1. De persoon met dementie en zijn functioneren en welbevinden (micro) 1.1. Cognitief functioneren en adaptieve vaardigheden
|
|
- Ludo van der Meer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Inhoudstafel Woord vooraf Inleiding 1. De persoon met dementie en zijn functioneren en welbevinden (micro) 1.1. Cognitief functioneren en adaptieve vaardigheden 1. Zinvolle activiteiten 1 Annemie Van Neck 1.1 Doel van activiteiten Wanneer is een activiteit zinvol? Activiteiten geïntegreerd in de dag Groepsactiviteiten of individuele activiteiten Tot slot Cognitieve revalidatie bij personen met dementie 1 Vinciane Wojtasik en Eric Salmon 2.1 Cognitieve interventie en vroegtijdige opsporing De werking van het geheugen: sterke geheugens en kwetsbare geheugens De veroudering van de geheugens Het adviseren van faciliterende strategieën en vroegtijdige opsporing De cognitieve interventiemethoden Cognitieve revalidatie in de praktijk De geheugenklinieken Diagnose versus beklemtonen van de behouden vaardigheden 7 Afl. 4 december 2013 Inhoudstafel / 1
2 2.3.3 De basisevaluatie en de doelstellingen van de revalidatie Cognitieve revalidatiemethoden: technieken en concrete voorbeelden Huisbezoeken: van tweevoudig belang De overdracht van de verworven vaardigheden naar het huis en de post-therapeutische evaluatie De opvolging Besluit 11 Referenties Geheugenrevalidatie Noord-West-Vlaanderen Een uniek samenwerkingsproject voor cognitieve revalidatie en readaptatie in Brugge 1 Team Geheugenrevalidatie Noord-West-Vlaanderen 3.1 Situering Partners Doelstellingen en interventies van de cognitieve revalidatie Wat voorafgaat aan het revalidatietraject: periode van onzekerheid en diagnosestelling Cognitief Revalidatieprogramma Opmaak van het bilan Omschrijven van de doelstellingen van de revalidatie De revalidatiesessies Tussentijdse en afsluitende evaluatie Opvolging Taken van geneesheer-specialist, maatschappelijk werker en administratief medewerker De taak van de geneesheer-specialist De taak van de maatschappelijk werker De taak van de administratief medewerker Conclusie 21 Referenties Als eten een zorg wordt Het maaltijdgebeuren bij personen met dementie 1 Sabine Boerjan Voedingsproblemen Slikstoornissen Gevolgen van slikstoornissen en voedingsproblemen bij personen met dementie Malnutritie 7 Inhoudstafel / 2 Afl. 4 december 2013
3 4.4.2 Dehydratatie Aspiratiepneumonie Het maaltijdgebeuren Maaltijdondersteuning en maaltijdbegeleiding Adviezen m.b.t. de omgeving Adviezen m.b.t. de maaltijd Adviezen m.b.t. het materiaal Adviezen m.b.t. de persoon met dementie Adviezen m.b.t. de zorgverlener Maaltijdbegeleiding Besluit 18 Referenties Psychisch en emotioneel welbevinden en gedrag 1. Intimiteit en seksualiteit 1 Dr. An Haekens 1.1 Dementie en seksualiteit Oorzaken Koppels Hoe omgaan met personen met dementie die een intieme relatie wensen aan te gaan? Hoe omgaan met seksueel storend gedrag? Bespreken in team Aanpak Besluit 10 Referenties Begrijpen van de beleving van dementie Er is meer dan vermoed 1 Patrick Verhaest & Els Steeman 2.1 Fasemodellen Onderzoek naar besef Onderzoek naar zelf en zelfbeleving Onderzoek naar beleving en coping Van waarde zijn en van waarde blijven Besluit 26 Referenties 28 Afl. 4 december 2013 Inhoudstafel / 3
4 3. Help me te zijn al wat ik kan zijn! Zelf en zelfbeleving van mensen met dementie ondersteunen 1 Patrick Verhaest 3.1 Impact van het stigma Helpen te zijn wie men wil zijn in de dagelijkse omgang Kansen bieden om zichzelf uit te drukken Dementie als thema van gesprek Zijn en geweest zijn Betekenis en plaats van tijdsbesteding 13 Besluit 16 Referenties Fysisch functioneren, gezondheid 1. Ziektediagnostiek 1 Lieve Lemey & Jelle van den Ameele 1.1 Dementie als syndroom Klinische presentatie van dementie Prodromaal stadium Beginnend tot matig gevorderde dementie Gevorderde dementie Differentiaaldiagnostiek van een dementiesyndroom Normale ouderdomsvergeetachtigheid Het concept Mild Cognitive Impairment (MCI) of beperkte cognitieve stoornis Depressie Delier Specifieke vormen van dementie Ziekte van Alzheimer Dementie type Lewy Body Frontotemporale dementie, Dementie bij de ziekte van Parkinson en andere extrapiramidale aandoeningen Vasculaire dementie Andere niet-degeneratieve oorzaken van een dementiesyndroom Diagnostiek Belang van het stellen van de juiste diagnose Diagnostiek van dementie: in de praktijk niet altijd evident 25 Inhoudstafel / 4 Afl. 4 december 2013
