Duurzaam leren in LO

Transcriptie

1 1

2 Inhoud Thema 3 Visie op nascholing 4 Kostprijs en inschrijving 5 Overzicht programma 6 Informatie over de verschillende sessies (analfabetisch): Balspelen in het lager onderwijs 7 Dans voor kinderen 8 Honkbal, softbal, peanuts 9 ICT in LO 10 Kijkwijzers maken 11 Kinderdans 12 Klimmen als spel 13 Kleuters: De leerkracht bewegingsopvoeding in de eigenheid van de kleuterschool 14 Kleuters: Sociaal emotionele vaardigheden in de bewegingsactiviteit 15 Kleuters: Meer doen met spel 16 Kleuters: Bewegen met klein materiaal 17 Spelen inkleden 18 Spelend jongleren 19 Succesbeleving in gymnastiek 20 Trekken, duwen, heffen, dragen 21 Zaalplanning 22 2

3 Geachte Collega s Leraren Lichamelijke Opvoeding De Lerarenopleiding Lichamelijke Opvoeding van KHLeuven organiseert in samenwerking met PDCL twee nascholingsdagen voor leraren LO uit het basisonderwijs. Het centrale thema luidt: Duurzaam leren in de Lichamelijke Opvoeding Ook in de lichamelijke opvoeding leren wij voor het leven. Geïnspireerd door het vakconcept richt het bewegingsonderwijs zich op een actieve en gezonde levensstijl. Tijdens de lessen LO introduceren we onze leerlingen in een veelzijdige bewegingscultuur en bereiden hen voor op een levenslang bewegen. Onze aanpak is hierbij gericht op competentieleren. Dit wordt gekenmerkt door een geïntegreerd aanleren van duurzame en breed inzetbare vaardigheden, inzichten en attituden. Kiezen voor essentie, doelen verankeren, leren in betekenisvolle en herkenbare situaties, en permanente begeleiding illustreren deze vernieuwende aanpak voor de lesgever. Voor de leerlingen komen probleemoplossend denken, leren van en met elkaar, en inzichtelijk leren meer op het voorplan. We nodigen jullie uit om actief deel te nemen aan deze 2de nascholing voor het basisonderwijs te Leuven. Met sportieve groeten Hilde Leysen Programmaverantwoordelijke KHLeuven 3

4 Visie op nascholing De visietekst schetst het referentiekader voor de jaarlijkse nascholing LO georganiseerd voor leerkrachten uit de basisschool en de lerarenopleiding van KHLeuven en voor leerkrachten secundair onderwijs door de Specifieke Lerarenopleiding Lichamelijke Opvoeding (SLO-LO) van de K.U.Leuven FaBeR Hiermee willen we: de leraren informeren over de inhoud en de oriëntering van het nascholingsaanbod; juiste verwachtingen scheppen bij de deelnemende leraren; een standaard bieden om het nascholingsaanbod in het juiste perspectief te evalueren. We wensen nascholingsinitiatieven aan te bieden die kaderen in een algemene visie: 1. Het aanbod is gericht op het LO-onderwijs. Vanuit het vakconcept wordt een ruime waaier voorzien aan sessies rond bewegingsgebieden die passen in het LO-curriculum. Vakgebonden en vakoverschrijdende thema s worden op maat van het secundair onderwijs aangeboden. 2. Het verwerven en verdiepen van vakdidactische competenties staat centraal. Prioriteit wordt gesteld aan het verruimen van vakdidactische bekwaamheden van de leraar LO, met name planning, instructie, management, evaluatie, interpersoonlijke vaardigheden en reflectie. Het aanleren van motorische vaardigheden is gericht op het niveau van de leerling uit het onderwijs en niet zozeer op het niveau van de sportclub met sporttechnische scholing. 3. De sessies passen in een geïntegreerde visie op het vakconcept. Speciale aandacht gaat uit naar geïntegreerde doelenformulering en de concrete planning van periode tot les. Bewegingsgebonden leerdoelen (motorische competenties, een gezonde, veilige en fitte levensstijl) én persoonsgebonden leerdoelen (sociale vaardigheden, positief zelfbeeld) komen gelijktijdig aan bod zowel wat betreft vaardigheden, als cognitieve en dynamisch-affectieve aspecten. 4. De sessies sluiten aan bij een centraal thema. Jaarlijks wordt een centraal thema vastgelegd dat inhoudelijk aansluit bij de vakdidactische noden uit de huidige onderwijsrealiteit. 4

