Voorzieningenkaart Oss Noord West

Transcriptie

1 2030 Voorzieningenkaart Oss Noord West Kiezen voor clusteren en samenwerken 1

2 2

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 3 Samenvatting en conclusies 5 1. Opdracht en aanpak 6 2. Financieren maatschappelijk vastgoed 8 3. Demografie en veranderingen in de wijk Advies voorzieningenkaart Oss Noord West Onderwijs en kinderopvang Sport en ontmoeten Zorg in Noord West vanaf Financieel resultaat Voorzieningenkaart Zijn de doelstellingen behaald? Deelnemers van de voorzieningenkaart 21 3

4 4

5 Samenvatting en conclusies Voorzieningenkaart Dit advies is het resultaat van een samenwerking tussen de inwoners, verenigingen van Oss Noord West, de in die wijk werkende professionals en instellingen en de gemeente Oss. Samen hebben zij een lange termijn toekomstperspectief geschetst voor de voorzieningen in hun wijk. Door samen in gesprek te gaan over een complex probleem brengt de Voorzieningenkaart partijen aan tafel. Dit heeft positieve effecten op de leefbaarheid. Het biedt mogelijkheden voor nieuwe samenwerking en burgerinitiatieven. Deze dragen bij aan de sociale cohesie en versterken de kracht van de wijk. In de voorzieningenkaart neemt de gemeente een meer faciliterende rol in. Dat noemen we co-creatie. Samenwerken en clusteren In Noord West hebben we de tijd genomen om samen tot goede oplossingen te komen. In het proces van de Voorzieningenkaart is de keuze gemaakt om meer samen te gaan werken en de activiteiten in de wijk te clusteren. Sportverenigingen Margriet, Return-Oss en BC Oss streven naar een optimale benutting van voorzieningen. Het Gilde Sint Sebastiaan en scouting Ussen onderzoeken samen de mogelijkheden voor een gezamenlijke voorziening in wijkpark de Strepen. Eén wijkcentrum De Hille en De Bonte Hoef hebben de voorkeur uitgesproken om in de toekomst samen te gaan in één wijkcentrum. Hiervoor zijn drie scenario s uitgewerkt, waaruit in het vervolg op de Voorzieningenkaart een keuze kan worden gemaakt. 1. Een nieuw te bouwen wijkcentrum in combinatie met een sportzaal (MFA) op de locatie van de huidige Ussenstelt. 2. Een verbouwvariant, waarin de huidige Ussenstelt verbouwd wordt tot wijkcentrum met sportzaal. 3. Eén nieuw wijkcentrum op de huidige locatie Bonte hoef/ t Baken. Twee onderwijsclusters: noord en zuid De partners voor onderwijs en kinderopvang kiezen ervoor om de samenwerking te concentreren in twee clusters in de wijk: Noord en Zuid. Het aantal kinderen in de wijk Noord West loopt terug, waardoor in de toekomst meer overcapaciteit ontstaat op de scholen. Voor het noordelijke gedeelte van de wijk is dat de locatie rond de Polderhof, de Lockaert en de Ussenstelt. Voor het zuidelijke gedeelte is dat de locatie rond basisschool de Korenaer aan de Grindlaan. Zo behouden we keuzevrijheid voor ouders en kinderen en spreiding van het onderwijs in de wijk. De scholen kunnen hun samenwerking versterken en toch herkenbaar blijven. Het speciaal basisonderwijs voor de regio is nu ondergebracht in Het Baken aan de Vlasakkers. Dit is een relatief groot en wat verouderd gebouw. De ontwikkelingen in deze onderwijsvorm zijn op dit moment moeilijk te voorspellen. Dit kan pas na 1 januari 2016 als leerlingen door een hiervoor ingesteld bestuur worden verdeeld over verschillende scholen. Het onderwijs is niet wijkgebonden en zou eventueel naar een ander, nieuwer en kleiner gebouw kunnen verhuizen Scenario s voor gebouwen op de lange termijn zijn: - het onderbrengen van De Kennedyschool bij de Korenaer, waarbij beide organisaties zelfstandig functioneren binnen één gebouw. - het onderbrengen van Daltonschool De Polderhof en de Nutsschool Lockaert in één gebouw, waarbinnen beide organisaties zelfstandig functioneren. - afhankelijk van de toekomstige leerlingenaantallen van t Baken, de regionale voorziening voor speciaal basisonderwijs, zullen we bekijken wat de beste oplossing is voor de school en voor het gebouw. (zie ook bij wijkcentrum). Vervolg De voorzieningenkaart Oss Noord West 2030 is klaar, dit is een toekomstbestendig advies met een breed draagvlak bij de inwoners. We brengen dit advies nu naar het college van burgemeester en wethouders (februari 2015) en daarna naar de Raad. Voor de financiering van onderwijshuisvesting heeft de Raad al in november 2013 een besluit genomen. Dit is in samenspraak met de schoolbesturen gedaan. Voor de locaties in Noord West komt in de jaren geld beschikbaar. Voor het realiseren van wijkcentrum en sportvoorzieningen voeren we, in de lijn van dit advies, haalbaarheidsonderzoeken uit, om beter inzicht te krijgen in de functionele en financiële behoefte. Dit doen we samen met de betrokkenen in de wijk: gebruikers, omwonenden en professionele instellingen. 5

