Inloopbijeenkomst gezondheidspsychologie. Lilian Lechner, Marjan Nijkamp, Catherine Bolman, Roy Willems, Marjan Specker

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inloopbijeenkomst gezondheidspsychologie. Lilian Lechner, Marjan Nijkamp, Catherine Bolman, Roy Willems, Marjan Specker"

Transcriptie

1 Inloopbijeenkomst gezondheidspsychologie Lilian Lechner, Marjan Nijkamp, Catherine Bolman, Roy Willems, Marjan Specker

2 Agenda Onderwijs en onderzoek vakgroep gezondheidspsychologie Ziektebeleving en Patiëntbegeleiding > hulpverlenersperspectief Lunch / tijd voor nadere kennismaking en vragen Onderzoek in faculteit: ontwikkeling en evaluatie van KankerNazorgWijzer

3 Kennismaking Bekend met onderwijs Open universiteit - faculteit psychologie en onderwijswetenschappen In welke fase van de studie NB opnames voor maken van compilatie

4 Gezondheidspsychologie onderwijs & onderzoek 25 april 2015 Lilian Lechner

5 Gezondheidspsychologie Wetenschap die zich bezighoudt met de relatie tussen psychische, biologische en sociale factoren enerzijds en gezondheid en ziekte anderzijds. -> begrijpen gedrag en bevorderen en stimuleren gezondheid Gezondheid = een toestand van volledig lichamelijk, mentaal en sociaal welzijn en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijk gebreken (WHO) -> continuüm optimaal gezond/welzijn zeer ziek/dood

6 Toepassingsgebieden Gezondheidspsychologie Gezondheidsbevordering algemeen publiek/risicogroepen : het voorkómen van ziekte door het bevorderen van gezond gedrag (leefstijl: bewegen, voeding, roken, stress) Gezondheidspsychologie bij patiënten: patiënten optimaal helpen om te gaan met hun ziekte (communicatie, zelfmanagement, leefstijl, omgaan met distress, kwaliteit van leven)

7 Gezondheidspsychologische interventie Planmatige interventieontwikkeling

8 Self-efficacy Attitude Intrinsic motivation Awareness Perceived environment Social influences Intention Action plans Coping plans

9 Vakgroep Gezondheidspsychologie Onderwijs en onderzoek Universitair (hoofd)docenten AIO s Buitenpromovendi

10

11 Gezondheidspsychologie AIO projecten (ehealth) Denise Peels: Actief plus, beweegadvies op maat voor 50-plusser Stijn Friederichs: Ik beweeg, integreren Motivational Interviewing in ehealth Roy Willems: Kanker Nazorg Wijzer, zelfmanagement na kanker Iris Kanera: Kanker Nazorg Wijzer, leefstijl na kanker Rianne Golsteijn: OncoActief, beweegadvies prostaat-/darmkankerpatiënten Niels Jacobs: Pestkoppenstoppen, cyberpesten bij jongeren Saskia Wouters: Snackimpuls, ESM naar onbewuste snack-motieven (ism levensloop)

12 Gezondheidspsychologie buitenpromovendi Rob van Bree: rol van gewoonte bij beweeggedrag Karen Goebels Prak: bewegen bij patiënten fibromyalgie Elja van de Wolf: Welbevinden binnen de Gerontopsychiatrie Lilian Jans-Beken: Dankbaarheid (ism Levensloop) Vincent van Buul: Voeding, misvattingen en consequenties

13 Opleiding Gezondheidspsychologie Studeren OU Studeren in deeltijd Online begeleiding Bijeenkomsten online of lokaal Ruimte voor eigen plaats, eigen tempo Structuur waar nodig

14 Bachelor Opleiding Gezondheidspsychologie Inleiding gezondheidspsychologie Psychologie van arbeid en gezondheid ehealth Gezondheidsgedrag interactie individu en omgeving Adolescentie Psychogerontologie Inleiding in de seksuologie Bachelor thesis

15 Opleiding Gezondheidspsychologie Master Gezondheidspsychologische interventies Psychodiagnostiek in de gezondheidspsychologie Ziektebeleving en patiëntbegeleiding Stage gezondheidspsychologie Scriptieplan gezondheidspsychologie Scriptie gezondheidspsychologie

16 Scriptiethema s Veel onderzoek in lopende onderzoekslijnen (AIO s): ehealth Leefstijl determinanten Patiëntmanagement Indien mogelijk op werkplek studenten

17 Opleiding Gezondheidspsychologie Master Gezondheid Begeleide variant Kiezen voor tempo: 2 jaar (30 ec), 3 jaar (20 ec) of 4 jaar (15 ec) Begeleide zelfstudie, met regelmatig events, contact, deadlines

18 Waardering opleiding Keuzegids Universiteiten 2015 kent de Open Universiteit (OU) het kwaliteitszegel 'beste universiteit 2015, obv Nationale Studenten Enquête (NSE) 2014 WO Bachelor benoemd als topopleiding WO Master Psychologie nr 1 binnen de opleidingen Psychologie in Nederland

19 Carrière perspectief Psycholoog (in ziekenhuis of (eigen) praktijk) Onderzoeker Leefstijlcoach Beleidsmedewerker Ontwikkeling interventies bij (landelijke) organisaties Basis voor GZ opleiding