5 5. Actieve, kritisch-reflectieve inbreng van de deelnemers tijdens en na de activiteit. Concrete ervaringen en reflecties tijdens de sessies bieden de leraren een vertrekbasis voor hun eigen lesrealiteit. De deelnemers worden aangezet tot het reflectief aftasten van het eigen didactisch handelen. Ze nemen een kritische houding aan tegenover de eigen onderwijstheorieën en staan open voor andere waarden en opvattingen. Kostprijs en inschrijvingen Nog in te vullen door PDCL 5

6 Programma nascholing bewegingsopvoeding basisonderwijs 11 en 12 juni Sporthal KHLeuven Donderdagvoormiddag: 9.30u 12u Klimmen Jan Vandoren Dans voor kinderen Inge Joosen Balspelen in de lagere school Ann Moerenhout Trekken, duwen, heffen, dragen Karen Nackom & Veerle De Wit Vrijdagvoormiddag: 9.30u 12u Kinderdans Marit Torfs Honkbal, softbal, peanuts Hilde Leysen & Toon Dehandschutter Kleuters: Bewegen met klein materiaal Katrien Dua Kleuters: leerkrachten bewegingsopvoeding in de eigenheid van de kleuterschool Els Bertrands & Leene Leyssen Donderdagnamiddag 13.15u 15.45u Spelend jongleren Jan Vandoren Trekken, duwen, heffen, dragen Karen Nackom & Veerle De Wit Kijkwijzers maken Jimi Gantois Kleuters: Sociale en emotionele vaardigheden Leene Leyssen Vrijdagnamiddag: 13.15u 15.45u Succesbeleving in gym Wim Winters Spelen inkleden Toon Dehandschutter & Hilde Leysen ICT in LO Jimi Gantois Kleuters: meer doen met spel Els Bertrands Meer info en inschrijven via (klik op individugericht en op lager onderwijs, scroll naar beneden aub.). 6

7 Balspelen in het lager onderwijs Sporthal KHLeuven, unit 1 en 2 Datum: donderdag 11 juni 2009, voormiddag: 9.30u 12.00u Ann Moerenhout, lector HUB Doelgroep: Lagere school We bieden een leerlijn aan voor het verwerven van fundamentele overkoepelende vaardigheden en spelcompetenties alsook de begeleiding ervan binnen het domein van de balspelen/sporten in het lager onderwijs. Het uitgangspunt is het balsportenconcept aan de HUB. Hierbij gaat de aandacht naar de dialoog tussen het kind naar de sport en de sport naar het kind brengen. Voor de invulling van beweginggebonden en persoonsgebonden aspecten gaat de aandacht naar de perceptuele - en beslissingsvaardigheden welke de motorische ontwikkeling/vaardigheden, spelinzicht en antwoorden in het spel ondersteunen, alsook naar de invulling van het type kind /groep. We starten met eenvoudige speelse oefen en spelopdrachten die gericht zijn op ik en de bal om van daaruit verder op te bouwen naar spelvormen met aandacht voor de basis spelprincipes van balsporten (ik en de anderen). Via materiaal en spelaanpassingen wordt tenslotte aandacht gegeven aan de mogelijke ontwikkeling naar een specifiek sportspel. Aantal deelnemers: 20 7

