Startnotitie decentralisatie van AWBZ begeleiding naar de Wmo

Transcriptie

1 Startnotitie decentralisatie van AWBZ begeleiding naar de Wmo Auteur: Jordy van Slooten Beleidsmedewerker Wmo E: T:

2 Inhoudsopgave Inleiding 3 Gevolgen van de decentralisatie begeleiding 4 1. De wettelijke verantwoordelijkheid verschuift van het rijk naar de gemeente 5 2. Het budget gaat van het rijk naar de gemeente 6 3. De administratieve afhandeling en controle gaat van het zorgkantoor naar de gemeente Clientondersteuning gaat volledig over naarde gemeente 8 6. De controle op de kwaliteit van de zorg gaat van de IGZ naar de gemeente 9 Planning van de acties 10 Planning decentralisatie taken van Rijk naar gemeenten 11 Regionale organisatievorm 13 Literatuurlijst 16 Bijlage 1. Verklaring afkortingen 17 Bijlage 2. Inhoud van begeleiding 18 Bijlage 3. Analyse cijfers begeleiding 20 Bijlage 4. In- en uitvoeringsbudgetten 22 Bijlage 5. Samenvatting Wet clientenrechten zorg 23 Decentralisatie begeleiding: Startnotitie

3 Infolding De AWBZ functies Begeleiding Groep (dagbesteding), Begeleiding Individueel en Kortdurend Verblijf (logeeropvang/ vakantieopvang) vervallen per 1 januari 2013 in de AWBZ en worden vanaf dan een gemeentelijke taak onder de Wmo. In 2013 zijn gemeenten verantwoordelijk voor alle nieuwe clienten en vanaf 2014 ook voor alle bestaande clienten. In deze startnotitie wordt uiteengezet welke verantwoordelijkheden en taken er op de gemeenten afkomen en welke acties en beslispunten er moeten worden genomen. De inhoud van begeleiding wordt eerst kort toegelicht en vervolgens zullen de gevolgen van de decentralisatie kort uiteengezet worden. Daarna zal er gekeken worden welke acties en beslispunten er moeten worden genomen op basis van de nieuwe taken en verantwoordelijkheden. Tenslotte wordt er gekeken hoe de regio gemeenten gezamenlijk de decentralisatie kunnen oppakken. In bijlage 1 staan de verklaringen van alle gebruikte afkortingen. In de overige bijlagen staat uitgebreide informatie en cijfers over de decentralisatie. Decentralisatie begeleiding: Startnotitie

4 Gevolgen van de decentralisatie begeleiding Begeleiding in het kort AWBZ Begeleiding omvat door een instelling te leveren ondersteuning aan personen met een somatische, psychogeriatrische of psychiatrische aandoening of beperking, of een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke handicap die matige of zware beperkingen hebben. Het doel is het bevorderen, behouden of compenseren van zelfredzaamheid teneinde opname of verwaarlozing te voorkomen. Het bestaat uit het bieden van praktische hulp, structuuren regie in de persoonlijke levenssfeer 1. Erzijn twee vormen van begeleiding: Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep. In Bijlage 2 staat een overzicht van de doelen en activiteiten van begeleiding binnen de AWBZ. Voor een beeld van de clienten die een beroep doen op begeleiding kun je de clientprofielen van het CIZ lezen 2. Begeleiding onder de Wmo Begeleiding is nu een verzekerd recht en in de nieuwe situatie valt het onder de compensatieplicht van de Wmo. Het college van B&W moet een persoon die beperkingen ondervindt in zijn zelfredzaamheid en zijn maatschappelijke participatie compenseren d.m.v. voorzieningen die deze persoon in staat stellen: dagelijkse levensverrichtingen uit te voeren en het persoonlijk /even te structureren en daarover regie te voeren 3. De bestaande rechten op begeleiding worden dus niet 1 op 1 overgeheveld naar de gemeenten. Het wordt geen openeinderegeling, maareen compensatieplicht waarbij gemeenten veel sruimte krijgen. Door de decentralisatie van begeleiding krijgt de gemeente de volgende wettelijke taken en verantwoordelijkheden: 1. De wettelijke verantwoordelijkheid verschuift van het rijk naar de gemeente 2. Het budget gaat van het rijk naar de gemeente 3. De administratieve afhandeling en controle gaat van het zorgkantoor naar de gemeente 4. De toegangsbepaling gaat van het CIZ en BJZ naar de gemeente 5. Clientondersteuning gaat volledig over naar de gemeente 6. De controle op de kwaliteit van de zorg gaat van de IGZ naar de gemeente Per onderdeel zal er nu gekeken worden welke acties er moeten worden genomen. 1 CIZ (2011) Indicatiewijzer 4.1, p CIZ (2011) Wie is de client 3 Wmo artikel 4 lid 1 (conceptversie) Decentralisatie begeleiding: Startnotitie