20 Loopbaan na Master Gezondheidspsychologie Bram Tilburgs, intensive care verpleegkundige Promovendus - Meer regie voor de patiënt met dementie (RadboudUMC) Janna Steinbusch, Zorgregisseur, afdeling HRM, Regiopolitie Amsterdam Strategisch Adviseur, Veilig en Gezond Werken (Nationale Politie) Jan van Riet, Consultant Opleiding tot GZ-psycholoog Psycholoog, specialist in persoonlijkheid, gedrag en gezin (De Viersprong) Sandra Wölke, OK-verpleegkundige & Diëtiste Praktijk Ondersteuner Huisarts GGZ (Huisartsenpraktijk Tilburg) Rob van Bree, Leerkracht & medewerker psychosociale hulplijn Extern promovendus Beweeggedrag: Planning en gewoonte (OU) Doriene van der Kaaden, Logopediste Psycholoog (eerstelijnspsychologenpraktijk Leeuwarden) & projectleider Kennisorganisatie (Revalidatie Friesland) prof Irma Verdonck-de Leeuw, Onderzoeker Psycholoog en professor Leven met kanker (bijz. leerstoel VU Medisch Centrum)

21 Dank voor uw aandacht! Vragen? Gezondheidspsychologie

22 Ziektebeleving & patiëntbegeleiding

23 Definitie Ziekte/Gezondheid Gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijke gebreken (WHO, 1948). Gezondheid als het vermogen om zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven (Huber, 2014).

24 Definitie Patiënt Van Dale: Zieke die onder behandeling is Persoon aan wie medische, paramedische of verpleegkundige hulp wordt verleend in geval van een aandoening, letsel of ziekte

25 Wat betekent het om Patiënt te zijn? Iemand met een ziekte of beperking Overgeleverd aan de zorg van anderen (Deels) Afhankelijk, regie kwijt Aanpassing & gedragsverandering Toekomst onzeker? Verminderde kwaliteit van leven Emoties angst & verdriet

26 Belang van Gezondheidspsychologie in de Zorg Bestuderen van gedachten, gevoelens & gedrag in de medische context Invloed van (sociaal)psychologische factoren op het ontstaan en beloop van lichamelijke ziekte klachten en beperkingen Psychologische aspecten van het ziek zijn: adaptatie & verwerking, psychosomatiek Gezondheidspsychologische Interventies: angstreductie, therapietrouw, adaptieve coping Advies naar hulpverleners: training slecht nieuwsgesprek, voorlichtingsinterventies, preventie

27 Patiënt van informatieontvanger naar geïnformeerd beslisser Invloed arts + Gezamenlijke besluitvorming Traditionele relatie Invloed patiënt + Consumentisme Minimale relatie - -

28 Complexe uitdagingen hulpverlener

29 Meer verwacht van de Mantelzorger emotionele ondersteuning praktische ondersteuning toezicht houden huishoudelijke verzorging verpleegkundige handelingen persoonlijke verzorging

30 Inhoud Cursus Eerste symptomen gezondheidsklachten behandeling omgaan met (chronische) ziekte Psychologische processen die een patiënt doormaakt De rol van de hulpverlener om dit ziekteproces te optimaliseren De gezondheidspsychologische en voorlichtingskant van het proces

31 CURSUSMATERIAAL Tekstboek Gezondheidspsychologie bij patiënten Digitaal werkboek bedoeld om u te helpen de informatie uit het tekstboek te verwerken en te leren toepassen.

32 Digitale werkboek met virtuele stages Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (NIVEL) Huisartsenpraktijk Afdeling Medische Psychologie van een algemeen ziekenhuis het Reumafonds, afdeling Onderzoek en innovatie Integraal Kankercentrum Nederland

33 Begeleiding De cursus is zo opgezet dat u voor een groot deel zelfstandig kunt doorlopen en afronden. Contact met medestudenten: Discussiegroep of facebookgroep. U kunt daar uw vragen en opmerkingen voorleggen aan uw medestudenten. Contact met de docent (telefonisch spreekuur/ ). Virtuele klas Openingsevent (inhoudelijke introductie) 2 online bijeenkomsten (opdracht, verdieping)

34 Ziektebeleving & patiëntbegeleiding

Gezondheidspsychologie Minisymposium 31 maart 2017

Gezondheidspsychologie Minisymposium 31 maart 2017 Gezondheidspsychologie Minisymposium 31 maart 2017 26 november 2016 Lilian Lechner Programma Minisymposium 14.30 Intro master GP Lilian Lechner 14.40 Lezing Positieve gezondheid Trijntje Völlink 15.20

Nadere informatie

Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION

Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION Leven met epilepsie: Zelfmanagement Loes Leenen, MANP PhD trainee zelfmanagement Inleiding Achtergrond Zelfmanagement Zelfmanagement & Kwaliteit van leven

Nadere informatie

C. Bolman & L. Lechner minisymposium 2017

C. Bolman & L. Lechner minisymposium 2017 C. Bolman & L. Lechner minisymposium 2017 Ehealth. 1. Wat is het? 2. Voorbeelden van toepassingsgebieden 3. Kansen & kanttekeningen 4. Eigen interventies 5. Blik op de toekomst ehealth Definitie (Raad

Nadere informatie

Voor de master Psychology (uitlopende programmering) worden vanaf de OER

Voor de master Psychology (uitlopende programmering) worden vanaf de OER U2016/XXXXX Einde nieuwe instroom: 31 augustus 2015 Einde afstuderen: 31 augustus 2017 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2016 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en

Nadere informatie

Deel 1: Positieve psychologie

Deel 1: Positieve psychologie Deel 1: Positieve psychologie Welkom bij: Positieve gezondheid. Jan Auke Walburg 2 Carla Leurs 3 4 Bloei Bloei is de ontwikkeling van het fysieke en mentaal vermogen. Welbevinden en gezondheid Verschillende

Nadere informatie

Faculteit Psychologie en onderwijswetenschappen Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs en examenregeling 2016-2017 Wo-masteropleiding Psychology

