Bijlage 1 Feiten en cijfers. Begrippenkader

Transcriptie

1 Bijlage 1 Feiten en cijfers Begrippenkader Asielzoekers Asielzoekers hebben bij aankomst in Nederland vaak niet meer bezittingen dan de kleren die zij dragen. Het COA vangt hen op in opvangcentra en zorgt voor basisvoorzieningen. Het recht op opvang bestaat vanaf het moment dat de asielzoeker asiel aanvraagt, tot hij een verblijfsvergunning krijgt (dan wordt hij statushouder) of Nederland moet verlaten. Statushouders Statushouders zijn asielzoekers met een verblijfsvergunning, de zogenaamde verblijfsgerechtigden. Zij hebben recht op reguliere huisvesting. Het is van belang dat zij normale woonruimte krijgen om een snelle start te kunnen maken met het inburgeringsproces. Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) De Immigratie- en Naturalisatiedienst is de toelatingsorganisatie van Nederland. Dat betekent dat de IND in ons land alle aanvragen behandelt voor asiel, gezinshereniging, visa en andere verblijfsvergunningen. Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers is verantwoordelijk voor de opvang, begeleiding en uitstroom (uit de opvang) van asielzoekers in Nederland. Het COA bemiddelt bij het vinden van een eerste woonruimte, door statushouders aan gemeenten te koppelen. De gemeente zoekt vervolgens passende woonruimte. Gemeenten zijn wettelijk verplicht elk half jaar een aantal verblijfsgerechtigden te huisvesten, de zogenaamde taakstelling. Bij het COA werken regievoerders. Zij zijn dé contactpersonen voor de gemeenten. Aan de hand van zijn of haar kennis over de statushouders en de regio, brengt de regievoerder een zo goed mogelijke match tot stand tussen een statushouder en een gemeente. Het COA stelt een informatieprofiel op over de statushouders. Hierin worden gegevens opgenomen die voor de gemeente relevant zijn, zoals gezinsgrootte en -samenstelling, herkomstland, taal, opleiding, werkervaring en eventuele zichtbare lichamelijke beperkingen. Op basis van dit informatieprofiel zoekt de gemeente geschikte woonruimte. Het proces

2 Een beeld van de uitdaging - 60 miljoen vluchtelingen wereldwijd, hiervan is 96% opgevangen in de regio van herkomst vluchtelingen in Nederland, dat is 0,34% van de bevolking. - Dit komt neer op gemiddeld 200 mensen per gemeente. - Op 17 mei 2016 zaten mensen in de opvang inheel Nederland. - Daarvan zijn mensen vergunninghouders. - Er zijn 130 opvanglocaties in 99 gemeenten van Nederland. - De opvanglocatie Venlo heeft ruimte voor 480 mensen; de opvanglocatie Venray kan 450 mensen herbergen. - De samenstelling in opvangcentra is: Minderjarig 15% Vergunninghouders 35% Gezinnen 40% Mannen 70% (met een groot aantal verzoeken tot gezinshereniging) - Wachttijden voor plaatsing vanuit opvang naar gemeente is circa 15 maanden. Uitwerking bestuursakkoord november 2015 voor provincie Limburg Gouverneur Bovens is toezichthouder namens de minister in de regio. De totale opgave voor de provincie is extra plekken voor de Provincie en 500 per veiligheidsregio

3 Voortgang taakstelling Taakstellig 2014 was 14 personen Taakstelling 2015 was 27 personen Taakstelling 2016 is 35 personen Overzicht taakstelling 24 mei 2016 (eerste helft)