6 1. Opdracht en aanpak In 2013 zijn we gestart met de Voorzieningenkaart Het doel van het proces Voorzieningenkaart is drieledig. 1. De voorzieningenkaart is een project waarin we op een nieuwe manier tot raadsadviezen komen: door co-creatie met inwoners. 2. Het tweede doel is oplossingen te bedenken waarmee we vervangings-investeringen zoveel mogelijk voorkomen. Dit kan door bestaande gemeentelijke en particuliere voorzieningen optimaal te gebruiken. 3. Behoud van leefbaarheid is het derde doel. Door goed in te spelen op (toekomstige) behoeften van inwoners, behoud van activiteiten en versterken van samenwerking. Wat is cocreatie? Co-creatie is samen een advies, dienst of product maken binnen een vooraf bepaald kader of opdracht. In geval van de voorzieningenkaart is het resultaat een advies aan de gemeenteraad van Oss over vastgoed en leefbaarheid. Met wie doen we dat? Iedereen die zich betrokken voelt bij maatschappelijke vastgoed, bijvoorbeeld namens verenigingen, besturen of gewoon als bewoner of gebruiker, krijgt de mogelijkheid om mee te werken aan de Voorzieningenkaart. Hoe doen we dat? Bij co-creatie wordt gewerkt op basis van betrokkenheid en gezond verstand. Belangrijk is gezamenlijke fact-finding. Alle vragen die gedurende het proces worden gesteld, worden beantwoord. Gemeente en inwoners zijn samen verantwoordelijk voor het proces. De wijkraad heeft een adviserende rol ingenomen op het proces en heeft een werkgroep samengesteld, bestaand uit ongebonden inwoners. Gezocht wordt naar de best mogelijke oplossingen. Best mogelijk laat zich definiëren als: Zoek naar win-win voor alle betrokken partijen; Verdeel de gevolgen van de verandering zo rechtvaardig mogelijk; Blijf binnen het kader van de opdracht en weten regelgeving. 6

7 7

8 2. Financieren maatschappelijk vastgoed De gemeente bezit veel gebouwen, ook in Oss Noord West. We hebben scholen, sportgebouwen en wijkcentra. De meeste gebouwen zijn jaar oud. Dat heeft te maken met de geschiedenis van deze wijk. Het is een wijk met grote uitbreidingen in de jaren 70 en 80. Daar hoorde het bouwen van scholen en wijkcentra bij, maar ook het winkelcentrum Wolfskooi en de medische voorzieningen aan de Opaalweg. In onderstaand overzicht ziet u kenmerken van de gemeentelijke gebouwen in de wijk Noord West. De leeftijd en datum van grote renovaties zijn genoemd, alsmede het bedrag waarvoor dit gebouw jaarlijks in de gemeentebegroting staat. Tot slot is in de tabel opgenomen wanneer het gebouw theoretisch vervangen zou worden en wat dat dan zou kosten. Naam Bouwdatum Renovatiedatum Begroting 2014 Vervangingsinvesteringen Vervangingsjaar investeringskosten R.K. basisschool J.F. Kennedy , R.K. basisschool De Korenaer , R.K. basisschool De Polderhof , Nutsschool De Lockaert , Sbo-school Het Baken , Wijkcentrum De Bonte Hoef / PSZ Zonnestraal , Wijkcentrum De Hille , De Bussel , Kinderdagverblijf De Schaepskooi III , Peuterspeelzaal De Duikelaar , Semipermanent BSO De Rotsvlinder/ scouting , jaar Sportzaal Ussenstelt , Gymzaal Grindlaan , Gymzaal Hoefeind I en II , Sportcomplex Amstelhoef ,62 Dierenweide Diamantweg 719,00 * mingetallen op de begroting geven aan dat de opbrengsten uit verhuur voor deze gebouwen hoger zijn dan de kosten in

9 Verdiepingssessie financiën Tijdens de verdiepingssessie financiën zijn we met betrokken verenigingen en inwoners ingegaan op de wijze waarop vastgoed in de gemeentebegroting is verwerkt. Jaarlijkse kosten bestaan uit rente en afschrijving van de investering, groot onderhoud, belastingen en verzekeringen. De gemeente spaart niet voor vervangingsinvesteringen. Bij renovatie of vervangende nieuwbouw moet opnieuw geld worden aangevraagd via de Raad. Het onderhoud van de gemeentelijke panden is geregeld via het beheerplan gebouwen, die kosten zijn in de begroting opgenomen. De aanwezigen waren benieuwd hoe de totale exploitatie van een gemeentelijk gebouw werkt, in het bijzonder van een wijkcentrum. Die exploitatie bestaat uit een eigenaarsdeel en een gebruikersdeel. De gemeente is eigenaar van het gebouw en draagt de eigenaarslasten. Het wijkcentrum is bedoeld voor maatschappelijke, vaak wijkgebonden, activiteiten. De gemeente stelt het gebouw via een beheerstichting beschikbaar voor de wijk. De beheerstichting zorgt voor kostendekkende exploitatie van het gebruikersdeel (energie, schoonmaak, sleutelbeheer, horeca, klein onderhoud etc.). De gemeente Oss gaat vanaf 2015 in samenwerking met de beheerstichtingen van wijkcentra en dorpshuizen in Oss exploitatiescans uitvoeren op deze gebouwen. Dat betekent dat we per pand de integrale exploitatie inzichtelijk maken. Dit geeft inzicht in de prestaties per object en een doorkijk naar de toekomst. Bij sportgebouwen is de gemeente eigenaar én verantwoordelijk voor de eigenaars- en gebruikersexploitatie. Zij betaalt de energierekening en regelt de verhuur van ruimte (incl. het innen van gebruiksvergoeding). Bij schoolgebouwen is het schoolbestuur verantwoordelijk voor de totale eigenaarsexploitatie. Ook de uitvoering van het groot onderhoud van schoolgebouwen voor het primair onderwijs gaat per 1 januari 2015 van gemeente naar het schoolbestuur. 9

