Motivatie versus dwang in de drughulpverlening bij minderjarigen

Transcriptie

1 Motivatie versus dwang in de drughulpverlening bij minderjarigen Sonja Paesbrugge en Joris Cracco RKJ De Sleutel Zuidmoerstraat Eeklo Tel Fax

2 You can lead a horse to water but you can t make it drink.

3 Wat als het paard niet wil drinken? Gebruik is motiverend: - Instant bevrediging van behoeften. - Problemen en verantwoordelijkheden komen op de achtergrond (zeker belangrijk voor jongeren met bijkomende psychiatrische problemen). - Integratie binnen een specifieke peer groep waar men waardering vindt. - Nadelen komen pas later (zeker bij minderjarigen: biologische gevolgen en problemen in de ontwikkeling zijn groter naarmate jongere leeftijd.

4 Waarom stoppen? - Stoppen met gebruik creëert angst en pijn. - Craving en controleverlies. - Problemen en verantwoordelijkheden dringen zich op. - Zelfbeeld (ik ga het toch niet kunnen). - Sociale uitsluiting bij de peergroep. - Hoe de leegte opvullen? Eerste motivatie is bijna altijd extern! - Vaak bijzonder moeilijk bij hechtingsproblemen of bij gebrek aan een sociaal netwerk. - Anderzijds ook opportuniteiten (groeidrive, jeugdrecht)

5 Motivatie is een werkwoord

6 Hoe motiveren we jongeren? 1. Luister naar de hulpvraag. Is essentieel voor een therapeutische relatie Hoeft niet altijd te gaan over stoppen met gebruik. 2. Accepteer de beginsituatie. Bvb. cannabis helpt mij. 3. Maak gebruik van de leefgroep en leeftijdsgenoten. 4. Maak gebruik van de context. Leer ze: Dat ze wel degelijk invloed hebben Dat dit hun taak is

7

8 Hoe motiveren we jongeren? 5. Circle of change en motiverende gespreksvoering. Aanvaard de positie en begeleid iedere stap Prikkelen en doen nadenken Niet forceren speel judo

9 Hoe motiveren we jongeren? 6. Maak vooruitgang zichtbaar! Zelfbeeld en positieve bekrachtiging. Laat privileges samen gaan met opnemen van verantwoordelijkheid. Toon duidelijk wat goed loopt. 7. Reik tools aan Belief en skill moeten samen gaan.

10 Hoe motiveren we jongeren? 8. Dubbeldiagnose moet meegenomen worden Indien gebruik Psychisch lijden Motivatie Belang van medicatie en psychotherapie belang van compliance en continuïteit. aanbieden van een brede medische zorg 9. Luister naar de hulpvraag

11 Was het maar zo simpel! Motivatie is een proces dat moet gevoed worden Dit vraagt tijd en een trajectvisie Begin tijdig! Volg nauwkeurig op (cf. verder, begrenzen)! Samenwerking is een noodzaak! Terugschakelen zonder wachtlijsten! Traject bouwen opvang vinden!

12 Rol van het begrenzen Begrenzing is absoluut noodzakelijk! Begrenzen Straffen (moeilijk maar belangrijk onderscheid). Emancipatorisch vs Therapeutisch model Niet opvolgen/begrenzen = onverschilligheid. Begrenzing biedt veiligheid. Veiligheid is een noodzakelijke voorwaarde voor groei.

13 Rol van gesloten opvang Gesloten opvang is noodzakelijk Veiligheid voor de jongere en maatschappij (bvb. bij herhaalde fuges) Als begrenzing Voorwaarden Aanwezigheid van een perspectief. Aanwezigheid van een (pre)therapeutisch aanbod. Vlot kunnen schakelen in een traject.