Faculteit Psychologie en onderwijswetenschappen Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs en examenregeling 2016-2017 Wo-masteropleiding Psychology U2016/XXXXX De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2016 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2016-2017 voor de wo-masteropleiding Psychology met

Nadere informatie

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Hebt u in het verleden een hbo- of wo-opleiding 5 afgerond en wilt u de bacheloropleiding Psychologie volgen dan kunt u in aanmerking

Nadere informatie

3 FASEN MODEL. Inhoud: - Introductie - Fase 1 - Fase 2 - Fase 3 - Verbeteren Zelfmanagement

3 FASEN MODEL. Inhoud: - Introductie - Fase 1 - Fase 2 - Fase 3 - Verbeteren Zelfmanagement 3 FASEN MODEL Inhoud: - Introductie - Fase 1 - Fase 2 - Fase 3 - Verbeteren Zelfmanagement INTRODUCTIE Het aanmoedigen van chronisch zieke patiënten door zorgverleners in het nemen van dagelijkse beslissingen,

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Psychologie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Psychologie 1 Faculteit Psychologie en onderwijswetenschappen Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2014-2015 wo bacheloropleiding Psychologie U2014/02478 De uitvoeringsregeling treedt in werking

Nadere informatie

Klinische Psychologie

Klinische Psychologie Klinische Psychologie Psychologisch onderzoek en behandeling in het Ikazia Ziekenhuis Beter voor elkaar Inleiding In deze folder kunt u lezen over de manier van werken van de klinisch psycholoog in het

Nadere informatie

Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online?

Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Mecheline van der Linden Afdeling medische oncologie VU medisch centrum 2011 1 Kanker: incidentie en prevalentie Incidentie:

Nadere informatie

Open dag 14 november Bachelor Gezondheid en Maatschappij

Open dag 14 november Bachelor Gezondheid en Maatschappij Open dag 14 november 2015 Bachelor Gezondheid en Maatschappij 2 Departementen Wageningen University Wageningen University bestaat uit één faculteit die is opgedeeld in vijf departementen: Agrotechnologie

Nadere informatie

Psychosociale oncologische zorg. Afstemming en communicatie tussen eerste- en tweedelijn

Psychosociale oncologische zorg. Afstemming en communicatie tussen eerste- en tweedelijn Psychosociale oncologische zorg Afstemming en communicatie tussen eerste- en tweedelijn Psychosociale oncologische zorg binnen het st. Anna Ziekenhuis en de eerste lijn Input huidig procesverloop: Doorlopen

Nadere informatie

Verwijzing naar de klinisch psycholoog

Verwijzing naar de klinisch psycholoog Verwijzing naar de klinisch psycholoog Deze folder geeft u informatie over de manier van werken van de klinisch psycholoog. Waar in deze folder gesproken wordt over u, kan het ook om uw kind gaan. Aan

Nadere informatie

PSYCHOSOCIALE ZORG VOOR PATIËNTEN MET KANKER

PSYCHOSOCIALE ZORG VOOR PATIËNTEN MET KANKER PSYCHOSOCIALE ZORG VOOR PATIËNTEN MET KANKER 536 Inleiding Als u van uw behandelend specialist te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties te verwerken. Door

Nadere informatie

Psychosociale begeleiding in het Oncologie Centrum

Psychosociale begeleiding in het Oncologie Centrum Psychosociale begeleiding in het Centrum Inleiding Als u te horen krijgt dat u kanker heeft of een hematologische ziekte, kan er veel veranderen in uw leven en dat van uw naasten. Niet alleen lichamelijk,

Nadere informatie

Van wens naar werkelijkheid. Dr. Ada ter Maten-Speksnijder, februari 2018

Van wens naar werkelijkheid. Dr. Ada ter Maten-Speksnijder, februari 2018 Van wens naar werkelijkheid Dr. Ada ter Maten-Speksnijder, februari 2018 Is onze wens/droom/ambitie al werkelijkheid? 2 Nieuwe rollen NIEUWE AMBITIES Advanced practitioner Verpleegkundig specialist Master

Nadere informatie

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Heeft u in het verleden een hbo- of wo-opleiding afgerond en wilt u de bacheloropleiding psychologie volgen dan kunt u in aanmerking

Nadere informatie

Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend

Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw psycholoog, logopedist, taalkundige VU medisch centrum Cancer Center Amsterdam Vrije

Nadere informatie

Zelfmanagement: De uitdaging

Zelfmanagement: De uitdaging Zelfmanagement: De uitdaging Dr. Sasja Huisman Medisch Psycholoog/Onderzoeker (LUMC) Docent Gezondheidspsychologie (Universiteit Leiden) Ijsland Hoe doe je dat eigenlijk, jezelf en je diabetes managen?

Nadere informatie

Hartrevalidatie. Informatie

Hartrevalidatie. Informatie Hartrevalidatie Informatie Hartrevalidatie Cardiologie U wordt in Zuyderland Medisch Centrum behandeld voor uw hartklachten. Met deze folder willen wij u informeren over het hartrevalidatieprogramma waaraan

Nadere informatie

MINDFULNESS PUBLIEKSSYMPOSIUM. voor patiënten, mantelzorgers, professionals en overige belangstellenden

MINDFULNESS PUBLIEKSSYMPOSIUM. voor patiënten, mantelzorgers, professionals en overige belangstellenden MINDFULNESS PUBLIEKSSYMPOSIUM voor patiënten, mantelzorgers, professionals en overige belangstellenden Zaterdag 30 augustus 2014 Toelichting Ook dit jaar organiseert het Radboud Universitair Medisch Centrum

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 U2012/00019 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2012 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2012-2013 voor

