Factsheet over de sensorische eigenschappen van biologische zonnebloemolie

Transcriptie

1 Factsheet over de sensorische eigenschappen van biologische zonnebloemolie - aanbevelingen voor verwerking - aanbevelingen voor product ontwikkeling - aanbevelingen voor marketing Leverbaar 6.3 FiBL Zwitserland This document can be downloaded from with the OSIS document-id 330

2 De sensorische voorkeur van consumenten voor biologische zonnebloemolie Frankrijk Zonnebloemolie met een sterk gele kleur en een gemiddelde tot hoge intensiteit van zonnebloemachtige smaak hebben de voorkeur van Franse biologische consumenten. Duitsland Duitse biologische consumenten hebben een voorkeur voor zonnebloemolie met een gele kleur, gemiddelde tot hoge intensiteit van zonnebloemachtige, nootachtige, hooi/graanachtige smaak en geur en een sterke gele kleur, en een lichte intensiteit van samentrekkend en prikkelend mondgevoel. Italië Italiaanse biologische consumenten hebben een voorkeur voor zonnebloemolie met een gemiddelde tot hoge intensiteit van zonnebloemachtige, nootachtige en hooi/graanachtige smaak en geur. Nederland In tegenstelling tot de voorkeuren van de consumenten van andere landen, hebben Nederlandse biologische consumenten een voorkeur voor zonnebloemolie met een neutrale smaak en geur. Ze hebben ook de voorkeur voor olie met een gele kleur. Zwitserland Zwitserse biologische consumenten hebben een voorkeur voor zonnebloemolie met een gemiddelde tot hoge intensiteit van zonnebloemachtige, nootachtige, geroosterde en hooi/graanachtige smaak en geur. Een gemiddelde intensiteit van samentrekkend en prikkelend mondgevoel, evenals een gemiddelde sterk gele kleur hebben de voorkeur. Fact sheets: Sensorische eigenschappen van zonnebloemolie pagina 1

3 Sensorische eigenschappen van biologische zonnebloemolie Het hoofddoel van het ECROPOLIS project was het voorzien en uitwisselen van sensorische informatie over biologisch voedsel naar de industrie (biologische verenigingen, producenten, verwerkers, detailhandelaren, groothandelaren) evenals naar het grote publiek: de consumenten. Niet alleen sensorische profielen die biologische en traditionele voedingsproducten vergelijken werden ontwikkeld. Tevens werden de effecten van de regelgeving voor de biologische voedselproductie op sensorische eigenschappen van het biologische voedsel en het etiketteringeffect op de consument zijn sensorische voorkeuren onderzocht. De consequenties van de resultaten kunnen nu gebruikt worden voor verbeteringen in product ontwikkeling en verwerking, evenals sensorische marketing van biologisch geproduceerd voedsel. 1 Impact van de EU biologische regelgeving en particuliere normen over sensorische eigenschappen 1.1 Wettelijke invloed op sensorische eigenschappen van geteste biologische zonnebloemolie De EU regelgeving en de Zwitserse overheidsvoorschriften voor biologische voedselproductie bevatten niet de sensorische relevante eisen voor het verwerken van plantaardige olie. Daarom zijn sensorische verschillen tussen de EU en Zwitserse biologische en conventionele olie niet verklaard aan de hand van de invloed van de regelgeving. Gezien de productie van plantaardige olie voor directe consumptie, Bio Suisse, Demeter (internationaal en nationaal) en Bioland normen bevatten aanvullende beperkingen die invloed hebben op de consument zijn voorkeur. Bio Suisse verbiedt mechanische persing bij een maximale temperatuur van 50 C. Chemische extractie met behulp oplosmiddelen, ontgeuren en alle andere methoden van raffinage zijn verboden. Bioland en Demeter verbieden mechanische persing van plantaardige oliën bij een maximale temperatuur van 60 C. Ontgeuren van oliën voor directe consumptie, chemische extractie en alle andere stappen voor raffinage zijn niet toegestaan volgens de Bioland normen. Demeter staat ontgeuren toe tot onder 160 C, maar slechts als een uitzondering en met voorafgaande toestemming van Demeter, terwijl chemische extractie en raffinage ook niet zijn toegestaan. Binnen het ECROPOLIS project kon er een correlatie worden aangetoond tussen ontgeuren, raffinage en de intensiteit van aangename smaak, geur, verschijning en mondgevoel eigenschappen van de geteste Bio Suisse, Demeter en Bioland zonnebloemoliën. Zoals ECROPOLIS heeft weergegeven hebben deze eigenschappen de voorkeur van consumenten. Er kan geconcludeerd worden dat de aanvullende eisen voor plantaardige oliën van Bio Suisse, Bioland en Demeter leiden tot sensorisch geprefereerde eigenschapen door biologische consumenten. 1.2 Samenvattende impact matrix over de invloed van de regelgeving op de sensorische eigenschappen van biologische zonnebloemolie De regulerende invloed door de EU regelgeving en de Zwitserse overheidsvoorschriften voor biologische voedselproductie (EU/CH), evenals privé biologische normen (Bio Suisse, Demeter Fact sheets: Sensorische eigenschappen van zonnebloemolie pagina 2