5 1.5.3 Ingangspoorten voor diagnostiek van een dementiesyndroom Waar kan men terecht voor de diagnose van een dementiesyndroom? 31 Referenties Preventie van dementie 1 Patrick Verhaest 2.1 Wat je moet weten om het onderzoek te begrijpen Kansgegeven, maar geen voorspelling voor het individu Interactie tussen factoren De complexiteit van dementie Geen zicht op minder vaak voorkomende vormen van dementie Primaire, secundaire en tertiaire preventie Preventie of behandeling? Preventie in de betekenis van voorkomen of uitstellen Hoe wordt het onderzoek naar preventie gevoerd? Waarom voorzichtig zijn met hoeraberichten in de pers? Beïnvloedbare risicofactoren: een overzicht (Behandeling van) vasculaire pathologie Voeding en voedingssupplementen Overgewicht en obesitas Een actieve levensstijl Slaap Stress Depressie Roken Hoofdtrauma Ontstekingsremmende medicatie Oestrogenen Pesticiden, metalen e.a Besluit 20 Referenties Atypische vormen van dementie 1 Guy Lorent 3.1 Frontotemporale dementie (FTD) Omschrijving Varianten 2 Afl. 4 december 2013 Inhoudstafel / 5
6 3.1.3 Prevalentie Lewy Body Disease (LBD) Omschrijving Symptomen Ziekte van Parkinson (ZvP) Omschrijving Prevalentie Symptomen Behandeling Chorea van Huntington Omschrijving Symptomen Behandeling Wernicke-Korsakoff syndroom Omschrijving Het syndroom van Wernicke Het syndroom van Korsakoff Zeldzame vormen Corticobasale degeneratie Progressive Supranucleair Palsy Amyotrofe Laterale Sclerose, ALS Creutzfeldt-Jacob disease Fatal familial insomnia Aids dementia complex Syfilis Herpes encephalitis Dementia pugilistica Cadasil Ziekte van Binswanger Normale Druk hydrocefalie (Normal Pressure Hydrocephalus: NPH) 25 Referenties De psychiatrische diagnose-bijbel DSM over dementie 1 Prof. Dr. Jan Steyaert 4.1 Oorsprong van DSM Dementie in DSM Kritiek op DSM 10 Conclusie 11 Verwijzingen 12 Inhoudstafel / 6 Afl. 4 december 2013
7 2. De persoon met dementie en zijn zorgverstrekkers (meso) 2.1. Professionele zorg 1. Vorm en invulling geven aan de functie referentiepersoon dementie 1 Patrick Verhaest & Patricia Wildiers 1.1 Doel van de functie Inbedding in de werking Plaats in het organogram en bevoegdheden De taakinvulling Modellen van functieomschrijving Tegemoetkoming door het RIZIV 14 Referenties Zorgdiagnose bij thuiswonende personen met dementie 1 Jan De Lepeleire, Mieke Vermandere & Birgitte Schoenmakers 2.1 Zorg voor de persoon met dementie De mantelzorger (Schoenmakers, 2009) Veiligheid van de patiënt Beslissingen bij het levenseinde Zorgplan 10 Referenties Zorgen voor jezelf 1 Katja Van Goethem 3.1 Het belang van zelfzorg De 8 A s van de zelfzorg Aanleiding zo kan het niet langer Analyse wie ben ik en wat heb ik nodig Acceptatie aanvaarden van jezelf en van wat is Assertiviteit kiezen is ook durven neen zeggen en Aandacht hebben voor je grenzen Ambitie om te veranderen Actie zelfzorg uitproberen Ambassadeurschap je straalt zelfzorg uit 14 Referenties 15 Afl. 4 december 2013 Inhoudstafel / 7
8 2.2. Methodieken en instrumenten 1. Persoonsgerichte zorg en Dementia Care Mapping 1 Hilde Vermeiren 1.1 Persoonsgerichte zorg Persoonsgerichte zorg geeft aandacht aan kwetsbaarheid en kracht van een individu met dementie Persoonsgerichte zorg benadrukt het persoonzijn van een mens met dementie Dementia Care mapping Omschrijving Verwerking observatiegegevens Proces van het mappen 10 Referenties Architectuur 1. De woonomgeving voor personen met dementie De materiële kant 1 Patrick Verhaest 1.1 Van zorgvisie naar plan Relatie tussen omgeving en gedrag Het grondplan Overzicht over de woonomgeving Duidelijke functie en afbakening van ruimtes Het private karakter van de woonzone Vermijden van dode eindpunten Ligging en vormgeving van uitgangen, nooduitgangen en dienstdeuren Veel licht Toegang tot de buitenruimte De inrichting Visueel en akoestisch comfort Inrichting van de woonkamer Inrichting van gangen en zithoeken Besluit 18 Referenties 19 Inhoudstafel / 8 Afl. 4 december 2013
9 2.4. Mantelzorgers en vrijwilligers 1. Vrijwilligers aan het werk, een lust of een last 1 Annemie Van Neck 1.1 Samen voor hetzelfde doel De juiste man op de juiste plaats Voor wat, hoort wat Goede afspraken maken goede vrienden Zorgvisie Taakomschrijving Beroepsgeheim Tijdsbesteding Vergoedingen en onkosten Verzekering Vormingen, intervisiemomenten Feedback Stopzetten van het engagement Conflicten Verwachtingen van de vrijwilliger Begrenzen Presentie De persoon met dementie in de samenleving (macro) 3.1. Prevalentie 1. Prevalentie van dementie 1 Jurn Verschraegen 1.1 Europese evoluties En in ons land? In het Vlaamse dementieplan Cijfers en feiten over dementie Wat is dementie? Hoeveel mensen lijden aan dementie? Wat is de impact van dementie? 7 Referenties 9 Afl. 4 december 2013 Inhoudstafel / 9
10 3.2. Dementievriendelijke gemeente 1. Dementievriendelijke gemeenten in opmars 1 Jurn Verschraegen 1.1 Openheid en inclusie in sociaal burgerschap Hoe het begon Japan Aktion Demenz Koning Boudewijnstichting Valkuilen Casus: de referentiepersoon dementie in relatie tot de dementievriendelijke gemeente Positieve feedback Geef mensen tijd Blijvende zoektocht 11 Referenties Juridische aspecten 1. De rechten van personen met dementie Negen concrete gevallen Het besturen van een voertuig Het weigeren van een medische tussenkomst Het beheer van de goederen Het aanstellen van een voorlopige bewindvoerder Het aanstellen van een vertrouwenspersoon Het regelen van de nalatenschap het doen van schenkingen De bescherming van de persoon Een verzoek tot euthanasie doen Hoe reageren op mis(be)handeling? Woordenlijst 28 Inhoudstafel / 10 Afl. 4 december 2013
