Woord vooraf 1 2. Redactionele verantwoording 1 3. Redactie 1 7. Auteurs 1 8

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Woord vooraf 1 2. Redactionele verantwoording 1 3. Redactie 1 7. Auteurs 1 8"

Transcriptie

1 Inhoud Woord vooraf 1 2 Redactionele verantwoording 1 3 Redactie 1 7 Auteurs De verpleegkundige in het algemeen ziekenhuis Inleiding Wat is specifieke ziekenhuiszorg? Het algemeen ziekenhuis Secundair of ondersteunend proces Facilitair ondersteunend proces Organisatie van een algemeen ziekenhuis Organisatie van de verpleegafdeling Financiering van de ziekenhuiszorg Verpleegkundige, medische en paramedische zorgverleners Inleiding Verpleegkundige rollen in het ziekenhuis Zorgverleners Opleiding, onderzoek en wetenschap Verpleegkundige specialismen Terugblik en vergelijking Advanced nurse practitioner (ANP) Verpleegkundig specialist Physician assistant (PA) Specialistisch verpleegkundige 4 1 Literatuur 4 2 BSL - ALG_BK_1KZM r6_

2 6 De verpleegkundige in de AGZ 2 Verpleegkundige en multidisciplinaire zorg voor specifieke doelgroepen Inleiding Interculturele zorg Confrontatie met toenemende diversiteit Achtergronden van patiënten Cultuur en religie De islam Visie op lichaam, gezondheid en ziekte Communicatie TOPOI-model De reis naar de dood De oudere patiënt Steeds meer ouderen Beeldvorming over ouderen Benadering van de zorgproblematiek bij ouderen Ouderen in de gezondheidszorg Kenmerken van de geriatrische patiënt Ouderen in het algemeen ziekenhuis Verpleegkundige zorg voor ouderen in het ziekenhuis Gevolgen van opname voor ouderen Preventie van complicaties van opname voor ouderen Ontwikkelingen in de ouderenzorg De psychiatrische patiënt Inleiding Delirium (delier) Depressie Angst Suïcide De patiënt met een verstandelijke beperking Extra aandacht en voorbereiding Mensen met een verstandelijke beperking Voorbereiding op de opname Overdracht en communicatie Opname en verpleegkundige anamnese Bijzondere zorgvragen Literatuur 1 24 BSL - ALG_BK_1KZM r6_

3 Inhoud 7 3 Verpleegkundige zorg en kwaliteitszorg Inleiding Kwaliteit Klantgericht handelen en patiënttevredenheid Klantgerichtheid Klanttevredenheid Patiëntveiligheid waarborgen in een veiligheidsmanagementsysteem (VMS) Beleid en strategie Verbeteringen en innovaties implementeren Kwaliteitsproject Laat je patiënt niet vallen! Deskundigheidsbevordering van verpleegkundigen Interne en externe toetsing door middel van een (intern) auditsysteem Termen en begrippen in de kwaliteitszorg Aanbevolen literatuur De operatiepatiënt Inleiding Preoperatieve zorg Preoperatief onderzoek De verpleegkundige anamnese Informatievoorziening Preoperatieve zorg vanaf het moment van opname Peroperatieve zorg Anesthesie Aandachtspunten Postoperatieve zorg in de directe postoperatieve fase Overdracht van de operatiekamer naar de verkoeverkamer Observaties in de directe postoperatieve fase Complicaties en gevolgen van operatie en anesthesie in de directe postoperatieve fase Aandachtspunten Postoperatieve zorg op de verpleegafdeling Overdracht van de verkoeverkamer naar de verpleegafdeling Postoperatieve observatie op de verpleegafdeling 1 73 BSL - ALG_BK_1KZM r6_

4 8 De verpleegkundige in de AGZ Postoperatieve complicaties en gevolgen van operatie en anesthesie op de verpleegafdeling Literatuur Herkennen van en handelen bij complicaties Inleiding Complicaties Levensbedreigende complicaties Zorggerelateerde onbedoelde schade en de vitaal bedreigde patiënt Vitale parameters Hulp inroepen/arts waarschuwen Klinisch redeneren in acute situaties Literatuur Wonden en wondverzorging Inleiding Wondgenezing Classificatiemodel Wondverzorging Anamnese Observatie Interventies Rapportage Verpleegkundig specialisten op wondgebied Verbandmaterialen en specifieke wondbehandelingen Verbandmaterialen Wondbehandelingen Verzorging van postoperatieve wonden Primaire en secundaire wondgenezing Verzorging van primair genezende wonden Verzorging van secundair genezende wonden Verzorging van een abces Verzorging van een (geabcedeerde) sinus pilonidalis Verzorging van een open buik Verzorging bij huidtransplantatie Verzorging van een externe fixatuur Decubitus Inleiding Classificatie van decubitus BSL - ALG_BK_1KZM r6_

5 Inhoud Verzorging van decubituswonden Ulcus cruris Inleiding Oorzaken Kenmerken van de wond en de huid Behandeling Leefstijladviezen Oncologische wonden en ulcera Wonden door tumorgroei en wonden door tumorbehandeling Verpleegkundige aspecten Brandwonden Ontstaan Classificatie Behandeling en genezingstendens Verpleegkundige aspecten Literatuur Pijn en pijnbestrijding Inleiding Wat is pijn? Lichamelijke factoren van pijn Psychosociale factoren van pijn Diagnose pijn Acute pijn Diagnostiek bij acute pijn Interventies bij acute pijn Interventies bij postoperatieve pijn Chronische pijn Diagnostiek bij chronische pijn Interventies bij chronische pijn Literatuur Oncologie Inleiding Wat is kanker? Goedaardige tumoren Kwaadaardige tumoren Ontstaan van kankercellen De verpleegkundige in de oncologie Diagnostiek, stadiëring en uitslag Cytologie en histologie BSL - ALG_BK_1KZM r6_

