HOOFDPIJN OP DE SPOEDOPNAME: ENKELE RICHTLIJNEN VOOR DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING. Prof Jan Versijpt, MD PhD Neurologie, UZ Brussel
|
|
- Maarten Koning
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 HOOFDPIJN OP DE SPOEDOPNAME: ENKELE RICHTLIJNEN VOOR DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING Prof Jan Versijpt, MD PhD Neurologie, UZ Brussel
2
3
4 Hoofdpijn Primair Secundair (1-10% ) Aangezichtspijnen Migraine Traumatisch Infectieus Spanningshoofdpijn Vasculair Metabool Cluster hoofdpijn Niet-vasculair intracranieel Aangezichtspijn Andere Abusus/onttrekking Psychiatrisch
5 Most patients need reassurance Some will benefit from treatment Few require investigations Richard Davenport. Headache. The Bare Essentials. Neurology in Practice 2008.
6 Respons op pijnstilling heeft weinig voorspellende waarde Wat is de reden van uw komst op dit eigenste moment?
7 GIDS VOOR VERWIJZING: TYPE HOOFDPIJN Nieuwe of onverwachte hoofdpijn First/worst headache? Thunderclap hoofdpijn SAB,... Atypische aura (> 1h of motoor) / aura zonder hoofdpijn zonder VG van migraine TIA/CVA Hoofdpijn ~= manoeuvres die intracraniele druk of liquor hypo- of hypertensie
8 GIDS VOOR VERWIJZING: SPECIFIEKE POPULATIES Nieuwe hoofdpijn bij patiënt > 50 jaar arteritis temporalis / RIP Nieuwe hoofdpijn bij kind vóór puberteit RIP Voorgeschiedenis van carcinoom metastase Immunodeficiëntie (HIV, ) infectie
9 GIDS VOOR VERWIJZING: BEGELEIDENDE SYMPTOMATOLOGIE Koorts meningitis / encefalitis Focale neurologische uitval
10 TO SCAN OR NOT TO SCAN CT/MRI (LR+) Range van het vinden van afwijkingen: chronische (<1%) --> Thunderclap (64%) Hoofdpijn als geïsoleerd symptoom slechts in 8.2% van patiënten met intracraniële tumoren Cluster hoofdpijn (10.7) Focale uitval (5.3) Niet gedefinieerde hoofdpijn (3.8) Hoofdpijn met aura (3.2) (> niet-visuele of veranderde aura) Hoofdpijn die bij inspanning, hoesten of Valsalva manoeuvre (2.3) Hoofdpijn met braken (1.8) Nieuwe hoofdpijn > 50 jaar Gebruik van bloedverdunners Geruststelling
11 Hoofdpijn Primair Secundair (1-10% ) Aangezichtspijnen Migraine Traumatisch Infectieus Spanningshoofdpijn Vasculair Metabool Cluster hoofdpijn Niet-vasculair intracranieel Aangezichtspijn Andere Abusus/onttrekking Psychiatrisch
12 Hoofdpijntype? Vrouw, 35 jaar Drie keer per week hoofdpijn Duur hoofdpijn: halve dag tot ganse dag Vervelend Holocranieel gelokaliseerd Drukkend van aard Gaat niet gaan liggen, heeft daar ook de tijd/mogelijkheid niet toe Hoofdpijn neemt wel toe als ze een fysieke inspanning moet doen Misselijk maar nooit braken Geen licht- of geluidsschuwheid Hoofdpijn voorafgegaan én vergezeld door nekpijn, indruk dat alles vastzit daar
13 Hoofdpijntype? Migraine zonder aura Spanningshoofdpijn Cervicogene hoofdpijn Atypische hoofdpijn
14 Hoofdpijntype? Migraine zonder aura Spanningshoofdpijn Cervicogene hoofdpijn Atypische hoofdpijn
15 Migraine: diagnostiek Minimum 5 aanvallen Duur: 4-72 uur (mediaan 16u) Minimum 2 van de volgende: Unilateraal (zonder kantwisseling in 6-16% - bilateraal in 40%) Pulserend (85%) Matig tot ernstig (invaliderend) Aggravatie door fysieke inspanning of kinesifobie-inducerend (LR+: 4) Tijdens hoofdpijn minstens één van de volgende: Nausea of braken (90/30% - LR+: 20) Foto- én fonofobie (LR+: 5-6) Geen overige aandoening
16 Kliniek I 20-60% 15-20% II III Prodromi Normaal (20%; excitatoir/inhibitoir) Aura (+ of -; 37%) vermoeidheid klachtenvrij (72%), concentratieproblemen visueel (>15%; 75% zo geen hp) (51%), neklast (50%), stemmingsveranderingen, unilaterale paresthesieën (> hand) spraakstoornissen toegenomen eetlust, geeuwen, foto-, sono en osmofobie, vochtretentie 2-48u < 1u tussen III&IV
17 Visuele Aura Fortificatiespectrum = teichopsia
18
19
20
21
22
23 Floaters; source Wikipedia
24 Kliniek 20-60% 15-20% I II III IV VI VII Herstel Normaal braken klachtenvrij diepe slaap Stemmings- anorexie diurese 2-48u < 1u tussen III&IV 4-72u 1-48u
25
26 Guilty by provocation, location, association
27
28 Increasing disability Disability* Class by WHO *Comparison of the disability of 1 day of a debilitating condition 7 Severe migraine Active psychosis Dementia Quadriplegia 6 Unipolar major depression Blindness Paraplegia Mild mental retardation 5 Below-the-knee amputation Down syndrome Deafness 4 Disability Class 4 Disability Class 5 Disability Class 6 Disability Class 7 Menken M. Arch Neurol. 2000;57:
29 Migraine Aanpak van management migraine
30 Migraine: aanvalsbehandeling - algemeen Zo > 2 dagen per week --> preventie! Gebruik pijnstillers minimum 3 maal alvorens deze als niet werkend te beschouwen, > triptanen Tijdstip van inname werking tijdens aura onzeker (> triptanen)! snelle inname bij optreden van hoofdpijn te verkiezen act when mild (< 30 à 1u) Streven: één inname, hoofdpijnvrij na maximaal twee uur zonder recidief --> one and done
