Vrijstelling van aangifte

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Vrijstelling van aangifte"

Transcriptie

1 Bijlage IA bij het Koninklijk Besluit van 20 juli 2001 houdende algemeen reglement op de bescherming van de bevolking, van de werknemers en het leefmilieu tegen het gevaar van de ioniserende stralingen Vrijstelling van aangifte 1. De hierna vermelde tabel A geeft de vrijstellingswaarden weer te gebruiken voor de toepassing van artikel 3.1.d). Deze waarden kunnen enkel worden gebruikt wanneer de materialen, die radioactieve stoffen bevatten, aanwezig zijn in gematigde hoeveelheden (van de orde van maximaal één ton). Ze zijn niet van toepassing in het kader van artikel Voor de radionucliden die niet in de tabel zijn opgenomen, stelt het Agentschap passende waarden vast voor de activiteiten en de activiteiten per eenheid van massa, op basis van de criteria vermeld in punt 3 van deze bijlage. De aldus vastgestelde waarden vervolledigen deze van tabel A. 3. De basiscriteria die, bij toepassing van punt 2 van deze bijlage hebben gediend of moeten dienen voor de berekening van de vrijstellingswaarden, zijn de volgende: a) de door de vrijgestelde handeling veroorzaakte individuele radiologische risico s zijn voldoende laag om niet aan de reglementering onderworpen te zijn; en b) de collectieve radiologische impact van de vrijgestelde handeling is voldoende laag zodat zij in de gegeven omstandigheden niet aan de reglementering onderworpen is; en c) de vrijgestelde handeling heeft intrinsiek geen radiologisch belang en de kans op het voorkomen van een situatie die zou kunnen leiden tot het niet respecteren van de criteria vermeld onder de punten a) en b) is verwaarloosbaar. Daarenboven moet er, in alle mogelijke omstandigheden, aan de volgende twee criteria worden voldaan: a) de effectieve dosis die per jaar door eender welke burger opgelopen kan worden ingevolge een vrijgestelde handeling is van de orde 10 microsievert of minder; b) de collectieve effectieve te verwachten dosis door een jaar lang verrichten van de handeling is niet groter dan ongeveer 1 man.sievert. 4. De in tabel A vastgestelde waarden gelden voor de totale voorraad van radioactieve stoffen, deze onder de vorm van afval inbegrepen, die een persoon of een inrichting op om het even welk tijdstip in het bezit heeft in het kader van een specifieke handeling. 5. Nucliden met het achtervoegsel + of sec in tabel A stellen moedernucliden voor, die in evenwicht zijn met hun dochternucliden zoals vermeld in tabel B. In dit geval hebben de in tabel A vermelde waarden alleen betrekking op de moedernuclide, maar zijn de aanwezige dochternucliden daarin reeds verdisconteerd. 6. In alle andere gevallen van mengsels van meer dan één nuclide hoeft geen melding te worden gedaan indien de som van de verhoudingen van de totale hoeveelheid van elk nuclide, gedeeld door de in tabel A vermelde waarden, kleiner dan of gelijk aan 1 is. Deze sommatieregel is ook van toepassing op activiteitsconcentraties waarbij de verschillende nucliden in kwestie in dezelfde matrix zitten. Bijlage IA - 1

2 Tabel A Vrijstellingsniveaus Nuclide Hoeveelheid (Bq) Concentratie (kbq/kg) H Be ³ C O ² F Na Na Si ³ P ³ P S Cl Cl Ar Ar ² K ² K ² K Ca Ca Sc Sc ² Sc V Cr ³ Mn Mn Mn-52m Mn Mn Mn Fe Fe Fe Co Co Co ² Co Co-58m Co Co-60m ³ Co ² Co-62m Ni Ni Ni Cu ² Zn Zn Zn-69m ² Bijlage IA - 2

3 Ga Ge As ³ As As ² As ³ Se ² Br Kr ² Kr ² Kr ² Kr ³ Kr Kr-83m Kr Kr-85m ³ Kr ² Kr ² Rb ² Sr ² Sr-85m ² Sr-87m ² Sr ³ Sr ² Sr Sr Y ³ Y ³ Y-91m ² Y ² Y ² Zr ³ Zr Zr Nb-93m Nb Nb Nb Nb Mo Mo ³ Mo ² Mo Tc Tc-96m ³ Tc ³ Tc-97m ³ Tc Tc-99m ² Ru ² Ru ² Ru Ru ² Rh-103m Rh ² Pd ³ Bijlage IA - 3

4 Pd ³ Ag ² Ag-108m Ag-110m Ag ³ Cd Cd ² Cd-115m ³ In ² In-113m ² In-114m ² In-115m ² Sn ³ Sn ² Sb ² Sb Sb ² Te-123m ² Te-125m ³ Te ³ Te-127m ³ Te ² Te-129m ³ Te ² Te-131m Te ² Te Te-133m Te I ² I ³ I ² I ² I I ² I I I I Xe-131m Xe ³ Xe ³ Cs ² Cs ³ Cs Cs-134m ³ Cs Cs Cs Cs Cs Ba ² Ba La Ce ² Ce ² Bijlage IA - 4

5 Ce ² Ce ² Pr ² Pr Nd ² Nd ² Pm Pm ³ Sm Sm ² Eu Eu-152m ² Eu Eu ² Gd ² Gd ³ Tb Dy ³ Dy ³ Ho ³ Er Er ² Tm ³ Tm Yb ³ Lu ³ Hf Ta W ³ W W ² Re ³ Re ² Os Os ² Os-191m ³ Os ² Ir Ir Ir ² Pt ² Pt-193m ³ Pt ³ Pt-197m ² Au ² Au ² Hg ² Hg-197m ² Hg ² Tl Tl ² Tl ² Tl Pb ² Pb Pb Bijlage IA - 5

6 Bi Bi Bi ³ Bi Po Po Po Po At ³ Rn Rn Ra ² Ra Ra ² Ra Ra ² Ra Ac Th ³ Th Th Th Th Th ³ Th-232sec Th ³ Pa Pa Pa ² U U ² U U U U U U ² U U-238sec U ² U ³ U Np Np ² Np Pu ² Pu ² Pu Pu ³ Pu Pu Pu Pu ² Pu Pu ³ Pu Bijlage IA - 6

7 Am Am ³ Am-242m Am Cm ² Cm Cm Cm Cm Cm Cm Bk ³ Cf ³ Cf Cf Cf Cf Cf Cf ² Cf Es ² Es Es-254m ² Fm Fm ³ Bijlage IA - 7

8 Tabel B Lijst van de in punt 5 van deze bijlage bedoelde nucliden in seculair evenwicht Moedernuclide Dochternucliden Sr-80 + Rb-80 Sr-90 + Y-90 Zr-93 + Nb-93m Zr-97 + Nb-97 Ru Rh-106 Ag-108m + Ag-108 Cs Ba-137 Ba La-140 Ce La-134 Ce Pr-144 Pb Bi-210, Po-210 Pb Bi-212, Tl-208, Po-212 Bi Tl-208, Po-212 Rn Po-216 Rn Po-218, Pb-214, Bi-214, Po-214 Ra Rn-219, Po-215, Pb-211, Bi-211, Tl-207 Ra Rn-220, Po-216, Pb-212, Bi-212, Tl-208, Po-212 Ra Rn-222, Po-218, Pb-214, Bi-214, Pb-210, Bi-210, Po-210, Po-214 Ra Ac-228 Th Ra-222, Rn-218, Po-214 Th Ra-224, Rn-220, Po-216, Pb-212, Bi-212, Tl-208, Po-212 Th Ra-225, Ac-225, Fr-221, At-217, Bi-213, Po-213, Pb-209 Th-232sec Ra-228, Ac-228, Th-228, Ra-224, Rn-220, Po-216, Pb-212, Bi-212, Tl-208, Po-212 Th Pa-234m U Th-226, Ra-222, Rn-218, Po-214 U Th-228, Ra-224, Rn-220, Po-216, Pb-212, Bi-212, Tl-208, Po-212 U Th-231 U Th-234, Pa-234m U-238sec Th-234, Pa-234m, U-234, Th-230, Ra-226, Rn-222, Po-218, Pb-214, Bi-214, Pb-210, Bi-210, Po-210, Po-214 U Np-240 Np Pa-233 Am-242m + Am-242 Am Np-239 Bijlage IA - 8

9 Bijlage IB bij het Koninklijk Besluit van 20 juli 2001 houdende algemeen reglement op de bescherming van de bevolking, van de werknemers en het leefmilieu tegen het gevaar van de ioniserende stralingen Vaste radioactieve afvalstoffen: voorwaarden en niveaus voor vrijgave 1. In de hierna volgende tabel A worden de waarden gegeven die, in het kader van de toepassing van artikel 35.2 moeten gebruikt worden voor de verwijdering, de afvoer met het oog op recyclage of hergebruik van vaste radioactieve afvalstoffen afkomstig van een inrichting van klasse I, II of III, bedoeld in artikel 3. Deze waarden worden vrijgaveniveaus genoemd. Hierbij wordt er aan herinnerd dat de naleving van deze niveaus niet voldoende is in het geval van inrichtingen waar radioactieve stoffen met een halveringstijd van minder dan zes maand aangewend worden; in dat geval moeten de bepalingen van het tweede lid van artikel 35.2 toegepast worden. 2. De basiscriteria die gediend hebben of moeten dienen voor de berekening van de vrijgaveniveaus en van de waarden die voorkomen in de vergunningen die door het Agentschap verleend worden met toepassing van artikel 18, zijn de volgende: a) de radiologische risico s voor personen zijn voldoende laag; b) de collectieve radiologische impact is voldoende laag, en c) de kans op het voorkomen van een situatie die zou kunnen leiden tot het niet respecteren van de criteria vermeld onder de punten a) en b) is verwaarloosbaar. 3. Daarenboven moet er, in alle mogelijke omstandigheden aan de volgende twee criteria worden voldaan: a) de effectieve dosis die per jaar door eender welke burger opgelopen kan worden ingevolge de vrijgave of het toegestane gebruik van stoffen afkomstig van een welbepaalde handeling is van de orde 10 microsievert per jaar of minder; b) de jaarlijkse collectieve effectieve te verwachten dosis ten gevolge van de vrijgave of het toegestane gebruik van stoffen afkomstig van een welbepaalde handeling is niet groter dan ongeveer 1 man.sv. 4. Voor wat betreft de radionucliden die niet voorkomen in de tabel, stelt het Agentschap de gepaste concentratieniveaus vast, uitgaande van de criteria vermeld in de punten 2 en 3 van deze bijlage. De waarden die aldus worden vastgesteld, vervolledigen deze van de tabellen. 5. De in tabel A vermelde niveaus en de hierna vermelde voorwaarden zijn niet van toepassing op het voedsel dat besmet werd als gevolg van een radiologische noodsituatie en op de interventiesituaties bedoeld in de artikelen 72 en 72bis. Zij zijn evenmin van toepassing op de beroepsactiviteiten bedoeld in artikel 4, tenzij het Agentschap daar anders over beslist. 6. Voorwaarden voor vrijgave van vaste radioactieve afvalstoffen: a) De conformiteit met de vrijgaveniveaus die vermeld zijn in tabel A moet worden geverifieerd door metingen, in overeenstemming met de bepalingen van artikel De bepaling van de oppervlaktebesmetting is enkel vereist indien de stoffen na hun vrijgave mogelijkerwijze zullen worden gemanipuleerd. b) Wanneer het mengsels van radionucliden betreft, dient aan de volgende voorwaarde te worden voldaan: Σ j C j / C j,l < 1 waarbij: C j de specifieke activiteit is van de radionuclide j in de afvalstoffen en C j,l het vrijgaveniveau uit tabel A is voor radionuclide j. Bijlage IA - 9

