JAARVERSLAG STICHTING GE-PENSIOENFONDS

Transcriptie

1 JAARVERSLAG STICHTING GE-PENSIOENFONDS 2000

2

3 STICHTING GE-PENSIOENFONDS VERSLAG OVER HET 30E BOEKJAAR T/M

4

5 INHOUD Pagina Bestuur en organisatie 5 Meerjarenoverzicht 7 Bestuursverslag Algemeen 9 Pensioenen 10 Beleggingen 15 Jaarrekening Grootte en samenstelling van het pensioenvermogen per 31 december 22 Mutaties in het pensioenvermogen 23 Kasstroomoverzicht 24 3 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 25 Toelichting op de grootte en samenstelling van het pensioenvermogen per 31 december 27 Toelichting op de mutaties in het pensioenvermogen 34 Overige gegevens Financiering 39 Uitvoering 39 Actuariële verklaring 39 Accountantsverklaring 40 Bijlagen Beleggingsoverzichten 41 Aangesloten ondernemingen 43 Begrippenlijst 44

6 4

7 BESTUUR EN ORGANISATIE Stichting GE-Pensioenfonds Opgericht 1 januari 1971 Ingeschreven in het Stichtingenregister te Breda P/a Akerstraat 92 Postbus CZ Heerlen Telefoon Fax Bestuur R. Muys voorzitter D. van Tilburg plaatsvervangend voorzitter J. Boesveld secretaris J. Aerts plaatsvervangend secretaris Y. den Bakker P. van der Geest A. Proost F. van Tatenhove 5 Directeur J. Aerts Beleggingscommissie J. Aerts J. Boesveld D. van Tilburg P. Jacobs (GE) C. Saldanka (GE) Commissie Wet- en Regelgeving R. Muys J. Boesveld A. Proost F. van Tatenhove

8 Implementatiecommissie nieuwe pensioenregeling J. Aerts Y. den Bakker R. Muys D. van Tilburg A.J. de Jong (Mercer) Overdrachtscommissie J. Aerts J. Boesveld R. Muys Deelnemersraad 6 A. Rekveld voorzitter G. op den Dries secretaris C. Heine P. Hunter V. de Leeuw H. Okker J. van Oostveen P. van Tilburg Externe dienstverlening Administratie Actuaris Accountant Vermogensbeheerder Herverzekering Performancemeting beleggingen AZL N.V., Heerlen William M. Mercer B.V., Rotterdam KPMG Accountants N.V., Den Haag ABN AMRO Asset Management, Amsterdam Generali Levensverzekeringsmaatschappij N.V., Diemen The WM Company, Amsterdam

9 MEERJARENOVERZICHT Aantallen Deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden Financiële gegevens (in duizenden guldens) Pensioenvermogen waarvan pensioenverplichtingen Bijdragen van werkgevers en werknemers regulier winstdeling aangesloten ondernemingen -/ / / / Pensioenuitkeringen Beleggingen Belegd vermogen Beleggingsopbrengsten Rendement o.b.v. total return 1,7 % 22,4 % 13,5 % 13,1 % Stichting GE-Pensioenfonds presenteert met ingang van het verslagjaar 1998 de jaarrekening op basis van de pensioenvermogenmethode. Dientengevolge bevat het meerjarenoverzicht slechts 4 jaren in plaats van de vereiste 5 jaren.