31
32 Migraine: aanvalsbehandeling migrainespecifiek Ergotamines: rol? Triptanen (5-HT 1B/1D receptor agonisten; E 60-80%; E 60% bij NSAID-nonresponders): Effect # triptanen niet uitwisselbaar dus theoretisch elk triptaan te proberen! 30-80% hoofdpijnvrij na 2u Recidiefhoofdpijn na 24-48u bij 15-50% Enkel 2 de dosis zo effect met 1 ste Maximaal 8 dagen per maand Imitrex sc + Suma-, Zolmi-, Almo- en Naratriptan terugbetaling categorie b SE (triptan sensations): pijn op de borst (<15%), nausea, distale paresthesieën & moeheid CI: Vaatlijden & (ontregelde) hypertensie < 12 jaar & > 65 jaar
33 Migraine - preventie
34 Migraine: preventie - algemeen Vanaf 2-3 aanvallen/maand ca. 1/3 van migrainepatiënten Bij invaliderende of therapie-refractaire aanvallen Bij verlengde aura/basilarismigraine/hemiplege migraine Succes wordt bereikt in +/ % van patiënten (succes = reductie in aanvalsfrequentie van >50%) Medicamenteus: principes Start low & go slow Wacht 2-6 maanden op effect Overweeg gradueel stopzetten na 3 maand tot één jaar bij goed effect
35 Hoofdpijntype? Man, 30 jaar Sinds enkele jaren verschillende hoofdpijnaanvallen van ongeveer een halve dag Ernstige stekende hoofdpijn, verveelt patiënt uitermate Stééds rechts supra-orbitaal gelokaliseerd Gaat gepaard met rood en tranend oog, ooglidoedeem en een lopende neus Patiënt is misselijk hierbij Komt blijkbaar in periodes voor
36 Hoofdpijntype? Migraine zonder aura Migraine met aura Cluster hoofdpijn Geen van bovenstaande
37 Hoofdpijntype? Migraine zonder aura Migraine met aura Cluster hoofdpijn Geen van bovenstaande
38 Cluster hoofdpijn
39 Cluster hoofdpijn: diagnostiek Minimum 5 aanvallen (> s nachts) Ernstige of zeer ernstige unilaterale (side shift slechts in 5% in zelfde cluster) (stekende/borende/ ) hoofdpijn, gelokaliseerd (peri- of retro- )orbitaal of temporaal met een duur van minuten zo onbehandeld (75% < 60 ) Minimaal één van de volgende: Eén van de volgende, allen ipsilateraal (meestal zelfde zijde, kan bilateraal): Conjunctivale injectie of tranen (60-73%) Verstopte of lopende neus (42-22%) Ooglidoedeem (zwelling) Faciaal zweten/flushing Gevoel van volheid thv het oor Miosis of ptosis (16-84%) Rusteloosheid of agitatie (slechts 3% ligt stil!) Variërend van één om de andere dag tot 8 per dag voor de helft van de tijd van actieve ziekte (duur cluster: 2-12 weken; 1-3 keer/jaar, 27% heeft slechts één cluster; 10-15% chronisch) Geen overige aandoening
40
41 Cluster hoofdpijn: behandeling aanval 100% O 2 via non-rebreathing masker (15L/ gedurende 20 in zittende houding; E: 70%, cave bij partieel effect!) Triptanen (sumatriptan 6mg sc. of 20 mg nasaal zolmitriptan)
42 Cluster hoofdpijn: preventie Stééds op te starten doch énkel tijdens cluster! Vermijd alcohol tijdens cluster Isoptine : 80 mg 3 pd tot 240 mg 4 pd CI: instabiele angor, AMI, 2de of 3de graads AV-blok, hartfalen, patiënten onder β-blokkade, --> ECG vooraf én bij elke dosisverhoging Overige: Steroïden, topiramate, lithium,
43
44 New daily persistent headache Primair = dagelijkse and continue hoofdpijn Persisterende hoofdpijn beantwoordend aan criterium B & C Ontstaan ervan wordt duidelijk herinnerd, continu binnen 24u Aanwezig gedurende minimaal 3 maand Geen overige aandoening (Chronische) migraine (Chronische) spanningshoofdpijn Benigne Thunderclap headache Secundair Subarachnoïdale bloeding Intracraniële hyper- of hypotensie Post-traumatische hoofdpijn Chronische meningitis Carotisdissectie Sinusthrombose Reuscelarteriitis
45 Hoofdpijntype? Vrouw, 55 jaar Sinds één jaar dagelijks hoofdpijn, tot op heden niets veranderd noch qua ernst noch qua aard van de pijnklachten Gans het hoofd Drukkend van aard Anorexia hierbij, niet misselijk Verdraagt geluid hierbij minder, licht vormt geen probleem Neemt, op een enkele keer na, dagelijks Dafalgan of Brufen
46 Hoofdpijntype? Migraine Spanningshoofdpijn Medicatie-overgebruikshoofdpijn Geen van bovenstaande
47 Hoofdpijntype? Migraine Spanningshoofdpijn Medicatie-overgebruikshoofdpijn Geen van bovenstaande
48 Medicatie-overgebruikshoofdpijn Prevalentie: % - tot 95%
49 Medicatie-overgebruikshoofdpijn: diagnostiek A. Hoofdpijn 15 dagen per maand, beantwoordend aan C en D (> bij wakker worden) B. 3 maand gebruiken van: A. Ergotamine/triptanen/opioiden/ combinatie(preparaten) 10 dagen per maand B. Eenvoudige analgetica 15 dagen per maand (> + caffeïne) C. Hoofdpijn verergerd tijdens overmatige medicatie-inname D. Geen overige ICHD-3 diagnose Gemiddelde tijd tot ontwikkelen van hoofdpijn: 1.7 jaar (triptanen) 2.7 jaar (ergotamines) 4.9 jaar (analgetica)
50 Hoofdpijntype? Vrouw, 55 jaar Plotse ernstige hoofdpijn Ziek en braakt Biedt zich aan 3u na onset op SO
51 Wat is juist? CT hersenen geïndiceerd CT hersenen geïndiceerd + LP na 12u zo CT negatief Geen indicatie voor verdere investigaties zo niet meningeaal geprikkeld Wil nog enkele vragen stellen over aard en verloop hoofdpijn