11 3.4. Sociologische aspecten Projectfiche Music for life Beeldvorming over dementie: een kwestie van keuzes 1 Olivier Constant 1.1 Hoe kijkt de Vlaming naar dementie? Beeldvorming: what s in a name? Het gevaar van vereenvoudiging Een dynamisch proces Framing en visiebepaling Frames versus counterframes Hoe kan je als hulpverlener genuanceerd communiceren? Vergeet dementie, onthou mens! Uitgangspunten engagementsverklaring Campagnetraject stad Sint-Niklaas Groeiend maatschappelijk draagvlak 16 Referenties Beleid Projectfiche Vermissingsproject 4. Reflecties (metaniveau)* 5. Bijzondere doelgroepen 5.1. Personen met jongdementie 1. Dementie op jonge leeftijd 1 Annemie Janssens 1.1 Wat betekent dementie op jonge leeftijd? Hoe vaak komt jongdementie voor? 2 Afl. 4 december 2013 Inhoudstafel / 11
12 1.3 Welke aandoeningen veroorzaken dementie op jonge leeftijd? Wie krijgt dementie op jonge leeftijd? Diagnosestelling Verloop Omgang en ondersteuningsmogelijkheden Psychosociale ondersteuning Wonen en zorg Financiële en juridische aspecten Vlaamse Werkgroep jongdementie en het tienpuntenplan Meer lezen over jongdementie Informatieve boeken over jongdementie Ervaringsverhalen over jongdementie DVD s Brochures Websites 18 Referenties Bijlagen* De met een * gemarkeerde onderdelen zullen aangevuld worden in de bijwerkingen. Inhoudstafel / 12 Afl. 4 december 2013
Handboek dementie afl 2 basisboek.book Page 3 Thursday, December 6, 2012 3:32 PM
afl 2 basisboek.book Page 3 Thursday, December 6, 2012 3:32 PM Inhoudstafel Woord vooraf Inleiding 1. De persoon met dementie en zijn functioneren en welbevinden (micro) 1.1. Cognitief functioneren en
Nadere informatie1. De persoon met dementie en zijn functioneren en welbevinden (micro) 1.1. Cognitief functioneren en adaptieve vaardigheden
Inhoudstafel Woord vooraf Inleiding 1. De persoon met dementie en zijn functioneren en welbevinden (micro) 1.1. Cognitief functioneren en adaptieve vaardigheden 1. Zinvolle activiteiten 1 Annemie Van Neck
Nadere informatie1. De persoon met dementie en zijn functioneren en welbevinden (micro) 1.1. Cognitief functioneren en adaptieve vaardigheden
Inhoudstafel Woord vooraf Inleiding 1. De persoon met dementie en zijn functioneren en welbevinden (micro) 1.1. Cognitief functioneren en adaptieve vaardigheden 1. Zinvolle activiteiten 1 Annemie Van Neck
Nadere informatie1. De persoon met dementie en zijn functioneren en welbevinden (micro) 1.1. Cognitief functioneren en adaptieve vaardigheden
Inhoudstafel Woord vooraf Inleiding 1. De persoon met dementie en zijn functioneren en welbevinden (micro) 1.1. Cognitief functioneren en adaptieve vaardigheden 1. Zinvolle activiteiten 1 Annemie Van Neck
Nadere informatieTijdige detectie van dementie - Interventies bij diagnose dementie. Sophie Vermeersch Klinisch neuropsycholoog (MsC)
Tijdige detectie van dementie - Interventies bij diagnose dementie Sophie Vermeersch Klinisch neuropsycholoog (MsC) overzicht Detectie van dementie - cognitieve screening in de eerste lijn - ADL evaluatie
Nadere informatieDementie. Ilse Masselis regionaal expertisecentrum dementie Sophia Kortrijk
Dementie Ilse Masselis regionaal expertisecentrum dementie Sophia Kortrijk Expertisecentra dementie Vlaanderen Visie Het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen en de negen regionale expertisecentra dementie
Nadere informatieWelkom. Publiekslezing dementie 17 februari 2015 #pldementie
Welkom Publiekslezing dementie 17 februari 2015 #pldementie R.H. Chabot, neuroloog Beatrixziekenhuis Rivas Zorggroep DEMENTIE DIAGNOSE EN SYMPTOMEN Inhoud Geheugen Wat is dementie? Mogelijke symptomen
Nadere informatieAuteurs 1. Voorwoord 3
Auteurs 1 Voorwoord 3 D E E L 1 A LG E M E N E A S P E C T E N 5 1 Ziekteconcept en classificatie 7 F.R.J. Verhey, C. Jonker, J.P.J. Slaets 1.1 Geschiedenis 7 1.2 Huidige gezichtspunten 8 1.3 Syndromale
Nadere informatieDe wereld van dementie: inzicht in dementie (1 dagdeel) Omgaan met personen met dementie: de belevingswereld en communicatie (1 dagdeel)
Vormingsaanbod Het Expertisecentrum Dementie Paradox streeft binnen haar vormingsmomenten naar een goed evenwicht tussen theorie en praktijk. In de vormingsmomenten wordt er naast theorie voortdurend gebruik
Nadere informatieDementie in een notendop
Achtergrondinformatie Dementie in een notendop Dit hoofdstuk is een bewerking van Steyaert, J. (2016). Dementie, de essentie. Antwerpen: Uitgeverij EPO. Dementie is geen eenduidige ziekte, maar een syndroom:
Nadere informatieDementie, ook u ziet het?! Hanny Bloemen Klinisch Geriater Elkerliek Ziekenhuis Helmond 22 mei 2013
