Woord vooraf 13. Over de auteur 15. Redactionele verantwoording 17

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Woord vooraf 13. Over de auteur 15. Redactionele verantwoording 17"

Transcriptie

1 Inhoud Woord vooraf 13 Over de auteur 15 Redactionele verantwoording 17 1 Zorg voor de kwetsbare oudere Vergrijzing en dubbele vergrijzing Verschil kalenderleeftijd en biologische leeftijd Normale veroudering Geriatrische problemen Kwetsbaarheid Multidisciplinaire samenwerking 26 Meer lezen? 27 2 Ondervoeding, een gewichtig probleem Inleiding Ondervoeding, hoe komt het? Veranderingen door het ouder worden Verschillende methoden om ondervoeding vast te stellen Wat te doen aan ondervoeding? Multidisciplinaire aanpak Wegen en meten Bijhouden van een vocht-voedingslijst Optimaliseren van de medische behandeling Het eten zelf Hulp en voorzieningen Rust en gezelligheid, hulpmiddelen en zithouding De conditie van de mond Tot slot: geef jezelf niet op de kop 39 Meer lezen? 40

2 6 Zorg voor de kwetsbare oudere 3 Uitdroging, bij warm weer nog gevaarlijker Inleiding Hoe ontstaat uitdroging? Inleiding Oorzaken van uitdroging Herkennen en voorkomen van uitdroging Herkennen van uitdroging Voorkomen van uitdroging Maatregelen bij verslikken Maatregelen bij koorts, braken, diarree, speekselvloed Mondhygiëne en huidverzorging Let ook op obstipatie Behandeling van ernstige uitdroging: hypodermoclyse Maatregelen bij warm weer en in de vakantieperiode 48 Meer lezen? 50 4 Overloopincontinentie: mis het niet! Inleiding Overloopincontinentie Wat is het? Hoe komt het? Gevolgen en risico s van overloopincontinentie Blaasontsteking Delier Huidproblemen, smetten en incontinentieletsel Sociale afzondering Overloopincontinentie, wat is er aan te doen? Blaaskatheters, alleen als het niet anders kan Gevaren van blaaskatheters Wanneer wel een katheter? Alternatieven voor blaaskatheters 63 Meer lezen? 64 5 Hartfalen, herken de symptomen Inleiding Hartfalen: oorzaken en gevolgen Herkennen van hartfalen Oedeem Zorgmaatregelen bij hartfalen Stel de arts op de hoogte Hulp en ondersteuning Bijkomende klachten en zorgmaatregelen 71 Meer lezen? 74

3 Inhoud 7 6 Duizeligheid en flauwvallen, een kwestie van evenwicht Inleiding Oorzaken van duizeligheid en flauwvallen Informatieoverdracht naar de hersenen Problemen met het evenwichtsorgaan Bloeddruk en pompkracht van het hart Orthostatische hypotensie Hoe kun je orthostase vaststellen? Bloeddrukdaling bij het opstaan Bloeddrukdaling na de maaltijd Kenmerken Wat te doen bij duizeligheid en flauwvallen? Leefregels bij orthostase Bij houdingsverandering van liggen naar staan of zitten Vochtinname Lichamelijke conditie Omgeving Duizeligheidsklachten buitenshuis Ergotherapie Elastische kousen Hoofdeinde hoger Gezichtsvermogen en gehoor Bloedsuiker Leefregels bij bloeddrukdaling na de maaltijd Voeding Rusten na het eten Blijven genieten 86 Meer lezen? 86 7 Vallen, de zwaartekracht te lijf Inleiding Oorzaken van plotseling vallen Lichamelijke en psychische gezondheid Medicijn- en alcoholgebruik Omgevingsfactoren Valgevaar in ziekenhuizen en zorginstellingen Manieren om het valrisico te verkleinen Als een oudere is gevallen Arts waarschuwen Letsel door de val Hulp na het vallen 95 Meer weten? 97

4 8 Zorg voor de kwetsbare oudere 8 Vermoeidheid, tot niets meer kunnen komen Inleiding Vermoeidheid, hoe uit zich dat? Verschijnselen van vermoeidheid Verschil tussen lichamelijke en psychische vermoeidheid Bedrust bij vermoeidheid, wat zijn de gevolgen? Vermoeidheid, wat is er aan te doen? Oorzaak opsporen Behandelen van de oorzaak De problemen voorblijven Zo veel mogelijk uit bed komen 104 Meer lezen? Pijn, begrijp het goed Inleiding Ouderen en pijn Redenen om niet over pijn te beginnen Wat is er aan pijn te doen? Multidisciplinaire aanpak van pijn Non-verbale pijnsignalen Medicijnen tegen pijn Paracetamol Ontstekingsremmers Opiaten Antidepressiva Niet-medische interventies Fit blijven Slimme indeling van de dag Leuke dingen blijven doen en stress voorkomen Helpen ontspannen Acceptatie 116 Meer lezen? Delier, hoe de psyche ontspoort Inleiding Hoe ontstaat een delier? Kenmerken van een delier Soorten delier en duur Verwarring delier en dementie Vaststellen van een delier: hulpmiddelen 123

5 Inhoud Wat is er aan te doen? Arts waarschuwen Medicijnen Prikkelverwerking en oriëntatie Uitleg en optimale omgevingsfactoren Comfort en herkenning Dagelijkse dingen, goede basiszorg Benadering Maatregelen bij hallucinaties, onrust en agressie Gesprek achteraf 128 Meer lezen? Dementie, omgaan met onvoorspelbaarheid Inleiding Eén op de drie mensen krijgt met dementie te maken Alzheimer komt het vaakst voor Wanneer is er sprake van dementie? Vroege diagnose van dementie is waardevol Kenmerken van de belangrijkste vormen van dementie De ziekte van Alzheimer Vasculaire dementie Lewy body-dementie Frontotemporale dementie (FTD) Ook jongeren krijgen dementie Dementie, wat is er aan te doen? Vroege diagnostiek van wezenlijk belang Wetenschappelijk onderzoek Medicatie Basiszorg Beweging Benadering Realiteitsoriëntatiebegeleiding (ROB) Overgang van ROB naar belevingsgericht Validation Snoezelen Dementia care mapping (DCM) Veiligheid Ondersteuning van de mantelzorg 145 Meer lezen? 145