52 Wat is juist? CT hersenen geïndiceerd CT hersenen geïndiceerd + LP na 12u zo CT negatief Geen indicatie voor verdere investigaties zo niet meningeaal geprikkeld Wil nog enkele vragen stellen over aard en verloop hoofdpijn
53 Thunderclap headache
54 Thunderclap headache Descent of optic chiasm Intracranial hemorrhage (5-10%) Meningoencephalitis (> pneumococcen) Sphenoid sinusitis
55 Benign thunderclap headache? Plots ontstane ernstige hoofdpijn SAB: 70% énkel hp! - 75%: < enkele seconden - <2u atypisch First or worst headache als donderslag bij 50% (10-25% sab) Sy: misselijk, braken, nekpijn, fotofobie, loc (75%), diplopie, lethargie, KO: retinale bloedingen (± 15%) & papiloedeem, meningisme (na 3-12h), confusie/agitatie, insulten (< 10%), aritmie, hypertensie, hypoxemie en focale uitval Sens >93% zo <24u 50% na 7d Cave: zo Hgb < 10 g/dl SAB (aneurysma in 80-85%) CT zonder contrast Geen SAB LP na 12u zo negatieve CT (>6u na sy) - 4 tubes + drukmeting Xantochromie (cave licht): < 50% positief na > 3 weken Cave: zo proteorachie en bilirubine in serum Overleg NCH cave: 30-dagen mortaliteit 45% 30% overlevers > matig invalide 2-4% herbloedt in < 24h 15-20% herbloedt in < 2 wkn SAB Geen SAB MRI MRA - MRV
HOOFDPIJN OP DE SPOEDOPNAME: ENKELE RICHTLIJNEN VOOR DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING. Prof Jan Versijpt, MD PhD Neurologie, UZ Brussel
HOOFDPIJN OP DE SPOEDOPNAME: ENKELE RICHTLIJNEN VOOR DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING Prof Jan Versijpt, MD PhD Neurologie, UZ Brussel Stovner, IHC 2009 Migraine Cyclisch braken Abdominale migraine Benigne
Nadere informatieKinderen met hoofdpijn
Kinderen met hoofdpijn 01-12-2016 M. Flohil, kinderneuroloog Inleiding Hoofdpijn bij kinderen is gek Prevalentie 53% Classificatie conform ICHD-3 (2013) Primair versus secundair Angst voor hersentumor
Nadere informatieSymptomen bij hoofdpijn
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M19 van juli 2004. Een klassieke migraine met eenzijdige en een aura lijkt gemakkelijk te diagnosticeren. Migraine heeft echter
Nadere informatieVerschillende soorten hoofdpijn
VGV OVER HOOFDPIJN-MIGRAINE_BSL_148 x 210 2-2 14-12-11 09:39 Pagina 13 Verschillende soorten hoofdpijn HOOFDSTUK Hoe kan de patiënt met chronische hoofdpijn het beste worden benaderd? Heel veel patiënten
Nadere informatieHoofdpijn. Published on Medics4medics.com (http://www.medics4medics.com) Home > Neurologie > Hoofdpijn
Published on Medics4medics.com (http://www.medics4medics.com) Home > Neurologie > Hoofdpijn Hoofdpijn Image not found Active http://www.medics4medics.com/sites/default/files/resize/wysiwyg/hoofdpijn-307x144.gif
Nadere informatieAls een donderslag bij heldere hemel
Als een donderslag bij heldere hemel Ruud van der Kruijk, neuroloog Slingeland Ziekenhuis Doetinchem Mede namens Sarah Vermeer, neuroloog Rijnstate, Peter Coppens huisarts te Ulft en Rik van Dijk huisarts
Nadere informatieHoofdpijn bij kinderen: Dokter, het is toch geen tumor? Katrien Vanrykel Symposium Kindergeneeskunde in de praktijk GZA 7 maart 2015
Hoofdpijn bij kinderen: Dokter, het is toch geen tumor? Katrien Vanrykel Symposium Kindergeneeskunde in de praktijk GZA 7 maart 2015 Seppe, 8 jaar Sinds kerstvakantie hoofdpijn gekregen, ook nachtelijke
Nadere informatiePDPH: overzicht en analyse van 9 maand registratie. Vrijdag 19 april 2013 Co-assistent: Astrid Barbé Promotor: Dr. Johan De Coster
PDPH: overzicht en analyse van 9 maand registratie Vrijdag 19 april 2013 Co-assistent: Astrid Barbé Promotor: Dr. Johan De Coster Definitie Pathogenese Kliniek PDPH: een overzicht Incidentie en risicofactoren
Nadere informatieHoofdpijn Blijf er niet mee lopen. Rob Bernsen en Marian van Zagten, neurologen Namens overige leden Multidisciplinaire Hoofdpijnpoli
Hoofdpijn Blijf er niet mee lopen Rob Bernsen en Marian van Zagten, neurologen Namens overige leden Multidisciplinaire Hoofdpijnpoli Inhoud Cijfers Wat gebeurt er in het ziekenhuis? Typen hoofdpijn Spanningshoofdpijn
Nadere informatiePraktijk. Pijn mechanisme 15-01-2012! Martini Hospital Groningen - innovation in desig! 1! Multidisciplinaire behandeling van hoofdpijn
Multidisciplinaire behandeling van hoofdpijn Marielle Padberg (Hoofd)pijn pathofysiologie Hoofdpijndiagnose Multidisciplinaire behandeling Praktijk Pijn mechanisme 18-jarige man met ernstige hoofdpijn
Nadere informatieHoe vaak komt SUNCT voor bij kinderen? SUNCT komt zelden voor op kinderleeftijd, het komt vaker voor bij volwassenen.
SUNCT Wat is SUNCT? SUNCT is een vorm van hoofdpijn waarbij kinderen en volwassenen last hebben van een kortdurende felle hoofdpijn aan een kant van gezicht in combinatie met een rood en tranend oog aan
Nadere informatie01 07 SEPT 2014. MIGRAINE IS MEER DAN HOOFDPIJN. Adviseer uw klanten.