4 (nationaal en internationaal) en Bioland) op de sensorische eigenschappen van zonnebloemolie zijn weergegeven in de volgende tabel. Tabel 1: Invloed op de sensorische eigenschappen van zonnebloemolie door wettelijke eisen Relevante standaard problemen voor sensorische eigenschap pen Relevante beperking of algemene reductie EU Regel geving 889/2008 Privé biologische normen Invloed op sensorische eigenschappen Smaak Geur Textuur Verschijni ng Regulerende invloed EU/CH Bio Suisse Demeter Bioland Ingrediënte n van agrarische oorsprong Olie A A X X (X) X Verwerking methoden Extractie methode A Bio Suisse: chemische extractie niet toegestaan, alleen mechanische extractie tot 50 C Bioland, Demeter: chemische extractie niet toegestaan, alleen mechanische extractie tot 60 C X X X X - X X X Zuivering methode A Bio Suisse, Bioland: ontgeuren, raffinage niet toegestaan Demeter: raffinage niet toegestaan, ontgeuren alleen met toestemming XX XX XX XX - XX XX XX A:toegestaan; -:geen invloed; (X):vermoedelijke invloed; X:relevante invloed; XX:grote invloed 2 Factoren die de sensorische eigenschappen van zonnebloemolie beïnvloeden Sensorische eigenschappen van plantaardige oliën worden beïnvloed door de kwaliteit van grondstof en de verwerkingsmethoden. 2.1 Smaak Grondstof De intensiteit van de smaak, gerelateerd aan de sensorische eigenschappen van zonnebloemolie, hangt af of de zaden geperst worden met of zonder schil en in welke mate de olie verder verwerkt wordt. Zonnebloemolie gemaakt van hele zaden heeft een sterkere smaak en is meer samentrekkend en bitter dan de olie van gepelde zaden. Negatieve sensorische kenmerken zijn bijvoorbeeld een verbrande of ranzige smaak. Beide zijn indicaties van een fout tijdens de opslag van grondstoffen, evenals de verwerking. Verwerkingsmethoden Vierge olie, met een lage verwerkingsgraad (koude persing, zonder raffinage) gemaakt van grondstoffen met een hoge kwaliteit, heeft een sterke zonnebloemachtige, nootachtige smaak, terwijl geraffineerde oliën vaak een relatief neutrale smaak hebben. Fact sheets: Sensorische eigenschappen van zonnebloemolie pagina 3

5 2.2 Textuur Grondstof Zonnebloemolie gemaakt van hele zaden hebben een meer samentrekkend mondgevoel dan olie van gepelde zaden. Verwerkingsmethoden Niet-raffinage leidt tot een sterker prikkelend en samentrekkend mondgevoel. 2.3 Verschijning Niet geraffineerde zonnebloemolie heeft een sterk gele kleur, terwijl geraffineerde olie relatief flets is. Vandaar dat de toegepaste extractie- en zuiveringsmethoden de meest beslissende invloed op het pigment van de olie hebben. 2.4 Geur Grondstof Net als de smaak is de geur afhankelijk of de zaden geperst worden met of zonder hun schil. Zonnebloemoliën gemaakt van hele zaden hebben een sterkere geur. Negatieve eigenschappen zijn een verbrande of ranzige geur. Beide zijn indicaties van een fout tijdens de opslag van grondstoffen, evenals de verwerking. Verwerkingsmethoden In welke mate zonnebloemolie verder verwerkt wordt beïnvloed de intensiteit van de geur eigenschappen. Niet geraffineerde oliën hebben een sterke zonnebloemachtige en nootachtige geur, terwijl geraffineerde oliën vaak een relatief neutrale geur hebben. 3 Land specifieke eigenschappen van voorkeur en aanbevelingen aan de consument om de acceptatie van zonnebloemolie te verbeteren De land specifieke eigenschappen van voorkeur en afkeer worden hieronder toegelicht. Frankrijk Biologische consumenten in Frankrijk hebben een algemene voorkeur voor zonnebloemolie met een aanhoudende nasmaak en een zonnebloemachtige, nootachtig en geroosterde geur. Evenzo wordt de geur van hooikorrel geprefereerd. Verder hebben Franse biologische consumenten een voorkeur voor zonnebloemolie als het een zure, geroosterde, nootachtige, zaadachtige smaak heeft en als de olie smaakt naar hooikorrels. Daarnaast moet de zonnebloemolie een samentrekkende textuur/mondgevoel en een sterk gele kleur hebben. Zodoende zijn vierge oliën, die deze sensorische eigenschappen bezitten, in het bijzonder geliefd bij Franse consumenten. Fact sheets: Sensorische eigenschappen van zonnebloemolie pagina 4