10 3. Demografie en veranderingen in de wijk In Oss Noord West wonen in inwoners. Feiten en cijfers Tussen 2000 en 2010 nam het aantal inwoners van Noord West af met een totaal van ruim duizend personen. Naar verwachting daalt dit aantal naar in Dit komt overeen met de landelijke en regionale trends ontgroening en vergrijzing. Veel nu nog thuiswonende kinderen gaan de komende jaren op zichzelf wonen. Het aandeel jongeren in de wijk neemt sterk af, van (23%) in 2014 naar (19%) in 2030 Het aandeel ouderen en kleinere huishoudens (1 en 2 personen) in de wijk neemt toe. Het aantal 65+ers stijgt van (13%) in 2014 naar (23%) in Kees Fluitsma, inwoners van Noord West en lid van de werkgroep, beschrijft hoe hij de wijk de afgelopen jaren heeft zien veranderen: Veranderingen en aanpassingen zijn van alle tijden. Een wijk verandert voortdurend. Lag eerst het accent op jonge gezinnen met kinderen, nu zie je dat het aantal kinderen behoorlijk afneemt wat o.a. leidt tot het inkrimpen van het aantal schoollokalen en het sluiten van scholen in de wijk. Het is daarom interessant om te lezen hoe een wijk zich, in de loop van de tijd, heeft aangepast aan veranderingen. Hieronder volgt een gedeelte uit een krantenartikel in Regio Oss van 12 juni 1996, onder de titel: Basisschool De Korenaer krijgt ruimer jasje Oss In 1979 werd bij de R.K. Basisschool De Korenaer aan de Grindlaan te Oss een houten dependancegebouw geplaatst, met de bedoeling om de piekopvang van de school te realiseren. De bedoeling was dat dit gebouw ongeveer een jaar of tien zou blijven staan, omdat het leerlingen aantal van de Korenaer dan zou teruglopen en in het hoofdgebouw gevestigd zou kunnen worden. Nu, 1996, staat het gebouw er nog steeds. Sinds enkele jaren is het overgrote deel ervan bevolkt door de kinderen van de Polderhof, omdat het Ministerie indertijd geen toestemming gaf voor het opbouwen van eigen noodlokalen bij de Polderhof. Het houten gebouw is bouwtechnisch in slechte staat en met ingang van het nieuwe schooljaar zal het gebouw gesloopt worden.. Een paar maanden later, op 30 september 1996, krijgen de buurtbewoners in de omgeving van de Gemertstraat een brief van de Gemeente Oss. Hierin wordt meegedeeld, dat in de dependance de Korenaer scouting Ussen wordt gehuisvest, omdat hier voldoende ruimte aanwezig is voor buitenactiviteiten, hetgeen ze nu missen bij hun huidige buurthuis de Bonte Hoef. Ook de stichting kindervakantiewerk Vlashoek/Heihoek/Ussen krijgt een gedeelte van deze dependance ten behoeve van hun jaarlijkse kindervakantieweek. In de brief is verder te lezen, dat een deel van de dependance op termijn door de scouting zal worden gesloopt. Toen werden beslissingen door de gemeente via een brief aan de bewoners medegedeeld. Nu, anno 2014, hebben bewoners en belanghebbenden de mogelijkheid gekregen om, via de voorzieningenkaart Oss Noord-West, mee te denken en te praten over de komende veranderingen in onze wijk. Wat er met de 35 jaar oude dependance gaat gebeuren? Ach, de tijd zal het leren. 28 nov 2014: Dependance de Vlashut met hierin o.a. scouting Ussen en Het Buitenschoolse Net 10

11 Wat is de opgave? Wat zijn de kosten? 5% 10% Rente/ afschrijving (maandelijks) Onderhoud (5-20 jaar) 10% 40% Energie (maandelijks) 15% Beheer/ schoonmaak (maandelijks) Verzekeringen/ belastingen (maandelijks/jaarlijks) Overig 20% Demografie Oss Noord West Inwoneraantal Vergrijzing & Ontgroening jaar Leeftijdsopbouw Wie betaalt het? Kosten Gemeente Schoolbestuur Beheerstichtingen Verenigingen Leden Belastingbetaler Rente/afschrijving X X Onderhoud X X X Energie X X X X Beheer/schoonmaak X X X X Verzekeringen/belastingen X X x X Overig X X X X X X 11

12 Advies voorzieningenkaart Oss Noord West 4.1 Onderwijs en kinderopvang Telling Prognoses De Lockaert De Polderhof JF Kennedy De Korenaer Onderwijs en opvang Op 26 mei en 16 juni hebben we met de partners gepraat over en gewerkt aan de toekomst van onderwijs en kinderopvang in Oss Noord-West. De deelnemers zijn aan de slag gegaan om in groepjes hun ideale onderwijssituatie voor de wijk te schetsen. Daarin omschreven zij: - welke sfeer onderwijs en opvang uit moet stralen, - welke locaties in de wijk geschikt zijn, en welke faciliteiten daarbij horen en - welke combinaties gemaakt kunnen worden met sport, ontmoeten en zorg. Daarna hebben we samen gekeken hoe dit gewenste toekomstbeeld zich verhoudt tot de huidige situatie in de wijk. De prognoses tonen aan dat de leerlingenaantallen nog even afnemen. We zien in deze wijk toekomst voor twee integrale kindcentra (IKC s) voor basisonderwijs (dubbel-klassige scholen) waar onderwijs- en opvangpartners bij elkaar zitten. Eén in het zuidelijk deel van de wijk aan de Grindlaan en één in het noorden aan de Looveltlaan. Dit om ouders voldoende keuzemogelijkheid te bieden, het contact met het kind persoonlijk te houden en maatwerk te kunnen bieden en de eigen identiteit van de scholen te behouden. De partners vinden het belangrijk dat de IKC-vorming ook in de uitwerking van de bouwplannen tot uitdrukking komt. Onderwijs en opvang in 2030 Cluster Zuid : Kennedyschool, Korenaer, Het Buitenschoolse Net, Robbedoes, SPO, De SKBO scholen J.F. Kennedy en de Korenaer werken al op veel gebieden samen. SKBO heeft als uitgangspunt dat scholen vooral in kwaliteit van onderwijs willen investeren en minder in stenen. In de wijk zullen in de nabije toekomst, door het dalende leerlingenaantal, niet alle schoolgebouwen nodig zijn. Dit betekent dat op termijn gewerkt kan worden aan één goed schoolgebouw aan de Grindlaan. Er zijn verschillende locaties voor kinderopvang, bij de school, maar ook op sportpark Amstelhoef en in de Kromstraat tegenover de kerk. Wanneer een schoolgebouw vrijkomt moet de gemeente in overleg met inwoners en onderwijspartners op zoek naar een nieuwe bestemming voor dit gebouw. Cluster Noord : Polderhof, Lockaert, Schaepskooi, SPO Daltonschool De Polderhof en de Lockaert werken inhoudelijk samen met de opvangpartners aan de ontwikkeling van een integraal kindcentrum (IKC). Per 1 januari 2015 betrekken de opvangpartners de Daltonschool De Polderhof. Ook SPO komt hierbij in het nieuwe schooljaar. Op de bestaande locatie kan het schoolgebouw vernieuwd worden. De scholen en (sport)verenigingen maken samen gebruik van de vernieuwde Ussenstelt. Die doet, afhankelijk van het nog te kiezen scenario, ook dienst als wijkcentrum voor Noord West. Speciaal basisonderwijs voor de regio is nu ondergebracht in Het Baken aan de Vlasakkers. Dit is een relatief groot en wat verouderd gebouw. De ontwikkelingen in deze onderwijsvorm zijn op dit moment moeilijk te voorspellen. Dit kan pas na 1 januari 2016 als leerlingen door een hiervoor ingesteld bestuur worden verdeeld over verschillende scholen. Dit onderwijs is niet wijkgebonden en zou eventueel naar een ander gebouw in de stad kunnen verhuizen. 12