8 Dans voor kinderen Sporthal KHLeuven, danszaal Datum: donderdag 11 juni 2009, voormiddag: 9.30u 12.00u Inge Joosen, danspedagoge Doelgroep: Lagere school (3 graden) Dans voor kinderen, voor een 1 ste,2 de en 3 de graad. In deze sessie werken we aan proces- en productgericht opbouwen volgens een swingende en dansante methode. Dit alles gebruik makende van Folk, R&B,Dance en Latino muziek. We proeven en genieten van eenvoudig dansmateriaal. Aantal deelnemers: 25 8

9 Honkbal, softbal peanuts! Sporthal KHLeuven, unit 1, 2 en 3 Datum: vrijdag 12 juni 2009, voormiddag: 9.30u 12.00u Hilde Leysen, lector KHLeuven en lector SLO-LO, Faber Toon Dehandschutter, lector KHLeuven Doelgroep: Lagere school Honkbal of slagbalspelen komen in het lager onderwijs minder vaak voor. Toch vinden kinderen dit best cool. Bovendien wordt honkbal in het onderwijs meestal onmiddellijk in een eindvorm aangeboden. De intensiteit is dan meestal te laag en de complexiteit van de spelvorm is te moeilijk. In de sessie willen we aantonen dat leerlingen best op een geleidelijke manier en gedurende een volwaardige periode vertrouwd worden gemaakt met de eigen aard van de slagbalspelen. We bieden een leerweg aan met veel spelvormen en kijken naar wat essentieel is binnen deze spelcategorie om met succes te kunnen deelnemen. We werken aan verschillende spelcompetenties zoals: inschatten van de positie van de bal en veilig op een honk geraken, de bal op een slimme manier in het spel brengen/slaan, zo snel mogelijk een speler uittikken. In deze sessie zien we cricketsoftbal (6 tegen 6) als een alternatieve eindvorm. We gebruiken aangepast en goedkoop materiaal. Aantal deelnemers: 40 9

10 ICT in LO PC lokaal C1 in ECHO (naast Sporthal KHLeuven) Datum: vrijdag 12 juni 2009, namiddag: 13.15u 15.45u Jimi Gantois, leraar LO Don Bosco GB Doelgroep: Leerkrachten basisonderwijs Met deze sessie willen we de deelnemers wegwijs maken in enkele heel handige elektronische middelen, die de (administratieve) taken van de leraar LO niet alleen lichter en aangenaam maken maar ook de betrokkenheid van de leerlingen kunnen verhogen. We maken hierbij gebruik van Web II technologie: (Wiki, en online-documenten) een elektronische agenda, een elektronische leeromgeving (Smartschool), enkele handige tools die met Windows (XP of Vista) meegeleverd zijn. We zullen het hebben over jaarplanning, schoolagenda, overzicht geziene leerstof. We suggereren mogelijkheden om online posters te maken met leerlingen (bv. de 10 geboden van de goede helper, piramidebouwer, veilig fietsen in groep, veilig gedrag in het zwembad, orde-afspraken in de les enz.). Ook als je eigen school met een andere leeromgeving werkt dan met Smartschool, kan je in deze sessie ideeën opdoen: Construeer met gegeven figuren, jouw ideale bewegingsverloop van borstwaarts omwentelen, een radslag, een hurksprong e.a. Belangrijk: enige ervaring met Msoffice en een elektronische leeromgeving zijn noodzakelijk. Alle tools die we gebruiken zijn gratis. Aantal deelnemers: 30 10

