Hoofdpijn Blijf er niet mee lopen. Rob Bernsen en Marian van Zagten, neurologen Namens overige leden Multidisciplinaire Hoofdpijnpoli
|
|
- Fedde Timmermans
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hoofdpijn Blijf er niet mee lopen Rob Bernsen en Marian van Zagten, neurologen Namens overige leden Multidisciplinaire Hoofdpijnpoli
2 Inhoud Cijfers Wat gebeurt er in het ziekenhuis? Typen hoofdpijn Spanningshoofdpijn Pijnstillerafhankelijke hoofdpijn Migraine Clusterhoofdpijn Multidisciplinaire hoofdpijnpoli JBZ Alternatieve behandelingen Belangrijkste boodschap
3 Last die hoofdpijn oplevert 40% van mensen hebben hinderlijke hoofdpijn eens in leven Eén van meest voorkomende klachten bij huisarts Migraine: 6-8% bij mannen en 15-18% bij vrouwen (meer dan diabetes + astma) Spanningshoofdpijn o o 56% bij mannen en 71% bij vrouwen af en toe bij 2% van mannen en 5% van vrouwen chronisch Grote socio-economische last: voor migraine: 250 miljoen euro/jaar in NL Aantal ziektedagen/jaar per 1000 werknemers o o migraine 270 dagen spanningshoofdpijn 820 dagen
4 In ziekenhuis Verhaal van klachten/hoofdpijndagboek Altijd lichamelijk neurologisch onderzoek Soms aanvullend onderzoek: MRI-hersenen
5 Typen hoofdpijn Spanningshoofdpijn Pijnstiller-afhankelijke hoofdpijn/caffeine-afhankelijke hoofdpijn Migraine Clusterhoofdpijn Aangezichtspijn Enz.
6 Spanningshoofpijn Meest voorkomende vorm van hoofdpijn Duur: 1 uur-continu 2 van volgende kenmerken: Beiderzijds Drukkend/strak gevoel Mild-matig Geen verergering door aktiviteit Soms lichte misselijkheid. Lichte overgevoeligheid voor licht of geluid kan
7 Oorzaak spanningshoofdpijn Wat kan een rol spelen: Slaaptekort Spanning en stress Slechte houding: werk/slapen/huishoudelijke taken/sport Gespannen en/of te zwakke spieren van de nek Echte oorzaak?? 3 theorieen: A.g.v. verhoogde spierspanning in gezicht, nek of op schedel. B.v. a.g.v. emoties of spanningen. Beperkte beweeglijkheid van de nek waardoor toename van spierspanning en pijn. Grote wisselwerking tussen zenuwen van bovenste nekwervels en het hoofd waardoor stoornis van beweeglijkheid van nek en hoofdpijn. Verhoogde gevoeligheid voor pijn en mogelijk ook voor stress. Hierdoor mogelijk gevoeligere spieren.
8 Behandeling spanningshoofdpijn (1) Gezond leven: Voldoende slaap Niet roken Lichaamsbeweging Verstandig eten Voldoende drinken Matig gebruik van alcohol, caffeine Psycholoog Biofeedback Cognitieve gedragstherapie Ontspanningstherapie Psychoeducatie Medicijnen: Pijnstillers maar pas op! Medicijnen ook werkzaam tegen depressie
9 Behandeling spanningshoofdpijn (2) Fysiotherapie: Houdingscorrectie: tijdens werk/slapen/huishoudelijke taken/sport Verbeteren beweeglijkheid nek en schouders Vergroten van stabiliteit (coördinatie) van nekspieren Verbeteren van algehele conditie en spierkracht nek en schouderspieren Balans tussen inspanning en ontspanning Aangepast kussen
10 Nieuwe ontwikkelingen bij spanningshoofdpijn Botox
11 Pijnstillerafhankelijke hoofdpijn = Painkiller headache = Medication overuse headache = Rebound headache
12 Pijnstillerafhankelijke hoofdpijn Meer dan 15 dagen/maand hoofdpijn Meer dan 3 maanden pijnstillers, meer dan 15 dagen/maand Hoofdpijn is verergerd tijdens gebruik pijnstillers Hoofdpijn vermindert binnen 2 maanden na stoppen pijnstillers
13 Behandeling pijnstillerafhankelijke hoofdpijn Stoppen 2 maanden Begeleiding door hoofdpijnconsulente/neuropsycholoog Amitriptyline Daarna behandeling onderliggende hoofdpijn
14 Behandeling pijnstillerafhankelijke hoofdpijn Cognitieve gedragstherapie Gezond leven: Voldoende slaap Niet roken Lichaamsbeweging Verstandig eten Voldoende drinken Matig gebruik van alcohol, caffeine
15 Nieuwe ontwikkelingen pijnstiller afhankelijke hoofdpijn Tijdelijk prednison Botox bij chronische migraine met pijnstillerafhankelijke hoofdpijn wetenschappelijk onderzoek LUMC