10 8

11 BESTUURSVERSLAG ALGEMEEN Inleiding Het pensioenfonds is een stichting die statutair gevestigd is in Bergen op Zoom. Overeenkomstig artikel 19 van de statuten wordt hierbij verslag uitgebracht over boekjaar De in het verslag vermelde bedragen zijn op basis van duizenden guldens opgenomen. Doelstelling Stichting GE-Pensioenfonds stelt zich tot doel pensioenen uit te keren of te doen uitkeren aan de (gewezen) deelnemers en hun nabestaanden overeenkomstig de geldende voorwaarden van de pensioenregeling. Stichting GE-Pensioenfonds tracht dit doel te bereiken met alle wettige middelen. Eventuele gehele of gedeeltelijke herverzekering kan slechts geschieden bij een verzekeraar. De heer J. Aerts is begin 2001, in overleg met de werkgever, door het fondsbestuur aangesteld als directeur van Stichting GE-Pensioenfonds. De eindverantwoordelijkheid voor het beleid van Stichting GE-Pensioenfonds blijft onveranderd rusten bij het fondsbestuur. Ter behandeling van specifieke onderwerpen wordt het bestuur ondersteund door een aantal aparte commissies, te weten de Beleggingscommissie, de Commissie wet- en regelgeving, de Implementatiecommissie nieuwe pensioenregeling en de Overdrachtscommissie. Aan elk van de bestuursleden zijn specifieke aandachtsgebieden c.q. portefeuilles toegekend. Deze zijn als volgt verdeeld: Portefeuille J. Boesveld secretariaat A. Proost pensioen- & loonadministratie F. van Tatenhove communicatie werknemers D. van Tilburg WAO, externe betrekkingen 9 Statuten De statuten ondergingen in 2000 geen wijziging. Werknemersbestuurslid Werkgeversbestuurlid Portefeuille Organisatie van het fonds Het bestuur van Stichting GE-Pensioenfonds bestaat uit vier leden die zijn benoemd door de directies van de aangesloten ondernemingen en vier leden die zijn gekozen uit de deelnemers. In het verslagjaar is mevrouw A. Proost voor vier jaar herkozen als werknemersbestuurslid. Tevens eindigde het lidmaatschap van de heer L. van den Belt als werkgeversbestuurslid en voorzitter in verband met zijn pensionering per 1 september Inmiddels volgde de heer P. van der Geest hem op als nieuw werkgeversbestuurslid en werd de heer R. Muys benoemd tot voorzitter. J. Aerts financiën & beleggingen Y. den Bakker actuariële zaken, compensation & benefits P. van der Geest communicatie werkgevers R. Muys juridische zaken Beleid In het verslagjaar werden zeven reguliere bestuursvergaderingen gehouden. Daarnaast vonden diverse besprekingen plaats door het bestuur respectievelijk de commissies over specifieke onderwerpen. In 2000 werden de volgende belangrijke punten behandeld: Begin 2000 vond een voortgangsgesprek plaats tussen de Pensioen- & Verzekeringskamer en een afvaardiging van het fondsbestuur en de externe adviseurs;

