Rapport over het Verloskundig Samenwerkingsverband rond het Academisch Medisch Centrum te Amsterdam

Transcriptie

1 Rapport over het Verloskundig Samenwerkingsverband rond het Academisch Medisch Centrum te Amsterdam Inspectiebezoek in het kader van het thematisch toezicht geboortezorg, op 11 maart 2015 Utrecht, maart 2016

2 Inhoud 1 Inleiding Achtergrond Vraagstelling voor het inspectiebezoek Methode Afbakening Resultaten inspectiebezoek Algemene informatie en kerndata Governance; organisatiestructuur VSV Samenwerking in de praktijk Continuïteit van zorg tijdens de zwangerschap, getoetst aan het beleid voor kwetsbare zwangeren Continuïteit van zorg bij de bevalling Gegevensoverdracht Conclusies Handhaving Maatregelen en aanbevelingen voor het VSV Vervolgacties inspectie Verbeteracties gemeld door het VSV Bijlage 1. Toetsingskader Thematoezichtonderzoek Geboortezorg Bijlage 2. Bezoekprogramma Pagina 2 van 40

3 1 Inleiding In het kader van haar toezichthoudende taak heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg op 11 maart 2015 een bezoek gebracht aan het Verloskundig Samenwerkings Verband (VSV) rond het AMC te Amsterdam. Doel van dit bezoek was het toetsen op de werkvloer van de samenwerking rond zwangerschap en bevalling en de voortgang van de implementatie van het advies van de Stuurgroep Zwangerschap en Geboorte Een goed begin. De nadruk lag bij dit bezoek op de zorg rond de kwetsbare zwangere. 1.1 Achtergrond De geboortezorg in Nederland staat sinds een aantal jaren hoog op de professionele, politieke en maatschappelijke agenda vanwege een relatief hoog percentage ongunstige perinatale uitkomsten. De Stuurgroep Zwangerschap en Geboorte bracht in 2010 het advies Een goed begin (SZG-advies) uit met een groot aantal aanbevelingen om de kwaliteit van perinatale zorg te verbeteren. 1 De minister van VWS stelde het College Perinatale Zorg (CPZ) in om de aanbevelingen uit het SZG-advies nader uit te werken en de implementatie te coördineren en te faciliteren. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (inspectie) acht perinatale gezondheid een graadmeter voor de kwaliteit van de gezondheidszorg. Zij beschouwt het SZGadvies dan ook als niet vrijblijvend en acht het noodzakelijk dat het veld zijn eigen aanbevelingen omzet in concrete doelen en daden. Zij ziet erop toe dat het veld de adviezen voor de noodzakelijke voorwaarden voor veilige zorg rond zwangerschap en geboorte naleeft om vermijdbare schade voor moeder en kind te voorkomen. Zij heeft daartoe in 2012 en 2013 inspectiebezoeken gebracht aan een kwart van alle VSV s in Nederland. Deze bezoeken maakten deel uit van een groter inspectieonderzoek gericht op de veiligheid van zorg voor moeder en kind rond zwangerschap en geboorte. 2 De bezoeken lieten zien dat het veld voortvarend slag was gegaan met de aanbevelingen uit het SZG-advies, maar dat het tempo per regio verschilde. Op veel onderdelen voldeden de meeste bezochte VSV s in het toetsingskader genoemde en. Waar dat niet het geval was, vroeg de inspectie om binnen drie of zes maanden (afhankelijk van het onderwerp) aan te geven dat de noodzakelijke verbeteringen gerealiseerd waren. In haar eindrapport 3 vroeg de inspectie alle nietbezochte VSV s na te gaan in hoeverre zij aan diezelfde en voldeden en waar nodig eveneens binnen drie dan wel zes maanden de nodige verbetermaatregelen te nemen. 1 Stuurgroep Zwangerschap en Geboorte. Een goed begin. Veilige zorg rond zwangerschap en geboorte Inspectie voor de gezondheidszorg. Mogelijkheden voor verbetering geboortezorg nog onvolledig benut Samenvattend eindrapport van het inspectieonderzoek naar de invoering van het Advies van de Stuurgroep Zwangerschap en Geboorte. Utrecht, juni >geboortezorg 3 Inspectie voor de gezondheidszorg. Verloskundige samenwerkingsverbanden: acute zorg veiliger, preventie is blijven liggen. Utrecht, juni >geboortezorg Pagina 3 van 40

4 In een follow-up onderzoek (periode eind ) toetste de inspectie dit met een schriftelijke vragenlijst (zelfevaluatie) in de vorm van een web based survey (WBS) bij alle niet-bezochte VSV s. Daarnaast bezoekt zij opnieuw een aantal regio s om de samenwerking rond de geboortezorg in de praktijk te onderzoeken, en te zien hoe de antwoorden op de schriftelijke uitvraag zich verhouden tot de samenwerking in het VSV in de praktijk. 1.2 Vraagstelling voor het inspectiebezoek 1. In hoeverre de samenwerking binnen het VSV velden en de aanbevelingen uit het SZG-advies. 2. Hoe is de continuïteit van zorg geregeld tijdens de zwangerschap, getoetst aan het beleid en de praktijk bij de zorg voor de kwetsbare zwangere. 3. Hoe is de continuïteit van zorg geregeld bij de bevalling, zowel in de acute situatie als in de niet-acute situatie, getoetst aan het beleid en de praktijk rond overdracht en verantwoordelijkheidsverdeling. 1.3 Methode Om tot een verantwoord oordeel te kunnen komen gebruikt de inspectie een verkorte versie van het bezoekinstrument dat bij de bezoeken in 2012 en 2013 werd gehanteerd. De vragen hierin sluiten aan bij het SZG-advies en bij risico s die naar voren kwamen bij calamiteiten en uit eerder thematisch toezicht. Het instrument is daarnaast gebaseerd op relevante wetgeving (Kwaliteitswet, wet BIG, WGBO) en de velden die de koepelorganisaties en beroepsverenigingen ter zake hebben ontwikkeld. De onderwerpen zijn verdeeld in aandachtsgebieden die per aandachtsgebied gescoord worden. Het hierbij gebruikte toetsingskader staat in bijlage 1. Na verwerking van commentaar op het conceptrapport voegt de inspectie in het definitieve rapport aanbevelingen en verbeteracties toe (hoofdstuk 3). De resultaten in hoofdstuk 2 zijn gebaseerd op het bestuderen van de zelfevaluatie (de ingevulde vragenlijst) en de vooraf opgevraagde documenten, en vervolgens op gesprekken met: - het VSV-bestuur - vertegenwoordigers van eerstelijns verloskundigenpraktijken - leidinggevenden van de verloskundeafdeling - gynaecologen - klinisch verloskundigen - arts-assistenten - O&G-verpleegkundigen. Tijdens een onaangekondigd bezoek verlosafdeling van het ziekenhuis werden daarnaast gesprekken gevoerd met de dienstdoende professionals. Daarin kwam onder meer de dossiervoering, de personele bezetting, de overdrachten en de bekendheid van (nieuwe) protocollen orde. Een overzicht van het bezoekprogramma en opgevraagde documenten staat in bijlage 2. Pagina 4 van 40

