INFORMATIE EN SERVICE AAN LEDEN...5 INFORMATIEVRAGEN VIA MAIL EN TELEFOON...5 BROCHURES...6 DIGITALE NIEUWSBRIEF...6 ARTIKELEN IN BBMP EN MANAGEMENT KINDEROPVANG...6 KORTING OP ABONNEMENTEN OP DE VAKBLADEN...7 KORTING OP AANSPRAKELIJKHEIDSVERZEKERING...7 KORTING OP ADVIES - TRAINING - MAATWERK ACTIVITEITEN IN KWALITEITSKRINGEN PLATFORM AMSTERDAMSE KLEINE KINDEROPVANG...8 REGIOBIJEENKOMSTEN: INNOVATIE IN DE KINDEROPVANG ; INSPIRATIE UIT DE PRAKTIJK IN KINDEROPVANG, JEUGDZORG EN ONDERWIJS...8 DAG VAN HET TOEZICHT: ONDER HET VERGROOTGLAS, TRANSPARANTE SAMENLEVING...9 THEMABIJEENKOMST PROFESSIONALISERING...9 THEMABIJEENKOMST MET BESTUUR VAN DE BDKO OVER STRATEGISCH PARTNERSCHAP VAN BESTUURDER EN TOEZICHTHOUDER....9 SCHOLING WORKSHOPS EN ADVIEZEN OP MAAT ADVIEZEN EN COMMISSIES ADVIES INDEXERING BELONING BESTUURDERS ADVIES INDEXERING HONORERING TOEZICHTHOUDERS RICHTLIJN ARBEIDSVOORWAARDEN BESTUURDERS IN DE KINDEROPVANG COMMISSIE GOODIJK OVER PROFESSIONALISERING VAN HET INTERNE TOEZICHT PR RELATIES MET EXTERNE PARTIJEN FINANCIËN BIJLAGE PERSONELE BEZETTING BESTUUR EN COMMISSIES

3 1. Inleiding De Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in de Kinderopvang (NVTK) is in april 2007 opgericht. Het doel van de NVTK is bij te dragen aan professioneel toezicht in de kinderopvang in Nederland. De kinderopvang is uitgegroeid tot een volwassen, professionele bedrijfstak, waarin veel geld en belangen omgaan. Er zijn talloze kinderopvangorganisaties van zeer verschillende pluimage: groot en klein, met uiteenlopende bestuursvormen en veel belanghebbenden. Een bedrijfstak met een groot maatschappelijk belang. Kinderopvang vervult naast ouders en onderwijs een sleutelrol in de ontwikkeling van jonge kinderen. De toezichthouder speelt een cruciale en verantwoordelijke rol in dat complexe speelveld. De NVTK wil de toezichthouders daarin ondersteunen. Vanaf de start is aandacht besteed aan professionalisering van toezichthouders, onder andere door het organiseren van workshops en themabijeenkomsten, zo ook in Vanaf 2011 is de samenwerking tussen NVTK en de toezichthouderverenigingen in de zorg, volkshuisvesting en onderwijs versterkt. Deze heeft o.m. geleid tot jaarlijkse gezamenlijke congressen vanaf Mede door de nauwere samenwerking tussen het (primair) onderwijs en de kinderopvang heeft de NVTK in 2015 de samenwerking met de Vereniging van Toezichthouders in Onderwijs Instellingen (VTOI) geïntensiveerd. In 2015 lag de focus van de NVTK op de professionalisering van de toezichthouders. Er is onderzoek gedaan naar professionalisering onder de leden en hun wensen, in een commissie zijn ook de ontwikkelingen in de andere branches bestudeerd en is een advies opgesteld. Daarnaast heeft de NVTK de ondersteuning voortgezet van organisaties bij de invoering van de governance code in de praktijk. Dit moet leiden tot verhoging van borging van kwaliteit en de transparantie van bestuur en toezicht verbeteren. Daarnaast is de adviesregeling arbeidsvoorwaarden bestuurders onder de loep genomen en vernieuwd. 3