12 10 De vernieuwing van de pensioenregeling stond centraal in de bestuursvergaderingen en was onderwerp van overleg tussen werkgever en sociale partners. Belangrijke aandachtspunten zijn de: overgang van een eindloonregeling naar een geïndexeerde opbouwregeling; incorporatie van de huidige Geflex-regeling in de reguliere pensioenregeling; introductie van pensioensparen; invoering van diverse flexibiliseringselementen. Meer informatie is opgenomen onder "De pensioenregeling"; Er is een opzet gemaakt voor een geautomatiseerde efficiëntere manier van gegevensuitwisseling tussen werkgever en pensioenadministratie. Daarnaast is gewerkt aan de actualisering van administratieve procedures en wordt er periodiek gerapporteerd door de administratie aan het fondsbestuur over de stand van zaken; Er zijn voorbereidingen getroffen voor de overgang van de pensioenadministratie naar de euro. De overgang is gepland inmiddels in 2001 gerealiseerd. De inkomende en uitgaande gegevens kunnen tot 1 januari 2002 nog in guldens worden uitgewisseld. De pensioenbetalingen zullen vanaf 1 januari 2002 in euro plaatsvinden; De deelnemersraad nam deel aan twee bestuursvergaderingen. Daarnaast vond tussentijds overleg plaats over de stand van zaken. Verder is de samenstelling van de deelnemersraad in 2000 enigszins gewijzigd; De (her)benoemingsprocedure van bestuursleden wordt aangepast aan de nieuwe deskundigheids- en betrouwbaarheidseisen van de Pensioen- & Verzekeringskamer; Medio 2000 zijn enkele onderdelen van het Geflex-reglement verduidelijkt, waarbij rekening is gehouden met de bevindingen van de Pensioen- & Verzekeringskamer; De procedure voor het bepalen van de extra reserves van Stichting GE-Pensioenfonds is aangepast. Tevens is overleg gevoerd over de mogelijkheden betreffende de aanwending van een eventueel vermogensoverschot. In dit kader is mede de financieringsovereenkomst tussen pensioenfonds en werkgever aangepast inzake de omgang met de aan te houden reserves en te betalen bijdragen; In overleg met de actuaris is gewerkt aan de opmaak van een actuele actuariële en bedrijfstechnische nota (abtn); Per 1 december 2000 vond wederom een contactdag voor de aangesloten ondernemingen bij Stichting GE-Pensioenfonds plaats. De externe adviseurs waren hierbij eveneens vertegenwoordigd. Tijdens deze contactdag werden de implicaties van de aankomende nieuwe pensioenregeling nader toegelicht. Bovendien werd stilgestaan bij het 30-jarig jubileum van het pensioenfonds. Ten aanzien van de brutering van de overhevelingstoeslag per 1 januari 2001 wordt vooralsnog gebruik gemaakt van de geldende paraplubepaling op grond waarvan de gevolgen van de brutering worden geneutraliseerd. De nieuwe pensioenregeling houdt rekening met deze brutering. PENSIOENEN Algemene ontwikkelingen OPMAAT NAAR EEN NIEUWE BESTUURSSTIJL Met ingang van 1 januari 2000 is de Pensioen- en Spaarfondsenwet (PSW) gewijzigd en heeft de Pensioen- en Verzekeringskamer (PVK) de beschikking gekregen over een uitgebreider en adequater toezichtsinstrumentarium. De betekenis hiervan is eerst duidelijk geworden nadat aangekondigde, nadere regelgeving op basis van de vorenbedoelde wetswijziging in de loop van dat jaar zijn beslag heeft gekregen. Het gaat daarbij dan om regels met betrekking tot de gedragscode, de bestuurderstoets en de actuariële en bedrijfstechnische nota. Het invoeren van een gedragscode voor de besturen van pensioenfondsen is grotendeels aan de wetswijziging voorafgegaan. Dit omdat de overkoepelende branche-organisaties voor pensioenfondsen de Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen en de Vereniging van Bedrijfspensioenfondsen hun achterbannen voor 1 januari 2000 al hebben opgeroepen om een gedragscode volgens een door deze organisaties ontwikkeld model te introduceren danwel een reeds ingevoerde gedragscode te