5 1.4 Afbakening Het onderzoek betrof de samenwerking rond de (kwetsbare) zwangere. De inspectie geeft in dit rapport geen oordeel over de individuele zorgverlening en individuele zorgverleners voor zover het niet hun bijdrage samenwerking betreft. Pagina 5 van 40

6 2 Resultaten inspectiebezoek In dit hoofdstuk zijn in de tabellen de scores uit de zelfevaluatie van het VSV weergegeven, met daarnaast de beoordeling van de inspectie. Bij bijzonderheden, of indien niet wordt voldaan, of als de beoordeling afwijkt van de zelfevaluatie, is een toelichting toegevoegd. 2.1 Algemene informatie en kerndata In de eerste lijn waren in de VSV-regio Amsterdam ZO (VSV-klein)in 2014 in totaal 1355 bevallingen, waarvan 157 (12%) thuisbevallingen. De 214 (16%) poliklinische en de 984 (72%) medische bevallingen uit de eerste lijn vonden zowel in het AMC als in andere ziekenhuizen in Amsterdam plaats. In het AMC waren in medische bevallingen. Dit betrof, naast bevallingen uit de VSV-regio, ook medische bevallingen van andere praktijken uit Amsterdam en de derdelijns regio-overstijgende bevallingen. Daarnaast werden in het AMC 315 poliklinische bevallingen begeleid door de eerste lijn, zowel uit de VSV-regio als door andere praktijken uit Amsterdam. In de eerste lijn werken 24 verloskundigen in 6 verloskundigenpraktijken. Er zijn geen verloskundig actieve huisartsen in de regio. Het merendeel van de verloskundigen is maat in vrijgevestigde verloskundigenpraktijken, enkelen werken in loondienst. De verloskundige praktijken VIDA en Bijlmermeer zijn de grootste partners in de samenwerking met het AMC en vormen hiermee het VSV-klein. Acht Amsterdamse kraamzorgorganisaties hebben zich verenigd in het KSV Groot Amsterdam, en zijn vertegenwoordigd in het VSV. In het ziekenhuis zijn 5 verloskamers, waarin zowel klinische als poliklinische bevallingen plaatsvinden. Er zijn 2 kamers, die in geval van drukte ook gebruikt kunnen worden als verloskamers. Twee kamers hebben een sluis en kunnen worden gebruikt voor (beschermende) isolatie. Eén van deze twee kamers kan ook als obstetrische High Care gebruikt worden. Er zijn 3 triage-/behandelkamers die zijn ingericht voor problematiek van jonge zwangerschappen, voor spoedconsulten en overige consulten. Aangrenzend verloskamers is een reanimatiekamer met een giraf, een couveuse waarvan het deksel open kan zodat het kind niet van tafel naar couveuse verplaatst hoeft te worden. De kraam/verlosafdeling heeft in totaal 20 bedden. De afdeling voor zwangere vrouwen met complicaties heeft 10 bedden, waarvan er 4 voor obstetrische High Care zijn ingericht. Op de kraamafdeling zijn 10 kamers ingericht voor moeder en partner, waarvan er 2 zijn gelegen naast de medium care voor de neonaat. Op de kraamafdeling wordt gewerkt volgens het family centered care concept. In het ziekenhuis werken 26 gynaecologen (23 fte) waarvan 10 perinatologen, 26 arts-assistenten, waarvan 17 in opleiding tot gynaecoloog, en 14 klinisch verloskundigen waarvan 2 de opleiding tot klinisch verloskundige hebben gevolgd. Daarnaast hebben 5 verloskundigen de wetenschappelijke masteropleiding Pagina 6 van 40

7 afgerond, 2 verloskundigen hebben de eerstegraads docentenopleiding en 2 verloskundigen zijn gepromoveerd. Er is de intentie samen te werken met het VUmc en te komen tot een gezamenlijk Vrouw Kind Centrum. Hiertoe worden al werkbezoeken over en weer gebracht en best practices uitgewisseld. Een gezamenlijk elektronisch patiëntendossier is overeengekomen en zal in 2015 in het AMC het eerst worden ingevoerd. De populatie in de regio kent een hoog percentage kwetsbare zwangeren. Er is veel grootstedelijke problematiek, zoals een laag opleidingsniveau en een niet- Nederlandse culturele achtergrond. Een van de eerstelijns verloskundigen schat het percentage onverzekerden in haar praktijk op meer dan twintig procent. Deze vrouwen komen over het algemeen laat in zorg (>20 wk). 2.2 Governance; organisatiestructuur VSV Het SZG-advies bevat specifieke voorwaarden voor de samenwerking in het VSV. Dit betreft de aanwezigheid van een operationeel VSV, actieve deelname van alle professionals die samen de zorg rond zwangerschap en geboorte leveren, het realiseren van afstemming en onderling vertrouwen en het op lokaal niveau implementeren en uitvoeren van landelijke richtlijnen. De o.b.v. velden en wetgeving Score zelfevaluatie VSV Score IGZ o.b.v. bezoek Toelichting Geformaliseerd actief VSV Er is een formeel, in een notitie vastgelegd VSV met regelmatige bijeenkomsten, met een concrete agenda. Besluiten en notulen worden actief gecommuniceerd naar alle betrokkenen. en meer dan de minimum en meer dan de minimum Het VSV is recent opnieuw ingericht om partijen beter bij elkaar te brengen, de samenwerking te formaliseren en het VSV te professionaliseren. Dit is per formeel vastgelegd. Besluiten en notulen worden actief gecommuniceerd naar alle betrokkenen. De besluitvormingsprocedure is beschreven. Samenstelling VSV Alle in het SZG-advies genoemde disciplines en instellingen nemen deel aan het VSV met gemandateerde vertegenwoordigers. Alle disciplines zijn bij de vergaderingen en in werkgroepen vertegenwoordigd. en meer dan de minimum en meer dan de minimum Twee keer per jaar is er een VSV-groot vergadering, waarbij alle disciplines (gynaecologen, klinisch verloskundigen, verloskundigen 1e lijn uit wijde omgeving, kraamzorg, kinderartsen, huisartsen, arts-assistenten, jeugdgezondheidszorg, anesthesisten en medisch maatschappelijk werk) worden uitgenodigd. Diverse disciplines hebben zich aangemeld voor deelname in een werkgroep. Op indicatie wordt ambulancezorg uitgenodigd. Kinderartsen zijn sinds begin 2015 Pagina 7 van 40