4 2. Verenigingsactiviteiten Bestuursvergaderingen Het bestuur heeft vijf keer vergaderd, namelijk op 3 maart, 9 juni, 15 september, 3 november en 2 december Ledenvergadering Er heeft één ledenvergadering plaatsgevonden op 19 november Aansluitend aan deze ledenvergadering is een themabijeenkomst georganiseerd over professionalisering. Er waren 18 leden inclusief bestuur aanwezig: tijdens deze vergadering is o.m. aan de orde geweest: De aangepaste richtlijn arbeidsvoorwaarden bestuurder kinderopvang. De regeling is vastgesteld door de Algemene Vergadering. Het bestuur werd gecomplimenteerd met de heldere stukken. Het werkplan 2016, de begroting 2016 en de contributie voor 2016 zijn vastgesteld. De jaarrekening en het jaarverslag 2014 zijn vastgesteld. De stand van zaken van de contacten met de VTOI is besproken en de randvoorwaarden voor een nauwere samenwerking zijn aan de orde geweest. Afgesproken is dat in het vervolg traject de strategische overwegingen voor de kinderopvang in de toekomst zullen worden meegenomen. Het advies van de Commissie Goodijk over professionalisering is vastgesteld en besloten is om het bestuur van de NVTK te vragen om de aanbevelingen uit te werken in concrete voorstellen en deze op de regiobijeenkomsten in het voorjaar van 2016 te bespreken. 4

5 3. Informatie en service aan leden Informatievragen via mail en telefoon Er is sprake van een toenemend aantal telefonische vragen. Vragen die kunnen worden afgehandeld door versturen van een publicatie of het toezending van informatie worden door het secretariaat afgehandeld. Inhoudelijke vragen van leden worden door de bestuurssecretaris telefonisch of per mail beantwoord. Er zijn door leden 29 vragen binnengekomen om advies. Dit betreft de volgende onderwerpen: Voorbeeld profielen Raad van Toezicht leden en werven toezichthouders Verplichting governance code Wettelijk vastleggen positie toezichthouders (Opstelten) Transitie naar RvT model De beloning bestuurder/directeur Voorbeeldstatuten Arbeidsvoorwaarden directeur/ bestuurder Deskundigheidsbevordering raad van toezicht Cursussen en incompany trainingen Werving en selectie nieuwe directeur Belangenverstrengeling als toezichthouder Honorering raad van toezicht BTW vraagstuk en indexering Voor leden is de beantwoording van de vragen een service. Als er een adviestraject moet worden ingezet na een telefonisch consult, dan wordt er doorverwezen naar deskundige adviseurs. Vragen worden in eerste instantie door de bestuurssecretaris beantwoord. Indien wenselijk worden vragen voorgelegd aan de NVTK bestuursleden of aan specialisten. Regelmatig wordt Van Doorne geraadpleegd over fiscale vraagstukken. 5

6 Brochures Adviesregeling honorering toezichthouders Adviesregeling beloning raden van bestuur 2014 Governance code Toolkit Governance Handreiking informatievoorziening toezichthouders in de kinderopvang maart 2014 Omgaan met stakeholders maart 2014 Richtlijn arbeidsvoorwaarden bestuurder kinderopvang (digitaal) Advies van de commissie Goodijk over professionalisering (digitaal) Er zijn 42 exemplaren van de hardcopy brochures verkocht. Er is een toenemende tendens van digitalisering. Nieuwe regelingen worden door de NVTK digitaal verspreid. Dit betreft de nieuwe Richtlijn arbeidsvoorwaarden bestuurders kinderopvang en Het advies van de Commissie Goodijk over professionalisering. Deze zijn aan de leden gratis digitaal beschikbaar gesteld. Digitale nieuwsbrief Elke maand is er een digitale nieuwsbrief naar de leden verstuurd met actuele informatie over ontwikkelingen, die voor toezichthouders in de kinderopvang van belang zijn. Ook zijn aankondigingen voor de activiteiten van de NVTK en andere relevante activiteiten voor toezichthouders opgenomen en links naar artikelen over recente ontwikkelingen in de kinderopvang en over governance algemeen. Er zijn in 2015 in totaal elf nieuwsflitsen verschenen. De achtergrondartikelen zijn opgenomen in de kennisbank op de internetsite zodat ze voor leden zijn na te slaan. Artikelen in BBMP en Management kinderopvang Er zijn in Beleid-Bestuur-Management en Pedagogiek in de Kinderopvang (BBMP) in 2015 twee artikelen geplaatst onder regie van de NVTK. De serie over de verschillende aspecten van de brochure: 6 stappen naar Good Governance is vervolgd. In de artikelen is achtergrondinformatie opgenomen en toezichthouders worden geïnterviewd over de praktijk. In november is een artikel besteed aan professionalisering van het toezicht. 6