6 Duitsland Duitse biologische consumenten hebben voornamelijk een voorkeur voor zonnebloemolie met een hooikorrelige smaak. Ook een nootachtige en sterke zonnebloem smaak wordt geprefereerd. Ze hebben ook de voorkeur voor een blijvende nasmaak. Een prikkelende, samentrekkende, klevende en fluweelachtige textuur/mondgevoel zijn ook toepasselijk voor een hoge acceptatie. De geur moet zuur zijn. In tegenstelling hebben de biologische consumenten in Duitsland een afkeer voor een ranzige, gebakken, oliegeur, die dan ook vermeden moet worden. Met name de biologische, niet ontgeurde of ongeraffineerde oliën getest binnen het ECROPOLIS project, voldoen aan de meest gewaardeerde sensorische criteria en hebben daarom de voorkeur van Duitse biologische consumenten. Italië Biologische consumenten in Italië hebben voornamelijk de voorkeur voor zonnebloemolie met een samentrekkende en prikkelende textuur/mondgevoel. Zonnebloemolie moet ook een blijvende nasmaak en een sterke gele kleur hebben. Met betrekking tot geur, hebben de consumenten een voorkeur voor een hooikorrelige, zonnebloemachtige en geroosterde, nootachtige geur. Ze hebben een voorkeur voor zonnebloemoliën met een hooikorrelige smaak, geroosterde, nootachtige en gebraden smaak. In tegenstelling moet een zure smaak vermeden worden, aangezien de Italiaanse biologische consumenten daar een significante afkeer tegen hebben. Één conventioneel en twee EU biologische geteste producenten, alleen gezuiverd door filteren, hadden meer voorkeur van de Italiaanse consumenten dan de geteste ontgeurde producenten. Nederland Biologische consumenten in Nederland hebben de voorkeur voor zonnebloemolie gekarakteriseerd door de gebruikelijke oliesmaak. Kenmerken van afkeer zijn niet bekend. De geteste zonnebloemoliën binnen het ECROPOLIS project verschilden in hun sensorische eigenschappen; hoewel de consument zijn acceptatie van de producten niet significant verschilde. Zwitserland Biologische consumenten in Zwitserland hebben de voorkeur voor zonnebloemolie met een zure geur en een gele kleur. Verder zou de olie een samentrekkende textuur/mondgevoel moeten hebben, om een hoge acceptatie onder de Zwitserse biologische consumenten te willen bereiken. De niet ontgeurde oliën waren dan ook vooral geliefd bij de consumenten in de sensorische analyse binnen het ECROPOLIS project. Hoewel geen van beide, zowel de biologische- als de conventionele zonnebloemolie, in de test geheel aan de verwachtingen van de consument voldeed. Dit toont aan dat productverbetering noodzakelijk is. Fact sheets: Sensorische eigenschappen van zonnebloemolie pagina 5