10 In geval van een mengsel van radionucliden met hun vervalproducten, kunnen de vervalproducten in deze formule buiten beschouwing worden gelaten indien er bij de vaststelling van de vrijgaveniveaus rekening werd mee gehouden en indien ze de activiteit bij evenwicht niet overschrijden. Tabel A - Vrijgaveniveaus Vrijgaveniveaus 2,3 Nuclide 1 [kbq/kg] H Be-7 10 C Na P P S Cl-36 1 K-40 1 Ca Ca-47 1 Sc Sc Sc V Cr Mn Mn Mn Fe Fe Co Co-57 1 Co Co Ni Ni Zn-65 1 Ge As As-74 1 As-76 1 As Se-75 1 Br Rb Sr-85 1 Sr Sr Voor de radionucliden die met het teken + gemarkt zijn, werden de dochternucliden vermeld in tabel B rekening gehouden bij de berekening van de vrijgaveniveaus. 2. De niveaus voor natuurlijke radionucliden, op grijze achtergrond, zijn niet van toepassing op de beroepsactiviteiten die vergund zijn met toepassing van artikel 9, tenzij het Agentschap daar anders over beslist. 3. Het naleven van deze niveaus is niet voldoende in het geval van inrichtingen waar radioactieve stoffen met een halveringstijd van minder dan 6 maand worden aangewend; voor die gevallen wordt verwezen naar de bepalingen van artikel 35. Bijlage IA - 10

11 Vrijgaveniveaus 2,3 Nuclide 1 [kbq/kg] Y Y Zr Zr Nb-93m 100 Nb Nb-95 1 Mo Mo Tc Tc Tc-97m 10 Tc-99 1 Ru-97 1 Ru Ru Rh Pd Ag Ag-108m+ 0.1 Ag-110m+ 0.1 Ag Cd Cd Cd-115m+ 10 In In-114m+ 1 Sn Sn Sb Sb Sb Te-123m 1 Te-125m 100 Te-127m+ 10 Te-129m+ 10 Te-131m+ 0.1 Te Te I I I I Cs Cs Cs Cs Cs Cs Cs Ba Ba La Ce Ce Ce Ce Pr Nd Pm Pm Sm Sm Bijlage IA - 11

12 Vrijgaveniveaus 2,3 Nuclide 1 [kbq/kg] Eu Eu Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Tm Yb Lu Hf Ta W W Re Os Os Os Ir Ir Pt Pt-193m 100 Au Au Hg Hg Tl Tl Tl Tl Pb Pb Bi Bi Bi Po Ra Ra Ra Ra Ra Ac Th Th Th Th Th Th Th Pa Pa Pa U U U U U U U U U Bijlage IA - 12

13 Vrijgaveniveaus 2,3 Nuclide 1 [kbq/kg] Np Np Pu Pu Pu Pu Pu Pu Pu Pu Am Am-242m+ 0.1 Am Cm Cm Cm Cm Cm Cm Cm Bk Cf Cf Cf Cf Cf Cf Cf Cf Es Es Es-254m+ 1 Bijlage IA - 13

14 Tabel B Dochternuclides waar rekening mee gehouden werd bij de berekening van de vrijgaveniveaus voor de nucliden die met het teken + gemerkt zijn in tabel A [Th1] Moedernuclide Dochternuclide Sr-90 Y-90 Zr-95 Nb-95m Mo-99 Tc-99m Ru-103 Rh-103m Ru-106 Rh-106 Pd-103 Rh-103m Ag-108m Ag-108 Ag-110m Ag-110 Cd-109 Ag-109m Cd-115 In-115m Cd-115m In-115m In-114m In-114 Sn-113 In-113m Sb-125 Te-125m Te-127m Te-127 Te-129m Te-129 Te-131m Te-131 Te-132 I-132 Cs-137 Ba-137m Ce-144 Pr-144, Pr-144m Pb-210 Bi-210, Po-210[Th2] Ra-223 Rn-219, Po-215, Pb-211, Bi-211, Tl-207 Ra-224 Rn-220, Po-216, Pb-212, Bi-212, Tl-208 Ra-226 Rn-222, Po-218, Pb-214, Bi-214, Po-214 Ra-228 Ac-228 Ac-227 Fr-223, Ra-223, Rn-219, Po-215, Pb-211, Bi-211, Tl-207, Po-211, Th-227 Th-228 Ra-224, Rn-220, Po-216, Pb-212, Bi-212, Tl-208 Th-229 Ra-225, Ac-225, Fr-221, At-217, Bi-213, Tl-209, Pb-209 Th-232 Ra-228, Ac-22!, Th-228, Ra-224, Rn-220, Po-216, Pb-212, Bi-212, Tl-208 Th-234 Pa-234m, Pa-234 U-230 Th-226, Ra-222, Rn-218, Po-214 U-232 Th-228, Ra-224, Rn-220, Po-216, Pb-212, Bi-212, Tl-208 U-235 Th-231 U-238 Th-234, Pa-234m, Pa-234 Np-237 Pa-233 Pu-244 U-240, Np-240m, Np-240 Am-242m Np-238 Am-243 Np-239 Cm-247 Pu-243 Cf-253 Cm-249 Es-254 Bk-250 Es-254m Fm-254 Bijlage IA - 14

15 Bijlage II bij het Koninklijk Besluit van 20 juli 2001 houdende algemeen reglement op de bescherming van de bevolking, van de werknemers en het leefmilieu tegen het gevaar van de ioniserende stralingen Weegfactoren A. Definitie van in deze bijlage gebruikte termen: Equivalente omgevingsdosis H*(d): de equivalente dosis op een punt in een stralingsveld dat zou worden teweeggebracht door het overeenkomstige geëxpandeerde en uitgelijnde veld in de ICRUbol op diepte d, op de straal tegengesteld aan de richting van het uitgelijnde veld. De benaming voor de eenheid van equivalente omgevingsdosis is de sievert (Sv). Directionele equivalente dosis H'(d,Ω): de equivalente dosis op een punt in een stralingsveld dat zou worden teweeggebracht door het overeenkomstige geëxpandeerde veld in de ICRU-bol op diepte d, op een straal in een bepaalde richting Ω. De specifieke naam voor de eenheid van directionele equivalente dosis is de sievert (Sv). Geëxpandeerd en uitgelijnd veld: een stralingsveld waarin de fluentie en haar richtings- en energiespreiding hetzelfde zijn als in het geëxpandeerde veld, maar waarin de fluentie unidirectioneel is. Geëxpandeerd veld: een van het werkelijke stralingsveld afgeleid veld, waarin de fluentie en haar richtingsen energiespreidingen overal in het meetvolume dezelfde waarde hebben als op het referentiepunt in het werkelijke stralingsveld. Fluentie Φ: het quotiënt van dn en da, waarin dn het aantal deeltjes is dat een bol met doorsnede da binnendringt: Φ = dn/da _ Gemiddelde kwaliteitsfactor ( Q ): gemiddelde waarde van de kwaliteitsfactor op een punt in een weefsel, wanneer de geabsorbeerde dosis wordt afgegeven door deeltjes met verschillende L-waarden. Deze factor wordt berekend uit de betrekking: _ Q =1/ _ D 0 Q(L)D(L)dL waarin D(L)dL de geabsorbeerde dosis op 10 mm tussen de lineaire energieoverdracht L en L + dl is en Q(L) de kwaliteitsfactor in het meetpunt. Zie voor de verhoudingen tussen Q en L punt C. Individueel equivalente dosis H p (d): de equivalente dosis in zachte weefsels, op een passende diepte d, onder een bepaald punt in het lichaam. De benaming voor de eenheid van individueel equivalente dosis is de sievert (Sv). Kwaliteitsfactor (Q): functie van de lineaire energieoverdracht (L), gebruikt om geabsorbeerde doses in een punt te wegen om de kwaliteit van een straling in aanmerking te nemen. Stralingsweegfactor (w R ): dimensieloze factor, gebruikt om de geabsorbeerde dosis in een weefsel of orgaan te wegen. De desbetreffende waarden van w R staan vermeld in punt B. Geabsorbeerde dosis in een weefsel of orgaan (D T ): het quotiënt van de totale energie die een weefsel of orgaan heeft ontvangen en de massa van dat weefsel of orgaan. Bijlage IA - 15

16 Weefselweegfactor (w T ): dimensieloze factor die wordt gebruikt om de equivalente dosis in een weefsel of orgaan (T) te wegen. De desbetreffende waarden staan vermeld in punt D. Onbeperkte lineaire energieoverdracht (L ): de onbeperkte lineaire energieoverdracht wordt gedefinieerd als: L = de/dl waarin de de gemiddelde energie voorgstelt die een deeltje met energie E bij aflegging van een afstand dl in water verliest. In de richtlijn wordt L aangeduid door L. ICRU-bol: een door het International Committee on Radiation Units (ICRU) geïntroduceerd lichaam om het menselijk lichaam te benaderen met betrekking tot de energie-opname als gevolg van ioniserende straling. Het betreft een weefselequivalente bol met een doorsnede van 30 cm, een dichtheid van 1 g cm-3 en een massasamenstelling van 76,2 % zuurstof, 11,1 % koolstof, 10,1 % waterstof en 2,6 % stikstof. B. Waarden van de stralingsweegfactor w R De waarden van de stralingsweegfactor wr hangen af van de soort en de kwaliteit van het uitwendige stralingsveld of van de soort en de kwaliteit van de door een radionuclide in het organisme uitgezonden straling. Wanneer het stralingsveld samengesteld is uit soorten en energieën met verschillende w R -waarden, moet de geabsorbeerde dosis worden onderverdeeld in blokken met elk zijn eigen w R -waarde, die vervolgens moeten worden gesommeerd om de totale equivalente dosis te verkrijgen. Bij wijze van alternatief kan die worden uitgedrukt als een continue energieverdeling waarin elk element van de geabsorbeerde dosis uit het energieelement tussen E en E+dE vermenigvuldigd wordt met de desbetreffende w R -waarde in onderstaande tabel. Soort en energiebereik Stralingsweegfactor w R Fotonen, alle energieën 1 Elektronen en muonen, alle energieën 1 Neutronen, energie < 10 kev kev 10 > 100 kev tot 2 MeV 20 > 2 MeV tot 20 MeV 10 > 20 MeV 5 Protonen, met uitzondering van terugslagprotonen, energie > 2 5 MeV Alfadeeltjes, splijtingsfragmenten, zware kernen 20 Bij berekeningen voor neutronen kunnen zich bij de toepassing van trapsgewijze waarden problemen voordoen. In die gevallen kan soms beter de continue functie worden gebruikt, die door de volgende wiskundige betrekking wordt beschreven: W R = e 2/6 (ln(2e)) waarin E de neutronenenergie in MeV voorstelt. Bijlage IA - 16

17 Een directe vergelijking van de twee methoden wordt gegeven in figuur 1. Figuur 1: Stralingsweegfactoren voor neutronen. De vloeiende lijn moet beschouwd worden als een benadering. Voor stralingssoorten en -energieën die niet in de tabel voorkomen, kan w R worden benaderd door berekening van de gemiddelde kwaliteitsfactor Q op een diepte van 10 mm in een _ ICRU-bol. C. Verhouding tussen de kwaliteitsfactor Q(L), en de onbeperkte lineaire energieoverdracht L Onbeperkte lineaire energieoverdracht L in water Q(L) (kev µm -1 ) < ,32L-2,2 > / L Bijlage IA - 17