14 Gesloten versus open residentie Open Gesloten Veiligheid Begrenzingsmogelijkheden Therapeutische relatie Groeikansen Managen van crisissen Continuïteit

15 Therapie met de stok achter de deur Voordeel: Zorgt voor externe motivatie als eerste aangrijpingspunt Kan zorgen voor duidelijke rollen (JRB vs therapie). Nadeel Kan aanleiding geven tot faken van hulpvraag (zeer moeilijk in te schatten). Verlies aan empowerment.

16 Therapie met de stok achter de deur Noodzakelijke voorwaarde Terugvalbasis (trajectvisie)

17 Cijfers! Statistieken zijn zoals een bikini: ze tonen veel, maar niet het essentiële. (Prof. Dr. H. Picard)

18 Aantal aanmeldingen Aanmeldingen Opname Geen opname Aanmelding Opname Aanmelding Geen opname

19 Juridisch statuut Vergelijking JRB-CBJ-Andere in JRB CBJ Vrijwillig Aanmeldingen Opnames

20 Doelgroep : leeftijd bij opname Gemiddelde leeftijd ,1 16,3 16,2 15,9 16,1 15, Gemiddelde leeftijd

21 Verdeling leeftijd Verdeling Leeftijd in 2012, 2013 en

22 Mediaan retentie Mediaan Retentie in dagen , Mediaan retentie in dagen

23 Verdeling volgens geslacht Verdeling jongens vs meisjes 100% 90% 80% % 60% 50% 40% 30% Meisjes Jongens 20% 10% 0%

24 ADAD Probleemscores 7 Gemiddelde ADAD Probleemscores Gezondheid School Alcohol Drugs Illegaal Sociaal Familiaal Psychisch

25 ADAD Probleemscores 7 Gemiddelde ADAD Probleemscores Gezondheid School Alcohol Drugs Illegaal Sociaal Familiaal Psychisch 2014 M

26 Doelgroep: soort middelenmisbruik Gebruikte middel Gebruikt in het afgelopen jaar N (%) Hoofdgebruik N (%) Alcohol 20 (100) 1 (5) Marihuana 20 (100) 8 (40) Stimulerende middelen/amfetamines 17 (85) 12 (60) Kalmerende middelen 13 (65) 5 (25) Cocaïne/crack 13 (65) 5 (25) Heroïne 5 (25) 2 (10) Andere opiaten (dan heroïne) 3 (15) 0 (0) PCP/Angel Dust 0 (0) 0 (0) Hallucinogenen 9 (45) 0 (0) Poppers 1 (5) 0 (0) Inhalentia (bvb lijm, gas, deodorant) 12 (60) 2 (10) Steroïden 2 (10) 0 (0) Andere 4 (20) 0 (0)

27 Doelgroep: psychiatrische problemen Totaal RKJ (N = 20) % (N) Meisjes RKJ (N = 20) % (N) Jongens RKJ (N = 20) % (N) Eén stoornis (incl SUD) 100 (20) 100 (8) 100 (12) Comorbiditeit (incl SUD) 90 (18) 88 (7) 92 (11) Comorbiditeit (excl SUD) 65 (13) 75 (6) 58 (7) Externaliserend (incl SUD) 100 (20) 100 (8) 100 (12) Internaliserend (incl SUD) 40 (8) 50 (4) 33 (4) Int + externaliserend (incl SUD) 40 (8) 50 (4) 33 (4) Externaliserend = ADHD, CD (conduct disorder), ODD (oppositional defiant disorder) of SUD (substance use disorder), Internaliserend = Depressie, PSTD (Post traumatic stress disorder) of SAD (Social anxiety disorder)

28 Doelgroep: forenzisch Delictscategorieën Prevalentie (N = 20) N (%) Geweld zonder verwondingen 14 (70) Geweld met verwondingen 16 (80) Diefstal 19 (95) Vandalisme 15 (75) Drug gerelateerde feiten 17 (85) Bedreigingen en beledigingen 13 (65) Andere delicten 13 (65)

29 Wat hebben we geleerd vandaag?

30 Trajecten Trajecten Trajecten