7 4 Label effect Een effect van het biologische keurmerk op de consument zijn voorkeur (label effect), met betrekking tot zonnebloemolie, is gevonden in Frankrijk, Duitsland, Nederland en Zwitserland, terwijl in Italië geen significante invloed van het biologische keurmerk op de algemene waardering van zonnebloemolie is gevonden. Een sterk positief label effect geeft een sterk positief beeld van de product eigenschap biologisch aan. In dergelijke gevallen is het veelbelovend om het kenmerk biologisch te benadrukken als uniek verkoopvoorstel tijdens de marketing van het product. In gevallen waarin geen of zelfs een negatief label effect gevonden werd, is productverbetering nodig. Frankrijk In Frankrijk heeft biologische etikettering invloed op de voorkeur van zonnebloemolie. De geteste biologische monsters van zonnebloemolie kregen hogere scores in de gemerkte test (met etikettering) vergeleken met de blinde test (zonder etikettering), met betrekking tot de algemene waardering. In tegenstelling werd het label effect gevonden als het als conventioneel geëtiketteerd was: één van de conventionele oliën kreeg een hogere score in de gemerkte test en de andere scoorde lager. In de gemerkte test scoorden Franse heavy users hoger voor biologische oliën en lager voor conventionele, of biologische oliën geëtiketteerd als conventioneel, vergeleken met de resultaten van lichte gebruikers. Een ander beeld deed zich voor toen het biologische label niet getoond werd; heavy users scoorden lager voor zowel biologisch als conventionele monsters van olie in de blinde test dan in de gemerkte test. Het label effect ten opzichte van biologische zonnebloemolie suggereert dan het benadrukken van biologisch als uniek verkoopvoorstel een veelbelovende strategie voor biologische zonnebloemolie in Frankrijk is. Duitsland Een positief label effect voor biologische zonnebloemolie is gevonden in Duitsland in de sensorische tests binnen het ECROPOLIS project. Eveneens kregen conventionele monsters een significant hogere score als het als biologisch geëtiketteerd was. Duitsland was een van de landen waar het etiketteren van zonnebloemolie de grootste invloed op de consument zijn voorkeur voor zonnebloemolie had. Een verschil tussen Duitse heavy en light users is niet gevonden. Het sterke label effect onder de Duitse biologische consumenten geeft het positieve beeld van biologische zonnebloemolie aan. Het benadrukken van biologisch als uniek verkoopvoorstel voor zonnebloemolie geeft een veelbelovende marketing strategie in Duitsland aan. Als gevolg van de beperkingen van Bioland en Demeter, significante verschillen in de intensiteit van smaak, kleur, geur en mondgevoel tussen zonnebloemolie geproduceerd onder de twee privé normen vergeleken met de conventionele en EU biologische oliën bestaan. Deze verschillen kunnen gebruikt worden door particuliere ondernemingen en de corresponderende producenten, om biologische olie productie te promoten, met als gevolg een differentiatiestrategie. Fact sheets: Sensorische eigenschappen van zonnebloemolie pagina 6

8 Italië In Italië is de invloed van de biologische etikettering laag voor beide consumenten groepen (heavy en light users van biologische voedingsmiddelen). In de gemerkte test scoorden heavy users van biologische voedingsmiddelen hoger, voor zowel de biologische als de conventionele olie monsters, vergeleken met de light users. In dit land is de hoge sensorische kwaliteit van zonnebloemolie meer relevant dan de productiemanier. Tegen deze achtergrond is het voorzien van sensorische informatie tot de consument een veelbelovende marketing strategie, in plaats van te wijzen op biologisch als een uniek verkoop voorstel. Bovendien is sensorische marketing veelbelovender, aangezien de Italiaanse biologische consumenten sensorische informatie over producten erg waarderen. Nederland Nederlandse biologische consumenten scoorden significant hoger voor twee van de biologische monsters getest binnen ECROPOLIS in algemene waardering, als het biologische label werd gezien. Met betrekking tot de andere monsters, werd één biologisch monster iets hoger gewaardeerd als het biologische label werd gezien, terwijl een ander monster iets lager scoorde. Desalniettemin is er een potentieel positief biologisch label effect op de algemene waardering van zonnebloemolie. Met betrekking tot de verschillen tussen heavy en light users van biologische voedingsmiddelen, scoorden intensieve gebruikers lager voor alle geteste producten in de blinde test en hoger in de gemerkte test, zelfs voor de conventionele monsters, evenals de biologische monsters geëtiketteerd als conventioneel. Gezien het feit dat de biologische geteste monsters van zonnebloemolie in Nederland geproduceerd waren volgens de EU regelgeving, terwijl er geen olie volgens de privé normen is getest, hadden de biologische en conventionele olie monsters geen significant verschil. Om succesvol biologische zonnebloemolie te verkopen in dit land, is het benadrukken van het kenmerk biologisch als een uniek verkoop voorstel, een veelbelovende strategie, gezien heft feit dat biologische consumenten een positief sensorisch beeld van biologische zonnebloemolie hebben. Zwitserland In Zwitserland is een positief biologisch label effect voor zonnebloem olie gevonden. Één biologisch monster werd significant hoger gewaardeerd in de gemerkte test. Voor de andere monsters was een neiging tot hogere scores van biologische zonnebloem olie, terwijl de conventionele score lager was. In de blinde test is geen verschil in waardering tussen heavy en light users van biologische voedingsmiddelen gevonden, terwijl de biologische zonnebloemoliën hoger scoorden en de conventionele oliën lager onder de intensieve gebruikers in de gemerkte test. Zwitserse consumenten hebben gezegd geïnteresseerd te zijn in sensorische informatie verwijzend naar de gebruikte- en niet gebruikte verwerkingsmethoden. Zoals te zien in de analyse van de sensorische resultaten, hebben biologische zonnebloemolie geproduceerd volgens de Bio Suisse normen een intensere smaak, geur en kleur. Zodoende geeft dit aspect een veelbelovende sensorische marketing aan. Door het uitleggen van de specifieke verwerkingsmethoden, gebruikt tijdens de productie van Bio Suisse zonnebloemolie, kunnen de positieve effecten op de sensorische eigenschappen en de voedingswaarde, door de wettelijke beperkingen worden aangewezen. Fact sheets: Sensorische eigenschappen van zonnebloemolie pagina 7