8 formeel opgenomen in het VSV, maar nemen nog niet altijd actief deel aan het VSV. Visie en doelstelling VSV Het VSV heeft een missie / visie vastgelegd die bekend is bij alle aan het VSV deelnemende disciplines. Doelen zijn niet concreet benoemd. en meer dan de minimum De visie is, in het kader van de nieuwe VSV-structuur, recent opgesteld door een multidisciplinaire groep en per vastgesteld. De doelen zijn benoemd en hiervoor is een groot aantal werkgroepen opgenomen in het organigram. Het is een breed-gedragen idee dat elke zwangere ongeacht problematiek, wensen of omstandigheden altijd geholpen dient te worden ( verloskunde op maat ). Ook bij vrouwen met een medische indicatie wordt zoveel mogelijk de fysiologie van de baring bewaakt. Bestuurlijke verantwoordelijkheid VSV Het VSV heeft een multidisciplinair bestuur. De taken en bevoegdheden van het bestuur ten aanzien van de deelnemers zijn vastgelegd gedeeltelijk, maar er is nog verbetering nodig, ervan uitgaande dat het betreffende document inmiddels is vastgesteld Het VSV heeft een multidisciplinair bestuur met een externe voorzitter, die ook is aangesloten bij het gemeentelijk overleg. Recentelijk is een organogram en een besluitvormingsprocedure voor het VSV geformuleerd. Deze is op de VSV-Groot vergadering van 15 juni 2015 ter stemming aangeboden, waarna aan invulling kan worden gewerkt. 2.3 Samenwerking in de praktijk Het SZG-advies bevat specifieke voorwaarden voor de samenwerking in het VSV. Dit betreft, naast de in hoofdstuk 2.2 beschreven aanwezigheid van een operationeel VSV, actieve samenwerking van alle professionals die samen de zorg rond zwangerschap en geboorte leveren, het realiseren van afstemming en onderling vertrouwen en het op lokaal niveau implementeren en uitvoeren van landelijke richtlijnen. Pagina 8 van 40

9 De o.b.v. velden en wetgeving Score zelfevaluatie VSV Score IGZ o.b.v. bezoek Toelichting Samenwerking binnen en tussen disciplines Er is binnen het VSV consensus over het verwijsbeleid, eventuele knelpunten zijn bespreekbaar en het beleid wordt in de praktijk ook zo uitgevoerd. In de praktijk bestaat een goede werkrelatie tussen en binnen eerste en tweede lijn. Deelnemers kunnen elkaar aanspreken. gedeeltelijk aan de, maar er is nog verbetering nodig Er is een goede werkrelatie tussen de verschillende disciplines. Er wordt veelvuldig en gemakkelijk overlegd en deelnemers kunnen elkaar aanspreken. Er zijn met betrekking tot standaardprotocollen zoals serotiniteit verschillen in afspraken met de twee verloskundigenpraktijken die het meeste met het AMC werken. Deze afspraken zijn niet geformaliseerd en niet altijd bekend bij de artsassistenten. Eerstelijns verloskundigen ervaren de samenwerking hierdoor soms als stroef. Het AMC is een opleidingsziekenhuis met veel wisselende arts-assistenten. In de kliniek wordt onderkend dat het inwerken van arts assistenten en hen vertrouwd maken met de afgesproken logistiek in VSV-verband veel aandacht vergt en soms een bedreiging vormt voor de samenwerking tussen 1 e en 2 e lijn en. Het plan om bij bepaalde enkelvoudige indicaties de begeleiding bij de eerste lijn te laten ( verlengde arm-constructie ) wordt niet door allen in het VSV omarmd; ook binnen de eerste lijn verschilt de visie hierop. Vanwege visieverschillen zijn niet alle verloskundige praktijken in het VSV lid van de Kring verloskundigen. Toelatingsovereenkomst Alle verloskundigen en verloskundig actieve huisartsen die gebruik maken van de verloskundige faciliteiten in een ziekenhuis hebben individueel - een schriftelijk vastgelegde toelatingsovereenkomst met het betreffende ziekenhuis. Uit de reactie van het VSV op het conceptrapport blijkt dat 83% van de verloskundige praktijkhouders in het gebied van het VSV-Groot (19 van de 23) een toelatingsovereenkomst met het AMC hebben gesloten. Men streeft naar een volledig up-todate toelatingsovereenkomstenbestand per 1 januari Landelijke protocollen vertalen en implementeren Er zijn in het VSV lokale protocollen die monodisciplinair zijn opgesteld maar ook door de Protocollen worden bijgesteld in het verband van het Consortium Noord West Noord-Holland. Alle partijen conformeren zich hieraan, al vindt men dat niet altijd gemakkelijk. Via de Pagina 9 van 40

10 andere disciplines worden onderschreven, en in de praktijk ook door alle disciplines worden gevolgd / geïmplementeerd. website worden actuele protocollen gepubliceerd. Bij het onverwachte bezoek afdeling bleek de vindplaats en inhoud van protocollen bekend bij de aangesproken professionals. Deelname PRN Binnen het VSV nemen alle disciplines die betrokken zijn bij de perinatale zorg deel registratie. De dekking is 100% van de zorggevallen. en meer dan de minimum Deelname PAN Er zijn binnen het VSV structurele multidisciplinaire auditbesprekingen volgens de systematiek van de PAN, alle disciplines die betrokken zijn bij de perinatale zorg nemen daar el. Het AMC heeft als perinatologisch centrum in de regio een voortrekkersrol met betrekking tot de perinatale audit. Alle VSV-partijen nemen auditbesprekingen deel. De e audit wordt in een multidisciplinaire werkgroep voorbereid en uitgewerkt. De aanbevelingen worden belegd in het VSV of bij de betrokken discipline(s). Evaluatie van zorggegevens Binnen het VSV vindt een periodieke, tenminste jaarlijkse, evaluatie van de geboden geboortezorg plaats op basis van relevante gegevens (zoals overzicht parallelle acties, PAN, PRN en VOKS rapportages). Indien nodig leidt dit tot aanpassing van beleid. gedeeltelijk, maar er is nog verbetering nodig gedeeltelijk, maar er is nog verbetering nodig Het evalueren van zorg zowel disciplinair, interdisciplinair als binnen het VSV is nog geen vanzelfsprekendheid. In de tweede lijn worden PRN cijfers opgenomen in het jaarverslag. Zij worden niet gebruikt voor evaluatie van de zorg. Het monitoren van aantallen, bereik en effect bij alle initiatieven gericht op de kwetsbare zwangeren is nog niet gebruikelijk. Men benoemde wel dat evaluatie van veranderingen in het zorgaanbod de basis zouden moeten zijn voor het evidence based invoeren van Pagina 10 van 40