7 Daarnaast zijn zowel in Management Kinderopvang als in BBMP artikelen geplaatst over governance. Al met al mag de NVTK zich ook dit jaar verheugen in een doorgaande belangstelling van de vakbladen in de kinderopvang voor de standpunten van de NVTK. Korting op abonnementen op de vakbladen De leden kunnen zich voor de helft van de reguliere abonnementsprijs abonneren op het vakblad voor management in de kinderopvang Beleid-Bestuur-Management en Pedagogiek in de Kinderopvang (BBMP) om zich zo goed mogelijk te kunnen informeren over ontwikkelingen in de branche kinderopvang. 25% van de NVTK leden maakt hier gebruik van. Korting op aansprakelijkheidsverzekering Vanaf begin 2009 geeft de NVTK i.s.m. de Beroepsvereniging directeuren Kinderopvang (bdko) aan haar leden de mogelijkheid om korting te krijgen op een aansprakelijkheidsverzekering. Er is een uitgebreide mailing verstuurd en de informatie staat op de website. Tot nu toe zijn er 16 organisaties (dat wil zeggen ongeveer 80 leden) die van dit aanbod gebruikmaken. Korting op advies - training - maatwerk Met een aantal aanbieders van trainingen, workshops en maatwerkadviezen op het gebied van bestuur en toezicht in de kinderopvang zijn afspraken gemaakt over kortingen. De NVTK verwijst indien gewenst door naar deze bureaus. 7

8 4. Activiteiten in 2015 Kwaliteitskringen Platform Amsterdamse Kleine Kinderopvang Op 11 februari heeft Maria Jongsma vanuit de NVTK voor het overleg van het Platform Amsterdamse Kleine Kinderopvangorganisaties een inleiding verzorgd over het thema: Governance: papieren tijger of kwaliteitsverbetering. Naar aanleiding van deze bijeenkomst ontstond bij de deelnemers de wens om in kwaliteitskringen met governance aan de slag te gaan. Hiervoor is in samenwerking met het bestuur van Platform Amsterdamse Kleine Kindercentra (PAKK) een pilotvoorstel ontwikkeld. Gemeente Amsterdam en Amstelveen omarmen dit idee. Het voorstel omvat behalve de pilot voor de kwaliteitskringen ook het aanpassen van de governance code voor kleine organisaties. Voor cofinanciering is het voorstel ingediend bij het ministerie van SZW. Dat heeft tot op heden niet tot toekenning geleid. Regiobijeenkomsten: Innovatie in de kinderopvang ; Inspiratie uit de praktijk in kinderopvang, jeugdzorg en onderwijs Op 24, 30 en 31 maart hebben respectievelijk in Amersfoort, Rotterdam en Amstelveen zeer geslaagde regiobijeenkomsten plaatsgevonden. 40 leden hebben deelgenomen aan de regiobijeenkomsten. In Amersfoort verzorgde Sjaak Scholten, bestuurder van Archipel en de stichting educatief Centrum in Zutphen e.o. een inleiding over het uitvoeren van kinderopvang door een onderwijsorganisatie. I Rotterdam heeft Elly Brandt, bestuurder van Kibeo toegelicht hoe het samengaan van onderwijs en kinderopvang in Zeeland verloopt en hoe Kibeo de bestuurlijke verantwoordelijkheid voor een onderwijsorganisatie heeft overgenomen. In Amstelveen gaf Martijn van de Kroef de aftrap door een inleiding over de ervaringen van Kinderrijk met IKC ontwikkeling. In alle drie de bijeenkomsten is naar aanleiding van de inleidingen een levendige discussie gevoerd. 8

