Pathogenese van ziekten 3 Bach BMW De ziekte van Alzheimer

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Pathogenese van ziekten 3 Bach BMW De ziekte van Alzheimer"

René Simons
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Pathogenese van ziekten 3 Bach BMW De ziekte van Alzheimer Prof.Dr.P.Santens Dienst Neurologie UZ Gent Les 1 Epidemiologie Begripsomschrijving Kliniek Clinicopathologische correlatie Diagnostiek Les 2 Moleculaire biologie Genetica Neuro-farmacologie Behandeling Strategieën voor ontwikkeling van farmaca 1

Clinicopathologische correlatie Diagnostiek Les 2 Moleculaire biologie

2 De ziekte van Alzheimer Dementie : een klinisch syndroom Geheugenstoornissen Minstens één ander cognitief domein aangetast : taal, ruimtelijk inzicht, executieve functies, aandacht, praxie, Ernstig genoeg om te interfereren met sociale en/of professionele activiteiten Niet in het beloop van een delirium Organische oorzaak. Prevalentie van dementie % >85 leeftijd (jaar) 2

Ernstig genoeg om te interfereren met sociale en/of professionele activiteiten Niet in het beloop

3 De differentiële diagnose van dementie Primaire degeneratieve aandoeningen Ziekte van Alzheimer Dementie met Lewy bodies Frontotemporale dementies Frontale variant Primair progressieve afasie Semantische dementie Ziekte van Huntington Progressieve supranucleaire paralyse Corticobasale degeneratie Parkinson-dementie syndroom Secundaire dementies Vasculaire dementie Infecties Tumoren en paraneoplastische beelden Subduraal hematoom Nutritionele problemen Endocriene stoornissen Metabole ziektebeelden Normotensieve hydrocefalie Progressie van de ziekte van Alzheimer MCI - MILD COGNITIVE IMPAIRMENT MMSE 30-24, GDS 2-3, 30 Vroege AD 28 predementieel 26 MMSE MILDE AD MMSE GDS 3-4 JAREN MATIGE AD MMSE GDS 4-6 ERNSTIGE AD MMSE 12-0 GDS 6-7 Timo Erkinjuntti - MRU

paraneoplastische beelden Subduraal hematoom Nutritionele problemen Endocriene stoornissen Metabole ziektebeelden Normotensieve hydrocefalie Progressie van de ziekte van Alzheimer MCI - MILD

4 De klinische diagnose van de ziekte van Alzheimer DSM-IV criteria (1994) NINCDS-ADRDA criteria (1984) Zekere ("definite") AD Waarschijnlijke ("probable") AD Mogelijke ("possible") AD Clinico-pathologische correlaties? Praktische aanpak van diagnostiek Anamnese en klinisch onderzoek : typisch of atypisch verhaal? Exclusie van andere oorzaken van dementie : labo-onderzoek + CT/MRI Bijkomend onderzoek : Neuropsychologische testing Volumemeting van de hippocampus Functionele beeldvorming : PET/SPECT Biologische merkers : Tau-amyloid in CSV Kenmerken die minder goed passen bij een diagnose van ziekte van Alzheimer Primaire persoonlijkheidsverandering meer dan geheugenstoornissen Andere neurologische verschijnselen bv. paresen, epilepsie, parkinsonisme, valpartijen, slikstoornissen, Vroegtijdig voorkomen van opvallende fluctuaties in cognitie met psychose en hallucinaties Opvallende afwijkingen op beeldvorming bv.hydrocefalie, multipele letsels in de witte stof 4

Exclusie van andere oorzaken van dementie : labo-onderzoek + CT/MRI Bijkomend onderzoek : Neuropsychologische testing Volumemeting van de hippocampus Functionele beeldvorming : PET/SPECT Biologische

5 Structurele beeldvorming in de DD van Alzheimer dementie FTLD Vasculaire dementie Evolutie van de neurofibrillaire pathologie bij AD Braak et al. Neurobiology of aging 1995 ; 16 : Pathologische stadia bij AD 5

neurofibrillaire pathologie bij AD Braak et al.

6 Long-term memory Long-term memory Explicit memory Implicit memory Episodic memory Semantic memory Skills Conditioning Long-term episodic memory and the medial temporal region Vorming van geheugen en de hippocampus : Long-term potentiatie 6

Long-term episodic memory and the medial temporal region

7 Neuropsychologische testing bij AD Long-term memory : recent and remote memory Neuropsychologisch onderzoek Aandacht Geheugen : verbaal - visueel Ruimtelijke vaardigheden Taal Executieve functies 7

8 Volumetrie van de mediaal temporale regio bij AD Evaluatie van het metabolisme door middel van positron emissie tomografie (PET-scan) PET-scan met nieuwe tracers 8

9 The cholinergic deficit in AD underlies the clinical symptomatology Cholinergic deficit progressive loss of cholinergic neurones progressive decrease in available ACh N. basalis Meynert impairment in ADL, behaviour and cognition Cortex Hippocampus Bartus et al., 1982; Cummings and Back, 1998, Perry et al., 1978 Acetylcholinesterase (AChE) Inhibition: mechanism ACh released by pre-synaptic neuronal activity Presynaptic nerve terminal Activates postsynaptic cholinergic receptors Acetylcholine ACh action rapidly terminated by AChE Acetylcholinesterase M G N AChE Postsynaptic nerve terminal Galantamine inhibits AChE, prolonging ACh Cholinesterase Inhibitoren Tacrine (Cognex ) Donepezil (Aricept ) Rivastigmine (Exelon ) Galantamine (Reminyl )* 9

, 1978 Acetylcholinesterase (AChE) Inhibition: mechanism ACh released by pre-synaptic neuronal activity Presynaptic nerve terminal Activates postsynaptic cholinergic receptors

10 Gemiddelde verandering in dagelijkse tijd van de hulpverlener (ADL) na 6 maanden: GAL-INT-1 Change from baseline in daily time spent assisting with ADL (min) * Reminyl 24mg/day Placebo * p < 0.05 vs baseline Uitstel van gedragssymptomen: GAL-USA-10 Mean (± SE) change in NPI score from baseline Baseline Time (months) 5 * Improvement Deterioration Reminyl 16 mg/day Reminyl 24 mg/day Placebo * p < 0.05 vs placebo 10

05 vs baseline Uitstel van gedragssymptomen: GAL-USA-10 Mean (± SE) change in NPI score from baseline -3-2 -1 0 1 2 3

11 11

Vergelijkbare documenten

III Identificatie van de geneesheer die verantwoordelijk is voor de behandeling (naam, voornaam, adres, RIZIV-nummer):

III Identificatie van de geneesheer die verantwoordelijk is voor de behandeling (naam, voornaam, adres, RIZIV-nummer): BIJLAGE A: Model van formulier voor eerste aanvraag: Formulier voor eerste aanvraag tot terugbetaling van EXELON pleisters voor transdermaal gebruik ( 4680000 van hoofdstuk IV van het K.B. van 21 december