6 10 De verpleegkundige in de AGZ Beeldvormend onderzoek Psychosociale zorg rond de patiënt met kanker Verliesverwerking Zingeving Gezondheidsproblemen binnen de oncologie Angst Vermoeidheid Pijn Lichaamsbeeld Seksualiteit en intimiteit Rol en relatie Delier en depressie Voeding Kanker en erfelijkheid Palliatieve zorg Complementaire en alternatieve behandelwijzen bij kanker Wetenschappelijk onderzoek Informed consent Behandelingen binnen de oncologie Chirurgie Radiotherapie Chemotherapie Combinatiebehandelingen Hormoontherapie Immuunsysteem en kanker Literatuur Palliatieve zorg Inleiding Organisatie van palliatieve zorg in Nederland Overheidsbeleid Missie van het VIKC, afdeling palliatieve zorg Problemen Pijn Anorexie en gewichtsverlies (cachexie) Vermoeidheid Dyspneu Reutelen Verstikking Obstipatie Ileus 366 BSL - ALG_BK_1KZM r6_

7 Inhoud Ascites Mondproblemen Misselijkheid en braken Jeuk Koorts Delier Palliatieve sedatie Medicatie Beslissingen rond het levenseinde Staken van behandelingen Euthanasie Ontslag van een palliatieve patiënt uit het ziekenhuis Rol van de verpleegkundige Rol van de behandelend arts Mantelzorg Literatuur 382 Register 384 BSL - ALG_BK_1KZM r6_

Inhoud. Woord vooraf 1 2. Redactionele verantwoording 1 3. Redactie 1 7. Auteurs 1 8

Inhoud. Woord vooraf 1 2. Redactionele verantwoording 1 3. Redactie 1 7. Auteurs 1 8 Inhoud Woord vooraf 1 2 Redactionele verantwoording 1 3 Redactie 1 7 Auteurs 1 8 1 De verpleegkundige in het algemeen ziekenhuis 1 9 1.1 Inleiding 1 9 1.2 Wat is specifieke ziekenhuiszorg? 2 0 1.2.1 Het

Nadere informatie

Inhoud. 1 Oudere zorgvragers met een psychische stoornis 1

Inhoud. 1 Oudere zorgvragers met een psychische stoornis 1 IX Inhoud 1 Oudere zorgvragers met een psychische stoornis 1 1 Oudere zorgvragers met een delier 2 1.1 Inleiding 2 1.2 Delier 2 1.2.1 Oorzaken 2 1.2.2 Herkennen van een delier 3 1.2.3 Behandeling 4 1.2.4

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 14. Redactionele verantwoording 16. Redactie 20. Auteurs 22

Inhoud. Woord vooraf 14. Redactionele verantwoording 16. Redactie 20. Auteurs 22 Inhoud Woord vooraf 14 Redactionele verantwoording 16 Redactie 20 Auteurs 22 1 Ademhaling 24 1.1 COPD 24 1.1.1 Inleiding 24 1.1.2 COPD en longemfyseem 25 1.1.3 Behandeling van COPD 29 1.1.4 Multidisciplinaire

Nadere informatie

Lijst van redacteuren en auteurs 1 1. Voorwoord 1 4. Inleiding 1 6

Lijst van redacteuren en auteurs 1 1. Voorwoord 1 4. Inleiding 1 6 Inhoud Lijst van redacteuren en auteurs 1 1 Voorwoord 1 4 Inleiding 1 6 1 Prevalentie van decubitus 2 3 1.1 Inleiding 2 3 1.2 Definitie van decubitus 2 4 1.2.1 Oorzaken 2 4 1.3 Meten van decubitus 2 5

Nadere informatie

zorgpad kanker aan het spijsverteringskanaal

zorgpad kanker aan het spijsverteringskanaal zorgpad kanker aan het spijsverteringskanaal U bent onder behandeling bij het Oncologisch centrum Amsterdam in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG), het Sint Lucas Andreas ziekenhuis (SLAZ) of het BovenIJ

Nadere informatie

Eindtermen voor de vervolgopleiding tot oncologie verpleegkundige

Eindtermen voor de vervolgopleiding tot oncologie verpleegkundige Eindtermen voor de vervolgopleiding tot oncologie verpleegkundige De beschrijving van de eindtermen voor de vervolgopleiding tot oncologie verpleegkundige is ontleend aan het deskundigheidsgebied van de

Nadere informatie

Postgraduaat Voeding en Oncologie

Postgraduaat Voeding en Oncologie Postgraduaat Voeding en Oncologie Opleidingsprogramma: 21 SP OPO: De fundamentele aspecten van kanker en kankerbehandeling : 3 SP 1. Inhoud Fundamentele aspecten van kanker, kankerbehandeling en voedingsinterventies

Nadere informatie

informatie over uw zorgpad borstkanker

informatie over uw zorgpad borstkanker informatie over uw zorgpad borstkanker Oncologisch Centrum Amsterdam Oncologisch Centrum Amsterdam is het grootste oncologisch samenwerkingsverband van Amsterdam, een initiatief van BovenIJ ziekenhuis,

Nadere informatie

Klinische redeneren in de Palliatieve Zorg De consulent kan me nog meer vertellen.

Klinische redeneren in de Palliatieve Zorg De consulent kan me nog meer vertellen. Klinische redeneren in de Palliatieve Zorg De consulent kan me nog meer vertellen. Marc Eyck, kaderhuisarts PZ Florien van Heest, Marleen van Venrooij beide kaderhuisarts en consulent NHG Voorjaarscongres

Nadere informatie

Postgraduaat Voeding en Oncologie

Postgraduaat Voeding en Oncologie Postgraduaat Voeding en Oncologie Opleidingsprogramma: 21 SP OPO: De fundamentele aspecten van kanker en kankerbehandeling : 3 SP 1. Inhoud Fundamentele aspecten van kanker, kankerbehandeling en voedingsinterventies