13 De ervaringen van Het Buitenschoolse Net bij de Voorzieningenkaart Oss Noord-West Door: Patricia van der Voort, manager Het buitenschoolse Net Tafel Onderwijs en Kinderopvang De onderwijs- en kinderopvangpartners kennen elkaar al aardig goed, waardoor zij snel konden starten met de opdrachten die de gemeente had voorbereid. De voorbereiding was prima en gaf menigeen inzicht vanuit een andere invalshoek dan die vanuit de eigen organisatie. De huidige verdeling van onderwijs en kinderopvang over het gebied Oss Noord-West werd gepresenteerd en daarna is gezamenlijk gekeken waar in de toekomst verschuiving mogelijk is. Een eventuele (her)verdeling binnen onderwijs is voor een groot deel afhankelijk van het verwachtte leerlingenaantal en de staat van het gebouw. Bij de kinderopvang is gekeken waar ze momenteel zijn gehuisvest en wat de mogelijkheden voor de toekomst zijn. Zijn deze gebouwen op termijn nog geschikt voor opvang? Waar geeft verplaatsing van een locatie kansen, onder andere in combinatie met een intensievere samenwerking met het onderwijs? Voor de langere termijn zal ook het aantal kinderen die op een locatie worden opgevangen bepalend zijn. Hier is echter op dit moment moeilijk een inschatting van te maken. Al na twee bijeenkomsten was helder wat de mogelijkheden waren voor de toekomst. Tafel Sport en Ontmoeten Voor de continuïteit van de opvang van Het Buitenschoolse Net in Oss Noord-West is het van belang om te kijken hoe de huisvesting ook in de toekomst gewaarborgd kan blijven. Omdat samenwerking met andere partijen de voorkeur heeft, participeerde Het Buitenschoolse Net ook aan de drukbezochte tafel Sport en Ontmoeten. Dit maakte het voor ons als organisatie weer eens duidelijk hoeveel mensen zich inzetten voor de Osse samenleving; verenigingen, buurtcentra, etc. Er was tijd nodig om elkaar te leren kennen en te ontdekken welke opties er zijn voor samenwerking. En al was de wil er wel, toch werd ook snel duidelijk dat niet voor iedereen direct een oplossing te vinden was. Een kleinere groep heeft daarom verder gepraat over de toekomst van de wijkcentra. Daarnaast hebben we elkaar leren kennen en weten we elkaar te vinden. En hopelijk kunnen we hier nog lange tijd ons voordeel mee doen. Voor Het Buitenschoolse Net heeft deze tafel een samenwerking met Voetbalvereniging Margriet opgeleverd, als alternatief voor onze huidige locatie in De Bussel. Een oplossing voor het pand aan de Grindlaan, wat we samen met de Scouting gebruiken, is er nog niet. Maar gezien de wijze waarop de overleggen zijn opgepakt en het draagvlak dat is ontstaan, zijn we er van overtuigd dat ook dit gezamenlijk opgelost gaat worden. Waarbij het ons voornemen is om in dit mooie stukje park te blijven zitten; naast de basisschool en bij voorkeur samen met een andere vereniging. Want samen optrekken biedt zoveel meer perspectieven! 4.2 Sport en ontmoeten Verschillende verenigingen hebben meegewerkt aan de Voorzieningenkaart zoals, Return Oss, KBO Vlashoek/ Heilig Hart, Margriet, Gilde St. Sebastiaan en BC Oss. Dit zijn voor hen de belangrijkste aandachtpunten voor de toekomst: 1. Schaalvergroting is een denkbare oplossing. Het werkt kostendrukkend en maakt spontane ontmoetingen mogelijk, waardoor ook samenwerking tussen verschillende partijen makkelijker op gang komt. 2. Schaalvergroting mag niet ten koste gaan van identiteit en herkenbaarheid van organisaties en verenigingen. 3. Belangrijk is de open sfeer, identiteit en maatschappelijke karakter van voorzieningen en verenigingen te behouden 4. Mooie gebouwen zijn leuk, maar betaalbaarheid en toegankelijkheid voor leden en verenigingen moet leidend zijn. 5. Men ziet graag een maaltijdvoorziening in de wijk voor meerdere doelgroepen. 6. De bereikbaarheid van activiteiten en voorzieningen moet goed zijn. 13