13 herzien. De PVK heeft deze proactieve opstelling van de branche-organisaties achteraf inmiddels geaccordeerd. In mindere mate kon in het verslagjaar worden geanticipeerd op de invoering van de deskundigheids- en betrouwbaarheidstoets alsmede de nieuwe voorschriften met betrekking tot de inhoud van de actuariële en bedrijfstechnische nota. De voornoemde toets beoogt onder meer het besturen van pensioenfondsen verder te professionaliseren. De actuariële en bedrijfstechnische nota is niet langer enkel een actuarieel document, maar moet een volledig bedrijfsplan gaan inhouden. De hiermee verband houdende nadere regelgeving zal vooral in het jaar, volgend op het onderhavige verslagjaar, zijn beslag krijgen. Het jaar 2000 kan dan ook worden getypeerd als een overgangsjaar. Een jaar waarin de besturen van de pensioenfondsen zich konden opmaken voor een blijvend andere wijze van besturen van pensioenfondsen. Met het streven naar een grotere deskundigheid bij de bestuurders verwacht de PVK het functioneren van de pensioenfondsen als geheel te bevorderen. In het bedrijfsplan dienen diverse, wellicht reeds aanwezige maar nog niet uitgewerkte, gedachten met betrekking tot de organisatie en de werkafspraken met externe partijen te worden geëxpliciteerd. Onderdeel daarvan zal ook uitdrukkelijk de verhouding moeten zijn van het bestuur ten opzichte van de administrateur en de vermogensbeheerder, aan wie de uitvoering van de pensioenregeling respectievelijk het beheer van het fondsvermogen zijn uitbesteed. Deze verhouding zal zich gaan vertalen in duidelijke afspraken omtrent het rapporteren aan het bestuur, het beheersen van uitbestede werkzaamheden en het afleggen van verantwoording daarover. Overigens kan worden vastgesteld dat de regels c.q. opvattingen van de wetgever en/of toezichthouder met betrekking tot de uitbesteding van de uitvoering nog niet zijn uitgekristalliseerd. Verwacht wordt dat daar in het jaar 2001 meer zicht op zal komen. PRODUCTONTWIKKELING GEEFT INHOUD AAN FLEXIBILISERING Een tweede kenmerk van het verslagjaar betreft het feit dat de pensioenfondsen een duidelijke aanzet hebben gegeven tot flexibilisering van de aanvullende pensioenregelingen. Daartoe was in de loop van 1999 meer zicht gekomen op de hen ter beschikking staande mogelijkheden. In dat jaar kwam enerzijds met het advies van de Stichting van de Arbeid en de branche-organisaties van pensioenuitvoerders een voorlopig einde aan de discussie over de taakafbakening tussen pensioenfondsen en verzekeraars. Anderzijds werd de jarenlang durende hervorming van de fiscale wetgeving op het aanvullende pensioenterrein afgerond. Met de gecreëerde duidelijkheid zijn de pensioenfondsen in 2000 aan de slag gegaan. Inmiddels zijn individuele pensioenproducten tot stand gekomen. Producten die binnen de arbeidsrelatie c.q. het arbeidsvoorwaardenoverleg zijn overeengekomen en zijn ingebed in de collectieve pensioenregelingen. De taakafbakeningsregels voorzien in de behoefte om deze individuele producten dicht bij huis, namelijk door het eigen pensioenfonds, te laten uitvoeren. Daar waar de collectieve pensioenafspraken, al dan niet ruim, binnen de nieuwe fiscale maxima blijven, zal de individuele pensioenopbouw middels pensioensparen die maxima kunnen gaan benaderen. Om deze mogelijkheden adequaat te kunnen gebruiken, is in het verslagjaar de informatievoorziening op het aanvullende pensioenterrein en inzicht in de eigen individuele pensioensituatie een nog belangrijker doelstelling geworden. Het thuisbankieren op het aanvullende pensioenterrein zal gangbaar worden. Een andere ontwikkeling in het verslagjaar betreft de voltooiing van de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel dat ook geïnspireerd door flexibilisering de mogelijkheid van uitruil van nabestaandenpensioen voor een hoger of eerder ingaand ouderdomspensioen beoogt. Het desbetreffende voorstel is vermengd met voorschriften met betrekking tot gelijke uitkeringen voor mannen en vrouwen in alle situaties. Gelijke uitkeringen zowel na uitruil van pensioensoorten als bij beschikbare premieregelingen. Het wetsvoorstel is om die reden extra gecompliceerd geworden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het keuzerecht inzake uitruil van nabestaandenpensioen voor een hoger of eerder ingaand ouderdomspensioen niet direct in werking 11