4 Bijlage 2 Werkdocument Integratie (ism Maatschappelijk partners) Inleiding Dankzij de inzet en samenwerking van organisaties vangt de gemeente Beesel al jaren statushouders op. De komst van extra vluchtelingen legt veel druk op de plaatsing van statushouders. Dat verzoek is ook uitdrukkelijk aan de gemeente Beesel gedaan, door de minister en de gouverneur. Beesel wil daarom samen met WoonGoed2-Duizend huizen kopen om te verhuren aan 50 extra statushouders. Door de komst van extra statushouders de komende tijd, volstaat de huidige aanpak niet meer om die groep te kunnen opvangen, te begeleiden en te laten integreren. In gesprek met partijen uit het maatschappelijk middenveld van onze gemeente (spelers uit de velden welzijn, onderwijs, werk en inkomen, een ervaringsdeskundige) hebben we onderzocht hoe we ervoor kunnen zorgen dat ook nieuwe statushouders kunnen rekenen op geschikte huisvesting, begeleiding, onderwijs, participatiemogelijkheden en zorg. We hebben gekeken welke acties ondernomen moeten worden en door wie, om de nieuwe inwoners van Beesel zo snel mogelijk zelfredzaam te laten zijn en de (nieuwe) inwoners van Beesel zo prettig mogelijk met elkaar kunnen leven. Dat hebben we gedaan door te kijken naar een aantal gebieden: Wonen en welzijn Werk en inkomen Zorg Onderwijs en jeugdzorg Taal en inburgering Vrije tijd Hoewel elk domein een aantal specifieke acties kent, was de boodschap over het algemeen: werk samen. Het maken van contact met de nieuwe inwoners, kijken en luisteren naar behoeften en samen optrekken, bleek het belangrijkste. De uitkomsten van deze avond zijn op een rijtje gezet in dit werkdocument. Algemene aandachtspunten en acties per domein. Vervolgens staat in een aparte paragraaf de financiële consequenties van de verschillende keuzes. Algemeen - Werk integraal. Zorg voor goede afstemming tussen de verschillende begeleidingsvormen. Doe dit bijvoorbeeld door periodiek met een groep bij elkaar te zitten op persoons- /gezinsniveau en op breder maatschappelijk niveau (stuurgroep). - Betrek het netwerk dat al bestaat: mensen die eerder als statushouder naar onze gemeente zijn gekomen, klasgenoten van kinderen, moskee en kerk en verenigingen - Denk en handel vraaggericht in plaats van aanbodgericht. Ga dus aan de voorkant met nieuwe inwoners in gesprek (door een fijngevoelig, zeer kundig persoon) die open kan vragen wie iemand is en wat iemand nodig heeft. Van daaruit gericht informeren over praktische zaken als zorg en onderwijs. Belangrijk is om hierbij de interculturele ruis zo veel mogelijk te slechten. Dat vraagt kennis en kunde van de mensen die dit op gaan pakken; zij zullen hierin getraind moeten worden. - Maak mensen wegwijs in onze gemeente; door kennis te hebben van iemands achtergrond kan iemand ook de ongeschreven regels die voor mensen die hier geboren zijn zo vanzelfsprekend zijn, uitleggen. - Stel buddy s aan - Kijk slim daar waar je kosten anders kunt inzetten (door bijv. onderwijs lokaal te realiseren bespaar je op kosten leerlingenvervoer. Deze middelen kun je dan weer gebruiken voor deskundigheidsbevordering lokale taaldocenten)

5 - Het inburgeringsdiploma zegt niets over matevaninburgering insamenleving en gemeenschap. Het vraagt ook na het behalen van een inburgeringsdiploma inspanning om mensen echt te laten participeren. De ervaring is overigens dat de wens om mee te doen er over het algemeen is. - Je hebt veel commitment van veel partners (onderwijs, zorg, werkgever, verenigingsleven etc. nodig). Deze proeven we bij alle partijen met wie we tot nu toe gesproken hebben. Wonen en welzijn Activiteiten/actiepunten Wie betrokken Extra aandacht/kosten Wegwijs maken in de Nederlandse cultuur, regels, gemeente, Begeleiden van nieuwkomers bij het gebruik vande woningen Synthese, buddy Woongoed2-Duizend 1.000,- per persoon Praktische zaken zoals inrichting van woning, aansluitingen, krediet, Een tolk is belangrijk om elkaar te begrijpen Misschien kan er een film in de eigen taal ontwikkeld worden of een boekje (met veel visuele ondersteuning) waarin de meest basale informatie over de gemeente en het leven hier ontwikkeld worden Synthese, vrijwilligers/buddy (helpen inrichten), gemeente (krediet) Synthese, tolken Gemeente Beesel, Synthese Train tolken ook op het stellen van grenzen; het is belangrijk dat niemand overvraagd wordt.

