Voeding bij kanker. Rolverdeling diëtist, patiënt en verpleegkundige. Multidisciplinaire Zorg: Samen Werken. Liesbeth Haverkort MSc - 10 januari 2014

Transcriptie

1 Voeding bij kanker Rolverdeling diëtist, patiënt en verpleegkundige Multidisciplinaire Zorg: Samen Werken Liesbeth Haverkort MSc - 10 januari 2014

2 Rolverdeling en interactie patiënt - diëtist - verpleegkundige - arts Diëtist Verpleegkundige Patiënt Behandelend arts

3 Dhr. G 50 jarige, alleen wonende man Adenocarcinoom slokdarm op cm - T4N3M0 In opzet curatieve behandeling: - Chemo-radiatie therapie: Chemotherapie: Carboplatin + Paclitaxel Radiotherapie: 41.4 Gy in 23 fracties - Gevolgd door operatie slokdarm resectie met buismaag reconstructie

4 1 e consult GIOCA: Evaluatie voedingsstatus Advies screenen ondervoeding in CBO richtlijn perioperatieve voeding : Inspectie Gezondheidszorg screening volwassen preoperatieve patiënten Welke screeningstool? GIOCA: zelfrapportage

5 Evaluatie voedingsstatus Patiënt: levert informatie aan door zelfstandig invullen Verpleegkundige: inschatting wel / niet naar diëtist

6 Zelf gerapporteerde antropometrische gegevens bij preoperatieve patiënten (N = 490) Zelf gerapporteerde info over gewicht en lengte goede inschatting voedingsstatus Gemeten antropometrische gegevens resulteren niet in betere inschatting voedingsstatus Klassieke screeningsmethoden minder goed dan zelf rapportage

7 Screening op ondervoeding: SNAQ MNA MUST Self-report Sensitiviteit Ondervoed 0.63 ( ) 0.89 ( ) 0.67 ( ) 0.97 ( ) Specificiteit Niet ondervoed 0.98 ( ) 0.73 ( ) 0.95 ( ) 0.98 ( ) 2012 Jun;203(6):700-7

8 GIOCA verpleegkundigen doorverwijzing naar diëtist 80% direct naar diëtist Sensitiviteit (ondervoed) 94% Specificiteit (niet ondervoed) 30%

9 Oorzaak lage specificiteit Overige redenen doorverwijzing naar diëtist Passageklachten Pijn Aanzienlijk minder eetlust Problemen spijsvertering kanaal Comorbiditeit Gebruikt al drinkvoeding / sondevoeding Eigen verzoek patiënt / mantelzorger

10 Dhr. G - evaluatie voedingsstatus Huidige lengte geschat Huidig gewicht gemeten (thuis) Gebruikelijk gewicht 1.74 m 63.5 kg 71 kg Gewichtsverlies In ca. 2 maanden ± 11% = ondervoeding BMI (gewicht / lengte²) 21 Ondervoeding + passage klachten diëtist

11 Primaire doel dieetbehandeling Voorkomen / behandelen ondervoeding = Beperken verlies vetvrije massa

12 Dieetadvies tijdens chemo-radiatietherapie Gezond 0.8 gram eiwitten per kg /dag Ziekte / behandeling 1.5 gram eiwitten per kg / dag 51 gram eiwitten 95 gram eiwitten

13 Monitoren voedingsstatus tijdens CRT: verpleegkundigen Q2 Gewichtsverlies in 1 week Percentage gewichtsverlies < 1 maand kg 8% = ondervoeding BMI (gewicht / lengte²) 19.3 Leefomstandigheden Alleen wonend Beperkt mantelzorg Plaatsing sonde

14 Overige aspecten van invloed op verhoogd risico op ondervoeding Mannelijk geslacht Alleen wonend Wonen in instelling Toename leeftijd Ondersteuning thuiszorg met toediening sondevoeding gewenst

15 Monitoren voedingstoestand verpleegkundigen thuiszorg Verpleegkundige thuiszorg: - monitoren voedingstoestand - inzicht in woon- en leefsituatie Spin in web tussen patiënt en AMC

16 Na afronden chemo-radiatherapie 6-8 weken wachttijd tot operatie Behoud van vetvrije massa Preoperatief verlies vetvrije massa verhoogd risico op postoperatieve complicaties Monitoren stabiliteit vetvrije massa = WEEGSCHAAL NIET VOLDOENDE!

17 Monitoren lichaamssamenstelling onderzoek Gewicht = vetmassa + vetvrije massa Meetinstrumenten: Bodpod en Bio elektrische impedantie PET/CT scan van L3

18 PET/CT scan Kleuring van L3

19 Voeding in de postoperatieve fase na slokdarm resectie met buismaag resectie Plaatsing voedingssonde tijdens operatie Ontslag: Patiënt eet overdag zelf Nachtelijke sonde voor optimale inname aan voedingsstoffen Bij ontslag: inname ca. 50% behoefte (Aan voeding gerelateerde) klachten Eenduidig voedingsadvies

20 Klachten top 5 na buismaag operatie: Tijdmoment 1 Tijdmoment 3 Tijdmoment 6 Tijdmoment Snel vol 89% 87% 87% 89% 12 Geen honger 76% 57% 57% 51% Vroege dumping 74% 78% 78% 75% Passage klachten Reflux van voeding / vloeistof 53% 63% 59% 63% 60% 54% 65% 61%

21 Overige postoperatieve aan voeding gerelateerde klachten Benigne strictuurvorming Secundaire pancreasinsufficiëntie Motiliteitsproblemen buismaag (snel langzaam) Gewijzigd defaecatiepatroon Gewijzigde beleving rond voeding Behoefte aan psychologische ondersteuning Langer drinkvoeding sondevoeding nodig

22 Meest frequent deficiëntie voedingsstoffen 1 jaar na buismaag operatie (N=96): Foliumzuur (deficiënte inname 85%) Vitamine D (deficiënte inname 61%) Koper (deficiënte inname 56%) Calcium (deficiënte inname 49%) Vitamine B1 (deficiënte inname 48%) Risico op voedingsdeficiënties!

23

24 Tot slot. Diëtist Patiënt Verpleegkundige Verpleegkundige: Monitoren voedingstoestand en voedselinname Wel / niet tijdig naar diëtist start kunstvoeding - toename risico s behandeling - Invloed op KvL Patiënt: Levert bruikbare en zinvolle informatie voor optimaal beleid Maak gebruik van zijn deskundigheid