5 1. De wettelijke verantwoordelijkheid verschuift van het rijk naar de gemeente Begeleiding vervalt als functie in de AWBZ en valt straks onder de compensatieplicht van de Wmo. Artikel 4 Wmo wordt uitgebreid met een nieuw compensatie doel: e. dagelijkse levensverrichtingen uit te voeren en het persoonlijk leven te structureren en daarover regie te voeren. Acties: 1.a. Koppeling met decentralisatie jeugdzorg en Wwnv vormgeven De decentralisatie van de jeugdzorg en de Wwnv (een regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt) worden gelijk met de decentralisatie van de begeleiding uitgevoerd 4. Er komen hierdoor veel nieuwe doelgroepen naar de gemeente toe. De omvang van de begeleiding in G&V bedraagt clienten, in de jeugdzorg gaat het om 744 kinderen en het aantal mensen in de Wajong in de regio bedraagt De drie gebieden overlappen elkaar op veel vlakken en een verkenning van een koppeling van en uitvoering is daarom van belang. De gemeente wordt bij de vlakken inkomen, werk, dagbesteding en (individuele) ondersteuning een belangrijke speler. Hierdoor zijn mensen met een beperking meer dan ooit aangewezen op de gemeente voor passende ondersteuning. Dit vraagt niet alleen om nieuwe expertise bij gemeenten, maar vooral ook om afstemming tussen de diverse svelden. De gemeente kan immers niet zomaar doorverwijzen naar andere overheden of regelingen zoals in de oude situatie geregeld het geval was. Een voorbeeld hiervan is de doorstroom van mensen vanuit de bijstand (verantwoordelijkheid gemeente) naar de Wajong (verantwoordelijkheid rijk) 5. Gezien de omvang van de drie decentralisaties is regionale afstemming noodzakelijk. 1.b. Vaststellen welke activiteiten en doelen van begeleiding gecompenseerd worden Na een inventarisatie onder burgers, zorgaanbieders en Wmo consulenten (actie 4.d. t/m 4.g.) moet er worden vastgesteld welke activiteiten voor welke doelen gecompenseerd worden. Een vraaggestuurde werkwijze vanuit de regionale Wmo visie is hierbij leidend. Er zal onderscheid gemaakt worden in activiteiten die altijd gecompenseerd worden, niet gecompenseerd worden doordat ze niet Wmo waardig zijn en activiteiten die alleen in uitzonderlijke gevallen gecompenseerd worden. Bij deze laatste zal het gaan om casussen die erg complex zijn en bijna niet voorkomen waardoor er een maatwerkoplossing nodig is die buiten het voorzieningen aanbod valt. Het uitgangspunt hierbij is: wat vinden wij in de gemeente een goede levenstandaard voor iemand die zelfstandig woont. Hierover zal een debat gevoerd moeten worden waarin de normen en waarden worden vastgesteld waarvan wij in de gemeente zeggen tot hier compenseren wij om verwaarlozing en opname in een instelling te voorkomen. Er zal hierbij ook worden gekeken naar welke ondersteuning het meest doelmatig en goedkoop adequaat is. I.e. Te compenseren activiteiten en doelen in voorzieningen vatten Nadat de activiteiten en doelen vastgesteld zijn moet er een keuze worden gemaakt of er nieuwe voorzieningen worden geschept of ze onder de huidige voorzieningen worden gebracht. Er moet daarbij een keuze worden gemaakt voor een financieringsvorm: ZIN, PGB of PVB. Dit wordt onder punt 2 nader uitgewerkt. Bij een nieuwe voorziening moeten er richtlijnen voor de toegangsbepaling komen. 4 Zie de Planning decentralisatie taken van Rijk naar gemeenten op pagina 11 5 Zie voor een beschrijving van dit effect; CPB (2011) Decentralisatie begeleiding: Startnotitie

6 1.d. De Wmo verordening aanpassen aan het nieuwe compensatiedoel en eventuele nieuwe voorzieningen 2. Het budget gaat van het rijk naar de gemeente Het budget dat de gemeenten in 2013 en 2014 ontvangen voor de gedecentraliseerde taken wordt gebaseerd op de werkelijke uitgaven 2010 van de huidige uitvoerders. Dit budget wordt ge'fndexeerd met een groeivoet van 2,5% per jaar. Op het totale ge'indexeerde budget dat wordt overgeheveld in 2013/ 2014 wordt een korting toegepast van 5% 6. Er zijn twee financieringsvormen binnen de AWBZ: Zorg in Natura (ZIN) en het persoonsgebonden budget (PGB). Het AWBZ geld wordt voor het gewest Gooi en Vecht (plus Eemnes) uitbetaald door het Agis Zorgkantoor. Bij ZIN maakt het zorgkantoor per jaar budgetafspraken met aanbieders verdeeld over drie sectoren: V&V, GZ, GGZ. De afspraken zijn op basis van verwacht volume dat gebaseerd is op het aantal clienten met een geldige indicatie die de aanbieders in zorg hebben. Er zijn per jaar twee momenten om dit volume aan te passen. Bij overproductie na deze twee momenten krijgt de aanbieder niks extra. Het PGB is een budget dat aan de client zelf wordt uitgekeerd waarvan hij of zij zelf zorg inkoopt. Alle PGB samen zijn binnen de AWBZ nu een subsidie met een subsidie plafond. Als de subsidie op is kan er geen PGB meer worden aangevraagd. Er loopt op dit moment een landelijke discussie over de toekomst van het PGB in de AWBZ en de Wmo. De verwachting is dat de gemeente straks verplicht is om voorzieningen aan te bieden in ZIN en de keuze krijgt om het PGB op te nemen in de verordening. Andere manieren van financieren bij ondersteuning die niet in een voorziening is gevat, is het subsidieren van aanbieders d.m.v. prestatieafspraken en het geven van een financiele tegemoetkoming aan de client. Het budget van het Agis Zorgkantoor voor Gooi & Vecht in 2011 Extramurale BGI; PV; VP; KVB GGZ Extramuraal t Gooi GZ Extramuraal t Gooi V&V Extramuraal t Gooi Totaal Extramurale BGG GGZ Dagactiviteiten t Gooi GZ Dagactiviteiten t Gooi V&V Dagactiviteiten t Gooi Totaal Budget Budget Het budget voor extramurale zorg van 38,9 miljoen is samengesteld uit BGI en KVB dat overgaat naar de Wmo en uit de functies PV en VP die onder de AWBZ blijven vallen. Een grove schatting is dat 20 tot 25 miljoen van dit geld naar de gemeenten wordt overgeheveld. Dit is zonder de korting van 5%. Het budget voor de BGG van 14,9 miljoen gaat volledig over naar de gemeenten. Opgeteld is het bedrag dat wordt overgeheveld vanuit de AWBZ voor extramurale BGG, BGI en KVB naar de regio is naar verwachting maximaal 40 miljoen. Actie: 2.a. Keuze maken voor financieringsvorm van de nieuwe compensatie doelen 2.b. Randvoorwaarden inkoop en/ of aanbesteding helder krijgen Er moet uitgezocht worden hoe en of er aanbesteed moet worden en op welke termijn dit moet worden besloten. Aanbieders moeten bij aanbesteden genoeg tijd hebben hiervoor. Nieuwe voorzieningen moeten waarschijnlijk worden aanbesteed volgens een 2b ' VNG (2011) AWBZ-begeleiding naar Wmo: financiele afspraken bestuursakkoord Decentralisatie begeleiding: Startnotitie