16 Migraine Herhaaldelijke aanvallen van hoofdpijn Duur 4-72 uur Minstens 5 aanvallen met minimaal 2 van onderstaande criteria o o o o Aan een zijde Bonzend Pijn matig tot ernstig Verergering door lichamelijke aktiviteit Tijdens hoofdpijn 1 van volgende klachten: o o Misselijk/braken Overgevoelig voor licht en/of geluid
17 Migraine met aura Vaak klachten van zien Soms ook doofheid/tintelingen halfzijdig, of problemen met praten Duur 5-60 min Binnen 1 uur meestal ook hoofdpijn
18 Ontwikkeling van migraine aanval Filmpje
19 Wie krijgt migraine? Familie Vrouwen > mannen Vaak al op kinderleeftijd
20 Oorzaak migraine Processen in de hersenen
21 Behandeling Leefwijze Medicijnen Aanval Profylaxe Psycholoog Biofeedback Cognitieve gedragstherapie Ontspanningstherapie Psychoeducatie MyMigraine (UMC Utrecht)
22 Nieuwe ontwikkelingen Recent nieuwe aanknopingspunten voor medicijnen Cefaly: promotiefilm Botox Bij chronische migraine (> 15 dgn/mnd) Na falen van 3 profylactica met verschillend werkingsmechanisme Vast protocol
23 Clusterhoofdpijn Ernstige pijn, 1 kant van hoofd, rond oog, min. Begeleidende verschijnselen: Rood, tranend oog Neus aan die kant verstopt of loopneus Zwelling ooglid Transpireren voorhoofd en gelaat Kleine pupil en/of hangend ooglid Rusteloosheid 1-8 aanvallen/dag Vaak in clusters van weken Vaker bij mannen
24 Zeer ernstige hoofdpijn patient
25 Behandeling clusterhoofdpijn Verapamil dagelijks om frequentie aanvallen te verminderen Aanvalsbehandeling: Sumatriptan injecties Zuurstof
26 Nieuwe ontwikkelingen bij clusterhoofdpijn Nervus occipitalis blokkade Stimulatie diepe hersenkernen
27 Multidisciplinaire hoofdpijnpoli Op 1 ochtend: Hoofdpijnconsulente Manueel therapeut Neuropsycholoog Neuroloog Na multidisciplinair overleg: adviesgesprek
28 Alternatieve behandelingen Effect niet aangetoond bij migraine: Massage, craniosacraal therapie Voedings/kruidensupplementen Yoga TENS (transcutane elektrische neurostimulatie) Mindfulness en meditatie niet effectief bij chronische hoofdpijn en migraine Mogelijk effect bij migraine: Acupunctuur Manuele therapie Hyperbare zuurstoftherapie Aerobics Mogelijk effect bij spanningshoofdpijn Acupunctuur Manuele therapie/chiropractie
29 Belangrijkste boodschap Blijf niet te lang met hoofdpijn rondlopen Voorzichtig met pijnstillers
Hoofdpijn Vragenlijst
Hoofdpijn Vragenlijst Naam:.. M / V Voorletter(s): Adres: Postcode en woonplaats: Telefoonnummer(s): Geboortedatum:... 1. Waar bent u al met uw hoofdpijnklachten geweest? ( meerdere antwoorden mogelijk
Nadere informatieMigraine en clusterhoofdpijn
Hoofdpijn polikliniek Migraine en clusterhoofdpijn Migraine en clusterhoofdpijn zijn twee verschillende vormen van hoofdpijn. De kenmerken verschillen, evenals de behandeling. Voor beide vormen geldt dat
Nadere informatieHoofdpijnklachten Neurologie
Hoofdpijnklachten Neurologie Locatie Hoorn/Enkhuizen Voorletter(s): Naam Adres: Postcode en woonplaats: Telefoonnummer: Geboortedatum: 1. Waar bent u al met uw hoofdpijnklachten geweest? Huisarts Neuroloog
Nadere informatieVragenlijst hoofdpijnpoli
www.dcklinieken.nl Vragenlijst hoofdpijnpoli dhr. mevr. vl. naam geb.dat. - - Etiket patiëntgegevens 1. Bij wie bent u al eerder geweest voor hoofdpijnklachten? (meerdere antwoorden mogelijk) Huisarts
Nadere informatieHoofdpijnklachten Soorten hoofdpijn Oorzaken van hoofdpijn Symptomen van hoofdpijn
Hoofdpijnklachten Hoofdpijnklachten komen veel voor en kunnen u ernstig belemmeren in uw dagelijks functioneren. Soms is het een vervelende, zeurende pijn die op de achtergrond aanwezig is, maar er zijn
Nadere informatieHOOFD PIJN EN NU? THERAPIE HOOFDPIJN KLACHTEN
HOOFD PIJN EN NU? THERAPIE HOOFDPIJN KLACHTEN PROTOCOL HOOFDPIJN KLACHTEN AUTEUR HELEEN BOVEN MANUEEL THERAPEUT fysiosportief LEON MEIJER SPORTFYSIOTHERAPEUT fysiosportief FOTOGRAFIE 1 JOHAN BOSMA FOTOSTIJL
Nadere informatieSpanningshoofdpijn. Afdeling neurologie