01 07 SEPT 2014? MIGRAINE IS MEER DAN HOOFDPIJN. Adviseer uw klanten. Migraine of Migraine of hoofdpijn? hoofdpijn? 1 op de 5 Nederlanders krijgt in zijn leven te maken met migraine.* Maar weten uw klanten
Nadere informatieMigraine en clusterhoofdpijn
Hoofdpijn polikliniek Migraine en clusterhoofdpijn Migraine en clusterhoofdpijn zijn twee verschillende vormen van hoofdpijn. De kenmerken verschillen, evenals de behandeling. Voor beide vormen geldt dat
Nadere informatieHoofdpijn voor de huisarts
Hoofdpijn voor de huisarts Hans Carpay, neuroloog, hoofdpijnspecialist Tergooiziekenhuizen, locatie Blaricum/Hilversum Starterscafe 15 mei 1 Diagnose bij hoofdpijn: ooit door een dokter gezien? Diagnose
Nadere informatieAstrid Kodde, huisarts VU mei 2015. Met dank aan NHG, Casper Zwetsloot en Amstelland ziekenhuis
Astrid Kodde, huisarts VU mei 2015 Met dank aan NHG, Casper Zwetsloot en Amstelland ziekenhuis "eerste of ergste hoofdpijn" Abrupt begin ernstige hoofdpijn of kort bestaande klachten Verandering in
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Hypnic headache. www.kinderneurologie.eu
Hypnic headache Wat is hypnic headache? Hypnic headache is een hoofdpijnaandoening waarbij mensen tijdens hun slaap last krijgen van hoofdpijn en hierdoor wakker worden uit hun slaap. Hoe wordt hypnic
Nadere informatieKlinisch redeneren D. Michel van Megen
Klinisch redeneren D Michel van Megen SEH/IC vpk CWZ Begrippen: Intracraniële infecties» meningitis» encefalitis Ruimte innemende processen» hersenabces» hersentumoren brughoektumor astrocytomen hypofysetumor
Nadere informatiemigraine of hoofdpijn Week van de 27 mei 01 juni 2013 Belgian Headache Society
Week van de MIGRAINE 27 mei 01 juni 2013 migraine of hoofdpijn? VU: Novartis Consumer Health, Guido Van Hoeck, Medialaan 40, 1800 Vilvoorde - PQC 2013-117 BHS Belgian Headache Society OFFICE DES PHARMACIES
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Medicatie afhankelijke hoofdpijn. www.kinderneurologie.eu
Medicatie afhankelijke hoofdpijn Wat is medicatie afhankelijke hoofdpijn? Medicatie afhankelijke hoofdpijn is hoofdpijn die ontstaat als gevolg van het veelvuldig gebruik van pijnstillers voor hoofdpijnklachten.
Nadere informatieM I G R A I N E A P OT H E E K. N L
MIGRAINE EN CLUSTER- HOOFDPIJN WAT IS MIGRAINE WAT IS CLUSTERHOOFD- PIJN MEDICIJNEN BIJ MIGRAINE MEDICIJNEN BIJ CLUSTERHOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK
Nadere informatieCase Record Form. cerebral venous thrombosis. D-dimer and factor XIII activation peptide. Studie nummer: Initialen:
cerebral venous thrombosis D-dimer and factor XIII activation peptide Case Record Form Studie nummer: Initialen: TRIAL COORDINATION: Jonathan Coutinho, MD Departement of Neurology Academic Medical Centre,
Nadere informatieThursday, March 29, 2018
Thursday, March 29, 2018 Chronische hoofdpijn Hoofdpijn! Van jong tot oud Migraine! van jong tot oud Hoogste prevalentie vrouwen 18e - 44e jaar Inleiding Pathofysiologie Praktijk Take home messages Disclosures:
Nadere informatieHerkennen en behandelen MIGRAINE
Herkennen en behandelen MIGRAINE MIGRAINE Is meer dan gewoon hoofdpijn Wat is migraine? Een migraineaanval is veel meer dan gewoon hoofdpijn, het is een hele verzameling verschijnselen waaronder zeer ernstige
Nadere informatieMigraine en andere hoofdpijn
Migraine en andere hoofdpijn WAT IS HOOFDPIJN MEDICIJNEN TEGEN MIGRAINE EN ANDERE HOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK INFORMATIE MEDICIJNEN
Nadere informatieHoofdpijn. Hoofdpijn MIGRAINE
Hoofdpijn Hoofdpijn is een van de meest voorkomende pijnklachten. Het overgrote deel van de Nederlandse bevolking (naar schatting 90 procent) heeft af en toe hoofdpijn. Hoofdpijn is in de meeste gevallen
Nadere informatieKarakteristieken hoofdpijn in aanvallen in aanvallen duur 4-72 uur 15 minuten-3 uur frequentie 6-8/maand 8/dag
Hoofdpijn/migraine Drs. E.G.M. Couturier De belangrijkste vormen van hoofdpijn, te weten migraine, spanningshoofdpijn, clusterhoofdpijn en hoofdpijn veroorzaakt door overgebruik van medicatie, worden in
Nadere informatieHoofdpijn huisartsen nascholing 10 sept 2013
Hoofdpijn huisartsen nascholing 10 sept 2013 JCF van der Wielen-Jongen neuroloog Indeling voordracht enkele statistieken de patient met hoofdpijn hoofdpijn anamnese neurologisch onderzoek indicatie beeldvorming
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 11. 1. Verschillende soorten hoofdpijn 13. 2. Epidemiologie 19
VGV OVER HOOFDPIJN-MIGRAINE_BSL_148 x 210 2-2 14-12-11 09:38 Pagina 5 Inhoud Voorwoord 11 1. Verschillende soorten hoofdpijn 13 Hoe kan de patiënt met chronische hoofdpijn het beste worden benaderd? 13
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/29646 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Dekker, François (Frans) Title: Patients preference in migraine Issue Date: 2014-11-05
Nadere informatieOm een goede indruk te krijgen van uw hoofdpijn is het wenselijk om enkele maanden een hoofdpijndagboek bij te houden.
Hoofdpijndagboek 1 2 HOOFDPIJNDAGBOEK Om een goede indruk te krijgen van uw hoofdpijn is het wenselijk om enkele maanden een hoofdpijndagboek bij te houden. De gegevens uit het hoofdpijndagboek worden
Nadere informatieMigraine met aura. Migraine 31-1-2013. Tension-type headache: 1 jaar prevalentie Tension-Type Headache. flimpje 1. filmpje 2.