11 Kijkwijzers maken PC-lokaal C1 in ECHO (naast sporthal khleuven) Datum: donderdag 11 juni, namiddag: 13.15u 15.45u Jimi Gantois, leraar LO Don Bosco GB Doelgroep: Lagere school Wat je zelf ontdekt blijft je langer bij! In de lichamelijke opvoeding is de leraar lange tijd het middelpunt van het lesgebeuren geweest. Hij of zij bepaalden het wat, het hoe en het wanneer in de bewegingsles. Om niet veelvuldig keren dezelfde uitleg (er is geen handboek) te moeten geven werd de LOles vaak klassikaal georganiseerd. Nochtans zijn basisschoolkinderen het hoekenwerk gewoon. Willen we, dat de leerlingen ook zelfstandig oefenen en vorderen in het bewegingsonderwijs, dan zal elke leerkracht zijn eigen handleidingen moeten schrijven. Deze handleidingen, taakkaarten, kijkwijzers, zoekwijzers enz. zijn dan aangepast aan de leeftijd en niveau van zijn leerlingen. Zo kunnen de leerlingen zelf op ontdekking gaan tijdens de bewegingsles. De leraar krijgt de handen vrij om te begeleiden in deze zoektocht en de interactie tussen de leerlingen onderling. In deze sessie leren we kijkwijzers maken met de pc of laptop. We maken gebruik van het Office-pakket en van bestaande figuren en foto s. Je krijgt een overzicht van enkele vuistregels bij het maken van een goede kijkwijzer. Er is een handleiding voorzien. Aantal deelnemers: 30 11

12 Kinderdans Sporthal KHLeuven, danszaal Datum: vrijdag 12 juni 2009, voormiddag: 9.30u u Marit Torfs, leerkracht LO BIMSEM Mechelen Doelgroep: Lagere school In deze sessie kinderdans trachten we op een eenvoudige manier en met verschillende werkvormen tot een dans te komen die voor iedereen haalbaar is. Via het principe van een volksdans wordt het thema ingeleid. Je maakt kennis met eenvoudige basispassen in dans, met verschillende criteria waaraan een kinderdans moet voldoen en het kiezen en gebruiken van de juiste muziek. De manier van werken zorgt ervoor dat deze sessie ideaal is voor leerkrachten lichamelijke opvoeding met een beperkte kennis van dans. We laten zien dat het voor iedereen mogelijk is om op zelfstandige wijze een kinderdans in elkaar te steken. Naast het stimuleren van je creativiteit, krijg je in deze praktijksessie ook de kans om je lesgeefcapaciteiten in dans bij te werken. Aantal deelnemers: 25 12

13 Klimmen als spel Sporthal KHLeuven, gymzaal Datum: donderdag 11 juni 2009, voormiddag: 9.30u 12.00u Jan Vandoren, leraar LO VTI Hasselt Doelgroep: Lagere school Het uitgangspunt is het spelelement. Een reis rond de wereld kennen we van vroeger. We bieden nu een combinatie van klimopdrachten en een gezelschapsspel aan, waarin plezier, kracht, techniek, evenwicht, samenwerking en ontdekking troeven zijn om dit klimspel als kind en als leerkracht fijn te beleven. Aantal deelnemers: 20 13

14 Kleuters: De leerkracht bewegingsopvoeding in de eigenheid van een kleuterschool Leslokaal 1.13 in nieuwbouw (naast Sporthal KHLeuven) Datum: donderdag 11 juni 2009, voormiddag: 9.30u 12.00u Els Bertrands, Opleidingshoofd kleuteronderwijs KHLeuven Leene Leysen, Katrien Dua: lectoren kleuteronderwijs KHLeuven Doelgroep: Kleuters Deze sessie richt zich naar leerkrachten bewegingsopvoeding, schooldirecties en beleidsondersteuners en leden van de pedagogische begeleidingsdiensten. gespreksworkshop In deze gespreksworkshop wisselen we aan de hand van een aantal stellingen ervaringen en constructieve ideeën uit over : Welke taak nemen leerkrachten bewegingsopvoeding op binnen het kleuteronderwijs en een team van kleuteronderwijzers? Waar halen zij hun beroepsvoldoening uit en wat maakt het hen moeilijk. Hoe zien leerkrachten bewegingsopvoeding de plaats van beweging en LO in de eigenheid van het kleuteronderwijs. Waar vinden ze aansluiting bij deze eigenheid, wat is soms moeilijk. Via een verslag van deze workshop willen we de ideeën van het werkveld kenbaar maken bij pedagogische begeleidingsdiensten. Aantal deelnemers: 40 14