Spanningshoofdpijn Afdeling neurologie Veel mensen hebben wel eens hoofdpijn. Vaak is dit spanningshoofdpijn. Dit is een onschuldige vorm van hoofdpijn. Komt deze hoofdpijn regelmatig voor en houdt deze
Nadere informatieHoofdpijn. Hoofdpijn MIGRAINE
Hoofdpijn Hoofdpijn is een van de meest voorkomende pijnklachten. Het overgrote deel van de Nederlandse bevolking (naar schatting 90 procent) heeft af en toe hoofdpijn. Hoofdpijn is in de meeste gevallen
Nadere informatieVragenlijst. Neurologie / Hoofdpijnpoli. Bij hoofdpijnklachten. Hoofdpijncentrum locatie Venray. Voorletter(s): Geboortedatum:
Neurologie / Hoofdpijnpoli Vragenlijst Bij hoofdpijnklachten Hoofdpijncentrum locatie Venray Naam: M / V Voorletter(s):... Geboortedatum:.. Wilt u deze lijst zo volledig mogelijk invullen en meenemen naar
Nadere informatieM I G R A I N E A P OT H E E K. N L
MIGRAINE EN CLUSTER- HOOFDPIJN WAT IS MIGRAINE WAT IS CLUSTERHOOFD- PIJN MEDICIJNEN BIJ MIGRAINE MEDICIJNEN BIJ CLUSTERHOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK
Nadere informatieVRAGENLIJST HOOFDPIJNPOLIKLINIEK FRANCISCUS VLIETLAND
VRAGENLIJST HOOFDPIJNPOLIKLINIEK FRANCISCUS VLIETLAND Naam: Geslacht: Man Vrouw Voorletter(s): Geboortedatum: Adres: Postcode & woonplaats: Telefoonnummer: Mobiel: 1. Op welke leeftijd kreeg u de eerste
Nadere informatieVragenlijst Hoofdpijnpolikliniek
Vragenlijst Hoofdpijnpolikliniek Naam : Geboortedatum : Patiëntennummer : Geslacht : Gewicht : Lengte: 1. Op welke leeftijd kreeg u de eerste hoofdpijn klachten? Op.. jarige leeftijd 2. Heeft u meerdere
Nadere informatieSymptomen bij hoofdpijn
1. Toelichting op de module Deze module is gebaseerd op de NHG-Standaard M19 van juli 2004. Een klassieke migraine met eenzijdige en een aura lijkt gemakkelijk te diagnosticeren. Migraine heeft echter
Nadere informatieHerkennen en behandelen MIGRAINE
Herkennen en behandelen MIGRAINE MIGRAINE Is meer dan gewoon hoofdpijn Wat is migraine? Een migraineaanval is veel meer dan gewoon hoofdpijn, het is een hele verzameling verschijnselen waaronder zeer ernstige
Nadere informatieColofon. www.stichtinggezondheid.nl. Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid. Teksten: Stichting Gezondheid
Colofon Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid Teksten: Stichting Gezondheid Vormgeving: Michael Box (Internet Marketing Nederland) Correspondentie: Stichting Gezondheid (Stefan Rooyackers)
Nadere informatieInformatiefolder Hoofdpijn
Informatiefolder Hoofdpijn Inhoudsopgave Soorten hoofdpijn 3 Migraine (Spier)spanningshoofdpijn Medicatieafhankelijke hoofdpijn Chronisch dagelijkse hoofdpijn Clusterhoofdpijn Kinderen Wanneer moet u een
Nadere informatieSpanningshoofdpijn. Afdeling neurologie Locatie Eindhoven
Spanningshoofdpijn Afdeling neurologie Locatie Eindhoven Veel mensen hebben wel eens hoofdpijn. Vaak is dit spanningshoofdpijn. De pijn kan een uur tot een paar dagen duren. De hevigheid van de pijn wisselt
Nadere informatieSpanningshoofdpijn, Spierspanningshoofdpijn, Tension Headache, Cervicogene Cephalia
Spanningshoofdpijn, Spierspanningshoofdpijn, Tension Headache, Cervicogene Cephalia Spanningshoofdpijn wordt veroorzaakt door spierspanningen in de hals, de schouders en het hoofd. De hoofdpijn is vaak
Nadere informatieManuele therapie en hoofdpijnklachten
Whitepaper Manuele therapie en hoofdpijnklachten Marieke Wichers - Schreur Algemeen fysiotherapeut & manueel therapeut Inhoud Inleiding Soorten hoofdpijn Welke hoofdpijnen zijn te behandelen middels manuele
Nadere informatieWat is clusterhoofdpijn
Wat is clusterhoofdpijn Meest pijnlijke syndromen waar een mens aan kan lijden. Zelfmoordhoofdpijn Dag- en nachtritme ontregeld door een gebied in de hersenen (hypothalamus) Verhoogde hersenactiviteit
Nadere informatieAls u ja heeft geantwoord, beantwoordt de vragen dan alleen voor de ergste hoofdpijn en bespreek de andere hoofdpijn tijdens het spreekuur.