6 Zorg Bijna iedereen heeft wel eens zorg nodig. Informeren isvan groot belang. Maar doe dat vraaggericht in plaats van aanbodgericht. Kijk waar iemands behoefte ligt. En werk zo zorgvuldig mogelijk; het zijn kwetsbare mensen die veel hebben meegemaakt. We moeten er alles aan doen om hun vertrouwen niet te schaden. 50 extra mensen betekent in ieder geval 50 extra patiënten voor de huisarts. Activiteiten/actiepunten Wie betrokken Extra aandacht/kosten Tolken: het is heel belangrijk om te weten wat er speelt. Er zijn tolken nodig om de informatie goed en zorgvuldig over te brengen Voeding: onderwijs preventief over gezonde voeding Train de zorgprofessionals op interculturele communicatie: psychologische zorg is in Nederland bijvoorbeeld heel cognitief gericht, maar in andere culturen zijn mensen gewend om meer lichamelijk te werken, voelen, denken. Een aanspreekpunt voor de nieuwkomers die wegwijs maakt in het zorglandschap Van tevoren in gesprek met de huisartsen over de komst van 50 extra patiënten en de vraag in hoeverre ze daarin obstakels verwachten. Synthese, vrijwilligers/buddy Behandelaren Bestaande netwerken, zoals kerk, moskee, verenigingen, Synthese, kernoverleg Melding door Synthese via balie huisartsen voor inschrijving. Zie ook boven. Aanhaken bij bestaande (externe) deskundigheid (op vakgebied) om de interne deskundigheid te bevorderen en kosten te beperken

7 Taal en inburgering Taal en inburgering zijn heel belangrijk. Door lokaal initiatieven te combineren kan er optimaal resultaat behaald worden. Als het doel erom vraagt, zal er op dit gebied wat nadrukkelijker gestuurd worden. Activiteiten/actiepunten Wie betrokken Extra aandacht/kosten Inregelen totaal programma voor taal en dagbesteding. Voormalige statushouders betrekken bij taalles Taalles lokaal organiseren (zie ook onderwijs/jeugd). Bijvoorbeeld in een lokaal op een basisschool; zo kunnen activiteiten bij elkaar betrokken worden, zoals overblijven en werkt de groep meteen aan inburgering. Leerlingen vo bij taalles betrekken Ondersteuning bij het leren kennen van de samenleving: formulieren en andere dingen Aandacht voor de periode nadat de inburgeringscursus is behaald. Doorstromen naar (vrijwilligers)werk Synthese, gemeente Synthese, vrijwilligers, Onderwijs, taalonderwijs, Gilde Broekhin Synthese, medewerker SHV, buddy PSW Werk, gemeente, Synthese Logische samenhang tussen lokale trajecten inburgering & volwasseneducatie faciliteren Train de trainer leerlingen

8 Werk en inkomen De ervaring (van onder meer een ervaringsdeskundige en Synthese) is dat mensen graag van betekenis willen zijn en willen werken. PSW Werk begeleidt in de gemeente Beesel mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Werkgevers hebben aangegeven nieuwkomers de gelegenheid te willen geven om werkervaring op te doen. Nieuwkomers hebben die afstand meestal enkel door de taal. Zij kunnen eenzelfde participatietraject als andere mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt volgen. Activiteiten/actiepunten Wie betrokken Extra aandacht/kosten Het is belangrijk om snel kennis te maken met betrokkenen, met hen te kijken hoe het met geld en inkomen werkt Consulenten Werk en Inkomen houden de balans tussen het eigen traject bepalen en doorlopen en rust bieden in de gaten. (Begeleid) (vrijwilligers)werk, met als doel verkleinen afstand tot de arbeidsmarkt (taalontwikkeling, zelfvertrouwen) Let ook op vrouwen, vaak met kleine kinderen, die thuisblijven. Stel hen de vraag of dat is wat ze willen of dat er praktische overwegingen in de weg staan (kinderopvang bijvoorbeeld). In het laatste geval kijken of dat op te lossen is. Werkgevers worden (pro actief) betrokken Gemeente Beesel (werk en inkomen, budgetbeheer), Synthese Gemeente Beesel PSW Werk, gemeente Beesel, bedrijven, eigen netwerk nieuwkomers Synthese, eigen netwerk nieuwkomers, kinderopvang, gemeente Beesel, gezinscoaches. PSW Werk, gemeente Beesel