6 10 Zorg voor de kwetsbare oudere 12 Depressie, zon achter heel veel wolken Inleiding Depressie, bij wie komt het voor? Vooral ook onder ouderen Hoog sterftecijfer Somberheid hoeft geen depressie te zijn Depressie, wat is het precies? De diagnose depressie Gevoeligheid voor depressie Hoe uit depressie zich? Het doolhof van oorzaak en gevolg Ziekten die de aanzet tot een depressie kunnen geven Lichamelijke klachten waar geen duidelijke oorzaak voor is Sociale en economische omstandigheden Medicijnen en alcohol Depressie, hoe stel je het vast? Lichamelijk onderzoek Screening en observatie Behandeling en begeleiding van de depressieve oudere Depressie is meestal succesvol te behandelen Medicijnen Psychotherapie Elektroconvulsietherapie (ECT) Wat kunnen verzorgenden doen? Contact blijven houden en merkbaar in de relatie blijven geloven Hulp en steun Stap vooruit: prettige dingen doen Stap terug: stress Stimuleren en motiveren Actieve foto s Dagstructuur Wat nog meer? 157 Meer lezen? Probleemgedrag, vroege herkenning biedt de meeste kans op herstel Inleiding Hoe ontstaat probleemgedrag? Gedrag is een poging om evenwicht te bewaren 161

7 Inhoud Wat kun je eraan doen? Samenwerking is cruciaal Vroege herkenning van probleemgedrag Ziekten en medicijnen Omgeving Respectvolle omgang, levensgeschiedenis en autonomie Aangeven van grenzen Beroep op gezond gedrag Haalbare doelen stellen 169 Meer lezen? Vrijheidsbeperking: alleen in uiterste gevallen Inleiding Vrijheidsbeperkende maatregelen Afzondering Fixatie Medicijnen toedienen zonder toestemming Gedwongen toediening van vocht en/of voeding Waarom vrijheidsbeperkende maatregelen? Bij wie is vrijheidsbeperking nodig? Wetgeving en vrijheidsbeperking Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (BOPZ) Wilsonbekwaamheid De BOPZ-arts Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) Wettelijk vertegenwoordigers Kwaliteitsindicator Inbewaringstelling (IBS) of rechterlijke machtiging (RM) Wat moet de verzorgende ermee? Verantwoordelijkheid van de verzorgende bij opname Dwangbehandeling als acuut gevaar dreigt Middelen en maatregelen werken vaak averechts! Hoe fixatie terug te dringen? Cultuurverandering en iedereen op de hoogte brengen De sfeer op de afdeling en de bouwkundige staat Multidisciplinaire inzet 185

8 12 Zorg voor de kwetsbare oudere 14.9 Hulpmiddelen 187 Bewegingssensoren en -detectie 187 Matras op de grond of bed op vloerniveau 187 Meer lezen? 188 Geraadpleegde literatuur 190 Register 193

Inhoud. Woord vooraf 13. Over de auteur 15. Redactionele verantwoording 17

Inhoud. Woord vooraf 13. Over de auteur 15. Redactionele verantwoording 17 Inhoud Woord vooraf 13 Over de auteur 15 Redactionele verantwoording 17 1 Zorg voor de kwetsbare oudere 21 1.1 Vergrijzing en dubbele vergrijzing 21 1.2 Verschil kalenderleeftijd en biologische leeftijd

Nadere informatie

Inhoudsopgave basiswerk Geriatrie (niveau 4) Voorwoord. Redactionele verantwoording. Over de auteur

Inhoudsopgave basiswerk Geriatrie (niveau 4) Voorwoord. Redactionele verantwoording. Over de auteur Inhoudsopgave basiswerk Geriatrie (niveau 4) Voorwoord Redactionele verantwoording Over de auteur 1 Geriatrie 1.1 Wat is oud? 1.2 Steeds meer ouderen tot 2040 1.3 Geriatrische patiënten, wie zijn dat?

Nadere informatie

Veilige zorg voor mensen met dementie

Veilige zorg voor mensen met dementie Veilige zorg voor mensen met dementie Veilige zorg voor mensen met dementie Mensen met dementie zorg willen wij zorg geven in een veilige omgeving, die zoveel mogelijk recht doet aan de mogelijkheden voor

Nadere informatie

lage bloeddruk bij staan

lage bloeddruk bij staan lage bloeddruk bij staan 1. Orthostatisch: 2. Hypo: 3. Tensie: 1. Wat bij rechtstaan optreedt 2. Laag/ te weinig 3. bloeddruk 1. overeindkomen 2. Verplaatsing van bloed door de zwaartekracht naar de buik

Nadere informatie

Lage bloeddruk bij het gaan staan bij ouderen. (Orthostatische hypotensie)

Lage bloeddruk bij het gaan staan bij ouderen. (Orthostatische hypotensie) Lage bloeddruk bij het gaan staan bij ouderen (Orthostatische hypotensie) Wanneer u duizelig wordt bij het gaan staan kan het zijn dat er sprake is van een tijdelijke lage bloeddruk. Dit wordt ook wel

Nadere informatie

Beleid 'onvrijwillige zorg' Vrijheidsbeperking binnen Lang Verblijf. woonzorg en dagbesteding

Beleid 'onvrijwillige zorg' Vrijheidsbeperking binnen Lang Verblijf. woonzorg en dagbesteding Beleid 'onvrijwillige zorg' Vrijheidsbeperking binnen Lang Verblijf woonzorg en dagbesteding 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Wanneer wordt onvrijwillige zorg toegepast? 4 3. De wetgeving 5 3.1 Wet bijzondere

Nadere informatie

Ketenzorg Arnhem. Vallen bij ouderen

Ketenzorg Arnhem. Vallen bij ouderen Vallen bij ouderen Casus Vrouw, 82 jaar Voorgeschiedenis: hypertensie Medicatie: 1 dd 12,5 mg hydrochloorthiazide Bericht CHRA: gevallen, wond behaarde hoofd is geplakt. Verder geen letsel. RR 140/70.