7 procedure. Het (centraal) inkopen van ondersteuning kan ook een optie zijn. In 2012 moet er veel ingekocht worden en centrale inkoop vanuit de regio is dan ook gewenst. 3. De administratieve afhandeling en controle gaat van het zorgkantoor naar de gemeente Actie: 3. Administratieve afhandeling en controle voor nieuwe voorzieningen opzetten Wanneer er aan het nieuwe compensatie doel voorzieningen worden gehangen moeten deze, voor wat betreft de administratieve afhandeling en controle, ingebed worden in de huidige systemen. Er kunnen ook nieuwe (regionale) systemen worden opgezet. 4. De toegangsbepaling gaat van het CIZ en BJZ naar de gemeente De gemeente moet de keuze maken hoe dit vorm te geven via het compensatiebeginsel. En of het CIZ en BJZ de toegang gaan bepalen of dat de gemeente dit zelf gaat doen. Acties: 4.a. Bepalen hoe en wanneer er toegang is tot de nieuwe vorm(en) van begeleiding Na het doorlopen van de acties onder punt 1 moet er bepaald worden hoe de toegang tot de nieuwe voorzieningen wordt geregeld. 4.b. Keuze maken waar de toegang tot begeleiding komt te liggen De gemeente kan de toegang tot begeleiding zelf gaan bepalen door de taak bij het Wmo loket en voor kinderen eventueel bij het CJG te leggen. De gemeente kan de toegangsbepaling ook bij het CIZ en BJZ laten of andere extemen de toegang laten bepalen. Wanneer de toegang bij het Wmo loket van de gemeente komt te liggen betekend dit dat er een toegang is tot Wmo ondersteuning en informatie en advies voor burgers die beperkingen of problemen ervaren in hun participate. Het is hierbij noodzakelijk dat er bij de front-office van het Wmo loket medewerkers zitten die generalisten zijn en die het (vraaggestuurde) gesprek voeren met de klanten. Het vergroten van de interne professionaliteit is dan een voorwaarde (actie 4.d. t/m 4.g.). 4.c. Vraaggestuurde werkwijze op de begeleiding toepassen De begeleiding brengt nieuwe doelgroepen naar de Wmo met zwaardere beperkingen. Tot nu toe zijn deze doelgroepen vanuit een aanbod- en claimgerichte manier benaderd en de toegang tot begeleiding is bepaald door te kijken waar ze recht op hebben op basis van hun beperkingen. Vanuit de regionale Wmo visie willen op een vraaggestuurde manier klanten helpen vanuit hun behoeften en mogelijkheden. 4.d. t/m g. Interne professionaliteit waarborgen en verhogen Het invoeringsbudget voor de decentralisatie begeleiding bedraagt over 2012 en 2013 voor alle regio gemeenten samen 1 miljoen. Indien de budgetten gebundeld worden is het goed mogelijk om een percentage hiervan in te zetten voor het versterken van de Wmo-loketten. Als er voor wordt gekozen om de toegang tot begeleiding bij de Wmo loketten neer te leggen dan kan de noodzakelijke scholing van consulenten gezamenlijk ingekocht en georganiseerd worden vanuit dit budget. Het budget kan daarnaast in worden gezet voor de beoogde attitude verandering in de loketten. 7 4.d. Kennis vergroten over de doelen en activiteiten van de huidige AWBZ functie begeleiding Dit kan gedaan worden d.m.v. een workshop voor Wmo consulenten waarin de doelen en 7 Zie bijlage 4 voor een overzicht van de in- en uitvoeringsbudgetten Decentralisatie begeleiding: Startnotitie

8 activiteiten van begeleiding worden besproken en gekoppeld aan de sociale kaart en huidig WWZ aanbod in de gemeente. 4.e. Wmo consulenten in contact met clienten en zorgaanbieders De Wmo consulenten raken zo bekend met de doelgroep en de manier waarop zij zorg ontvangen. In contacten met clienten en eventuele werkbezoeken bij zorgaanbieders kunnen zij ideeen opdoen over vraaggestuurd werken bij de nieuwe doelgroepen. 4.f. Medische kennis vergroten over de drie doelgroepen V&V, GZ en GGZ. D.m.v. cursus over de ziektebeelden, aandoeningen, stoornissen en beperkingen van mensen in de drie doelgroepen. 4.g. Aantrekken van nieuwe Wmo consulenten Deze nieuwe consulenten moeten naast de benodigde competenties ook kennis hebben van de nieuwe doelgroepen en die kunnen delen met de huidige consulenten. Doordat de consulenten geschoold moeten worden neemt hun werkdruk toe. Dit kan opgevangen worden door het aantrekken van een nieuwe consulent met het invoeringsbudget. 5. Clientondersteuning gaat volledig over naar de gemeente Er gaan twee verschillende taken onder de noemer clientondersteuning naar de gemeente. De hulp voor de client bij het zoeken naar een passende zorgaanbieder gaat van het zorgkantoor naar de gemeente. En de clientondersteuning die stichting MEE biedt gaat naar de gemeente. Het rijk wil alle clientondersteuning onderbrengen bij de gemeente die vervolgens kan kiezen of zij het zelf willen doen of stichting MEE gaan subsidieren. Het ministerie van VWS heeft in het kader van de Wmo clientondersteuning als volgt gedefinieerd: "Bij clientondersteuning in de Wmo gaat het om ondersteuning bieden aan mensen die (tijdelijk) verminderd zelfredzaam zijn, bij het oplossen van een vraag of een situatie, die dusdanig complex is dat hij of zij het niet zelf (of met zijn omgeving) kan oplossen. Het doel is regieversterking van de client teneinde zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie te bevorderen. 8 " Clientondersteuning overlapt volgens deze definitie een aantal activiteiten en doelen van begeleiding. Bij begeleiding is de intensiteit en de duur van de hulp alleen groter. Clientondersteuning bestaat voor de gemeente straks uit de volgende onderdelen: 1. Hulp bij het zoeken naar een passende zorgaanbieder 2. Informatie en advies 3. Vraagverheldering 4. Kortdurende en kortcyclische ondersteuning bij complexe, meerdere levensdomeinen omvattende vraagstukken Het Wmo loket werkt met een sociale kaart en geeft nu clienten al advies over de verschillende aanbieders. In een breed gekanteld Wmo loket zijn informatie en advies en een goede vraagverheldering onderdeel van het takenpakket. De kortdurende complexe vraagstukken kunnen door de gemeente worden opgepakt d.m.v. casemanagers. Deze taak kan ook als onderdeel van begeleiding bij de zorgaanbieders neer worden gelegd. Ministerie VWS, Veldhuijzen van Zanten (2011) Visie op clientondersteuning, p.1. Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 8