Nadere informatie

COP-zorg. Consultteam Ondersteunende en Palliatieve zorg. Hein Visser, Mira Jong

COP-zorg. Consultteam Ondersteunende en Palliatieve zorg. Hein Visser, Mira Jong COP-zorg Consultteam Ondersteunende en Palliatieve zorg Hein Visser, Mira Jong Wie, wat, waar is COP zorg COP zorg: consultteam ondersteunende en palliatief zorg Nurse based team: verpleegkundig specialisten

Nadere informatie

Planning lessen banaba oncologische zorg semester 1. uur OOD Docent Onderwerp Prof. Dr. Nuyts Introductie en fundamentele aspecten van kanker

Planning lessen banaba oncologische zorg semester 1. uur OOD Docent Onderwerp Prof. Dr. Nuyts Introductie en fundamentele aspecten van kanker Planning lessen banaba oncologische zorg semester 1 Maandag 12/9 9-11 / Dhr. Verrando Introductie BOZ Aankoop Cursusboek ACCO Dinsdag 13/9 9-11 1 Prof. Dr. Nuyts Introductie en fundamentele aspecten van

Nadere informatie

Pilot nieuwe functie: Het concept ziekenhuisarts Het belang van generalisten in het ziekenhuis. Abe Meininger UMCG

Pilot nieuwe functie: Het concept ziekenhuisarts Het belang van generalisten in het ziekenhuis. Abe Meininger UMCG Pilot nieuwe functie: Het concept ziekenhuisarts Het belang van generalisten in het ziekenhuis Abe Meininger UMCG Vergrijzing, multimorbiditeit en chronische zorg Zorgcomplexiteit neemt toe Te hoge kosten,

Nadere informatie

ONCOLOGISCHE ZORG IN DE EERSTE LIJN PREVENTIE FYSIEK MENTAAL SOCIAAL EXISTENTIEEL PRAKTISCH. vraag patiënt overgewicht.

ONCOLOGISCHE ZORG IN DE EERSTE LIJN PREVENTIE FYSIEK MENTAAL SOCIAAL EXISTENTIEEL PRAKTISCH. vraag patiënt overgewicht. PREVENTIE overgewicht hulp bij stoppen met geen geld/ruimte voor ben ik bereid mijn ongezonde werk-/ verslaving (roken, drank, roken en verslaving gezonde leefstijl leefstijl aan te passen voor leefomgeving

Nadere informatie

De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid

De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid De delirante patiënt van vergeetachtig tot verwardheid Marja Jellesma-Eggenkamp Klinische geriatrie Alysis 25 mei 2010 symposium Zevenaar 1 Kwetsbare ouderen inleiding >25% opgenomen patiënten 70+ 10-40%

Nadere informatie

informatie over uw zorgpad borstkanker

informatie over uw zorgpad borstkanker informatie over uw zorgpad borstkanker Oncologisch Centrum Amsterdam Oncologisch Centrum Amsterdam is het grootste oncologisch samenwerkingsverband van Amsterdam, een initiatief van BovenIJ ziekenhuis,

Nadere informatie

VII. Inhoud. Algemeen

VII. Inhoud. Algemeen VII Inhoud I Algemeen 1 Kanker, diagnostiek en stadiëring............................................... 3 1.1 Inleiding............................................................................. 4 1.2

Nadere informatie

Palliatieve Pijnbestrijding regio s-hertogenbosch /Bommelerwaard. Ambitie Jeroen Bosch Ziekenhuis. Patiëntveiligheid

Palliatieve Pijnbestrijding regio s-hertogenbosch /Bommelerwaard. Ambitie Jeroen Bosch Ziekenhuis. Patiëntveiligheid Palliatieve Pijnbestrijding regio s-hertogenbosch /Bommelerwaard Sylvia Verhage Verpleegkundig specialist oncologie / projectleider Pijn & Palliatieve zorg / consulent Consultatieteam Noord-West Brabant

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 9. 1 Over palliatieve zorg S.M. de Hosson Nociceptieve pijn E.M.H. Peusens en T.C. Besse 23

Inhoud. Inleiding 9. 1 Over palliatieve zorg S.M. de Hosson Nociceptieve pijn E.M.H. Peusens en T.C. Besse 23 Inhoud Inleiding 9 1 Over palliatieve zorg S.M. de Hosson 11 2 Nociceptieve pijn E.M.H. Peusens en T.C. Besse 23 3 Neuropathische pijn M. Staatsen, A. Schalkwijk en K.C.P. Vissers 37 4 Vermoeidheid M.W.M.

Nadere informatie

workshop besluitvorming in de palliatieve fase

workshop besluitvorming in de palliatieve fase workshop besluitvorming in de palliatieve fase Alexander de Graeff, internist-oncoloog UMC Utrecht, hospice-arts Demeter Marjolein van Meggelen, oncologieverpleegkundige Aveant Consulenten PalliatieTeam

Nadere informatie

Een buismaagoperatie, naar huis en dan.

Een buismaagoperatie, naar huis en dan. Chirurgie Een buismaagoperatie, naar huis en dan. www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl CHI016 / Een buismaagoperatie, naar huis en dan. / 15-07-2014

Nadere informatie

en de rol van palliatieve zorg

en de rol van palliatieve zorg en de rol van palliatieve zorg 16 februari 2017 Marleen Hout-Korevaar Specialist Ouderengeneeskunde Kaderarts palliatieve zorg Enkele casus vooraf Ontwikkeling euthanasie debat Euthanasiewet in 2002 In

Nadere informatie

Transmurale overdracht

Transmurale overdracht Transmurale overdracht palliatieve zorg...... blad 2 medisch, blad 3 verpleegkundig algemeen, blad 4 verpleegkundig psychosociaal blad 1 naw en medicatie Overdracht van: Overdracht naar: Opnamedatum: Ontslagdatum:

Nadere informatie

Ondersteunende zorg voor mensen met kanker

Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Máxima Oncologisch Centrum (MOC) Inleiding Als u van uw behandelend arts te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties

Nadere informatie

Verpleegkundige diagnoses in de hemato-oncologie

Verpleegkundige diagnoses in de hemato-oncologie Verpleegkundige diagnoses in de hemato-oncologie Verpleegkundige diagnoses in de hemato-oncologie H.T. Speksnijder Redactie: J.M. Vink C.A.M. Verhoeven P.C. van Sintmaartensdijk-Schuijff Bohn Stafleu

Nadere informatie

Voorbeelden informatiepakketten

Voorbeelden informatiepakketten Bijlage 1 Voorbeelden informatiepakketten 4.3 Overdracht OK-verkoeverafdeling Hieronder wordt de overdracht van de operatiekamer naar de verkoeverafdeling besproken. De overdracht van de operatiekamer

Nadere informatie

Borstkanker - zorgpad

Borstkanker - zorgpad Oncologisch Centrum Amsterdam Borstkanker - zorgpad U bent vanwege borstkanker onder behandeling in het BovenIJ ziekenhuis, OLVG Oost of OLVG West, samen Oncologisch Centrum Amsterdam. Uw arts heeft met

Nadere informatie

Behandeling Kanker aan een spijsverteringsorgaan (anus, darm, lever, alvleesklier, maag en slokdarm)

Behandeling Kanker aan een spijsverteringsorgaan (anus, darm, lever, alvleesklier, maag en slokdarm) Behandeling Kanker aan een spijsverteringsorgaan (anus, darm, lever, alvleesklier, maag en slokdarm) Polikliniek Oncologie Telefoon 020 510 8880 Route 06 Oncologisch Centrum Amsterdam Oncologisch Centrum

Nadere informatie

Pijnbestrijding rondom uw operatie

Pijnbestrijding rondom uw operatie Pijnbestrijding rondom uw operatie U wordt binnenkort voor een operatie opgenomen in Rijnstate. Na een operatie is pijn bijna onvermijdelijk. Het is belangrijk om uw pijnklachten zo goed mogelijk te behandelen.

Nadere informatie

Palliatieve zorg aan kwetsbare ouderen

Palliatieve zorg aan kwetsbare ouderen Palliatieve zorg aan kwetsbare ouderen Interactieve workshop over kaders van palliatieve zorg aan kwetsbare ouderen. Niek Olde Bijvank Specialist ouderengeneeskunde, tevens kaderarts Palliatieve Zorg,

Nadere informatie

Wanneer u niet meer kunt genezen HMC Team Ondersteuning en Palliatieve zorg

Wanneer u niet meer kunt genezen HMC Team Ondersteuning en Palliatieve zorg Wanneer u niet meer kunt genezen HMC Team Ondersteuning en Palliatieve zorg Wanneer u niet meer kunt genezen of ouder en kwetsbaar bent, kunnen er vragen rijzen over het levenseinde. Deze fase van het

Nadere informatie

Onderstaande vragen zijn van toepassing op de periode 0-3 maanden postoperatief

Onderstaande vragen zijn van toepassing op de periode 0-3 maanden postoperatief Aantal maanden? Setting: O klinisch O poliklinisch Beoordelaar: (naam) Algemeen Onderstaande vragen zijn van toepassing op de periode 0- postoperatief Is de patient opgenomen geweest in een van de volgende

Nadere informatie

SAMEN VERDER NA KANKER TRANSMURALE ONCOLOGISCHE NAZORG

SAMEN VERDER NA KANKER TRANSMURALE ONCOLOGISCHE NAZORG SAMEN VERDER NA KANKER TRANSMURALE ONCOLOGISCHE NAZORG Wat is het beste voor de patiënt? Carla M.L. van Herpen, internist-oncoloog 14-10-2014 Nazorg en controle na kanker EXPERTISE Wat wil de patiënt?

Nadere informatie

Wat is het verschil met oncologische wond?

Wat is het verschil met oncologische wond? Oncologisch ulcus Wat is een oncologisch ulcus? Een oncologisch ulcus is een wond die ontstaat door de groei van een kwaadaardige tumor (een gezwel), of door uitzaaiingen van een tumor. Wat is het verschil

Nadere informatie

Zorgpad Stervensfase. Lia van Zuylen, internist-oncoloog. Kenniscentrum Palliatieve Zorg Erasmus MC, Rotterdam

Zorgpad Stervensfase. Lia van Zuylen, internist-oncoloog. Kenniscentrum Palliatieve Zorg Erasmus MC, Rotterdam Zorgpad Stervensfase Lia van Zuylen, internist-oncoloog Kenniscentrum Palliatieve Zorg Erasmus MC, Rotterdam Inhoud Herkenning stervensfase Inhoud van Zorgpad Stervensfase Onderzoeksresultaten Zorgpad

Nadere informatie

Op weg naar veilige zorg met de veiligheidsthema s

Op weg naar veilige zorg met de veiligheidsthema s Het Erasmus MC neemt sinds 2008 deel aan het landelijke Veiligheidsprogramma van VMSzorg en wil hiermee een bijdrage leveren aan het terugdringen van onbedoelde vermijdbare schade bij patiënten. Als onderdeel

Nadere informatie

Wond Expertise Centrum

Wond Expertise Centrum Wond Expertise Centrum Beter voor elkaar 2 Inleiding De meeste wonden genezen vanzelf. Soms kan het gebeuren dat een wond juist groter wordt of gaat infecteren. Als u te maken heeft met acute, complexe

Nadere informatie

Casusboek palliatieve zorg

Casusboek palliatieve zorg Casusboek palliatieve zorg Casusboek palliatieve zorg ONDER REDACTIE VAN M.H.J. VAN DEN BEUKEN-VAN EVERDINGEN M.L.E. JANSSEN-JONGEN Houten 2010 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media

Nadere informatie

Na een chirurgische ingreep

Na een chirurgische ingreep Na een chirurgische ingreep In deze folder vindt u informatie over een aantal zaken die voor u van belang zijn als u na een operatie met ontslag gaat. Tevens staat (indien nodig) de controleafspraak op