14 12 is getreden. De pensioenuitvoeringswereld heeft een jaar tijd gekregen om zich op de betreffende maatregelen voor te bereiden. Voor pensioenregelingen met eind- en middelloonsystemen treden de nieuwe voorschriften per 1 januari 2002 in werking, met uitzondering van die voor het gelijk trekken van de afkoopsommen voor kleine pensioentjes. Voor de afkoopsommen en voor regelingen met beschikbare premiesystemen geldt inwerkingtreding van de gelijke uitkeringenvoorschriften eerst per 1 januari CONVENANTEN EN EVALUATIES Het verslagjaar was ook de laatste kans om op vrijwillige basis uitvoering te geven aan het pensioenconvenant kostenbeheersing en modernisering alsook het convenant medezeggenschap gepensioneerden. In dat jaar zijn dan ook veel pensioenregelingen op deze punten gemoderniseerd dan wel er zijn voorbereidingen daartoe in gang gezet. In het jaar 2001 worden beide convenanten geëvalueerd en zal worden besloten of er op een van de convenantpunten aanvullende wetgeving vereist is. Naar het zich laat aanzien, zal dat niet het geval zijn ten aanzien van het convenant kostenbeheersing en modernisering. De Pensioenregeling De pensioenregeling van Stichting GE-Pensioenfonds bestaat uit een: Basisregeling; Geflex-regeling; WAO-hiaat-regeling. BASISREGELING Deelnemers van Stichting GE-Pensioenfonds bouwen tussen 25 en 65 jaar pensioen op over hun zogenaamde pensioengrondslag. De pensioengrondslag is gelijk aan het bruto jaarsalaris verminderd met een franchise. Het bruto jaarsalaris is exclusief ploegentoeslag maar inclusief schriftelijk aangewezen vaste (persoonlijke) toeslagen en vakantietoeslag vermenigvuldigd met een door het bestuur vast te stellen factor. De franchise wordt elk jaar aangepast aan de ontwikkeling van de AOW voor gehuwden met een partner die ouder is dan 65 jaar. In 2000 bedroeg de franchise ƒ ,-. Per 1 januari 2001 is de reglementaire franchise verhoogd naar ƒ ,-. De basisregeling van Stichting GE-Pensioenfonds is een (gematigde) eindloonregeling. Het ouderdomspensioen wordt berekend door het gemiddelde van de pensioengrondslagen tussen 60 en 65 jaar achtereenvolgens te vermenigvuldigen met het jaarlijkse opbouwpercentage van 1,75 % en het totaal aantal deelnemersjaren. Tevens wordt bij de pensioenopbouw rekening gehouden met eventuele ploegentoeslag(percentages). Het weduwe- c.q. weduwnaarspensioen bedraagt 70 % van het maximaal te bereiken ouderdomspensioen. Het wezenpensioen bedraagt 14% van het maximaal te bereiken ouderdomspensioen. Het arbeidsongeschiktheidspensioen bedraagt 70 % van de salarisgedeelten boven ƒ ,- (2000) en ƒ ,- (2001). Tevens is er sprake van vrijstelling van premiebetaling bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid. De pensioenleeftijd is 65 jaar. Bij voortijdige beëindiging van het deelnemerschap wordt een premievrij recht op ouderdomspensioen en nabestaandenpensioen verkregen. Het fondsbestuur beslist jaarlijks over het verhogen van de pensioenen en (premievrije) aanspraken. Het bestuur let bij die beslissing met name op de prijsontwikkeling. Deze verhoging bedroeg 2,07 % in 2000 en 3,22 % in De werkgeversbijdrage wordt door het fondsbestuur jaarlijks vastgesteld op de gegevens per 1 januari na advies door de actuaris van het fonds. De deelnemersbijdrage bedraagt 6 % boven de premievrije voet van ƒ ,- (2000). De premievrije voet voor deelnemers is per 1 januari 2001 verhoogd naar ƒ ,-. GEFLEX-REGELING Afhankelijk van de gemaakte keuze door de aangesloten ondernemingen, nemen de desbetreffende medewerkers tussen 42 en 62 jaar deel aan de Geflex-regeling. De Geflex-regeling stelt deelnemers in staat reeds vanaf 62 jaar vervroegd met (Geflex-) pensioen te gaan. De Geflex-regeling bestaat uit een collectieve en een individuele module. De collectieve module voorziet in een tijdelijk pensioen tussen 62 en 65 jaar ter hoogte van 38 % van het laatstverdiende salaris op 62 jaar. Per deel-