14 Eén wijkcentrum in Noord West Door: Fred Mulder, Voorzitter stichtingsbestuur wijkcentrum De Hille Jo van de Haterd, Voorzitter stichtingsbestuur wijkcentrum de Bonte Hoef Het proces voorzieningenkaart Het proces voorzieningenkaart begon met de vraag: Hoe vullen we de functie ontmoeten binnen Oss Noordwest in voor de komende twintig jaar? Met als uitgangspunten de noodzakelijke kostenbesparingen op al het vastgoed van de gemeente Oss en de grote wijzigingen in de zorgtaken van de verschillende overheden. Ook hierbij komt het terugdringen van de kosten duidelijk naar voren. Eén nieuw wijkcentrum Op het gebied van ontmoeten spelen de wijkcentra De Bonte Hoef en De Hille al vijfendertig jaar een belangrijke rol. Vanaf de start van het proces voorzieningenkaart waren de deelnemers het eens dat ook in de toekomst een wijkcentrum belangrijk is voor het verbinden van mensen in de wijk. Ook waren ze het snel eens dat samenvoegen van de activiteiten van beide centra noodzakelijk is om kosten te besparen. De gebouwen zijn meer dan dertig jaar oud. Ze voldoen niet meer aan de eisen van deze tijd, zoals temperatuurbeheersing en geluidsisolatie. Ook is de ruimte in beide gebouwen beperkt, onder andere door de niet efficiënte indeling. Er is veel meer vraag naar ruimte dan dat er beschikbaar is. Om de verbindende rol in de wijk te kunnen blijven invullen, is er dus één nieuw onderkomen voor de wijkcentra nodig. Het nieuwe wijkcentrum moet groot genoeg zijn, de infrastructuur moet onder andere aansluiten bij de ambities van beide stichtingsbesturen en de nieuwe zorgvisie. En er moet sociaal ondernemerschap mogelijk zijn. Zo kan het centrum namelijk financieel onafhankelijk geëxploiteerd worden. Daarnaast moet in het nieuwe wijkcentrum aanwezig zijn: - een keuken voorzien van alles wat nodig is. - een huiskamer waar jong en oud elkaar kunnen ontmoeten onder het genot van een drankje en een krantje. - een grote ruimte om laagdrempelige culturele acti viteiten te kunnen organiseren. - meerdere ruimtes met variabele grootte. Dit alles in samenwerking met sociaal actieve groepen en organisaties binnen de wijk. Zoals de wijkstichting, wijkraad, KBO s, buurtverenigingen, scholen, sportverenigingen, professionele zorgverleners enzovoort. Maar ook uit andere wijken en dorpen binnen de gemeente Oss. Dit alles onder het motto Voor allen met z n allen. Ideeën over de exploitatie Een werkgroep zal zich in het vervolg buigen over de nadere uitwerking. Het wijkcentrum zal functioneren als een stichting. De inkomsten bestaan uit vier mogelijke bronnen, namelijk: Verhuur van ruimtes, inclusief eventuele sporthal en aanwezige faciliteiten zoals beamer, geluidsinstallatie, microfoons etc. - Winst uit de barexploitatie. - Sponsoring en subsidies. - (Digitale) reclamezuilen en borden voor bedrijven (ook digitaal). De stichting kan een budget reserveren om hulp te bieden bij (nieuwe) activiteiten. Het bestuur beoordeelt dat. De stichting kan ook zelf activiteiten organiseren. Wat het beheer betreft zijn er verschillende mogelijkheden; het beheer neerleggen bij vrijwilligers of inhuur van een betaalde kracht (bijv. van IBN) om dure salarisadministratie te voorkomen Een combinatie van beide is ook mogelijk. Ook voor de barexploitatiezijn er meerdere mogelijkheden: inzet van enthousiaste vrijwilligers mogelijk in combinatie met incidentele verhuur of de barexploitatie overlaten aan een ondernemer. Hierdoor zijn de prijzen wellicht wat hoger en de winst lager. Belangrijk is om met vaste inhuurders (bv. BC Oss, scholen, wijkpunt, wijkstichting etc.) de afspraken in contracten vast te leggen. In het kader van de exploitatie van het wijkcentrum is langjarig commitment van belang. Incidenteel verhuur kan worden vastgelegd in eenvoudige contracten. Belangrijk is, dat de gebruikers van beide wijkcentra zonder onderbreking door kunnen gaan van het oude naar het nieuwe gebouw om leegloop te voorkomen. 14