9 Acties: 5.a. Bepalen welke onderdelen van clientondersteuning bij het Wmo loket komen te liggen De onderdelen 1 t/m 3 van clientondersteuning zijn nu al onderdeel van het takenpakket van het Wmo loket en zouden voor de begeleiding uitgebreid moeten worden. Onderdeel 4 is het grootste beslispunt. Wanneer het Wmo loket de bepaalde nieuwe taken op zich neemt moeten onderstaande acties worden genomen. 5.b. Uitbreiden van de sociale kaart met het aanbod voor de nieuwe doelgroep Een regionale sociale kaart is van belang. Uit de cijfers over begeleiding blijkt dat er binnen de regio gemeenten forse verschillen zijn in de grote van de doelgroepen V&V, GGZ en GZ. Mede hierdoor is er een verschil in zorgorganisaties en aanbod binnen de verschillende gemeenten. In de kleinere gemeenten is het aantal GGZ en GZ dermate klein dat clienten al snel buiten de gemeente grenzen moeten kijken voor hun begeleiding. Veel zorgorganisaties hebben ook de hele regio als werkgebied. Het zorgkantoor heeft op dit moment ook de hele regio G&V als werkgebied. Een individuele gemeente kan een client niet goed helpen bij de keuze voor een zorgorganisatie als het alleen binnen de eigen grenzen kijkt. 5.c. Interne professionaliteit vergroten om clientondersteuning van nieuwe doelgroep mogelijk te maken Het vergroten van de informatie en adviesfunctie en de vraagverheldering van de nieuwe doelgroepen sluit aan bij actie 4.d. t/m 4.g.. 5.d. De kortdurende complexe vraagstukken als taak van gemeente of als onderdeel van begeleiding bij zorgaanbieders Deze keuze kan vooraf gemaakt worden of per client worden gemaakt. Een inventarisatie bij MEE over het aantal clienten per jaar met complexe vraagstukken is zinvol. 6. De controle op de kwaliteit van de zorg gaat van de IGZ naar de gemeente Artikel 3 en 9 Wmo worden aangepast bij de decentralisatie. De gemeenten moeten naast het meten van de tevredenheid van clienten ook een clientenvaringsonderzoek uitvoeren onder tenminste de gebruikers van huishoudelijke hulp en begeleiding. Daamaast treedt in de tweede helft van 2012 de Wet clientenrechten zorg (Wcz) in werking 9. Deze wet is een samenvoeging van een aantal bestaande wetten en regelt de rechten en plichten van clienten en zorgaanbieders. Onder andere de in de Wcz beschreven rechten van clienten op goede zorg, (keuze)informatie en een laagdrempelige klachten- en geschillenregeling moeten worden getmplementeerd. Actie: 6.a. Het opzetten van een regionale Wmo monitor voor het meten van de tevredenheid en ervaring van klanten binnen de Wmo Een uitgangspunt van de Wmo monitor is dat alle klanten actief benaderd worden en de mogelijkheid krijgen om opmerkingen, klachten of complimenten direct te melden aan de gemeente. Hierdoor kan de gemeente direct inspelen en reageren op signalen van klanten zonder dat dit de status van klacht krijgt. 6.b. Vaststellen welke onderdelen van de Wcz voor de gemeente van toepassing zijn en deze implementeren De gemeente zal waarschijnlijk een verplichting krijgen m.b.t. een adequate informatie & adviesfunctie en het helpen van clienten bij het vinden van de juiste zorg (acties 5.a. en 5.b.). Daarnaast moet er naarde klachten- en geschillenregeling worden gekeken. 9 Zie Bijlage 5: Samenvatting Wcz Decentralisatie begeleiding: Startnotitie

10 Planning van de acties Actie 1.a. Verkenning koppeling jeugdzorg & Wwnv 1.b. Vaststellen welke activiteiten en doelen gecompenseerd worden 1.c. Te compenseren activiteiten en doelen in voorzieningen vatten 1.d. Verordening aanpassen 2.a. Financieringsvorm 2.b. Randvoorwaarden inkoop en/ of aanbesteding helder krijgen 3. Administratie & controle nieuwe voorzieningen 4.a. Bepalen hoe en wanneer toegang tot nieuwe vorm(en) van begeleiding 4.b. Keuze maken waar de toegang tot begeleiding komt te liggen. 4.c. Vraaggestuurde werkwijze op de begeleiding toepassen 4.d. Kennis vergroten over doelen en activiteiten van huidige begeleiding 4.e. Wmo consulenten op werkbezoek bij zorgaanbieders 4.f. Medische kennis doelgroep vergroten 4.g. Aantrekken nieuwe Wmo consulenten 5.a. Bepalen welke onderdelen clientondersteuning bij Wmo loket 5.b. Sociale kaart uitbreiden 5.c. Interne professionaliteit random clientondersteuning vergroten 5.d. Kortdurende complexe vraagstukken taak gemeente of zorgaanbieders 6.a. Opzetten regionale Wmo monitor 6.b. Wcz implementeren Wie uitvoering & uitvoering & uitvoering & uitvoering & Administratie van uitvoering college en scholing van uitvoering uitvoering uitvoering Management uitvoering uitvoering Gewest Wanneer 4 e kwartaal 2011 en 1 e kwartaal e kwartaal e kwartaal 2011 en 1 e kwartaal 2012 Medio 2012 Medio e kwartaal 2011 en 1 e kwartaal e en 4 e kwartaal e kwartaal 2011 en 1 e kwartaal e kwartaal 2011 en 1 e kwartaal 2012 Vanaf 4 e kwartaal e kwartaal 2011 en 1 e kwartaal e kwartaal e kwartaal 2011 Medio e kwartaal en begin 2012 Vanaf 4 e kwartaal 2011 Vanaf 4 e kwartaal e kwartaal 2011 en 1 e kwartaal e, 4 e kwartaal 2011 en 1 e kwartaal 2012 Medio 2012 Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 10