11 innovaties en ideeën, zoals Centering Pregnancy en de R4U-screening Continuïteit van zorg tijdens de zwangerschap, getoetst aan het beleid voor kwetsbare zwangeren Bij calamiteiten in de verloskunde blijkt het ontbreken van voldoende continuïteit van zorg tijdens de zwangerschap vaak een rol te spelen. Dit klemt nog meer bij de begeleiding van een kwetsbare zwangere. Het SZG-advies noemt het tijdig signaleren en inschatten van risico s essentieel voor een optimale uitkomst van zwangerschap en geboorte. Het gaat daarbij niet alleen om medische risico s, maar ook om risico s die voortvloeien uit leefstijl, huisvesting, armoede en (psycho)sociale factoren. Omdat bij de inspectiebezoeken in 2012 en 2013 bleek dat structurele, VSV-brede, aandacht voor kwetsbare zwangeren nog onvoldoende van de grond was gekomen, toetst de inspectie het beleid bij de prenatale zorg vooral hand van het beleid voor de kwetsbare zwangere. De o.b.v. velden en wetgeving Score zelfevaluatie VSV Score IGZ o.b.v. bezoek Toelichting Beleid bij ernstige psychosociale/psychiatrische problemen Het VSV heeft een samenhangend beleid van 0e, 1e en 2e lijn en kraamzorg voor zwangeren/kraamvrouwen met ernstige psychosociale/psychiatrische problemen. Dit werkt in de praktijk goed. gedeeltelijk, maar er is nog verbetering nodig en meer dan de minimum Zie toelichting onder tabel Beleid bij kwetsbare zwangeren Het VSV heeft een samenhangend beleid van 0e, 1e en 2e lijn en kraamzorg voor kwetsbare zwangeren. Dit werkt in de praktijk goed. gedeeltelijk, maar er is nog verbetering nodig en meer dan de minimum Zie toelichting onder tabel 4 R4U: Rotterdam Reproduction Risk Reduction checklist Pagina 11 van 40

12 Beleid laaggeletterden Zowel in de eerste lijn als in de tweede lijn als bij de kraamzorg en de JGZ is beleid gericht op laaggeletterden. Professionals besteden in de praktijk aandacht aan het herkennen van laaggeletterde zwangeren en passen voor de laaggeletterde zwangere de werkwijze aan. gedeeltelijk, maar er is nog verbetering nodig Professionals besteden in de praktijk wel aandacht aan het herkennen van laaggeletterde zwangeren. Beschikbare instrumenten zijn echter niet bij alle zorgverleners bekend en er is geen structurele toets bij de zwangere. Voorlichtingsmateriaal is niet aangepast op laaggeletterdheid. Bespreken individuele zwangeren Binnen het VSV zijn afspraken over hoe en welke zwangeren structureel besproken worden. Het bespreken van zwangeren vindt structureel plaats, zowel uit het eerste als uit het tweede echelon. Elke week is er een poli-overleg waarin alle nieuwe tweede- en derdelijns zwangeren worden besproken, plus alle consulten of verwijzingen vanuit de eerste lijn. Ook kan de eerste lijn hier andere problematiek inbrengen. Deelnemers aan het poli-overleg zijn gynaecologen, arts-assistenten, klinisch verloskundigen, eerstelijns verloskundigen, co-assistenten. Tijd en middelen ontbreken om alle zwangeren te bespreken. Er is een protocol voor tussentijds bespreken. Consultatie van dienstdoende gynaecologen of artsassistenten op de poli gebeurt laagdrempelig. Huisbezoek Het VSV heeft een samenhangend beleid geformuleerd over doel en organisatie van het huisbezoek en over de wijze waarop de relevante gegevens van het huisbezoek met alle betrokken professionals worden gedeeld. gedeeltelijk, maar er is nog verbetering nodig Er is nog geen samenhangend beleid geformuleerd ten aan zien van huisbezoek. In de praktijk doet de gedeeltelijk intake en deelt ze verkregen informatie kraamzorg zoveel mogelijk een vroege laagdrempelig met de verloskundige., Bij no-show van kwetsbare zwangeren maar er is in de tweede lijn gaat de eerstelijns nog verloskundige op huisbezoek. verbetering nodig Leefstijl en stoppen met rokenadvisering Er is een beleid voor stoppen met roken begeleiding in eerste en tweede lijn, inclusief overdracht JGZ. Dit beleid is binnen het VSV afgestemd en wordt door gedeeltelijk, maar er is gedeeltelijk, maar er Er is geen gezamenlijk beleid voor stoppen met roken in de eerste of tweede lijn. De eerste lijn gebruikt V- Mis, eigen tips of verwijst naar de Jellinek kliniek. Ze is niet op de hoogte welk beleid de tweede lijn hanteert na een eventuele verwijzing. De tweede lijn vraagt bij de intake en daarna in tweede en derde trimester naar het Pagina 12 van 40

13 allen in de praktijk gebracht. nog verbetering nodig is nog verbetering nodig rookgedrag. Ze verwijst zwangeren door naar het programma van de Jellinekkliniek. Ze monitort niet hoeveel zwangeren verwezen worden of wat het resultaat ervan is. Knelpunt is dat veel zwangeren niet te motiveren zijn om te stoppen met roken. Het rookgedrag is vaak cultureel bepaald en de eigen bijdrage vormt een drempel voor deelname aan een programma. Voorlichting zwangere Er is in het VSV afstemming over de inhoud van de (prenatale) voorlichting aan zwangeren en de voorlichting in de verschillende echelons is eenduidig. gedeeltelijk, maar er is nog verbetering nodig gedeeltelijk, maar er is nog verbetering nodig De inhoud van de voorlichting is weliswaar in principe conform de gezamenlijke protocollen, maar de voorlichting is niet op elkaar afgestemd. Beleid voor kwetsbare zwangeren Er is een VSV-breed beleid voor kwetsbare zwangeren met als uitgangspunt dat iedere zwangere er mag zijn ; de hulp is niet oordelend, maar gaat uit van kansen. Gebruik van drugs en HIV worden beschouwd als een signaal voor de aanwezigheid van sociale problemen. De hulpverlening is gericht op het in kaart brengen van de sociale situatie en het hulpverlenersnetwerk voor en na de bevalling. Hierin wordt met Jeugdzorg en Jellinek samengewerkt, en ook is er vaak afstemming met het AMK (nu veilig thuis geheten). Preconceptieadvies (PCA) werd aangeboden samen met de huisarts, maar het bereik was minimaal. In het kader van Healthy Pregnancy for all (HP4all) heeft de gemeente een gerichte mailing gestuurd aan alle vrouwen in de vruchtbare leeftijd en hebben de verloskundigen hiervoor avondspreekuren ingesteld. Dit heeft geleid tot een grote toeloop, met een deelname van 30 %. De indruk van de verloskundigen is dat de betreffende vrouwen aan het begin van de zwangerschap duidelijk beter geïnformeerd zijn. Er is een maandelijks overleg tussen gemeente, JGZ, de zorgverzekeraar en partijen die bij geboortezorg zijn betrokken. Hier komen beleidsvragen aan bod zoals het aantal zwangeren dat laat in de zorg komt. Bij dit overleg is ook een epidemioloog van het AMC betrokken; de resultaten van de overleggen zijn nog niet in de uitkomsten zichtbaar. Herkennen De afspraak om de R4U checklist te gebruiken, om vast te stellen of extra zorg nodig is, wordt nog niet door alle eerstelijns praktijken toegepast. Laaggeletterdheid Pagina 13 van 40