Nadere informatie

Interzorg en de wet Bopz

Interzorg en de wet Bopz Interzorg en de wet Bopz dicht bij jezelf Interzorg en de wet Bopz Interzorg Noord-Nederland heeft een aantal locaties met een afdeling voor cliënten met een psychogeriatrische aandoening (meestal dementie).

Nadere informatie

Opbouw praatje. Wat is dementie? Vormen van dementie Diagnose dementie Behandeling van dementie De verloop van dementie Conclusie

Opbouw praatje. Wat is dementie? Vormen van dementie Diagnose dementie Behandeling van dementie De verloop van dementie Conclusie DEMENTIE Opbouw praatje Wat is dementie? Vormen van dementie Diagnose dementie Behandeling van dementie De verloop van dementie Conclusie Definitie dementie Dementie is een syndromale diagnose, een ziekte

Nadere informatie

Orthostatische hypotensie

Orthostatische hypotensie Orthostatische hypotensie Wat is orthostatische hypotensie Orthostatische hypotensie is een vaak voorkomende oorzaak van duizeligheid en/of vallen, met name bij ouderen. 'Hypotensie' betekent een lage

Nadere informatie

Chronisch Hartfalen. Wat is chronisch hartfalen?

Chronisch Hartfalen. Wat is chronisch hartfalen? Chronisch Hartfalen Wat is chronisch hartfalen? Omschrijving Hartfalen Hartfalen is een aandoening van het hart waarbij het hart niet meer in staat is om voldoende bloed uit te pompen en rond te pompen.

Nadere informatie

Onvrijwillige opname op een BOPZ-afdeling met vrijheidsbeperkende maatregelen Inbewaringstelling of rechtelijke machtiging

Onvrijwillige opname op een BOPZ-afdeling met vrijheidsbeperkende maatregelen Inbewaringstelling of rechtelijke machtiging Onvrijwillige opname op een BOPZ-afdeling met vrijheidsbeperkende maatregelen Inbewaringstelling of rechtelijke machtiging Inleiding Het standpunt van de cliënt ten opzichte van een opname Met deze folder

Nadere informatie

Onvrijwillige opname en onvrijwillige zorg

Onvrijwillige opname en onvrijwillige zorg Onvrijwillige opname en onvrijwillige zorg Informatie voor cliënten van de Geriant-kliniek Inleiding Mensen met dementie willen het liefst in hun vertrouwde omgeving blijven. Dat is thuis. Soms is een

Nadere informatie

H Plotselinge Bloeddrukdaling (Orthostatische hypotensie)

H Plotselinge Bloeddrukdaling (Orthostatische hypotensie) H.40053.1117 Plotselinge Bloeddrukdaling (Orthostatische hypotensie) Inleiding De arts heeft vastgesteld dat u last hebt van orthostatische hypotensie (orthostase). In deze folder leest u meer over deze

Nadere informatie

Uw rechten en behandeling

Uw rechten en behandeling Uw rechten en behandeling als wij gedwongen moeten ingrijpen in noodsituaties Behandeling onder dwang Als u tijdens uw opname te maken krijgt met gedwongen behandeling, hebt u als patiënt van GGZ ingeest

Nadere informatie

De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid

De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid Marja Jellesma-Eggenkamp Klinische geriatrie Alysis 25 mei 2010 symposium Zevenaar 1 Kwetsbare ouderen inleiding >25% opgenomen patiënten 70+ 10-40%

Nadere informatie

Duizeligheid door bloeddrukdaling Orthostatische hypotensie en postprandiale hypotensie bij ouderen

Duizeligheid door bloeddrukdaling Orthostatische hypotensie en postprandiale hypotensie bij ouderen Patiënteninformatie Duizeligheid door bloeddrukdaling Orthostatische hypotensie en postprandiale hypotensie bij ouderen rkz.nl Orthostatische hypotensie bij ouderen Inleiding Veel ouderen hebben last van

Nadere informatie

Datum Spreker Linda Schreur. (Poly)farmacie bij ouderen

Datum Spreker Linda Schreur. (Poly)farmacie bij ouderen Datum 28-02-2017 Spreker Linda Schreur (Poly)farmacie bij ouderen Een geriatrische patiënt Pt 82 jaar Voorgeschiedenis oa hartinfarct, boezemfibrilleren Woont zelfstandig alleen Langzaam geheugenproblemen

Nadere informatie

Signalering symptomen bij mensen met dementie

Signalering symptomen bij mensen met dementie Signalering symptomen bij mensen met dementie Dinsdag 13 juni 2017 Moniek Pierik, verpleegkundige TMZ Annemiek Poelman, verpleegkundige TMZ Inhoud Signalering in de palliatieve fase Onbegrepen gedrag

Nadere informatie

Vrijheids Beperkende Interventies (VBI)

Vrijheids Beperkende Interventies (VBI) Vrijheids Beperkende Interventies (VBI) Inleiding Deze folder is bedoeld voor familieleden, partners en naasten van patiënten, waarbij het noodzakelijk is vrijheids beperkende interventies toe te passen.

Nadere informatie

Ethische kwesties. bij de Zorgboog. Behandeling en zelfbeschikking. Wat betekent dit voor u?

Ethische kwesties. bij de Zorgboog. Behandeling en zelfbeschikking. Wat betekent dit voor u? Ethische kwesties bij de Zorgboog In deze folder leest u over een aantal levensaspecten die een rol kunnen spelen bij uw behandeling, verzorging en verpleging binnen de Zorgboog. Het gaat hierbij om vragen

Nadere informatie

Bloeddrukdalingen bij de ziekte van Parkinson en Parkinsonismen

Bloeddrukdalingen bij de ziekte van Parkinson en Parkinsonismen Bloeddrukdalingen bij de ziekte van Parkinson en Parkinsonismen 2 Inleiding Bij de ziekte van Parkinson en Parkinsonismen komen soms plotselinge bloeddrukdalingen voor. Deze bloeddrukdalingen kunnen uw

Nadere informatie

CARDIOLOGIE. Zelf kunt u dagelijks uw gewicht opschrijven. Ook als uw bloeddruk en pols zijn opgemeten, kunnen deze waarden worden genoteerd.