9 Dag van het Toezicht: Onder het vergrootglas, Transparante samenleving Op 29 mei jl. vond voor de vierde maal de Dag van het Toezicht plaats, waarvan de NVTK een van de medeorganisatoren was. De dag werd goed gewaardeerd door ruim 250 bezoekers. De inhoud van het programma werd gemiddeld met een 7,9 gewaardeerd en de organisatie van de dag zelfs met een 8,3. De presentaties van Mark van Vught, Joep Schrijvers en Harry kunnenman waren zeer inspirerend voor de aanwezigen. Themabijeenkomst professionalisering Toezicht houden is een vak en vereist (steeds meer) competenties. Overheid en burgers kijken de laatste jaren terecht kritisch naar het functioneren van toezichthouders, met name door een aantal incidenten in de sectoren zorg,onderwijs en woningcorporaties. Er worden in toenemende mate eisen gesteld aan toezichthouders, niet alleen in technische zin maar vooral ook op het gebied van vaardigheden en gedrag. Na de ledenvergadering op 19 november was er een boeiende inleiding door professor Rienk Goodijk over professionalisering. Hij belichtte de ontwikkelingen van het toezichthouden als vak, ook in andere branches en gaf een toelichting op het advies over professionalisering van het interne toezicht in de kinderopvang. Themabijeenkomst met bestuur van de bdko over strategisch partnerschap van bestuurder en toezichthouder. Tijdens een interactieve bijeenkomst die geleid werd door Saskia Laseur, notaris en partner bij Van Doorne is aan de orde geweest: de besluitvormingscyclus, de rollen van toezichthouder, de balans tussen de behoefte van de directeur en de verantwoordelijkheid van de toezichthouder, de veranderingen bij een samenwerking tussen kinderopvangorganisaties onderling en met onderwijsorganisaties. Er werd ingegaan op de verschillende aspecten van bestuur en toezicht mede aan de hand van aangekondigde wetgeving in de opvangsector. De bijeenkomst was zeer geslaagd en zal worden vervolgd met een regiobijeenkomst over hetzelfde thema voor de leden. 9

10 Scholing In 2015 is de samenwerking met het Zijlstra Center voor het aanbieden van scholingen aan onze leden voortgezet. De NVTK trekt hierbij op met de verenigingen in onderwijs (VTOI) en pensioenen (VITP). Dat betekent dat er een uitgebreide keuze is voor de leden in workshops voor de eigen professionalisering: van een algemene introductie voor nieuwe toezichthouders tot specifieke onderwerpen als risicomanagement. Workshops en adviezen op maat Diverse keren is op verzoek van leden, een advies of workshop op maat gegeven. Deze zijn door externen uitgevoerd en vallen buiten de directe verantwoordelijkheid van de NVTK. 10