15 Mogelijke scenario s voor het toekomstige wijkcentrum Uit de gesprekken die zijn gevoerd is gebleken dat een verder uitwerking van het nieuwe wijkcentrum nodig is om een keuze te kunnen maken voor de toekomst. Daarbij zal ook gekeken worden naar inpassing van de verkeer- en parkeersituatie. 1. Een nieuw te bouwen wijkcentrum in combinatie met een sportzaal (MFA) op de locatie van de huidige Ussenstelt. 2. Een verbouwvariant, waarin de huidige Ussenstelt verbouwd wordt tot wijkcentrum met sportzaal. 3. Eén nieuw wijkcentrum op de huidige locatie Bonte hoef/ t Baken. Deze scenario s moeten in een nader haalbaarheidsonderzoek verder worden uitgewerkt. Daarnaast is een uitspraak van Raad en college over de financiering hiervan nodig. Zienswijze van KBO op het idee: één wijkcentrum Door: Jan Huijbers, voorzitter KBO Heilig Hart/Vlashoek Marius Smits, penningmeester KBO Heilig Hart/Vlashoek Als KBO afdeling zijn wij een van de grotere gebruikers van het wijkcentrum en als bestuur willen we ook in de toekomst onze taak goed kunnen blijven vervullen. Daarom willen we graag meedenken over de realisatie van een nieuw wijkcentrum. In zijn algemeenheid zijn wij positief over het resultaat één wijkcentrum voor Oss Noord-west. Voor een KBO als de onze zijn belangrijke wensen en voorwaarden aan het nieuwe centrum: - Voldoende parkeerruimte en (rolstoel) toegankelijkheid - Veiligheid (vooral s avonds na het dansen of kaarten) en verkeersveiligheid - Buitenruimte (Jeu de Boules is een belangrijke activiteit binnen onze afdeling) - Betaalbare prijzen voor zowel consumpties als zaalhuur - Voldoende ruimte voor biljarttafels en een dansvloer - Ruimte voor het organiseren van activiteiten voor grotere groepen - Een laagdrempelig en sfeervol ontmoetingsgebouw dat voldoet aan de huidige eisen - Goede werkstructuur en overleg met de beheerstichting Een kanttekening die we zeker willen maken is dat de beheerskant en gebruikerskant nog onvoldoende belicht zijn. Er moet nog goed bekeken worden hoe de verandering uitpakt en of deze ook echt haalbaar is. Voor de uitwerking van een definitieve keuze voor een locatie en voor de structuur van een nieuw wijkcentrum stellen wij voor om de huidige en potentieel toekomstige gebruikers/huurders hierbij nauw te betrekken om een goede basis te creëren voor een optimaal gebruik door de belanghebbenden. Gymzalen in Noord West In Oss Noord West staan drie gymzalen en de sporthal Ussenstelt. De bezetting van deze voorzieningen is de afgelopen jaren teruggelopen. Dit komt mede door het teruglopende aantal leerlingen in de wijk waardoor het gebruik van de gymzalen door de scholen afneemt. We volgen de toekomstplannen voor de onderwijslocaties. Bij de Korenaer en de Polderhof/Lockaert zijn gymzalen nodig. Blijft BC Oss erbij dan is op IKC locatie Polderhof/Lockaert een sporthal nodig. Wanneer de Kennedyschool verhuist richting de Korenaer zal het gebruik van gymzaal het Hoefeind verder afnemen. In het advies wordt daarom uitgegaan van het vervangen van de helft van het oppervlak van de huidige gymzalen van het Hoefeind. Wanneer het gebruik door speciaal basisonderwijs (het Baken) verder afneemt kijken gemeente en onderwijsinstellingen samen of nog minder mogelijk is. percentages Bezettingsgraden sportzalen NW grindlaan hoefeind I hoefeind II ussenstelt

16 Door: Geert Duijs, voorzitter BCOss BCOss viert 50 jarig jubileum en neemt afscheid van hun zaal Ussenstelt Vandaag, zaterdag 28 september 2019, viert Badminton Club Oss (BCOss) voor de laatste keer feest in hun eigen sportkantine met de toepasselijke naam Kantineke. BCOss, die als enige badmintonclub in Oss uitkomt in de landelijke- en regionale competitie, ziet Abraham en viert dit vandaag met al hun leden (inmiddels gestegen naar 300). Vanaf maandag 30 september zijn de BCO ers welkom in de nieuwe sportzaal Ussenstelt, die onderdeel is van het nieuwe wijkcentrum van Ussen, waarin Sport & Ontmoeten voor jong en oud centraal staat. Waarom een nieuw wijkcentrum? In 2014 is de gemeente Oss destijds begonnen met het inventariseren van het vastgoed voor Ussen onder de naam Voorzieningenkaart 2030 Oss Noordwest, met als subtitel kiezen voor clusteren en samenwerken. De opdracht voor de gemeente was toen duidelijk, het voorkomen van vervangingsinvesteringen en behoud leefbaarheid voor deze mooie wijk in Oss. De opdracht is gelukt. Het wijkcentrum wordt vanaf maandag gerund door vrijwilligers van De Hille, Bonte Hoef en BCOss. Zij kijken uit naar de nieuwe samenwerking en zien vooral de voordelen voor alle gebruikers en inwoners van de wijk. De sporters kunnen toch nog een drankje pakken na het sporten in de kantine, in de sporthal kan de carnavalsvereniging 4 dagen flink uit zijn dak gaan tijdens het carnavalsfeest! BCOss is nog steeds blij met de visie van de gemeente en de beslissing die in 2014 genomen is om de sportzaal in het nieuwe wijkcentrum te voorzien van 8 badmintonbanen, waardoor ook BCOss verder kan bouwen aan hun visie: promoveren naar een hoger niveau. 16

17 4.3 Zorg in Noord West vanaf 2015 De professionals uit de zorg die in Oss Noord West actief zijn komen regelmatig bij elkaar in het wijkpunt Oss Noord West. Dat wijkpunt is in de Hille gevestigd. Zij houden regelmatig een wijkpunt-lunch, dan eten ze samen en praten elkaar bij over van de vele ontwikkelingen in de wijk en bij hun organisaties. Door de drie transities, taken die overkomen van het Rijk naar gemeente, verandert er per 1 januari 2015 erg veel. We hebben tijdens de wijkpuntlunch van juni besproken met welke ontwikkelingen in de zorg rekening gehouden moet worden in de voorzieningenkaart. Bij de zorgprofessionals ligt nu de meeste aandacht bij de transities. De prioriteit ligt niet op de huisvesting. - Voorzieningen in de wijk worden belangrijker doordat mensen langer zelfstandig blijven wonen: Dit vraagt om geschikte woningen, met name bestaande woningen. Hulpverlening vindt vaker in de buurt en in de eigen woning plaats. Ook voorzieningen in de nabije omgeving zijn van belang: winkels en medische ondersteuning en ook ontmoeting en ontspanning. - Meer aandacht voor preventie. Er moet (door gemeente en inwoners zelf) meer geïnvesteerd worden in preventie. Mensen nemen zelf verantwoordelijkheid om vitaal te blijven. - De vraag naar zorg neemt toe door vergrijzing: Door het toenemende aantal ouderen wordt de zorgvraag groter. Dit vraagt om een goede samenwerking tussen zorgverlenende instanties en een goed sociaal netwerk voor inwoners, om elkaar te helpen. - Samenwerking welzijnsinstellingen Oss: De gemeente vraagt aan de welzijninstellingen Aanzet, Mee, Vivaan en Rigom om samen vorm te geven aan ondersteuning op wijkniveau. In deze wijk is een pilot met sociale wijkteams. Aandachtpunten voor ontmoeten en zorg in de wijk. Samenwerking tussen zorgprofessionals wordt nog belangrijker. Daarom is het fijn dat er een plek in de wijk is waar zorgprofessionals en cliënten elkaar ontmoeten. Wijkwerkers zouden graag over een flexibele werkplek in de wijk beschikken, bijvoorbeeld in het wijkcentrum of gezondheidscentrum (bij huisartsen, apotheek). Wijkcentra kunnen een belangrijke ondersteunende rol gaan spelen als faciliteit voor dagbesteding voor mensen met een lichte zorgvraag. Voornemen tot herontwikkeling gedeelte locatie de Bussel Een andere ontwikkeling in de wijk, zijn de plannen om op een deel van de locatie van voormalige basisschool de Bussel een kleinschalige woonzorgvoorzieningen te bouwen voor dementerenden. Hiervoor is een intentieverklaring gesloten tussen de gemeente en de Freyagroep. Het voormalige schoolgebouw hoeft hiervoor niet te wijken. Getekend door: Geesink-Weusten Architecten, d.d: 9 oktober