CARDIOLOGIE. Zelf kunt u dagelijks uw gewicht opschrijven. Ook als uw bloeddruk en pols zijn opgemeten, kunnen deze waarden worden genoteerd. CARDIOLOGIE Hartfalendagboek In dit hartfalendagboek worden gegevens genoteerd over uw gezondheid. Het dagboek helpt u en uw hulpverleners om inzicht te krijgen in uw lichamelijke conditie en het verloop

Nadere informatie

Dilemma s rondom actieve levensbeëindiging bij bejaarden. Paul Beuger, huisarts, Scenarts Jos Verkuyl, geriater

Dilemma s rondom actieve levensbeëindiging bij bejaarden. Paul Beuger, huisarts, Scenarts Jos Verkuyl, geriater Dilemma s rondom actieve levensbeëindiging bij bejaarden Paul Beuger, huisarts, Scenarts Jos Verkuyl, geriater Programma Inleiding Casuistiek, in groepen Centrale terugkoppeling Inzicht vanuit geriatrisch

Nadere informatie

Orthostatische hypotensie

Orthostatische hypotensie Infobrochure Orthostatische hypotensie mensen zorgen voor mensen Inleiding Uzelf of uw familielid heeft orthostatische hypotensie. Orthostatische hypotensie is een plotselinge bloeddrukdaling die optreedt

Nadere informatie

(potentiële) belangenverstrengeling

(potentiële) belangenverstrengeling (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk

Nadere informatie

Informatiefolder delier

Informatiefolder delier Informatiefolder delier Informatiefolder delier Het gedrag en de reactie van uw partner, familielid, vriend(in) of kennis zijn anders dan u gewend bent. Hij of zij is onrustig, begrijpt u niet, geeft vreemde

Nadere informatie

Kenniscafe ouder wordende bewoner 16 februari Marieke Vriesema Annemiek ten Voorde Marieke Mooibroek Marloes Hermelink

Kenniscafe ouder wordende bewoner 16 februari Marieke Vriesema Annemiek ten Voorde Marieke Mooibroek Marloes Hermelink Kenniscafe ouder wordende bewoner 16 februari 2017 Marieke Vriesema Annemiek ten Voorde Marieke Mooibroek Marloes Hermelink Welkom Marieke Vriesema Annemiek ten Voorde Marieke Mooibroek Marloes Hermelink

Nadere informatie

Vrijheidsbeperkende middelen en maatregelen

Vrijheidsbeperkende middelen en maatregelen Vrijheidsbeperkende middelen en maatregelen De Wet Bopz i Informatie voor ouders en/of vertegenwoordigers van locatie de Schans in Halsteren Inhoud 1. Inleiding 3 2. Indicatiestelling & opname 4 3. Het

Nadere informatie

Gedwongen opnames. middels Rechterlijke Machtiging en Inbewaringstelling en Dwangtoepassing

Gedwongen opnames. middels Rechterlijke Machtiging en Inbewaringstelling en Dwangtoepassing Gedwongen opnames middels Rechterlijke Machtiging en Inbewaringstelling en Dwangtoepassing Inhoud De gedwongen opname met een rechterlijke machtiging (RM) De gedwongen opname - wetgeving Wat is een rechterlijke

Nadere informatie

Gedwongen opnames. middels Rechterlijke Machtiging en Inbewaringstelling en Middelen en Maatregelen

Gedwongen opnames. middels Rechterlijke Machtiging en Inbewaringstelling en Middelen en Maatregelen Gedwongen opnames middels Rechterlijke Machtiging en Inbewaringstelling en Middelen en Maatregelen Inhoud Waarom deze brochure? 3 De gedwongen opname met een rechterlijke machtiging (RM) De gedwongen opname

Nadere informatie

Orthostatische hypotensie

Orthostatische hypotensie Geriatrie Orthostatische hypotensie Lage bloeddruk bij het staan Algemeen Orthostatische hypotensie betekent letterlijk: een lage bloeddruk bij staan. Veel ouderen hebben last van duizeligheid. Dit uit

Nadere informatie

Palliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg

Palliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Palliatieve Zorg Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Wat is het belangrijkste speerpunt van palliatieve zorg? A Genezing B Kwaliteit van leven C Stervensbegeleiding

Nadere informatie

Bopz beleid. Informatie over opname op een psychogeriatrische (pg)afdeling, beleid en klachtenregeling. vit0032_brochure BOPZ-07.indd :22

Bopz beleid. Informatie over opname op een psychogeriatrische (pg)afdeling, beleid en klachtenregeling. vit0032_brochure BOPZ-07.indd :22 Bopz beleid Informatie over opname op een psychogeriatrische (pg)afdeling, beleid en klachtenregeling vit0032_brochure BOPZ-07.indd 1 16-08-12 14:22 In deze brochure informeren wij u over de Wet Bijzondere

Nadere informatie

Wat maakt dat jullie hier vandaag zijn; bij deze workshop? Wat zou deze workshop nuttig maken voor jullie? Wat gaan we doen?

Wat maakt dat jullie hier vandaag zijn; bij deze workshop? Wat zou deze workshop nuttig maken voor jullie? Wat gaan we doen? Omgaan met en kijken naar probleemgedrag bij mensen met een verstandelijke beperking en dementie Arianne Uijl, Orthopedagoog-Generalist/Gz-psycholoog, ASVZ Wat maakt dat jullie hier vandaag zijn; bij deze

Nadere informatie

Palliatieve zorg en dementie

Palliatieve zorg en dementie Palliatieve zorg en dementie 17 april 2014 Welkom Lied Leonie Meijer Inleiding op palliatieve zorg bij dementie Door Monique van den Broek Wat is dementie?door Lyan de Roos PAUZE Keten dementie adhveen

Nadere informatie

De Wet Bopz Informatie voor ouders of vertegenwoordigers

De Wet Bopz Informatie voor ouders of vertegenwoordigers De Wet Bopz Informatie voor ouders of vertegenwoordigers versie: augustus 2013 2 1. Inleiding Deze brochure gaat over de Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen, de Wet Bopz. Anders dan