15 Kleuters: Sociaal emotionele vaardigheden in de bewegingsactiviteit KHLeuven, danszaal Datum: donderdag 11 juni 2009, namiddag: 13.15u 15.45u Leene Leyssen, lector kleuteronderwijs KHLeuven Doelgroep: Kleuters Leerkrachten bewegingsopvoeding in kleuterschool en klasleerkrachten Er werd al heel wat materiaal op de markt gebracht rond het ontwikkelen van sociaalemotionele vaardigheden bij kleuters. Voorbeelden zijn het huis vol gevoelens en axen, toeka, kinderen en hun sociale talenten, enz. We kijken door de methodes heen en tonen hoe je in de bewegingsactiviteiten jonge kinderen ervaringen kan laten opdoen rond sociaal-emotionele vaardigheden. Het wordt een inspirerende praktijksessie. Aantal deelnemers: 25 15

16 Kleuters: Meer doen met spel KHLeuven, danszaal Datum: vrijdag 12 juni 2009, namiddag: 13.15u 15.45u Els Bertrands, opleidingshoofd kleuteronderwijs KHLeuven Doelgroep: Kleuters Leermeesters bewegingsopvoeding en klasleerkrachten In deze sessie vertrekken we van bestaande spelvormen voor peuters en kleuters. We tonen hoe je deze spelvormen kan aanpassen aan de leefwereld en de spelcompetentie van kleuters. Daarbij gebruiken we ideeën uit diverse thema s die doorheen het jaar in de kleuterschool aan bod komen. We bekijken ook hoe je met ideeën van de kleuters het spel kan optillen tot een boeiende ontwikkelingskans voor de hele groep. Het wordt een praktijksessie met af en toe momenten om te reflecteren. Aantal deelnemers: 25 16

17 Kleuters: Bewegen met klein materiaal Sporthal KHLeuven, gymzaal Datum: vrijdag 12 juni 2009, voormiddag: 9.30u 12.00u Katrien Dua, lector kleuteronderwijs KHLeuven Doelgroep: Kleuters Leermeesters bewegingsopvoeding en klasleerkrachten Tijdens deze sessie bieden we praktijksuggesties aan om te bewegen met klein materiaal en zoeken we samen naar nieuwe creatieve ideeën. Een pantybal, sok, strandbal, pittenzak, ballonnen zijn kleine materialen die aantrekkelijk zijn voor kleuters. Ze zullen er spontaan mee bewegen en gaan ermee op ontdekkingstocht. Verschillende bewegingsvormen kunnen via klein materiaal aangesproken worden. Hoe kan je als lesgever een rijk bewegingslandschap creëren met klein materiaal voor de kleuters en hoe kan je hier op een eenvoudige manier gradatie en variatie in brengen? Dit is een praktijksessie. Aantal deelnemers: 25 17

18 Spelen inkleden Sporthal KHLeuven Datum: vrijdag 12 juni 2009, namiddag: 13.15u 15.45u Hilde Leysen, lector KHLeuven en lector SLO-LO, Faber Toon Dehandschutter, lector KHLeuven Doelgroep: Lagere school In deze sessie willen we stilstaan bij de kracht die inkleding kan hebben om spelen (tikspelen, balspelen) op een boeiende manier aan te bieden in de lagere school. Via enkele eenvoudige brainstormtechnieken en associaties goochelen we met spelregels en materiaal, combineren we verschillende spelen om tot nieuwe spelen te komen. We integreren enkele eenvoudige gezelschapsspelen in één spel, zoals bijvoorbeeld Geitje, verstop je! ; Stormloop ; Vind de schat ; memory ; Hoedje wip ;.... We bieden een methode aan waarbij we gekende spelen in een nieuw kleedje steken om alle leerlingen extra te motiveren en uit te dagen. We bekijken eveneens de inbreng die leerlingen kunnen en moeten hebben tijdens een spelles. Aantal inschrijvingen: 40 deelnemers 18