18 D. Waarden van de weefselweegfactor w T 2 De waarden van de weefselweegfactor w T zijn als volgt: Weefsel of orgaan Weefselweegfactor w T Gonaden 0,20 Rood beenmerg 0,12 Dikke darm 0,12 Longen 0,12 Maag 0,12 Blaas 0,05 Borst 0,05 Lever 0,05 Slokdarm 0,05 Schildklier 0,05 Huid 0,01 Botoppervlak 0,01 Overige weefsels en organen 0,05 ( 1 ) ( 2 ) (1) Voor de berekening worden tot de overige weefsels en organen gerekend: bijnieren, hersenen, bovenste dikke darm, dunne darm, nieren, spieren, alvleesklier, milt, thymus en baarmoeder. De lijst omvat organen die selectief kunnen worden bestraald. Van sommige organen op de lijst is bekend dat zij kankergevoelig zijn. Indien later blijkt dat er nog andere weefsels en organen zijn die gevoelig zijn voor nieuwvormingen, dan worden zij met een eigen W T -waarde of in deze lijst van overige organen opgenomen. Deze laatste kan ook andere selectief bestraalde weefsels en organen omvatten. (2) In de uitzonderlijke gevallen waarin slechts een van de overige weefsels en organen een equivalente dosis ontvangt die de hoogste dosis in een van de twaalf organen met een eigen weegfactor overtreft, dient op dat weefsel of orgaan een weegfactor van 0,025 te worden toegepast, en op de gemiddelde dosis in de rest van de overige weefsels en organen, zoals hierboven gedefinieerd, een weegfactor van 0,025. E. Operationele hoeveelheden voor uitwendige bestraling Operationele hoeveelheden voor uitwendige bestraling worden gebruikt voor individuele controle voor stralingsbeschermingsdoeleinden: 1. Individuele monitoring: individueel dosisequivalent H p (d), d: diepte in mm in het lichaam. 2. Zonemonitoring: equivalente omgevingsdosis H* (d), directionele equivalente dosis H' (d,ω), d: diepte in mm onder het oppervlak van de in A gegeven bol, Ω: invalshoek. 2 De waarden zijn vastgesteld op basis van een referentiepopulatie met een gelijk aantal mannen en vrouwen van uiteenlopende leeftijd. Bij de bepaling van de effectieve dosis zijn zij van toepassing op de werkers en de bevolking, in haar geheel, en op beide geslachten. Bijlage IA - 18

19 3. Voor sterk penetrerende straling wordt een diepte van 10 mm aanbevolen, en voor zwak penetrerende straling een diepte van 0,07 mm voor de huid, en 3 mm voor het oog. Bijlage IA - 19

20 Bijlage III bij het Koninklijk Besluit van 20 juli 2001 houdende algemeen reglement op de bescherming van de bevolking, van de werknemers en het leefmilieu tegen het gevaar van de ioniserende stralingen A. Tenzij anders aangegeven gelden de voorschriften ten aanzien van doses in dit reglement voor de som van de doses ten gevolge van de uitwendige blootstelling over een bepaalde periode en van de volgdoses voor 50 jaar (voor kinderen tot de leeftijd van 70 jaar) ten gevolge van opname tijdens diezelfde periode. De betreffende periode is de periode die is aangegeven in artikel 20 in verband met de dosislimieten. Over het algemeen wordt de effectieve dosis E die een individu van de leeftijdsgroep g ontvangt overeenkomstig onderstaande formule berekend: E = E extern + j h(g) j,ing J j,ing + j h(g) j,inh J j,inh In deze formule is E extern de effectieve dosis als gevolg van externe blootstelling; h(g) j,ing en h(g) j,inh zijn de effectieve volgdoses via ingestie of inhalatie opgenomen eenheid radionuclide j (Sv/Bq) door een individu van de leeftijsgroep g; J j,ing et J j,inh zijn de opname via ingestie, respectievelijk inhalatie van de radionuclide j (Bq). B. In de tabellen A en B wordt aangegeven wat de effectieve volgdosis via ingestie en inhalatie opgenomen eenheid radionuclide is voor leden van de bevolking en voor leerlingen en studerenden van 16 en 18 jaar. De dochternucliden van radon en thoron blijven daarbij buiten beschouwing. In tabel C wordt aangegeven wat de effectieve volgdosis via ingestie en inhalatie opgenomen eenheid radionuclide is voor blootgestelde werkers en voor leerlingen en studerenden van 18 jaar en ouder. De dochternucliden van radon en thoron blijven daarbij buiten beschouwing. Wat betreft blootstelling van leden van de bevolking zijn in tabel A voor ingestie de waarden verwerkt die overeenkomen met de verschillende factoren f 1 voor opname via de darmwand bij zuigelingen en ouderen. Wat betreft blootstelling van leden van de bevolking zijn in tabel B voor inhalatie de waarden verwerkt voor de verschillende soorten longretentie, met passende waarden f 1 voor dat gedeelte van de opname dat wordt afgevoerd via het maag-darmstelsel. Indien informatie over deze waarden beschikbaar is, wordt de passende waarde gehanteerd; zo niet dan wordt de meest restrictieve waarde aangehouden. Wat beroepsblootstelling betreft zijn in tabel C de waarden voor ingestie verwerkt die overeenkomen met de verschillende factoren f 1 voor opname via de darmwand alsmede de waarden voor inhalatie voor de verschillende soorten longretentie, met passende waarden f 1 voor dat gedeelte van de opname dat wordt afgevoerd via het maag-darmkanaal. Indien geen specifieke informatie beschikbaar is over de AMAD (Activity Median Aerodynamic Diameter), dient men de inhalatiedosiscoëfficiënten te gebruiken die voor 5 µm werden berekend. Tabellen D en E maken het mogelijk om rekening te houden met de chemische vorm van het element. In tabel D staan de factoren f 1 voor opname via de darwand per element en verbinding daarvan voor werkers en leden van de bevolking bij opname via ingestie. In tabel E staan de longabsorptietypen en de factoren f 1 voor opname via de darmwand per element en per verbinding daarvan voor blootgestelde werkers, leerlingen en studerenden van 18 jaar en ouder en leden van de bevolking bij opname en inhalatie. Voor leden van de bevolking dient bij de longabsorptietypen en de factoren f 1 voor opname via de darmwand aan de hand van de beschikbare internationale richtsnoeren rekening te worden gehouden met de chemische vorm van het element. In het algemeen dient bij het ontbreken van informatie over deze parameters de meest conservatieve waarde te worden gehanteerd. In tabel F worden de waarden gegeven voor de effectieve volgdosis per via inhalatie opgenomen eenheid van oplosbare of reactieve gassen of dampen die voorkomen onder specifieke verbindingen. De waarden voor volwassenen zijn zowel van toepassing op werkers als op leden van de bevolking. In tabel G worden de dosiscoëfficiënten gegeven voor blootstelling van volwassenen aan edelgassen. Bijlage IA - 20

21 C. Voor dochternucliden van radon en thoron gelden de volgende conventionele omrekeningsfactoren, effectieve dosis per eenheid potentiële blootstelling aan alfa-energie (Sv per J.h.m -3 ): Radon in huis: 1,1 Radon op het werk: 1,4 Thoron op het werk: 0,5 Potentiële alfa-energie (van dochternucliden van radon en thoron): de uiteindelijk afgegeven totale energie tijdens het verval van dochternucliden van radon en thoron in de gehele vervalcyclus tot maar niet met inbegrip van Pb-210 voor dochternucliden van Rn-222 en tot stabiel Pb-208 voor dochternucliden van Rn-220. De eenheid is joule (J). Voor blootstelling aan een gegeven concentratie gedurende een gegeven tijd is de eenheid J.h.m -3. D. Afgeleide concentraties in het kader van vloeibare en gasvormige lozingen Met toepassing van artikel 34.1 is de lozing van vloeibaar radioactief afval in de oppervlaktewateren of de riolen verboden wanneer de concentratie aan radionucliden, uitgedrukt in Bq/l, hoger is dan het duizendste van de limiet van de jaarlijkse opname door ingestie voor een volwassen persoon van de bevolking. De limiet van de jaarlijkse opname is de activiteit van een radionuclide die, na inname in het menselijk lichaam via een gegeven opnemingsweg, voor een individu een effectieve te verwachten dosis oplevert die gelijk is aan de overeenkomstige effectieve dosislimiet, vastgesteld in artikel 20. De limieten van de jaarlijkse opname, overeenkomend met de limieten van de jaarlijkse effectieve dosis bepaald in artikel 20, worden berekend in functie van de leeftijd, met behulp van de coëfficiënten voor de effectieve te verwachten dosis per eenheid van activiteit (Sv Bq 1 ) door inname via ingestie of inademing en in functie van de verschillende types longretentie, opgenomen in de tabellen van deze bijlage. De maximale concentratie van een gegeven radionuclide, in een bepaalde chemische vorm, in de geloosde vloeistof wordt berekend aan de hand van de volgende formule: waarbij: C L = 1 x 10-6 / h g C L de maximale concentratie van het gegeven radionuclide, in een bepaalde chemische vorm, in de geloosde vloeistof is; deze concentratie wordt uitgedrukt in Bq/l; h g de effctieve volgdosiscoëfficiënt is per eenheid opgenomen radionuclide voor een volwassen lid van de bevolking; deze coëfficiënten worden uitgedrukt in Sv Bq 1 en worden gegeven in deze bijlage III. Deze maximale concentraties werden aldus berekend voor de meeste radionucliden. Zij zijn opgenomen in tabel H1 van deze bijlage. Hierbij wordt verondersteld dat alleen dit nuclide in de geloosde vloeistof aanwezig is. Zoals aangegeven in art. 34.1, dient in geval van een mengsel van radionucliden waarvan de samenstelling gekend is, de volgende voorwaarde te worden nageleefd: waarbij: Σ j C j / C j,l 1 Bijlage IA - 21

22 C j de concentratie in de vloeistof is van de radionuclide j in de gegeven chemische vorm; C j,l de waarde van de concentratie is, die numeriek gelijk is aan het duizendste van de afgeleide limiet voor de opname via ingestie van dit radionuclide in de gegeven chemische vorm voor de leden van de bevolking. Met toepassing van 36.1, is de atmosferische lozing van radioactieve stoffen in de vorm van gas, stof, rook of dampen, verboden als de concentratie van dat radionuclide, uitgedrukt in Bq/m³, aan het lozingspunt groter is dan de afgeleide limiet voor de concentratie in de lucht voor leden van de bevolking. De afgeleide limiet voor de concentratie in de lucht voor leden van de bevolking is de gemiddelde jaarlijkse concentratie van een radionuclide in de ingeademde lucht, uitgedrukt activiteit per eenheid van volume, die bij een continue jaarlijkse blootstelling een opname voor een volwassen referentiepersoon tot gevolg heeft die gelijk is aan de limiet van de jaarlijkse opname. In het geval van interne blootstelling van leden van de bevolking via inademing, worden de afgeleide limieten voor de concentratie van een radionuclide in de lucht, in het kader van de toepassing van artikel 36.1, berekend volgens de volgende formule: waarbij 1 x 10-3 CA L = h(ad) inh x 8000 CA L de afgeleide limiet is voor de concentratie van een radionuclide in de lucht de gegeven chemische vorm voor de leden van de bevolking (Bq/m³); 1 x 10-3 de jaarlijkse effectieve dosislimiet is voor de leden van de bevolking (Sv/j); h(ad) inh de coëfficiënt is voor de effectieve te verwachten dosis per eenheid ingeademde activiteit van een radionuclide in de gegeven chemische vorm (Sv/Bq) voor een volwassen persoon behorend tot de bevolking; 8000 het volume aan lucht is dat per jaar wordt ingeademd door een volwassen referentiepersoon die lichte arbeid verricht (m³/jaar). Deze waarden werden op die manier berekend voor de meeste radionucliden. Zij zijn gegeven in tabel H2 van deze bijlage. In geval van een mengsel van radionucliden waarvan de samenstelling gekend is, dient de volgende voorwaarde te worden nageleefd: waarbij: C j J CA j,l C j de concentratie in de lucht is van de radionuclide j in de gegeven chemische vorm; CA j,l de afgeleide limiet is voor de concentratie van de radionuclide j in de lucht in de gegeven chemische vorm voor de leden van de bevolking, berekend volgens de formule beschreven in dezelfde bijlage. E. Tabellen: A) Dosiscoëfficiënten voor ingestie door leden van de bevolking B) Dosiscoëfficiënten voor inhalatie door leden van de bevolking Bijlage IA - 22