Nadere informatie

Inhoud. 1 Oudere zorgvragers met een psychische stoornis 1

Inhoud. 1 Oudere zorgvragers met een psychische stoornis 1 IX Inhoud 1 Oudere zorgvragers met een psychische stoornis 1 1 Oudere zorgvragers met een delier 2 1.1 Inleiding 2 1.2 Delier 2 1.2.1 Oorzaken 2 1.2.2 Herkennen van een delier 3 1.2.3 Behandeling 4 1.2.4

Nadere informatie

Informatiefolder Wet BOPZ

Informatiefolder Wet BOPZ Informatiefolder Wet BOPZ Wet BOPZ De Wet BOPZ is de afkorting van Wet Bijzondere Opneming in Psychiatrische Ziekenhuizen. Anders dan de naam doet vermoeden geldt deze wet ook voor de psychogeriatrische

Nadere informatie

Bopz. Bopz. De Wet Bopz voor verzorgenden. en verpleegkundigen. Begrippen en toepassingen in verpleeg- en verzorgingshuizen

Bopz. Bopz. De Wet Bopz voor verzorgenden. en verpleegkundigen. Begrippen en toepassingen in verpleeg- en verzorgingshuizen Bopz Begrippen en toepassingen in verpleeg- en verzorgingshuizen De Wet Bopz voor verzorgenden en verpleegkundigen Bopz Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische

Nadere informatie

Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?

Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop? Wat kunt U daarmee? Alwies Hendriks, psychomotorisch therapeut Margje Mahler, ouderenpsycholoog Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?

Nadere informatie

Delier voor de patiënt. Inhoud presentatie delier. Delier. Symptomen. Diagnose delier 21-6-2012. n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt

Delier voor de patiënt. Inhoud presentatie delier. Delier. Symptomen. Diagnose delier 21-6-2012. n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie Inhoud presentatie delier Wat is een delier Wat zijn de gevolgen van een delier Wat zijn risicoverhogende en

Nadere informatie

Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?

Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop? Wat kunt U daarmee? Alwies Hendriks, psychomotorisch therapeut Margje Mahler, ouderenpsycholoog Wie zijn wij? Wie bent u? Waar bent u werkzaam? Welke setting en sector? Wat wilt u leren van deze workshop?

Nadere informatie

De BOPZ. voor cliënten van Stichting Humanitas DMH

De BOPZ. voor cliënten van Stichting Humanitas DMH De BOPZ voor cliënten van Stichting Humanitas DMH Maart 2015 Deze vereenvoudiging is gemaakt op basis van de wet BOPZ door Stichting Raad op Maat in samenwerking met Humanitas DMH. Aan deze vereenvoudiging

Nadere informatie

VOORBEELDEN VAN OPEN VRAGEN ZOALS DEZE GESTELD GAAN WORDEN IN DE SET VAN LEREN DOKTEREN 5.

VOORBEELDEN VAN OPEN VRAGEN ZOALS DEZE GESTELD GAAN WORDEN IN DE SET VAN LEREN DOKTEREN 5. VOORBEELDEN VAN OPEN VRAGEN ZOALS DEZE GESTELD GAAN WORDEN IN DE SET VAN LEREN DOKTEREN 5. Let op dit zijn voorbeelden van mogelijke vragen. Vergelijkbare vragen kunnen ook gesteld worden over de andere

Nadere informatie

Ouderen in ziekenhuis Tjongerschans. Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis

Ouderen in ziekenhuis Tjongerschans. Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis Ouderen in ziekenhuis Tjongerschans Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis Inhoudsopgave Inleiding... 1 Beter naar huis... 1 Tips... 2 Familieparticipatie... 9 Vragen... 9 Inleiding Ouderen lopen

Nadere informatie

Gebruik bedtent bij acuut optredende verwardheid

Gebruik bedtent bij acuut optredende verwardheid Gebruik bedtent bij acuut optredende verwardheid Ziekenhuis Gelderse Vallei Uw familielid, vriend(in) of kennis is opgenomen in ons ziekenhuis vanwege ziekte, ongeval en/of operatie. Zoals u vermoedelijk

Nadere informatie

Medicatie bij dementie

Medicatie bij dementie Medicatie bij dementie Dementie Dementie is een ernstige ziekte die de duur van het leven bekort Tijdens beloop kunnen allerlei problemen ontstaan Een behandeling die gericht is op herstel bestaat niet

Nadere informatie

Welkom. Publiekslezing Hartaandoeningen. 10 maart 2016

Welkom. Publiekslezing Hartaandoeningen. 10 maart 2016 Welkom Publiekslezing Hartaandoeningen 10 maart 2016 Voorstellen Ineke Sterk Verpleegkundig specialist interne geneeskunde Programma publiekslezing 19.30 uur Aanvang publiekslezing 19.45 uur Lezing cardioloog

Nadere informatie

Orthostatische hypotensie en Postprandiale hypotensie bij ouderen

Orthostatische hypotensie en Postprandiale hypotensie bij ouderen Patiënteninformatie Orthostatische hypotensie en Postprandiale hypotensie bij ouderen rkz.nl 1. Orthostatische hypotensie bij ouderen Inleiding Veel ouderen hebben last van duizeligheid. Dit uit zich door

Nadere informatie

De wet BOPZ* binnen Zorggroep Sint Maarten;

De wet BOPZ* binnen Zorggroep Sint Maarten; De wet BOPZ* binnen Zorggroep Sint Maarten; van opname tot verblijf op een psychogeriatrische afdeling. * Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen deel je leven Uitgave december 2015 Waarom

Nadere informatie

Orthostatische hypotensie

Orthostatische hypotensie Infobrochure Orthostatische hypotensie Beste patiënt, Beste patiënte, Naar aanleiding van uw verblijf in het ziekenhuis in Waregem kreeg u te horen dat u last heeft van orthostatische hypotensie. In deze

Nadere informatie

Gedwongen opname Uw rechten en plichten

Gedwongen opname Uw rechten en plichten Gedwongen opname Uw rechten en plichten Psychiatrie Inleiding Wanneer u te maken heeft met een gedwongen opname, heeft u als patiënt van Medisch Spectrum Twente verschillende rechten. U kunt gedwongen