Nadere informatie

PS in NL: bij 12,3% van de patiënten in de stervensfase toegepast

PS in NL: bij 12,3% van de patiënten in de stervensfase toegepast Palliatieve sedatie 12 november 2012 Carla Juffermans,kaderhuisarts PZ Palliatieve sedatie Proportionele toepassing van sedativa in de laatste levensfase om ondraaglijke klachten te bestrijden, waarvoor

Nadere informatie

Borstamputatie locatie West

Borstamputatie locatie West OLVG, Vanwege een borstamputatie in verband met borstkanker verblijft u ongeveer 2 dagen in OLVG. De operatie duurt een uur en gebeurt onder algehele narcose. Schema planning operatie en nazorg Planning

Nadere informatie

borstbesparende operatie

borstbesparende operatie patiënteninformatie borstbesparende operatie U wordt opgenomen in het ziekenhuis voor een borstbesparende operatie in verband met borstkanker. Hieronder leest u meer informatie over de operatie. Dit is

Nadere informatie

Verwijderen van een zaadbal via de lies. Inguinale orchidectomie

Verwijderen van een zaadbal via de lies. Inguinale orchidectomie Verwijderen van een zaadbal via de lies Inguinale orchidectomie Inhoudsopgave Inleiding... 1 De operatie... 1 Na de operatie... 2 Bloedverdunners... 2 Ontslag... 3 Tot slot... 4 Ruimte voor vragen... 5

Nadere informatie

Van wens naar werkelijkheid. Dr. Ada ter Maten-Speksnijder, februari 2018

Van wens naar werkelijkheid. Dr. Ada ter Maten-Speksnijder, februari 2018 Van wens naar werkelijkheid Dr. Ada ter Maten-Speksnijder, februari 2018 Is onze wens/droom/ambitie al werkelijkheid? 2 Nieuwe rollen NIEUWE AMBITIES Advanced practitioner Verpleegkundig specialist Master

Nadere informatie

Radiotherapie Medische Oncologie Chemoradiotherapie gevolgd door chirurgie bij slokdarmkanker

Radiotherapie Medische Oncologie Chemoradiotherapie gevolgd door chirurgie bij slokdarmkanker Radiotherapie Medische Oncologie Chemoradiotherapie gevolgd door chirurgie bij slokdarmkanker Uitwendige bestraling van slokdarmkanker in combinatie met chemotherapie, voorafgaand aan een operatie van

Nadere informatie

Samen voor de beste wondzorg in de regio!

Samen voor de beste wondzorg in de regio! Samen voor de beste wondzorg in de regio! Wond Expertise Centrum (WEC) Deventer Ziekenhuis Eddy Koopman, wondconsulent Inhoud presentatie Wat is een WEC Waarom een WEC Wie doet wat binnen een WEC Voor

Nadere informatie

2 Wondreiniging en wondontsmetting 55

2 Wondreiniging en wondontsmetting 55 Inhoud 1 Theorie 19 1.1 Inleiding 19 1.2 Anatomie en fysiologie 19 1.3 Wonden 24 1.4 Factoren die de wondgenezing beïnvloeden 34 1.5 Indeling van wonden (wondclassificatie) 40 1.6 Principes van wondzorg

Nadere informatie

Wondzorg & positie in de regio. Pieter Boele van Hensbroek traumachirurg

Wondzorg & positie in de regio. Pieter Boele van Hensbroek traumachirurg Wondzorg & positie in de regio Pieter Boele van Hensbroek traumachirurg Indeling Wondzorg (Kwaliteitsstandaard Organisatie van wondzorg in Nederland) Niet spoedeisend Spoedeisend Wondzorg categorie I Wondzorg

Nadere informatie

Borstcentrum Bernhoven. Yvonne Paquay Chirurg

Borstcentrum Bernhoven. Yvonne Paquay Chirurg Borstcentrum Bernhoven Yvonne Paquay Chirurg Klachten van de borst? Verwijzing naar het borstcentrum voor analyse en zonodig behandeling 2 3 4 Verwijsredenen: > Knobbeltje voelbaar > BOBZ (de bus) > Controle

Nadere informatie

Borstamputatie locatie Oost

Borstamputatie locatie Oost OLVG, Vanwege een borstamputatie in verband met borstkanker verblijft u ongeveer 2 dagen in OLVG. De operatie duurt ongeveer een uur en gebeurt onder algehele narcose. Schema planning operatie en nazorg

Nadere informatie

Brondocument CGS project Opleiden in de ouderenzorg. Alle aios. Expert in ouderenzorg. Enkeling. Minimale basiskennis over ouderenzorg

Brondocument CGS project Opleiden in de ouderenzorg. Alle aios. Expert in ouderenzorg. Enkeling. Minimale basiskennis over ouderenzorg Brondocument CGS project Opleiden in de ouderenzorg Opbouw kennis, vaardigheden en attitude Het CGS project heeft zich het volgende doel gesteld: aandacht voor ouderenzorg in alle medische vervolgopleidingen.

Nadere informatie

Zorg in de laatste levensfase. Agnes van der Heide Afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC

Zorg in de laatste levensfase. Agnes van der Heide Afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Zorg in de laatste levensfase Agnes van der Heide Afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg Erasmus MC Verschillen Nederland buitenland Palliatieve zorg is geen specialisme Palliatieve zorg is in principe

Nadere informatie

Kanker aan een spijsverteringsorgaan

Kanker aan een spijsverteringsorgaan Oncologisch Centrum Amsterdam Kanker aan een spijsverteringsorgaan Zorgpad U bent vanwege kanker aan een spijsverteringsorgaan onder behandeling in het BovenIJ ziekenhuis, OLVG Oost of OLVG West, samen

Nadere informatie

Besluitvorming in de palliatieve fase

Besluitvorming in de palliatieve fase Palliatief redeneren Besluitvorming in de palliatieve fase Expertisecentrum palliatieve zorg UMC Utrecht Saskia Teunissen Hoogleraar hospicezorg UMC Utrecht Foto s Nynke Thien Klinisch redeneren en palliatief