15 nemersjaar tussen 42 en 62 jaar wordt daarvan 1,9 % opgebouwd. Voor werknemers die op 1 januari 1995 ouder waren dan 42 jaar maar jonger dan 57 jaar geldt een hoger opbouwpercentage zodat toch een pensioen van 38 % wordt behaald. Degenen die per 1 januari 1995 ouder waren dan 57 jaar, blijven van de oude VUT-regeling gebruik maken. Ook medewerkers jonger dan 42 jaar zijn verplicht dagen en uren in te brengen. Daar staat tegenover dat ze na hun 42ste kunnen kiezen tussen een lagere bijdrage aan de individuele module (zie hierna) of een eerdere ingang van Geflex-pensioen. De individuele module is een beschikbare premieregeling ter aanvulling op de collectieve module. Deze regeling is ondergebracht bij de Delta Lloyd Bank (en vormt geen onderdeel van de in dit jaarverslag genoemde voorziening pensioenverplichtingen). De deelnemersbijdrage voor de Geflex-regeling bedraagt 2 % van het laatstverdiende salaris voor het collectieve deel en 4 % voor het individuele deel. Verder biedt de Geflex-regeling de mogelijkheid tot het storten van extra bijdragen ten behoeve van een eerdere uittreding of een hoger Geflex-pensioen. Tijdens dit Geflex-pensioen wordt overigens wel de opbouw van pensioen vanaf 65 jaar volgens de basisregeling voortgezet. Ter bepaling van het benodigde bruto jaarsalaris in deze berekening wordt uitgegaan van het laatst genoten salaris op 62 jaar dat vervolgens jaarlijks wordt aangepast aan de loonstijgingen volgens de CAO-afspraken. WAO-HIAAT-REGELING Onder bepaalde voorwaarden kunnen arbeidsongeschikte deelnemers in aanmerking komen voor een WAO-hiaat-uitkering als aanvulling op de WAO-vervolguitkering. Vernieuwing pensioenregeling per 1 januari 2002 Per 1 januari 2002 wordt een nieuwe pensioenregeling ingevoerd. De pensioenregeling tot 1 januari 2002 blijft evenwel in beginsel van toepassing voor gewezen deelnemers. Bovendien hebben deelnemers die ouder zijn dan 55 jaar eenmalig de keuze om te blijven deelnemen aan de pensioenregeling van voor 1 januari De nieuwe pensioenregeling vanaf 1 januari 2002 is een zogenaamde geïndexeerde opbouwregeling. De pensioengrondslag is gelijk aan het bruto jaarsalaris verminderd met een franchise van ƒ ,-. De franchise wordt jaarlijks aangepast overeenkomstig het bruto minimumloon. Deelnemers bouwen tussen 22 en 62 jaar een ouderdomspensioen op ter hoogte van 2,1 % van de voor het desbetreffende deelnemersjaar vastgestelde pensioengrondslag. De opgebouwde aanspraken worden jaarlijks verhoogd overeenkomstig de ontwikkeling van de afgeleide prijsindex. Het ouderdomspensioen gaat in beginsel in op 62 jaar. Tussen 62 en 65 jaar wordt een tijdelijk ouderdomspensioen toegekend ter vervanging van de AOW. Daarnaast is er een nabestaandenpensioen op risicobasis voor gehuwden, geregistreerde partners en ongehuwd samenwonenden ter hoogte van 70 % van het te bereiken ouderdomspensioen. Het wezenpensioen bedraagt in beginsel 14 % van het te bereiken ouderdomspensioen. De nieuwe pensioenregeling bevat diverse flexibiliseringselementen, zoals mogelijkheden tot: uitruil tussen het levenslange ouderdomspensioen en het nabestaandenpensioen; eerdere of latere ingang van het levenslange en tijdelijke ouderdomspensioen met verlaging respectievelijk verhoging van het pensioen op basis van de toepasselijke actuariële grondslagen van het fonds; tijdelijke verhoging c.q. verlaging van het pensioen binnen de wettelijke grenzen en op basis van de toepasselijke actuariële grondslagen van het fonds (hoog/laag-regeling). De jaarlijkse deelnemersbijdrage varieert per aangesloten onderneming en bedraagt maximaal 7 % van de pensioengrondslag. Daarnaast zal binnen de fiscale normen de mogelijkheid worden geboden tot pensioensparen door het storten van vrijwillige extra bijdragen. De kosten van de pensioenregeling die niet worden gedekt door deze bijdragen, worden door de werkgever gedragen. 13