11 5. Adviezen en commissies Advies indexering beloning bestuurders Begin 2015 is opnieuw een advies gegeven over de indexering van de beloning van bestuurders. Evenals in de vorige jaren is dit gebaseerd op de prijsindexcijfers. Deze is te vinden op de website Advies indexering honorering toezichthouders Begin 2015 is opnieuw een advies gegeven over de indexering van de honorering toezichthouders. Evenals in de vorige jaren is dit gebaseerd op de prijsindexcijfers. Deze is te vinden op de website Richtlijn Arbeidsvoorwaarden bestuurders in de Kinderopvang Medio 2015 is door de NVTK een commissie aan het werk gegaan om de adviesregeling arbeidsvoorwaarden bestuurders in de kinderopvang onder de loep te nemen. Met name de aanscherping van de secundaire arbeidsvoorwaarden en het actualiseren van de arbeidsovereenkomst van de bestuurder waren aanleiding voor het instellen van de commissie. Tijdens haar werkzaamheden bleek dat het de werkbaarheid van de regeling ten goede zou komen als er niet een addendum gemaakt zou worden, maar de aanvullingen in de oude regeling verwerkt zou worden. De commissie heeft vervolgens de regeling uit 2012 geheel gescreend op de wijzigingen in wetgeving op het gebied van arbeidsvoorwaarden en deze verwerkt in de Richtlijn Arbeidsvoorwaarden. De arbeidsovereenkomst van de bestuurder maakt hier onderdeel van uit. De hoogte van de tabellen is niet gewijzigd. De richtlijn werd van kracht op het moment van vaststellen in de Algemene vergadering op 19 november en wordt in 2016 geïndexeerd. Commissie Goodijk over professionalisering van het interne toezicht De laatste jaren kijken overheid en burgers steeds kritischer naar het functioneren van organisaties op het snijvlak van de publieke en de private sector. En terecht. Verschillende incidenten in zorg, onderwijs en woningcorporaties hebben laten zien dat semipublieke 11

12 instellingen hun werk niet altijd naar behoren doen. Vaak stond bij incidenten vooral het gedrag van individuele bestuurders in de schijnwerpers, maar tegenwoordig wordt breder gekeken naar het gebrek aan goede checks and balances binnen organisaties, de rol van de raad van toezicht en naar de toegenomen complexiteit van het semipublieke domein. Organisaties, ook in de kinderopvang, opereren in een steeds complexere, snel veranderende maatschappelijke en bedrijfsmatige omgeving. Dat stelt alsmaar hogere eisen aan de kwaliteiten van de bestuurders en de professionals, maar ook aan die van (interne) toezichthouders in de semipublieke sector. Toezichthouden is een vak geworden, waarvoor je over behoorlijk veel verschillende competenties moet beschikken, zowel bestuurlijke en inhoudelijke expertise, als gedragskenmerken en beschikbaarheid. Om de leden daarop toe te rusten heeft de NVTK een commissie in het leven geroepen onder leiding van Prof. Rienk Goodijk met als opdracht: Stel voor de NVTK een advies op over de manier waarop de professionalisering van toezichthouders in de kinderopvang versterkt kan worden. De commissie heeft haar werkzaamheden uitgevoerd in de periode van juni tot en met november In die periode is onder meer een peiling onder de leden van de NVTK uitgevoerd en is een aantal leden van de NVTK telefonisch om advies gevraagd. Het advies is in de ledenvergadering in november vastgesteld. Ernaast het uitgebreide advies van de commissie een flyer verschenen met de aanbevelingen aan de NVTK en aan haar leden. In 2016 zullen deze adviezen geclusterd worden aangepakt. 12

13 6. PR Ook in 2015 heeft de NVTK middels PR getracht om nieuwe leden te werven. Dat heeft niet geleid tot het verhogen van het aantal leden. Er zijn externe ontwikkelingen in de kinderopvangbranche zoals faillissementen, fusies en overnames. De volgende activiteiten zijn uitgevoerd: Afspraken met BBMP over korting voor de leden en tweemaandelijks plaatsen van een redactioneel artikel en verenigingsnieuws. Er zijn twee artikelen verschenen. Artikelen in Management Kinderopvang, en de afspraak dat NVTK-leden korting krijgen op een abonnement. Er is één artikel verschenen en in de digitale nieuwsbrief kinderopvangtotaal zijn de bijeenkomsten aangemeld. Ook is op een link opgenomen naar Afspraken met de Brancheorganisatie kinderopvang, het Waarborgfonds Kinderopvang (WBF) en de bdko over het plaatsen van een link op de website en het geven van informatie aan hun leden. Actueel houden van de website, onder andere door het plaatsen van artikelen en actualiteiten. Ook via de sociale media is gecommuniceerd met de leden. Zo is er o.a. een LinkedIn groep gestart. Elf digitale nieuwsbrieven Bijdragen aan verschillende events 13