Nadere informatie

Basiskennis wonden en wondgenezing

Basiskennis wonden en wondgenezing Basiskennis wonden en wondgenezing Annelies van Zandbergen, verpleegkundig specialist i.o. Wond Expertise Centrum GHZ ZorgBrug Opzet workshop - werkwijze WEC - soorten wonden/wondgenezing - anamnese -

Nadere informatie

Palliatieve zorg in het ZGT

Palliatieve zorg in het ZGT 30 oktober 2014 Mw. Dr. I.M. Oving Internist-Oncoloog Palliatieve zorg in het ZGT Op het juiste moment en de juiste plaats Namens het palliatief consult team Palliatieve zorg, op het juiste moment en de

Nadere informatie

Pro memorie: Memento mori (multidisciplinaire besluitvorming bij palliatieve sedatie)

Pro memorie: Memento mori (multidisciplinaire besluitvorming bij palliatieve sedatie) Palliatieve sedatie Pro memorie: Memento mori (multidisciplinaire besluitvorming bij palliatieve sedatie) Dr S(iebe)J. Swart, specialist ouderengeneeskunde beslissing rond het levenseinde maar: mogelijke

Nadere informatie

Borstbesparende operatie

Borstbesparende operatie Oncologisch Centrum Amsterdam Borstbesparende operatie Zorgpad Borstkanker U wordt opgenomen in OLVG West voor een borstsparende operatie in verband met borstkanker. De operatie gebeurt onder algehele

Nadere informatie

Mogelijkheden en uitdagingen voor de thuisverpleging in ambulante chirurgie. Mia De Caluwe Wit- Gele kruis Oost- Vlaanderen

Mogelijkheden en uitdagingen voor de thuisverpleging in ambulante chirurgie. Mia De Caluwe Wit- Gele kruis Oost- Vlaanderen Mogelijkheden en uitdagingen voor de thuisverpleging in ambulante chirurgie Mia De Caluwe Wit- Gele kruis Oost- Vlaanderen Huidige rol in de ambulante chirurgie Ophtalmologie Postoperatieve oogzorg gedurende

Nadere informatie

beslisschijf evaluatie pilot Besluitvorming in de palliatieve fase palliatieve zorg

beslisschijf evaluatie pilot Besluitvorming in de palliatieve fase palliatieve zorg evaluatie pilot Besluitvorming in de palliatieve fase beslisschijf palliatieve zorg Begin 2006 zijn de VIKC-richtlijnen voor de palliatieve zorg en het zakboekje verschenen. Het IKMN en het UMC Utrecht

Nadere informatie

Signaleren van pschosociale problematiek in de oncologische wondzorg

Signaleren van pschosociale problematiek in de oncologische wondzorg Signaleren van pschosociale problematiek in de oncologische wondzorg Heleen Lintz-Luidens Verpleegkundig Consulent Radiotherapie UMC Sint Radboud Commissielid Oncologische wond WCS Opzet presentatie Verpleegkundige

Nadere informatie

Verwijderen van een deel van de lever

Verwijderen van een deel van de lever Verwijderen van een deel van de lever Albert Schweitzer ziekenhuis maart 2014 pavo 1021 Inleiding U wordt binnenkort in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen voor het verwijderen van een deel van

Nadere informatie

Opleidingscentrum UMC Utrecht A.A. Hijmans van den Bergh gebouw

Opleidingscentrum UMC Utrecht A.A. Hijmans van den Bergh gebouw Bij- en nascholingen Palliatieve zorg voor verpleegkundigen Tineke Aantjes Senior opleider/ adviseur Opleidingscentrum UMC Utrecht Opleidingscentrum UMC Utrecht A.A. Hijmans van den Bergh gebouw BijBij-en

Nadere informatie

Palliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg

Palliatieve Zorg. Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra. Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Palliatieve Zorg Marjolein Kolkman en Ingrid Kienstra Verpleegkundigen Palliatieve Zorg Wat is het belangrijkste speerpunt van palliatieve zorg? A Genezing B Kwaliteit van leven C Stervensbegeleiding

Nadere informatie

Wat zou jij willen? Voor je dierbaren? Voor jezelf?

Wat zou jij willen? Voor je dierbaren? Voor jezelf? 21 juni 2016 Franca Horstink; Specialist Ouderen Geneeskunde, SCEN arts Laetitia Schillemans;Gespecialiseerd verpleegkundige oncologie en palliatieve zorg Beide Consulent; Palliatie Team Midden Nederland

Nadere informatie

Introïtusplastiek. De ingang van de vagina ruimer maken

Introïtusplastiek. De ingang van de vagina ruimer maken Introïtusplastiek De ingang van de vagina ruimer maken Inleiding De gynaecoloog heeft met u besproken dat de ingang van uw vagina (schede) ruimer gemaakt gaat worden. Dit wordt een introïtusplastiek genoemd.

Nadere informatie

3 Anatomie en fysiologie 17 3.1 Acute pijn 17 3.2 Chronische pijn 23 3.3 Chronische pijn en limbisch systeem? 23

3 Anatomie en fysiologie 17 3.1 Acute pijn 17 3.2 Chronische pijn 23 3.3 Chronische pijn en limbisch systeem? 23 Inhoud Redactioneel 10 Over de auteurs 11 1 Inleiding 12 2 Geschiedenis 14 3 Anatomie en fysiologie 17 3.1 Acute pijn 17 3.2 Chronische pijn 23 3.3 Chronische pijn en limbisch systeem? 23 4 Pijnmeting

Nadere informatie

Ervaring in palliatieve zorg

Ervaring in palliatieve zorg De psychologische invalshoek in de palliatieve zorg Wie doet wat? Dr. Judith Prins klinisch psycholoog Medische Psychologie Congres NPTN 2 november 2006 1 Ervaring in palliatieve zorg 1986-1990 1992-1996

Nadere informatie

Inhoudsopgave basiswerk Geriatrie (niveau 4) Voorwoord. Redactionele verantwoording. Over de auteur

Inhoudsopgave basiswerk Geriatrie (niveau 4) Voorwoord. Redactionele verantwoording. Over de auteur Inhoudsopgave basiswerk Geriatrie (niveau 4) Voorwoord Redactionele verantwoording Over de auteur 1 Geriatrie 1.1 Wat is oud? 1.2 Steeds meer ouderen tot 2040 1.3 Geriatrische patiënten, wie zijn dat?