9 5 Strategische opties betreffende productontwikkeling en communicatie maatregelingen van biologische zonnebloemolie Tabel 2 laat zien dat er verschillende maatregelingen voor productontwikkeling en communicatie moeten worden genomen, afhankelijk van welke strategie het bedrijf heeft gekozen. Er moet rekening gehouden worden met landspecifieke zaken alsmede product gerelateerde zaken. Tabel 2: Strategische opties met betrekking tot productontwikkeling en communicatie OLIËN Strategische opties Product ontwikkeling Imitatie/ normalisering strategie Differentiatie strategie (frisheid, authenticiteit) Landspecifieke zaken Gestandaardiseerde smaak intensiteit, geur en kleur vergelijkbaar met conventionele norm producten. Zorg voor een passende smaak en geur intensiteit: over het algemeen gemiddeld en hoog, behalve in NL (laag). Zorg voor een intens gele kleur (in alle landen belangrijk). Zorg voor een lichte samentrekkende en prikkelende textuur (minder belangrijk in FR en NL). Differentiatie mogelijkheden: vergroot het bereik van verschillende olie producten. Differentiatie in kwaliteit klassen gelijk aan olijfolie (bijv. extra vierge oliën in Italië). Gebruik normen en verwerkingsmethoden, die hun authenticiteit behouden (koude persing, met uitsluiting van ontgeuren, etc.). Verschillende landspecifieke verwachtingen met betrekking tot smaak en textuur (zie gestandaardiseerde strategieën). Ook veel niet biologische oliën zijn traditioneel en voorzichtig verwerkt (normen). Communicatie maatregelen Vermeld de belangrijkste sensorische eigenschappen. Vermeld specifieke verwerkingsmethoden beperkingen en hun bijdrage aan de toegevoegde sensorische waarde. Introduceer een etiketteringsysteem voor verschillende smaakkenmerken. Laat consumenten in de winkels proeven. Biedt training aan voor verkopers. Voorkeur voor biologische zonnebloemoliën: CH, DE, FR, IT en NL (behalve PL). Positieve invloed van etikettering in DE en deels FR. Lage of geen invloed van etikettering in IT, NL (geen data in PL, CH): andere kenmerken dan biologisch moeten worden vermeld. Fact sheets: Sensorische eigenschappen van zonnebloemolie pagina 8