Hoofdpijn: classificatie en behandeling Waarom is het kunnen classificeren van hoofdpijn van belang voor de FT/MT februari 2013 René Castien, manueel therapeut, Master SPT, PhD i.o. Regelmatig voorkomend
Nadere informatieHoofdpijn Casus-schetsen Schets 1 jan98 7 pag
Casus-schetsen Schets 1 jan98 7 pag Een 17-jarige vrouw, MAVO-leerlinge. Moeder lijdt aan een cyclus-gebonden migraine. Anderhalf jaar hoofdpijn Soort hoofdpijn: Steeds 1 x / maand, laatste tijd 2x / maand.
Nadere informatieVoorlichtingsavond CWZ 9 juli Cluster hoofdpijn. Een bijzondere vorm van hoofdpijn. J. Poelen Neuroloog CWZ
Voorlichtingsavond CWZ 9 juli 2018 Cluster hoofdpijn Een bijzondere vorm van hoofdpijn J. Poelen Neuroloog CWZ Klachten en verschijnselen Aanvalsgewijze hoofdpijn 15-180 minuten 1 tot 8 maal per dag Eén
Nadere informatieInformatiefolder Hoofdpijn
Informatiefolder Hoofdpijn Inhoudsopgave Soorten hoofdpijn 3 Migraine (Spier)spanningshoofdpijn Medicatieafhankelijke hoofdpijn Chronisch dagelijkse hoofdpijn Clusterhoofdpijn Kinderen Wanneer moet u een
Nadere informatieLicht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH)
Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH) Afdeling Spoedeisende Hulp Locatie Veldhoven U heeft een ongeval gehad waarbij u mogelijk letsel aan het hoofd/hersenen heeft opgelopen. In deze folder kunt u
Nadere informatieSymptomen De algemene kenmerken van migraine zijn:
Hoofdpijn In het algemeen wordt onder hoofdpijn het volgende verstaan: Pijn in en rondom het hoofd, inclusief pijn achter de ogen en pijn in het gebied tussen de nek en het achterhoofd. Omdat de meeste
Nadere informatieOorzaken en diagnose
Oorzaken en diagnose Op grond van anamnese en oriënterend neurologisch onderzoek, met inachtneming van mogelijke alarmsymptomen bij acuut ontstane hoofdpijn, kan de arts in de meeste gevallen tot een diagnose
Nadere informatieDoelstellingen basisstage neurologie
Doelstellingen basisstage neurologie Zoals voor elke basisstage wordt het accent gelegd op vaak voorkomende problemen en op urgente problemen waarbij het van belang is ze tijdig te herkennen. Het is de
Nadere informatieWat is clusterhoofdpijn
Wat is clusterhoofdpijn Meest pijnlijke syndromen waar een mens aan kan lijden. Zelfmoordhoofdpijn Dag- en nachtritme ontregeld door een gebied in de hersenen (hypothalamus) Verhoogde hersenactiviteit
Nadere informatiein de huisartsenpraktijk
VOOR GOEDE MEDISCHE PRAKTIJKVOERING Aanpak van migraine in de huisartsenpraktijk Gevalideerd door CEBAM in januari 2010 AUTEURS E. van Leeuwen, K. Paemeleire, P. Van Royen, M. Goossens, K. Dirven Uitgave
Nadere informatieEpileptische aanvallen op de PICU
Epileptische aanvallen op de PICU Astrid van der Heide Neuroloog/kinderneuroloog Inhoud Wat is epilepsie Status epilepticus Video s Take home message Wat is epilepsie? Wat is een epileptische aanval? Plotselinge
Nadere informatieNeuroloog prof. dr. Ferrari: Het is een misvatting dat stress migraine veroorzaakt; stress is het gevolg, niet de oorzaak
Neuroloog prof. dr. Ferrari: Het is een misvatting dat stress migraine veroorzaakt; stress is het gevolg, niet de oorzaak Redactioneel Lennard Bonapart 18 oktober 2018 Dankzij onderzoek is al geruime tijd
Nadere informatieHoofdpijnklachten Neurologie
Hoofdpijnklachten Neurologie Locatie Hoorn/Enkhuizen Voorletter(s): Naam Adres: Postcode en woonplaats: Telefoonnummer: Geboortedatum: 1. Waar bent u al met uw hoofdpijnklachten geweest? Huisarts Neuroloog
Nadere informatieWanneer aan een Hersenbloeding denken? Frans Van den Bergh, interventioneel neuroradioloog Caroline Loos, neuroloog
Wanneer aan een Hersenbloeding denken? Frans Van den Bergh, interventioneel neuroradioloog Caroline Loos, neuroloog Introductie Herseninfarct (80%) Hersenbloeding (20%) Intracerebrale bloeding (ICB) Subarachnoïdale
Nadere informatieParamedisch OnderzoekCentrum
Cefalalgiafobie: een nieuwe loot aan de boom?. Prof.dr. Rob Oostendorp Kinesiophobia Phonophobia Photophobia Cefalalgiaphobia Phobia: excessive, irrational fear resulting from a feeling of vulnerability
Nadere informatieCasusbespreking Sinustrombose of Trombosehoofd
Casusbespreking Sinustrombose of Trombosehoofd Lotte Sondag, AIOIS neurologie Ewoud van Dijk, neuroloog Inhoud Casusbeschrijving Cerebraal veneuze sinustrombose Anatomie Pathofysiologie Epidemiologie en
Nadere informatieHoofdpijn, in het bijzonder migraine. Diagnose volgens de classificatie van de International Headache Society (IHS)
Observaties Hoofdpijn, in het bijzonder migraine. Diagnose volgens de classificatie van de International Headache Society (IHS) Auteur A. Valkenburg, neuroloog Samenvatting Hoofdpijn is een symptoom. Als
Nadere informatieSymptomen bij hartfalen 24 november M. Aertsen Verpleegkundig specialist hartfalen Diakonessenhuis Utrecht/Zeist
Symptomen bij hartfalen 24 november 2017 M. Aertsen Verpleegkundig specialist hartfalen Diakonessenhuis Utrecht/Zeist Hartfalen Hartfalen is een complex van klachten en verschijnselen bij een structurele