23 C) Dosiscoëfficiënten voor ingestie en inhalatie door werkers D) Waarden voor f 1 voor de berekening van de dosiscoëfficiënten voor ingestie E) Longabsorptietypen en f 1 -waarden voor de scheikundige vormen van de elementen voor de berekening van de dosiscoëfficiënten voor inhalatie (werkers) F) Effectieve volgdosis per via inhalatie opgenomen eenheid voor oplosbare of reactieve gassen G) Effectieve dosis voor blootstelling van volwassenen aan edelgassen H) Maximale concentraties van radionucliden in vloeibare en gasvormige lozingen Bijlage IA - 23

24 TABEL A : Effectieve volgdosis per via ingestie opgenomen eenheid (Sv Bq -1 ) voor leden van de bevolking Nuclide Halveringstijd Leeftijd 1 a f 1 voor g 1 a h(g) f 1 voor g > 1 a Leeftijd 1-2 a 2-7 a 7-12 a a > 17 a h(g) h(g) h(g) h(g) h(g) Waterstof Tritiumhoudend 12,3 a 1,000 6, ,000 4, , , , , water OBT 12,3 a 1,000 1, ,000 1, , , , , Beryllium Be-7 53,3 d 0,020 1, ,005 1, , , , , Be-10 1, a 0,020 1, ,005 8, , , , , Koolstof C-11 0,340 h 1,000 2, ,000 1, , , , , C-14 5, a 1,000 1, ,000 1, , , , , Fluor F-18 1,83 h 1,000 5, ,000 3, , , , , Natrium Na-22 2,60 a 1,000 2, ,000 1, , , , , Na-24 15,0 h 1,000 3, ,000 2, , , , , Magnesium Mg-28 20,9 h 1,000 1, ,500 1, , , , , Aluminium Al-26 7, a 0,020 3, ,010 2, , , , , Silicium Si-31 2,62 h 0,020 1, ,010 1, , , , , Si-32 4, a 0,020 7, ,010 4, , , , , Fosfor P-32 14,3 d 1,000 3, ,800 1, , , , , P-33 25,4 d 1,000 2, ,800 1, , , , , Zwavel S-35 87,4 d 1,000 1, ,000 8, , , , , (anorganisch) S-35 87,4 d 1,000 7, ,000 5, , , , , (organisch) Chloor Cl-36 3, a 1,000 9, ,000 6, , , , , Cl-38 0,620 h 1,000 1, ,000 7, , , , , Cl-39 0,927 h 1,000 9, ,000 5, , , , , Kalium K-40 1, a 1,000 6, ,000 4, , , , , K-42 12,4 h 1,000 5, ,000 3, , , , , K-43 22,6 h 1,000 2, ,000 1, , , , , K-44 0,369 h 1,000 1, ,000 5, , , , , K-45 0,333 h 1,000 6, ,000 3, , , , , Calcium 3 Ca-41 1, a 0,600 1, ,300 5, , , , , Ca d 0,600 1, ,300 4, , , , , Ca-47 4,53 d 0,600 1, ,300 9, , , , , Scandium Sc-43 3,89 h 0,001 1, , , , , , , Sc-44 3,93 h 0,001 3, , , , , , , Sc-44m 2,44 d 0,001 2, , , , , , , Sc-46 83,8 d 0,001 1, , , , , , , Sc-47 3,35 d 0,001 6, , , , , , , Sc-48 1,82 d 0,001 1, , , , , , , Sc-49 0,956 h 0,001 1, , , , , , , Titaan Ti-44 47,3 a 0,020 5, ,010 3, , , , , Ti-45 3,08 h 0,020 1, ,010 9, , , , , Vanadium V-47 0,543 h 0,020 7, ,010 4, , , , , De waarde van f 1 voor 1 tot 15-jarigen is 0,4. Bijlage IA - 24

25 V-48 16,2 d 0,020 1, ,010 1, , , , , V d 0,020 2, ,010 1, , , , , Chroom Cr-48 23,0 h 0,200 1, ,100 9, , , , , ,020 1, ,010 9, , , , , Cr-49 0,702 h 0,200 6, ,100 3, , , , , ,020 6, ,010 3, , , , , Cr-51 27,7 d 0,200 3, ,100 2, , , , , ,020 3, ,010 2, , , , , Mangaan Mn-51 0,770 h 0,200 1, ,100 6, , , , , Mn-52 5,59 d 0,200 1, ,100 8, , , , , Mn-52m 0,352 h 0,200 7, ,100 4, , , , , Mn-53 3, a 0,200 4, ,100 2, , , , , Mn d 0,200 5, ,100 3, , , , , Mn-56 2,58 h 0,200 2, ,100 1, , , , , IJzer 4 Fe-52 8,28 h 0,600 1, ,100 9, , , , , Fe-55 2,70 a 0,600 7, ,100 2, , , , , Fe-59 44,5 d 0,600 3, ,100 1, , , , , Fe-60 1, a 0,600 7, ,100 2, , , , , Kobalt 5 Co-55 17,5 h 0,600 6, ,100 5, , , , , Co-56 78,7 d 0,600 2, ,100 1, , , , , Co d 0,600 2, ,100 1, , , , , Co-58 70,8 d 0,600 7, ,100 4, , , , , Co-58m 9,15 h 0,600 2, ,100 1, , , , , Co-60 5,27 a 0,600 5, ,100 2, , , , , Co-60m 0,174 h 0,600 2, ,100 1, , , , , Co-61 1,65 h 0,600 8, ,100 5, , , , , Co-62m 0,232 h 0,600 5, ,100 3, , , , , Nikkel Ni-56 6,10 d 0,100 5, ,050 4, , , , , Ni-57 1,50 d 0,100 6, ,050 4, , , , , Ni-59 7, a 0,100 6, ,050 3, , , , , Ni-63 96,0 a 0,100 1, ,050 8, , , , , Ni-65 2,52 h 0,100 2, ,050 1, , , , , Ni-66 2,27 d 0,100 3, ,050 2, , , , , Koper Cu-60 0,387 h 1,000 7, ,500 4, , , , , Cu-61 3,41 h 1,000 7, ,500 7, , , , , Cu-64 12,7 h 1,000 5, ,500 8, , , , , Cu-67 2,58 d 1,000 2, ,500 2, , , , , Zink Zn-62 9,26 h 1,000 4, ,500 6, , , , , Zn-63 0,635 h 1,000 8, ,500 5, , , , , Zn d 1,000 3, ,500 1, , , , , Zn-69 0,950 h 1,000 3, ,500 2, , , , , Zn-69m 13,8 h 1,000 1, ,500 2, , , , , Zn-71m 3,92 h 1,000 1, ,500 1, , , , , Zn-72 1,94 d 1,000 8, ,500 8, , , , , Gallium Ga-65 0,253 h 0,010 4, ,001 2, , , , , Ga-66 9,40 h 0,010 1, ,001 7, , , , , Ga-67 3,26 d 0,010 1, ,001 1, , , , , Ga-68 1,13 h 0,010 1, ,001 6, , , , , Ga-70 0,353 h 0,010 3, ,001 2, , , , , Ga-72 14,1 h 0,010 1, ,001 6, , , , , Ga-73 4,91 h 0,010 3, ,001 1, , , , , Germanium Ge-66 2,27 h 1,000 8, ,000 5, , , , , Ge-67 0,312 h 1,000 7, ,000 4, , , , , Ge d 1,000 1, ,100 8, , , , , Ge-69 1,63 d 1,000 2, ,000 1, , , , , Ge-71 11,8 d 1,000 1, ,000 7, , , , , Ge-75 1,38 h 1,000 5, ,000 3, , , , , De waarde van f 1 voor 1 tot 15-jarigen is 0,4. 5 De waarde van f 1 voor 1 tot 15-jarigen is 0,3. Bijlage IA - 25

26 Ge-77 11,3 h 1,000 3, ,000 1, , , , , Ge-78 1,45 h 1,000 1, ,000 7, , , , , Arseen As-69 0,253 h 1,000 6, ,500 3, , , , , As-70 0,876 h 1,000 1, ,500 7, , , , , As-71 2,70 d 1,000 2, ,500 2, , , , , As-72 1,08 d 1,000 1, ,500 1, , , , , As-73 80,3 d 1,000 2, ,500 1, , , , , As-74 17,8 d 1,000 1, ,500 8, , , , , As-76 1,10 d 1,000 1, ,500 1, , , , , As-77 1,62 d 1,000 2, ,500 2, , , , , As-78 1,51 h 1,000 2, ,500 1, , , , , Selenium Se-70 0,683 h 1,000 1, ,800 7, , , , , Se-73 7,15 h 1,000 1, ,800 1, , , , , Se-73m 0,650 h 1,000 2, ,800 1, , , , , Se d 1,000 2, ,800 1, , , , , Se-79 6, a 1,000 4, ,800 2, , , , , Se-81 0,308 h 1,000 3, ,800 1, , , , , Se-81m 0,954 h 1,000 6, ,800 3, , , , , Se-83 0,375 h 1,000 4, ,800 2, , , , , Broom Br-74 0,422 h 1,000 9, ,000 5, , , , , Br-74m 0,691 h 1,000 1, ,000 8, , , , , Br-75 1,63 h 1,000 8, ,000 4, , , , , Br-76 16,2 h 1,000 4, ,000 2, , , , , Br-77 2,33 d 1,000 6, ,000 4, , , , , Br-80 0,290 h 1,000 3, ,000 2, , , , , Br-80m 4,42 h 1,000 1, ,000 8, , , , , Br-82 1,47 d 1,000 3, ,000 2, , , , , Br-83 2,39 h 1,000 5, ,000 3, , , , , Br-84 0,530 h 1,000 1, ,000 5, , , , , Rubidium Rb-79 0,382 h 1,000 5, ,000 3, , , , , Rb-81 4,58 h 1,000 5, ,000 3, , , , , Rb-81m 0,533 h 1,000 1, ,000 6, , , , , Rb-82m 6,20 h 1,000 8, ,000 5, , , , , Rb-83 86,2 d 1,000 1, ,000 8, , , , , Rb-84 32,8 d 1,000 2, ,000 1, , , , , Rb-86 18,7 d 1,000 3, ,000 2, , , , , Rb-87 4, ,000 1, ,000 1, , , , , a Rb-88 0,297 h 1,000 1, ,000 6, , , , , Rb-89 0,253 h 1,000 5, ,000 3, , , , , Strontium 6 Sr-80 1,67 h 0,600 3, ,300 2, , , , , Sr-81 0,425 h 0,600 8, ,300 4, , , , , Sr-82 25,0 d 0,600 7, ,300 4, , , , , Sr-83 1,35 d 0,600 3, ,300 2, , , , , Sr-85 64,8 d 0,600 7, ,300 3, , , , , Sr-85m 1,16 h 0,600 4, ,300 3, , , , , Sr-87m 2,80 h 0,600 2, ,300 1, , , , , Sr-89 50,5 d 0,600 3, ,300 1, , , , , Sr-90 29,1 a 0,600 2, ,300 7, , , , , Sr-91 9,50 h 0,600 5, ,300 4, , , , , Sr-92 2,71 h 0,600 3, ,300 2, , , , , Yttrium Y-86 14,7 h 0,001 7, , , , , , , Y-86m 0,800 h 0,001 4, , , , , , , Y-87 3,35 d 0,001 4, , , , , , , Y d 0,001 8, , , , , , , Y-90 2,67 d 0,001 3, , , , , , , Y-90m 3,19 h 0,001 1, , , , , , , Y-91 58,5 d 0,001 2, , , , , , , Y-91m 0,828 h 0,001 9, , , , , , , Y-92 3,54 h 0,001 5, , , , , , , Y-93 10,1 h 0,001 1, , , , , , , Y-94 0,318 h 0,001 9, , , , , , , Y-95 0,178 h 0,001 5, , , , , , , Zirconium 6 De waarde van f 1 voor 1 tot 15-jarigen is 0,4. Bijlage IA - 26