11 Planning decentralisatie taken van Rijk naar gemeenten Veranderingen vanaf 1 januari 2012: Bezuinigingen re-integratiemiddelen Hervorming WWB - Aanscherping van de toegang tot WWB. De kern hierbij is: wie kan werken moet werken, en werk moet lonen - Afschaffing WIJ; WWB wordt geschoeid op WU-leest Er komt een scherpere inkomensnorm voor gezinsbijstand Bezuinigingen WSW Verlaging Rijkssubsidie per WSW-er Strengere toelatingseisen voor WSW indicaties Passend onderwijs Inwerkingtreding Wet clientenrechten zorg (2 e helft 2012) Veranderingen vanaf 1 januari 2013: Uitvoering AWBZ door zorgverzekeraars Maatregel beperking aanspraak AWBZ (IQ-maatregel) Decentralisatie AWBZ begeleiding naar Wmo De wettelijke verantwoordelijkheid verschuift van het rijk naar de gemeente Het budget gaat van het rijk naar de gemeente De administratieve afhandeling en controle gaat van het zorgkantoor naar de gemeente De toegangsbepaling gaat van het CIZ en BJZ naar de gemeente Clientondersteuning gaat volledig over naar de gemeente De controle op de kwaliteit van de zorg gaat van de IGZ naar de gemeente Nieuwe clienten in 2013, bestaande clienten in 2014 naar de Wmo Wet werken naar vermogen (Wwnv) ledereen werkt naar vermogen, bij voorkeur bij een reguliere werkgever. Uitgangspunt bij de nieuwe instroom Wwnv is: werk boven uitkering. Instroom Wajonger vanaf 2013 in Wwnv Volledig en duurzaam arbeidsongeschikte jonggehandicapten blijft onder de Wajong en het UWV en gaat niet over naar de Wwnv - Wajong-toets blijft bij het UWV. - Er komt een ongedeeld re-integratiebudget. Dit bestaat uit: de bestaande reintegratiebudgetten voor de Wsw en de WWB/WIJ bij elkaar + overheveling geld vanuit het re-integratiebudget Wajong van UWV. Nieuw instrument: loondispensatie Veranderingen vanaf 1 januari 2014 Start scheiden wonen-zorg: zelf betalen voor verblijf bij zorgaanbieder Decentralisatie Jeugdzorg overgangsjaar voor begeleiding voor kinderen uit AWBZ Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 11

12 Gefaseerde inwerkingtreding nieuwe wet op de jeugdzorg Gefaseerde overgang ambulante hulp, dag-en residentiele hulp, overige onderdelen provinciale jeugdzorg (kindertelefoon, diagnostiek, indicatiestelling, casemanagement, advies en meldpunt kindermishandeling, jeugd-ggz, jeugd-lvg, gesloten jeugdzorg, en als laatste jeugdreclassering en jeugdbescherming. Veranderingen vanaf 1 januari 2016 Overheveling intramurale jeugdzorg van AWBZ naar gemeenten Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 12

13 Regionale organisatievorm De taken en verantwoordelijkheden die op de gemeenten afkomen zijn van grote omvang en vragen daarom om regionale samenwerking vanuit onze regionale Wmo visie. Het is voor kleinere gemeenten lastig om voldoende expertise en ervaring te krijgen met de nieuwe doelgroepen. Om dubbel werk te voorkomen is het gezamenlijk opzetten van scholing van loketmedewerkers en smedewerkers nodig. Ook voor de grotere gemeenten is samenwerken noodzakelijk, omdat zorg niet zelden buiten de woongemeente wordt afgenomen. De huidige voorzieningen, bijvoorbeeld random dagbesteding, zijn verspreid over de regio en niet in elke gemeente aanwezig. Uit de inventarisatie onder aanbieders blijkt ook dat veel aanbieders de hele G&V als werkgebied hebben en dat zij zich zorgen maken om met elke gemeente apart afspraken te moeten maken. Zo wordt het voor aanbieders erg kostbaar om bij negen gemeenten apart aan te besteden. Een gezamenlijke inkoop voor G&V is daarom een goede optie. Zoals in actie 1.a. is beschreven overlappen de doelgroepen en taken van de drie decentralisaties elkaar. De argumenten voor samenwerken gelden voor alle drie en het gezamenlijk cobrdineren van de drie decentralisaties is dan ook noodzakelijk. Samenvattend zijn de redenen voor een regionale coordinate bij de drie decentralisaties: Samen expertise opbouwen over de nieuwe doelgroepen Gezamenlijke scholing om dubbel werk te voorkomen Verschillende afspraken is moeilijk werkbaar voor ketenpartners Taken, activiteiten en doelen die elkaar overlappen en raken Doelen: Om lokaal goed te kunnen uitvoeren moet je regionaal samenwerken. De regio moet ondersteunen bij het opzetten van lokale netwerken door de betrokkenen te faciliteren met de goede informatie en gereedschappen. Het uitgangspunt is om lokaal de vrijheid te hebben om het ondersteuningspakket vorm te geven, maar dat er wel zoveel mogelijk dezelfde randvoorwaarden worden geschept op regionaal niveau waarbij ook de ICT ondersteunend is. Kortom: Regionale kaders en randvoorwaarden; lokale voorkeuren en verbindingen. De regionale organisatie zal maximaal twee jaar bestaan. De kaders moeten dan zo sterk zijn dat het lokaal uitgevoerd kan worden met een minimale regionale regie. De organisatie is gestoeld op de structuur van de regionale samenwerking binnen het WWZ. De aansturing en de positionering zal dan ook bij het Intergemeentelijk Bureau (IGB) van het gewest G&V worden belegd. Samenwerken op: Visie Scholing van loketmedewerkers en smedewerkers Inkoop van voorzieningen ICT registratiesysteem Bestuurlijk taskforce Het onderwerp vraagt om bestuurlijke afstemming. Vandaar dat in dit model is gekozen voor een bestuurlijke taskforce die door de drie grote gemeenten vertegenwoordigt zal worden. Dit kunnen de voorzitters van de volgende portefeuillehoudersoverlegen worden: 1. Economie en Werk -> Wwnv 2. Wonen Welzijn Zorg -> Begeleiding 3. Gezondheidszorg -> Jeugdzorg Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 13