Nadere informatieHoofdpijncentrum. Neurologie
Hoofdpijncentrum Neurologie U bent door uw huisarts doorverwezen naar het Hoofdpijncentrum van Orbis Medisch Centrum. In deze folder treft u informatie aan over de praktische gang van zaken. Hoofdpijn
Nadere informatiePatiënt met SAB op de IC
Patiënt met SAB op de IC AZO-scholingsavond acute neurologie November 2018 Jan Pouwels IC verpleegkundige Neural Practitioner Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond
Nadere informatieVRAGENLIJST HOOFDPIJNPOLIKLINIEK FRANCISCUS VLIETLAND
VRAGENLIJST HOOFDPIJNPOLIKLINIEK FRANCISCUS VLIETLAND Naam: Geslacht: Man Vrouw Voorletter(s): Geboortedatum: Adres: Postcode & woonplaats: Telefoonnummer: Mobiel: 1. Op welke leeftijd kreeg u de eerste
Nadere informatieVragenlijst Hoofdpijnpolikliniek
Vragenlijst Hoofdpijnpolikliniek Naam : Geboortedatum : Patiëntennummer : Geslacht : Gewicht : Lengte: 1. Op welke leeftijd kreeg u de eerste hoofdpijn klachten? Op.. jarige leeftijd 2. Heeft u meerdere
Nadere informatieColofon. www.stichtinggezondheid.nl. Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid. Teksten: Stichting Gezondheid
Colofon Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid Teksten: Stichting Gezondheid Vormgeving: Michael Box (Internet Marketing Nederland) Correspondentie: Stichting Gezondheid (Stefan Rooyackers)
Nadere informatieDUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND
DUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk om het begrip duizeligheid duidelijk te omschrijven. Er kan van alles
Nadere informatieHoofdpijn Achtergronden bij casusschetsen Inleiding
okt98 I n l e i d i n g De hoofdpijnkaart is tot stand gekomen dankzij het enthousiasme van de neurologie-werkgroep, die eerder de TIA/CVA werkafspraak maakte. Er is voor dit onderwerp gekozen omdat hoofdpijn
Nadere informatie1. Aan welke voorwaarden moet u voldoen? 28 juli Beste vrijwilliger,
28 juli 2016 Beste vrijwilliger, In januari 2016 startte in het Centrum Klinische Farmacologie een studie met een experimenteel geneesmiddel dat ontwikkeld wordt voor een nieuwe behandeling van migraine.
Nadere informatieWat kunt u zelf doen?
Hoofdpijn Bijna iedereen heeft wel eens hoofdpijn. Altijd vervelend, maar niet altijd even ernstig, of van even lange duur. Er zijn dan ook verschillende soorten hoofdpijn: spanningshoofdpijn, migraine,
Nadere informatieArterio-veneuze malformatie
Arterio-veneuze malformatie Behandeling Sanne Roijackers, coassistent IC 7-12-2016 Casus 60 jarige man Bewusteloos gevonden in badkamer Anisocorie L>R; bdz lichtreactief Subduraal hematoom met midlineshift
Nadere informatieLicht traumatisch hoofd-/hersenletsel (LTH)
Licht traumatisch hoofd-/hersenletsel (LTH) U heeft een licht traumatisch hoofd-/hersenletsel (LTH). Bij een LTH worden de hersenen voor korte tijd letterlijk door elkaar geschud en treedt een kortdurend
Nadere informatieOrganisatie van de zorg voor patiënten met aandoeningen van het axiaal skelet op de spoedgevallendienst. Bart Depreitere
Organisatie van de zorg voor patiënten met aandoeningen van het axiaal skelet op de spoedgevallendienst Bart Depreitere Noodzaak tot verandering Status praesens Geen gecoördineerde aanpak op de SPGV-dienst
Nadere informatieFlowchart chronische hoofdpijn. 1)Medicatie afhankelijkehoofdpijn (MAH) 2)Chronische migraine (CM) 3)Hemicrania continua (HC)
Flowchart chronische hoofdpijn Chronische hoofdpijn Analgetica 15 dgn/maand 3 mnd 1)Medicatie afhankelijkehoofdpijn (MAH) Zie toelichting Richtlijn MAH Triptanen 10 dgn/maand 3 mnd Eenzijdig, kloppend/
Nadere informatieVragenlijst. Neurologie / Hoofdpijnpoli. Bij hoofdpijnklachten. Hoofdpijncentrum locatie Venray. Voorletter(s): Geboortedatum:
Neurologie / Hoofdpijnpoli Vragenlijst Bij hoofdpijnklachten Hoofdpijncentrum locatie Venray Naam: M / V Voorletter(s):... Geboortedatum:.. Wilt u deze lijst zo volledig mogelijk invullen en meenemen naar
Nadere informatieWisselend reageren, inadequaat Voorkeursstand ogen en hoofd naar rechts Verkramping linkerarm
Neurologische valkuilen 9 oktober 2014 Elly Pouwels Neuroloog Informatie bekend bij neuroloog via Man uit 1948, blanco huisarts Aanmelding als trombolyse Sinds 30 min ogen naar rechts, in de war/ afasie
Nadere informatieHVRH Bijscholing Donderdag 14/09/2017. Dr. Patricia Casaer
HVRH Bijscholing Donderdag 14/09/2017 Dr. Patricia Casaer Het rode oog Anisocorie Diplopie Subconjunctivale bloeding Conjunctivitis Keratitis Erosie Episcleritis Uveitis Oogleden Blefaritis/Meibomianitis
Nadere informatieVerdenking clusterhoofdpijn of andere TAC
Auteurs: S.A. Zylicz, Dr. J.L.M. Jongen Datum: april 2010 (te reviseren: april 2014), ongewijzigd verlengd in 2015 Verdenking clusterhoofdpijn of andere TAC Specifieke anamnese met normaal neurologisch
Nadere informatievertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp
vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp disclaimer geen duizeligheidsexpert geen belangenverstrengeling oorzaken duizeligheid vestibulair centraal cardiovasculair intoxicatie metabool BPPD neuritis
Nadere informatieLokale handreiking epilepsie voor de specialist ouderengeneeskunde regio Arnhem-Nijmegen
Lokale handreiking epilepsie voor de specialist ouderengeneeskunde regio Arnhem-Nijmegen DEFINITIE Epilepsie is een ziekte van de hersenen waarbij er sprake is van twee nietgeprovoceerde epileptische aanvallen
Nadere informatieHoofdpijnklachten Soorten hoofdpijn Oorzaken van hoofdpijn Symptomen van hoofdpijn
Hoofdpijnklachten Hoofdpijnklachten komen veel voor en kunnen u ernstig belemmeren in uw dagelijks functioneren. Soms is het een vervelende, zeurende pijn die op de achtergrond aanwezig is, maar er zijn
Nadere informatieSpine Unit 2.0 Management van lumboischialgie op spoedgevallen
Spine Unit 2.0 Management van lumboischialgie op spoedgevallen Dr. Pascal Vanelderen, MD, PhD Kritieke Diensten Multidisciplinair Pijn Centrum Ziekenhuis Oost-Limburg 600 500 Aantal spoedbezoeken 1023
Nadere informatieR.I.Z.I.V. - I.N.A.M.I. Info spot. Geneesmiddelen bij migraine. April Mei Juni 2013
R.I.Z.I.V. - I.N.A.M.I. Info spot Geneesmiddelen bij migraine April Mei Juni 2013 Geneesmiddelen bij migraine Migraine is een vaak voorkomende oorzaak van hoofdpijn. Deze aandoening gaat gepaard met een
Nadere informatieTraumatisch hersenletsel. 17 mei 2016 Ella Fonteyn
Traumatisch hersenletsel 17 mei 2016 Ella Fonteyn Inhoud Definities traumatisch hersenletsel Protocol SEH Gevolgen en behandeling Niet in deze presentatie: letsel wervelkolom, myelum of zenuwen Definities
Nadere informatieAnamnese bij de duizelige patiënt
Anamnese bij de duizelige patiënt 16 de Nascholingscursus Kliniek van Duizeligheid en Evenwichtsstoornissen RJ Stokroos Sickness is A matter of alarm. A matter of logic... Faxon NW: The hospital in contemporary
Nadere informatieEDITORIAL p. 3. VANUIT DE KLINIEK VAN HOOFDPIJN NAAR GERICHTE BEELDVORMING p. 4. HOOFDPIJN: WANNEER IS BEELDVORMING NODIG? p. 11
DRIEMAANDELIJKS Mei > juli Nummer 3 EDITORIAL p. 3 VANUIT DE KLINIEK VAN HOOFDPIJN NAAR GERICHTE BEELDVORMING p. 4 HOOFDPIJN: WANNEER IS BEELDVORMING NODIG? p. 11 BEELDVORMING VAN DE HERSENEN EN STRALINGSBESCHERMING
Nadere informatieAls u ja heeft geantwoord, beantwoordt de vragen dan alleen voor de ergste hoofdpijn en bespreek de andere hoofdpijn tijdens het spreekuur.
Vragenlijst Hoofdpijnpolikliniek Naam: Geslacht: Man Vrouw Voorletter(s): Adres: Postcode & woonplaats: Telefoonnummer: Mobiel: Geboortedatum: 1. Op welke leeftijd kreeg u de eerste hoofdpijnklachten?
Nadere informatieInhoudsopgave. Duizeligheid 4. Wat is duizeligheid? 4. Verschijnselen van duizeligheid 5. Oorzaken van duizeligheid 6. Onderzoek 7.
Duizeligheid KNO Inhoudsopgave Duizeligheid 4 Wat is duizeligheid? 4 Verschijnselen van duizeligheid 5 Oorzaken van duizeligheid 6 Onderzoek 7 Behandeling 9 Slotwoord 10 3 Duizeligheid Deze brochure heeft
Nadere informatieSpanningshoofdpijn, Spierspanningshoofdpijn, Tension Headache, Cervicogene Cephalia
Spanningshoofdpijn, Spierspanningshoofdpijn, Tension Headache, Cervicogene Cephalia Spanningshoofdpijn wordt veroorzaakt door spierspanningen in de hals, de schouders en het hoofd. De hoofdpijn is vaak
Nadere informatieNHG-Standaard Hoofdpijn
M19 NHG-Standaard Hoofdpijn Derde herziening Dekker F, Van Duijn NP, Ongering JEP, Bartelink MEL, Boelman L, Burgers JS, Bouma M, Kurver MJ Huisarts Wet 2014;57(1):20-31. De NHG-Standaard Hoofdpijn is
Nadere informatieGevalsbespreking 39-jarige vrouw. migraine zonder aura vanaf de menarche. progressieve toename in hoofdpijn frekwentie sedert 1 jaar
Therapie in neurologie: hoofdpijn Gevalsbespreking 39-jarige vrouw migraine zonder aura vanaf de menarche voorgeschiedenis: depressie middelengebruik: geen Dr.L.Herroelen dienst neurologie Pentalfa - 13
Nadere informatieAdvies bij medicatieafhankelijke
Advies bij medicatieafhankelijke hoofdpijn ADVIES BIJ MEDICATIEAFHANKELIJKE HOOFD- PIJN U heeft het advies gekregen om te stoppen met alle pijnstillers, omdat u mogelijk medicatieafhankelijke hoofdpijn
Nadere informatieINHOUD Dit protocol is gebaseerd op de NVN richtlijn 2011 Prognose van post-anoxisch coma. 1 september 2012
INHOUD Dit protocol is gebaseerd op de NVN richtlijn 2011 Prognose van post-anoxisch coma. 1 september 2012 Inleiding: Een post-anoxisch coma wordt veroorzaakt door globale anoxie of ischemie van de hersenen,
Nadere informatieCrash Course Migraine
Crash Course Migraine Prof. Dr. Koen Paemeleire Dienst Neurologie Universitair Ziekenhuis Gent De Pintelaan 185 B-9000 Gent T 09/332.45.39 F 09/332.49.71 E koen.paemeleire@uzgent.be De term migraine is
Nadere informatieSamenstelling: serum: baclofen 2443 µg/l, diazepam 1634 µg/l, desmethyldiazepam 1460 µg/l, oxazepam 79 µg/l, temazepam 158 µg/l.