Nadere informatie

Onderzoek en behandeling door de medisch psycholoog

Onderzoek en behandeling door de medisch psycholoog Onderzoek en behandeling door de medisch psycholoog Inleiding In overleg met uw behandelend arts heeft u informatie gekregen over het maken van een afspraak met een medisch psycholoog van de afdeling

Nadere informatie

Ondersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter)

Ondersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter) Ondersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter) De diagnose kanker kan grote impact op u en uw naaste(n) hebben. De ziekte en de behandeling kunnen niet alleen lichamelijke klachten met zich meebrengen,

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2010-2011 WO bacheloropleiding Psychologie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2010-2011 WO bacheloropleiding Psychologie U2010/00104 Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2010-2011 WO bacheloropleiding Psychologie De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2010 en heeft een zelfde werkingsduur

Nadere informatie

Vrijstelling en toelating Psychologie

Vrijstelling en toelating Psychologie 6516508 Heeft u in het verleden een hbo- of wo-opleiding afgerond en wilt u de bacheloropleiding Psychologie volgen dan kunt u in aanmerking komen voor vrijstelling. Sommige opleidingsonderdelen, zoals

Nadere informatie

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding

Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Vrijstelling voor de bacheloropleiding of toelating tot de masteropleiding Hebt u in het verleden een hbo- of wo-opleiding 1 afgerond en wilt u de bacheloropleiding Psychologie volgen dan kunt u in aanmerking

Nadere informatie

Kanker Nazorg Wijzer Effecten van een ehealth interventie op psychosociaal welbevinden en leefstijl van voormalige kankerpatiënten

Kanker Nazorg Wijzer Effecten van een ehealth interventie op psychosociaal welbevinden en leefstijl van voormalige kankerpatiënten Kanker Nazorg Wijzer Effecten van een ehealth interventie op psychosociaal welbevinden en leefstijl van voormalige kankerpatiënten Iris Kanera Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen Open Universiteit

Nadere informatie

Ontmedicalisering. Gezondheid voor iedereen

Ontmedicalisering. Gezondheid voor iedereen * Ontmedicalisering Gezondheid voor iedereen Keuze voor de huisartsgeneeskunde: voor continuïteit voor persoonlijke zorg voor integrale zorg Maar ook: voor het gezonde WHO definitie gezondheid (1948) Een

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 U2013/01227 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2013 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2013-2014 voor

Nadere informatie

Postmaster cursus medische psychologie

Postmaster cursus medische psychologie Postmaster cursus medische psychologie Hoe bied je psychosociale begeleiding aan mensen die geconfronteerd worden met een ernstige chronische somatische aandoening als kanker of MS? In deze cursus leer

Nadere informatie

Inhoud. Een oppepper voor alle chronisch pijn patiënten en hun partners Wat is PPEP4ALL? dr. Noëlle G.A. Kamminga

Inhoud. Een oppepper voor alle chronisch pijn patiënten en hun partners Wat is PPEP4ALL? dr. Noëlle G.A. Kamminga 0-0-6 Inhoud Wat is PPEPALL? Een oppepper voor alle chronisch pijn patiënten en hun partners dr. Noëlle G.A. Kamminga Definitie zelfmanagement Hoe ziet het eruit? Standaard opbouw Doelstellingen Inhoud

Nadere informatie

Oncologie. Psychosociale begeleiding in het Oncologie Centrum

Oncologie. Psychosociale begeleiding in het Oncologie Centrum Oncologie Psychosociale begeleiding in het Oncologie Centrum Belangrijke telefoonnummers Algemeen nummer umcg (050) 361 61 61 U kunt hier ook terecht met algemene vragen over het UMCG. Bijvoorbeeld over

Nadere informatie

Waar kunt u heen als u kanker hebt?

Waar kunt u heen als u kanker hebt? Oncologiecentrum Waar kunt u heen als u kanker hebt? www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Waar kunt u terecht als u kanker hebt?... 3 Overzicht hulpverleners binnen het Catharina Kanker Instituut... 3 Extern...

Nadere informatie

Mastertrack Psychologie van Gezondheidsgedrag

Mastertrack Psychologie van Gezondheidsgedrag Mastertrack Psychologie van Gezondheidsgedrag Nina Bogaerts Aafje Brandt Yaël de Liver gezondheidsgedrag@uva.nl 1 Mastertrack Psychologie van Gezondheidsgedrag Als je wil begrijpen waarom mensen (on-)gezond

Nadere informatie

Preventieve GGZ van vroeg tot later

Preventieve GGZ van vroeg tot later Rob Giel Onderzoekcentrum Preventieve GGZ van vroeg tot later Locatie: Mediant Geestelijke Gezondheidszorg, Helmertheater Broekheurnering 1050, 7546 TA Enschede Datum:13-12-2016 Tijd: 13.00-16.50 uur Preventieve

Nadere informatie

Individuele creatieve therapie als onderdeel van de oncologische revalidatie

Individuele creatieve therapie als onderdeel van de oncologische revalidatie Individuele creatieve therapie als onderdeel van de oncologische revalidatie Eveline Bleiker Minisymposium Oncologische Creatieve therapie in ontwikkeling 26 mei 2015 Achtergrond Even voorstellen Creatieve

Nadere informatie

Eigen regie in de palliatieve fase

Eigen regie in de palliatieve fase Verwante begrippen Eigen regie in de palliatieve fase zelfmanagement Hanke Timmermans Opdracht film ZM Er volgt zo meteen een korte film van ca. 6 minuten, waarin zes mensen met een chronische ziekte aan

Nadere informatie

Zelfmanagement; bezuiniging of investering

Zelfmanagement; bezuiniging of investering Zelfmanagement; bezuiniging of investering Jan Walburg. Utrecht 12 mei 2011. Congres Zelfmanagement Jan A. Walburg loodgieter hypotheek notaris onderhoud bank schilder gemeente belasting parkeren garage

Nadere informatie

Oncologische Revalidatie

Oncologische Revalidatie Libra R&A Revalidatie Oncologische Revalidatie Herstellen na kanker Uw primaire behandelingen in het ziekenhuis zijn achter de rug en u probeert de draad van uw leven weer op te pakken. Dat blijkt niet

Nadere informatie

Keuzes in de propedeuse De propedeuse Psychologie kent geen gebonden keuzeruimte en geen vrije ruimte.