14 Ambtelijke stuurgroep De ambtelijke stuurgroep moet op directieniveau worden gevormd om ambtelijk de dwarsverbanden te kunnen leggen vanuit een helicopterview, maar ook om voorstellen of ontwikkelrichtingen hierarchisch te kunnen borgen in de gemeentelijke organisaties. Binnen de gemeenten moeten immers dezelfde verbindingen tussen de drie gebieden worden gelegd. De ambtelijke stuurgroep op directieniveau zal gevormd kunnen worden vanuit de drie grate uitvoerende gemeenten; Bussum, Hilversum en Huizen. Programmamanager & Projectleiders Per decentralisatie zal er een projectleider worden aangesteld met een programmamanager erboven die de onderlinge koppelingen coordineert en het proces bewaakt. In het regionale uitvoeringsprogramma preventieve jeugdzorg is uitgesproken dat er een projectleider decentralisatie jeugdzorg moet komen met o.a. provinciale gelden. Met het invoeringsbudget voor de decentralisatie begeleiding kan de programmamanager en de kwartiermaker begeleiding worden bekostigt. Bestuurlijke taskforce Ambtelijke stuurgroep op directieniveau Programmamanager decentralisatie taken X Projectleider 1: Een regeling onderkant van de arbeidsmarkt (Wwnv) Projectleider 2: Decentralisatie AWBZ Begeleiding naarwmo 1 Projectleider 3: Decentralisatie Jeugdzorg naar de gemeente Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 14

15 Financier! Er komt een invoeringsbudget in 2012 beschikbaar voor de decentralisatie van AWBZ begeleiding. Dit geld kan ingezet worden voor de beoogde regionale organisatie. Hieronder een opzet voor de verdeling van het invoeringsbudget. Het betreft een conceptbegroting waarin een verdeling van financiele middelen wordt voorgesteld om een start te kunnen maken met de regionale aanpak. Deze conceptbegroting is opgesteld om gelden van de gemeenten te reserveren voor de decentralisaties. De precieze verdeling zal nader moeten worden ingevuld door de programmamanager. Gooi & Vecht Clienten Begeleiding Invoeringsbudget 10 Totaal Voor2012 Onderdeel Programmamanager Projectleider 1: Wwnv Projectleider 2: Begeleiding Projectleider 3: Jeugdzorg Inkoper Werving loket medewerkers Uitbreiding capaciteit loket medewerkers Wmo-loket scholing ICT - registratiesysteem Totaal Voor2013 Onderdeel Programmamanager Projectleider 1: Wwnv Projectleider 2: Begeleiding Projectleider 3: Jeugdzorg Inkoper Werving loket medewerkers Uitbreiding capaciteit loket medewerkers Wmo-loket scholing ICT - registratiesysteem Totaal Budget Budget Opmerkingen Cofinanciering voor Wwnv, overig budget uit middelen lokale SoZa's Subsidieaanvraag bij provincie a ,- voor 14 maanden. In 2013 cofinanciering. Cofinanciering met inkoop HH Inzet per loket afhankelijk van samenwerkingsmodel Cofinanciering vanuit andere budgetten, mogelijk innovatie subsidies Opmerkingen Cofinanciering voor Wwnv, overig budget uit middelen lokale SoZa's Subsidieaanvraag bij provincie a ,- voor 14 maanden. In 2013 cofinanciering. Cofinanciering met inkoop HH Inzet per loket afhankelijk van samenwerkingsmodel Cofinanciering vanuit andere budgetten, mogelijk innovatie subsidies 10 Zie bijlage 4 voor uitgebreid overzicht in- en uitvoeringsbudget per gemeente Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 15

16 Literatuurlijst CIZ (2011) Indicatiewijzer 4.1 CIZ (2011) Wie is de client Hilversum, Bussum, Blaricum, Huizen en Wijdemeren (2011) Regionale Uitvoeringsprogramma Preventieve Jeugdzorg Wmo (conceptversie 2011) Websites Agis Zorgkantoren (2010) Definitieve afspraken 2011, CIZ (2011) Basisrapportage AWBZ, CPB (2011) The decentralization of Social Assistance and the rise of Disability Insurance enrolment, Ministerie VWS (2010) Samenvatting Wet clientenrechten zorg, Ministerie VWS, Veldhuijzen van Zanten (2011) Visie op clientondersteuning, VNG (2011) AWBZ-begeleiding naar Wmo: financiele afspraken bestuursakkoord, Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 16

17 Bijlage 1. Verklaring afkortingen AWBZ functies BG Begeleiding BGG Begeleiding Groep BGI Begeleiding Individueel KVB Kortdurend Verblijf PV Persoonlijke Verzorging VP Verpleging Jeugdzorg AMK JHV JR OTS Advies en Meldpunt Kindermishandeling Vrijwillige Jeugdhulpverlening Jeugdreclassering Onder toezichtstelling Grondslagen SOM Somatische aandoening PG Psychogeriatische aandoening PSY Psychiatrische aandoening/ stoomis PS Psychosociaal probleem VG Verstandelijk gehandicapt ZG Zintuigelijk gehandicapt LG Lichamelijk gehandicapt Sectoren V&V GZ GGZ Verpleging & Verzorging Gehandicaptenzorg Geestelijke Gezondheidszorg Wetten en overige afkortingen AWBZ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten BJZ Bureau jeugdzorg CIZ Centrum Indicatiestelling Zorg IGB Intergemeentelijk Bureau (van de regio Gooi & Vechtstreek) IGZ Inspectie voor de gezondheidszorg G&V Gooi & Vechtstreek SoZa Sociale Zaken SW bedrijven Sociale werkvoorziening bedrijven VNG Vereniging van Nederlandse Gemeenten WAJONG Wet Werk en Arbeidsondersteuning Jonggehandicapten Wcz Wet clientenrechten zorg WIA Wet Werk en inkomen naar arbeidsvermogen Wmo Wet maatschappelijke ondersteuning WSW Wet Sociale Werkvoorziening WW Werkloosheids Wet WWB Wet Werk en Bijstand Wwnv Wet Werken Naar Vermogen Zvw Zorgverzekeringswet Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 17