Vragenlijst Hoofdpijnpolikliniek Naam: Geslacht: Man Vrouw Voorletter(s): Adres: Postcode & woonplaats: Telefoonnummer: Mobiel: Geboortedatum: 1. Op welke leeftijd kreeg u de eerste hoofdpijnklachten?
Nadere informatieHoofdpijncentrum. Neurologie
Hoofdpijncentrum Neurologie U bent door uw huisarts doorverwezen naar het Hoofdpijncentrum van Orbis Medisch Centrum. In deze folder treft u informatie aan over de praktische gang van zaken. Hoofdpijn
Nadere informatieMigraine en andere hoofdpijn
Migraine en andere hoofdpijn WAT IS HOOFDPIJN MEDICIJNEN TEGEN MIGRAINE EN ANDERE HOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK INFORMATIE MEDICIJNEN
Nadere informatieVragenlijst Hoofdpijnpolikliniek TweeSteden ziekenhuis
Vragenlijst Hoofdpijnpolikliniek TweeSteden ziekenhuis Instructie U bent verwezen naar de hoofdpijnpolikliniek van de neurologie van het TweeSteden ziekenhuis in Waalwijk. Om uw afspraak op de polikliniek
Nadere informatieVragenlijst Hoofdpijnpolikliniek
Vragenlijst Hoofdpijnpolikliniek Instructie U bent verwezen naar de hoofdpijnpolikliniek van de neurologie van Ziekenhuis Gelderse vallei in Ede. Om uw afspraak op de polikliniek zo soepel mogelijk te
Nadere informatieWAT IS HOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN
Hoofdpijn WAT IS HOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL HOOFDPIJN
Nadere informatieChronische migraine. Afdeling neurologie
Chronische migraine Afdeling neurologie Wat is migraine? Migraine is een veelvoorkomende hersenziekte. Ongeveer 15% van de Nederlandse bevolking heeft migraine. Bij een migraine aanval hebben patiënten
Nadere informatiePsychologische aspecten bij chronische hoofdpijn
Psychologische aspecten bij chronische Minisymposium Week van de Pijn 2011 Nathalie Cardinaels klinisch psychologe, gedragstherapeute Multidisciplinair Pijncentrum 1 Overzicht Sporadische versus chronische
Nadere informatieVragenlijst Hoofdpijnpolikliniek
Vragenlijst Hoofdpijnpolikliniek Ziekenhuis Gelderse Vallei Instructie U bent verwezen naar de hoofdpijnpolikliniek van de neurologie van Ziekenhuis Gelderse vallei in Ede. Om uw afspraak op de polikliniek
Nadere informatieSymptomen De algemene kenmerken van migraine zijn:
Hoofdpijn In het algemeen wordt onder hoofdpijn het volgende verstaan: Pijn in en rondom het hoofd, inclusief pijn achter de ogen en pijn in het gebied tussen de nek en het achterhoofd. Omdat de meeste
Nadere informatieHoe vaak komt SUNCT voor bij kinderen? SUNCT komt zelden voor op kinderleeftijd, het komt vaker voor bij volwassenen.
SUNCT Wat is SUNCT? SUNCT is een vorm van hoofdpijn waarbij kinderen en volwassenen last hebben van een kortdurende felle hoofdpijn aan een kant van gezicht in combinatie met een rood en tranend oog aan
Nadere informatieVoorlichtingsavond CWZ 9 juli Cluster hoofdpijn. Een bijzondere vorm van hoofdpijn. J. Poelen Neuroloog CWZ
Voorlichtingsavond CWZ 9 juli 2018 Cluster hoofdpijn Een bijzondere vorm van hoofdpijn J. Poelen Neuroloog CWZ Klachten en verschijnselen Aanvalsgewijze hoofdpijn 15-180 minuten 1 tot 8 maal per dag Eén
Nadere informatieSpanningshoofdpijn. Wat is spanningshoofdpijn en wie heeft het? Kenmerken van spanningshoofdpijn
Spanningshoofdpijn Spanningshoofdpijn komt veel voor en kan het leven van degene die het heeft erg beïnvloeden. Deze folder is bedoeld om u inzicht te geven in wat spanningshoofdpijn is en mogelijke behandelingen
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Hypnic headache. www.kinderneurologie.eu
Hypnic headache Wat is hypnic headache? Hypnic headache is een hoofdpijnaandoening waarbij mensen tijdens hun slaap last krijgen van hoofdpijn en hierdoor wakker worden uit hun slaap. Hoe wordt hypnic
Nadere informatieAfdeling revalidatie. Psychosomatische fysiotherapie
Afdeling revalidatie Psychosomatische fysiotherapie Gespannen??? Pijn??? Vermoeid???? UIT BALANS. IN BALANS In deze folder krijgt u informatie over psychosomatiek, over wat psychosomatische klachten zijn
Nadere informatieWAT IS HOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN
Hoofdpijn WAT IS HOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL HOOFDPIJN
Nadere informatieWat kunt u zelf doen?
Hoofdpijn Bijna iedereen heeft wel eens hoofdpijn. Altijd vervelend, maar niet altijd even ernstig, of van even lange duur. Er zijn dan ook verschillende soorten hoofdpijn: spanningshoofdpijn, migraine,
Nadere informatieHOOFDPIJN WAT IS HOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUIS ARTS GAAN APOTHEEK.