Keuzes in de propedeuse De propedeuse Psychologie kent geen gebonden keuzeruimte en geen vrije ruimte. U2016/xxxxxxx De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2016 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en Examenregeling (OER) 2016-2017 voor de. A. Bijzonderheden ten aanzien van

Nadere informatie

Zelfmanagement of toch positieve gezondheid? Een dissident geluid

Zelfmanagement of toch positieve gezondheid? Een dissident geluid Zelfmanagement of toch positieve gezondheid? Een dissident geluid Dr. AnneLoes van Staa Kenniscentrum Zorginnovatie ZonMw Invitational Conference Positieve Gezondheid, Positieve psychologie en zelfmanagement

Nadere informatie

Algemene informatie Medische Psychologie

Algemene informatie Medische Psychologie Algemene informatie Medische Psychologie Inhoudsopgave Inleiding... 1 De psycholoog... 1 Vraagstellingen... 1 Intake... 1 Vervolg... 2 Behandeling... 2 - Psycho-educatie... 2 - Psychotherapie... 2 - Traumabehandeling...

Nadere informatie

1. Project oncologische revalidatie Herstel en Balans

1. Project oncologische revalidatie Herstel en Balans Welzijn 1 1. Project oncologische revalidatie Herstel en Balans 1.1. Wat is Herstel en Balans? Een ingrijpende operatie, vermoeidheid na de bestraling en chemotherapie, weer aan het werk willen maar de

Nadere informatie

Zelfmanagement voor iedereen haalbaar?

Zelfmanagement voor iedereen haalbaar? Zelfmanagement voor iedereen haalbaar? dr. Monique Heijmans NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg 29 juni academische werkplaats Context Groeiende zorgvraag door toename chronische

Nadere informatie

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2013-2014 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6

Uitvoeringsregeling bij de Onderwijs- en examenregeling 2013-2014 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 wo-bacheloropleiding Psychologie 1 van 6 U2013/01227 De uitvoeringsregeling treedt in werking per 1 september 2013 en heeft een zelfde werkingsduur als de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2013-2014 voor

Nadere informatie

Zelfmanagement RGF Midden Oost Brabant 19 mei 2011. Hanke Timmermans Consultant CBO, h.timmermans@cbo.nl

Zelfmanagement RGF Midden Oost Brabant 19 mei 2011. Hanke Timmermans Consultant CBO, h.timmermans@cbo.nl Zelfmanagement RGF Midden Oost Brabant 19 mei 2011 Hanke Timmermans Consultant CBO, h.timmermans@cbo.nl Agenda Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement Zelfmanagement = Ondersteuning van zelfmanagement

Nadere informatie

In deze folder leest u meer over het doel en de mogelijkheden van het programma en welke hulpverleners erbij betrokken zijn.

In deze folder leest u meer over het doel en de mogelijkheden van het programma en welke hulpverleners erbij betrokken zijn. Hartrevalidatie Inleiding De cardioloog, de hartfalenverpleegkundige of de ICD-verpleegkundige heeft u geadviseerd het poliklinische hartrevalidatieprogramma te gaan volgen. Het hartrevalidatie-programma

Nadere informatie

Patiëntgerichte zorg voor mensen met gevorderde kanker of een ernstige chronische aandoening

Patiëntgerichte zorg voor mensen met gevorderde kanker of een ernstige chronische aandoening Patiëntgerichte zorg voor mensen met gevorderde kanker of een ernstige chronische aandoening Wat zijn uw ervaringen? Informatie voor mantelzorgers Wat houdt het onderzoek in? Er kan nog veel verbeteren

Nadere informatie

Het zorgberoep van de toekomst verdiepingssessie

Het zorgberoep van de toekomst verdiepingssessie Het zorgberoep van de toekomst verdiepingssessie Saskia Schalkwijk, SIGRA en Zorginstituut NL Corine Latour, Hogeschool van Amsterdam Klaus Boonstra, College Zorg Opleidingen Innovatie zorgberoepen en

Nadere informatie

Herstel en Balans. Kanker zet je leven op zijn kop. De rol van de psycholoog. Maria Poppe GZ-psycholoog De Vruchtenburg maart 2010

Herstel en Balans. Kanker zet je leven op zijn kop. De rol van de psycholoog. Maria Poppe GZ-psycholoog De Vruchtenburg maart 2010 Herstel en Balans De rol van de psycholoog Maria Poppe GZ-psycholoog De Vruchtenburg maart 2010 Kanker zet je leven op zijn kop 1 Kanker, gevolgen voor de patiënt Heftige emoties. Verlies van controle

Nadere informatie

Chronisch ziek: chaos in je hoofd

Chronisch ziek: chaos in je hoofd Chronisch ziek: chaos in je hoofd Marjan Nijkamp minisymposium Gezondheidspsychologie Utrecht, 31 maart 2017 Chronische ziekte Een langdurige en onomkeerbare ziekte waarbij de kans op volledig herstel

Nadere informatie

Positieve gezondheid. Mini-symposium 31 maart 2017

Positieve gezondheid. Mini-symposium 31 maart 2017 Positieve gezondheid Mini-symposium 31 maart 2017 Inhoud Positieve gezondheid Wat voegt het toe? Methoden en interventies De rol van de Gezondheidspsycholoog Interventies in de praktijk: positieve Positieve

