(potentiële) belangenverstrengeling

Transcriptie

1

2 (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk Geen Bedrijfsnamen

3 Voeding en vocht in de palliatieve fase De rol van de arts

4 In vogelvlucht De richtlijn Dehydratie en Vochttoediening 2010 Oorzaken dehydratie Elk nadeel heeft zijn voordeel Dilemma s voor de arts Plan van aanpak

5 Richtlijn Verminderde inname van vocht bij terminale patiënten geeft niet altijd tekenen van dehydratie. Er is bij patiënten in de terminale fase een verminderde behoefte aan vocht. Er is vaak geen relatie tussen klachten en de ernst van de dehydratie. De klachten van dehydratie zijn weinig specifiek. Wetenschappelijk onderzoek heeft niet kunnen aantonen dat vochttoediening altijd leidt tot meer comfort voor de patiënt. Kunstmatige vochttoediening kan aanleiding geven tot complicaties (infecties insteekpunt, aspiratie, overvulling, onrust, belemmering contact, stress naasten) die het comfort van de terminale patiënt negatief beïnvloeden.

6 Oorzaken dehydratie 1 Verminderde inname van vocht: algehele achteruitgang en afgenomen dorstprikkel verminderde zelfredzaamheid of onvoldoende aanbod van vocht sufheid/verwardheid depressie klachten van de mond slikklachten/passageklachten van slokdarm of maag anorexie, snelle verzadiging, misselijkheid, ileus

7 Oorzaken dehydratie 2 Verhoogd verlies van vocht: Maag-darmstelsel > braken, maagdrainage, diarree, fistels, bloeding in maagdarmkanaal Nieren > gebruik van diuretica, hyperglykemie, versterkte urinelozing na opheffen van obstructie van urinewegen, hypercalciëmie, bijnierziekte, zoutverlies' nierziekte, diabetes Via de huid > excessief zweten (koorts), wonden Sekwestratie (d.w.z. ophoping van vocht in bepaalde lichaamscompartimenten) > oedeem, ascites, pleuritis carcinomatosa, ileus, bloeding in subcutane weefsels, buikholte of thorax

8 Dorst Dorst is een van de belangrijkste redenen om te starten met vocht toediening. Maar Leidt dehydratie in terminale fase tot dorst? Dorstgevoel wordt vaak verward met een droge mond. Dorstgevoel is niet altijd weg bij vochttoediening. Er is geen duidelijke relatie tussen dorstgevoel, droge mond en dehydratie.

9 Urine Voordeel minder vocht Nadeel minder vocht Geeft minder urineproductie Minder incontinentie Minder snel een blaaskatheter nodig Verhoogde kans op urineweginfectie Meer kans op bijwerkingen van medicatie die via de nier wordt uitgescheiden

10 Longen Voordeel minder vocht Nadeel minder vocht Minder reutelen Minder hoesten Verstikkingsgevoel vermindert Taaier slijm Minder speeksel

11 Hart/vaten Voordeel minder vocht Nadeel minder vocht Minder oedeem, ascites Minder dyspnoe Verlaagde bloeddruk, orthostatische hypotensie > flauwvallen

12 Maag/darm Voordeel minder vocht Nadeel minder vocht Minder braken Minder diarree Meer obstipatie

13 Huid/slijmvliezen Voordeel minder vocht Nadeel minder vocht Minder wondvocht Decubitus Droge lippen, mond, keel

14 Zenuwstelsel Voordeel minder vocht Nadeel minder vocht Bewustzijnsdaling (..) Minder pijn Zwakte, apathie,moeheid delier (onrust / verwardheid), insulten, coma

15 Dilemma s voor de arts Oorzaak ontstaan vochttekort > verminderde inname en/of verhoogd verlies? Haalbaarheid en wenselijkheid van vochttoediening Levensverwachting Wensen van patiënt Houding van naasten Houding van hulpverleners Rehydratie > wie heeft er tijd nodig? Patiënt, familie of huisarts?

16 Plan van aanpak arts Anticiperen Communiceren / Informeren Inventariseren (multidisciplinair) Coördineren Medicatie evalueren Juridisch eren: medisch verantwoordelijk, handelingsbekwaamheid, delegeren, sederen, euthanaseren Rehydreren? Consulteren CPT?

17 Belevingsgericht hydreren?