Nadere informatie

De Laatste Zorg. Workshop 7 oktober 2016

De Laatste Zorg. Workshop 7 oktober 2016 De Laatste Zorg Workshop 7 oktober 2016 Disclosurebelangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Verwijderen van niertumoren

PATIËNTEN INFORMATIE. Verwijderen van niertumoren PATIËNTEN INFORMATIE Verwijderen van niertumoren 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over de behandeling van niertumoren. Wij adviseren

Nadere informatie

Fundamentals e-learningbibliotheek Met gratis 10.000 tegoed voor themaspecifieke en specialistische e-learning!*

Fundamentals e-learningbibliotheek Met gratis 10.000 tegoed voor themaspecifieke en specialistische e-learning!* Fundamentals e-learningbibliotheek Met gratis 10.000 tegoed voor themaspecifieke en specialistische e-learning!* www.expertcollege.com Zie voor de actievoorwaarden de binnenkant van deze brochure. * Uw

Nadere informatie

Operatie dikke darm kanker

Operatie dikke darm kanker Operatie dikke darm kanker Inleiding Deze folder geeft u algemene informatie over diverse soorten operaties aan de dikke darm. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan

Nadere informatie

Borstbesparende operatie locatie Oost

Borstbesparende operatie locatie Oost OLVG, U wordt opgenomen in het ziekenhuis voor een borstsparende operatie in verband met borstkanker. De operatie gebeurt meestal in dagbehandeling en duurt ongeveer een uur. Planning operatie en nazorg

Nadere informatie

Plastische Chirurgie. Hidradenitis Voorbereiding, nazorg en leefregels na het verwijderen van hidradenitis

Plastische Chirurgie. Hidradenitis Voorbereiding, nazorg en leefregels na het verwijderen van hidradenitis Plastische Chirurgie Hidradenitis Voorbereiding, nazorg en leefregels na het verwijderen van hidradenitis Algemeen Binnenkort wordt u opgenomen in het Diaconessenhuis, omdat u een operatie zal ondergaan,

Nadere informatie

Inhoud Basisverpleegkunde niveau 4. Voorwoord. Redactionele verantwoording

Inhoud Basisverpleegkunde niveau 4. Voorwoord. Redactionele verantwoording Inhoud Basisverpleegkunde niveau 4 Voorwoord Redactionele verantwoording 1 Zorgvuldig en verantwoord handelen in de basiszorg 1.1 Basisverpleegkunde en basiszorg 1.1.1 Zorgfuncties 1.1.2 Waar verleen je

Nadere informatie

Belangrijkste punten van deze folder:

Belangrijkste punten van deze folder: Longkanker: wat nu? HMC (Haaglanden Medisch Centrum) en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) werken intensief samen binnen het Universitair Kankercentrum Leiden - Den Haag (UKC). De belangrijkste

Nadere informatie

Richtlijn bespreking Anorexie en gewichtsverlies

Richtlijn bespreking Anorexie en gewichtsverlies Richtlijn bespreking Anorexie en gewichtsverlies Louise van der Knaap Eric-Jan Wissink Michael van t Hoff Renske Boogaard www.netwerkpalliatievezorg.nl/rotterdam Indeling Welkom Inleiding richtlijn - Renske

Nadere informatie

Een Transmuraal Palliatief Advies Team in de regio: de rol van de huisarts in de eerstelijn. dr. Eric van Rijswijk, huisarts, lid PAT team JBZ

Een Transmuraal Palliatief Advies Team in de regio: de rol van de huisarts in de eerstelijn. dr. Eric van Rijswijk, huisarts, lid PAT team JBZ Een Transmuraal Palliatief Advies Team in de regio: de rol van de huisarts in de eerstelijn dr. Eric van Rijswijk, huisarts, lid PAT team JBZ De praktijk van palliatieve zorg huisartspraktijk Mw van Z,

Nadere informatie

VOEDING EN ONCOLOGIE. Postgraduaat VOOR WIE WAAROM DEELNEMEN? PRAKTISCHE INFO. Prijs 1145

VOEDING EN ONCOLOGIE. Postgraduaat VOOR WIE WAAROM DEELNEMEN? PRAKTISCHE INFO. Prijs 1145 Postgraduaat VOEDING EN ONCOLOGIE Kanker is een complexe en zeer aangrijpende aandoening, waarmee één op drie Belgen, gedurende zijn of haar leven, wordt geconfronteerd. De fysieke en emotionele impact

Nadere informatie

Net de diagnose gekregen

Net de diagnose gekregen Net de diagnose gekregen Vragen die u kunt stellen Hieronder vindt u een lijst met vragen die in verschillende stadia van het onderzoek, de behandeling en de verzorging van patiënten van pas komen. Deze

Nadere informatie

Hildegard Buijl Verpleegkundig Consulent WIS ErasmusMC/Daniel den Hoed. Wondverzorging Incontinentie Stomazorg

Hildegard Buijl Verpleegkundig Consulent WIS ErasmusMC/Daniel den Hoed. Wondverzorging Incontinentie Stomazorg Hildegard Buijl Verpleegkundig Consulent WIS ErasmusMC/Daniel den Hoed Wondverzorging Incontinentie Stomazorg Doel van deze les Onderscheid kunnen maken tussen een oncologisch ulcus en een oncologische

Nadere informatie

Symptomen bij hartfalen 24 november M. Aertsen Verpleegkundig specialist hartfalen Diakonessenhuis Utrecht/Zeist

Symptomen bij hartfalen 24 november M. Aertsen Verpleegkundig specialist hartfalen Diakonessenhuis Utrecht/Zeist Symptomen bij hartfalen 24 november 2017 M. Aertsen Verpleegkundig specialist hartfalen Diakonessenhuis Utrecht/Zeist Hartfalen Hartfalen is een complex van klachten en verschijnselen bij een structurele