Nadere informatie

Opleiding Psychologie. Universiteit Gent. wat, hoe, later? Prof. dr. Wouter Duyck. voorzitter Opleidingscommissie Psychologie

Opleiding Psychologie. Universiteit Gent. wat, hoe, later? Prof. dr. Wouter Duyck. voorzitter Opleidingscommissie Psychologie Opleiding Psychologie Universiteit Gent wat, hoe, later? Prof. dr. Wouter Duyck voorzitter Opleidingscommissie Psychologie wat? finaliteit van de opleiding... + universitaire opleiding Ψ: wetenschappelijke

Nadere informatie

Inhoud. deel i het domein arbeid en gezondheid 31. Voorwoord 1 0

Inhoud. deel i het domein arbeid en gezondheid 31. Voorwoord 1 0 Voorwoord 1 0 1 Inleiding 1 2 1.1 Aanleiding en doelstelling 1 5 1.2 Doelstelling 2 4 1.3 Leeswijzer 2 6 deel i het domein arbeid en gezondheid 31 2 Wat is arbeid, wat is gezondheid? 3 3 2.1 Wat is arbeid?

Nadere informatie

Herstel & Balans Revalidatieprogramma voor (ex-)kankerpatiënten

Herstel & Balans Revalidatieprogramma voor (ex-)kankerpatiënten Revalidatie Herstel & Balans Revalidatieprogramma voor (ex-)kankerpatiënten Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Kanker is een ingrijpende ziekte.

Nadere informatie

Positieve verpleegkunde: op weg naar een bloeiende samenleving!

Positieve verpleegkunde: op weg naar een bloeiende samenleving! Van Kleef Lezing 10-12-2015 Spreker: Jan Walburg, Hoogleraar Positieve Psychologie, Universiteit van Twente Positieve verpleegkunde: op weg naar een bloeiende samenleving! Aan positieve psychologie kleeft

Nadere informatie

De medisch psycholoog

De medisch psycholoog De medisch psycholoog 2 Uw behandelend arts heeft u voor een onderzoek of behandeling verwezen naar de medisch psycholoog. In deze folder staat de manier van werken van de medisch psycholoog in het Canisius-Wilhelmina

Nadere informatie

MS en vermoeidheid; Energiemanagement als interventie

MS en vermoeidheid; Energiemanagement als interventie MS en vermoeidheid; Energiemanagement als interventie Gera Hakkesteegt Ergotherapeut Afdeling Revalidatie MS en vermoeidheid Ongeveer 80% van de mensen met MS ervaren vermoeidheid 2/3 ervaart het als grootste

Nadere informatie

Psychosociale hulp voor patiënten met kanker

Psychosociale hulp voor patiënten met kanker Psychosociale hulp voor patiënten met kanker Beter voor elkaar Psychosociale hulp voor patiënten met kanker Inhoud Inleiding 2 Oncologieverpleegkundigen 3 Stomaverpleegkundigen 4 Geestelijke verzorging

Nadere informatie

CoRPS Kwaliteit van leven data verzamelen endelen met de PROFILES registratie: dikkedarmkanker als voorbeeld Center of Research on Psychology in Somatic diseases Dr. Floortje Mols - Tilburg University

Nadere informatie

Conferentie Aanpak armoede en schulden in Leiden Relatie met gezondheid: wat staat ons te doen? Irene Lottman GGD HM, 18 september 2018

Conferentie Aanpak armoede en schulden in Leiden Relatie met gezondheid: wat staat ons te doen? Irene Lottman GGD HM, 18 september 2018 Conferentie Aanpak armoede en schulden in Leiden Relatie met gezondheid: wat staat ons te doen? Irene Lottman GGD HM, 18 september 2018 Opzet Introductie GGD Hollands Midden Relatie tussen armoede, schulden

Nadere informatie

Stepped care bij Angst & Depressie: van eerste tot tweede lijn

Stepped care bij Angst & Depressie: van eerste tot tweede lijn Stepped care bij Angst & Depressie: van eerste tot tweede lijn Het SAD-project Een onderzoek naar de behandeling van angst- en stemmingsklachten. Informatie voor deelnemers Drs. L. Kool Dr. A. van Straten

Nadere informatie

SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE

SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE SIGNALERING EN VERWIJZING INTAKE EN EVALUATIE ONCOLOGISCHE REVALIDATIE Gesprek plus lastmeter: Emotionele problemen Vermoeidheid Lichamelijke / functionele

Nadere informatie

H.307216.0714. Waar kunt u terecht als u kanker heeft

H.307216.0714. Waar kunt u terecht als u kanker heeft H.307216.0714 Waar kunt u terecht als u kanker heeft Inleiding Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling

Nadere informatie

Waar ligt je kracht? Denken en handelen vanuit Positieve gezondheid. Architectuur in de Zorg 14 juni Dr. Marja van Vliet

Waar ligt je kracht? Denken en handelen vanuit Positieve gezondheid. Architectuur in de Zorg 14 juni Dr. Marja van Vliet Waar ligt je kracht? Denken en handelen vanuit Positieve gezondheid Architectuur in de Zorg 14 juni 2018 Dr. Marja van Vliet De geheimen van de Blue Zones Stelling: Gezondheidszorg is eigenlijk ziektezorg

Nadere informatie

Waar ligt je kracht? Een nieuwe visie op Positieve Gezondheid

Waar ligt je kracht? Een nieuwe visie op Positieve Gezondheid VeReFi Congres I Denken in mogelijkheden I 11 april 2017 Waar ligt je kracht? Een nieuwe visie op Positieve Gezondheid Marja van Vliet, PhD Instituut voor Positieve Gezondheid 1 1. De geheimen van de Blue