27 Zr-86 16,5 h 0,020 6, ,010 4, , , , , Zr-88 83,4 d 0,020 2, ,010 2, , , , , Zr-89 3,27 d 0,020 6, ,010 4, , , , , Zr-93 1, a 0,020 1, ,010 7, , , , , Zr-95 64,0 d 0,020 8, ,010 5, , , , , Zr-97 16,9 h 0,020 2, ,010 1, , , , , Niobium Nb-88 0,238 h 0,020 6, ,010 3, , , , , Nb-89 2,03 h 0,020 3, ,010 2, , , , , Nb-89 1,10 h 0,020 1, ,010 8, , , , , Nb-90 14,6 h 0,020 1, ,010 7, , , , , Nb-93m 13,6 a 0,020 1, ,010 9, , , , , Nb-94 2, a 0,020 1, ,010 9, , , , , Nb-95 35,1 d 0,020 4, ,010 3, , , , , Nb-95m 3,61 d 0,020 6, ,010 4, , , , , Nb-96 23,3 h 0,020 9, ,010 6, , , , , Nb-97 1,20 h 0,020 7, ,010 4, , , , , Nb-98 0,858 h 0,020 1, ,010 7, , , , , Molybdeen Mo-90 5,67 h 1,000 1, ,000 1, , , , , Mo-93 3, a 1,000 7, ,000 6, , , , , Mo-93m 6,85 h 1,000 8, ,000 5, , , , , Mo-99 2,75 d 1,000 5, ,000 3, , , , , Mo-101 0,244 h 1,000 4, ,000 2, , , , , Technetium Tc-93 2,75 h 1,000 2, ,500 2, , , , , Tc-93m 0,725 h 1,000 2, ,500 1, , , , , Tc-94 4,88 h 1,000 1, ,500 1, , , , , Tc-94m 0,867 h 1,000 1, ,500 6, , , , , Tc-95 20,0 h 1,000 9, ,500 8, , , , , Tc-95m 61,0 d 1,000 4, ,500 2, , , , , Tc-96 4,28 d 1,000 6, ,500 5, , , , , Tc-96m 0,858 h 1,000 1, ,500 6, , , , , Tc-97 2, a 1,000 9, ,500 4, , , , , Tc-97m 87,0 d 1,000 8, ,500 4, , , , , Tc-98 4, a 1,000 2, ,500 1, , , , , Tc-99 2, a 1,000 1, ,500 4, , , , , Tc-99m 6,02 h 1,000 2, ,500 1, , , , , Tc-101 0,237 h 1,000 2, ,500 1, , , , , Tc-104 0,303 h 1,000 1, ,500 5, , , , , Ruthenium Ru-94 0,863 h 0,100 9, ,050 5, , , , , Ru-97 2,90 d 0,100 1, ,050 8, , , , , Ru ,3 d 0,100 7, ,050 4, , , , , Ru-105 4,44 h 0,100 2, ,050 1, , , , , Ru-106 1,01 a 0,100 8, ,050 4, , , , , Rhodium Rh-99 16,0 d 0,100 4, ,050 2, , , , , Rh-99m 4,70 h 0,100 4, ,050 3, , , , , Rh ,8 h 0,100 4, ,050 3, , , , , Rh-101 3,20 a 0,100 4, ,050 2, , , , , Rh-101m 4,34 d 0,100 1, ,050 1, , , , , Rh-102 2,90 a 0,100 1, ,050 1, , , , , Rh-102m 207 d 0,100 1, ,050 7, , , , , Rh-103m 0,935 h 0,100 4, ,050 2, , , , , Rh-105 1,47 d 0,100 4, ,050 2, , , , , Rh-106m 2,20 h 0,100 1, ,050 9, , , , , Rh-107 0,362 h 0,100 2, ,050 1, , , , , Palladium Pd-100 3,63 d 0,050 7, ,005 5, , , , , Pd-101 8,27 h 0,050 8, ,005 5, , , , , Pd ,0 d 0,050 2, ,005 1, , , , , Pd-107 6, a 0,050 4, ,005 2, , , , , Pd ,4 h 0,050 6, ,005 4, , , , , Zilver Ag-102 0,215 h 0,100 4, ,050 2, , , , , Ag-103 1,09 h 0,100 4, ,050 2, , , , , Ag-104 1,15 h 0,100 4, ,050 2, , , , , Ag-104m 0,558 h 0,100 5, ,050 3, , , , , Ag ,0 d 0,100 3, ,050 2, , , , , Ag-106 0,399 h 0,100 3, ,050 2, , , , , Ag-106m 8,41 d 0,100 9, ,050 6, , , , , Ag-108m 1, a 0,100 2, ,050 1, , , , , Ag-110m 250 d 0,100 2, ,050 1, , , , , Bijlage IA - 27

gelijk aan het aantal protonen in de kern. hebben allemaal hetzelfde aantal protonen in de kern.

gelijk aan het aantal protonen in de kern. hebben allemaal hetzelfde aantal protonen in de kern. 1 Atoombouw 1.1 Atoomnummer en massagetal Er bestaan vele miljoenen verschillende stoffen, die allemaal zijn opgebouwd uit ongeveer 100 verschillende atomen. Deze atomen zijn zelf ook weer opgebouwd uit

Nadere informatie

Deel 2. Basiskennis chemie

Deel 2. Basiskennis chemie Deel 2. Basiskennis chemie Achteraan vind je een periodiek systeem van de elementen. Gebruik dit waar nodig. Vraag 21 Koolstofmonoxide (C) kan gesynthetiseerd worden door stoom met methaan (CH4 ) te laten

Nadere informatie

Algemene en Technische Scheikunde

Algemene en Technische Scheikunde Algemene en Technische Scheikunde Naam en voornaam: Examennummer: Reeks: Theorie: Oefeningen: Totaal: 1A 2A 3B 4B 5B 6B 7B 8B 1B 2B 3A 4A 5A 6A 7A 8A 1 1 H 1.008 2 He 4.003 2 3 Li 6.941 4 Be 9.012 5 B

Nadere informatie

Tabellen. Thermodynamica voor ingenieurs, Tabellen 1

Tabellen. Thermodynamica voor ingenieurs, Tabellen 1 abellen abel 1. De elementen (molaire massa s) abel 2. Soortelijke warmte c p (bij lage drukken 0 1 ) in.k abel 3. Soortelijke warmte c p an lucht abel 4. Van der Waals coëfficiënten* abel 5. Gemiddelde

Nadere informatie

Grootheden en eenheden TMS MR & VRS-d Stijn Laarakkers

Grootheden en eenheden TMS MR & VRS-d Stijn Laarakkers Grootheden en eenheden TMS MR & VRS-d 2018 activiteit dosis Stijn Laarakkers Overzicht Wat is dosimetrie Indirect/direct ioniserend Exposie Geabsorbeerde dosis Equivalente dosis Effectieve dosis Inwendige

Nadere informatie

Dosisbegrippen stralingsbescherming. /stralingsbeschermingsdienst SBD-TU/e

Dosisbegrippen stralingsbescherming. /stralingsbeschermingsdienst SBD-TU/e 13 Dosisbegrippen stralingsbescherming 1 13 Ioniserende straling ontvanger stralingsbron stralingsbundel zendt straling uit absorptie van energie dosis mogelijke biologische effecten 2 13 Ioniserende straling

Nadere informatie

Hoofdstuk 5 Straling. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal

Hoofdstuk 5 Straling. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal Hoofdstuk 5 Straling Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal 5.1 Straling en bronnen Eigenschappen van straling RA α γ β 1) Beweegt langs rechte lijnen vanuit een bron. ) Zwakker als ze verder

Nadere informatie

Samenvatting Scheikunde H3 Reacties

Samenvatting Scheikunde H3 Reacties Samenvatting Scheikunde H3 Reacties Samenvatting door L. 710 woorden 7 december 2016 6,8 24 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Chemie overal Scheikunde Hoofdstuk 3: Reacties 3.2 Kenmerken van een chemische

Nadere informatie

KLASTOETS GRAAD 11. FISIESE WETENSKAPPE: CHEMIE Toets 4: Materie en materiale 1

KLASTOETS GRAAD 11. FISIESE WETENSKAPPE: CHEMIE Toets 4: Materie en materiale 1 KLASTOETS GRAAD FISIESE WETENSKAPPE: CHEMIE Toets 4: Materie en materiale PUNTE: 45 TYD: uur INSTRUKSIES EN INLIGTING. Beantwoord AL die vrae. 2. Nieprogrammeerbare sakrekenaars mag gebruik word. 3. Toepaslike

Nadere informatie

Hoofdstuk 5 Straling. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal

Hoofdstuk 5 Straling. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal Hoofdstuk 5 Straling Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal 5.1 Straling en bronnen Eigenschappen van straling RA α γ β 1) Beweegt langs rechte lijnen vanuit een bron. 2) Zwakker als ze verder

Nadere informatie

THEORIE UIT EXPERIMENTEN TABELLEN SCIENCE / NATUURKUNDE / SCHEIKUNDE

THEORIE UIT EXPERIMENTEN TABELLEN SCIENCE / NATUURKUNDE / SCHEIKUNDE THEORIE UIT EXPERIMENTEN ONDERBOUW TABELLEN SCIENCE / NATUURKUNDE / SCHEIKUNDE TABEL 1 DICHTHEID (bij 25 C) gram per cm 3 = g cm -3 aardgas 0,00076 alcohol 0,8 aluminium 2,7 broom 3,1 butagas 0,0024 eikenhout

Nadere informatie

natuurlijke radioactiviteit Sytze Brandenburg sb/radsaf2003_2/1

natuurlijke radioactiviteit Sytze Brandenburg sb/radsaf2003_2/1 natuurlijke radioactiviteit Sytze Brandenburg sb/radsaf2003_2/1 primordiale radionucliden nucliden gevormd in sterren voor ontstaan zonnestelsel leeftijd heelal 15 x 10 9 jaar leeftijd zonnestelsel 4.5

Nadere informatie

3. De globale aanpak voor wat betreft controle op radioactieve bronnen

3. De globale aanpak voor wat betreft controle op radioactieve bronnen Verslag aan de Koning Sire, 1. Inleiding Sinds eind jaren 90, begin 2000 buigen de internationale instanties (IAEA, Euratom...) zich over de beveiliging en veiligheid van radioactieve bronnen. De Europese

Nadere informatie

5 Formules en reactievergelijkingen

5 Formules en reactievergelijkingen 5 Formules en reactievergelijkingen Stoffen bestaan uit moleculen en moleculen uit atomen (5.1) Stoffen bestaan uit moleculen. Een zuivere stof bestaat uit één soort moleculen. Een molecuul is een groepje

Nadere informatie

Voorstelling van moleculen en atomen in chemische symbolentaal

Voorstelling van moleculen en atomen in chemische symbolentaal Voorstelling van moleculen en atomen in chemische symbolentaal 1 Atoomsoorten of chemische elementen De verschillende soorten atomen worden elementen genoemd. Momenteel zijn er 116 chemische elementen

Nadere informatie

Inhoud LEERPLANDOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN. De leerlingen kunnen

Inhoud LEERPLANDOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN. De leerlingen kunnen Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Het spectrum van waterstof en het atoommodel van Bohr... 5 3. Het atoommodel van BohrSommerfeld... 8 4. Elektronenconfiguratie... 10 5. Het periodiek systeem... 11 5.1. Historiek...

