a b c leerkrachtdeel jaargroep 6 algemene instaptoets leerkrachtdeel reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs

Transcriptie

1 jaargroep 6 a b c algemene instaptoets leerkrachtdeel reken-wiskundemethode voor het basisonderwijs a l g e m e n e leerkrachtdeel i n s t a p t o e t s

2 Inleiding Introductie Om te kunnen signaleren waarop leerlingen ondersteuning kunnen gebruiken om vloeiend de overstap naar Wizwijs te maken is een duidelijk overzicht nodig van hun kennis over de verschillende domeinen. Wizwijs ontwikkelde hiervoor een algemene instaptoets met bijbehorend registratieformulier en verwijzingsschema. De algemene instaptoets De algemene instaptoets is in zijn geheel of in delen te downloaden van www. wizwijs.nl. De toets heeft 29 opdrachten die gebaseerd zijn op de leerstof van eind groep 5. Bij de ontwikkeling van de instaptoets is ervan uitgegaan dat leerlingen de leerstof met een getalbereik tot 1000 beheersen. Per toetsonderdeel wordt één opdracht aangeboden. De opdrachten zijn verdeeld over de volgende domeinen: Getallen en bewerkingen (9 opgaven) Verhoudingen (3 opgaven) Meten (9 opgaven) Verbanden (2 opgaven) Meetkunde (6 opgaven) Elk domein is onderverdeeld in subdomeinen, zodat nauwkeurig vastgesteld kan worden waarop leerlingen ondersteuning kunnen gebruiken (figuur 1). Getallen en bewerkingen Betekenis geven aan getallen 1. tellen 2. positionele waarde van cijfers in een getal 3. getallen samenstellen Bewerkingen: handig rekenen 4. optellen 5. aftrekken 6. vermenigvuldigen 7. delen Bewerkingen: op papier 8. optellen 9. aftrekken Verhoudingen 1. breuken 2. decimale getallen (in samenhang met geld) 3. verhoudingen (in samenhang metriek stelsel) Meten 4. lengte 5. gewicht 6. inhoud 7. oppervlakte 8. volume 9. geld 10. tijd 11. kalender 12. temperatuur Verbanden 13. integratie van leerstof 14. grafieken, tabellen 2 Figuur 1 Meetkunde 1. plaatsbepalen en projectie 2. vormen 3. patronen 4. construeren 5. spiegelen 6. schaduwen

3 Inleiding 3 Figuur 2 De Registratie en verwijzing Het registratieformulier is in zijn geheel of in delen te downloaden van (figuur 2). Op het formulier vult u de namen in van de leerlingen die de instaptoets maken. U kruist aan welke leerlingen uitvallen op de opdrachten van de instaptoets. In de laatste kolom staat een verwijzing naar geschikte vervolgactiviteiten. Voor onderdelen waarin Wizwijs in aanpak niet wezenlijk verschilt van andere methodes is dit een verwijzing naar herinstructie aan de hand van lessen uit de methode, of losse oefenopdrachten. Voor de leerlijnen waarin de aanpak van Wizwijs wel anders is, zijn instapmodules ontwikkeld. Verwijzing naar herinstructie Herinstructie gebeurt aan de hand van lessen uit jaargroep 5. Bij toetsopdracht 1 (figuur 2) wordt verwezen naar de lessen 1 van blok 7, 8 en 9. U zoekt deze lessen op in het materiaal van jaargroep 5. Als u de lessen in zijn geheel geeft kopieert u alleen van de werkboeken de bijbehorende lessen. In dit voorbeeld heeft u dan de beschikking over drie lessen met opdrachten uit het werkboek. U kunt er ook voor kiezen om de lessen te beperken tot het onderwerp van de toets. Bijvoorbeeld bij toetsopdracht 1 van Getallen en bewerkingen wordt verwezen naar de lessen 1 van blok 7, 8 en 9. U zoekt deze lessen op in het materiaal van jaargroep 5. Omdat de toets over getallenlijnen gaat kopieert u voor de leerlingen de bijbehorende opdrachten uit de werkboeken en oefenboeken. In dit geval betekent dat van blok 7, les 1, opdracht 3 uit het werkboek en opdracht 2 uit het oefenboek gekopieerd kunnen worden. Op die manier kopieert u ook de betreffende opdrachten uit blok 8 en 9. Voor de instructie maakt u gebruik van de informatie uit de drie lessen. Voor het kopiëren krijgt u het beste resultaat als u de kopieën verkleint. Oefeningen Het kan een enkele keer voorkomen dat er naar specifieke oefenopdrachten verwezen wordt zoals bijvoorbeeld het geval is bij toetsopdracht 3 van het onderdeel Verhoudingen (figuur 3). Instapmodules De instapmodules bestaan uit een korte lessenreeks, met opdrachten en aanwijzingen voor de leerkracht. De modules zijn te downloaden van Per module is een handleiding en instapboek beschikbaar. Vanuit de toetsresultaten wordt verwezen naar de volgende modules: De getallenstaart, groep 6 De bloksom, groep 6 Rijgen deel 1 en deel 2, groep 6 Splitsen deel 1 en deel 2, groep 6 Eigenschappen van bewerkingen, groep 6 Kolomsgewijs optellen, groep 6 Kolomsgewijs aftrekken, groep 6 Klokkijken, groep 6