Nadere informatie

Kwaliteit van leven bij hartfalen: over leven of overleven. Eva Troe, MANP Verpleegkundig Specialist Catharina ziekenhuis

Kwaliteit van leven bij hartfalen: over leven of overleven. Eva Troe, MANP Verpleegkundig Specialist Catharina ziekenhuis Kwaliteit van leven bij hartfalen: over leven of overleven Eva Troe, MANP Verpleegkundig Specialist Catharina ziekenhuis Mijn wil is sterker dan mijn grens. (Paula Niestadt) Definitie kwaliteit van leven/qol

Nadere informatie

Innovatie in Beweegzorg! Cindy Veenhof Professor in Physical therapy Sciences

Innovatie in Beweegzorg! Cindy Veenhof Professor in Physical therapy Sciences Innovatie in Beweegzorg! Cindy Veenhof Professor in Physical therapy Sciences Cindy Veenhof UMC Utrecht Master Fysiotherapiewetenschap Hogeschool Utrecht: Fysiotherapie Dia patiënt Gebruik technologie

Nadere informatie

Heeft u één of meerdere langdurige of chronische ziektes (bijvoorbeeld suikerziekte, hoge bloeddruk, reuma, longziekte of kanker)?

Heeft u één of meerdere langdurige of chronische ziektes (bijvoorbeeld suikerziekte, hoge bloeddruk, reuma, longziekte of kanker)? Vragenlijst Gezondheid gaat over lichamelijk maar ook psychisch en sociaal welbevinden. Deze vragenlijst is bedoeld om een beeld te krijgen van uw behoefte aan zorg op psychisch, lichamelijk en sociaal

Nadere informatie

Oude wijn en nieuwe zaken

Oude wijn en nieuwe zaken Oude wijn en nieuwe zaken Frans Hoogwegt Klinisch psycholoog-psychotherapeut Vakgroep Medische Psychologie Máxima Medisch Centrum 27 juni 2019 Chronische stress angst onzekerheid onveiligheid afweer coping

Nadere informatie

Verwijzen naar de GGZ. Wanneer verwijzen naar de Generalistische basis GGZ en Gespecialiseerde GGZ?

Verwijzen naar de GGZ. Wanneer verwijzen naar de Generalistische basis GGZ en Gespecialiseerde GGZ? Verwijzen naar de GGZ Wanneer verwijzen naar de Generalistische basis GGZ en Gespecialiseerde GGZ? Nieuwe structuur in de geestelijke gezondheidszorg Om de kwaliteit en de kostenbeheersing in de geestelijke

Nadere informatie

GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE

GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE Behaal een academisch diploma. Ontwikkel uw loopbaan als gerontoloog U bent nu net afgestudeerde bachelor of enige tijd werkzaam als zorgverstrekker in een ziekenhuis,

Nadere informatie

Kansen voor gezondheid

Kansen voor gezondheid 10-6-2015 1 g Kansen voor gezondheid L a n g e r Jan Auke Walburg Vraagstelling Hoe kan je de gezondheid en het welbevinden van een populatie bevorderen zodanig dat: mentale en somatische ziektes afnemen

Nadere informatie

De toekomst van de zorg in een vergrijzende samenleving

De toekomst van de zorg in een vergrijzende samenleving De toekomst van de zorg in een vergrijzende samenleving Nieuwe visie op zorg noodzakelijk! Stijgende vraag naar zorg Kostengroei Grote vraag naar zorgpersoneel Verwachtingen burgers Meer eigen regie in

Nadere informatie

Healthy Ageing: van wenselijkheid naar werkelijkheid

Healthy Ageing: van wenselijkheid naar werkelijkheid Healthy Ageing: van wenselijkheid naar werkelijkheid Symposium Centre of Expertise Healthy Ageing 13 november 2014, Hanzehogeschool Groningen - Henk Nies, Raad van Bestuur Vilans Vrije Universiteit, Zonnehuis

Nadere informatie

Zorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht?

Zorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht? Zorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht? Zorgen rond kanker Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer

Nadere informatie

Medische. na een hernia-operatie. Onderzoek en behandeling. ZorgSaam

Medische. na een hernia-operatie. Onderzoek en behandeling. ZorgSaam Medische psychologie adviezen na een hernia-operatie Onderzoek en behandeling ZorgSaam 1 2 Inleiding In deze folder kunt u lezen over de manier van werken van de medisch psycholoog in het ziekenhuis. Aan

Nadere informatie

Psychologisch onderzoek en behandeling Volwassenen. Afdeling Klinische Psychologie

Psychologisch onderzoek en behandeling Volwassenen. Afdeling Klinische Psychologie 00 Psychologisch onderzoek en behandeling Volwassenen Afdeling Klinische Psychologie Wat doet een psycholoog in het ziekenhuis? Een klinisch psycholoog of een gezondheidszorgpsycholoog is een deskundige

Nadere informatie

Psychosociale problemen bij kanker

Psychosociale problemen bij kanker Psychosociale problemen bij kanker mogelijkheden voor begeleiding in het azm Psychosociale problemen bij kanker Inleiding 3 Reacties 3 Begeleiding 3 Wanneer hulp inschakelen 4 Vroegtijdige herkenning 4

Nadere informatie

Samen Sterk! Gecombineerde ondersteuning voor mensen met dementie en hun mantelzorgers

Samen Sterk! Gecombineerde ondersteuning voor mensen met dementie en hun mantelzorgers Samen Sterk! Gecombineerde ondersteuning voor mensen met dementie en hun mantelzorgers Prof.dr. Rose-Marie Dröes Research Programme > Mental Health and Quality of Care Department of Psychiatry / Department

Nadere informatie

UMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord. Is longrevalidatie iets voor u?

UMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord. Is longrevalidatie iets voor u? UMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord Is longrevalidatie iets voor u? UMCG Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord Een chronische longaandoening is een ziekte van de longen of de luchtwegen

Nadere informatie

POSITIEVE GEZONDHEID. Wat is het en wat kan ik ermee?

POSITIEVE GEZONDHEID. Wat is het en wat kan ik ermee? POSITIEVE GEZONDHEID Wat is het en wat kan ik ermee? WandelTrainersDag 6 April 2019 Rogier Berghauser Pont Rogier Berghauser Pont Gezondheidszorg Gedragsverandering Empathie voor pechvogels Partner van

Nadere informatie

EEN ANALYSE METHODE DE PRAKTIJK

EEN ANALYSE METHODE DE PRAKTIJK EEN ANALYSE METHODE DE PRAKTIJK Ida Wijsman Ida Wijsman, Diabetesverpleegkundige en coördinator zorg Gelre Ziekenhuizen, locatie Zutphen Een analyse methode Het komende anderhalf uur. Het motto! Een analyse

Nadere informatie

Chronische pijn als uitdaging: hedendaagse neurowetenschappelijke inzichten binnen de multidisciplinaire praktijk

Chronische pijn als uitdaging: hedendaagse neurowetenschappelijke inzichten binnen de multidisciplinaire praktijk TRANSCARE-pijn www.transcare.nl Transcare-pijn en de internationale onderzoeksgroep Pain in Motion organiseren een Symposium Chronische pijn als uitdaging: hedendaagse neurowetenschappelijke inzichten

Nadere informatie

Brochure Vitaliteitstraining

Brochure Vitaliteitstraining Brochure Vitaliteitstraining Omdat vitale medewerkers beter presteren 1 Vitaliteitstrainingen met een blijvend effect Het is wetenschappelijk bewezen dat vitale medewerkers zich niet alleen beter voelen,

Nadere informatie

Oncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER

Oncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER Oncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER ONCOLOGISCHE REVALIDATIE De ziekte kanker kan grote gevolgen hebben. Tijdens en na de behandeling kunt u last krijgen van allerlei klachten. Uw conditie

Nadere informatie

Positieve gezondheid

Positieve gezondheid Positieve gezondheid Wat is het en wat kan ik er mee? Roermond 20 maart 2017 Drs C E Verheijen DUBBELE UITDAGING we worden steeds ouder én ongezonder Levensverwachting (zonder chronische ziektes) voor

Nadere informatie

Verslag en conclusie conferentie positieve gezondheid 4 april 2016

Verslag en conclusie conferentie positieve gezondheid 4 april 2016 Verslag en conclusie conferentie positieve gezondheid 4 april 2016 Op de conferentie waren vertegenwoordigers aanwezig van verschillende ketenpartners in de zorg: Adelante (revalidatie), Cohesie (huisartsen),

Nadere informatie

Afdeling Medische Psychologie

Afdeling Medische Psychologie Afdeling Medische Psychologie Informatie voor patiënten In deze folder krijgt u informatie over de afdeling Medische Psychologie van het ziekenhuis. Aan de orde komt onder meer met welke klachten u terecht

Nadere informatie

Mindfulness voor mensen met longkanker en naasten

Mindfulness voor mensen met longkanker en naasten Mindfulness voor mensen met longkanker en naasten De diagnose longkanker is ingrijpend en roept vaak veel emoties en reacties op. Niet alleen bij uzelf maar ook bij uw naasten. Uit wetenschappelijk onderzoek

Nadere informatie

Medische Psychologie

Medische Psychologie Medische Psychologie Inleiding Deze brochure geeft u informatie over de afdeling Medische Psychologie van Zuyderland Medisch Centrum. Aan de orde komt onder meer: Met welke klachten en vragen kan iemand

Nadere informatie

Bespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland

Bespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland Bespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland Martje van der Wal m.h.l.van.der.wal@umcg.nl Achtergrond Behandeling van (systolisch) hartfalen verbeterd Medicatie

Nadere informatie

Zorgen rond kanker. Bij wie van ons kunt u terecht?

Zorgen rond kanker. Bij wie van ons kunt u terecht? Zorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht? Zorgen rond kanker Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer

Nadere informatie

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Care and Public Health Research Institute

Nadere informatie

BA Gezondheidswetenschappen Faculteit der Gezondheidswetenschappen

BA Gezondheidswetenschappen Faculteit der Gezondheidswetenschappen BA Gezondheidswetenschappen Faculteit der Gezondheidswetenschappen 2008 Universiteit Maastricht BA Gezondheidswetenschappen Page 1 of 160 Table of content Gezondheid en ziekte... 5 Het gezonde lichaam...

Nadere informatie

Zelfmanagement: Van model naar praktijk

Zelfmanagement: Van model naar praktijk Zelfmanagement: Van model naar praktijk Jos van Erp Psycholoog/Programmacoördinator Hart voor Mensen Nederlandse Hartstichting j.v.erp@hartstiching.nl www.hartvoormensen.nl Indeling 1. Ingrediënten 2.

Nadere informatie

Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg?

Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg? Wat is palliatieve zorg? Waar denk je aan bij palliatieve zorg? 2 Definitie Palliatieve zorg (WHO 2002) Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten,

Nadere informatie

Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling?

Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling? Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling? Hans Neefs Kennis en beleid, Vlaamse Liga tegen Kanker Vragen 1.Welke noden en

Nadere informatie