14 is geen onderdeel van deze screening. Voor niet Nederlands sprekende zwangeren gebruikt men de tolkentelefoon of hulp van tweetalige AMC-medewerkers. Eerstelijns praktijken maken naast de tolkentelefoon gebruik van VETC ers5 of van de diensten van kraambureau het Geboortecollectief dat veel informele tolken beschikbaar heeft. Het AMC heeft besloten om de kosten van de noodzakelijke tolkdiensten niet op de patiënt te verhalen, maar zelf te betalen. De door de zorgverlener bij het Tolk- en Vertaalcentrum Nederland (TVcN) geregelde tolkdiensten worden uit een centraal budget betaald. Specifieke begeleiding Sinds drie jaar bestaat in de regio een systeem van zwangerschapsbegeleiding in de vorm van groepsconsulten, Centering Pregnancy, waarin zwangeren zelf hun zorgvraag formuleren en elkaar informeren en corrigeren, met de verloskundige als mediator. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat Centering Pregnancy de zwangerschapsuitkomsten verbetert. Ongeveer een derde van de zwangeren maakt hiervan gebruik; deelnemende verloskundige praktijken hebben dus twee verschillende soorten spreekuren. Ook na eventuele verwijzing naar de tweede lijn blijven de zwangeren deze groepsconsulten in de eerste lijn volgen. Sinds een jaar is er nu ook Centering Parenting, nog in een pilot. Zwangeren met psychosociale problemen worden besproken in het wekelijkse polioverleg waarin ondermeer wordt besproken in hoeverre begeleiding in de eerste lijn mogelijk is. Overeengekomen beleid en plan worden vastgelegd in het elektronisch patiëntendossier dat voor alle partijen in te zien is. Eerstelijns praktijken die niet aanwezig waren worden telefonisch op de hoogte gebracht van uitkomsten. Ten behoeve van zorg op maat voor alle zwangeren zijn er in het AMC meerdere initiatieven, namelijk: - KADEX (kinderen antenatale drugs expositie) & Zorg poli - POM (Poli-op-maat; dit betreft de zorgvragen buiten de verloskundige indicatielijst) - HIV-spreekuur - Life-style poli (groepsconsulten olv een gespecialiseerd klinisch verloskundige) - Stoppen-met-roken poli (i.s.m. de Jellinek). De KADEX fungeert als een zorgpad, waarbij afspraken worden vastgelegd in het digitale patiëntendossier (verloskunde) en de KADEX-map (kindergeneeskunde). Dit betreft de begeleiding in de zwangerschap, de indicatie voor klinische partus en kraambed, en opname van het kind. De begeleiding na de geboorte wordt antenataal al besproken, vastgelegd en in gang gezet. Hierbij ligt de nadruk op de zwangerschap als nieuwe kans in plaats van op het gebruik van verslavende middelen. Waar mogelijk wordt terugverwezen naar de eerstelijnszorg. Het medisch maatschappelijk werk heeft een centrale rol. Er is een no-show beleid, een enkele maal raakt een zeer problematische zwangere kwijt en worden instanties ingelicht naar de zwangere uit te kijken. De eerste lijn heeft daarnaast ook een eigen netwerk dat ze kan aanspreken bij kwetsbare zwangeren, zoals FIOM, maatschappelijk werk en schuldhulpverlening, Ze 5 VETC-er: Voorlichters eigen taal en cultuur Pagina 14 van 40

15 maakt vaak gebruik van het programma Voorzorg van het OKC en heeft veelvuldig overleg met huisartsen. Evaluatie Het programma HP4all, waarin ook het R4U (the Rotterdam Reproduction Risk Reductio checklist) is opgenomen wordt nog wetenschappelijk geëvalueerd. De resultaten zijn echter al zo positief dat besloten is tot definitieve invoering. Ervaren knelpunten De eigen bijdragen voor stoppen met roken en de kraamzorg zijn een drempel om van deze zorg gebruik te maken terwijl juist kwetsbare zwangeren deze ondersteuning nodig hebben. Sinds de overheveling van maatschappelijke zorg gemeenten is het voor het medisch maatschappelijk werk vaak lastig een patiente adequaat te verwijzen. Het wordt als een knelpunt ervaren dat in de bekostiging geen ruimte is voor de extra zorg aan kwetsbare zwangeren. Het achterstandstarief functioneert niet: dat is formeel van toepassing op enkele postcodes, terwijl de problemen bij veel meer postcodes voorkomen. 2.5 Continuïteit van zorg bij de bevalling In het SZG-advies staan voorwaarden waaraan voldaan moet worden bij acute verloskundige problemen die in de eerste lijn ontstaan. Dit geldt ook voor acute situaties binnen de tweedelijn, waar tijdwinst kan worden bereikt door gelijktijdig met het oproepen van de gynaecoloog ook andere professionals met de benodigde extra of andere deskundigheid (zoals kinderarts, anesthesioloog of OK team) op te roepen (interne parallelle actie). Voor een verantwoorde begeleiding en bewaking tijdens de bevalling moeten moeder en kind kunnen rekenen op voldoende, aantoonbaar deskundige professionals die in hun samenwerking weten wat ze van elkaar kunnen verwachten De o.b.v. velden en wetgeving Score zelfevaluatie VSV Score IGZ o.b.v. bezoek Toelichting Protocol parallelle actie Er is een protocol voor overdracht eerste- naar tweedelijn in geval van een acute levensbedreigende situatie, en dit functioneert in de praktijk goed. De afspraken met de ambulancedienst zijn bekend. Voor een parallelle actie binnen de tweedelijn zijn vastgelegde sluitende afspraken wie de bevoegdheid heeft OK-team en Het protocol parallelle actie functioneert tweeënhalf jaar naar tevredenheid van de eerstelijns verloskundigen. Bij een acuut probleem thuis belt de verloskundige met de arts-assistent. Code rood betekent dat iedereen bij binnenkomst klaar staat. Bij een acuut probleem tijdens de bevalling op de (poli)klinische verloskamers kan iedereen gebruik maken van de noodbel. Er is geen structurele evaluatie. Pagina 15 van 40

