Interculturele CompetentieWijzer (ICW): mogelijkheden en beperkingen. Joke Simons & Yunsy Krols

Transcriptie

1 Interculturele CompetentieWijzer (ICW): mogelijkheden en beperkingen Joke Simons & Yunsy Krols 1

2 INTERCULTURELE COMPETENTIE: WAT? 2

3 Metaforen 3

4 Competentie = K + V + A + A + (Fantini, 2000) 4

5 Onderwijs en bedrijf bevraagd Bedrijf Studie 1 Studie 2 Studie 3 Management Assistants Alumni Office HRM in bedrijven Management Interviews Survey interviews Onderwijs Studie 1 Studie 2 Studie 3 Percentage van leerkrachten met verschillende etnischculturele achtergronden in het lager onderwijs Alumni Lerarenopleiding: kleuter onderwijs en lager onderwijs Docenten Office Management en Lerarenopleiding Pen-en-papier survey Digitale survey interviews 5

6 Bedrijf Verschillen in cultuur of interculturele competentie = buitenlandse zakenactiviteiten Interculturele competentie is een meerwaarde >< moeilijkheden om het concept te definiëren internationale bedrijven zeggen het nodig te hebben, maar ze kunnen niet zeggen wat interculturele competentie is Internationale bedrijven zijn er al van overtuigd dat ze de nodige IC hebben 6

7 Onderwijs Minder moeilijkheden om het concept te definiëren, maar hanteren nog steeds een relatief enge benadering Erkenning van het belang van interculturele competentie (2/3 besteedt er aandacht aan in de klas) 60% ervaren moeilijkheden nood aan ondersteuning (in de vorm van concreet materiaal, tips, etc.) Positieve attitude t.o.v. interculturele verschillen 7

8 Onderwijs (docenten) IC is geen top prioriteit wordt eerder negatief gepercipieerd Leerkrachten geven aan zelf de nodige IC te ontbreken om IC te ontwikkelen bij hun studenten Dit stelt de vraag naar de vertaling ervan? IC is nog niet opgenomen in de evaluatie van stages er zijn nog geen concrete meetcriteria om niveau van IC in kaart te brengen 8

9 INTERCULTURELE COMPETENTIE: METEN? 9

10 Mogelijkheden 10 Breed concept concreet Eenvormige meetwijze Aanknopingspunt voor kritische (zelf)reflectie Ook voor groepen Informatie is ijkpunt in tijd (voor- en nameting) Feedback

11 Beperkingen 11 Duidelijke afbakening van het concept vereist Keuze voor het gebruik van bepaalde termen => discussie Is een meetinstrument neutraal en objectief?

12 Ontwikkeling ICW 1. Screening van 1. Literatuur rond IC 2. Bestaande meetinstrumenten 2.Ontwikkeling instrument 3.Validering instrument 12

13 Screening -Hoe? Literatuurstudie Screening van het internet - Vaststelling Anglo-saksische context Expats en buitenlandse ervaring 13

14 Ontwikkeling -Brede scan - Aansluiting bij het competentiedenken in H.O. Matrix Verschillende niveaus - Monnikenwerk 14

15 9 Componenten Culturele zelfkennis Culturele flexibiliteit Culturele veerkracht Culturele ontvankelijkheid Culturele kennisverwerving Culturele relationele vaardigheid Culturele communicatieve vaardigheid Cultureel conflict Multiperspectiviteit 15

16 Instrument - Kenmerken 9 bouwstenen 3 niveaus Score voor elke bouwsteen Geen globale score Pool van 189 items 16

17 Voorbeeld CULTURELE ZELFKENNIS 1) Kennis van de eigen persoonlijke en culturele geschiedenis 2) Erkennen van culturele conditionering 3) Duiden van het eigen waardekader 4) Omgaan met beeldvorming betreffende de eigen cultuur 17

18 Voorbeeld Kennis van de eigen persoonlijke en culturele geschiedenis Bewustzijn van het belang van begrip van de eigen persoonlijke en culturele geschiedenis Bereid zijn om de eigen persoonlijke en culturele geschiedenis te onderzoeken en (kritisch) te bevragen In staat zijn om de (kritische) reflectie op de eigen persoonlijke en culturele geschiedenis in te zetten in de interactie 18

19 Validering - Fase 1 Afname van de vragenlijst Reacties/reflecties van deelnemers Grondige doorlichting Reductie van items Afwisseling in aanbod 19

20 Validering - Fase 2 Screening door externen Intervisie met collega s Afname van de vragenlijst Reacties van de deelnemers Opstellen van feedbackmatrix Trainings- en vormingsaanbod 20

21 Voorbeeld van feedback Algemene feedback Feedback in functie van de score van de deelnemer 21

22 Validering - Fase 3 Digitaliseren van de vragenlijst Automatisch profiel Feedback voor elke deelnemer 22

23 INTERCULTURELE COMPETENTIE: BEVORDEREN? 23

24 Casebespreking bedrijf - Kenmerken van bedrijf Groot bedrijf: op de werkvloer 1000 medewerkers Kleurrijk bedrijf: 50 nationaliteiten Aanpak: 26 teamleiders - Kenmerken van de deelnemers 13 medewerkers: teamleiders op werkvloer Uiteenlopende interculturele competentieprofielen Resultaten zijn vertrekpunt voor verder gesprek over trainings- en vormingsnoden 24

25 Resultaten Zelfkennis Flexibiliteit Veerkracht Ontvankelijkheid Kennisverwerving Relationele competentie Communicatieve vaardigheid Conflicthanteringsvaardi gheid Multiperspectiviteit Beginners Basis Gevorderd Totaal

26 26

27 VTO-aanbod: under construction VTO-matrix maken op basis van feedbackmatrix Leerlijnen ontwikkelen? Vervolg IC-catalyst 27

28 VRAGEN, SUGGESTIES, BEMERKINGEN? 28