16 De Geflex-regeling wordt geïncorporeerd in de nieuwe pensioenregeling. In beginsel wordt het reeds opgebouwde Geflex-kapitaal volledig ingebracht in de nieuwe pensioenregeling. De deelnemers hebben evenwel eenmalig de keuze om het opgebouwde Geflex-kapitaal te handhaven. Voorts zijn bij de invoering van de nieuwe pensioenregeling diverse overgangsregelingen getroffen. Relevante ontwikkelingen in 2001 Begin 2001 heeft het bestuur conform de nieuwe voorschriften van de Pensioen- & Verzekeringskamer een deskundigheidsplan opgesteld ter bevordering en handhaving van het vereiste deskundigheidsniveau van het bestuur van Stichting GE-Pensioenfonds; In aansluiting op de invoering van de nieuwe pensioenregeling zal het bestuur een ALM-studie voor Stichting GE-Pensioenfonds laten uitvoeren. Een ALM-studie is een analyse van de toekomstige financiële ontwikkeling van het pensioenfonds ter afstemming en optimalisering van enerzijds verplichtingen en anderzijds beleggingen. Herverzekering Het overlijdensrisico en het arbeidsongeschiktheidsrisico (op stop-loss-basis) is ondergebracht bij Generali Levensverzekeringsmaatschappij N.V. Bovendien zijn premievrije aanspraken jegens de verzekeringsmaatschappij Generali gecedeerd door een aantal deelnemers. Verzekerdenbestand 14 Deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigden Stand per 31 december Mutaties door: Nieuwe toetredingen 302 Herintreding 7 -/- 7 Ontslag met premievrije aanspraak -/ Waarde-overdracht -/- 41 Ingang pensioen -/- 14 -/ Overlijden -/- 2 -/- 5 -/- 1 Andere oorzaken 45 -/ Mutaties per saldo Stand per 31 december *) *) Waarvan deelnemers met (gedeeltelijke) vrijstelling van premiebetaling 83 Specificatie pensioengerechtigden Ouderdomspensioen Invaliditeitspensioen Partnerpensioen Wezenpensioen Totaal *)

17 BELEGGINGEN Algemene beschouwingen Het beleggingsjaar 2000 werd gekenmerkt door grote verschillen in performance tussen de verschillende beleggingscategorieën. De obligatieportefeuille liet in het afgelopen jaar een positief rendement zien als gevolg van de daling van de kapitaalmarktrente. Deze daling van de rente vond in de eerste maanden van het jaar plaats onder invloed van de positieve reactie van de markt op de monetaire verkrapping, die zowel in de Verenigde Staten als in Europa werd doorgevoerd. Later in het jaar speelden bijgestelde verwachtingen door beleggers ten aanzien van de economische ontwikkelingen de hoofdrol, waarbij met name de langverwachte, maar uiteindelijk sterker dan gehoopte, groeivertraging in de Verenigde Staten van invloed was. De meest gebruikte obligatieindex de Salomon Smith Barney EMU Government bond index voor leningen met een looptijd langer dan 1 jaar steeg over het gehele jaar 2000 met 7,2 %. Op de aandelenmarkten was opnieuw sprake van een hectisch jaar, waarbij de gunstige ontwikkeling in het eerste kwartaal uiteindelijk meer dan ongedaan werd gemaakt door een sterk negatief vierde kwartaal. Opmerkelijk daarbij was de omslag in koersontwikkeling van de zogenaamde TMT- sectoren (technologie, media en telecom), die werd veroorzaakt door veranderende verwachtingen van beleggers ten aanzien van het winstgenererend vermogen van met name de internet- en telecombedrijven. De MSCI Wereldindex liep in 2000, in euro uitgedrukt, met 7,3 % terug. Onroerend goed beleefde in 2000 een mooi jaar: de koersstijging was het gevolg van enerzijds het bereiken van de laatste fase van de hoogconjunctuur en anderzijds van de forse vermindering van het verschil tussen de intrinsieke waarde van onroerend goed beleggingsmaatschappijen en de beurskoers. Beleggingsbeleid VASTRENTENDE WAARDEN De Europese obligatiemarkten hebben in 2000 onder invloed gestaan van pogingen van de centrale banken om het inflatiegevaar verband houdend met de sterke stijging van olieprijzen te bedwingen door verhogingen van de korte rente. Dit beleid gaf beleggers vertrouwen waardoor de lange rente het grootste deel van het jaar een zeer lichte daling liet zien; pas in het vierde kwartaal gaf het vooruitzicht op een afnemende groei aanleiding tot een sterkere daling. 15 Figuur 1 Amerikaanse en Nederlandse obligatierendementen sinds begin AMERIKAANSE 10-JRS RENTE NEDERLANDSE 10-JRS RENTE