Nadere informatie

Dagboek Hartfalen. Thoraxcentrum Dagboek hartfalen

Dagboek Hartfalen. Thoraxcentrum Dagboek hartfalen Dagboek Hartfalen Dit dagboek hartfalen heeft u gedownload op de website van het UMCG (www.umcg.nl). Het dagboek is zowel voor u als voor de betrokken hulpverleners een belangrijk hulpmiddel. Om ervoor

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis -Kom uit bed-

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis -Kom uit bed- Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis -Kom uit bed- VOORKOM ONNODIGE ACHTERUITGANG IN HET ZIEKENHUIS -KOM UIT BED- INLEIDING U zult misschien wel schrikken als u leest dat drie maanden na ontslag

Nadere informatie

Daling van de bloeddruk na opstaan. Orthostatische hypotensie

Daling van de bloeddruk na opstaan. Orthostatische hypotensie Daling van de bloeddruk na opstaan Orthostatische hypotensie 2 Uw behandelend arts heeft u verteld dat u daling van de bloeddruk (orthostatische hypotensie) heeft. Orthostatische hypotensie betekent letterlijk

Nadere informatie

Zorg in vrijheid. Vrijheidsbeperkende maatregelen Informatie over beleid Voor cliënten en familie. Versie 4

Zorg in vrijheid. Vrijheidsbeperkende maatregelen Informatie over beleid Voor cliënten en familie. Versie 4 Zorg in vrijheid Vrijheidsbeperkende maatregelen Informatie over beleid Voor cliënten en familie Versie 4 Inleiding Vrijheid is voor de meeste mensen in Nederland een gegeven. Toch komt het in zorginstellingen

Nadere informatie

Vrijheidsbeperkende maatregelen VBI

Vrijheidsbeperkende maatregelen VBI Vrijheidsbeperkende maatregelen VBI Afdeling psychiatrie Locatie Veldhoven Deze folder is bedoeld voor de patiënt, partner, familieleden of kennissen van patiënten, waarbij het noodzakelijk is om vrijheidsbeperkende

Nadere informatie

Delier in de palliatieve fase. Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ

Delier in de palliatieve fase. Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ Delier in de palliatieve fase Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie

Nadere informatie

Delier in de palliatieve fase

Delier in de palliatieve fase Delier in de palliatieve fase Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie

Nadere informatie

Opname op een BOPZ-afdeling met mogelijk vrijheidsbeperkende maatregelen

Opname op een BOPZ-afdeling met mogelijk vrijheidsbeperkende maatregelen Opname op een BOPZ-afdeling met mogelijk vrijheidsbeperkende maatregelen INLEIDING Met deze folder geven we u inzicht in het beleid van De Wever met betrekking tot opname op een BOPZ-afdeling met mogelijk

Nadere informatie

Altijd moe... Jochem Verdonk

Altijd moe... Jochem Verdonk Altijd moe... Jochem Verdonk Onderwerpen Wat is ME/CVS? Soorten vermoeidheid Gevolgen vermoeidheid Omgaan met vermoeidheid Leven met vermoeidheid Tips Wat is ME/CVS? ME: Myalgische Encefalomyelitis myalgisch:

Nadere informatie

Toepassing van Middelen en Maatregelen

Toepassing van Middelen en Maatregelen Toepassing van Middelen en Maatregelen 1. Inleiding 3 2. Wat zijn Middelen en Maatregelen? 3 3. Wanneer worden Middelen en Maatregelen 5 toegepast? 4. Wat is dwangbehandeling? 5 5. Wie is verantwoordelijk?

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Delier of plotse verwardheid. GezondheidsZorg met een Ziel

Patiënteninformatie. Delier of plotse verwardheid. GezondheidsZorg met een Ziel i Patiënteninformatie Delier of plotse verwardheid GezondheidsZorg met een Ziel DELIER OF PLOTSE VERWARDHEID Uw partner, familielid of iemand anders uit uw naaste omgeving is vanwege een ziekte, ongeval

Nadere informatie

Verpleegkundige aandachtspunten bij een parkinsonpatiënt. Delaere Griet

Verpleegkundige aandachtspunten bij een parkinsonpatiënt. Delaere Griet Verpleegkundige aandachtspunten bij een parkinsonpatiënt Delaere Griet Verpleegkundige aandachtspunten inhoud: 1. Medicatie 2. Mobiliteit 3. Voeding 4. Uitscheiding 5. Slaappatroon 6. Psychische en cognitieve

Nadere informatie

De Wingerd. Hoe omgaan met onbegrepen gedrag bij personen met dementie. Nansie Daems, zorgcoördinator WZC De Wingerd

De Wingerd. Hoe omgaan met onbegrepen gedrag bij personen met dementie. Nansie Daems, zorgcoördinator WZC De Wingerd Hoe omgaan met onbegrepen gedrag bij personen met dementie Nansie Daems, zorgcoördinator WZC Inhoud Wat verstaan onder onbegrepen gedrag? Mogelijke oorzaken Preventie en voorkomen Meest voorkomende vormen

Nadere informatie

Delier, ontspoord in het verpleeghuis. Miriam Jacobs Nurse Practitioner in opleiding

Delier, ontspoord in het verpleeghuis. Miriam Jacobs Nurse Practitioner in opleiding Delier, ontspoord in het verpleeghuis Miriam Jacobs Nurse Practitioner in opleiding Opzet presentatie Huishoudelijke mededelingen Inleiding Stellingen invullen Uitleg rondom delier Screening delier + Delier

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst. Dementie

Informatiebijeenkomst. Dementie Informatiebijeenkomst Dementie KBO Bergeijk - November 2016 Kristien Jansen, Specialist Ouderengeneeskunde Ellen Rozel, GZ-psycholoog Valkenhof Vergeetachtigheid is niet altijd een teken van dementie!

Nadere informatie

Algemene informatie. Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis - Kom uit het bed -

Algemene informatie. Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis - Kom uit het bed - Algemene informatie Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis - Kom uit het bed - 1 U zult misschien wel schrikken als u leest dat drie maanden na ontslag ongeveer 30% van de ouderen die behandeld

Nadere informatie

In de war? Informatie voor familie van patiënten met acuut optredende verwardheid

In de war? Informatie voor familie van patiënten met acuut optredende verwardheid In de war? Informatie voor familie van patiënten met acuut optredende verwardheid Inleiding Uw familielid, partner of kennis is in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen. Waarschijnlijk heeft u gemerkt

Nadere informatie

Lage bloeddruk na het eten

Lage bloeddruk na het eten Lage bloeddruk na het eten Postprandiale hypotensie Een lage bloeddruk na het eten noemen we in medische termen postprandiale prandiale hypotensie. Bij postprandiale hypo- tensie daalt de bloeddruk meestal

Nadere informatie

De wet BOPZ* binnen Zorggroep Sint Maarten; van opname tot verblijf op een psychogeriatrische afdeling.