16 kinderarts in huis te roepen. Deze afspraken worden ad hoc geëvalueerd. Bewaking bij de bevalling/ medische bezetting Er is een GOP 7x24 uur in het ziekenhuis aanwezig. De gynaecoloog/gop stelt zich regelmatig op de hoogte van de conditie van moeder en kind en het verloop van de baring. De gynaecoloog is oproepbaar en binnen 30 minuten aanwezig. Er is een beleid voor piekdrukte. niet in WBS en meer dan de minimum In de nacht is altijd een arts assistent in opleiding en de tweedelijns verloskundige aanwezig. In de avond is daarnaast ook nog een jongste arts assistent aanwezig. De arts assistent in opleiding heeft dienst voor alle O&G-bedden. De dienstdoend gynaecoloog is altijd in huis en direct telefonisch beschikbaar voor complexe zaken of drukte. Daarnaast is er een perinatoloog als achterwacht bereikbaar en indien nodig binnen 30 minuten aanwezig. Begeleiding tijdens de bevalling Er zijn 7x 24 uur voldoende O&G verpleegkundigen/ kraamverzorgenden voor een verantwoorde begeleiding. Er is een beleid voor piekdrukte. niet in WBS gedeeltelijk, maar er is nog verbetering nodig Bij een poliklinische eerstelijns bevalling verlenen medewerkers van het ziekenhuis de verpleegkundige begeleiding. Op de verlosafdeling werken 2 O&G verpleegkundigen per dienst. Daarnaast zijn er afhankelijk van het tijdstip van de dag meerdere O&Gverpleegkundigen, een doktersassistente en een baliemederwerkster en afdelingsassistente aanwezig voor de zwangeren- en kraamafdeling. Er is een bevalcoach die de barende actief kan begeleiden aanvullend aan de zorg van de verloskundige of O&G-verpleegkundige. Bij piekdrukte moet altijd contact worden opgenomen met de leidinggevende, zodat voor een oplossing kan worden zorggedragen. In de praktijk ervaren verpleegkundigen de bezetting op de verloskamers bij drukte echter als beperkt. Bevoegdheid en bekwaamheid per discipline Professionals in opleiding treden pas zelfstandig op nadat bekwaamheid is getoetst, dit is niet in WBS en meer dan Eerstelijns verloskundigen en hun waarnemers zijn alle ingeschreven in het kwaliteitsregister. Zij nemen deel aan scenariotrainingen (MedSim en SAVE). Binnen het ziekenhuis onderhouden Pagina 16 van 40

17 vastgelegd in een portfolio. Er is een adequaat inwerkprogramma voor nieuwe medewerkers en waarnemers. Er is structurele bijscholing voor het onderhouden van de bekwaamheid en er wordt geregistreerd en bewaakt wie welke training heeft gevolgd. de minimum alle verpleegkundigen, verloskundigen en artsen hun bekwaamheid. Voor verpleegkundigen en tweedelijns verloskundigen is dit geborgd door het E-portfolio wat jaarlijks met de leidinggevende wordt besproken. Arts-assistenten worden geautoriseerd voor zij handelingen zelfstandig mogen doen. In het AMC zijn wekelijks acute situatie trainingen die openstaan voor eerstelijns verloskundigen. Hiervan wordt in de praktijk nog weinig gebruik gemaakt. Er is onlangs een VSV-brede communicatietraining geweest in het kader van de LOCOMOTIV-studie. Taakafbakening in multidisciplinair verband Binnen het ziekenhuis zijn duidelijke, vastgelegde afspraken over taakafbakening van de verschillende disciplines en het inroepen van extra deskundigheid en deze verlopen in de praktijk 24 uur per dag goed. Niet in WBS en meer dan de minimum Taakafbakening verloopt in de praktijk goed. Professionals in het AMC functioneren in gezamenlijkheid in een positief opleidingsklimaat waarin elkaar beoordelen en feedback geven een natuurlijk gegeven is. Wekelijks is er een werkplekmanagement overleg, waarin een gynaecoloog, een klinisch verloskundige en de hoofdverpleegkundige zijn vertegenwoordigd. Hierin worden de gemaakte afspraken betreffende de taakafbakening geëvalueerd. Foetale monitoring tijdens de bevalling Tijdens de tweedelijns bevalling is het 7x24 uur mogelijk op indicatie de foetale conditie te monitoren met CTG en MBO. Degene die de bevalling begeleidt is voldoende opgeleid en getraind om het CTG te beoordelen en het MBO te interpreteren. Niet in WBS Op alle kamers is CTG-registratie mogelijk. De CTG-apparaten zijn draadloos. Uit privacyoverwegingen heeft het AMC er bewust voor gekozen op de verloskamer niet de CTG s van andere kamers inzichtelijk te maken. Ze zijn wel op meerdere schermen in overdrachtsruimten op zowel de kraam als de verlosafdeling te zien. De dienstdoend gynaecoloog kan (indien niet aanwezig op verloskamer) de CTG-registratie op afstand bekijken. Pagina 17 van 40

18 Pijnbehandeling De zwangere wordt tijdens de zwangerschap goed voorgelicht over de mogelijkheden en risico s van pijnbehandeling. Op verzoek is een adequate en veilige vorm van pijnbehandeling mogelijk en dag en nacht laagdrempelig beschikbaar. Niet in WBS en meer dan de minimum Er is een transmuraal pijnstilling durante partu. Tijdens de zwangerschap worden de zwangeren zowel op de polikliniek als tijdens de voorlichtingsavond van de eerste en van de tweedelijn voorgelicht over pijnstilling durante partu. Voor de pijnbehandeling wordt standaard epidurale pijnbestrijding aangeboden, tenzij deze is gecontraindiceerd. Indicatiestelling wordt altijd overlegd met een ander staflid. De samenwerking met de anesthesie wordt als prettig ervaren. De aios anesthesie lopen ook stage op de verlosafdeling. 2.6 Gegevensoverdracht Door zowel medische gegevens als afspraken in het dossier vast te leggen kunnen overdrachtsituaties veiliger worden gemaakt. In de zorg rond de zwangere zijn er veel mondelinge overdrachten, zowel van eerste naar tweede of derde lijn als binnen één echelon bij overdracht van de dienst. Het is bij deze overdrachten van belang dat zowel de belangrijkste medische en psychosociale gegevens als de eventuele vraagstelling en het advies of behandelplan op een systematische manier aan bod komen. Bij meldingen over calamiteiten blijken het ontbreken van een volledige overdracht of onduidelijkheid over afspraken over interventies vaak een rol te spelen. De o.b.v. velden en wetgeving Score zelfevaluatie VSV Score IGZ o.b.v. bezoek Toelichting Overdracht tussen professionals (binnen en tussen disciplines) De overdrachten tussen de disciplines en de overdrachten binnen een discipline verlopen gestructureerd op zodanige wijze dat overdracht van noodzakelijke gegevens en afspraken over het beleid geborgd is. Niet in WBS Uit gesprekken bleek dat de overdracht tussen eerste en tweede lijn gestructureerd en volledig verloopt. Er wordt expliciet hand van SBAR gewerkt. Hierop wordt in eerste en tweede lijn gezamenlijk getraind. In het AMC zijn nog niet alle medische en verpleegkundige overdrachten gezamenlijk; er wordt toegewerkt naar een volledige integratie van alle overdrachten van artsen, verloskundigen en verpleegkundigen. Pagina 18 van 40