Nadere informatie

Subtitel (of naam of datum) Inwendige besmetting

Subtitel (of naam of datum) Inwendige besmetting Subtitel (of naam of datum) Stralingsdeskundigheid Titel van presentatie niveau 3 Inwendige besmetting inwendige besmetting deel 1: inwendige besmetting voor dummies risicoanalyse: maximaal toe te passen

Nadere informatie

Vraagstuk 1: Bepaling 51 Cractiviteit

Vraagstuk 1: Bepaling 51 Cractiviteit Examen stralingsbescherming deskundigheidsniveau 4A/4B p. 1 Vraagstuk 1: Bepaling 51 Cractiviteit Een bron bestaat uit een dunne laag radioactief 51 Cr. Om de activiteit van de laag te bepalen, wordt het

Nadere informatie

Inhoud LEERPLANDOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN. De leerlingen kunnen

Inhoud LEERPLANDOELSTELLINGEN LEERINHOUDEN. De leerlingen kunnen Inhoud Hoofdstuk1: Atoombouw... 1. Inleiding.... Het spectrum van waterstof en het atoommodel van Bohr... 5 3. Het atoommodel van BohrSommerfeld.... 9 4. Elektronenconfiguratie... 1 5. Het periodiek systeem...

Nadere informatie

Klas 4 GT. Atomen en ionen 3(4) VMBO-TG

Klas 4 GT. Atomen en ionen 3(4) VMBO-TG Klas 4 GT Atomen en ionen 3(4) VMBO-TG De kracht van het atoom Een atoom bevat enorme krachten proefwerkstof Proefwerk 14-10-05 Nask2 3(4) VMBO TG deel B hoofdstuk3 Hoofdstuk 4 atomen en ionen blz2 tot

Nadere informatie

Subtitel (of naam of datum) Inwendige besmetting. Paul Jonkergouw

Subtitel (of naam of datum) Inwendige besmetting. Paul Jonkergouw Subtitel (of naam of datum) Stralingsdeskundigheid itel van presentatie niveau 3 Inwendige besmetting Paul Jonkergouw inwendige besmetting deel 1: inwendige besmetting voor dummies deel 2: wet- en regelgeving

Nadere informatie

Het smelten van tin is géén reactie.

Het smelten van tin is géén reactie. 3 Reacties Reacties herkennen (3.1 en 3.2 ) Een chemische reactie is een gebeurtenis waarbij stoffen verdwijnen en nieuwe stoffen ontstaan. Bij een reactie verdwijnen de beginstoffen. Er ontstaan nieuwe

Nadere informatie

Cursus Stralingsveiligheid Niveau M.A. Hofstee

Cursus Stralingsveiligheid Niveau M.A. Hofstee Cursus Stralingsveiligheid Niveau 3 2015-2016 M.A. Hofstee N 2 (0) = A 2 (0)/λ 2 = 24*2250/0.0115 = 4680k 100000 10000 1000 100 Decays in 1 hour fit one fit two total 0 50 100 150 200 days A(t) = λn(0)exp(-λt)

Nadere informatie

Deel 1. Basiskennis wiskunde met oplossingen

Deel 1. Basiskennis wiskunde met oplossingen IJkingstoets Basiskennis wiskunde juni Deel. Basiskennis wiskunde met oplossingen Vraag Een reservoir bevat x liter water. Men verbruikt % van dat water waarna men liter water toevoegt aan het reservoir.

Nadere informatie

Oplossing oefeningen. Deel 1: Elektriciteit

Oplossing oefeningen. Deel 1: Elektriciteit Oplossing oefeningen Afhankelijk van je oplossingsmethode en het al dan niet afronden van tussenresultaten, kun je een lichtjes verschillende uitkomst verkrijgen. Deel 1: Elektriciteit Hoofdstuk 1: Elektrische

Nadere informatie

1) Stoffen, moleculen en atomen

1) Stoffen, moleculen en atomen Herhaling leerstof klas 3 1) Stoffen, moleculen en atomen Scheikundigen houden zich bezig met stoffen. Betekenissen van stof zijn onder andere: - Het materiaal waar kleding van gemaakt is; - Fijne vuildeeltjes;

Nadere informatie

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 3

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 3 Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 3 Samenvatting door K. 1467 woorden 5 maart 2016 5,5 2 keer beoordeeld Vak Scheikunde Scheikunde Samenvatting H3 3V 3.1 Energie Fossiele brandstoffen -> nu nog er afhankelijk

Nadere informatie

Inleiding stralingsfysica

Inleiding stralingsfysica Inleiding stralingsfysica Historie 1896: Henri Becquerel ontdekt het verschijnsel radioactiviteit 1895: Wilhelm Conrad Röntgen ontdekt Röntgenstraling RadioNucliden: Inleiding Stralingsfysica 1 Wat maakt

Nadere informatie

Opgave 4 Het atoomnummer is het aantal protonen in de kern. Het massagetal is het aantal protonen plus het aantal neutronen in de kern.

Opgave 4 Het atoomnummer is het aantal protonen in de kern. Het massagetal is het aantal protonen plus het aantal neutronen in de kern. Uitwerkingen 1 protonen en neutronen Opgave negatief positief neutraal positief neutraal Een atoom bevat twee soorten geladen deeltjes namelijk protonen en elektronen. Elk elektron is evenveel negatief

Nadere informatie

B-werknemer: Andere blootgestelde werknemer dan een A-werknemer.

B-werknemer: Andere blootgestelde werknemer dan een A-werknemer. Titel: definities en begripsomschrijvingen zoals gebruikt in de stralingsbeschermingsvoorschriften Nummer:, versie 1 Datum invoering: 1-10-2009 Datum laatste wijziging: 1-10-2009 Gebruikte acroniemen AID

Nadere informatie

Hoofdstuk 9: Radioactiviteit

Hoofdstuk 9: Radioactiviteit Hoofdstuk 9: Radioactiviteit Natuurkunde VWO 2011/2012 www.lyceo.nl Hoofdstuk 9: Radioactiviteit Natuurkunde 1. Mechanica 2. Golven en straling 3. Elektriciteit en magnetisme 4. Warmteleer Rechtlijnige

Nadere informatie

Straling. Onderdeel van het college Kernenergie

Straling. Onderdeel van het college Kernenergie Straling Onderdeel van het college Kernenergie Tjeerd Ketel, 4 mei 2010 In 1946 ontworpen door Cyrill Orly van Berkeley (Radiation Lab) Nevelkamer met radioactiviteit, in dit geval geladen deeltjes vanuit

Nadere informatie

a Schrijf de eerste vier stappen op. b Waarom kunnen de β s die 234 Pa uitstoot, beter door een laagje plastic dringen dan de β s van

a Schrijf de eerste vier stappen op. b Waarom kunnen de β s die 234 Pa uitstoot, beter door een laagje plastic dringen dan de β s van Toets v-08 Radioactiviteit 1 / 5 1 Protactinium 238 U vervalt in veel stappen tot 206 Pb. a Schrijf de eerste vier stappen op. b Waarom kunnen de β s die 234 Pa uitstoot, beter door een laagje plastic

Nadere informatie

Uitwerkingen opgaven hoofdstuk 5

Uitwerkingen opgaven hoofdstuk 5 Uitwerkingen opgaven hodstuk 5 5.1 Kernreacties Opgave 1 a Zie BINAS tabel 40A. Krypton heeft symbool Kr en atoomnummer 36 krypton 81 = 81 36 Kr 81 0 81 De vergelijking voor de K-vangst is: 36Kr 1e 35X

Nadere informatie

VERTALING MINISTERIE VAN HET WAALSE GEWEST

VERTALING MINISTERIE VAN HET WAALSE GEWEST VERTALING MINISTERIE VAN HET WAALSE GEWEST N. 2003 967 [2003/200311] 16 JANUARI 2003. Besluit van de Waalse Regering houdende sectorale voorwaarden inzake watergebruik i.v.m. de vervaardiging van kleurstoffen

Nadere informatie

ZUIVERE STOF één stof, gekenmerkt door welbepaalde fysische constanten zoals kooktemperatuur, massadichtheid,.

ZUIVERE STOF één stof, gekenmerkt door welbepaalde fysische constanten zoals kooktemperatuur, massadichtheid,. PARATE KENNIS CHEMIE 4 e JAAR SCHEMA ZUIVERE STOF één stof, gekenmerkt door welbepaalde fysische constanten zoals kooktemperatuur, massadichtheid,. MENGSEL bestaat uit meerdere zuivere stoffen, de kooktemperatuur,

Nadere informatie

6.1 Ioniserende straling; eigenschappen en detectie

6.1 Ioniserende straling; eigenschappen en detectie Uitwerkingen opgaven hoofdstuk 6 6.1 Ioniserende straling; eigenschappen en detectie Opgave 1 a Zie figuur 6.1. Figuur 6.1 Als je met het vliegtuig gaat, ontvang je de meeste straling, omdat je je op een

Nadere informatie

Niet-metalen + metalen. Uit welk soort atomen is een ionbinding opgebouwd? Geef de chemische formule van gedemineraliseerd water.

Niet-metalen + metalen. Uit welk soort atomen is een ionbinding opgebouwd? Geef de chemische formule van gedemineraliseerd water. Uit welk soort atomen is een ionbinding opgebouwd? Niet-metalen + metalen. Geef de chemische formule van gedemineraliseerd water. H2O. Wat is de structuur van een metaalbinding? Metaalrooster. Geef een

Nadere informatie

natuurkunde havo 2017-I

natuurkunde havo 2017-I Molybdeen-99 In Petten staat een kerncentrale waar isotopen voor medische toepassingen worden geproduceerd. Eén van de belangrijkste producten is molybdeen-99 (Mo-99). Mo-99 wordt geproduceerd door een

Nadere informatie

Bestaand (les)materiaal. Loran de Vries

Bestaand (les)materiaal. Loran de Vries Bestaand (les)materiaal Loran de Vries Database www.adrive.com Email: ldevries@amsterdams.com ww: Natuurkunde4life NiNa lesmateriaal Leerlingenboekje in Word Docentenhandleiding Antwoorden op de opgaven

Nadere informatie

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 Samenvatting door Sarah 1515 woorden 3 april 2017 6 12 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Chemie overal Scheikunde PW Hoofdstuk 1 1.1 Zwart goud aardolie is ontstaan

Nadere informatie

PositronEmissieTomografie (PET) Een medische toepassing van deeltjesfysica

PositronEmissieTomografie (PET) Een medische toepassing van deeltjesfysica PositronEmissieTomografie (PET) Een medische toepassing van deeltjesfysica Wat zie je? PositronEmissieTomografie (PET) Nucleaire geneeskunde: basisprincipe Toepassing van nucleaire geneeskunde Vakgebieden

Nadere informatie

Cultuur in de Spiegel

Cultuur in de Spiegel Cultuur in de Spiegel Enkele beschouwingen Stefaan Vandelacluze Me: linkedin klik hier Mooss UCLL We: www.mooss.org www.amuseevous.be www.kunstjeugdbeweging.be www.kotroute.be www.opek.be MOOSS: ondernemers

Nadere informatie

Basiskennis inzake radioactiviteit en basisprincipes van de stralingsbescherming

Basiskennis inzake radioactiviteit en basisprincipes van de stralingsbescherming Basiskennis inzake radioactiviteit en basisprincipes van de stralingsbescherming Nucleair?? Radioactiviteit?? Ioniserende straling!! Wat is dat? Basisprincipes Waar komen we radioactiviteit/ioniserende

Nadere informatie

Nuclear Research and consultancy Group Technische Universiteit Delft Boerhaave Nascholing/LUMC Rijksuniversiteit Groningen.