De wet BOPZ* binnen Zorggroep Sint Maarten; van opname tot verblijf op een psychogeriatrische afdeling. De wet BOPZ* binnen Zorggroep Sint Maarten; van opname tot verblijf op een psychogeriatrische afdeling. * Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen deel je leven Uitgave april 2014 Waarom

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Acuut optredende verwardheid (delier) Acuut optredende verwardheid (delier)

Patiënteninformatie. Acuut optredende verwardheid (delier) Acuut optredende verwardheid (delier) Patiënteninformatie Acuut optredende verwardheid (delier) Acuut optredende verwardheid (delier) 20140024 Delier.indd 1 1 24-01-17 14:02 Acuut optredende verwardheid (delier) Wat is acuut optredende verwardheid

Nadere informatie

Een lage bloeddruk bij het staan

Een lage bloeddruk bij het staan Een lage bloeddruk bij het staan Orthostatische hypotensie Een lage bloeddruk bij het staan noemen we in medische termen orthostatische hypotensie. In deze folder vindt u informatie over de oorzaken en

Nadere informatie

Jaarcongres veilige zorg voor ouderen 11 okt Workshop agressiehantering bij ouderen met dementie

Jaarcongres veilige zorg voor ouderen 11 okt Workshop agressiehantering bij ouderen met dementie Jaarcongres veilige zorg voor ouderen 11 okt 2016 Workshop agressiehantering bij ouderen met dementie Programma workshop agressiehantering bij ouderen met dementie Wat is dementie? Wat is agressie? Beinvloedbare

Nadere informatie

Atlant en de Wet BOPZ*

Atlant en de Wet BOPZ* Atlant en de Wet BOPZ* Alleen als het echt niet anders kan visie wanneer wel, wanneer niet stappenplan klachten * Wet BOPZ - Wet Bijzondere Opname in een Psychiatrisch Ziekenhuis Atlant en de wet BOPZ

Nadere informatie

Orthostatische hypotensie

Orthostatische hypotensie Orthostatische hypotensie Orthostatische hypotensie betekent letterlijk: een lage bloeddruk bij staan. In deze folder leest u meer over orthostatische hypotensie en bijbehorende klachten en geven wij u

Nadere informatie

Woord vooraf 1 2. Redactionele verantwoording 1 3. Redactie 1 7. Auteurs 1 8

Woord vooraf 1 2. Redactionele verantwoording 1 3. Redactie 1 7. Auteurs 1 8 Inhoud Woord vooraf 1 2 Redactionele verantwoording 1 3 Redactie 1 7 Auteurs 1 8 1 De verpleegkundige in het algemeen ziekenhuis 1 9 1.1 Inleiding 1 9 1.2 Wat is specifieke ziekenhuiszorg? 2 0 1.2.1 Het

Nadere informatie

Stap dichter naar huis. Zo fit mogelijk blijven tijdens uw verblijf in het ziekenhuis

Stap dichter naar huis. Zo fit mogelijk blijven tijdens uw verblijf in het ziekenhuis Stap dichter naar huis Zo fit mogelijk blijven tijdens uw verblijf in het ziekenhuis 2 Waarom deze folder? Een ziekenhuisverblijf is een hele gebeurtenis, waarbij onderzoek en behandeling veelal centraal

Nadere informatie

Stap dichter naar huis. Zo fit mogelijk blijven tijdens uw verblijf in het ziekenhuis

Stap dichter naar huis. Zo fit mogelijk blijven tijdens uw verblijf in het ziekenhuis Stap dichter naar huis Zo fit mogelijk blijven tijdens uw verblijf in het ziekenhuis Waarom deze folder? Een ziekenhuisverblijf is een hele gebeurtenis, waarbij onderzoek en behandeling veelal centraal

Nadere informatie

Omgaan met chronische verm index:omgaan met chronische verm index :39 Pagina. Voorwoord 13

Omgaan met chronische verm index:omgaan met chronische verm index :39 Pagina. Voorwoord 13 Inhoud Voorwoord 13 1 Wat is er aan de hand? 17 Twee typerende voorbeelden 17 Vermoeidheid 19 Vermoeidheid als een nuttig signaal 19 Vermoeidheid en stress 20 Vermoeidheid bij een ziekte 20 Vermoeidheid

Nadere informatie

Hoofdstuk 6 Dit hoofdstuk gaat over: het recht op vrijheid

Hoofdstuk 6 Dit hoofdstuk gaat over: het recht op vrijheid Hoofdstuk 6 Dit hoofdstuk gaat over: het recht op vrijheid In dit hoofdstuk vind je een antwoord op de volgende vragen. 1. Wat is het recht op vrijheid? 2. Kan je tegen je zin worden opgenomen in een zorginstelling?

Nadere informatie

Workshop dementie diagnostiek

Workshop dementie diagnostiek Workshop dementie diagnostiek Bernard Prins, huisarts Medisch Centrum Gelderlandplein, lid Academisch Huisartsen Netwerk van het Vumc en Coöperatie Huisartsen in Amsterdam Zuid Karel Brühl, specialist

Nadere informatie

Opname op een BOPZ-afdeling met mogelijk vrijheidsbeperkende maatregelen

Opname op een BOPZ-afdeling met mogelijk vrijheidsbeperkende maatregelen Opname op een BOPZ-afdeling met mogelijk vrijheidsbeperkende maatregelen Inleiding Met deze folder geven we u inzicht in het beleid van De Wever met betrekking tot opname op een BOPZ-afdeling met mogelijk

Nadere informatie

De regels zijn gelijk. Toch is iedereen anders. Opname of verblijf. Over de Wet Bopz