19 Dossiervoering Alle disciplines hebben een overzichtelijk patiëntendossier waarin zowel medische en verpleegkundige gegevens als afspraken over het beleid zijn vastgelegd en waarin bij overdracht van de zorg de relevante informatie van de voorgaande zorgverlener(s) is opgenomen. De eerstelijns verloskundige kaart wordt bij verwijzing in het ziekenhuisdossier ingescand. De gynaecologen gebruiken een digitaal dossier; de eerste lijn heeft hierin geen inzage. Kinderartsen gebruiken voor kwetsbare zwangeren waarbij zij zijn betrokken een papieren dossier. In 2015 wordt een nieuw elektronisch verloskundig dossier Amsterdam (EVA) ingevoerd voor zowel AMC als VUmc. Gegevens bij overdracht van zorg na een bevalling in het ziekenhuis Het ziekenhuis doet bij ontslag van moeder/kind na een poliklinische (eerstelijns) bevalling een overdracht naar de kraamzorg en na een klinische (tweedelijns) bevalling een overdracht naar de kraamzorg, de verloskundige en de huisarts. Deze overdracht is gestructureerd, tijdig en volledig. Bij ontslag na de bevalling geeft de klinisch verloskundige of de coassistent een volledige mondelinge overdracht eerste lijn. Indien de moeder ondanks aandringen van de verloskundige geen professionele kraamzorg heeft genomen, worden de controles postpartum door de verloskundige gedaan. Overdracht van gegevens naar de JGZ bij afsluiting van het kraambed Er is een beleid voor overdracht van kindgegevens naar de JGZ na afsluiten van het kraambed in eerste en tweede lijn en bij de kraamzorg. In de praktijk verloopt de overdracht gestructureerd, tijdig en volledig gedeeltelijk, maar er is nog verbetering nodig De eerstelijns verloskundige sluit bij voorkeur het kraambed af ná de kraamzorg. Overdracht Jeugdgezondheidszorg is schriftelijk en waar nodig met mondelinge toelichting. De huisarts wordt ingelicht en andere zorginstanties als dat orde is. Op indicatie wordt ook Jeugdzorg op de hoogte gesteld. Of de overdracht tijdig en volledig verloopt, is niet orde gekomen. Pagina 19 van 40

20 3 Conclusies Het VSV AMC is gereorganiseerd en sinds januari 2015 geformaliseerd. Het was ten tijde van het inspectiebezoek nog in de opstart fase, maar zag er veelbelovend uit. Er zijn regelmatige bijeenkomsten met een concrete agenda, besluiten en notulen worden naar alle betrokkenen gecommuniceerd. De visie wordt in de basis gedeeld, de doelen en prioritering zijn vastgelegd in een organigram en in juni in het groot- VSV besproken. De samenwerking verloopt in de praktijk goed. Door het grote aantal specialisten en (wisselende) arts-assistenten op de afdeling verloskunde is continuïteit in de afstemming over de relatie met de eerste lijn een blijvend punt van aandacht. Het sluiten van toelatingsovereenkomsten tussen AMC en eerstelijns verloskundigen is geactualiseerd, dit wordt in de loop van 2015 afgerond. Afspraken over het beleid zijn vastgelegd in VSV-brede protocollen die zijn afgestemd met het regio-overleg Noord west. Hoewel evaluatie als basis voor evidence based beleid wordt benoemd, is VSV-brede evaluatie van de geboden geboortezorg op basis van relevante gegevens zoals overzicht parallelle acties, PAN, PRN en VOKS rapportages nog niet gebruikelijk. Er is een VSV-breed beleid voor kwetsbare zwangeren, redenerend vanuit de zwangere met als uitgangspunt dat iedere zwangere er mag zijn. Dat blijkt ook uit de poli op maat voor zwangeren met afwijkende zorgvragen. Het beleid, dat uit gaat van kansen, is goed gestructureerd en werkt in de praktijk goed. Het VSV neemt deel aan Healthy Pregnancy for all met een goed bereik bij de doelgroep. Er is nog geen structurele aandacht voor laaggeletterdheid. Het stoppen met roken beleid en het beleid voor huisbezoek in de zwangerschap voldoen nog niet en uit Een goed begin. bij de bevalling. Er is 7x24 uur zowel een klinisch verloskundige als een arts-assistent en een gynaecoloog in het ziekenhuis aanwezig. In het ziekenhuis is veel aandacht voor opleiding, multidisciplinaire training en transparantie over de vaardigheid en deskundigheid van alle medewerkers. De opleidingssituatie maakt tegelijkertijd dat er veel wisselende gezichten zijn, waardoor extra aandacht nodig is voor de continuïteit van de zorg voor de zwangeren. Overdrachten binnen en tussen disciplines zijn volledig en gestructureerd. Gebruik van de SBAR wordt in eerste en tweede lijn gezamenlijk getraind. Overdracht naar de kraamzorg en indien nodig JGZ verloopt goed. Dossiers zijn deels digitaal en deels op papier en niet voor alle zorgverleners gelijkelijk in te zien. Pagina 20 van 40

21 4 Handhaving De conclusies uit het vorige hoofdstuk laten zien dat op een aantal punten nog verbeteringen nodig en mogelijk zijn. De hierna genoemde maatregelen sluiten aan bij de onderwerpen die ten tijde van het inspectiebezoek in maart 2015 nog niet of onvoldoende waren geregeld. 4.1 Maatregelen en aanbevelingen voor het VSV De inspectie verwacht uiterlijk 1 november 2015 een schriftelijke bevestiging van het VSV dat onderstaande verbeterpunten gererealiseerd zijn dan wel een tijdstip waarop dit het geval zal zijn. Dit betreft een bevestiging dat: een adequaat beleid is opgesteld voor de begeleiding en bewaking van de bevalling bij piekdrukte op de verlosafdeling beleid is opgesteld voor specifieke beleidsaspecten voor kwetsbare zwangeren zoals het herkennen van en omgaan met laaggeletterdheid 6, stoppen met roken begeleiding 7, afspraken over doel en organisatie van het huisbezoek en het delen van de relevante gegevens daaruit met alle betrokken professionals en een VSV-breed beleid voor de voorlichting aan zwangeren; afspraken zijn gemaakt voor een jaarlijkse VSV-brede evaluatie van de verleende zorg op basis van PRN en overige relevante gegevens. 4.2 Vervolgacties inspectie De inspectie volgt de opvolging van de maatregelen schriftelijk. Daarnaast gebruikt de inspectie de resultaten bij de beoordeling van meldingen over de verloskundige zorg in deze regio. 6 Zie (bijvoorbeeld) de websites van de Alliantie gezondheidsvaardigheden ( of van de stichting Lezen en schrijven ( 7 Zie (bijvoorbeeld) de Handreiking voor VSV s van het Trimbos instituut, gepubliceerd op de CPZ-website (goedgeboren.nl/netwerk/h/520/31/2835/publicaties/handreiking-stoppen-met-roken) Pagina 21 van 40