9 Onderwijs en jeugdzorg We willen kinderen een plek geven op onze scholen, net als alle andere kinderen die hier wonen en leven. In een vertrouwde, psychologisch veilige omgeving. Dat vraagt van onderwijs (en ouders) een open blik; we kijken niet alleen vanuit onze westerse zienswijze, maar proberen te zien wie het kind is, wat het kind en het gezin nodig hebben om hier prettig op te groeien. Activiteiten/actiepunten Wie betrokken Extra aandacht/kosten Taalonderwijs voor kinderen en ouders in gemeente op lokale basisscholen. Inburgering voor het hele gezin. Doorgaande lijnen binnen onderwijs en gezondheidszorg versterken. Deskundigheidsbevordering professionals en vrijwilligers (extra kennis over achtergrond en cultuur is nodig) Buddy s werven die statushouders begeleiden Een regisseur voor ieder gezin die voortgang monitort en alle betrokkenen helpt/ondersteunt. Een netwerk dat bijvoorbeeld maandelijks bij elkaar komt om te monitoren hoe het gaat en kijken of er bijgestuurd moet worden. Ofwel: AFSTEMMING! Preventief en curatief. Onderwijs, taalcoaches Onderwijs, gezinscoaches, peuterspeelzaal (VVE), JGZ, Alle betrokken partijen Synthese, vrijwilligers, gemeente Gemeente? Betrokken begeleiders, buddy Gespecialiseerde ondersteuning invliegen als dat nodig is. Specialisme aan school toevoegen. Bijvoorbeeld een tolk. Of een vast moment in het samenlevingsloket dat er vragen gesteld kunnen worden Taalonderwijs voor alle scholen; een taaldocent die naar de kinderen toe gaat in plaats van een gespecialiseerde taalklas Kennisontwikkeling van andere culturen bij professionals. Om beter te communiceren en te signaleren Kinderen helpen elkaar: kinderbuddy s JGZ, Ika, onderwijs Onderwijs, gezinscoaches, JGZ Onderwijs Vraag van onderwijs: wat moeten we communiceren en op welke manier?

10 Vrije tijd Als we denken aan vrije tijd denken we misschien vooral aan activiteiten. Maar ook hier is het belangrijk om te kijken: waar ligt de behoefte? Als de behoefte bestaat om op de bank te zitten en tv te kijken, dan is dat een prima vrijetijdsbesteding (alleen al omdat tv kijken volgens de ervaringsdeskundige enorm bijdraagt aan de taalontwikkeling). Met andere woorden: organiseer het niet over: het zijn gewoon mensen die hun weg zoeken. Er zijn mensen die op zoek zijn naar betekenisvolle vrije tijdsbesteding, maar wij bepalen niet wat betekenisvol is. Dat doen de mensen zelf. Activiteiten/actiepunten Wie betrokken Extra aandacht/kosten Koppelen wensen van inwoners en andere partijen: wanneer nieuwkomers behoefte hebben aan een (nuttige) vrijetijdsbesteding is het waardevol als iemand deze mensen kan koppelen aan vrijwilligersplekken bij organisaties en verenigingen Preventief en ad hoc inspelen op alledaagse hobbels in de samenwerking. Hoe gaat een vereniging om met doucheregels, bijvoorbeeld? Verenigingen voorbereiden en steunen bij dit soort vraagstukken. Eigen initiatieven stimuleren en faciliteren Financieel ondersteunen bij aansluiting reguliere aanbod Netwerk gebruiken (klasgenoten bijvoorbeeld) om praktische problemen op telossen, zoals reizen van en naar sport Eigen netwerk (bijvoorbeeld mensen uit kerk en/of moskee en/of buren, vrienden, ), Synthese, gemeente Beesel, PSW Werk (zie ook werk en inkomen), buddy Een geformeerde groep fijngevoelige mensen vanuit de Gemeente Beesel (ambtenaren, maar zeker ook sleutelfiguren van onze inwoners; mensen uit het kernoverleg, de kerk of de moskee, bijvoorbeeld) Gemeente Beesel, Synthese, vrijwilligers Gemeente Beesel Buddy