Nadere informatie

Verwijderen van een borst (ablatio)

Verwijderen van een borst (ablatio) Verwijderen van een borst (ablatio) Inleiding Als u deze folder krijgt, heeft u zojuist een gesprek gehad met uw chirurg. Uit onderzoek is gebleken dat u borstkanker heeft. In principe zijn bij borstkanker

Nadere informatie

Patiëntveiligheid in ziekenhuizen. 12,5 jaar onderzoek, successen en nieuwe uitdagingen

Patiëntveiligheid in ziekenhuizen. 12,5 jaar onderzoek, successen en nieuwe uitdagingen Patiëntveiligheid in ziekenhuizen 12,5 jaar onderzoek, successen en nieuwe uitdagingen Patiëntveiligheid is een continu proces Ziekenhuizen willen de beste zorg bieden aan hun patiënten. Maar behandelingen

Nadere informatie

Als je weet dat je niet meer beter wordt. Palliatieve zorg

Als je weet dat je niet meer beter wordt. Palliatieve zorg 00 Als je weet dat je niet meer beter wordt Palliatieve zorg Het is moeilijk voor u en uw naasten om te horen dat u niet meer beter wordt. Er is geen genezing meer mogelijk voor uw ziekte. Maar er is nog

Nadere informatie

Signalering in de palliatieve fase

Signalering in de palliatieve fase 17 maart 2015 Signalering in de palliatieve fase Denk- en werkmethode voor verzorgenden Karin Willemse Gespecialiseerd wijkverpleegkundige Oncologie & Palliatieve zorg Consulent palliatieve zorg NHN en

Nadere informatie

BASISPRINCIPES VAN KANKER

BASISPRINCIPES VAN KANKER BASISPRINCIPES VAN KANKER Prof.dr. D.J. Ruiter Afdeling Pathologie Cursus Introductie in de Fundamentele en Klinische Oncologie HET BEGRIP KANKER? a.alle gezwelgroei b.alle kwaadaardige gezwelgroei c.alle

Nadere informatie

Overdrachtsformulier Palliatieve Zorg Ponsplaatje

Overdrachtsformulier Palliatieve Zorg Ponsplaatje Overdrachtsformulier Palliatieve Zorg Ponsplaatje Geboortedatum: M / V Adres: Woonplaats: Telnr : Zorgverzekeraar: Verzekeringsnr: BSN : Datum overplaatsing: Van : afd: Naar : Contactpersonen van de patiënt

Nadere informatie

ZINGEVING VAN WERK. Palliatieve patiënten met Kanker en de Bedrijfsarts

ZINGEVING VAN WERK. Palliatieve patiënten met Kanker en de Bedrijfsarts ZINGEVING VAN WERK Palliatieve patiënten met Kanker en de Bedrijfsarts Tomas Rejda, Klinisch Arbeidsgeneeskundige Oncologie Afdeling Veiligheid, Gezondheid en Milieu LUMC EN UNIVERSITEIT LEIDEN ZINGEVING

Nadere informatie

WELKOM Nascholingsavond Oncologie

WELKOM Nascholingsavond Oncologie Deze nascholing wordt mede mogelijk gemaakt door: WELKOM Nascholingsavond Oncologie 1 Programma Opening & voorstellen Kennistoets Presentatie ziektebeeld en behandelmethoden Pauze Workshops Plenaire terugkoppeling

Nadere informatie

Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg?

Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg? Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg? 2 Definitie Palliatieve zorg (WHO 2002) Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten,

Nadere informatie

Verwijderen van een borst. (ablatio)

Verwijderen van een borst. (ablatio) Verwijderen van een borst (ablatio) Inleiding Als u deze folder krijgt, heeft u zojuist een gesprek gehad met uw chirurg. Uit onderzoek is gebleken dat u borstkanker heeft. In principe zijn bij borstkanker

Nadere informatie

Urologie Lastmeter Inleiding Hulpverleningsmogelijkheden

Urologie Lastmeter Inleiding Hulpverleningsmogelijkheden 1/5 Urologie Lastmeter Inleiding Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al langer geleden is. U kunt problemen ondervinden op

Nadere informatie

Oncologie voor Professionals in de Zorg

Oncologie voor Professionals in de Zorg Oncologie voor Professionals in de Zorg Ben jij er klaar voor om je te verdiepen in je vakgebied? En wil jij dé specialist worden op het gebied van paramedische zorg voor kankerpatiënten? Dan is de opleiding

Nadere informatie

Intra-Operatieve Radiotherapie bij endeldarmkanker

Intra-Operatieve Radiotherapie bij endeldarmkanker Intra-Operatieve Radiotherapie bij endeldarmkanker Deze folder gaat over een eenmalige bestraling tijdens een operatie bij endeldarmkanker. Deze vorm van bestraling heet intra-operatieve radiotherapie

Nadere informatie

Operatie aan de endeldarm Transanale Endoscopische Microchirurgie

Operatie aan de endeldarm Transanale Endoscopische Microchirurgie Operatie aan de endeldarm Transanale Endoscopische Microchirurgie Ziekenhuis Gelderse Vallei U wordt binnenkort opgenomen voor een operatie aan uw endeldarm. De totale zorg rondom de operatie is erop gericht

Nadere informatie

Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase met als doel anderszins onbehandelbaar lijden te verlichten en

Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase met als doel anderszins onbehandelbaar lijden te verlichten en Het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase met als doel anderszins onbehandelbaar lijden te verlichten en niet het leven te bekorten. Op verzoek van de regering

Nadere informatie

H Borstsparende operatie

H Borstsparende operatie H.327178.0416 Borstsparende operatie Inleiding Uit onderzoeken blijkt dat u borstkanker heeft. Uw chirurg heeft u voorgesteld u te behandelen, waarbij u geopereerd en bestraald wordt. Dit wil zeggen dat

Nadere informatie