HOOFDPIJN WAT IS HOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUIS ARTS GAAN APOTHEEK.NL HOOFDPIJN Heeft u last van hoofdpijn? Dan kunt u de klachten bestrijden
Nadere informatieHoofdpijn bij kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl
regio Gooi en Vechtstreek Hoofdpijn bij kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl n Hoofdpijn Hoofdpijn bij kinderen komt regelmatig voor. Vaak is de oorzaak duidelijk, bijvoorbeeld slaapgebrek, drukte of lawaai.
Nadere informatieHoofdpijn? Wat je moet weten en wat je kan doen. Voor meer info: www.pijnstiller.be
Hoofdpijn? Wat je moet weten en wat je kan doen. Voor meer info: www.pijnstiller.be H eb je soms of regelmatig last van hoofdpijn? Je bent niet alleen! Hoofdpijn is één van de meest voorkomende pijnklachten.
Nadere informatieVerschillende soorten hoofdpijn
VGV OVER HOOFDPIJN-MIGRAINE_BSL_148 x 210 2-2 14-12-11 09:39 Pagina 13 Verschillende soorten hoofdpijn HOOFDSTUK Hoe kan de patiënt met chronische hoofdpijn het beste worden benaderd? Heel veel patiënten
Nadere informatiePsychosomatische fysiotherapie
Psychosomatische fysiotherapie bij DE KERN boz Praktijk voor Natuurgeneeskunde De Snoostraat 13 4624 VJ Bergen op Zoom Telefoon 0164-210700 Email: info@dekernboz.nl Website: www.dekernboz.nl Kamer van
Nadere informatieNiets aan de hand toch
Niets aan de hand toch (Kinder-) Manuele Therapie Psychologie Nek- en hoofdpijn bij kinderen en jongeren met NAH Presentatie BAW 'Niets aan de hand toch' Opbouw van de Presentatie Verzoek aan jullie Vraagstelling
Nadere informatieParamedisch OnderzoekCentrum
Cefalalgiafobie: een nieuwe loot aan de boom?. Prof.dr. Rob Oostendorp Kinesiophobia Phonophobia Photophobia Cefalalgiaphobia Phobia: excessive, irrational fear resulting from a feeling of vulnerability
Nadere informatieDE KERN boz Centrum voor biodynamische osteopathie, bewustwording, ontplooiing, spiritualiteit
DE KERN boz Centrum voor biodynamische osteopathie, bewustwording, ontplooiing, spiritualiteit DE KERN boz is lid van: VBAG (Vereniging ter Bevordering van Alternatieve Geneeswijze) Shibumi (International
Nadere informatieRusteloze benen restless legs syndrome (RLS)
Rusteloze benen restless legs syndrome (RLS) Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2015 pavo 1159 Wat zijn rusteloze benen? Het rusteloze benen syndroom (ofwel restless legs syndrome, afgekort RLS) is een
Nadere informatiePeriodieke beenbewegingen van de slaap periodic limb movement disorder (PLMD)
Periodieke beenbewegingen van de slaap periodic limb movement disorder (PLMD) Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2015 pavo 1160 Wat zijn periodieke beenbewegingen van de slaap? Bij periodic limb movement
Nadere informatieInformatie over kaakklachten
Informatie over kaakklachten Logopedie Beter voor elkaar 2 Inleiding U bent door de kaakchirurg, KNO-arts, huisarts of tandarts verwezen naar de afdeling logopedie in verband met kaakklachten. Deze folder
Nadere informatieHoofdpijn Casus-schetsen Schets 1 jan98 7 pag
Casus-schetsen Schets 1 jan98 7 pag Een 17-jarige vrouw, MAVO-leerlinge. Moeder lijdt aan een cyclus-gebonden migraine. Anderhalf jaar hoofdpijn Soort hoofdpijn: Steeds 1 x / maand, laatste tijd 2x / maand.
Nadere informatieRusteloze benen. restless legs syndrome (RLS) Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Rusteloze benen restless legs syndrome (RLS) Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Wat zijn rusteloze benen? Het rusteloze benen syndroom (ofwel restless legs syndrome, afgekort
Nadere informatieRode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Migraine hoofdpijn behandeling. rkz.nl
Patiënteninformatie Migraine hoofdpijn behandeling rkz.nl Inleiding De behandeling van migraine richt zich op de leefregels, het behandelen/couperen van een aanval en het verminderen of voorkomen van een
Nadere informatieBeatrixstraat 19, 4101 HJ Culemborg (in het Gezondheidscentrum Culemborg) Telefoon: , WWW: fysiotherapie-culemborg.nl
Beatrixstraat 19, 4101 HJ Culemborg (in het Gezondheidscentrum Culemborg) Telefoon: 0345-512658, WWW: fysiotherapie-culemborg.nl Geachte heer, mevrouw, Dit document bestaat uit vragenlijsten over hoofdpijn.