Dementie, ook u ziet het?! Hanny Bloemen Klinisch Geriater Elkerliek Ziekenhuis Helmond 22 mei 2013 Hoeveel mensen in Nederland hebben dementie? 16.5 miljoen Nederlanders; 2.5 miljoen hiervan is 65+ (15%)
Nadere informatieAlzheimer: Wat u moet weten over deze complexe ziekte. Prof dr Marcel Olde Rikkert, Hoofd Afd Geriatrie/ Radboudumc Alzheimer Centrum
Alzheimer: Wat u moet weten over deze complexe ziekte. Prof dr Marcel Olde Rikkert, Hoofd Afd Geriatrie/ Radboudumc Alzheimer Centrum Alzheimer: wat moet je ervan weten -1.Not all misery -2.Wat gebeurt
Nadere informatieBelgië - Vlaanderen. Alle Vlamingen zijn betrokken. Pijlers van het Vlaams zorgen ouderenbeleid. Vermaatschappelijking van zorg 29-11-13
België - Vlaanderen Dementievriendelijke gemeenschap Landelijk Congres - Moderne Dementiezorg Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin 25 november 2013 Alle Vlamingen zijn betrokken
Nadere informatieOntdekken van cognitieve. vaardigheden. (bij dementie) Rolinka Schim van der Loeff Ouderenpsycholoog ZZG zorggroep
Ontdekken van cognitieve vaardigheden (bij dementie) Rolinka Schim van der Loeff Ouderenpsycholoog ZZG zorggroep Programma 1. Welbevinden: niet ondervragen, niet overvragen 2. Verwachtingen kwaliteitskader
Nadere informatieWorkshop dementie diagnostiek
Workshop dementie diagnostiek Bernard Prins, huisarts Medisch Centrum Gelderlandplein, lid Academisch Huisartsen Netwerk van het Vumc en Coöperatie Huisartsen in Amsterdam Zuid Karel Brühl, specialist
Nadere informatieNeurocognitieve stoornissen
Neurocognitieve stoornissen DSM IV DSM 5 Lieve Lemey Carmen Vranken Neurocognitieve stoornissen Context: vergrijzing met prevalentie leeftijdsgebonden ziekten: diabetes, osteoporose, depressie, delier,
Nadere informatieSabine Boerjan Regionaal Expertisecentrum Dementie Paradox
Sabine Boerjan Regionaal Expertisecentrum Dementie Paradox ETEN: moeten en willen Opnemen van voedingstoffen Sociaal Cultureel Als eten een ZORG wordt. BeZORGdheid ZORGtaak Voedings- & slikproblemen -
Nadere informatieDag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie
Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie Workshop Paul Vogelaar, verpleegkundig expert palliatieve zorg en pijn Lux Nova, palliatieve zorg & training 2 Work-shoppen 3 Dementie Combinatie
Nadere informatieinleiding bij psycho-educatiepakket Dementie en nu tekst voor mantelzorgers Inleiding mantelzorg samen afhankelijkheid financiën leven zorglast
inleiding bij psycho-educatiepakket Dementie en nu tekst voor mantelzorgers Inleiding relatie mantelzorg samen afhankelijkheid chronisch gezondheid comfort gevoel handelen leven financiën administratie
Nadere informatieSamen voor een dementievriendelijk Brugge! Welkom!
Samen voor een dementievriendelijk Brugge! Welkom! Samen voor een dementievriendelijk Brugge! Inleiding omtrent dementie Getuigenissen Toelichting project Getuigenissen Concrete acties En (n)u? vraagstelling
Nadere informatieNieuwe energie voor jongdementie in Vlaanderen. Overzicht. Stand van zaken in Vlaanderen
Nieuwe energie voor jongdementie in Jurn Verschraegen directeur Overzicht Stand van zaken in 1. Prevalentie 2. Oorzaken 3. Diagnosestelling 4. Zorgnoden 5. Psychosociale ondersteuning 6. Financiële en
Nadere informatieJonge mensen met een dementie: Een bijzondere doelgroep
Jonge mensen met een dementie: Een bijzondere doelgroep Sandra Hazebroek, GZ-Psycholoog Christian Bakker, GZ-psycholoog Florence, Lokatie Mariahoeve Expertisecentrum voor jonge mensen met een dementie
Nadere informatieVergeet dementie, onthou mens
Kabinet Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin 20 september 2011 Ongenuanceerde beeldvorming dementie leidt tot gemiste zorg en isolement Vergeet dementie, onthou mens Een
Nadere informatie27/10/2011. Vergeet Dementie Onthou Mens Meer info: 1. Dementie maar anders. Wat is dementie? Dementie: stand van zaken
Dementie maar anders Vergeet Dementie Onthou Mens Wat is dementie? Dementie is geen op zichzelf staande ziekte, maar een combinatie van verschijnselen (syndroom): Geheugenstoornissen Verwardheid Verminderde
Nadere informatieNieuwe energie voor jongdementie in Vlaanderen. Jurn Verschraegen directeur
Nieuwe energie voor jongdementie in Vlaanderen Jurn Verschraegen directeur Overzicht Stand van zaken in Vlaanderen 1. Prevalentie 2. Oorzaken 3. Diagnosestelling 4. Zorgnoden 5. Psychosociale ondersteuning
Nadere informatieWAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE ZORG ELKAAR ONTMOETEN
WAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE ZORG ELKAAR ONTMOETEN Studiedag werkgroep PST 08 februari 2019 Mathias Demuynck (geriater) Aurélie Van Lancker (geriatrisch verpleegkundige) WAAR GERIATRIE EN PALLIATIEVE
Nadere informatieStoornis in praktisch handelen. Dit bemoeilijkt de uitvoering van bijvoorbeeld koken, autorijden of hobby s.