4 Inleiding Figuur 3 Extra Op de website staan drie extra modules die, los van de resultaten van de instaptoets, voor alle leerlingen zinvol zijn. Om leerlingen te laten wennen aan oefenvormen die in Wizwijs regelmatig gebruikt worden zijn de modules De kruistabel en De spinsom beschikbaar. Verder schenkt Wizwijs veel aandacht aan het gebruik van eigenschappen van getallen bij het oplossen van rekenproblemen. Om leerlingen hierin extra te ondersteunen is de module Eigenschappen van getallen, groep 6 beschikbaar. Het belang van observaties Tijdens de lessen en tijdens het zelfstandig werken zijn observaties belangrijk om een indruk te krijgen of de leerling de leerstof begrijpt en inzicht heeft in wat hij doet. Het gaat hierbij minder om goede of fouten antwoorden of het wel of niet volledig beheersen van de leerstof. Het is dan ook van belang om tijdens de lessen en zelfstandig werken leerlingen veel aan het woord te laten door ze bijvoorbeeld regelmatig naar hun manier van oplossen te vragen of door ze juist een uitleg te laten geven hoe zij een probleem aanpakken. Deze observaties geven een indruk hoe de leerling de leerstof van Wizwijs oppakt zodat u tijdens het werken met de methode daar rekening mee kunt houden. 4

5 Voorbereiding Voor deze toets heeft iedere leerling nodig: Deel A Toelichting Getallen en bewerkingen Betekenis geven aan getallen 1 Maak vast aan de getallenlijn. Maak het getal 2300 vast aan de getallenlijn 2 Vul de getallenkaart in. Schrijf het getal 1562 in duizenden, honderden, tienen en enen. 3 Maak de bloksom. Maak met vier getallen samen Vul het ontbrekende getal in. 5 Hoeveel beschuiten zijn er over? Op de dozen staat het aantal beschuiten dat in de doos zit. Er zijn 710 beschuiten uitgedeeld. Reken uit hoeveel beschuiten er nog over zijn. 6 Hoeveel samen? Maak de som. Reken uit hoeveel 15 x 16 is. 7 Eerlijk delen. Hoeveel krijgt ieder? Maak de deelsom. Er zijn 10 kinderen. Samen verdelen zij 1200 euro. Vul in hoeveel euro ieder krijgt. Getallen en bewerkingen Bewerkingen: handig rekenen 4 Hoeveel beschuiten samen? Op de dozen staat hoeveel beschuiten er in elke doos zitten. Reken uit hoeveel beschuiten er in alle dozen samen zijn. Getallen en bewerkingen Bewerkingen: op papier 8 Hoeveel samen? Reken uit. Reken uit hoeveel 84 erbij 78 is. 9 Hoeveel over? Reken uit hoeveel 298 eraf 145 is. 5

