Overzicht. Onderzoekstaal. TOHBO Inholland. Taalbeleid Inholland

Transcriptie

1 Overzicht Onderzoekstaal Dorian de Haan Lectoraat Ontwikkelingsgericht Onderwijs Studiedag Domein Onderwijs, leren en levensbeschouwing 12 april 2012 Taal: Taalbeleid Inholland Onderzoek: Onderzoek Domein OLL Onderzoekstaal Zelf aan de slag: Welke begrippen vind je van belang voor jouw studenten in het onderwijs over praktijkgericht onderzoek? Presentatie onderzoek (Open Universiteit) Discussie: relevantie voor OLL Inholland? Taalbeleid Inholland Twee sporen: toetsen en taalontwikkelend HBO Taalcentrum: toetsen,cursussen, scholing Projectgroep Taal beleid Taalcoördinatoren per domein praktijk Lectoraat Ontwikkelingsgericht Onderwijs Taalontwikkelend HBO (visie-ontwikkeling, onderzoek) Evaluatie blackboard cursussen Beleidsdocumenten: TOHBO Inholland Taalbeleid Inholland: samenkomende sporen (2009) Plan van Aanpak Taal: Praktijk: Taalontwikkelend hoger onderwijs bij Hogeschool Inholland; een verkenning Beschrijving van praktiijk en toekomstplannen van 3 opleidingen: Maatschappelijk werk en dienstverlening (Amsterdam), Communicatie, (Diemen), Finance (Rotterdam): scenario s voor de toekomst op het niveau van concrete doelen voor management, taal- en vakdocenten, samenwerking, activiteiten, materialen en lessen Gemeenschappelijk in aanpak: remediëring en expliciete en structurele aandacht voor taal verbonden aan beroepsprofiel 1

2 Onderzoek Domein OLL Onderzoekstaal Van Rijk, Y. van (2011). Notitie onderzoekslijn. Kenniscentrum OLL. Onderzoekscurriculum in de steigers Eenduidige aanpak? Ontwerpgericht? Theorie? Welke kernbegrippen? Onderzoeksvraag? (Lezen van) statistiek? Onderzoeksleerlijn bij uitstek geschikt om taalontwikkelend HBO vorm te geven Talige producten (lezen en schrijven) Vakkennis en begrip van vaktermen zichtbaar Reflectie Begrippen als ankerpunt voor vak Zelf aan de slag Welke begrippen vind je van belang voor jouw/ de studenten in het onderwijs over praktijkgericht onderzoek? 1. In drietallen bespreken 2. In alfabetische volgorde zetten Een onderzoek naar onderzoekstaal Sara Diederen (2010), Professionele onderzoekstaal in lerarenopleidingen basisonderwijs. Masterthesis. Maastricht: Open Universiteit Nederland. Uitgevoerd op PABO s De Kempel Helmond, KPZ Zwolle Analyse: theoretische literatuur/ beleidsdocumenten: onderzoekscompetenties & bijbehorende taal Indeling onder noemers m.b.t. onderzoekscyclus en algemene aspecten (bv. onderzoekende houding, bijdrage aan schoolontwikkeling ). Interviews sleutelpersonen (n=4): interviews over competenties Schriftelijke vragenlijst docenten (n=24) en studenten (n=105) Welke begrippen gebruik jij bij onderzoek doen? In welke mate zijn die voor jou van belang? 4 puntschaal (van beperkt tot doorslaggevend) Analyse: ordening naar categorieën uit de literatuur 2

3 Resultaten algemeen 335 verschillende begrippen 78% wordt 3x of minder vaak genoemd (261) 22% wordt 4x of vaker genoemd (74) Belang: Docenten vinden de genoemde begrippen meestal min of meer doorslaggevend Studenten geven vaker waarderingen als min of meer beperkt van belang Begrip 1 analyse 2 onderzoeksvraag 3 verslag/ rapportage betrouwbaarheid methoden 4 vragenlijst 5 kwalitatief doelen 6 conclusies / aanbevelingen literatuur / theorie kwantitatief hypothesen deelverzameling / data 7 plan van aanpak / stappen probleemstelling / schets 8 onderzoekskader 9 cyclus enquête reflectie 10 resultaten observatie Resultaten docenten Percentage top tien Gemiddeld 13 begrippen per docent Geen begrippen in top tien m.b.t. onderzoekende houding, bijdrage aan schoolontwikkeling, statistiek. Nauwelijks verschillen tussen docenten van de twee pabo s Resultaten studenten Begrip Top tien Percentages 1 plan van aanpak / stappen 2 analyse 3 oriëntatie 4 hypothesen 5 rapporteren 6 conclusies / aanbevelingen 7 observatie enquête onderzoeksvraag 8 presentatie evaluatie resultaten reflectie 9 onderzoekskader 10 methoden Gemiddeld ruim 9 begrippen per student Verschillen tussen studenten van beide pabo s: analyseren, rapporteren, onderzoeksvraag en hypothesen Docenten en studenten vergeleken (74 begrippen) 8 van de 335 begrippen worden door 20% van de docenten/ studenten genoemd (handout) significant verschil tussen beide groepen voor 26 begrippen 10 van de (74) 4x of vaker genoemde begrippen worden alleen door de docenten genoemd (opzet, rapporteren/verslag, betrouwbaarheid). 19 van de (74) 4x of vaker genoemde begrippen worden alleen door studenten genoemd (presentatie). 3

4 Verschil tussen docenten Verschil voor (74) 4x of vaker genoemde begrippen tussen docenten die wel of niet studenten begeleiden in onderzoek doen Verschil tussen docenten die wel / niet aan kenniskring zijn verbonden Geen achtergrondverschillen voor opleiding en werkervaring Hoe-en-waarom-onderzoekstaal Top tien van docenten en studenten bestaat uit knowing how begrippen vaardigheden voor het doen van onderzoek: onderzoekscyclus Focus is minder op knowing why begrippen de theorie achter /motivatie voor onderzoek doen: zoals onderzoekende houding, schoolontwikkeling Conclusies Verschillen in welke begrippen worden genoemd (22% 4x of meer) Verschillen tussen docenten en studenten Aandacht voor kernbegrippen Verschil tussen hoe-en-waarom-begrippen (Leerlijn PABO: 1e jaar: oefenen met onderzoekstechnieken 2e jaar: formuleren van probleemstelling, onderzoeksvraag, onderzoeksdoel ) Nadere uitwerking van vaardigheid naar meer aandacht voor houding (en bijbehorende begrippen) Discussie Onderzoekstaal: expliciet onderwijzen? Van impliciet naar expliciet In welke lessen komt een begrip als probleemstelling voorbij als onderwerp? In welke lessen is probleemstelling een expliciet doel (van de docent)? In welke lessen is probleemstelling een expliciet kernbegrip (voor de student)? Is het relevant om onderzoekstaal vast te stellen en expliciet te onderwijzen? 4

5 Relevantie voor OLL Inholland? Zo ja, wat te doen? Competentieprofiel - reflectie: Uitwerken onderzoekscomponent als onderzoekscompetentie per opleiding Vertalen naar leerlijn (niveaus 1 e, 2 e en afstudeerfase) Selecteren van bijbehorende kernbegrippen/ onderzoekstaal Wat: Eén van de mogelijkheden: een digitaal lexicon bij de weblectures Hoe: didactiek van taalgericht vakonderwijs begrijpelijk taalaanbod, gelegenheid tot taalproductie, feedback op vorm en inhoud didactiek van woordenschatonderwijs voorbewerken, semantiseren, consolideren, controleren 5