Handboek dementie afl 2 basisboek.book Page 3 Thursday, December 6, :32 PM

Transcriptie

1 afl 2 basisboek.book Page 3 Thursday, December 6, :32 PM Inhoudstafel Woord vooraf Inleiding 1. De persoon met dementie en zijn functioneren en welbevinden (micro) 1.1. Cognitief functioneren en adaptieve vaardigheden 1. Zinvolle activiteiten 1 Annemie Van Neck 1.1 Doel van activiteiten Wanneer is een activiteit zinvol? Activiteiten geïntegreerd in de dag Groepsactiviteiten of individuele activiteiten Tot slot Cognitieve revalidatie bij personen met dementie 1 Vinciane Wojtasik en Eric Salmon 2.1 Cognitieve interventie en vroegtijdige opsporing De werking van het geheugen: sterke geheugens en kwetsbare geheugens De veroudering van de geheugens Het adviseren van faciliterende strategieën en vroegtijdige opsporing De cognitieve interventiemethoden Cognitieve revalidatie in de praktijk De geheugenklinieken Diagnose versus beklemtonen van de behouden vaardigheden 7 Afl. 2 december 2012 Inhoudstafel / 1

2 afl 2 basisboek.book Page 4 Thursday, December 6, :32 PM De basisevaluatie en de doelstellingen van de revalidatie Cognitieve revalidatiemethoden: technieken en concrete voorbeelden Huisbezoeken: van tweevoudig belang De overdracht van de verworven vaardigheden naar het huis en de post-therapeutische evaluatie De opvolging Besluit 11 Referenties Geheugenrevalidatie Noord-West-Vlaanderen Een uniek samenwerkingsproject voor cognitieve revalidatie en readaptatie in Brugge 1 Team Geheugenrevalidatie Noord-West-Vlaanderen 3.1 Situering Partners Doelstellingen en interventies van de cognitieve revalidatie Wat voorafgaat aan het revalidatietraject: periode van onzekerheid en diagnosestelling Cognitief Revalidatieprogramma Opmaak van het bilan Omschrijven van de doelstellingen van de revalidatie De revalidatiesessies Tussentijdse en afsluitende evaluatie Opvolging Taken van geneesheer-specialist, maatschappelijk werker en administratief medewerker De taak van de geneesheer-specialist De taak van de maatschappelijk werker De taak van de administratief medewerker Conclusie 21 Referenties Psychisch en emotioneel welbevinden en gedrag 1. Intimiteit en seksualiteit 1 Dr. An Haekens 1.1 Dementie en seksualiteit 2 Inhoudstafel / 2 Afl. 2 december 2012

3 afl 2 basisboek.book Page 5 Thursday, December 6, :32 PM 1.2 Oorzaken Koppels Hoe omgaan met personen die lijden aan dementie en een intieme relatie wensen aan te gaan? Hoe omgaan met seksueel storend gedrag? Bespreken in team Aanpak Besluit 10 Referenties Beleving van dementie 1 Patrick Verhaest 2.1 Fasemodellen Onderzoek naar besef Onderzoek naar zelf en zelfbeleving Onderzoek naar beleving en coping Besluit 18 Referenties Fysisch functioneren, gezondheid 1. Ziektediagnostiek 1 Lieve Lemey & Jelle van den Ameele 1.1 Dementie als syndroom Klinische presentatie van dementie Prodromaal stadium Beginnend tot matig gevorderde dementie Gevorderde dementie Differentiaaldiagnostiek van een dementiesyndroom Normale ouderdomsvergeetachtigheid Het concept Mild Cognitive Impairment (MCI) of beperkte cognitieve stoornis Depressie Delier Specifieke vormen van dementie Ziekte van Alzheimer Dementie type Lewy Body Frontotemporale dementie, Dementie bij de ziekte van Parkinson en andere extrapiramidale aandoeningen Vasculaire dementie 22 Afl. 2 december 2012 Inhoudstafel / 3

4 afl 2 basisboek.book Page 6 Thursday, December 6, :32 PM Andere niet-degeneratieve oorzaken van een dementiesyndroom Diagnostiek Belang van het stellen van de juiste diagnose Diagnostiek van dementie: in de praktijk niet altijd evident Ingangspoorten voor diagnostiek van een dementiesyndroom Waar kan men terecht voor de diagnose van een dementiesyndroom? 31 Referenties Preventie van dementie 1 Patrick Verhaest 2.1 Wat je moet weten om het onderzoek te begrijpen Kansgegeven, maar geen voorspelling voor het individu Interactie tussen factoren De complexiteit van dementie Geen zicht op minder vaak voorkomende vormen van dementie Primaire, secundaire en tertiaire preventie Preventie of behandeling? Preventie in de betekenis van voorkomen of uitstellen Hoe wordt het onderzoek naar preventie gevoerd? Waarom voorzichtig zijn met hoeraberichten in de pers? Beïnvloedbare risicofactoren: een overzicht (Behandeling van) vasculaire pathologie Voeding en voedingssupplementen Overgewicht en obesitas Een actieve levensstijl Slaap Stress Depressie Roken Hoofdtrauma Ontstekingsremmende medicatie Oestrogenen Pesticiden, metalen e.a Besluit 20 Referenties 22 Inhoudstafel / 4 Afl. 2 december 2012