De regels zijn gelijk. Toch is iedereen anders. Opname of verblijf. Over de Wet Bopz De regels zijn gelijk. Toch is iedereen anders. Opname of verblijf Over de Wet Bopz Heeft iemand in uw directe omgeving ernstige geheugenproblemen? Of is hij erg in de war? Is er sprake van gevaar wat

Nadere informatie

Leefregels bij orthostatische hypotensie. Klinische geriatrie. Locatie Hoorn/Enkhuizen

Leefregels bij orthostatische hypotensie. Klinische geriatrie. Locatie Hoorn/Enkhuizen Leefregels bij orthostatische hypotensie Klinische geriatrie Locatie Hoorn/Enkhuizen Leefregels bij orthostatische hypotensie Oorzaak: Een plotselinge bloeddrukdaling bij het opstaan uit een stoel, uit

Nadere informatie

Ziektebeelden Vormen van gedrag. Waar wordt gedrag door beïnvloed? Casus Kernelementen SOFI (DCM)

Ziektebeelden Vormen van gedrag. Waar wordt gedrag door beïnvloed? Casus Kernelementen SOFI (DCM) Ellen Bos-Ruijer, GZ-(neuro)psycholoog Wat gaan we doen? Ziektebeelden Vormen van gedrag. Waar wordt gedrag door beïnvloed? Casus Kernelementen SOFI (DCM) Ellen Bos-Ruijer, GZ-(neuro)psycholoog Algemeen

Nadere informatie

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid Wat is duizeligheid? Normaal gesproken krijgt ieder mens voortdurend informatie over de ruimte om zich heen en over de positie

Nadere informatie

Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie

Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie Dag van de Dementiezorg 2016 Palliatieve zorg bij dementie Workshop Paul Vogelaar, verpleegkundig expert palliatieve zorg en pijn Lux Nova, palliatieve zorg & training 2 Work-shoppen 3 Dementie Combinatie

Nadere informatie

Depressie. Informatiefolder voor zorgteam. Zorgprogramma Doen bij Depressie UKON. Versie 2013-oktober

Depressie. Informatiefolder voor zorgteam. Zorgprogramma Doen bij Depressie UKON. Versie 2013-oktober Depressie Informatiefolder voor zorgteam Zorgprogramma Doen bij Depressie Inleiding Deze folder is bedoeld voor afdelingsmedewerkers die betrokken zijn bij de zorg voor een cliënt bij wie een depressie

Nadere informatie

Universitair Medisch Centrum Groningen

Universitair Medisch Centrum Groningen Universitair Medisch Centrum Groningen Beter af met minder Reduction of Inappropriate psychotropic Drug use in nursing home residents with dementia Claudia Groot Kormelinck Prof.dr. Sytse Zuidema Probleemgedrag

Nadere informatie

Relevante wet- en regelgeving die vandaag aan de orde komt in deze presentatie

Relevante wet- en regelgeving die vandaag aan de orde komt in deze presentatie Presentatie W&T thema Bopz op 9 mei 2016 Opzet: Korte uiteenzetting presentatie Goede zorg aan onze (psychogeriatrische) ouderen Persoonlijke kennistoets deelnemers Presentatie waarin antwoorden volgen

Nadere informatie

Antonius College: Dementie

Antonius College: Dementie Antonius College: Dementie Sprekers Karel van Wieringen internist ouderengeneeskunde Doetie Visser verpleegkundig specialist geriatrie Polikliniek Klinische Geriatrie Specifiek gericht op ouderen, maar

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Acuut optredende verwardheid. (delier) Acuut optredende verwardheid (delier)

Patiënteninformatie. Acuut optredende verwardheid. (delier) Acuut optredende verwardheid (delier) Patiënteninformatie Acuut optredende verwardheid (delier) Acuut optredende verwardheid (delier) 1 Acuut optredende verwardheid (delier) Intensive Care, route 3.3 Telefoon (050) 524 6540 Inleiding Uw familielid

Nadere informatie

De ouderdom komt met gebreken. over medische aspecten van het ouder worden

De ouderdom komt met gebreken. over medische aspecten van het ouder worden De ouderdom komt met gebreken over medische aspecten van het ouder worden Nico Wolswinkel Huisarts in Veenendaal-West Thuiswedstrijd Huisarts in Veenendaal-West sinds 1989 Daarom: mooi om mee te doen aan

Nadere informatie

Delier voor de patiënt. Workshop Delier in de palliatieve fase. n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt. angstdroom.

Delier voor de patiënt. Workshop Delier in de palliatieve fase. n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt. angstdroom. Workshop Delier in de palliatieve fase 11 oktober 2012 Hedi ter Braak Monique van den Broek 1 Delier voor de patiënt n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie 1 Inhoud workshop

Nadere informatie

Psychogeriatrie of gerontopsychiatrie.

Psychogeriatrie of gerontopsychiatrie. Psychogeriatrie of gerontopsychiatrie. Psychogeriatrie : geneeskunde cognitieve beperkingen Gerontopsychiatrie psychiatrische ziekenhuizen - curatief Bedenkingen Binnen gerontopsychiatrie goede balans

Nadere informatie

Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis.

Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis. Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis www.nwz.nl Inhoud Uitleg over de brochure 3 Laat u ook uw naasten de brochure lezen 3 Bereid uw ziekenhuisopname voor 4 Blijf in beweging 5 Verminder uw

Nadere informatie

De regels zijn gelijk. Toch is iedereen anders. Opname of verblijf. Over de Wet Bopz

De regels zijn gelijk. Toch is iedereen anders. Opname of verblijf. Over de Wet Bopz De regels zijn gelijk. Toch is iedereen anders. Opname of verblijf Over de Wet Bopz Heeft iemand in uw directe omgeving ernstige geheugenproblemen? Of is hij erg in de war? Kan deze persoon niet goed meer

Nadere informatie

Delier Acute verwardheid.

Delier Acute verwardheid. Delier Acute verwardheid www.nwz.nl Inhoud Wat is een delier? 3 Wat zijn de verschijnselen? 3 De behandeling 4 Wat kunt u als naaste doen? 5 Nazorg 5 Uw vragen 6 Notities 6 * waar hij staat, kunt u ook

Nadere informatie