14 7. Relaties met externe partijen Voor de NVTK zijn de relaties met andere partijen in de kinderopvangbranche van belang. In het kader van het ontwikkelen van de governance code zijn in de beginperiode van de NVTK intensieve relaties gelegd met diverse partijen. Deze relaties worden onderhouden om te blijven samenwerken aan de implementatie van goed bestuur en toezicht in de kinderopvang. bdko (Beroepsvereniging directeuren Kinderopvang): bestuurlijk overleg over o.m. de aanpassingen in de governance code en het gezamenlijk organiseren van de themabijeenkomst. Waarborg Fonds Kinderopvang: in 2015 heeft geen overleg plaatsgevonden. De Brancheorganisatie kinderopvang: er is samengewerkt in het vervolg op het project implementatie governance code. Bij het Ministerie van SZW is een verzoek neergelegd om dit vervolg ook financieel te ondersteunen. Dat is tot op heden niet gehonoreerd. BOinK (Belangenvereniging van Ouders in de Kinderopvang en peuterspeelzalen): over implementatie van de governance code en professionalisering van de interne toezichthouders. Ministerie SZW (Sociale Zaken en Werkgelegenheid): ambtelijk overleg over o.m. vraagstukken van bestuur en toezicht en de beloning van bestuurders in de kinderopvang. Overleg GGD GHOR over de signalen vanuit de branche over het externe toezicht. Toezichthouder verenigingen in zorg, onderwijs, woningcorporaties, cultuur en pensioenen; NVTZ (Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen), VTW (Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties), VTOI (Vereniging van Toezichthouders in Onderwijs Instellingen), NVTC (Nederlandse Vereniging Toezichthouders in Cultuur), VITP (vereniging Intern Toezicht Pensioenfondsen). De NVTK neemt zowel deel aan het directeurenoverleg als het voorzittersoverleg. In 2012 is een start gemaakt met het gezamenlijk benaderen van de ministeries over vraagstukken van besturing van maatschappelijke organisaties. Dit is in 2015 voortgezet met het opstellen van het Moreel Kompas voor de toezichthouders en gezamenlijke brieven m.b.t. onder meer aansprakelijkheid van toezichthouders en het wetsvoorstel wet versterking bestuurskracht onderwijsinstellingen Daarnaast is overleg gevoerd met diverse andere partijen die actief zijn op het gebied 14

15 van intern toezicht of die diensten kunnen verlenen aan raden van toezicht, zoals Governance University, Governance Support, Bestuursregister. 8. Financiën Ook in 2015 is scherp op de uitgaven gelet. Dit heeft tot resultaat gehad dat het boekjaar met een positief saldo van 1.920,- is afgesloten. In 2015 heeft een commissie vorm gegeven aan de vraagstelling hoe kan de professionalisering van toezichthouders in de kinderopvang versterkt worden. Voor financiële ondersteuning is een subsidie verleend bij het kinderopvangfonds. 15

16 Bijlage Personele bezetting bestuur en commissies Samenstelling bestuur 2015: Frank Eijlander, voorzitter Bettina de Jong, lid Alexander Schuit, lid Tobias Meijers, penningmeester Antonet Hoorneman, lid Jeroen Quakkelaar, lid Secretariaat en projectleiding: Maria Jongsma, bestuurssecretaris Secretariaat bureau NVTK: Marijke du Burck, secretariaat en ledenadministratie Mirjam Busch, financiële administratie Raymon van der Laan, financiële administratie en website Samenstelling commissie Professionalisering: Rienk Goodijk, voorzitter commissie Jacob Boskma, bdko Bettina de Jong, bestuur NVTK Antonet Hoorneman, bestuur NVTK Margret Huisman, lid NVTK Gjalt Jellesma, Boink Maria Jongsma, bestuurssecretaris Jan Putman, lid NVTK Samenstelling werkgroep arbeidsvoorwaarden bestuurders: Maria Jongsma, bestuurssecretaris Alexander Schuit, voorzitter commissie Joost Quant, lid NVTK Jeroen Quakkelaar, bestuur NVTK Cora Vonk, lid NVTK 16