22 5 Verbeteracties gemeld door het VSV Gevraagde verbeteracties Reactie VSV november 2015 Oordeel inspectie Het opstellen van een adequaat beleid voor de begeleiding en bewaking van de bevalling bij piekdrukte op de verlosafdeling Het beleid voor de begeleiding en bewaking van de bevalling bij piekdrukte op de verlosafdeling is onderwerp geweest van de WPMvergaderingen (werkplek management). In bijlage 2 vindt u de acties die naar aanleiding hiervan zijn ingezet. Op dit moment is reeds 90% van de verpleegkundige breed opgeleid. De uitbreiding van de benodigde FTE wordt op korte termijn gerealiseerd. Voldoet Het opstellen van een beleid voor specifieke beleidsaspecten voor kwetsbare zwangeren zoals het herkennen van en omgaan met laaggeletterdheid, stoppen met roken begeleiding, afspraken over doel en organisatie van het huisbezoek en het delen van de relevante gegevens daaruit met alle betrokken professionals en een VSVbreed beleid voor de voorlichting aan zwangeren; Inmiddels is een stuurgroep ingesteld, waaronder een aantal projectgroepen ressorteren (zie organigram bijlage 1). De opdracht stuurgroep is reeds nader geformuleerd en de opdrachten voor werkgroepen worden uitgewerkt. Naar aanleiding van uw rapport en in opdracht van het VSV-bestuur zal prioriteit worden gegeven aan projectgroepen voor het opstellen van beleid voor laaggeletterden, het formaliseren van het AMCverloskunde beleid voor stoppenmet-roken begeleiding, organiseren van een geïntegreerd huisbezoek en een VSV-brede opzet voor voorlichting aan zwangere vrouwen. Daarnaast wordt er een projectgroep opgericht, die een plan maakt voor de evaluatie van zorg. Een jaarlijkse VSV-brede evaluatie op basis van PRN gegevens zal een onderdeel van dit plan zijn. In de convocatie en ten tijde van de VSV- groot vergadering van 19 november a.s. worden leden opgeroepen zitting te nemen in één van de bovenstaande in de loop van 2016 Pagina 22 van 40

23 projectgroepen, waarna deze aan de slag kunnen. Van de projectgroepen betreffende de laaggeletterden en de stoppenmet-roken begeleiding verwachten we voor de zomer van 2016 een afgerond protocol. Van de overige projectgroepen verwachten we voor de zomer van 2016 een uitgewerkt plan. Implementatie van de plannen zal gerealiseerd zijn in het najaar Het maken van afspraken voor een jaarlijkse VSV-brede evaluatie van de verleende zorg op basis van PRN en overige relevante gegevens. onbekend Pagina 23 van 40

24 Bijlage 1. Toetsingskader Thematoezichtonderzoek Geboortezorg Op basis van de en uit het advies van de Stuurgroep zwangerschap en geboorte (SZG-advies) en andere velden, stelde de inspectie een concept toetsingskader op ten behoeve van de bezoeken VSV-regio s. Het toetsingskader werd voor commentaar toegestuurd besturen van KNOV en NVOG, en in juni 2013 tijdens een invitational conference met alle betrokken veldpartijen besproken en vervolgens bij- en vastgesteld. Het toetsingskader bevat vier scoringskolommen. Deze geven aan of een VSV-regio op het betreffende onderdeel (= kolom C) of dat een VSV-regio op het betreffende onderdeel niet (= kolom A). In een aantal gevallen was het VSV al bezig met de realisatie van een bepaalde maar was op het moment van het onderzoek op aspecten nog verbetering nodig. Om recht te doen aan het beschrijven van die situatie is in het toetsingskader kolom B opgenomen. Voor enkele en geldt dat op het moment van het onderzoek een landelijke implementatie nog niet mogelijk was. Soms voldeed een VSVregio echter al wel ze streef, waarmee ze dus aan méér dan de voldeed. Om recht te doen aan die situatie is in het toetsingskader kolom D opgenomen. Bestaande (veld)en en wetgeving gelden voor de inspectie als basis voor haar toezicht en handhaving. De beoordeling van de onderscheiden onderdelen is dan ook gebaseerd op kolom C van het toetsingskader. Het opleggen van maatregelen is gebaseerd op kolom A en B van het toetsingskader. Pagina 24 van 40

25 Onderdeel Criterium/ Bron A. Voldoet niet Voldoet gedeeltelijk ; er is nog verbetering nodig Voldoet Voldoet en meer dan de minimum Governance Geformaliseerd actief VSV Er is een actief operationeel VSV dat geformaliseerd is, op regelmatige basis bijeenkomt en heldere en bindende afspraken rond samenwerking maakt. Advies SZG, pagina 32 en 63; Checklist CPZ Er is geen formeel, in een notitie vastgelegd VSV en/of er zijn geen (structurele) bijeenkomsten Er is een formeel, in een notitie vastgelegd VSV met regelmatige bijeenkomsten, maar er is geen concrete agenda en/of het verzenden van notulen en besluiten van de vergadering naar alle betrokkenen ontbreekt. Er is een formeel, in een notitie vastgelegd VSV met regelmatige bijeenkomsten, met een concrete agenda. Besluiten en notulen worden actief gecommuniceerd naar alle betrokkenen. Er is een formeel, in een notitie vastgelegd VSV met regelmatige bijeenkomsten, met een concrete agenda. Besluiten en notulen worden actief gecommuniceerd naar alle betrokkenen. De besluitvormingsprocedure is beschreven. Samenstelling VSV Deelname van eerstelijns verloskundigen, VAH*, gynaecologen, tweedelijns verloskundigen*, kinderartsen en kraamzorgorganisaties (* indien aanwezig) Advies SZG, pagina 32 en 63; Checklist CPZ In het VSV ontbreken één of meer verloskundige disciplines. Niet alle in het SZGadvies genoemde disciplines en instellingen nemen deel aan het VSV. En/of niet alle praktijken/ instellingen zijn vertegenwoordigd. En/of in de bijeenkomsten ontbreken regelmatig disciplines. En/of vertegenwoordigers zijn niet gemandateerd. Alle in het SZG-advies genoemde disciplines en instellingen nemen deel aan het VSV met gemandateerde vertegenwoordigers. Alle disciplines zijn bij de vergaderingen en in werkgroepen vertegenwoordigd. Alle in het SZG-advies genoemde disciplines en instellingen nemen deel aan het VSV met gemandateerde vertegenwoordigers. Alle disciplines zijn bij de vergaderingen en werkgroepen vertegenwoordigd. Anderen worden op indicatie uitgenodigd. Visie en doelstelling VSV Het actieve VSV heeft een gezamenlijke visie waarin moeder en kind centraal staan. De visie is uitgewerkt in concrete doelstellingen met tijdpad, prioritering en aanspreekpunt. Advies SZG, pagina 32 en 63; Checklist CPZ Het VSV heeft geen gezamenlijke missie / visie vastgelegd. Het VSV heeft een missie / visie vastgelegd maar deze is niet bekend bij (een deel van) de aan het VSV deelnemende disciplines. Het VSV heeft een missie / visie vastgelegd die bekend is bij alle aan het VSV deelnemende disciplines. Doelen zijn niet concreet benoemd. Het VSV heeft een missie / visie vastgelegd die bekend is bij alle aan het VSV deelnemende disciplines en voorzien is van concrete doelstellingen met tijdpad, prioritering en aanspreekpunt. Pagina 25 van 40