TOXICOLOGIE Ronde 2017.1 Patiënt bekend met alcoholproblematiek en momenteel onder behandeling van verslavingszorg. Recent op de centrale spoedopvang geweest in verband met een eerste gegeneraliseerd tonischclonisch
Nadere informatieTumoren van centrale zenuwstelsel. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014
Tumoren van centrale zenuwstelsel Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 22 maart 2014 Indeling Metastasen van tumoren van elders In de parenchym van de hersenen In hersenvliezen: leptomeningeale
Nadere informatiePatiënteninformatie. Hersenschudding (Licht traumatisch schedel-/hersenletsel) Hersenschudding (Licht traumatisch schedel-/hersenletsel) 1
Patiënteninformatie Hersenschudding (Licht traumatisch schedel-/hersenletsel) Hersenschudding (Licht traumatisch schedel-/hersenletsel) 1 Hersenschudding (Licht traumatisch schedel-/hersenletsel) Spoed
Nadere informatie1. Aan welke voorwaarden moet u voldoen? 08 JUNI Beste vrijwilliger,
08 JUNI 2017 Beste vrijwilliger, In januari 2017 startte in het Centrum Klinische Farmacologie een studie met een experimenteel geneesmiddel dat ontwikkeld wordt voor een nieuwe behandeling van migraine.
Nadere informatieEpilepsie bij kinderen Voorstellen kind met aanvallen volgens de nieuwe classificatie en 1e stap in de behandeling. Symposium 2 juni 2018 sessie 1
Epilepsie bij kinderen Voorstellen kind met aanvallen volgens de nieuwe classificatie en 1e stap in de behandeling. Symposium 2 juni 2018 sessie 1 Marleen Arends Epilepsieconsulent Martiniziekenhuis Groningen
Nadere informatieCarotischirurgie, een halszaak. BRV jaarcongres Reehorst, Ede 12-03-2016
Carotischirurgie, een halszaak BRV jaarcongres Reehorst, Ede 12-03-2016 Anatomie Carotis pathologie Stenoserend vaatlijden Dilaterend vaatlijden Dissectie Carotis pathologie Dilaterend Zeldzaam Atherosclerose,
Nadere informatieRoelie de Vlas. meldkamercentralist ambulance Meldkamer Noord Nederland
Roelie de Vlas meldkamercentralist ambulance Meldkamer Noord Nederland Aline Westenberg Aline Westenberg ambulanceverpleegkundige UMCG Ambulancezorg & Timo Roosa ambulancechauffeur UMCG Ambulancezorg &
Nadere informatieAdvies bij hoofdpijn door medicatieovergebruik
Advies bij hoofdpijn door medicatieovergebruik Hoofdpijn door medicijnen U heeft vaak hoofdpijn. Misschien heeft u hoofdpijn door medicatie-overgebruik. Medicatieovergebruik betekent dat u te vaak of te
Nadere informatieWAT IS HOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN
Hoofdpijn WAT IS HOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL HOOFDPIJN
Nadere informatieHoogteziekte. PHC cursus 1-6 april 2018 Stichting Kilimanjaro Paramaribo, Suriname
Hoogteziekte PHC cursus 1-6 april 2018 Stichting Kilimanjaro Paramaribo, Suriname Hoe hoog is hoog? High altitude : 1500-3000m Very high altitude : 3000-5000m Extreme altitude : above 5000m Death zone
Nadere informatieHoofdpijn bij kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl
regio Gooi en Vechtstreek Hoofdpijn bij kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl n Hoofdpijn Hoofdpijn bij kinderen komt regelmatig voor. Vaak is de oorzaak duidelijk, bijvoorbeeld slaapgebrek, drukte of lawaai.
Nadere informatieC. Wervelkolom. Inhoudsopgave 01 C 02 C 03 C 04 C 05 C 06 C 07 C 08 C 09 C
C. Wervelkolom nhoudsopgave 1 C 2 C 3 C 4 C 5 C 6 C 7 C 8 C 9 C Congenitale aandoeningen... 1 Myelopathie (excl. trauma s van de wervelkolom)... 1 Mogelijke atlanto-axiale subluxatie... 1 Nekpijn... 1
Nadere informatiehuisartsennascholing 10 sept 2013
huisartsennascholing 10 sept 2013 -polyneuropathie -restless legs syndrome Joost van Oostrom Afdeling Neurologie Rijnstate Programma (2x) WAAROM moeten we hier iets over weten WAT moeten we hierover weten
Nadere informatieHoofdpijn Vragenlijst
Hoofdpijn Vragenlijst Naam:.. M / V Voorletter(s): Adres: Postcode en woonplaats: Telefoonnummer(s): Geboortedatum:... 1. Waar bent u al met uw hoofdpijnklachten geweest? ( meerdere antwoorden mogelijk
Nadere informatieL-OT-genotendag 16 mei 2014. Orthostatische tremor. Fleur van Rootselaar Arthur Buijink. Neurologie AMC, Amsterdam. Wie zijn wij?
L-OT-genotendag 16 mei 2014 Orthostatische tremor Fleur van Rootselaar Arthur Buijink Neurologie AMC, Amsterdam Fleur van Rootselaar Wie zijn wij? Neuroloog/ klinisch neurofysioloog AMC Behandeling en
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting 99 Nederlandse Samenvatting Depressie is een veel voorkomend en ernstige psychiatrisch ziektebeeld. Depressie komt zowel bij ouderen als bij jong volwassenen voor. Ouderen en jongere
Nadere informatieKoortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG
Koortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG Definitie (Epileptische) aanvallen bij koorts zonder infectie van het centrale zenuwstelsel of een andere specifieke oorzaak
Nadere informatieMIGRAINE OF HOOFDPIJN MIGRAINE IS MEER DAN HOOFDPIJN.
MIGRAINE OF HOOFDPIJN? MIGRAINE IS MEER DAN HOOFDPIJN. Adviseer uw klanten. 07 13 SEPT 2015 Novartis Consumer Health a GSK Consumer Healthcare company MIGRAINE OF HOOFDPIJN? 1 OP DE 5 NEDERLANDERS KRIJGT
Nadere informatieRUGPIJN Risicofactoren Oorzaken:
RUGPIJN Lage rugpijn is het meest voorkomende musculoskeletaal probleem wereldwijd: tot 85% van alle mensen heeft er eens last van in de loop van het leven. Bij veel patiënten gaat deze rugpijn over zonder
Nadere informatie