Nuclear Research and consultancy Group Technische Universiteit Delft Boerhaave Nascholing/LUMC Rijksuniversiteit Groningen. UITWERKINGEN Gecoördineerd examen stralingsbescherming Deskundigheidsniveau 3 Nuclear Research and consultancy Group Technische Universiteit Delft Boerhaave Nascholing/LUMC Rijksuniversiteit Groningen

Nadere informatie

Scheikunde Samenvatting H4+H5

Scheikunde Samenvatting H4+H5 Scheikunde Samenvatting H4+H5 Hoofdstuk 4 4.2 Stoffen worden ingedeeld op grond van hun eigenschappen. Er zijn niet-ontleedbare stoffen en ontleedbare stoffen. De niet-ontleedbare stoffen zijn verdeeld

Nadere informatie

Stabiliteit van atoomkernen

Stabiliteit van atoomkernen Stabiliteit van atoomkernen Wanneer is een atoomkern stabiel? Wat is een radioactieve stof? Wat doet een radioactieve stof? 1 Soorten ioniserende straling Alfa-straling of α-straling Bèta-straling of β-straling

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Ioniserende straling

Samenvatting Natuurkunde Ioniserende straling Samenvatting Natuurkunde Ioniserende straling Samenvatting door een scholier 1947 woorden 26 augustus 2006 6,5 102 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Natuurkunde overal Samenvatting Natuurkunde VWO

Nadere informatie

Solepura is gelegen in de Noord centrale provincie van Sri Lanka, ruim 3 uur rijden vanaf vliegveld Colombo naar het Noorden.

Solepura is gelegen in de Noord centrale provincie van Sri Lanka, ruim 3 uur rijden vanaf vliegveld Colombo naar het Noorden. Waterzuivering regio Solepura, Sri Lanka Solepura is gelegen in de Noord centrale provincie van Sri Lanka, ruim 3 uur rijden vanaf vliegveld Colombo naar het Noorden. In mei 2012 ging Father Ajith Rohan

Nadere informatie

Thema 4: Een gezonde bodem

Thema 4: Een gezonde bodem Thema 4: Een gezonde bodem Bodemanalyse en de gezonde plant Emile Bezemer Eurofins Agro Minder chemie met steenmeel Bert Carpay Carpay Advies 25 september 2018 ConGRAS 1 Bodemanalyse en gezonde grasplant!

Nadere informatie

Opgave 4 Het atoomnummer is het aantal protonen in de kern. Het massagetal is het aantal protonen plus het aantal neutronen in de kern.

Opgave 4 Het atoomnummer is het aantal protonen in de kern. Het massagetal is het aantal protonen plus het aantal neutronen in de kern. Uitwerkingen 1 Opgave 1 protonen en neutronen Opgave negatief positief neutraal positief neutraal Opgave 3 Een atoom bevat twee soorten geladen deeltjes namelijk protonen en elektronen. Elk elektron is

Nadere informatie

Naam: Klas: Repetitie Radioactiviteit VWO (versie A)

Naam: Klas: Repetitie Radioactiviteit VWO (versie A) Naam: Klas: Repetitie Radioactiviteit VWO (versie A) Aan het einde van de repetitie vind je de lijst met elementen en twee tabellen met weegfactoren voor het berekenen van de equivalente en effectieve

Nadere informatie

Bepaling toezichtvorm gemeente Stein

Bepaling toezichtvorm gemeente Stein Bepaling toezichtvorm 2008-2011 gemeente Stein F i n a n c i e e l v e r d i e p i n g s o n d e r z o e k P r o v i n c i e L i m b u r g, juni 2 0 0 8 V e r d i e p i n g s o n d e r z o e k S t e i

Nadere informatie

Deel 2. Basiskennis wiskunde

Deel 2. Basiskennis wiskunde IJkingstoets Basiskennis wiskunde juli 5 Deel. Basiskennis wiskunde Vraag 7 De vijf punten in de onderstaande druk-volume-grafiek stellen vijf verschillende toestanden voor van e e n mol van een ideaal

Nadere informatie

Eindexamen natuurkunde havo I

Eindexamen natuurkunde havo I Opgave 1 Lord of the Flies Lees eerst de tekst in het kader. Er bestaan twee soorten brillenglazen: - bolle (met een positieve sterkte) en - holle (met een negatieve sterkte). In de figuren hiernaast is

Nadere informatie

Basisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media

Basisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media Hoofdstuk 2 Atoombouw bladzijde 1 Opgave 1 Hoeveel protonen, neutronen en elektronen hebben de volgende atomen? 7 3Li 11 5B 16 8O 36 17Cl 27 13Al In het symbool A ZX geldt: n p e 7 3Li 4 3 3 A geeft het

Nadere informatie

Oefenvragen Hoofdstuk 3 Bouwstenen van stoffen antwoorden

Oefenvragen Hoofdstuk 3 Bouwstenen van stoffen antwoorden Vraag 1 Geef het symbool van: Oefenvragen Hoofdstuk 3 Bouwstenen van stoffen antwoorden I. IJzer Fe Aluminium Al Koolstof C IV. Lood Pb V. Chloor Cl VI. Silicium Si Vraag 2 Geef de naam van de atoomsoort.

Nadere informatie

Ranglijst woongebied land van matena 1 januari 2019

Ranglijst woongebied land van matena 1 januari 2019 Toelichting Ranglijst woongebied land van matena 1 januari 2019 Hieronder treft u de geanonimiseerde ranglijst per 1 januari 2019 aan voor het woongebied van Land van Matena. Het betreft een momentopname.

Nadere informatie

Bijlage A., behorende bij paragraaf 3.3 van de Regeling bodemkwaliteit Maximale samenstellings- en emissiewaarden bouwstoffen Tabel 1. Maximale emissiewaarden anorganische parameters Parameter Vormgegeven

Nadere informatie

In het ARBIS aan te brengen wijzigingen met betrekking tot het individueel dosimetrisch toezicht van de werknemers

In het ARBIS aan te brengen wijzigingen met betrekking tot het individueel dosimetrisch toezicht van de werknemers In het ARBIS aan te brengen wijzigingen met betrekking tot het individueel dosimetrisch toezicht van de werknemers Art. 2 -> De volgende definities toevoegen: o Radiotoxicologische analyse: meting van

Nadere informatie

REGELING VERWERKEN EN AFVOEREN VAN RADIOACTIEF AFVAL

REGELING VERWERKEN EN AFVOEREN VAN RADIOACTIEF AFVAL REGELING VERWERKEN EN AFVOEREN VAN RADIOACTIEF AFVAL Ingang: juni 2003 revisiedatum: mei 2010 Looptijd: tot 2015 Afdeling Veiligheid Gezondheid en Milieu 2010 Vastgesteld door het College van Bestuur 21

Nadere informatie

Bouwstoffenbesluit (BSB)

Bouwstoffenbesluit (BSB) TOETSING IMMISSIE VAN NIET-VORMGEGEVEN BOUWSTOFFEN 1 Voor de toepasbaarheid van niet-vormgegeven bouwstoffen en vormgegeven bouwstoffen waarvan de uitloging niet-diffusiebepaald is vindt een toetsing plaats

Nadere informatie

THEORIE UIT EXPERIMENTEN TABELLEN (macro) 12(micro) SCHEIKUNDE HAVO/VWO

THEORIE UIT EXPERIMENTEN TABELLEN (macro) 12(micro) SCHEIKUNDE HAVO/VWO THEORIE UIT EXPERIMENTEN TABELLEN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12(macro) 12(micro) SCHEIKUNDE HAVO/VWO TABEL 1 DICHTHEID (bij 25 C) gram per cm 3 = g cm -3 aardgas 0,00076 alcohol 0,8 aluminium 2,7 broom 3,1

Nadere informatie

HOOFDSTUK I : ALGEMENE BEPALINGEN

HOOFDSTUK I : ALGEMENE BEPALINGEN KONINKRIJK BELGIE MINISTERIE VAN BINNENLANDSE ZAKEN Koninklijk besluit van 20 juli 2001 houdende algemeen reglement op de bescherming van de bevolking, van de werknemers en het leefmilieu tegen het gevaar

Nadere informatie

Hulpmiddelen: Niet grafische rekenmachine, binas 6 de druk. Let op dat je alle vragen beantwoordt.

Hulpmiddelen: Niet grafische rekenmachine, binas 6 de druk. Let op dat je alle vragen beantwoordt. Oefentoets schoolexamen 5 Vwo Natuurkunde Leerstof: Hoofdstukken 3, 5, 6 en 7 Tijdsduur: Versie: 90 minuten A Vragen: 20 Punten: Hulpmiddelen: Niet grafische rekenmachine, binas 6 de druk Opmerking: Let

Nadere informatie

Proefexamen Toezichthouder Stralingsbescherming VRS-C

Proefexamen Toezichthouder Stralingsbescherming VRS-C rijksuniversiteit groningen arbo, milieu en duurzaamheid garp Proefexamen Toezichthouder Stralingsbescherming VRS-C examenduur: 10:00-13:00 uur Instructie Dit examen omvat 5 genummerde pagina's. Controleer

Nadere informatie

Toezichthouder Stralingsbescherming meet- en regeltoepassingen verspreidbare radioactieve stoffen - D. Proefexamen uitwerking open vragen

Toezichthouder Stralingsbescherming meet- en regeltoepassingen verspreidbare radioactieve stoffen - D. Proefexamen uitwerking open vragen Toezichthouder Stralingsbescherming meet- en regeltoepassingen verspreidbare radioactieve stoffen - D Proefexamen uitwerking open vragen Frits Pleiter 31/01/2019 toezichthouder stralingsbescherming - mr

Nadere informatie

RADIOACTIEF VERVAL. Vervalsnelheid

RADIOACTIEF VERVAL. Vervalsnelheid /stralingsbeschermingsdienst 8385-I dictaat september 2000 RADIOACTIEF VERVAL Voor een beperkt aantal van nature voorkomende kernsoorten en voor de meeste kunstmatig gevormde nucliden wijkt de neutron/proton

Nadere informatie

Uitwerkingen Gecoördineerd examen stralingsbescherming Deskundigheidsniveau 3 13 december 2010

Uitwerkingen Gecoördineerd examen stralingsbescherming Deskundigheidsniveau 3 13 december 2010 Embargo 3 december 00 Uitwerkingen Gecoördineerd examen stralingsbescherming Deskundigheidsniveau 3 3 december 00 - - Embargo 3 december 00 Vraagstuk 37 Cs in wilde zwijnen Vraag 750 Bq na 5 dagen Volgens

Nadere informatie

UITWERKINGEN. Examen Coördinerend Deskundige Stralingsbescherming

UITWERKINGEN. Examen Coördinerend Deskundige Stralingsbescherming UITWERKINGEN Examen Coördinerend Deskundige Stralingsbescherming Nuclear Research and consultancy Group Technische Universiteit Delft Boerhaave Nascholing/LUMC Rijksuniversiteit Groningen Radboudumc NRG

Nadere informatie

Radioactiviteit enkele begrippen

Radioactiviteit enkele begrippen 044 1 Radioactiviteit enkele begrippen Na het ongeval in de kerncentrale in Tsjernobyl (USSR) op 26 april 1986 is gebleken dat er behoefte bestaat de kennis omtrent radioactiviteit voor een breder publiek

Nadere informatie

DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID. Mede namens de Staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer;

DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID. Mede namens de Staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer; MINISTERIE VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID AI/CK/B/KEW No. 2002/53749 DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Mede namens de Staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening

Nadere informatie

Groep 1 + 2 (klas 5), deel 1 Vraag 1 Vraag 2 Vraag 3 Vraag 4 Vraag 5

Groep 1 + 2 (klas 5), deel 1 Vraag 1 Vraag 2 Vraag 3 Vraag 4 Vraag 5 Groep 1 + 2 (klas 5), deel 1 Meerkeuzevragen + bijbehorende antwoorden aansluitend op hoofdstuk 2 paragraaf 1 t/m 3, Kromlijnige bewegingen (Systematische Natuurkunde) Vraag 1 Bij een horizontale worp

Nadere informatie

Atoommodel van Rutherford

Atoommodel van Rutherford Samenvatting scheikunde havo 4 hoofdstuk 2 bouwstenen van stoffen 2.2 de bouw van een atoom Atoommodel val Een atoom is een massief bolletje. Elk atoomsoort heeft zijn eigen Dalton afmetingen Ook gaf hij

Nadere informatie

Producten en Diensten. Versie: 2016-2

Producten en Diensten. Versie: 2016-2 Producten en Diensten Versie: 2016-2 Inhoudsopgave 1 Toelichting 3 2 Oppervlaktewater 4 2.1 Monsterneming 4 2.2 Veldmetingen 4 2.3 Chemisch onderzoek 5 2.4 Continue metingen on-site 6 2.5 Bacteriologisch

Nadere informatie

Werken met radioactieve straling

Werken met radioactieve straling Werken met radioactieve straling Wat is radioactieve straling? Radioactieve of ioniserende straling draagt energie. Die energie wordt vanuit een bron aan de omgeving overgedragen in de vorm van elektromagnetische

Nadere informatie

Praktische stralingsbescherming

Praktische stralingsbescherming Praktische stralingsbescherming VRS-D/MR nj 2018 1-3 Atoombouw en verval 4,5 Wisselwerking van straling met materie en afscherming 6-9 Röntgentoestellen, ingekapselde bronnen 10 Grootheden en eenheden

Nadere informatie

07 MOLECUULFORMULES & CHEMISCHE BINDINGEN PROCESTECHNIEK

07 MOLECUULFORMULES & CHEMISCHE BINDINGEN PROCESTECHNIEK PROCESTECHNIEK Wat leer je? het verschil uitleggen tussen symbolenformules en molecuulformules; molecuulformules opstellen aan de hand van tekeningen van moleculen; het aantal en de soort atomen van een

Nadere informatie

Fysische grondslagen radioprotectie deel 2. dhr. Rik Leyssen Fysicus Radiotherapie Limburgs Oncologisch Centrum

Fysische grondslagen radioprotectie deel 2. dhr. Rik Leyssen Fysicus Radiotherapie Limburgs Oncologisch Centrum Fysische grondslagen radioprotectie deel 2 dhr. Rik Leyssen Fysicus Radiotherapie Limburgs Oncologisch Centrum rik.leyssen@jessazh.be Fysische grondslagen radioprotectie H1: INLEIDING H2: STRALING - RADIOACTIVITEIT

Nadere informatie

1 Voedingselementen Voedingselementen Zuurgraad Elektrische geleidbaarheid (EC) Afsluiting 14

1 Voedingselementen Voedingselementen Zuurgraad Elektrische geleidbaarheid (EC) Afsluiting 14 Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Voedingselementen 9 1.1 Voedingselementen 9 1.2 Zuurgraad 12 1.3 Elektrische geleidbaarheid (EC) 13 1.4 Afsluiting 14 2 Kunstmeststoffen 15 2.1 Indeling kunstmeststoffen

Nadere informatie

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT

SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT VALIDATIERAPPORT Analysemethode Techniek Drinkwater - Kwantitatieve bepaling van 21 elementen met ICP-MS (FLVVG-I-MET-196E : met E = element) en Drinkwater Kwantitatieve bepaling van kwik met ICP-MS (FLVVG-I-MET-196Hg)

Nadere informatie

Leids Universitair Medisch Centrum

Leids Universitair Medisch Centrum Leids Universitair Medisch Centrum Afdeling Radiologie drs. Simon van Dullemen stralingsdeskundige Stralingsrisico s: reëel of gezocht? Japan/Fukushima (2011) Aardbeving + tsunami veroorzaakte meer dan

Nadere informatie

Vraagstuk 1: Lektest van een 106 Ru/ 106 Rhbron

Vraagstuk 1: Lektest van een 106 Ru/ 106 Rhbron Examen stralingsbescherming deskundigheidsniveau 4A/4B p. 1 Vraagstuk 1: Lektest van een 106 Ru/ 106 Rhbron De activiteit van een 106 Ru/ 106 Rh bron is opgedampt op een zeer dun folie. Bij de jaar lijkse

Nadere informatie

Tentamen ta januari :00-12:00 uur

Tentamen ta januari :00-12:00 uur Tentamen ta3290 25 januari 2013 9:00-12:00 uur Aanwijzingen: U mag gebruik maken van: schrijfmateriaal rekenmachine periodiek systeem (afgedrukt op volgende pagina). Het tentamen heeft betrekking op de

Nadere informatie

p na = p n,na + p p,na p n,na = m n v 3

p na = p n,na + p p,na p n,na = m n v 3 Kernreactoren Opgave: Moderatorkeuze in een kernsplijtingscentrale a) Er is geen relevante externe resulterende kracht. Dat betekent dat er geen relevante stoot wordt uitgeoefend en de impuls van het systeem

Nadere informatie

KONINKRIJK BELGIË MINISTERIE VAN BINNENLANDSE ZAKEN *******

KONINKRIJK BELGIË MINISTERIE VAN BINNENLANDSE ZAKEN ******* KONINKRIJK BELGIË MINISTERIE VAN BINNENLANDSE ZAKEN ******* KONINKLIJK BESLUIT VAN 20 JULI 2001 HOUDENDE ALGEMEEN REGLEMENT OP DE BESCHERMING VAN DE BEVOLKING, VAN DE WERKNEMERS EN HET LEEFMILIEU TEGEN

Nadere informatie

natuurkunde Compex natuurkunde 1,2 Compex

natuurkunde Compex natuurkunde 1,2 Compex Examen HAVO 2009 tijdvak 1 donderdag 28 mei totale examentijd 3 uur tevens oud programma natuurkunde Compex natuurkunde 1,2 Compex Vragen 1 tot en met 14 In dit deel van het examen staan vragen waarbij

Nadere informatie

Standaardcondities FAAS

Standaardcondities FAAS Universiteit Utrecht Faculteit Bètawetenschappen Departement Scheikunde Scheikunde Practicum R.J. Baars, J.J. Hermans juli 29 Zilver Ag 328.683 nm (primaire lijn) lucht/acetyleen, 4 L/h, 7 mm -5 mg/l.2542

Nadere informatie

5,5. Samenvatting door een scholier 1429 woorden 13 juli keer beoordeeld. Natuurkunde

5,5. Samenvatting door een scholier 1429 woorden 13 juli keer beoordeeld. Natuurkunde Samenvatting door een scholier 1429 woorden 13 juli 2006 5,5 66 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Natuurkunde samenvatting hoofdstuk 3 ioniserende straling 3. 1 de bouw van de atoomkernen. * Atoom: - bestaat

Nadere informatie

Wisselwerking. van ioniserende straling met materie

Wisselwerking. van ioniserende straling met materie Wisselwerking van ioniserende straling met materie Wisselwerkingsprocessen Energie afgifte en structuurverandering in ontvangende materie Aard van wisselwerking bepaalt het juiste afschermingsmateriaal

Nadere informatie

Radioactiviteit werd ontdekt in 1898 door de Franse natuurkundige Henri Becquerel.

Radioactiviteit werd ontdekt in 1898 door de Franse natuurkundige Henri Becquerel. H7: Radioactiviteit Als een bepaalde kern van een element te veel of te weinig neutronen heeft is het onstabiel. Daardoor gaan ze na een zekere tijd uit elkaar vallen, op die manier bereiken ze een stabiele

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Domein B2

Samenvatting Natuurkunde Domein B2 Samenvatting Natuurkunde Domein B2 Samenvatting door R. 1964 woorden 2 mei 2017 7,1 4 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Domein B. Beeld- en geluidstechniek Subdomein B2. Medische beeldvorming 1. Uitzending,

Nadere informatie

L i mb u r g s e L a n d m a r k s

L i mb u r g s e L a n d m a r k s L i mb u r g s e L a n d m a r k s P r o g r a m m a I n v e s t e r e n i n S t ed e n e n D o r p e n, l i j n 2 ; D e L i m b u r g s e I d e n t i t e i t v e r s i e 1. 0 D o c u m e n t h i s t o

Nadere informatie

DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID

DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID MINISTERIE VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID AI/CK/B/KEW No. 2002/42154 DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Mede namens de Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en

Nadere informatie

OVERZICHT RADIOACTIEVE PREPARATEN NATUURKUNDIG PRACTICUM PER 01-10-2002

OVERZICHT RADIOACTIEVE PREPARATEN NATUURKUNDIG PRACTICUM PER 01-10-2002 OVERZICHT RADIOACTIEVE PREPARATEN NATUURKUNDIG PRACTICUM PER 01-10-2002 FYSISCHE GEGEVENS GEVEVENS PREPARATEN Nuclide T ½ Soort straling Energie in MeV % Sterkte in Bq IJkdatum Aantal Straling uitwendig

Nadere informatie

De correcte bewering aankruisen: WAAR FOUT

De correcte bewering aankruisen: WAAR FOUT Warmte en straling De correcte bewering aankruisen: WAAR FOUT - Lichtgolven noemt men ook wel elektromagnetische golven. - Het zichtbaar lichtspectrum is een klein onderdeel van het E.M -spectrum - Rood

Nadere informatie

Radioactiviteit. Jurgen Nijs Brandweer Leopoldsburg 2012 APB Campus Vesta Brandweeropleiding

Radioactiviteit. Jurgen Nijs Brandweer Leopoldsburg  2012 APB Campus Vesta Brandweeropleiding Radioactiviteit Jurgen Nijs Brandweer Leopoldsburg Jurgen.nijs@gmail.com http://youtu.be/h3ym32m0rdq 1 Doel Bij een interventie in een omgeving waar er een kans is op ioniserende straling om veilig, accuraat

Nadere informatie

Deze bijlage is geldig van: tot Vervangt bijlage d.d.:

Deze bijlage is geldig van: tot Vervangt bijlage d.d.: van Tata Steel IJmuiden B.V. Wenckebachstraat 1 1951 JZ Velsen-Noord Nederland Locatie waar activiteiten onder accreditatie worden uitgevoerd Hoofdkantoor Preparatie a IJzererts Preparatie t.b.v. IVN 1009,

Nadere informatie

EXAMEN MIDDELBAAR ALGEMEEN VOORTGEZET ONDERWIJS IN Dit examen bestaat uit twintig vragen

EXAMEN MIDDELBAAR ALGEMEEN VOORTGEZET ONDERWIJS IN Dit examen bestaat uit twintig vragen MAVO -C I EXAMEN MIDDELBAAR ALGEMEEN VOORTGEZET ONDERWIJS IN 1985 MAVO -C Vrijdag 10 mei, 9.00-11.00 uur SCHEIKUNDE- meerkeuzevragen Dit examen bestaat uit twintig vragen Bij het examen scheikunde wordt

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 2011 Erasmus MC Zorgacademie, Unit Medische Beeldvorming en Radiotherapie en de Stralingsbeschermingseenheid Erasmus MC

Inhoudsopgave. 2011 Erasmus MC Zorgacademie, Unit Medische Beeldvorming en Radiotherapie en de Stralingsbeschermingseenheid Erasmus MC Practicum Stralingsbescherming op deskundigheidsniveau 5B Augustus 2011 Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Inleiding en verantwoording...3 Programma...4 Afscherming van stralingsbronnen...5 Doel...5 Middelen...5

Nadere informatie