10 De volgende checklist helpt bij het identificeren van het verbeterpotentieel met betrekking tot productontwikkeling en sensorische marketing van biologische zonnebloemolie. Check points Ja Nee Weet niet Grondstof: Zijn alle ingrediënten biologisch? Verwijs naar EU Reg. 834/2007 Zijn alle niet-biologische ingrediënten vermeld in Annex VIII? Kunnen niet-biologische ingrediënten vervangen worden door biologische ingrediënten? Additieven: Staan de additieven vermeld in Annex VIII? Indien toepasbaar: Staan de additieven vermeld in privé biologische normen? Kunnen de additieven vermeden worden? Kunnen de additieven vervangen worden door een ander ingrediënt? Kunnen de additieven van agrarische oorsprong vervangen worden door biologische additieven? Technische hulpstoffen: Zijn de verwerkingsmethoden toegestaan door de regelgeving en privé biologische normen (bijv. extractie en zuiveringsmethoden)? Zijn alle verwerkingsstappen echt nodig? (bijv. ontgeuren)? Verpakking: Is de verpakking echt nodig voor het beschermen van het product (bijv. dubbele verpakking)? Is het mogelijk om de verpakking te recyclen? Is het mogelijk om het ecologisch weg te gooien? Etikettering: Zijn de minimale normen van de levensmiddelenwetgeving alsmede de biologische wetgeving vervuld? Zou de verklaring verlengd kunnen worden voor betere consumentinformatie (bijv. verklaring van verwerkingsmethoden, de oorsprong van grondstoffen, voedselkilometers)? Sensorische marketing: Kunnen de beperkingen van extractiemethoden (in het geval van de privé normen) en de consequenties op sensorische eigenschappen van zonnebloemolie op een positieve manier gebruikt worden in de marketing? Kan het verbod van ontgeuren en raffinage (in het geval van de privé normen de consequenties op sensorische eigenschappen van zonnebloemolie op een positieve manier gebruikt worden in de marketing? 6 Beschrijving van OSIS OSIS biedt informatie aan over de sensorische aspecten van voeding en gerelateerde zaken. Alle relevante gegevens verkregen uit onderzoek binnen het ECROPOLIS project zijn beschikbaar gesteld aan de consumenten, verenigingen, producenten en verwerkers van de voedingssector. OSIS biedt toegang op verschillende niveaus van gegevens gebaseerd op de behoeften van de doelgebruikers en het benadrukt de relevante specifieke informatie, bijv. in een European-Sensory-Journey, makkelijk leesbare factsheets of gedetailleerde rapporten. Fact sheets: Sensorische eigenschappen van zonnebloemolie pagina 9

11 Afdruk Stolz, H., Espig, F., Kretzschmar, U. (2011): Factsheets over alle geteste producten in de geschikte taal. Leverbaar Nr. 6.3 of ECROPOLIS Project. Research Institute of Organic Agriculture (FiBL), Frick, Zwitserland. Oktober 2011 Research Institute of Organic Agriculture (FiBL), Ackerstrasse, CH-5070 Frick, Tel , Fax , Internet: Dankbetuiging Dit rapport is geproduceerd met financiële steun van de Comissie van de Europese Gemeenschap onder het zevende kaderprogramma. Onze dank gaat uit naar alle project onderzoekspartners die deelnamen aan dit rapport, evenals de deskundigen van de MKB-vereniging, die het werk gesteund hebben. Onze speciale dank gaat uit naar Otto Schmid van FiBL, Zwitserland, Kirsten Buchecker van ttz-bremerhaven, Tim Obermowe van de Universiteit van Goettingen, Annette Bongartz en Marie-Louise Cezanne van ZHAW Hogeschool in Wädenswil, evenals Ursula Kretzschmar van FiBL (coördinator van het project) voor hun ondersteunende werk en feedback. Corresponderende publicaties binnen het ECROPOLIS project Schmid. O. (2009): Analysis of regulatory framework affecting sensory properties of organic products. Comparative report on specific sensory related requirements in regulations and standards for organic production. Stolz, H., Jahrl, I., Baumgart, L., Schneider, F. (2010): Sensory experiences and expectations of organic food. Results of focus group discussions. Obermowe, T., Hemmerling, S., Busch, G., Sidali, K. L., Stolz, H., Spiller, A. (2011): Marketing strategies: Using sensory attributes for organic marketing. Buchecker, K., Cezanne, M.-L. (2011): Comparative report on sensory analysis (including description, consumer sensory tests, Preference mapping and pan-european landscape map). Espig, F., Schmid, O., Stolz, H. (2011): Report with edited sensory data and linkage to consumer needs and acceptance Impact of regulations and standards. Cezanne, M.-L., Bülow, M., Buchecker, K., Matullat, I. (2011): Improvement potential for optimized sensory quality of organic food to meet consumer expectations. Schmid, O. (2011): Report on the recommendations for a research agenda and strategic options for sensory quality communication for different target groups. Voor meer informatie kunt u terecht op de project homepage op Fact sheets: Sensorische eigenschappen van zonnebloemolie pagina 10