18 5. Financieel resultaat Voorzieningenkaart Tijdens het proces voorzieningenkaart hebben we een aantal oplossingen uitgewerkt voor de lange termijn in Oss Noord West. Zo ontstaan er twee clusters voor primair onderwijs en werken we toe naar één wijkcentrum. Dat vraagt om investeringen. Uiteindelijk zijn er minder gebouwen. De gewenste activiteiten behouden onderdak. Onderstaand schema geeft in grote lijnen weer hoe de toekomst van de voorzieningen eruit ziet. Zo zullen per 2015 De Bussel, Locatie Jeneverbes en Duikelaar niet meer in gebruik zijn. Ditzelfde geldt (in principe op nog onbepaalde termijn) ook voor wijkcentrum De Hille en De Bonte Hoef. De stippellijnen geven een mogelijke verhuizing/intrek aan op een andere locatie. De letter R geeft aan dat de locaties in aanmerking komen voor renovatie of nieuwbouw. Onderwijs/opvang Noord Bussel (Dambordje) Lockaert Polderhof Jeneverbes Duikelaar Sport/ontmoeten: 1 wijkcentrum Hille Ussenstelt Bonte Hoef Onderwijs/opvang Zuid Korenaer Kennedyschool Baken Rotsvlinder x x x x x R R Sport/overig Amstelhoef Bromschuur Scouting & Gilde 18

19 Hoeveel m2 behoefte is er in de toekomst in Noord West? Als de contouren van dit advies werkelijkheid worden dan zullen we de komende jaren een aantal gebouwen afstoten. Dit zijn de Bonte Hoef, De Hille en een deel van de Hoefeind. De opvanglocaties Jeneverbes en Duikelaar en basisschool De Bussel zijn al in 2014 of komen begin 2015 vrij en worden niet meer gebruikt. Voor andere gebouwen zijn in de toekomst minder m2 meters nodig dan op dit moment het geval is. We hebben het dan over de scholen, en de locatie de Rotsvlinder van Het Buitenschoolse Net. Op de lange termijn kunnen deze gebouwen een andere bestemming krijgen. Ze kunnen worden gesloopt, worden herontwikkeld of inwoners (of ondernemers) beslissen zelf te investeren in het behoud van de panden. In onderstaande figuur is de mogelijke afname in (gemeentelijke) vierkante meters weergegeven: Scenario 0 Scenario 1 m2 naar scenario Toelichting scenario s Scenario 0: Huidige situatie in stand houden We behouden alle gebouwen in Noord West en zorgen voor nieuwbouw. Het totale bedrag voor het volledig vervangen van alle huidige vierkante meters na 40 jaar op basis van prijspeil Scenario 2 Scenario m2 Scenario s 1 t.m. 3 gaan uit van het verlaten van de wijkcentra Bonte Hoef en De Hille en het realiseren van 2 dubbelklassige basisscholen in Noord West via nieuwbouw of grootschalige renovatie Scenario 1: op de locatie van de Bussel komt een nieuwe MFA met daarin ontmoetingsruimten en een sportzaal. Scenario 2: De Ussenstelt wordt verbouwd zodat een combinatie ontstaat van een ontmoetingscentrum en sportzaal. Scenario 3: De gebruikers van de Bonte Hoef en de Hille verhuizen naar een nieuw te bouwen wijkcentrum op de locatie van t Baken. 19

20 De hieronder weergegeven tabellen geven bovenstaand beeld weer uitgesplitst naar de vierkante meters van onderwijs en opvang en sport en ontmoeten. Gem. vastgoed voor onderwijs en opvang Gem. vastgoed voor sport en ontmoeten Huidige m Huidige m onderwijs en opvang Uitkomst VZK 8065 Uitkomst VZK In hoofdstuk 2 is een toelichting gegeven op de financiën bij maatschappelijk vastgoed. Voor vervangingsinvesteringen en grootschalige renovaties wordt niet gereserveerd. Wanneer we de huidige vierkante meters aan maatschappelijke gebouwen moeten vervangen kost dit ongeveer 36 miljoen euro. Op basis van het advies Voorzieningenkaart Noord West 2030 verwachten we minder meters terug te bouwen. In onderstaande staafdiagram geven we weer hoeveel vervangingsinvesteringen we naar verwachting voorkomen op basis van het advies Voorzieningenkaart Noord West Vervangingsinvesteringen naar scenario Scenario 0 36 Scenario 1 19 Scenario 2 18 totaal Scenario Miljoenen euro's Disclaimer: Alle weergegeven cijfers geven een indicatie van de geschatte kosten en vierkante meters op basis van een aantal aannames en kunnen daardoor in de praktijk nog anders uitvallen. In de staafdiagrammen zijn geen effecten op de begroting meegenomen. Deze komen pas in beeld bij het uitwerken van de scenario s. Wel is opgenomen hoeveel vierkante meters de maatschappelijke vastgoedportefeuille afneemt. 20