Dementie 2 Dementie in de Nederlandse bevolking Dementie is een aandoening die vooral ouderen treft, maar het kan ook voorkomen op jongere leeftijd. In Nederland zijn er naar schatting ongeveer 300.000
Nadere informatieinleiding bij psycho-educatiepakket Dementie en nu tekst voor mantelzorgers Inleiding mantelzorg samen afhankelijkheid financiën leven zorglast
inleiding bij psycho-educatiepakket Dementie en nu tekst voor mantelzorgers Inleiding relatie mantelzorg samen afhankelijkheid chronisch gezondheid comfort gevoel handelen leven financiën administratie
Nadere informatieDementie Zorg voor zilver ga voor goud. Wim van den Dool, sociaal geriater 20 november 2012
Dementie Zorg voor zilver ga voor goud Wim van den Dool, sociaal geriater 20 november 2012 Programma Signaleren van cognitieve achteruitgang Geheugenklachten vs dementie Verschillende vormen van dementie
Nadere informatieDilemma s rondom actieve levensbeëindiging bij bejaarden. Paul Beuger, huisarts, Scenarts Jos Verkuyl, geriater
Dilemma s rondom actieve levensbeëindiging bij bejaarden Paul Beuger, huisarts, Scenarts Jos Verkuyl, geriater Programma Inleiding Casuistiek, in groepen Centrale terugkoppeling Inzicht vanuit geriatrisch
Nadere informatie6 e mini symposium Ouderenzorg
6 e mini symposium Ouderenzorg Aanvullende diagnostiek bij dementie in de 1 e lijn Suzanne Boot, specialist ouderengeneeskunde, kaderarts psychogeriatrie i.o. 28-09-2015 Pagina 1 6 e Mini symposium ouderenzorg
Nadere informatieDementie maar anders Vergeet Dementie Onthou Mens
Dementie maar anders Vergeet Dementie Onthou Mens Wat is dementie? Dementie is geen op zichzelf staande ziekte, maar een combinatie van verschijnselen (syndroom): Geheugenstoornissen Verwardheid Verminderde
Nadere informatiePsycho-educatiepakket Dementie en nu
Psycho-educatiepakket Dementie en nu Wintermeeting 26 februari 2016 Jurn Verschraegen Promofilmpje Uitleg pakket ontwikkeling pakket Aan de slag met het pakket Digitaal aanbod Vragen Overzicht Promofilmpje
Nadere informatieBirgitte Schoenmakers Jan De Lepeleire DEMENTIE. Zakboekje voor de professionele zorgverstrekker
Birgitte Schoenmakers Jan De Lepeleire DEMENTIE Zakboekje voor de professionele zorgverstrekker Inhoud INHOUD 1. Epidemiologie en ziektebeeld 9 1.1 Epidemiologie en risicofactoren 9 1.1.1 Cijfers 9 1.1.2
Nadere informatieCognitief revalidatieprogramma van de geheugenkliniek. RIZIV-conventie. informatie voor patiënten
Cognitief revalidatieprogramma van de geheugenkliniek RIZIV-conventie informatie voor patiënten INLEIDING 3 HOE VERLOOPT HET REVALIDATIEPROGRAMMA? 4 HOEVEEL ZAL DIT ME KOSTEN? 4 MET WIE KOM IK IN CONTACT?
Nadere informatieSPANkracht Zinvolle activiteiten voor jonge mensen met dementie
SPANkracht Zinvolle activiteiten voor jonge mensen met dementie Brabantse Inspiratie en Kennisdag 5 november 2015 Deliane van Vliet Ben Janssen Inhoud Doelgroep jonge mensen met dementie Ontwikkeling Spankracht-pakket
Nadere informatieProbleem 1 11-12-13. Ontwikkelingen bij Alzheimer. Dementie! Meer dan een hersenziekte! Dementie op Google afbeeldingen
Dementie op Google afbeeldingen Dementie Meer dan een hersenziekte Prof Frans Verhey Maastricht University Medical Center Alzheimer Centrum Limburg Dementie: een hersenziekte Ziekte van Alzheimer Meest
Nadere informatieOncologische revalidatie uw behandelprogramma bij Adelante
Oncologische revalidatie uw behandelprogramma bij Adelante Voorwoord Oncologische revalidatie Iedereen is anders. Elke situatie is anders en elk herstelproces verloopt anders. Dat realiseren wij ons heel
Nadere informatieImpact van persoonsgerichte zorg via Dementia Care Mapping op het welbevinden van bewoners met dementie en hun zorgverleners in Vlaamse
Impact van persoonsgerichte zorg via Dementia Care Mapping op het welbevinden van bewoners met dementie en hun zorgverleners in Vlaamse woonzorgcentra Overzicht 1. Dementia Care Mapping 2. Verloop van
Nadere informatieRichtlijn Diagnostiek van dementie in de huisartsenpraktijk
Richtlijn Diagnostiek van dementie in de huisartsenpraktijk Dr. Marlies De Brandt, Dr. Sicco Bakker, Dr. Steven Flerackers, Dr. Thomas Stulens Promotor: Prof. Dr. Jan De Lepeleire Co-promotoren: Dhr. Jurn
Nadere informatieStand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer
Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born-Bunge,
Nadere informatiePosterieure Corticale Atrofie
Posterieure Corticale Atrofie Diagnostiek en ondersteuning 18 juni 2019 Vivianne Teeuwen Verpleegkundig consulente dementie Hoeveel bekendheid is er met PCA? Posterieure Corticale Atrofie Neurodegeneratief
Nadere informatieEFFECTIEF OMGAAN MET SUÏCIDALITEIT BIJ PATIËNTEN MET SCHIZOFRENIE OF EEN AANVERWANTE PSYCHOTISCHE STOORNIS
EFFECTIEF OMGAAN MET SUÏCIDALITEIT BIJ PATIËNTEN MET SCHIZOFRENIE OF EEN AANVERWANTE PSYCHOTISCHE STOORNIS Dr. Berno van Meijel Lector GGZ-verpleegkunde Hogeschool INHOLLAND Congres Zorg voor mensen met
Nadere informatieInformatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
Nadere informatiePsychiatrische symptomen bij Lewy body ziekten. Groot Haags Geriatrie Referaat April 2017 Marielle Hofman, aios geriatrie
Psychiatrische symptomen bij Lewy body ziekten Groot Haags Geriatrie Referaat April 2017 Marielle Hofman, aios geriatrie Inhoudsopgave Casus Diagnostische criteria Pathofysiologie Psychiatrische symptomen
Nadere informatieGefaseerde Tijdigheid
Gefaseerde Tijdigheid Marc Eyck, huisarts Gezondheidscentrum Neerbeek Consulent Palliatieve Zorg Hoofd Beleid NHG Belangenverstrengeling Geen Op tijd en proactief bespreken keuzes laatste levensfase Deze
Nadere informatieScreening op cognitieve en gedragsproblemen helpt bij het personaliseren van de ALS zorg. Carin Schröder 30 september ALS congres
Screening op cognitieve en gedragsproblemen helpt bij het personaliseren van de ALS zorg Carin Schröder 30 september ALS congres Wat doet u? Wie gebruikt er screening voor cognitief functioneren? Wie gebruikt
Nadere informatie21/03/2019. Een klare kijk op dementie op jonge leeftijd Karen Louwet Consulente Expertisecentrum Dementie Vlaams-Brabant Memo.