19 Spelend jongleren Sporthal KHLeuven, gymzaal Datum: donderdag 11 juni 2009, namiddag: 13.15u 15.45u Jan Vandoren, leraar LO VTI Hasselt Doelgroep: Lagere school We bieden een spelcircuit aan voor de tweede en derde graad om op een eenvoudige wijze te leren jongleren met ballen. Via individuele en groepsopdrachten werpen we plezierig op de grond en in de lucht, in verschillende vlakken en dimensies. Het spelelement staat centraal waardoor kinderen en hun juf of meester een fijne les beleven. Aantal deelnemers: 25 19

20 Succesbeleving in gymnastiek Sporthal KHLeuven, gymzaal Datum: vrijdag 12 juni 2009, namiddag: 13.15u 15.45u Wim Winters, lector KHLeuven Doelgroep: Lagere school (3 de graad) Leerkrachten LO worden bij het aanleren van gymnastiekelementen geconfronteerd met allerlei problemen. Vooral de globale afname van de fysieke capaciteiten van de doorsnee leerling wordt als oorzaak aangewezen van het niet meer lukken. Om tot betere resultaten te komen dringt een andere manier van plannen zich op. Een manier van plannen waarbij we goed de gewenste eindvorm voor ogen houden. Een diepgaande analyse van wat er nu allemaal aanwezig moet zijn om bvb. op de handen te kunnen staan in de derde graad, of een rad te kunnen draaien, moet ervoor zorgen dat we op jongere leeftijd bewuster met bepaalde zaken omgaan en gerichter werken aan de nodige fysieke en motorische eigenschappen. Aantal deelnemers: 25 20

21 Trekken, duwen, heffen, dragen Sporthal KHLeuven, unit 3 Datum: donderdag 11 juni 2009, voormiddag: 9.30u 12.00u donderdag 11 juni 2009, namiddag: 13.15u 15.45u Karen Nackom, lector KHLeuven Veerle De Wit, lector Plantijn Hogeschool Doelgroep: Lagere school Tijdens deze praktijksessie doorlopen we een aantal oefeningen en spelvormen die gebruikt kunnen worden in de verschillende leerjaren van de lagere school. Spelenderwijs krijg je als deelnemer zicht op factoren die de moeilijkheidsgraad voor dit bewegingsdomein beïnvloeden. Het opstellen van een haalbare leerlijn voor dit activiteitsdomein wordt na deze sessie alvast een stukje gemakkelijker. We rekenen alvast op een actieve deelname. Aantal deelnemers: 40 21

22 ZAALPLANNING NASCHOLING JUNI 2009 Donderdag 11 juni 09 Donderdag 11 juni 09 Vrijdag 12 juni 09 Vrijdag 12 juni u 12u u 9.30u 12u u KHLeuven gymzaal KHLeuven danszaal Klimmen Jan VD Dans voor kinderen Spelend jongleren Jan VD KL: Sociale en emotionele vaardigheden KL: Bewegen met klein materiaal Katrien D Kinderdans Succesbeleving in gym Wim W KL: Meer doen met spel Inge Joosen Leene L Marit T Els B KHLeuven SH Unit 1 Balspelen in de lagere school Honkbal, Softbal, Peanuts Spel inkleden KHLeuven SH Unit 2 Ann M Hilde L Toon DH Hilde L Toon DH KHLeuven SH Unit 3 Trekken, duwen, heffen, dragen Trekken, duwen, heffen, dragen Karen N, Veerle DW Karen N, Veerle DW PC C1 lokaal Echo Klaslokaal 1.13 KL: leerkrachten bewegingsopvoeding In de eigenheid van de kleuterschool Els B, Leene L, Katrien D Kijkwijzers Jimi G ICT in LO Jimi G 22