Nadere informatiePeriodieke beenbewegingen van de slaap
Periodieke beenbewegingen van de slaap periodic limb movement disorder (PLMD) Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Wat zijn periodieke beenbewegingen van de slaap? Bij periodic
Nadere informatiepagina 3 pagina 4 pagina 5 pagina 6 pagina 7 pagina 8 pagina 9 pagina 10
Klassieke massage Klassieke ontspannigsmassage Total relax ontspanningsmassage Total relax aroma massage Total relax massage met japanse munt en Hot Towels Hoofdpijnmassage Prijslijst Kontakt informatie
Nadere informatievragenlijst multidisciplinair hoofdpijnspreekuur MMC versie 1.0
vragenlijst multidisciplinair hoofdpijnspreekuur MMC versie 1.0 Instructie U bent verwezen naar het multidisciplinair hoofdpijnspreekuur van Máxima Medisch Centrum. Om uw afspraak op de polikliniek zo
Nadere informatieENERGIEK. Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen
ENERGIEK Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen Achtergrond Bewegen is goed, voor iedereen! Dat is wat u vaak hoort en ziet in de media. En het is waar, bewegen houdt ons fit en
Nadere informatieVragenlijst Hoofdpijn Centrum Zutphen
sticker met patiëntgegevens Datum: Verpleegkundige: Vragenlijst Hoofdpijn Centrum Zutphen Instructie: Wilt u de ingevulde vragenlijst alstublieft binnen twee weken na ontvangst terug zenden in bijgevoegde
Nadere informatieMindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Aandachttraining/Mindfulnesstraining
Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Aandachttraining/Mindfulnesstraining 2 Deze folder geeft u informatie over Mindfulness-Based Cognitieve Therapie. Deze mindfulnesstraining wordt op de afdeling
Nadere informatiePraktijk. Pijn mechanisme 15-01-2012! Martini Hospital Groningen - innovation in desig! 1! Multidisciplinaire behandeling van hoofdpijn
Multidisciplinaire behandeling van hoofdpijn Marielle Padberg (Hoofd)pijn pathofysiologie Hoofdpijndiagnose Multidisciplinaire behandeling Praktijk Pijn mechanisme 18-jarige man met ernstige hoofdpijn
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 11. 1. Verschillende soorten hoofdpijn 13. 2. Epidemiologie 19
VGV OVER HOOFDPIJN-MIGRAINE_BSL_148 x 210 2-2 14-12-11 09:38 Pagina 5 Inhoud Voorwoord 11 1. Verschillende soorten hoofdpijn 13 Hoe kan de patiënt met chronische hoofdpijn het beste worden benaderd? 13
Nadere informatieAstma: de laatste ontwikkelingen S.R.J. VAN OORD LONGARTS - LANGELAND ZIEKENHUIS
Astma: de laatste ontwikkelingen S.R.J. VAN OORD LONGARTS - LANGELAND ZIEKENHUIS Longen Longen Longen Wat doen longen precies? Zuurstof opnemen Koolstofdioxide afscheiden Longblaasjes Astma: de laatste
Nadere informatieKinderen met hoofdpijn
Kinderen met hoofdpijn 01-12-2016 M. Flohil, kinderneuroloog Inleiding Hoofdpijn bij kinderen is gek Prevalentie 53% Classificatie conform ICHD-3 (2013) Primair versus secundair Angst voor hersentumor
Nadere informatiePOST COMMOTIONEEL SYNDROOM
POST COMMOTIONEEL SYNDROOM Post commotioneel syndroom Post commotioneel syndroom (PCS) is een diagnose die gesteld wordt bij langdurige klachten na een hersenschudding. De oorzaak van PCS is vaak een ongeval,
Nadere informatiePOST COMMOTIONEEL SYNDROOM
POST COMMOTIONEEL SYNDROOM Post commotioneel syndroom Post commotioneel syndroom (PCS) is een diagnose die gesteld wordt bij langdurige klachten na een hersenschudding. De oorzaak van PCS is vaak een ongeval,
Nadere informatieClusterhoofdpijn. Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te gaan.
Clusterhoofdpijn Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te gaan. Kenmerken van clusterhoofdpijn 1 Beschrijving van clusterhoofdpijn 1 Chronische clusterhoofdpijn 2 Hoe vaak komt clusterhoofdpijn
Nadere informatie01 07 SEPT 2014. MIGRAINE IS MEER DAN HOOFDPIJN. Adviseer uw klanten.
01 07 SEPT 2014? MIGRAINE IS MEER DAN HOOFDPIJN. Adviseer uw klanten. Migraine of Migraine of hoofdpijn? hoofdpijn? 1 op de 5 Nederlanders krijgt in zijn leven te maken met migraine.* Maar weten uw klanten
Nadere informatieAdem- en Ontspannings-therapie (AOT)
Medische psychologie Adem- en Ontspannings-therapie (AOT) Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Uw klinisch psycholoog heeft voorgesteld om u te verwijzen
Nadere informatie1. Clusterhoofdpijn 4. 2. De diagnose clusterhoofdpijn 6. 3. Kan er verwarring optreden met andere 7 vormen van hoofdpijn?