11 Bijlage 3 Financiële consequenties Maatschappelijke begeleiding Kosten In 2016 is bij Synthese de dienstverlening ingekocht voor de begeleiding van statushouders bij de vestiging in onze gemeente en de coördinatie van de inzet van vrijwilligers. Deze inkoop is gebaseerd op de komst van circa 40 statushouders in 2016 (schatting taakstelling 2016), circa per statushouder. De kosten van de extra plaatsing van 50 statushouders in 2016 en 2017 zal dus naar schatting bedragen. Dekking Met het bestuursakkoord is de COA bijdrage per statushouder tussen 16 en 65 jaar verhoogd van naar In de COA bijdrage van 2.370,- zit ook het bedrag dat bedoeld is voor maatschappelijke begeleiding bij vestiging in de gemeente. Wij verwachten de kosten van maatschappelijke begeleiding te dekken met de COA bijdrage. Als dit niet volledig mogelijk is dan dekken wij de kosten uit de voorziening algemene middelen. Werk en inkomen Kosten Bij een toename van het aantal statushouders zullen de uitgaven op het gebied van werk en inkomen toenemen. Op basis van voorlopige berekeningen gaat het om de volgende kerncijfers: - Verstrekking bijstandsuitkering: circa op jaarbasis. - Beroep bijzondere bijstand: inrichtingskosten lening 4.000,- na drie jaar afbetaling omzetten in gift. - Overige kosten bijzondere bijstand/ minimabeleid Dit zou betekenen dat er een extra beroep wordt gedaan op de bijzondere bijstand van 10 x = Dekking - Educatiebijdrage Beesel via regiogemeente In het bestuursakkoord wordt een extra bedrag van 50 miljoen genoemd ter bekostiging van de financiële effecten op de participatiewet. Dit is een voorfinanciering die specifiek voor statushouders wordt toegepast op basis van nacalculatie (daadwerkelijke plaatsing per gemeente). Uitgangspunt is dat de uitkeringslasten hiermee worden gedekt. - In de COA bijdrage zit ook het bedrag dat bedoeld is voor de maatschappelijke begeleiding incl. de oriëntatie naar participatie en werk. De kosten van reguliere toeleiding naar werk/ participatie dekken wij uit het participatiebudget. Wij verwachten dat de dekking voldoende is. Als dit niet volledig mogelijk is dan dekken wij de kosten uit de voorziening algemene middelen. Onderwijs Het Rijk verstrekt reguliere middelen en extra middelen om in te zetten voor het onderwijs aan statushouders. Dit gebeurt enerzijds naar schoolbesturen en anderzijds naar de gemeente. Middelen naar schoolbesturen 1. Reguliere middelen in de materiele instandhouding Scholen in het primair onderwijs (PO) en voortgezet onderwijs (VO) ontvangen voor alle kinderen reguliere bekostiging. Voor de omvang van de bekostiging van scholen is het aantal leerlingen op de