6 Voorbereiding Deel B Toelichting Verhoudingen 1 Hoeveel stukken krijgt Stefan? De taart van Stefan is in stukken gesneden. Stefan krijgt een kwart van deze abrikozentaart. Bedenk hoeveel stukken taart Stefan krijgt. Meten 4 Waar ongeveer? Maak vast. De lijn geeft een lengte aan van 1 kilometer. Trek een lijn van het kaartje met 250 meter naar de juiste plaats op de lijn van 0 tot 1000 meter. Voor deze toets heeft iedere leerling nodig: 6 2 Heb jij genoeg aan 100,00? Kruis aan. Reken uit of 100 euro voldoende is om het totaalbedrag van de kassabon te betalen. Kruis ja of nee aan. 3 Welk getal staat er in het vakje met het vraagteken? Er staan twee blokmodellen. Het eerste blokmodel is gevuld. In het tweede blokmodel staat een vraagteken in één vakje. Bedenk welk getal op dit vakje met het vraagteken komt. Vul dat getal in het antwoordhokje in. 5 Hoe zwaar? Maak vast. Het pak weegt 750 gram. Maak het pak vast op de juiste plaats in de weegschaal. 6 Hoeveel zit er in de maatbeker? Schrijf op hoeveel centiliter water in de maatbeker zit. 7 Hoe groot is de vloer? Teken en reken. Een tegel is 1 vierkante centimeter. Teken de vierkante centimeters in de vloer. Schrijf dat aantal in het lege hokje. 8 Hoeveel blokjes passen in de doos? Schrijf de som. Bedenk welke som je maakt om uit te rekenen hoeveel blokjes in de doos passen. Schrijf die som op. 9 Wie heeft gelijk? Kruis aan. De twee jongens doen boodschappen. Ze betalen met een biljet van 100,00. Is dat genoeg of te weinig? Kruis aan wie gelijk heeft. 10 Hoelang duurt de rekenles? Zoek de rekenles op in het rooster. Schrijf op hoelang die les duurt. 11 Maak vast aan de tijdlijn. Matz is geboren in Trek een lijn van zijn kaart naar zijn geboortejaar op de tijdlijn. 12 Wat is de temperatuur? Vul de temperatuur op maandagochtend in. Verbanden 13 Hoe lang? Vul in en maakt vast. De liniaal is 1 meter lang. Schrijf op hoeveel een kwart meter in centimeters is. Zoek op de liniaal de plaats op van een kwart meter. Maak het antwoordhokje vast. 14 Wanneer is de temperatuur het hoogst? Vul de dag in waarop de temperatuur het hoogst is.

7 Voorbereiding Voor deze toets heeft iedere leerling nodig: kleurpotloden Deel C Toelichting Meetkunde 1 Geef de route een kleur en schrijf. Je loopt van de school naar het park. Kleur de route die jij loopt. Schrijf de route daarna op en gebruik de afkortingen voor linksaf en rechtsaf en de pijl voor rechtdoor. 2 Hoe ziet de uitgevouwen verpakking eruit? Teken. Bedenk hoe het zwarte papiertje met opdruk eruit ziet als het helemaal uitgerold is. Teken dat. 3 Maak het patroon af. Het begin van het patroon is gekleurd. Kleur het patroon verder. 4 Hoeveel blokjes heeft het bouwsel? Op de plattegrond staan de hoogtes van de torens. Hoeveel blokken zijn er gebruikt om dit bouwsel te maken. 5 Teken het spiegelbeeld. Pak je spiegel. Plaats je spiegel steeds op de spiegellijn. Spiegel het patroon drie keer. 6 Maak de tekening van de toren af. Vul de hoogte in. Het huis heeft een schaduw van 20 meter. Het huis is 10 meter hoog. De toren heeft een schaduw van 40 meter. Teken de toren verder af. Vul de hoogte van de toren in. 7

8 Colofon Hoofdauteur Mieke van Groenestijn, Hogeschool Utrecht, Faculteit Educatie Auteur Els van Herpen Vormgevingsconcept x-hoogte, Tilburg Nicolette Obers (studio Zwijsen) Opmaak Louis Donders, (vlnr) communicatievormgeving, Tilburg Foto omslag Kasper van t Hoff Fotografie, Eindhoven Projectgroep Uitgeverij Zwijsen Uitgeverij Zwijsen BV, Tilburg en Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, De uitgever heeft getracht alle rechthebbenden te achterhalen. Indien iemand meent als rechthebbende in aanmerking te komen, kan hij of zij zich tot de uitgever richten.