Clusterhoofdpijn 2 Inhoudsopgave Pagina 1. Clusterhoofdpijn 4 2. De diagnose clusterhoofdpijn 6 3. Kan er verwarring optreden met andere 7 vormen van hoofdpijn? 4. Is clusterhoofdpijn goed te behandelen?
Nadere informatieInleiding Wat is fibromyalgie? Oorzaak van fibromyalgie
FIBROMYALGIE 286 Inleiding Uw reumatoloog heeft u verteld dat u fibromyalgie hebt. Er komen ongetwijfeld veel vragen in u op. In deze folder proberen wij antwoord te geven op uw vragen. U leest meer over
Nadere informatieAANGEZICHTSVERLAMMING Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND
AANGEZICHTSVERLAMMING Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Een aangezichtsverlamming is een verlamming van de aangezichtszenuw. Een ander woord voor aangezichtszenuw is nervus facialis.
Nadere informatieBotulinetoxine behandeling
Botulinetoxine behandeling Locatie Purmerend/Volendam Botulinetoxinebehandeling vindt plaats voor verschillende medische indicaties. Op de afdeling neurologie wordt het gebruikt voor de behandeling van
Nadere informatie1. Hoe bent u bij het Neurologie Centrum Amsterdam terecht gekomen? o Via de huisarts. namelijk, o Via de apotheek
E.G.M. Cuturier en N. Vlam, neurlgen Berhaave medisch centrum Dintelstraat 60, 1078VV Amsterdam 020 30 500 51 Intake Neurlgie Centrum Amsterdam Naam: m/v Vrletter(s): Adres: Pstcde & Wnplaats Gebrtedatum:
Nadere informatieSomatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold
Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold LUMC Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Huisarts te Leiderdorp Uw spreekuur Moeheid Pijnklachten Buikpijn Hoofdpijn
Nadere informatieLifting. The Burden. De mondiale campagne ter vermindering van de belasting door hoofdpijn wereldwijd
Lifting The Burden De mondiale campagne ter vermindering van de belasting door hoofdpijn wereldwijd Een actief samenwerkingsverband tussen de Wereldgezondheidsorganisatie, de World Headache Alliance, de
Nadere informatiekno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid
kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid Wat is duizeligheid? Normaal gesproken krijgt ieder mens voortdurend informatie over de ruimte om zich heen en over de positie
Nadere informatieLeefstijladviezen voor hoofdpijnpatiënten
Leefstijladviezen voor hoofdpijnpatiënten Afdeling neurologie De eerste gedachte bij de behandeling van hoofdpijn en of migraine is vaak het gebruik van medicatie. Echter voeding, stress en een onregelmatig
Nadere informatieDUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND
DUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk om het begrip duizeligheid duidelijk te omschrijven. Er kan van alles
Nadere informatieYOGA Integraal herstelprogramma bij stress & burn-out
YOGA Integraal herstelprogramma bij stress & burn-out Kun je als gevolg van stress niet meer goed functioneren in het dagelijks leven? Met onze integrale aanpak kun je direct werken aan je herstel. LEER
Nadere informatieKennisquiz 1 Alcohol
Kennisquiz 1 Alcohol Weet u welke klachten het gevolg kunnen zijn van alcoholgebruik? Test uw eigen kennis door de antwoorden te omcirkelen. Aan het einde van de quiz geven we de juiste antwoorden en de
Nadere informatieSEH Spoedeisende hulp
Afdeling: Onderwerp: SEH Spoedeisende hulp 1 Wat is hyperventilatie Wanneer u gespannen of angstig bent, kunnen daardoor verschillende lichamelijke klachten ontstaan. is één van die klachten. wil zeggen
Nadere informatiePatiënteninformatie. Hersenschudding (Licht traumatisch schedel-/hersenletsel) Hersenschudding (Licht traumatisch schedel-/hersenletsel) 1
Patiënteninformatie Hersenschudding (Licht traumatisch schedel-/hersenletsel) Hersenschudding (Licht traumatisch schedel-/hersenletsel) 1 Hersenschudding (Licht traumatisch schedel-/hersenletsel) Spoed
Nadere informatieFIBROMYALGIE FRANCISCUS GASTHUIS
FIBROMYALGIE FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Uw reumatoloog heeft u verteld dat u fibromyalgie hebt. Er komen ongetwijfeld veel vragen in u op. In deze folder proberen wij antwoord te geven op uw vragen.
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Medicatie afhankelijke hoofdpijn. www.kinderneurologie.eu
Medicatie afhankelijke hoofdpijn Wat is medicatie afhankelijke hoofdpijn? Medicatie afhankelijke hoofdpijn is hoofdpijn die ontstaat als gevolg van het veelvuldig gebruik van pijnstillers voor hoofdpijnklachten.