12 peildatum 1 oktober bepalend. De consequentie is dat de reguliere bekostiging voor elke nieuwe leerling in het primair en voortgezet onderwijs in het kalenderjaar na de komst van de leerling start. 2. Aanvullende middelen voor scholen in het Primair Onderwijs Per kamerbrief van 20 mei 2016 heeft de staatssecretaris van onderwijs de volgende bekostiging aangegeven. In het primair onderwijs krijgen scholen met vier of meer kinderen van statushouders in het eerste jaar per leerling en in de jaren daarna tot het einde van de basisschool gemiddeld per leerling (inclusief achterstandsmiddelen). Deze bekostiging gaat meteen in na aanmelding van de leerling. Daarmee kunnen scholen taalklassen organiseren en ook daarna extra aandacht blijven geven aan de taalontwikkeling van deze kinderen. Scholen voor VO ontvangen de reguliere bekostiging en een bedrag in het kader van de nieuwkomersregeling. Middelen naar gemeente 1. Voor- en vroegschoolse educatie De gemeente Beesel ontvangt jaarlijks een rijksbijdrage (gemeentelijke onderwijsachterstandenbudget; goab) van voor de uitvoering van taalactiviteiten ten behoeve van voorschoolse instellingen zoals peuterspeelzalen en kinderopvang. Bovendien kan een gemeente dit bedrag gebruiken voor de inrichting van een schakelklas. In 2017 zal er landelijk een bezuiniging van 2.8% per gemeente plaatsvinden op de goab-middelen ontvangen in Dit betekent dat we in 2017 een bedrag ontvangen van De ramingsbijstelling hangt samen met een daling van het aantal kinderen en een stijging van het opleidingsniveau van ouders. Visie voorschoolse instellingen/basisscholen op schakelklas: Men kiest niet voor een centrale schakelklas. Elke brede school is dan een schakelklas. Het VVE budget voor 2016 is al volledig besteed aan VVE activiteiten. Voor het planningsjaar 2017 kan een gedeelte van het budget worden ingezet voor de inrichting van een lokale vorm van een schakelklas( taalklassen). Hierin denken we aan cofinanciering met de basisscholen waarbij de personeelslasten voor rekening zijn van de scholen. 2. LOWAN middelen LOWAN begeleidt scholen voor primair en voortgezet onderwijs bij het opzetten en draaien van taalklassen. LOWANontvangt hiervoor rechtstreeks middelen vanuit het Rijk. Dit is een impulssubsidie dat een onderwijsinstelling wel moet aanvragen bij het Rijk en LOWAN en bedraagt per school met meer dan 4 statushouders en niet langer dan 1 jaar in Nederland. Overzicht Middelen onderwijs Rijksbekostiging BO a. regulier per leerling b. aanvullend meer dan 4 kinderen 9000 het eerste jaar c. vervolgens in de jaren daarna 6000 Rijksbekostiging VO (VMBO) Per leerling samen reguliere bekostiging en nieuwkomersregeling Voor leerlingen die 1 of 2 jaar in Nederland zijn is dit Rijksbekostiging gemeente Rijksuitkering VVE 2017= Stuurgroep VVE bepaald de uitgaven die beschikbaar zijn voor de inzet van middelen voor extra taalonderwijs Zorg In deze fase is nog niet vast te stellen wat de kosten voor dit domein zullen zijn - Aanspraak op 2 e lijnshulp is moeilijk in te schatten. - Het beroep op gezinscoaches kan groter zijn dan verwacht.

13 Aankoop woningen Als er door de gemeente een woning aangekocht gaat worden dan is onderstaand een verkenning/ indicatie opgenomen van de financiële impact van de aankoop en exploitatievan één woning. Uitgangspunt is een aankoopbedrag van Kosten op jaarbasis per woning Uitgaven Inkomsten Aanschaf woning (incl. aanpassing plus notaris e.d.)* Afschrijving woning** 40 jr 4.250,00 Notariskosten/overdrachtsbelasting (onderdeel aanschafbedrag) pm Financieringslasten*** 0,00 Verzekering**** ( 0,50 per 1.000) 80,00 Claim buurt i.v.m. waardevermindering woning***** pm OZB eigenaar 200,94 Regulier onderhoud (afh onh toestand)****** 220,00 Voorziening groot onderhoud ****** 615,00 Beheervergoeding WoonGoed: - Administratief ( 21 per maand) 252,00 - Technisch ( 35 per maand) 420,00 Verhuurdersheffing (2 maanden huur) 1200,00 Huuropbrengst ( 600 per maand) ******* 7.200, , ,00 * Afhankelijk van toestand woningen zullen er kosten gemaakt moeten worden voordat men er in trekt. In de raming als bijkomende kosten opgenomen voor verbouwen en voor kosten koper ** Mogelijk kunnen we uitgaande van een bepaalde restwaarde slechts gedeeltelijk afschrijven. en een splitsing aanbrengen in de categorie gebouwen (bijv. woningen en overige gebouwen). Afhankelijk van hoe lang we de woningen verhuren en de boekwaarde op moment van verkoop kunnen we bij verkoop mogelijk een boekwinst realiseren *** We gaan er op dit moment van uit dat we geen extra lening hiervoor hoeven af te sluiten

14 **** Indicatie in overleg verzekeraar ***** Mogelijk moeten we rekening houden met klachten uit de buurt waar de statushouders gevestigd worden Dit kan misschien leiden tot schadeclaims inverband met verwachte waardevermindering van woningen ****** Op basis van kengetallen ******* Verhuur woningen kan als een commerciële activiteit worden gezien waarmee we onder de VPB (vennootschapsbelasting) kunnen vallen, dit zoeken we uit en overleggen met fiscalist E&Y

15 Bijlage 4 Brief van gouverneur Bovens

16 Bijlage 5 Brief van minister Plasterk