18 Bijlage 2. Inhoud van begeleiding 11 Begeleiding omvat door een instelling te verlenen activiteiten aan verzekerden met een somatische, psychogeriatrische of psychiatrische aandoening of beperking, of een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke handicap die matige of zware beperkingen hebben op net terrein van: a) de sociale redzaamheid; b) het bewegen en verplaatsen; c) het psychisch functioneren; d) het geheugen en de orientatie; e) of die matig of zwaar probleemgedrag vertonen. Activiteiten begeleiding individueel: De activiteiten zijn gericht op bevordering, behoud of compensatie van de zelfredzaamheid en strekken tot voorkoming van opname in een instelling of verwaarlozing van een persoon. De activiteiten bestaan uit: 1. Het ondersteunen bij het aanbrengen van structuur, c.q. het voeren van regie. 2. Het ondersteunen bij praktische vaardigheden/handelingen ten behoeve van zelfredzaamheid. 3. Het bieden van toezicht. 4. Oefenen met het aanbrengen van structuur, c.q. het voeren van regie en/of het uitvoeren van handelingen die zelfredzaamheid tot doel hebben. Begeleiding Groep: 1. het bieden van een dagprogramma met als doel al dan niet aangepaste vormen van arbeid (ook vrijwilligerswerk) of school te vervangen gedurende maximaal negen dagdelen per week. 2. het bieden van activiteiten met als doel een andersoortige vorm van dagstructurering dan arbeid of school (denk aan 65-plussers of mensen zonder arbeidsverleden) en tevens zelfredzaamheid en cognitieve capaciteiten en vaardigheden zoveel mogelijk te handhaven en/of gedragsproblematiek te reguleren gedurende maximaal negen dagdelen per week; 3. toezicht in een instelling: a) 's nachts in een instelling gedurende maximaal zeven nachten per week. Met 'nachtopvang' wordt het sec doorbrengen van de nacht in een instelling bedoeld. b) overdag gedurende maximaal negen dagdelen per week. Vervoer naar Begeleiding groep Als de verzekerde is aangewezen op Begeleiding in groepsverband gedurende een dagdeel in een instelling, dan omvat de zorg ook het vervoer naar en van de instelling wanneer dit medisch noodzakelijk is. Uitgangspunt bij het beoordelen van de 'medisch noodzakelijkheid', is het gebrek aan zelfredzaamheid van de verzekerde. Begeleiding individueel en begeleiding groep als respijtzorg Respijtzorg doet zich voor in situaties waarin de huisgenoot, partner of ouder die feitelijk gebruikelijke zorg op zich moet nemen daartoe niet in staat is wegens (dreigende) overbelasting, die anderszins niet door hem is op te lossen. Begeleiding individueel of begeleiding groep Of de verzekerde is aangewezen op Begeleiding individueel of Begeleiding in groepsverband, wordt bepaald door de afweging wat zorginhoudelijk het meest doelmatig is. 11 CIZIndicatiewijzer4.1 (2011) p. 109 Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 18

19 Begeleiding in groepsverband is voorliggend op Begeleiding individueel als hetzelfde doel wordt beoogd. Begeleiding binnen de prestatievelden van de Wmo De begeleiding gaat voornamelijk onder prestatievelden 5 en 6 vallen. De omschrijving van de prestatievelden is anders dan de doelen van de huidige begeleiding. Bij begeleiding gaat het immers niet alleen om het behoud van zelfstandig functioneren of deelname aan het maatschappelijke verkeer, zoals in het laatste stuk van prestatieveld 6 staat. Het gaat zoals de CIZ indicatiewijzer zegt om: bevordering, behoud of compensatie van de zelfredzaamheid en strekken tot voorkoming van opname in een instelling of verwaarlozing 12. Deze omschrijving geeft aan dat het om een zwaardere vorm van ondersteuning gaat. Prestatieveld 5 Het bevorderen van de deelname aan het maatschappelijke verkeer en van het zelfstandig functioneren van mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en van mensen met een psychosociaal probleem. Prestatieveld 6 Het verlenen van voorzieningen aan mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en aan mensen met een psychosociaal probleem ten behoeve van het behoud van hun zelfstandig functioneren of hun deelname aan het maatschappelijke verkeer. 12 CIZ Indicatiewijzer 4.1 (2011) p. 109 Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 19

20 Bijlage 3. Analyse cijfers begeleiding BG per gemeente G&V De cijfers over het aantal clienten per clientgroep per gemeente laten zien dat er binnen de regio gemeenten grote verschillen bestaan. Percentage clienten regio Gooi & Vecht per doelgroep Zo valt 50% van de mensen met begeleiding in Laren en Muiden onder de V&V ten opzichte van 30% in de regio. Huizen (22%) en Weesp (23%) hebben een kleinere doelgroep V&V. Het aantal mensen met GGZ problematiek ligt in een aantal kleinere gemeenten fors lager dan in de rest van de gemeenten en de regio als geheel. In de meeste regio gemeenten is het aandeel GGZ rond de 27% a 30%. Dit aandeel is echter 10% tot 15% lager in Blaricum (17%), Laren (17%), Muiden (12%), Naarden (13%) en Wijdemeren (13%). In Bussum is met 35% het aandeel van GGZ het grootst onder de mensen die begeleiding ontvangen. In de GZ zijn er ook verschillen te zien. Blaricum, Eemnes, Hilversum, Muiden en Wijdemeren zitten rond het regio gemiddelde van 36%. Huizen en Weesp zitten boven het gemiddelde met 44% en 43%. Laren (24%), Naarden (25%) en Bussum (28%) zitten onder het gemiddelde. Binnen de verschillende grondslagen van de GZ zijn de verschillen nog groter. Het aandeel VG boven de 18 jaar is veel hoger dan het gemiddelde in Hilversum en Huizen. Blaricum, Bussum, Eemnes, Laren, Naarden en Weesp liggen weer onder het gemiddelde. Bij de ZG zijn Huizen en Weesp de uitschieters naar boven. Dit is te verklaren door de aanwezigheid van visueel gehandicapten instituut Visio in de beide gemeenten. Aantal clienten per gemeente Wijdemeren Weesp Naarden Muiden Laren Huizen Hilversum 1189 V 1188 ~W\ 137 ]34 ~3127 'v-:-.,»> '-.,:' Eemnes 71 Bussum Blaricum Z190 G & V + Eemnes Gooi & Vecht Z]342 I I i i I i I () C 00 I Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 20