Nadere informatieBehandeling met botulinetoxine bij torticollis spasmodica
Behandeling met botulinetoxine bij torticollis spasmodica Inleiding De neuroloog heeft met u besproken dat u een aandoening heeft die behandeld kan worden met botulinetoxine. In deze folder vindt u informatie
Nadere informatieThursday, March 29, 2018
Thursday, March 29, 2018 Chronische hoofdpijn Hoofdpijn! Van jong tot oud Migraine! van jong tot oud Hoogste prevalentie vrouwen 18e - 44e jaar Inleiding Pathofysiologie Praktijk Take home messages Disclosures:
Nadere informatieOmgaan met spanningen
Omgaan met spanningen Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Stimulerende spanning 1 Problematische spanning 1 Oorzaken van spanning 2 Spanningsklachten 2 De vicieuze cirkel 3 Overspannen
Nadere informatieBeter omgaan met STRESS. E-book
Beter omgaan met STRESS E-book In het kort - - - - - X 1. Bij stress helpt het om op een rij te zetten wat bij u spanning geeft en wat u juist energie geeft. 2. Praat er met iemand over die u vertrouwt.
Nadere informatieStressreductie en stressregulatie Training voor mensen met spanningsklachten
Stressreductie en stressregulatie Training voor mensen met spanningsklachten In deze folder vindt u informatie over de training Stressreductie en Stressregulatie, die verzorgd wordt door de afdeling Medische
Nadere informatieVerschillende vormen van clusterhoofdpijn
Clusterhoofdpijn Verschillende vormen van clusterhoofdpijn Episodisch De aanvallen komen in clusters van enkele weken tot maanden waarna deze weer verdwijnen. Hier komt de naam clusterhoofdpijn vandaan.
Nadere informatieBeroerte en een TIA zijn spoedeisende ziekten. Rob Bernsen en Marian van Zagten Neurologen JBZ
Beroerte en een TIA zijn spoedeisende ziekten Rob Bernsen en Marian van Zagten Neurologen JBZ TIA CVA: inhoud + TIA: Rob Bernsen + CVA: Marian van Zagten + Rijbewijs : Rob Bernsen Voorlichting Hartstichting
Nadere informatieOpname voor een methylprednisolon behandelingskuur bij MS
Opname voor een methylprednisolon behandelingskuur bij MS Binnenkort wordt u opgenomen voor een Methylprednisolon behandelingskuur. Metylprednisolon is een middel waarmee opkomende nieuwe neurologische
Nadere informatieBelangrijk. Uw hoofdbehandelaar is neuroloog: Uw MS-verpleegkundige is: Uw revalidatiearts is: Uw uroloog is:
MS-Centrum Belangrijk Uw hoofdbehandelaar is neuroloog: Uw MS-verpleegkundige is: Uw revalidatiearts is: Uw uroloog is: 1 Inleiding Heeft u onlangs de diagnose Multiple Sclerose (MS) gekregen? Of bent
Nadere informatieZenuwblokkade van de achterhoofdszenuw
00 Zenuwblokkade van de achterhoofdszenuw nervus occipitalis Pijnpoli 1 U krijgt binnenkort een zenuwblokkade van de achterhoofdszenuw (nervus occipitalis). Deze folder kan u helpen u goed op deze behandeling
Nadere informatieCVS, CHRONISCHE PIJN EN ANDERE FUNCTIONELE KLACHTEN
CVS, CHRONISCHE PIJN EN ANDERE FUNCTIONELE KLACHTEN DR. E.J. SULKERS, KINDERARTS ADRZ Symposium Nehalennia, 11 april 2013 MOEHEID KAN EEN SYMPTOOM ZIJN VAN EEN: - infectieziekte; - orgaanziekte (hart,
Nadere informatieBekkenfysiotherapie bij bekkenbodemklachten
Bekkenfysiotherapie bij bekkenbodemklachten Albert Schweitzer ziekenhuis Regionaal Bekkenbodem Centrum maart 2010 pavo 0682 Inleiding Problemen met de bekkenbodem beginnen vaak met kleine klachten. Licht
Nadere informatieLeefstijladviezen voor hoofdpijnpatiënten
Leefstijladviezen voor hoofdpijnpatiënten Afdeling neurologie Locatie Eindhoven De eerste gedachte bij de behandeling van hoofdpijn en of migraine is vaak het gebruik van medicatie. Echter voeding, stress
Nadere informatiertms Behandeling bij Therapieresistente Depressie
rtms Behandeling bij Therapieresistente Depressie rtms Behandeling Bij Therapieresistente Depressie In deze brochure kunt u lezen wat een rtms behandeling in het kader van een therapieresistente depressie
Nadere informatieCervicogene hoofdpijn
Cervicogene hoofdpijn Van alle hoofdpijnvormen bestaat 15 tot 20 % uit cervicogene hoofdpijn. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Klachtenbeeld: De Noorse neuroloog Dr. Ottar Sjaastad gebruikte
Nadere informatieOuderen en pijn Tips voor patiënten, familie en mantelzorgers
Ouderen en pijn Tips voor patiënten, familie en mantelzorgers Als u ouder wordt, kunt u te maken krijgen met pijn. Niet de leeftijd maar sommige ziekten of beperkingen kunnen pijn geven. Dit kan lastige
Nadere informatieKinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Chronische hyperventilatie
Chronische hyperventilatie Wat is chronische hyperventilatie? Chronische hyperventilatie is een ademhalingspatroon waarbij een persoon gedurende meer maanden sneller ademt dan nodig is voor goed functioneren
Nadere informatie