18 AANDELEN De euforie op de aandelenmarkten die vooral het vierde kwartaal van 1999 kenmerkte hield in het eerste kwartaal van 2000 onverminderd aan. Twijfels over de realiteit van de hooggespannen verwachtingen, met name met betrekking tot de IT- en telecomsector, deden de markten aan het eind van het eerste kwartaal echter vrij plotseling omslaan, met name voor de zogenaamde nieuwe economie aandelen. In het pensioenfonds werd in het eerste kwartaal een groot deel van het in deze sectoren belegde vermogen teruggetrokken, waarna een defensiever beleid binnen de aandelencategorie werd gevoerd. Dit kon niet voorkomen dat in het vierde kwartaal toch een vrij forse teruggang moest worden geïncasseerd, waardoor de jaarresultaten negatief uitkwamen. Regionaal bezien liet met name de Japanse markt een sterke teruggang zien. Figuur 2 Performance aandelenmarkten 2000 (in eurotermen; in %) Frankrijk Duitsland Japan Nederland Zwitserland VK VS Wereld Europa Q4 ytd

19 In de hierna volgende grafieken wordt de positie van de aandelenportefeuille van het pensioenfonds weergegeven met betrekking tot zowel de bedrijfstakverdeling als de geografische verdeling ten opzichte van de gehanteerde benchmark ultimo Figuur 3 Regionale verdeling aandelenportefeuille Europe America Japan Asia other portefeuille benchmark 17 Figuur 4 Bedrijfstakverdeling aandelenportefeuille Energy Materials Industrials Cons goods other Consumerstaples Health care Financials Inf. Technology Telecom Utilities portefeuille benchmark

20 PERFORMANCE Op de portefeuille werd in marktwaarde gemeten over geheel 2000 een resultaat behaald van 1,7 %. Dit ligt in de buurt van het rendement van het WM Universum voor Nederlandse pensioenfondsen dat over dezelfde periode een resultaat van +2,6 % inclusief onroerend goed en 1,0 % exclusief onroerend goed liet zien. Het feit dat het pensioenfonds in het afgelopen jaar minder in onroerend goed en meer in aandelen was belegd dan het WM Universum was een belangrijke oorzaak voor de afwijking van het resultaat ten opzichte van het WM Universum. Ten opzichte van de benchmark (50 % vastrentende waarden en 50 % aandelen) werd een zeer lichte (0,2 %) outperformance behaald. In het gevoerde beleggingsbeleid is het percentage aandelen gedurende het eerste kwartaal verder gestegen door oplopende aandelenkoersen. In de loop van het jaar werd het aandelenpercentage teruggebracht, ongeveer naar de neutrale positie van 50 %; per saldo werd een bedrag van ruim ƒ 47,7 miljoen aan aandelen verkocht, welk bedrag in vastrentende waarden werd herbelegd. Onderstaande tabel geeft het verloop van de samenstelling van de portefeuille gedurende 2000 weer. Asset-categorie 31 december juni december 2000 % % % 18 Vastrentende waarden 38,1 40,0 48,6 Aandelen 59,2 57,1 50,0 Onroerend goed 2,0 1,8 1,4 Liquiditeiten 0,7 1,1 0,0 Grote delen van het jaar werd binnen de categorie vastrentende waarden de gemiddelde duur relatief kort gehouden; in november werd de duration fors verlengd tot boven het marktgemiddelde. Dit kon niet voorkomen dat de performance van de vastrentende portefeuille met 6,6 % ruim een half procent achterbleef bij de benchmark; deze achterstand werd ook veroorzaakt door oplopende renteverschillen tussen niet-staats- en staatsleningen, waar de benchmark uitsluitend staatsleningen bevat. In de aandelenportefeuille werd aanvankelijk een forse voorsprong ten opzichte van de benchmark (60 % MSCI Europa index / 40 % rest van de wereld) opgebouwd, maar in het laatste kwartaal ging deze voorsprong weer teloor. Uiteindelijk bedroeg de performance -/- 4,8 %, 0,2 % minder dan de benchmark. Het kleine onroerend goedsegment liet na verschillende teleurstellende jaren een forse stijging zien van 20,4 %, terwijl de benchmark met 14,6 % steeg. Performance-overzicht 2000 Laatste 3 jaar Laatste 5 jaar % % % Pensioenfonds 1,7 12,2 14,8 WM Universum 2,6 10,3 12,3