5 afl 2 basisboek.book Page 7 Thursday, December 6, :32 PM 2. De persoon met dementie en zijn zorgverstrekkers (meso) 2.1. Professionele zorg 1. Vorm en invulling geven aan de functie referentiepersoon dementie 1 Patrick Verhaest & Patricia Wildiers 1.1 Doel van de functie Inbedding in de werking Plaats in het organogram en bevoegdheden De taakinvulling Modellen van functieomschrijving Tegemoetkoming door het RIZIV 16 Referenties Zorgdiagnose bij thuiswonende personen met dementie 1 Jan De Lepeleire, Mieke Vermandere & Birgitte Schoenmakers 2.1 Zorg voor de persoon met dementie De mantelzorger (Schoenmakers, 2009) Veiligheid van de patiënt Beslissingen bij het levenseinde Zorgplan 10 Referenties Zorgen voor jezelf 1 Katja Van Goethem 3.1 Het belang van zelfzorg De 8 A s van de zelfzorg Aanleiding zo kan het niet langer Analyse wie ben ik en wat heb ik nodig Acceptatie aanvaarden van jezelf en van wat is Assertiviteit kiezen is ook durven neen zeggen en Aandacht hebben voor je grenzen Ambitie om te veranderen Actie zelfzorg uitproberen Ambassadeurschap je straalt zelfzorg uit 14 Referenties 15 Afl. 2 december 2012 Inhoudstafel / 5

6 afl 2 basisboek.book Page 8 Thursday, December 6, :32 PM 2.2. Methodieken en instrumenten 1. Persoonsgerichte zorg en Dementia Care Mapping 1 Hilde Vermeiren 1.1 Persoonsgerichte zorg Persoonsgerichte zorg geeft aandacht aan kwetsbaarheid en kracht van een individu met dementie Persoonsgerichte zorg benadrukt het persoonzijn van een mens met dementie Dementia Care mapping Omschrijving Verwerking observatiegegevens Proces van het mappen 10 Referenties Architectuur 1. De woonomgeving voor personen met dementie De materiële kant 1 Patrick Verhaest 1.1 Van zorgvisie naar plan Relatie tussen omgeving en gedrag Het grondplan Overzicht over de woonomgeving Duidelijke functie en afbakening van ruimtes Het private karakter van de woonzone Vermijden van dode eindpunten Ligging en vormgeving van uitgangen, nooduitgangen en dienstdeuren Veel licht Toegang tot de buitenruimte De inrichting Visueel en akoestisch comfort Inrichting van de woonkamer Inrichting van gangen en zithoeken Besluit 18 Referenties 19 Inhoudstafel / 6 Afl. 2 december 2012

7 afl 2 basisboek.book Page 9 Thursday, December 6, :32 PM 3. De persoon met dementie in de samenleving (macro) 3.1. Prevalentie 1. Prevalentie van dementie 1 Jurn Verschraegen 1.1 Europese evoluties En in ons land? In het Vlaamse dementieplan Cijfers en feiten over dementie Wat is dementie? Hoeveel mensen lijden aan dementie? Wat is de impact van dementie? 7 Referenties Dementievriendelijke gemeente 1. Dementievriendelijke gemeenten in opmars 1 Jurn Verschraegen 1.1 Openheid en inclusie in sociaal burgerschap Hoe het begon Japan Aktion Demenz Koning Boudewijnstichting Valkuilen Casus: de referentiepersoon dementie in relatie tot de dementievriendelijke gemeente Positieve feedback Geef mensen tijd Blijvende zoektocht 11 Referenties 12 Afl. 2 december 2012 Inhoudstafel / 7

8 afl 2 basisboek.book Page 10 Thursday, December 6, :32 PM 3.3. Juridische aspecten 1. De rechten van personen met dementie Negen concrete gevallen Het besturen van een voertuig Het weigeren van een medische tussenkomst Het beheer van de goederen Het aanstellen van een voorlopige bewindvoerder Het aanstellen van een vertrouwenspersoon Het regelen van de nalatenschap het doen van schenkingen De bescherming van de persoon Een verzoek tot euthanasie doen Hoe reageren op mis(be)handeling? Woordenlijst Sociologische aspecten 1. Beeldvorming over dementie: een kwestie van keuzes 1 Olivier Constant 1.1 Hoe kijkt de Vlaming naar dementie? Beeldvorming: what s in a name? Het gevaar van vereenvoudiging Een dynamisch proces Framing en visiebepaling Frames versus counterframes Hoe kan je als hulpverlener genuanceerd communiceren? Vergeet dementie, onthou mens! Uitgangspunten engagementsverklaring Campagnetraject stad Sint-Niklaas Groeiend maatschappelijk draagvlak 16 Referenties Reflecties (metaniveau)* Inhoudstafel / 8 Afl. 2 december 2012

9 afl 2 basisboek.book Page 11 Thursday, December 6, :32 PM 5. Bijzondere doelgroepen* 6. Bijlagen* De met een * gemarkeerde onderdelen zullen aangevuld worden in de bijwerkingen. Afl. 2 december 2012 Inhoudstafel / 9