21 6. Zijn de doelstellingen behaald? Behoud van leefbaarheid in het gebied Het project de voorzieningenkaart heeft bijgedragen aan het samenbrengen van verschillende verenigingen/organisaties in de wijk. Dit heeft geleid tot goede initiatieven en nieuwe samenwerkingsverbanden. Door met elkaar in gesprek te gaan hebben zij gezocht naar kansen in de wijk en oplossingen voor de toekomst. Zo zijn het Gilde st. Sebastiaan en scouting Ussen in gesprek over een mogelijkheid om samen nieuwbouw te realiseren. Ook is Het Buitenschoolse Net in gesprek met Sportcomplex Amstelhoef over het onderbrengen van de Buitenschoolse opvang in de kantine van de Amstelhoef. Grietje van Schijndel is actief lid bij het gilde. Vanuit die rol stapte ze in het proces voorzieningenkaart. Haar doel: het vinden van geschikte, grotere locatie voor het gilde en medegebruikers van die locatie. Ze hoopte dan ook op de komst van de scouting bij de tafel sport en ontmoeten. Daar wilde het gilde graag mee samenwerken. Helaas kwam de scouting niet, dus heeft ze zelf actie ondernomen. Grietje: De scouting was heel blij met het telefoontje van mij, namens het gilde. Zij willen graag mee naar park De Strepen. Het is een ideale plek. De samenwerking die hierdoor is ontstaan, past perfect in het plan van de voorzieningenkaart. Om samen te kunnen werken, hebben we veel handjes nodig, ook van de scouting. Daar heb ik het volste vertrouwen in. Worden vervangingsinvesteringen voorkomen tot 2030? Uit dit advies blijkt dat vervangingsinvesteringen worden voorkomen: - Vervangingsinvesteringen worden voorkomen bij De Bonte Hoef en De Hille. (Hiervoor komt één wijkcentrum in de plaats). Er zal niet meer geïnvesteerd worden in de volgende onderwijs en kinderopvanglocaties: - Kinderopvang locatie Jeneverbes - Kinderopvang locatie De Duikelaar - Basisschool De Bussel - Bij samenvoeging van de scholen Polderhof en Lockaert in één gebouw komt het in aanmerking voor een vervangingsinvestering. Het overgebleven pand wordt niet vervangen. - We gaan er vanuit dat één van de gymzalen Hoefeind niet vervangen hoeft te worden. Is het gelukt om de doelstellingen te bereiken door middel van co-creatie? Noordwest was de eerste wijk in de stad Oss waar de voorzieningenkaart is gestart. Het is gelukt om in co-creatie met de deelnemers een advies op te stellen wat voldoet aan de gestelde opdracht. De vele gesprekken die zijn gevoerd met de deelnemers hebben uiteindelijk geleid tot een gezamenlijk advies, waar draagvlak voor is in de gemeenschap van Noordwest. 21

22 Joop Meijer, deelnemer voorzieningenkaart: De intentie om zoveel mogelijk partijen en mensen bij het proces voorzieningenkaart te betrekken is gelukt, denk ik. Ik heb de partijen geleerd om over de schutting te kijken. Het belang van de wijk is groter dan het belang van de wijkcentra. Voor mij is de grootste winst dat dát gelukt. Als er volgend jaar weer zo n proces start, doe ik weer mee. Ik vind het leuk om mee te denken ondanks dat ik (nog) weinig binding met de wijk heb. Arno Voormolen, wijkraadslid Oss Noordwest, over de rol van de wijkraad We kozen als wijkraad bewust voor de rol van intermediair. We stuurden niet op de inhoud van het proces en oordeelden er ook niet over. Hierdoor trok niemand onze objectiviteit in twijfel. Dat is goed bevallen. Jos Boerakker, wijkraadslid Oss Noordwest Voor de start van het proces voorzieningenkaart waren we sceptisch. Het leek ons onmogelijk dat de gemeente vooraf nog geen plan had. Maar we zijn echt blanco begonnen. Dat werkt goed om draagvlak bij de inwoners te creëren. 22

23 7. Deelnemers van de voorzieningenkaart Deze publicatie is in overleg met de deelnemers opgesteld door de gemeente Oss met bijdragen van Fred Mulder, Jo van den Haterd, Geert Duijs, Patricia van der Voort, Kees Fluitsma, Jan Huijbers en Marius Smits. Onderwijs-en kinderopvangpartners: - Basisschool De Korenaer - Nutsschool De Lockaert - Daltonschool De Polderhof - Basisschoool J.F. Kennedy -Speciaal Basisonderwijs Het Baken - Stichting Peuterwerk Oss - Kinderopvang Robbedoes - Kinderopvang Het Buitenschoolse Net Verenigingen/organisaties: - Wijkcentrum de Bonte Hoef - Wijkcentrum De Hille - BC Oss - Tafeltennisvereniging Return Oss - KBO Heilig Hart/ Vlashoek - Scouting Ussen - Voetbalvereniging Margriet - Parochie Heilig Hart Zorgpartners: - GGD - Aanzet - MEE - Vivaan - Rigom - Brabantwonen/zorg - Dichterbij - Apotheek Ussen - Medifit - Blink - SWT Noordwest Wijkraad Noordwest en inwoners van de wijk Bedankt voor de samenwerking! Wil je snel gaan, ga dan alleen Wil je ver komen, ga dan samen 23

24 24