21 BG & de relatie tot overige functies binnen de AWBZ Het opvallende van deze cijfers is dat 56% van de clienten in regie G&V die nu begeleiding (groep en/ of individueel) ontvangen daarnaast geen andere AWBZ zorg ontvangen. Dit betekend dat straks van de clienten uit de AWBZ gaan en alleen nog Wmo ontvangen. Tenminste 1507 clienten hebben BGI, waarvan 789 clienten alleen BGI hebben. Verder hebben tenminste 1091 BGG, waarvan 406 alleen BGG hebben. Daarnaast heeft 15% (396) van de clienten kortdurend verblijf. Dit zijn vrijwel altijd clienten (veelal kinderen) met zware beperkingen of clienten waarvan de zorg door mantelzorgers als zwaar wordt ervaren. Kortdurend verblijf wordt namelijk ingezet als respijtzorg en / of ter voorkoming van opname in een installing. Functiecategorie BGI-sec BGI+PV/VP/BH BGG-sec BGG+PV/VP/BH BGI+BGG (sec) BGI+BGG(+PV/VP/BH) KVB (+ PV/VP/BH/BG) Totaal Alleen BG Gooi & Vecht ,4% 12,3% 15,6% 11,1% 9,9% 5,4% 15,3% 100,0% 56,0% Gooi & Vecht + Eemnes ,40% ,5% ,7% ,9% 262 9,8% 142 5,3% ,3% ,0% ,9% Functiecategorie BGI-sec BGI+PVA/P/BH BGG-sec BGG+PV/VP/BH BGI+BGG (sec) BGI+BGG(+PV/VP/BH) KVB (+ PV/VP/BH/BG) Functies in het indicatiebesluit Alleen Begeleiding Individueel Begeleiding Individueel in combinatie met een of meer van de functies Persoonlijke Verzorging, Verpleging, en Behandeling Alleen Begeleiding Groep Begeleiding Groep in combinatie met een of meer van de functies Persoonlijke Verzorging, Verpleging en Behandeling Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep, geen andere functies Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep, in combinatie met een of meer van de functies Persoonlijke Verzorging, Verpleging en Behandeling Kortdurend Verblijf (maximaal drie etmalen per week) in combinatie met een of meer van de functies Persoonlijke Verzorging, Verpleging, Behandeling, Begeleiding Individueel en Begeleiding Groep Jeugdzorg in G&V, van BJZ Noord Holland Clienten 2011-Q1 Blaricum Bussum Hilversum Huizen Laren Muiden Naarden Weesp Wijdemeren Regio Gooi & Vecht JHV AMK OTS Voogdij JR Totaal Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 21

22 Bijlage 4. In- en uitvoeringsbudgetten 13 Invoeringsbudget Voor de invoeringskosten decentralisatie AWBZ is in totaal eenmalig 130 miljoen beschikbaar. De gemeenten ontvangen daarvan 80 miljoen, mits zij kunnen aantonen dit bedrag werkelijk nodig te hebben. Het ligt voor de hand dat de gemeenten die 80 miljoen ontvangen, verdeeld over 2012 en Het exacte bedrag per jaar en de manier van verdelen moet nog worden vastgesteld. In onderstaande tabel is uitgegaan van een geschatte verdeling van 50% per jaar. Uitvoeringsbudget Voor de uitvoering van de AWBZ krijgen gemeenten structureel een bedrag dat gelijk is aan de uitvoeringskosten van de huidige uitvoerders. Dat wordt overgeheveld naar gemeenten. Daarnaast stelt het kabinet in vanaf 2016 totaal 55 miljoen structureel beschikbaar voor uitvoeringskosten van zorg voor jeugd en AWBZ-begeleiding samen. In 2014 gaat het daarbij om 35 miljoen en in 2015 om 45 miljoen. Aan de hand van de landelijke budgetten is er een verdeling gemaakt voor de regio op basis van het percentage clienten afgezet tegen het totaal in heel Nederland. Nederland Blaricum Bussum Eemnes Hilversum Huizen Laren Muiden Naarden Weesp Wijdemeren Gooi en Vecht Clienten Begeleiding Invoeringsbu Totaal 80 mln dget mln mln Uitvoeringbudget mln 45 mln mln G&V + Eemnes VNG (2011) AWBZ-begeleiding naar Wmo: financiele afspraken bestuursakkoord Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 22

23 Bijlage 5. Samenvatting Wet clientenrechten zorg 14 De Wet clientenrechten zorg (Wcz) regelt niet alleen de rechten en plichten van de client, maar ook de verantwoordelijkheden van zorgaanbieders voor de kwaliteit van zorg. Met de Wcz wil het kabinet de individuele en collectieve rechtspositie van de client versterken en verduidelijken. De wet geeft clienten recht op goede zorg, niet alleen bij de individuele geneeskundige behandeling maar in alle relaties tussen clienten en zorgaanbieders in de gehele keten van zorg. De client kan straks gemakkelijker kiezen voor de zorgaanbieder die bij hem en zijn zorgvraag past. En wie niet tevreden is, kan daarover eenvoudiger en effectiever een klacht indienen. De belangrijkste verbeteringen in de Wet clientenrechten zorg De Wcz versterkt de positie van clienten in de zorg op twee manieren. Allereerst geeft de wet clienten meer rechten. En op de tweede plaats creeert het wetsvoorstel meer waarborgen voor goede zorg. Meer rechten voor clienten: rechten van clienten gaan gelden in alle zorgrelaties, dus ook in de langdurige zorg; clienten krijgen recht op keuze-informatie; clienten krijgen recht op informatie over incidenten; clienten kunnen de naleving van hun rechten gemakkelijker afdwingen via een betere klachtenregeling en bij een onafhankelijke geschilleninstantie; clientenraden krijgen meer bevoegdheden en worden beter gefinancierd. Meer waarborgen voor goede zorg: in het bestuur van een zorgaanbieder krijgt een bestuurder 'kwaliteit van zorg' in portefeuille; besturen krijgen meer sturingsmogelijkheden richting zorgverleners (aanwijzingsbevoegdheid, opzeggen arbeids- of toelatingsovereenkomst bij disfunctioneren); zorgverleners moeten verantwoording afleggen aan het bestuur; toezichthouders krijgen meer verantwoordelijkheden en moeten aan meer eisen voldoen; het wordt gemakkelijker om wettelijke eisen te stellen aan de kwaliteit van de zorg; de IGZ gaat ook toezien op de naleving van de clientenrechten en treedt op als de veiligheid van clienten of de zorg ernstig bedreigd wordt; de inspectie kan ingrijpen bij excessen bij aanbieders van alternatieve behandelwijzen. 14 Ministerie VWS (2010) Samenvatting Wet clientenrechten zorg, Decentralisatie begeleiding: Startnotitie 23