Een klare kijk op dementie op jonge leeftijd Karen Louwet Consulente Expertisecentrum Dementie Vlaams-Brabant Memo Voorstelling Memo 1 Voorstelling Memo ECD Memo Halle-Vilvoorde Molenhofstraat 31 1670
Nadere informatieWoonkwaliteit ook in grootschalige projecten De meerwaarde van dementievriendelijke principes
Woonkwaliteit ook in grootschalige projecten De meerwaarde van dementievriendelijke principes Patrick Verhaest wetenschappelijk medewerker Brussel, 13 november 2012 1. Kleinschalig versus grootschalig?
Nadere informatieDESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN. Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen
DESKUNDIG AAN HET WERK OUDEREN Trainingen op het gebied van psychische problemen of psychiatrische stoornissen 2 3 INHOUDSOPAVE PAGINA Kennis over psychische problemen bij ouderen nodig?! 4 Praktische
Nadere informatieSamenstelling van de verschillende werkgroepen 11. 1 Inleiding 15
Inhoud Samenstelling van de verschillende werkgroepen 11 1 Inleiding 15 1.1 Aanleiding voor de richtlijn 15 1.2 Werkwijze 15 1.3 Patiëntenpopulatie 16 1.4 Doelgroep 16 2 De ziekte van Parkinson 17 2.1
Nadere informatieOutreach functie van psychologe in de ouderenzorg
Outreach functie van psychologe in de ouderenzorg Oorspronkelijk project Vroegdetectie en ondersteuning van ouderen met cognitieve problemen o o o o o o Cognitieve screening aan huis en verder opvolgen
Nadere informatieVascular cognitive impairment
Vascular cognitive impairment De afbeelding kan niet worden weergegeven. Mogelijk is er onvoldoende geheugen beschikbaar om de Geert Jan Biessels VCI poli UMC Utrecht Stroke Centre eigen zaak in kantoormeubilair
Nadere informatieNaar een dementievriendelijk Roeselare
Naar een dementievriendelijk Roeselare OPROEP KONING BOUDEWIJNSTICHTING Naar een dementievriendelijke gemeente (2009) Dementie op de kaart in Roeselare INITIATIEFNEMENDE PARTNERS WZC Ter Berken, OCMW Roeselare
Nadere informatieDEMENTIE. Stadia en symptomen van dementie. Er zijn drie hoofdstadia van dementie.
DEMENTIE De term dementie beschrijft een verzameling symptomen waaronder, in de meeste gevallen, verlies van verstandelijk vermogen - het geheugen laat na, denken en redeneren wordt moeilijker. Als zodanig
Nadere informatieSamenvatting leerstof Geriatrie opleiding
Samenvatting leerstof Geriatrie opleiding Klinisch redeneren doen we in feite al heel lang. VUmc Amstel Academie heeft hiervoor een systematiek ontwikkeld, klinisch redeneren in 6 stappen, om gedetailleerd
Nadere informatiePathogenese van ziekten 3 Bach BMW De ziekte van Alzheimer
Pathogenese van ziekten 3 Bach BMW De ziekte van Alzheimer Prof.Dr.P.Santens Dienst Neurologie UZ Gent Les 1 Epidemiologie Begripsomschrijving Kliniek Clinicopathologische correlatie Diagnostiek Les 2
Nadere informatieNederlandse Montreal Cognitive Assessment (MoCA-D) in de verslavingszorg
Nederlandse Montreal Cognitive Assessment (MoCA-D) in de verslavingszorg Korsakov Symposium 12-12-2014 Carolien Bruijnen, MSc Research Psycholoog cbruijnen@vvgi.nl Inhoud Ontwikkeling van de MoCA Onderzoek
Nadere informatieREFERENTIEKADER VOOR KWALITEIT VAN LEVEN, WONEN EN ZORG VOOR PERSONEN MET DEMENTIE OVERZICHT VAN ALLE DOELSTELLINGEN
REFERENTIEKADER VOOR KWALITEIT VAN LEVEN, WONEN EN ZORG VOOR PERSONEN MET DEMENTIE OVERZICHT VAN ALLE DOELSTELLINGEN 2 Fundamenten van goede zorg ik, jij, samen mens Beeldvorming 1. er in de zorgvoorziening
Nadere informatieAutorijden en dementie
Dementie Bij u of bij uw naaste is een vorm van dementie vastgesteld. In deze folder vindt u informatie over dementie en de gevolgen ervan. Er bestaan zeer veel verschillende vormen van dementie, die elk
Nadere informatieIk ben uit de mode. Netwerk Dementie 7 februari 2019 Judith van Tuijn
Ik ben uit de mode Netwerk Dementie 7 februari 2019 Judith van Tuijn (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium
Nadere informatieWoord vooraf 13. Over de auteur 15. Redactionele verantwoording 17
Inhoud Woord vooraf 13 Over de auteur 15 Redactionele verantwoording 17 1 Zorg voor de kwetsbare oudere 21 1.1 Vergrijzing en dubbele vergrijzing 21 1.2 Verschil kalenderleeftijd en biologische leeftijd
Nadere informatieMANTELZORG? PSYCHO EDUCATIE OM MANTELZORGERS TE ONDERSTEUNEN. Mantelzorger? Uit de directe omgeving (persoonlijke band)
PSYCHO EDUCATIE OM MANTELZORGERS TE ONDERSTEUNEN VVL minisymposium: voeding en communicatie bij dementie 4 december 2015 Els Dammekens, Breinset MANTELZORG? 2 Mantelzorger? Uit de directe omgeving (persoonlijke
Nadere informatieHET ZORGTRAJECT COGNITIE. Vroegtijdige diagnosestelling van geheugenproblemen bij ouderen
HET ZORGTRAJECT COGNITIE Vroegtijdige diagnosestelling van geheugenproblemen bij ouderen HET ZORGTRAJECT COGNITIE Vroegtijdige diagnosestelling van geheugenproblemen bij ouderen Doelstelling Het zorgtraject
Nadere informatieDiagnostiek & preventie van dementie
Diagnostiek & preventie van dementie Zeeland, 10 oktober 2013 Eric Moll van Charante, huisarts Afdeling Huisartsgeneeskunde AMC Nadelen vroegdiagnostiek 1. Fout-positieve diagnoses: onduidelijke consequenties
Nadere informatieInFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Inleiding
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
Nadere informatieDEMENTIE EN MANTELZORG
DEMENTIE EN MANTELZORG Oorzaken vergeetachtigheid Oudere leeftijd Geneesmiddelen Voeding Lichamelijke problemen Psychische problemen Eenzaamheid Gevolg van een vorm van dementie Vergeetachtigheid Bijvoorbeeld:
Nadere informatieVeel meer dan vergeten
Veel meer dan vergeten 19 april 2017 Josephine Lambregts Jos van der Poel Programma Wat wil Alzheimer Nederland Vergeetachtigheid of dementie? Wat is dementie vormen en kenmerken Betekenis voor patiënt
Nadere informatieDementie, regeren is vooruit zien. R. Dingenouts, specialist ouderengeneeskunde
Dementie, regeren is vooruit zien R. Dingenouts, specialist ouderengeneeskunde Dementie Dementie is een dodelijke hersenziekte Dementie = zijn geest verliezen 10 % van de bevolking ouder dan 65 jaar heeft
Nadere informatieWat is dementie, wat is Alzheimer?! En wat komt er op ons af?! Prof Frans Verhey. Maastricht University Medical Center Alzheimer Centrum Limburg
Wat is dementie, wat is Alzheimer?! En wat komt er op ons af?! Prof Frans Verhey Maastricht University Medical Center Alzheimer Centrum Limburg Dementie Veel meer dan een geheugenprobleem Toenemende afhankelijkheid
Nadere informatiede ziekte van Alzheimer
Wanneer het geheugen ons in de steek laat de ziekte van Alzheimer Prof. Dr. Sebastiaan Engelborghs Afdeling Neurologie en Geheugenkliniek ZNA-Middelheim & ZNA-Hoge Beuken Referentiecentrum voor Biologische
Nadere informatieAngststoornis bij ouderen
Angst bij besluitvorming Dr. Saskia Teunisse klinisch psycholoog, klinisch neuropsycholoog GERION & Amstelring Angststoornis bij ouderen Nederlands Kenniscentrum Ouderenpsychiatrie: Méést voorkomende psychiatrische
Nadere informatieOpbouw praatje. Wat is dementie? Vormen van dementie Diagnose dementie Behandeling van dementie De verloop van dementie Conclusie
DEMENTIE Opbouw praatje Wat is dementie? Vormen van dementie Diagnose dementie Behandeling van dementie De verloop van dementie Conclusie Definitie dementie Dementie is een syndromale diagnose, een ziekte
Nadere informatiePrimaire preventie Behandeling P(rimaire p)reventie Secundaire preventie
1 Screening en gezondheidsbeleid Voorkomen is altijd beter dan genezen? Leuven, 24 april 2015 Prof. Dr. Joost Weyler Epidemiologie en Sociale Geneeskunde Screening en preventie Schema 2 Screening en preventie
Nadere informatieZorg na de diagnose. Emete Solmaz, specialist ouderengeneeskunde, Royaal Thuis Brian Sinnema, casemanager dementie, HWW Zorg
Zorg na de diagnose Emete Solmaz, specialist ouderengeneeskunde, Royaal Thuis Brian Sinnema, casemanager dementie, HWW Zorg Disclosure belangen sprekers Potentiële belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieinleiding bij psycho-educatiepakket Dementie en nu tekst voor mantelzorgers Inleiding mantelzorg samen afhankelijkheid financiën leven zorglast
inleiding bij psycho-educatiepakket Dementie en nu tekst voor mantelzorgers Inleiding relatie mantelzorg samen afhankelijkheid chronisch gezondheid comfort gevoel handelen leven financiën administratie
Nadere informatieZorgen voor cliënten met gedragsproblemen
Zorgen voor cliënten met gedragsproblemen CineMec Ede 29-5-2015 Dr. Martin Kat (ouderen)psychiater Amsterdam/Alkmaar psykat@hetnet.nl Med. Centrum Alkmaar Afd. Klin. Geriatrie Praktijk Amsterdam Experiment!
Nadere informatieStoma en continentie: nieuwe perspectieven. Liesbeth Kooyman 15 februari 2016
Stoma en continentie: nieuwe perspectieven Liesbeth Kooyman 15 februari 2016 Vandaag kijken we naar Gevolgen van de diagnose en de behandeling Moeilijkheden die de patiënt tegen kan komen Medische interacties
Nadere informatieBeeldvorming over dementie: een kwestie van keuzes
Beeldvorming over dementie: een kwestie van keuzes Olivier Constant Communicatiemedewerker Expertisecentrum Dementie Vlaanderen 30 september 2014 Congres Gewoon anders Venray (NL) Dementie, what s in a
Nadere informatieWat is dementie? Radboud universitair medisch centrum
Wat is dementie? Bij de diagnostiek en behandeling van mensen met dementie werkt het Jeroen Bosch Ziekenhuis nauw samen met het Radboud Alzheimer Centrum in het Radboudumc te Nijmegen. We wisselen voortdurend
Nadere informatiePersoonsgerichte preventie: wie, wat, waar, hoe. Roderik Kraaijenhagen NIPED, Amsterdam
Persoonsgerichte preventie: wie, wat, waar, hoe Roderik Kraaijenhagen NIPED, Amsterdam Chronic disease burden - hart- en vaatziekten - diabetes - COPD - depressie / angst - obesitas Adequate preventie
Nadere informatieOncologie als voorbeeld voor palliatieve zorg bij dementie. Mantelzorg in de laatste levensfase van mensen met dementie
Mantelzorg in de laatste levensfase van mensen met Prof. Dr. Myrra Vernooij-Dassen Radboud University Nijmegen Medical Centre: IQ healthcare Primary and Community Care Kalorama Foundation Oncologie als
Nadere informatieDEMENTIE: HOEVER STAAT HET ONDERZOEK? Christine Van Broeckhoven. 2012-10-23 Lezing Davidsfonds Boom- Niel. Prof. Dr. Christine Van Broeckhoven PhD DSc
DEMENTIE: HOEVER STAAT HET ONDERZOEK? Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born Bunge, Universiteit
Nadere informatie21-01- 13. Dementie bij VB, fysieke gevolgen. dementie, fysieke gevolgen. wat gebeurt bij veroudering 1. wat is veroudering
21-01- 13 dementie bij VB, fysieke gevolgen waar gaat het over? veroudering veroudering bij mensen met een vb dementie dementie bij mensen met een vb Dementie bij VB, fysieke gevolgen palliatieve zorg
Nadere informatieFedris pilootproject over secundaire preventie van burn-out
Fedris pilootproject over secundaire preventie van burn-out L. Braeckman (UGent) en I. Hansez (ULg) Seminarie Verzekeringsgeneeskunde 25 april 2019 1 Overzicht van de presentatie 1. Achtergrond Introductie
Nadere informatiePROBLEEMINVENTARISATIE, ZORGBEHANDELPLAN EN FRADIE
PROBLEEMINVENTARISATIE, ZORGBEHANDELPLAN EN FRADIE De probleeminventarisatie is een overzicht van beperkingen en problemen op verschillende levensgebieden: lichamelijke gezondheid, emotioneel welbevinden,
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 137 138 Het ontrafelen van de klinische fenotypen van dementie op jonge leeftijd In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, komt dementie ook op jonge leeftijd voor. De diagnose
Nadere informatieOuderenzorg in beweging cvo MIRAS
Ouderenzorg in beweging cvo MIRAS Valerie Desmet en Els Raepsaet cvo MIRAS - Zorg en Welzijn Ouderenzorg in beweging Begeleider wonen en leven Nieuwe visie op animatie Begeleider wonen en leven Nieuwe
Nadere informatieStress, spanningen, en psychosociale problematiek na confrontatie met een hart- of longaandoening
Stress, spanningen, en psychosociale problematiek na confrontatie met een hart- of longaandoening 1. Wat is stress? 2. Een aandoening als oorzaak voor stress en psychosociale problematiek 3. Problematiek
Nadere informatieScreening op cognitieve en gedragsproblemen helpt bij het personaliseren van de ALS zorg
Screening op cognitieve en gedragsproblemen helpt bij het personaliseren van de ALS zorg Dr. Carin Schröder Dr. Tanja Nijboer 29 september ALS congres Cognitie Wie gebruikt er screening voor cognitief
Nadere informatieOndersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter)
Ondersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter) De diagnose kanker kan grote impact op u en uw naaste(n) hebben. De ziekte en de behandeling kunnen niet alleen lichamelijke klachten met zich meebrengen,
Nadere informatieAD Vroegtijdige diagnostiek en Immunotherapie. F. Vanhee Neurologie AZG
AD Vroegtijdige diagnostiek en Immunotherapie F. Vanhee Neurologie AZG Epidemiologie Geschat aantal dementerenden 1990:90.000 2010: 170.000 2030: 230.000 Epidemiologie 3 4 5 Economics 6 Neuropathologie
Nadere informatieKenniscafe ouder wordende bewoner 16 februari Marieke Vriesema Annemiek ten Voorde Marieke Mooibroek Marloes Hermelink
Kenniscafe ouder wordende bewoner 16 februari 2017 Marieke Vriesema Annemiek ten Voorde Marieke Mooibroek Marloes Hermelink Welkom Marieke Vriesema Annemiek ten Voorde Marieke Mooibroek Marloes Hermelink
Nadere informatieInhoud Dementie: Symptomen en vroegsignalering
Inhoud Dementie: Symptomen en vroegsignalering Marian Maaskant Stg. Pergamijn Universiteit Maastricht / GKC Rianne Meeusen Geestelijke Gezondheidszorg Eindhoven en De Kempen Marian Maaskant Casus Wat is
Nadere informatieMantelzorg in de laatste levensfase van mensen met dementie. Oncologie als voorbeeld voor palliatieve zorg bij dementie.
Mantelzorg in de laatste levensfase van mensen met dementie Prof. Dr. Myrra Vernooij-Dassen Radboud University Nijmegen Medical Centre: IQ healthcare Primary and Community Care Kalorama Foundation Oncologie
Nadere informatieGrensoverschrijdend gedrag. Les 2: inleiding in de psychopathologie
Grensoverschrijdend gedrag Les 2: inleiding in de psychopathologie Programma Psychopathologie; wat is het? Algemene functionele psychopathologie DSM Psychopathologie = Een onderdeel van de psychiatrie
Nadere informatieDe ziekte van Alzheimer. Diagnose
De ziekte van Alzheimer Bij dementie is er sprake van een globale achteruitgang van de cognitieve functies, zoals het geheugen of de taalfuncties. Deze achteruitgang leidt tot functionele beperkingen in
Nadere informatieAngst Stemming Psychose Persoonlijkheid Gebruik middelen Rest
Ad Kaasenbrood, psychiater/psychotherapeut Congres Een te gekke wijk, Bunnik, 8 November 2017 Psychiatrische ziekten Komen vaak voor Zijn ernstig Zijn duur Zijn complex Verhouden zich tot geestelijke gezondheid,
Nadere informatieDoor dwang gegijzeld. (Laat-begin) obsessieve-compulsieve stoornis bij Ouderen. Roos C. van der Mast
Door dwang gegijzeld (Laat-begin) obsessieve-compulsieve stoornis bij Ouderen Roos C. van der Mast OCS bij ouderen De obsessieve-compulsieve stoornis is een persisterende en stabiele diagnose die zelden
Nadere informatiePsychogeriatrie of gerontopsychiatrie.
Psychogeriatrie of gerontopsychiatrie. Psychogeriatrie : geneeskunde cognitieve beperkingen Gerontopsychiatrie psychiatrische ziekenhuizen - curatief Bedenkingen Binnen gerontopsychiatrie goede balans
Nadere informatie